Nieuws- en Advertentieblad
voor Amersfoort en Omstreken.
Zes en twintigste Jaargang, No. 74.
Dinsdag 18 Maart^l913.
DE EEMBODE
Verschijnt Dinsdag en Vrijdag.
Bureau: LANGEGRACHT No. 13 - AMERSFOORT.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden50 Cent.
Afzonderlijke nummers3
ADVERTENTIEPRIJS van I lot 5 regels30
Elke regel meer6
Bij abonnement tuinder.
DE GOEDE WEEK.
W ij traden de Lijdensweek in.
de lak-rcclcn uit tic lijdcn»gc-
is van onzen goildelijla-i. Ver-
of tot bcspie-
seliici
Oiuiit|iutlclijl.' i
geling
W ij zien den menscll in zijn verhc-
vcnsle gestalte, tien nlcnsch in zijn
diepst gezonken boosheid, den tnensch
in zijn middelmaat maar waarlijk
niet de „gulden", waar 't op mcnschcn
waarde aankomt.
I te man der middelman
Kn
pers.
i heer
l'iltiti
Dit
i middclmaatsmensch. Mij
liet t 'Inislns geeselen, om met het K e
c e li o m n het slachtoltei van het
dweepzieke volk te redden.
I'ilntus is juist ile opportunistische
staatsman van onzen tijd Mij wil. op
zijn manier, humaan zijn, den Mishan
delde tcgon de vervolgers beschermen
tot Inj bedreigd wordt niet den kreet
I >an zijt gij des Keizers vriend niet
Zijn positie loopt gevaar, - en rechts
gevoel en humaniteit gaan bij l'ilatus
op den loop.
I rek Pontius l'ilatus een Minister-rok
.i;ui. en hij kan oogenblikkclijk plaats
ii.-mcn in liet regoerend lichaam van
menigen modernen Staat. Ook hij zou
'onder twijfel .bezweken zijn voor een
douceurtje ook hij zou het Christendom
laten vervolgen met arglistige middelen
ook Inj zou zijn handen, druipend van
bloed, iu onschuld gcwasschen hebben
Niet alleen Judas, maar ook hel volk
geeft het beeld van diep gezonken
boosheid. Hoor den razenden kreet:
.Weg met dezen! I.aat ons Barabbas
I ie opgezweepte schare eiselit de
vrijheid voor den schuldige en de straf
d<-s doods voor den Rechtvaardige.
De verblinde menigte deed den
man van het aardschc gezag door haar
woedend geschreeuw sidderen.
De Alheners zonden Aristides ill
ballingschap, omdat het hun niet be
haagde, hem langer den „Rcclilvaardi-
Hel gepeupel, als eenmaal de lioozc
hartstochten zijn ontketend, geeft altijd
dr voorkeur aan Barabbas het volk
voerde den bandiet iu triomf mee, en
cischte
■.lechts
Ken Barabbas werd er altijd gevon
den. Hij is gebleven, terwijl de eeu
wen verliepen. 1 lij heelt zich weten te
voegen naar den vooruitgang, naai
den smaak van den dag.
De revolutie-leiders zijn de op vol
gers van den straatroover bijwienden
Rechtvaardige werd achtergesteld. Het
karakter is gebleven Barabbas plun
derde woningen, de helden der om
wenteling meter. Kil men zag liet ver
dwaasde volk ook hen vaal; in triomf
T i
FEUILLETON.
UIT VERRE TIJDEN.
Na den dood mijns vaders werd ik
in -zijne plaats benoemd, en hel w
mijn streven, den naam van den ovi
ledcnen, die ook de mijne was, n
nieuwen luister te omgeven. Ik spaarde
om dit doel te bereiken, noch opoffe
ringen noch moeite, en otsehooii ik
wel eens den weg mij afgebakend, heb
verlaten, zoo mag ik mij echter beroe
men nimmer de wetten der mensche-
lijkheid overtreden te hebben.
