Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
Zes en twintigste Jaargang, No. 56.
Dinsdag 14 Januari 1913.
DE EEMBODE
Verschijnt Dinsdag en Vrijdag. 'MjW ^0W.N^ËNTSP^S
BureauLANGEGRACHT No. 13 - AMERSFOORT, advemtamongs van i »i s re««is
Uitgave van de Vereeniging De Eembodc. Bij abonnement minder.
Als wij niet willen, dat het in ons
land gaan zal zooals het in andore
landen gaat. dat de vijand ons ont
vreemdt wat wij met zooveoi moeite
en zooveel offers hebben gesticht, dan
moet met alle macht worden gestreden
voor een goede, alom verspreide, krach
tige Kath. pers. Mgr. Callier
Middenstand en coöperatie.
Wij leven in ecu tijd, dat «le or-
ganisaiiederstandcn vollediger
wordt.
Werklieden zagen er hun nut en
voordeel in, zich te vcrccnigen. de
j boeren sloten zich aaneen in hun
bonden, ook de werkgevers willen
I in den socialen strijd niet meer alleen
slaan.
Een der nuttigste standen in onze
maatschappij, de Middenstand, die
als het ware de ruggegraad moet zijn
van de samenleving, bleel langacluer.
En nog slaat de middenstander te
veel op zich zelf en kan hij er nog
slechts moeilijk toe besluiten met zijn
standgenuoten samen te werken. 1 lij
schijnt nog niet doordrongen van de
noodzakelijkheid, zich te organi-
secren.
Zeker is die noodzakelijkheid zeer
groot en velen hebben dit dan ook
ingezien. Doelt, helaas, er zijn er nog
genoeg, te eigenwijs 0111 zich een
drachtig ter verdediging samen te
scharen.
Toch wijzen alle leekonen er op.
dat eendrachtige verdediging noodig
is, daar het ontwijfelbaar vast staat,
dat de kleine bazen, de kleinhan
delaars, de winkeliers in hun bestaan
bedreigd worden.
1 Ze worden bedreigd eenerzijds
door het grool-kapitalismc en andcr-
zijds door de coöperatie, gelijk die
al meer wordt toegepast.
Coöperatie, dat woord werkt op
veel middenstanders, als een ruode
lap op een stier, ze weten er geen
kwaad genoeg van te vertellen, ze
vinden coöperatie onchristelijk, be-
loogen. dat de coöperatie geen steek
uithaalt en maken zich deerlijk boos
op de menschen, die in coöperatie
voordeel zoeken.
Nu dwepen wij volstrekt niet met
coöperatie en welen ook dat deze
zaak, zooals elke andere, haar keer
zijde heeft, maar we vinden dat afge
ven op coöperatie door velen toch
wel een beetje dom.
En dit wel ten eerste, omdat de
redeneering tegen de coöperatie
somtijds kant noch wal raakt en
tweedens omdat men met dikke
oorden toch niet een beweging te-
;cnhondt, die als vanzelf groeit uit
de huidige sociale en economische
toestanden De coöperatie doet den
handeldrijvende!) middenstand veel
:hade en begrijpelijk is hel dus.
dat deze haar zou willen weren,
prooien opbloei ervan in ieder geval
<ou willen tegenhouden.
Welnu, als de middenstanders
laar kans toe zien, dan is daar
mets tegel
aar dan i
Zij
doeltreffende middelen bezigen,
dan moeten zij de oorzaken trach
ten weg te nemen, waaruit dej
coöperatie, gelijk zij die niet wen-;
schen, opbloeit.
Dan moet de middenstand be
ginnen met zich zelve te herzien.
Een coöperatieve winkel kan
zoo goed als altijd de waren goed-
kooper leveren dan een gewoon
winkelier, maar als dat prijsver-
cel beleekenis is,
dan kan een winkelier den strijd
tegen den coöperatieven winkel
-olhouden, omdat die instellin-
ook nog weer veel dingen
tegen hebben.
Die dingen, welke ze echter te
gen hebben, vallen weg bij de
groote voordeelen, welke de coö
peratieve winkels hebben boven
den gewonen winkelier, die, als hij
niet van honger wil sterven, zoo
goedkoop niet verkoopen kan.
