Nieuws= en Advertentieblad
voor Amersfoort en Omstreken.
Zes en twintigte Jaargang, No. 57.
Vrijdag 17 Januari 1913.
DE EEMBODE
Verschijnt Dinsdag en Vrijdag.
Bureau: LANGEGRACHT No. 13 - AMERSFOORT.
Uitgave van de Vereeniging De Eembodc.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maandenCent.
Afzonderlijke nummers3
ADVERTENTIEPRIJS van t tot 5 regels 30
Elke regel meer6
Bij abonnement minder.
maar nog altoos zijn er zoo-
•j velen, die niet inzien, dat het lezen
van anti-Katholieke en neutrale kran-
ten niet slechts gevaren meebrengt,
maar daarom ook op zich zelf onge
oorloofd. zondig is. Mgr. Callier.
MISDAAD EN STRAF.
1 Op schrikbarende wijze nceuil
ook in Uuitschland evenals elders
1 hel aantal zware misdaden toe
|l)e eene gruwel is nog niet af
gespeeld, of een nieuw bloedig dra
ma doel een rilling door het land
gaan.
De wilde-dieren-groep onder 't
nicnschengeslacht wordt grooter en
bloeddorstiger van jaar tot jaar,
i"en de allerlaagste driften doen zich
meer en meer gelden.
De valsche humaniteit en de
zoogenaamde uuiuurweLcnschuppc-
'1 lijke methoden zien in iederen mis-
dailiger een zieke, een krankzin-
ftnige. een reeds bij de geboorte
niet onweerstaanbare hartstochten
S,.belast" bezeil.
f I )e moderne rechter verdiept zich
soms zóó diep iu psychologische
cptaeslicu, dat hij tie misdaad niet
kan terugvinden. Hij zware misda
den tegen personen wordt eenzelf-
fte misdrijf ge<|iialificeerd of als
tji'moord. óf wel als vrijwillige dood-
r' slag, of eindelijk als moedwillige I
ijemishandeling, welke den dood ten-
■gevolge had.
Al naar de bedoelingen en den
gemoedstoestand, welke door de
fechibank bij den aangeklaagde
verondersteld wórden
's Daardoor is uit de duizenden
cijfers en de verbijsterende massa
Van statistieke opgaven der jaar-
lijksche Verslagen van Justitie bijna
afschuwelijkste misdaden tegen
woordig teweegbrengen.
(iroote publiek, dit boude men
in '1 oog. neemt van tie vree-
lijkslc moorden niet zooveel noti-
WIJS
orden.
het zi
Doch de ervaring
Bgen-oogen is daar.
De uitspraken van hel gezonde
Verstand zeggen, dal het toenemen
«ran zware misdaden onweerlegbaar
blijkt, welke spitsvondige rechts
geleerde onderscheidingen men ook
jjiake.
Wij gaan verder en bewerei
dat het toenemen der zware mi
daden een verontrustend karakter
heelt aangenome
in De broeder doodt tien broeder,
de zoon vermoordt den vader. I lier
een moord door verstikking op eei
•Schoonvader, terwijl decigendochte
Bicdeplichtig was. Daar een ver
■vorging van een weduwe met eet
jSllibbel touw om den hals. Nu zie
een oom doodgeslagen om een
;stiu van drie gulden, dan weer
een man zijn- vrouw de her
in. omdat zij hem op zijn
slecht gedrag wijst. Ken
gifligt zijn vrouw, en e
dient haar echtgenoot rattekruid
met doculelijk gevolg. Ken
stroopcr schiet een politieman dood.
"aar waar zouden we eindi;
zoo" 11 lijst.
1": moorden
in van 1 tot ik
■li levenslang. 1
afgeschaft
l Ipmerkelijk ei
r die
1 doodsk
"'Pk
wi
de iloodstral
lordei
i'-kreg
Wij wcnschèn hier te wijzen op
e dagen, toen sommige zware
lisiladen door lijfstraffen of door
en dood op 't sehavot werden ge-
oet, 0111 de tegenstellingen des te
rhriller te doen uitkomen.
Ken moord in dien tijil was een
gebeurtenis, welke ontsteltenis ver-
iorzaakte door hel geheele huid
ui in alle kringen met afgrijzen en
erontwaardiging werd besproken.
I'hani- men het verhaal van
Ie vreeselijksto mltJu.t..
[ebroken opvolging bijna in ieder
lieuw uitkomend krantcnnnminer
aldoor weer nieuw en anders
:n met „het voldoen der nieuws
gierigheid is de zaak uit.