Do ziedende toorn waartoe gij mij
straks vervoerd zaagt, was, verzeker
ik o, slechts geveinsd. Ik meende door
krachtige, door geweldige middelen,
u het geheim te ontwringen, dat gij zoo
edel bewaard hebt. Het is mij onbeschrij
felijk- u het gevoel te zeggen, wat ik
gevoelde toen ik uwen ring ontwaarde
hier hebt gij de mijne, zie ze gelijken
volkomen op elkander. Baat ons bid
ik u, die voorwerpen verwisselen, die
ons thans zulk een groolcn dienst be
wezen hebben. De vaders zijn vrienden
geweest, laat ilc zonen broeders zijn!
Fulco reikte Hasan bewogen de hand
en reikte hem hel verlangde kleinood
loe, dat deze met vuur aan den vinger
stak.
Dank zij u, o Allah I riep de Muzel
man uil, dal gij mij iu slaat stelt den
Uit het Buitenland.
Berichten uit Rome
melden, dat de II. Vader langzaam
aan wederom zijn gewone werkzaam
heden hervat.
Kardinaal Merry del Val wordt in de
laatste dagen des morgens om l> uur
ontvangen en verschillende dringende
.ongelegenheden worden dan afgedaan.
»c vorige week ontving de Paus nog
dagelijks bezoek van zijn zuster Maria
i nicht Gildn, die telkens een goed
u bij den II. Vader vertoefden.
I )e audiënties worden voorloopig nog
tgeslelil. Kii ook 's Pausen naamdag
il in alle stilte worden gevierd.
Do Oorlogskoorts.
Men kan haast geen courant meer
zien of men leest van plannen be
treffende bewapening.
'tl frankrijk, zoogoed als in Duitsch-
«1, in Italië zoowel als in Oostenrijk,
Kngeland en in Rusland spreekt men
au leger en vloot of tenminste een
l beide te versterken.
>ud nieuws zal men zeggendat on
ophoudelijk opdrijven der oorlogsuitgn-
en duurt nu al jarenmen ier reeds
au gewoon geraakt.
Zeker is dit zoo, maar ondanks dit
on men voor ccnigc jaren toch zeggen,
lal dc idee van vrede door recht begon
•eld te winnen, dat er een meer vrede
lievende stemming ging hccrschen.
Dit is veranderd.
In vele staten beweert men kris cu
kras dat cr meer soldaten, kanonnen
i oorlogsschepen noodig zijn.
Duilschland zul er dit jaar honderden
niilliocncn voor over hebben, als een
buitengewone uitgave. De i-'ransehen
herstellen den driejarigen diensttijd en
nog in andere landen bereidt men zich
-oor om door groole opofferingen de
erdediging le versterken.
Kn wat het meest verwonderlijke is,
s dc instemming die deze maatregelen
•oor een goed deel vinden.
Zoo bijvoorbeeld met de wederinvoe
ring van den drie-jarigen diensttijd in
•"ronkrijk, welke toch zoogroote offers
:ischt.
Waarom toch. vraagt men zich af,
vaarom dal dringen naar versterking
der legers? Vanwaar de zich openba-
ende vijandschap Uisxchcn verschillende
folken?
In frankrijk, waar voor ecnigejaren
le afkeer van den ouden erfvijand
Duilschland wat bekoeld was. vlamt
die haat weer fel op.
Kil in Duilschland wordt de oorlog
irheerlijkt en als plicht gepredikt,
..aarbij minachting voor de Franschen
niet onder stoelen en banken gestoken
.ïrdt.
Dit vormt ongetwijfeld een gevaar
lor den Europeeschen vrede.
I lat voortdurend sterker wapenen der
partijen kan niet voortduren. Kr moet
een eind aan komen en de vrees
.it ongemotiveerd, «lui dit eind een
wereldoorlog beteekent.