Dat is te zeggen, die zoo goed
koop niet verkoopen kan, dieniet
'roeren kan. zoolang hij niet
door samenwerking met zijn stand-
genooten de toestanden van het
bedrijf veranderd en verbeterd heeft.
Er valt zooveel te veranderen
en te verbeteren. Maar er
waarin geen verandering, geen ver
betering mogelijk is zonder or
ganisatie. zonder samenwerking.
Al de verbeteringen, die moge
lijk en noodig zijn, op te som
men laat ons bestek niet toe, wij
noemen dus slechts enkele punten.
Wat heeft de coöperatie voor op
de gewonen winkelier?
De eerste heeft geen wanbeta
lers, ile tweede wél. En hij zal ze
altijil wel behouden ook omdat,
hoe ellendig het „poffen" ook is,
het verkoopen op crediel, we zeg
en Goddank, niet altijd gewei-
;erd zou kunnen worden.
Maar als de winkeliers samen
werken, als ze vereenigd zijn, zul-
en ze elkaar dikwijls voor schade
kunnen behoeden door elkaar te
•aarschuwcn.
Er zijn toch wanbetalers van
professie, menschen met oplichters*
eigingen, die den oenen winkel
;i den anderen ..begunstigen" en
veral in 't krijt komen, niet be
Jen. hoewel zij hei zouden kunnen.
Als de kleinhandelaars vereenigd
jn, is zoo iets toch onmogelijk.
Als de kleinhandelaars vereenigd
zijn, zullen zij de coöperatie ook
kunnen bestrijden, door zelf te
ereeren. zelf gezamenlijk in te
koopen. want een feit is het. dat
kleinhandelaars door geringen
'denstandci';
i flauw be.
houden voor
FEUILLETON.
HET PARELSNOER.
doo
mken
rebrek
.Iiiiii
h een billijken
oveel. Hoeveel
•ben ook maar
aak bcteekeni.
niet meerdere
Een flinke organisatie kan wer-
•I) voor de noudige ontwikkeling,
ui het credictstelscl verbeteren
iz. enz.
Als de winkelstand speciaal in
irdrukking dreigt te komen, dan
het omdat hel winkeliersbedrijf
iel gebreken aankleven.
Wij achum een Hinken midden-
and een zegen voor de maat
schappij en gelooven ook niet. dat
de neringdoende en handeldrijven
de middenstand ten ondergang ge
doemd is. Maar dan moet de mid-
utnder zelf de handen uit de mouw
steken, niet klagen en jammeren,
zich voreengen. gelijk
standen zou wijs waren tc
i belang voor de gelieele
hun vak-vereenigiiigeii, de Clir. bouw
vak-arbeidersbond, de Chr. kantoor-
en handelsbedienden-vereemging, de
Protestantsch Christelijke- en de R. K.
vereeniging van spoor- en tramweg
personeel, le samen tellende ruim
800 leden,
die vergadering weder Ier
sprake werd gebracht de wenschelijk-
heid om ook iu deze Gemeente een
Arbeidsbeurs op te richten en daartoe
uil bovengenoemde vereenigingen een
comité te vormen,
dat de aanwezige leden van de Ka-
ers van Arbeid voor de bouwbedrij-
m geen zitting konden nemen in het
comité omdat die Kaïner een advisee-
rend lichaam is,
dat werd aangevoerd, dat, behalve
de gewone seizoen-werkloosheid, wel
ke meer bijzonder voorkomt in de bouw
vakken, ook iu andere bedrijven of vak-
kenmenschen geen arbeid kunnen vinden,
terwijl werkgevers op hetzelfde oogen-
blik zoeken naar arbeidskrachten van en voor iederen arbeid om loon.