>f de moordenaar een paar ja-
en cel korter of langer krijgt, wal
kan het anderen, wat kan het in
■allen
schelen
rdeeldei
at", heeft menig moordenaar luid
keels geschreeuwd.
tiering is nochtans de kans,
:t in de eerste jaren een Neder-
landschc Kegeering lot herstel van
de doodstraf zal overgaan.
straf der misdaad moet
imgeii met de rechtsovei
1 het
g'"g
..De stem de>
stem van God"
urd hoi
:dc deel d.
is ook de
na eiken
eer di
dat voor zulke
eldaden de doodstraf toch wei
loest worden ingevoerd.
geest
dan
nog V
de akeligheid der zaak
'hclijkheid van de
daders, en zoo roept het natuur
lijke rechtvaardigheidsgevoel 0111
dubbel en dwars verdiende
doodstraf, - - natuurlijk na zóo
wettig en overtuigend bewijs, dat
geen schijntje of greintje van twij
fel aan schuld overblijft.
Maar er zijn er ook. die maar
volhouden dat de doodstraf in strijd
is met onzen ..beschaafden en ver
lichten" tijd, al wil hel „toeval"
dat ile mensehelijkc. verdorven
heid met de vordering ilcr „ver
lichting" niet verdwijnt, maar op
inrustburendc wijze toeneemt.
Men heeft hier te doen met een
'cvolg van de afschaffing der dood-
itraf.
Met hel verdwijnen van 't scha-
,-ot is het vreeselijke, het schrik
wekkende der straf verlor*
levenslang.
at 20, 15, 10 jaren tuchthuis er-
er is dan de straffe des doods.
het is zeer zeker waar. dat de
chrik voor de boete er mee te-
oor is gegaan, toen de doodstraf
werd verwijderd uit de Wet.
.Ze kunnen me niet aan het lijl
komen, ze blijven 111e van 11111 hals
FEUILLETON.
HET PARELSNOER.
och ile misdaad volgen
1 was blijven stilstaan
cslist l'ic
In de „II. Familie, Zondagsblad vooi
redacteur, dc Eerw. Pater Cltr. Boomaars,
betoog ter beantwoording van de
vraag, voor wie de H. Familie bestemd
wie er lid van behoort te zijn.
Eerst gaat hij nadat onze Katholieke
iciale vereeiiigiiigen niet dat gods
dienstige onderricht kunnen geven, dat
Paus Leo XIII in zijn „Rcrum Nova-
runt" voor het katholieke verenigings
leven heeft gevorderd. Daarom zijn
godsdienstige verenigingen als Derde
Orde. Congregatie van O. L. Vrouw,
H. Familie, bepaald noodzakelijk. Zij
zijn meer dan een aanvulling van de
katholieke sociale actie, zij leggen den
grondslag, bereiden den weg, vormen
en onderhouden de werkkrachten, moe
ten door hooghouden der beginselen,
die voor afwijking zullen vrijwaren,
dwalingen en inistaslingen voorkomen.
Zij geven wat hoofdzaak is voor een
vruchtbare katholieke sociale actie.
Op vele plaatsen heeft men dit in
gezien en met succes godsdienstige
verenigingen opgericht. Nu echter
blijven nog gevaren dreigen, daar op
de Z011- eu Feestdagen dc steeds terug-
keerende leesten en pleziertochten neg
beletselen vormen voor de volle ont-
ikkeliitg dier verenigingen, speciaal
der li. Familie.
stelt de schrijver de vraag
hij liet glas
ang/.atui
1 bestelde eten cn cell tlesch
was eenvoudig gekleed
11 gebracht werd schonk
welzijn, Danègre!"
■rong onwillekeurig op.
I... ik ben niet... ge vergi:
Voor wie is de H. Familie V
Waar beter het antwoord gezocht
op die vraag, die zoo van nabij het
wezen der II. Familie raakt, dan iu
haar statuten of grondregelen? Welnu,
ziehier hoe deze van liet begin af aan
het doel der vereniging hebben aan
gegeven: „Hef doel der Aartsbroeder
schap is: de H. Familie,Jezus,Maria-
en Jozef te eereit en aan de geloovigeu
an eiken leeftijd, van elk geslachten
■an iederen stand, maar vooral der
werkende klasse middelen te verschaf-
f 'i, om met zekerheid den weg der
zaligheid te bewandelen."