Het is toch zeer goed te begrijpen,
dat de bewapeniiigsrazernij. die zich
van verschillende staten heeft meester
gemaakt, alleen te verklaren is als men
aanneemt, dat «Ie mogendheden beducht
blijven in de toekomst voor een bloe
dige botsing, welke dc beslissing bren
gen moet wie den eersten lijd in Kuropn,
laten we zcggenin de wereld.de overhand
Met argwaan heeft men sinds jaar
en dag elkander* posities verkend, om
door versterking van leger en vloot,
door 't sluiten van bondgenootschappen
enz. te zorgen toch in geen ongunstige
positie le komen.
En waar frankrijk zich met Rusland
had verbonden, waar I-Ingeland vriend
as van beide, daar schenen deze drie
iinclijk wel in evenwicht te staan te
genover den Driebond: Duitschland.
Oostenrijk. Italic.
Evenwel, de Balkanoorlog heel t ver-l
ichuiving gebracht. I urkije kan in Eu-
opa niet meer meetellen, doch de Bal-
kanstatcn zullen een niacin van betee-
kenis worden.
Oostenrijk, dat de Turksche «em
pathie had. en op Turkije rekende om
Servië, Bulgarije e.a, in bedwang te
houden, krijgt nu op de zuidgrens een
macht, waarmee liet rekening heeft te
houden. Vooral daar Rusland op de
jivische Staten erootcn invloed heeft.
Oostenrijk zal dus zijn grenzen- niet
tegen de Russen alleen, maar ook tegen
de Balkatixtatun moeten dekken en
Oostenrijk is daardoor verzwakt, en als
bondgenoot voor Duitschland minder
Dat heeft Duitschland gedreven zich
iterker te wapenen en zijn leger uit le
breiden.
Maar die uitbreiding maakt Duitsch
land weer gevaarlijker vuor frankrijk.
ïankrijk weet, dat het bij het uit
breken van een ooilog den eersten
schok zal hebben op te vangen. En
daarom achten de fransche legcrauto-
ritcitcnhel noodig weder dendrie-jarigen
diensttijd in te voeren om zoo steeds
een groot getal soldaten gereed te heb
ben, opdat het niet verpletterd wordt
lór de boiidgenoolcu gereed zijn hulp
bieden.
Men draait als in een cirkel: ver-
hooging van weerkracht te eener zijde,
heeft altijd weer aan de overzijde een
zelfde gevolg.
Zoo jaagt men elkaar oj) ondragelijke
sten totdat dc uitbarsting komt.
Wie den vrede wil, bereidt zich ten
oorlog, maar wie voortdurend handelt
alsof ieder oogonblil; de oorlog komen
moet, die gaat ten laatste den oorlog
als onafwendbaar beschouwen.
Kn <!c volksziel voelt dat. het is alsof
men ongeduldig wordt eii ten slotte den
strijd gaat wcnschen.
Men geelt elkander de schuld, men
iwecrl slechts zich te wapenen tol
:rtlcdiging. maar hel wantrouwen kan
jii groeien, dal men ten leste den
aanval als verdediging noodig oordeelt.
Wij zijn niet zeer pessimistisch maar.
dat de zenuwachtige opwinding in Ku
ropn, welke drijft tot voortdurend sterkere
bewapening, iu de toekomst een ernstig
eekent, i
mans. die eens mijn vader
het leven redde, naar waarde te kunnen
belooncn. Gij Heer ridder en uw schild
knaap zijl vrij, want alleen met vrije
mannen sluit Hasan een verbond van
-riendschap. Begeef u werwaarts gij
-crkicst. en blijft mij in liefde gedenken!
Echter moet ik u bidden, het uur uwer
,-rijheid nog wat uit te stellen. Het zou
van mij eene onvergeeflijke lichtzinnig
heid zijn u thans te laten vertrekken,
do geheele vlokte is niet onze krijgs
lieden bedekt, en gij zult dus nog ceui-
gen lijd, maar als vrije mannen, mijne
banier moeten volgen. Wilt gij vertrek
ken. het staat in uwe keuze, maar gij
hebt alsdan veel kans om in dc handen
-an andere vijanden te vallen. Kies
lus, aan uw verzoek zal onmiddelijk
-oldaan worden.