bied, doch e
gemeenschap,
dat de vereenigingen. welke in hel
comité zijn vertegenwoordigd, geldelijk
niet bij machte zijn. een goed inge
richte, vertrouwen wekkende Arbeids
beurs te stichten,
dat aan haar hoofd behoort te staan
een behoorlijk bezoldigd en daardoor
volkomen onafhankelijk, beschaafd man,
wiens adviezen daardoor onpartij
dig zijn,
dat de vergadering ook uit dien
hoofde met algemeene stemmen uit
sprak, en iu haar nadere bijeenkomst
op 24 December bevestigde, dat slechts
een Gemeentelijke Arbeidsbeurs een
alleszins betrouwbaar lichaam kan zijn,
redenen waarom het comité uwen
Raad eerbiedig verzoekt, wel tc willen
overwegen of er middelen kunnen ge
vonden worden om eer. Gem. Arbeids
beurs ook hier ter stede op te richten,
zoowel als v.
andere
doen.
k opkomst van
löperatii! vreest, moet men
igen haar bctoogen. maurzor
;tt ze overbodig wordt.
Dan verlangt er niemand i
GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS.
Aan den Raad der Gemeente Amers
foort is liet volgende adres verzonden
Geven eerbiedig le kennen,
de ondergeteekenden, vormende het
na te noemen comité,
dat, op uitnoodiging van den Chris-
telijkeu Besturen Bond te Amersfoort,
op 13 December j.l. een vergadering
is gehouden, welke werd bijgewoond
door Bestuursleden en afgevaardigden
van de vereenigingen Handel en Nij ver
heid, De Hanze, de Kanier van Arbeid
de bouwbedrijven, de Algemeene
patrooiis-vereeniging in de bouwvak
ken, de plaatselijke afdeelingen Patri
monium en den R. K. Volksbond, met
Een recks van diefstallen, die met
buitengewone sluwheid waren uitge
voerd. hield geheel Parijs in opge
wondenheid. Niettegenstaande de beste
Engclschc en Franschc detectiven was
liet der politic nog niet gelukt den dief,
een zekeren Pierre Gilbert te vatten.
Hij was in Parijs een populaire per
soonlijkheid geworden. Men was bang
voor hem, maar men vermaakte zicli
toch over de koelbloedigheid waarmee
hij dikwijls bijna onder de oogen dei
politie zijn handwerk verrichtte, ja, na
bijzonder gelukte inbraken, die zeil
aan de politie meedeelde met het ver
zoek, geen van zijn collega's te ver
denken.
In liet huis n. 9 van de Avenue
1 loclie werd tegen drie uur in den
morgen de vrouw van den portier door
heftig bellen uit den slaap gewekt. Zij
trok brommend aan liet koord en zei
tot haar man:
„Ik meende dal ze allemaal thuis
„Waarschijnlijk weer iemand
dr. Fouquet", meende deze slaapdron
ken, draaide zich op de andere zijde
en sliep weer in.
Hij had gelijk. Buiten stond een
elegant gekleed heer, die opgewonden
vroeg
„Dr. Fouquet, welke verdieping?"
„Derde rechts", antwoordde de
vrouw.
Hij ging tot aan de derde verdieping
naar boven, ging toen echter
rechts, maar links en opende nu
sleutel de deur cn trad binnen.
Hij luisterde een oogenblik,
alles bleef stil. Hij stak een kleine
clectrische lantaarn aan, legde zijn hoed
en mantel op een stoel en trok over
zijn elegante laarzen een paar lichte
villschoenen aan.
„Zoo, zeide hij, laten we
eens bedenken. Aan de straat ligt de
zaal. het boudoir cn de eetkamer, die
mij verder niet interesscercn, want ik
weet, dat de gravin geen zaken van
waarde heeft behalve hel paarlcnsnocr,
dat ik thans halen zal. Dus aan het
irk. Deze gang leidt naar de achter
kamer. Tien passen van deze deur is
de deur van de provisiekamer, die
rechtstreeks naar de slaapkamer leidt.
Deze deur moet altijd gesloten zijn".
Hij greep voorzichtig naar de kruk,
geluidloos gal deze mee, de deur was
open,
„Pierre Gilbert, het geluk is met
zei hij glimlachend en sloop zachtjes
door dc kleine ruiinte. Hij had vrljlang
werk ont de tweede deur, die recht
streeks naar de slaapkamer leidde,
openen, hij deed het echter zoo vol
komen geluidloos, dal zelfs als de
gravin die hier sliep, wakker geweest
was, zij toch niets had kunnen hooren.
Hij legde zich, languit, plat op het
tapijt, dat dc geheclc kamer bedekte.