Hier Uns nog voorkeur
werkende klasse, doch voor Nederland
zijn die statuten, met goedkeuring der
Kerkelijke Overheid, een weinig ge
wijzigd. En nu is er geen spraak meer
van dien voorkeur, wordt eenvoudig
gezegd: „Hel doel der Aartsbroeder
schap der II. Familie is te vereeren
de II. Familie. Jezus. Maria en Jozef
en aan de Katholieken van beider ge
slacht, van allen leeftijd en stand een
heilzame gelegenheid te verschaffen
•11 het pad der deugd te bewandelen."
Daar is iu de Aartsbroederschap van
de H. Familie dus wei degelijk plaats
voor hooger staanden en meer ont
wikkelden: van dezulken zijn er dan
allen tijde onder hare leden
gevonden.
Hierna vraagt de schrijver zich ai,
of het dan niet raadzaam is en nuttig
de godsdienstige verecnigingen
de klassen en standen te scheiden en
Congregaties le stichten voor lieercn
naast Congregaties voor klein-burgers
1 werklieden?
Waar gegronde kans van welslagen
bestaat, is hiervoor veel te zeggen,
antwoordt hij, bijv. wat betreft hel uur
der vergadering, de te behandelen
oiiUerwerpen enz._Hij_jaadt echter aan
den en zeer ontwikkelden aan te nemen
als leden, omdat de nieuwe vereeniging
anders geen reden van bestaan heeft,
daar anders de H. Familie of een andere
bestaande godsdienstige vereeniging
de versterking van het godsdienstige
leven en de ontwikkeling der gelools-
kennis, welke de nieuwe Congregatie
altijd op de eerste plaats moet be
oogen, even goed kan geven. Ook zou
anders de nieuwe vereeniging een
allernadeeligste concurrentie wezen voor
de reeds bestaande, De grenzen zouden
al bijzonder nauwkeurig moeten atge-
bakeitd wezen.
Wanneer allen echter iu één ver
eeniging zijn, zal het lid zijn van hoo
ger staanden allerheilzaamst werken op
de minderen. Deze zullen tot meer
ijver worden opgewekt en ook bij po-
litieken en socialen strijd liet voorbeeld
der hooger staanden volgen.
Ten slotte herhaalt de redacteur de
vraag: „Voor wie is de H. Familie?"
en antwoordt: „Voor allen van beider
lei geslacht, van eiken stand, ofschoon
de geschiedenis wijst, niet 1
sluiting van hooger staanden en meer
ontwikkelden, maar wel op een voor
keur van werklieden en gewone burgerij,
en ofschoon het meerendeel der leden,
dat kan niet anders, tot de
eenvoudigere klasse behoort.
Haar dus ontraden mag men zeker
niet. wanneer men niet in een gods
dienstige vereeniging enkel voor lioogei
staanden zeker dezelfde geestelijke
voordcelen kan bieden. En zelfs dan
zou men o.i. mogen vragen: Zou
Jin tic aansporing, welke liet voor
beeld van hooger staanden aait de
minderen biedt, dus ter bevordering
onzer onmisbare godsdienstige ver-
eenigingen cn om het aanzien en den
invloed, welken het lidmaatschap met
de minderen den hooger geplaatsten
schenkt, niet nuttig wezen, dat vooral
zij, die een heilzamen invloed kunnen
uitoefenen, lid werden met het
van de godsdienstige verecnigingen?
Zeker zouden de voormannen onzer
katholieke actie daardoor hun macht
en aanzien bij het volk verhoogen en
daardoor hun werk niet weinig verge
makkelijken eu bevorderen.
Uit liet Buitenland.
Oorlogsgruwelen.
Verschillende buitenlandschc bladen
brengen al meer bijzonderheden om
trent de gruwelen door Bulgatrsche
benden bedreven. Uit Saloniki wordt
bijv. aan een der Duitsehe bladen o.nt.
het vólgende geschreven: Bulgaarsche
benden hebben op verschillende plaat
sen, maar vooral ook te Dedeagatsch,
op verschrikkelijke wijze huisgehouden.
Tot voor enkele dagen kon 111c;: geen
enkel bericht uit deze stad bekomen.
Zij leek hermetisch gesloten, geen briel,
geen telegram werd er ontvangen, en
tot voor kort, was inen zonder eenig
bericht omtrent het lot der inwoners,
die voor 75 procent uit Grieken bestaan.