Wij vertrouwen ons aan uw
oe. zcide Fulco, en hopen dat gij
•erwachting niet zuil beschamen.
- - Ik dank u voor «lat blijk
,'crtrouwcn, zciile Hasan blijkbaar
redaan. het zal niet te leur gesteld
yorden. Vertel eenmaal Hee- Ridder,
bij dc uwen wedergekeerd, aan uwen
grijzen vader, dat het geslacht der Ma-
lelc's zich dankbaar genoten weldaden
herinnert, en moge de God, dien gij
aanbidt, u verder op uwen levensweg
vergezellen. Tol het oogenbhk uwer
vlucht dal weldra zal aanbreken, blij t
«ij onder mijne bescherming, gij behoeft
te vreezen, en zijl hier zoo veilig,
als onder het ouderlijk dak.
Bij deze laatste woorden verliet «Ie
.dele l urk de tent en Ridder en schild
knaap vielen op hunne knieën om God
voor die onverhoopte redding, ui'
grond des harten, te danken.
IV.
Nadat Herman van Hensden. gelijk
..ij in een vorig hoofdstuk gezien heb
ben, vertrokken was. bleef Graaf Dido
nog langen tijd in een diep nadenken
verzonken. Hij vroeg zich zeiven dc
reden af, waarom de Ridder hem thans
ceu bezoek was komen brengen daar
hij vroeger zijn bloedverwant zoozeer
verwaarloosd had, en hem bjjna geheel
vergeten scheen te hebben. Zou hij
schicn, ging hij halfluid sprekende v<
zou hij iets van fulco vernomen hebben,
cn het mij door medelijden bewogen
niet durven medcdeelcn? Hij heeft mij
nochtans op zijn ridderwoord verzekerd,
«lat dit liet doel zijner komst niet was.
Wat zijne voorstellen aangaat, hoe
baatzuchtig hij «leze ook voorgedragen
heeft, zij eischen een rijp beraad
on een goed overleg. Ik zal het beste
doen vader Ambrosius eens bij mij tc
ontbieden, hij ten minste kan mij raad
en hulp verteenen. Ware ik niet zoo
slecht ter been, dan begaf ik mij in
persoon naar zijne kamer, thans zal hij
hot mij niet euvel duiden, dat ik hem
De Oorlog.
rede-sluiten niet inachtneming
der voorwaarden «loor dc Balkanstatcn
lil, «Icnkt dc Turk niet.
inncleel staan wij er veel beter
dan een maand g riolenzoo ver
klaarde «lezer dagen een der hoofden.
Wij beschikken thans over -tOmillioen
en kunnen daarmee den oorlog
ileus .'I maanden voortzetten. Ja,
Adrianopel kan vallen - en «lal zal
ilie 'lurken een oogenbhk van
groole smart zijn - maar de Tsclta-
laldscha-linic zul blijven. Daar zal liet
blijken, wie thans taaier is in het dra
gen van linancieelc- en nienschcn-offcrs
wij of Bulgarije".
In Adiianopel wordt «Ie toestand
benauwder. Alle levensmidilelcn uit
particuliere woningen wer«lcn bijeen
gebracht, opdat men zeker zou zijn van
rechtmatige vcrdccling. Dc cctwa-
van de marktventers, die nog een
aanzienlijke hoeveelheid conserven in
bezit hadden, werden verzegeld cn on
der bewaking gesteld van ccnigc gen
darmen. De commandant der stad heeft
dc meergegoede inwoners om klccding-
stukken en huisraad gevraagd voor de
soldaten en «Ie armen. Zelfs «Ie ovens
worden door politie en gendarmen
bewaakt.