1 lij wist nauwkeurig, dat hij eerst voor
bij een rustbed, daarna een stoel en
ten laatste langs een klein bedtafeltje
moest komen, waarop de gravin iederen
avond het kistje met haar snoer van
zeldzame grijze parels plaatste.
Toen hij het rustbed bereikte, hield
hij een oogenblik stil, om het hevige
hartkloppen te doen bedaren.
Hij luisterde, maar er was niets te
hooren. De zwakke lichtschijn van zijn
lantaarn, die alleen het naaslbijliggctidc
bescheen, toonde hem dat hij t«t aan
den stoel gekropen was en dat een
paar schreden van hem af het nacht
tafeltje slaan moest.
Voor hij echter zoo ver gekomen
as, zag hij op het tapijt een kande-
ar zonder licht liggen en een weinig
verder een klein gouden dameshorloge.
Wat was hier gebeurd?
Plotseling gaf hij een schreeuw. Hij
id een vreemd voorwerp aangeroerd.
Een rilling liep hom over den rug en
kond zweel bedekte zijn gezicht.
„Onmogelijk", mompelde hij, „slechts
de opgewondenheid heeft mij parten
gespeeld".
beiderlei kunne en voor allerlei werk,
dat bij de abnormaal groote werk
loosheid in 19U7 de burgerij met groote
mildheid heeft gegeven, doch on
danks de beste bedoelingen van de
toenmalige commissie, volgens hare
eigen verklaring de ondersteuningen
niet steeds zijn uitgekeerd aan het
juiste adres,
dat de eerbare werkneemster, in
slede van een gift aan te nemen
op welke kiesche wijze die ook wordt
toegelegd oneindig liever zichzelven
helpt, het in de goede dagen overge
legde uitgeeft, alras genoodzaakt is om
soms onmisbare zaken te beleenen en
ten slotte op crediet te koopen, ten
gevolge waarvan voor henzelven zoo
wel als voor de winkeliers, die hier
door immeis op hun beurt niet op tijd
kunnen voldoen aan hun verpllchtin-
dikwijls groote moeilijkheden
ontstaan,
dat dc instelling eener Arbeidsbeurs
óok zal ten goede komen aan hel bij
Raadsbesluit van 22 September 1908
ingestelde Fonds ter bevordering van
de verzekering tegen geldelijke gevol
gen van onvrijwillige -werkloosheid,
daar beheerderen van dit Fonds, des-
gewenscht, van de Arbeidsbeurs be
trouwbare gegevens kunnen verkrijgen
omtrent hen die voor uitkeering
aanmelden,
dat ook het moreel der werkne
mers en werkgevers zal worden ver
hoogd door «ene instelling eener
Arbeidsbeurs, daar deze ai spoedig de
luien en slecht-oppassenden zal dwin
gen, zich beter te gedragen, willen zi
geregclden en goed betaalden arbeii
bekomen,
dat een goed beheerde Arbeidsbeurs
hoogst belangrijke gegevens kan ver
schaffen niet alleen van statistischen
aard maar ook aan kerkelijke en
wereldlijke armverzorgers en hierdoor
ten goede werkt voor diaconieën en
instellingen van weldadigheid,
dat het comité ook hierdoor de stel
lige overtuiging heeft, dat het hier
niet alleen geldt een belang van werk
gevers en werknemers op allerlei ge-
n dralen strekte
dat het ineenl de uitwerking gelicei
aan uwen Raad te moeten overlaten,
doch volgaarne zich bereid verklaart,
dc bij de 16 Gemeentelijke en 2 par
ticuliere Arbeidsbeurzen elders ingc-
icn inlichtingen, desgewenscht, le
beschikking te stellen, dan we!
leden uwen Raad mondeling toe
te lichten en bijzonderheden te bespre
ken op door uwen Raad of het Dage
lijkse!! Bestuur der Gemeente te be
palen tijd en plaats,
dat de vertegenwoordigers der ver
eenigingen, die inmiddels vergaderden,
bereids aan het comité berichtten, dat
liet besprokene in hun vereeniging
algemeene instemming vond.
Hetwelk doende, enz.
Uit het Buitenland.
FrankrijK.