Thans is bekend geworden dat een
dieten zonder slag of stoot, Dedeagatsch
genomen hebben. De Turken hadden
de stad onverdedigd laten liggen. Toen
de Turksche bevelhebbe van deaan-
der Bulgaren vernam, telegra
feerde bij naar het station. Hij vroeg,
hoe groot de Bulgaarschu troepenmacht
was. Dc telegrafist, een Griek, ant
woordde inplaats van 1(30 man, 6UÜ0—
8000 Bulgaren.
Tegen zulk een troepenmacht achtte
hij zich niet opgewassenhij trok af.
na de spoorlijn vernield tehebhen.en
alle ammunitie, welke hij niet kon me-
denemen, in de lucht te hebben laten
der moliantedanen geplunderd, hunne
winkels geplunderd, en wat men niet
gebruiken kou, werd vernield. De mn-
hamedanen, die men in de straten
„Spreek. Wat wilt ge?"
vin Jcrmont. de
rmoordc da
oer? II; heb
bezit."
1 mijn bezit i:
irdeiiaü
zijn.
moord en zelfs vrouwen en meisjes
werden niet gespaard. Men beweert,
dat op deze wijze 350 personen om
kwamen.
Opmerkenswaardig is het ook. dat
een kapitein van een Oostenrijksch
Lloyd-schip, niet werd toegestaan aan
land te gaan. De Bulgaren wilden ver
hinderen, dat hij in aanraking zou ko
nten met denOosleitrijksch-Hongaarsche
consul, cn van dezen minder gunstige
tijdingen mee kun nemen.
Volgens dc meening in militaire
kringen is ik- toestand der Turken aan
de Tehataldschalinie veel beter als voor
den wapenstilstand. Zij zijn thans twee
honderdduizend man sterk en hebben
500 kanonnen. Bovendien staan op het
schiereiland üallipoli ter bescherming
der Dardanellen nog 45000 man. De
Bulgaren die daar tegenover staan zijn
zeer verspreid en hebben in hunne ge
lederen veel soldaten die den vtmr-
■g niet ondergingen.
Uit Amerika.
In New-York heeft een reuzen-de-
onstralie van stakende werklieden in
1 confectiebedrijf plaatsgehad; IOO.OOO
stakers namen er .aan deel.
Aan de betooging namen hoofdza
kelijk Russische Joden, Italianen en
Polen deel; de orde werd nergens ver
stoord. In den stoet bevonden zich
acht muziekkapellen. Op het Union-
plein werden redevoeringen In zes ta
len uitgesproken.
Uitzicht op een spoedig einde der
staking is er nietwaarschijnlijk zullen
Icing' aansluiten.
Nog voortdurend pogen de stakers
met geweld den werkwilligen le be
letten, om aan den arbeid te gaan,
niettegenstaande dc politie scherp toe
ziet. De opwinding is groot,
De bevolking ,s den stakers gunstig
gestemd en die sympathie moet toe
geschreven worden aan liet feit, dat
de gezondheidstoestanden vooral in
het kleine confectiebedrijf uitermate
slecht zijn.
die door de Grieksche bevolking van
Dedeagatnsch met vreugde waren ont
vangen. vrij spel. De Christenen hadden
hunne huizen met kruisen geleekend.
om te voorkomen, dat de plunderaars
vergissingen zouden begaan.En Grkksch
gepeupel diende evenals in Saioniki
den Bulgaren tot gids, opdat zij hun
doel vlugger zouden vinden.
Op de eerste plaats lieten zij
moskee, waarin zich25Umohamednicn,
bijna allen
aards, een schuilplaats gezocht had-
den. door middel van dynamiet 111 dc
lucht vliegen. Dan werden de huizen
„En de nioordenaa
Daar er behalve liet met bloed be
dekte vest geen bewijs legen
instond luul zijn verdediger gemakkelijk
pel. >p dit eene bewijs kon hem
echter veroordeelenhij werd
«esproken.
Na een vooriuopigc hechtenis van|
scs maanden trad op een avond Da-
iiegi c uit de gevangenispoort. De voort
durende angst voor hel vonnis had hem
ziek en zenuwachtig gemaakt.
t Inder den imam van Ernest Noir
had hij op de hoogte van Montmnrtre
een kleine kamer gehuurd 1
van dagwerk.
liens op een dag, toen hij
restaurant opzocht en
Amlillo zijt
haalde
11 leefde
tafel
een vreemde
op de zelfde tafel af, zette zich
specteur van politic,
bij/oudcrcu dienst, neemt de leiding
,-an geheime onderzoekingen op zich."
„Gij zijl hij de politie?"
„Ik was bij de politie, ik verdien
echter thans veel meer. vooral bij zulke
zaken als de uwe?"
„Als de mijne?"
„Ju, want uw zaak is een
gewone, en als ge mij enkele
rilt toestaan, -zal ik 11 verklaren, w.i.uuui
ingewoon."