Bij «Ie broodvcrdcoling wordt streng
toezicht gehouden. Ieder soldaat ont
vangt voor 24 uur 350 gram brood cn
kaas of geconserveerd vleesch. Twee
malen in de week krijgen zij een soort
mcelsoep, die bij gebrek aan zout met
gezouten kans wordt toebereid. Rund
schapen vleesch kosten per 2 "/4 pond
.65 tegen 35 cent vóór hel
beleg. De waterleidingen en bronnen
zijn door de Bulgaren afgesneden. Het
bestuur «Ier stad is er nu toe overge
gaan liet rivier-water te liltreeren. Brand
materiaal is bijna niet meer aanwezig,
De bewoners stoken het hout van deuren
en meubels. Alle boomen in den om
trek -zijn v-ordwcncn. De bezetting heeft
bijna geen verliezen geleden, daarentegen
werden ongeveer 40 ,1 50 inwc
- .or granaten gCllood.
In Rusland
ert metl leest omdat het keizerlijk huis
umanolf ecnige eeuwen op den troon zat,
Bij die gelegenheid werd zooals ge
bruikelijk. is velen veroordeelden gratie
-crleend.
Van Katholieke zijde waren door be-
niddeling van «len bisschop bij het
ninisterie van biimcnlandschc zaken
verschillende verzoeken ingediend om
«ie Katholieke geestelijken te begena
digen. welke wegens overtreding der
.bescheriningswetten" veroordeeld wa
ren. Men weet hoe lichtvaartlig een
Katholiek priester in Uitsla. >1 gestraft
wordt, wegens de „dwang"- ïekeering,
jonls liet heet. van een schismatiek
>t liet Katholicisme. Op de amnestie-
iijst kwam echter geen naam van
Katholiek priester voor,
hen ffeej genade of recht I
Oe Kiosreclttjuffers
hadtien 't Zondag te Londen weer be-
I. Een vijandelijke menigte van
ongeveer tien duizend inenschen wacht
te «le opening af van de gewone mee-
ig in het Hyde Park.
I)c leidster mrs. Drummond, die op
n kar geklommen was, welke als
spreekgestoelte dienen moest, kreeg,
voor zij een woord gesproken had, een
stuk turf legen haar mond.
Hoewel hetgeen zij zeide geheel te
loor ging in liet kabaal van «ie menigte,
bleef ze een half spreken, tc midden
een onafgebroken regen van sinaus-
appclen. stukken turf, aardkluiten cn
Een jonge dame, die als spreekster
hajir opvolgde, «leed gelijke ervaring op,
De politic deed nu de meeting sluiten
i poogde de vrouwen naar het dichtst
bij-zijnde station tc geleiden. De menigte
echter was dc politie dc baas en dreef
Een halt uur was het verkeer geheel
gestremd. De politie kroeg versterking
Jaagde cr eindelijk in «Ie vrouwen
te ontzetten en naar het sintion te ge
geleiden, waarvan de toegang afgezet
werd.
De meeste vrouwen waren ernstig
legetakcld: haar klceren waren ge
scheurd,
in de mijne verzoek le komen.
Hij ontbood daarop een bediende.
die hij gelastte vader Ambrosius
noodigen. ecnige .ogenblikken met Item
te sprek
Vader Ambrosius ontving deze booil-
schap, terwijl hij juist met Maria in een
zeer druk gesprek scheen gewikkeld.
Hij onderbrak dit echter onmlddelijk
i hij het uitgedrukt verlangen des
yen hoorde, gaf Maria zijnen zegen
spoedde zich naar «Ie aangeduide
kamer.
..Eerwaarde vader I zcide Dido, terwijl
hij vader Ambrosius vriendelijk tc ge-
moet trad, het spijt mij tt nog zoo laa'
met mijne zaken tc moeten lastig vallen
ik reken echter op uwe toegevendheid,
en op uwe bereidvaardigheid die gij
immer zoo ruimschoots aan «len «lag
legt.