Begin Februari zullen dc beruchte
auto-bandieten te Parijs terecht staan,
zijn 21 beschuldigden, 157 getui-
a charge en 150 getuigen a dé
charge. Het gelieele proces zal mins
tens zestien zittingen duren. Daar al
dc beschuldigden niet binnen de ge
wone afperking kunnen geplaatst wor
den, zal een bijzondere afsluiting voor
hen gemaakt worden.
Alle mogelijke voorzorgen zijn ge
nomen, terwijl een sterke ordedienst
wordt ingericht. Het parket heeft naast
dc clectrische verlichting een gasver
lichting doen aanleggen, wijl men, in
geval het electrisch licht mocht uit
gaan, van den kant dor woeste bende
alles te verwachten zou hebben. Een
wijze voorzorgsmaatregel is nog, dat
alle bewijsstukken in een sterke kast
opgesloten zijn. De procureur generaal,
zal zelf den zetel voor liet openbaar
rie innemen.
gevolge van het groot getal be
schuldigden en getuigen zullen slechts
een dertigtal belangstellenden de zit
tingen kunnen bijwonen.
in Lourdes zijn in 1912 446 pelgrims-
treinen aangekomen, waarvan 319 uit
Na een oogenblik v.
hij nogmaals de hand
Hij raakte een koud strak, bijna ijs
koud inenschclijk gelaat aan.
Snel verwijderde hij liet lichtscherm
van zijn lantaarn en bij het felle licht
zag hij thans de gravlii voor zich in
haar bed liggen. Een vreesclijke wonde
bedekte hals en schouder. Hij boog
zich over baar heen, zij was dood.
„Dood, dood!" herhaalde hij met af
schuw. Haar oogen waren gebroken,
liet lichaam was stijf en blauw, het bloed
op het tapijt was gestold en zwart.
Hij verhief zich van den grond, stak
het clectrische licht in de kamer aan
en keek rond. Overal sporen van een
heiligen strijd. Het bed geheel in wan
orde, dekens en beddelakens afgetrok
ken, een stoel omvergeworpen, overal
bloedvlekken. Dicht bij het lijk een mes.
De horloge wees op twintig minuten ua
elf uur.
En het parelsnoer
Het kastje stond op liet beddutafeltje,
haastig opende Gilbert liet, een doosje
lag er in... maar was leeg.
Hij stiet een verwensching uit.
„Te vroeg prees ik mijn geluk."
Hij overlegde een oogenblik, legde
dan hel horloge op het tapijt, nam het
mes op stak het bij zich, draaide het
licht uit en wilde door le provisiekamer
in den gang gaan, toen hij op den hel
deren muur het bloedige afdruksel van
menschelijken duim bemerkte. Hij
nam zijn zakdoek en wischte zoolang
over de vlek tot slechts een scherp oog
een spoor had kunnen ontdekken. Toen
hij in de keuken kwam om zijn han
den te wasschen, zag hij dc deur van
de achtertrap open staan en vanbuiten
een sleutel er In steken. Hij trok dien
er uit sloot de deur van binnen. Den
sleutel stak hij ook in zijn zak. Nadat
hij de woning gesloten had, ging hij
ijlings naar beneden, klopte aan het
•enster van den portier cn zei beleetd
„Neem mij niet kwalijk, dat ge zoo
laat nog zoo lang hebt moeten wachten,
doelt voor ik den dokter uit den slaap
gehaald had en zijn voorschriften had..."
Hij drukte de portiersvrouw een flink
geldstuk in dc hand cn verliet het huis.
De moord in de Avenue Hoche was
het dagelijkschc gesprek van Parijs.
Wie had Antoinette Scotti niet gekend?
Haar verkwistend leven, haar toiletten,
briljanten en paarlen hadden iu Parijs
opzien verwekt.
Zij had toen een graal Andillo gehuwd
eu de verkwisting van beiden had het
vermogen van de schoone, lichtzinnige
tooneelspcelster spoedig uitgeput. Van
al haar sieraden had zij slechts een snoer
van kostbare grijze paarlen overgehou
den, die, eenig in haar soort, een ver
mogen vormden. Zij had il> weduwe
met een keukenmeid en kamenier, die