,.lin als ik 11 niet aanhooren wil;
„Dat is echter beslist noodzakelijk,
lij bevindt u in zulk een positie, dal
ge mij wel moet aanhooren."
1 lanègre voelde de nabijheii
dreigend gevaar.
ancgre begon te luclu
lol uw geluk, mijn
het gerecht van een nmicre inee-
ning. Eenstemmig, hoort ge, éénstem
mig ben ik vrijgesproken."
„Geen onnutte woorden, mijn vriend.
Drie weken voor den moord hebt ge
de keukenmeid den sleutel van de ach
terdeur ontstolen."
„Dal i:
„Nicin
unpclde Danègre.
den sleutel gezien. Gij liegt."
„Daar is hij. Ge liet Item in de deur
zitten. Verder moet ik 11 zeggen -
met een mes hebt
dienzelfdcn dag op
verklaren
„Goed, ge hei
er roestvlekken op. Ik
prong hiervan we
kan bewijzen dat ze van mij zijn?"
..Ten eerste de keukenmeid, ten
tweede de koopman, waar ge helmes
gekocht hebt. Ik heb uw geheugen een
beetje opgeftischt. Ze zullen zich bei-
I lanègre sidderde van angsthij pro
beerde echter kalm te schijnen.
„Wat zult ge nog meer zeggen 1 lebl
ge nog meer bewijzen?"
„Ja. nog een. Na den moord zijl ge
langs denzcll'deu weg teruggekeerd,
aar midden in dc provisiekamer hebt
half onmachtig van angst, tegen
111 muur geleund."
„Hoe weet ge il.it vroeg Dan
zichzelf verradend.
Al dc heeren ondcrzi
rechters zijn niet op dc gedachte ge
ien met een licht <lc muren
provisiekamer te onderzoeken,
dal gedaan hadden, zouden zij op
muur een roodachtige vlek gezien
hebben, duidelijk genoeg 0111 in te zien,
dat liet de afdruk van uw bloedige
duim is. die gij bij liet leunen tegen
den muur gedrukt hebt. E11 ge weet
dat titans de anthropometric een der
zekerste bewijzen is."
Victor Danègre verbleekte en het
koude zweet kwam op zijn voorhoofd.
Met verwilderde oogen keek hij naar
den zonderlingen man, die van zijn
Etlor, dc leider van de stakende koks
1 kelners te New-York, moet deze
lieden hebben aangezet tot vergiftiging
■--1 de restaurant-bezoekers.
Indien ge gedwongen zijt", zeidc
Itij, „onder ongewenschte voorwaarden
wederom aan het werk te gaan, be
denkt dan. dat het voor kapitalisten
buitengewoon gevaarlijk is. spijzen te
gebruiken, die door leden van uwe
vereeniging zijn toebereid."
Daar het rcstanraiitpersoneel vooral
uit emigranten bestaat uit Zuid-Oost
F.'trupa, die gemakkelijk lot zulk een
ii.uuk-iwij/e zijn te bewegen, is men
,1 ernstig bevreesd, dat Ettor's advies
Jaden sprak, alsof hij 1
getuige v
Door
bracht, z
„Wam
hoc
set wilt
bewijzen in liet nauv
hij. het hoofd buigend;
- ik u het paarlsnoer g
„Wat. ge schertst. Ik geef
voorwerp, dat misschien liondei
zenden waard is en zou er niet
krijgen
„O. jawel... het leven. En
dan. dut dit paarlsnoer voor
waarde heeft. Ge leunt het to
verknopen. I)i„
bewaren
Et Zijn kooplieden genoeg, die zulke
zaakjes opknappen."
u geen
„Maa
ik z
net mijn Iwivij-
bcide handen
Danègre greep
naar zijn hoofd,
..Wanneer hebt ge het pa,
nooitig
„V an avond... nog binnen c
Ander» zend ik dozen brief -i
officier van justitie."
11 den
Dan
'gre wierp
glas
wijn 0
'lid op én zei
„Betaal maar en laten w
gingen beidei. „>c,
de Place «Ie l'Etoile.
In liril
boulevards
'/.e Hepen zwijgend
.-el hebt g
It biljet na.
avnalfde
licpte
blikken hi
Pierre Gilbert, hij w
idcr liet masker van
Denègrc zij» roof aliiai
ile n
detect
ile bus.
nil den inhoud er
fcrtuigd had. verliet Itij met zijn
begeleider liet p
het beroemde
r vele handen
toodnt elk spoor van den «lief
igen tijd w
fcl.inaclie ill het bezit
paarh