- Spreek, waarde Graalen kan ik
u van dienst zijn. dan zat mij zulks veel
genoegen verschaffen,
- Ik heb u laten ontbieden, waarde
vader! om u over iets te spreken, waar-1
bij ik uwe grijze ervaring noodig heb;
en ik beloof u reeds bij voorband, mij
geheel aan uwe uitspraak teonderw.
pen.
Vader Ambrosius glimlachte op de
hem eigene goedhartige wijze.
„Gij moet weten «lat Hermat
Hcusden mij zooeven verlaten e
twee dingen onder de aandacht heel
op c
Binnenlandsche berichten.
Ede.
l)r. Kuyper heeft 't in een driestar
de Standaard" over de verkiezing*-
«juaestie te Ede:
..Voor Ede was 't woord gegeven, dat
sn zelf geen candidaat stellen, maar
zen candidaat steunen zou.
Toch stelde men een eigen candidaat,
bestreed den c.zc, en ging strijken met
inste. Wel onder protc.t van liet
Unie-bestuur, met name van Dr. dc Vis-
maar toch zonder «lat er ernstig
werd opgetreden. En toen dc met libe
rale hulp gekozen man eenmaal in de
Kamer was, lijfde- zelf* dc Chrislelijk-
Uistorische Club Item in.
Mier kan dus van geen vernieuwing
der Coalitie sprake zijn, of Ede moet
niet vlag en wimpel weer aan ons wor
den toegekend. Niemand kan er anders
-er denken.
Bezwaar verwachten we hier dim ook
Dr. Ariënsfonds.
Dc vereeniging tot bevordering «Ier
verpleging van katholieke drankzuchti
gen in Nederland heeft titans bijeen ruim
08 duizend gulden.
Onderofflciarsvakactio.
Dal onder «Ie onderofficieren zich
ook de vakactie openbaart betreurt de
Minister van Oorlog omdat hij vreest,
dat elke vakaclic onder sociaal-demo-
ratisclien invloed moet konten, doch
■olc daarom acht hij 't gunstig, «lat er
neer militie-onderofficieren komen.
Met genoegen constateerde hij, dat in
het leger zelf meer vertrouwen iu «le
toekomst gaat hceruchcn.
gebracht en aangeraden, «lie mij nooit
in den geest zijn opgekomen.
- En «leze zijn?
-- Om, bij aUlicn fulco voor mijn
«lood nog niet is teruggekeerd een man
tc benoemen, die mijne goederen tot
zijne terugkomst kan behceren, en ten
andere I leer Hensberg tc verzoeken, een
laatste onderzoek te willen instellen, om
te weten wat er van mijn geliefden zoon
geworden is. GIJ alleen, kunt mij in deze
inoeiclijkc zaak door uwe kennis en ge-
leerdheid voorlichten, cn mij «len weg aan
wijzen, dien het zekerste tc bewandelen is.
Vader Ambrosius dacht ccnigc oogen-
blikkcn na, en zeide:
Mijnheer do GraafI dc punten waar
ier men u onderhouden heeft, zijn uwe
aandacht dubbel waard. Wanneer liet
«Ie Voorzienigheid behaagde, u voor
«Ie terugkomst uw* zoons tot een beter
leven op tc roepen, en gij voor dien
tijd niemand benoemd had, die met
onbezweken moed en trouw voor «ie
belangen van «len afwezende zorgde,
zou dit in uwe omlcrhoorighc«Icn eene
groote verwarring te weeg brengen. Elk
een zou belust zijn zich in het bezit uwer
schoonc en rijke landerijen tc stellen, mis
schien zouden hierdoor bloedige botsin
gen ontstaan; «le arm van ilcti sterke zou
zegevieren, of mogelijk zou «le Leenheer
tusscheu beide treilen, en uwe bezittingen
aan een zijner hovelingen schenken.
Wordt voortgezet,