het ziekenhuis, ver be,i00t een
/.even en twintigste |aargang.
No. 36. Vrijdag 1 Aug. 1913.
DE EEMBODE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
UITGAVE VAN DE VEREENIGING „DE EEMBODE" TE AMERSFOORT.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Prijs per drie maanden vijftig cent. - Afzonderlijke nummers drie cent.
Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzegging van abonnement moet ge
schieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
KANTOOR EN DRUKKERIJ: LANGEGRACHT 13 - AMERSFOORT.
Alle mededeelingen e
ir op den dag van uitgifte.
TWEEDE BLAD.
Stslnl hel Godstijk slechts in
's menschen binnenste.
1^ en paar honderd passen boven dei
-«begntien grond, op de bcrgvlakh
tnsscben Capltornailni en Tiberias, i-
een bonte menigte bijeen, Galilacërs
en Judaeërs, Jcruzulemschc Schriftge
leerden. bewoners van Decnpolis en
liet ttver-Jord.iansclie. heidenen uit,
liluiudca, Tvrus en Sidon menschen,
die /.ijn. zooals menschen meestal zijn
au nature begccrig naar rijkduin en
macht, hunkerend naar blijdschap en
eerbetuiging, tot wraak en zingenot ge
neigd, beuijders van de gruotcn dezer
aarde en van allen, die zich de weelde
hunnen veroorloven anderen
volgen en te verdrukken.
I laar daalt de Godsgezant met zijn
Apostelen uit het hoogere gebergte
<-ii zet zich neer op een terp. vanwaar
llij <le menigte en de menigte Hem
gemakkelijk kan zien. Hij verheft zijn
•tem en verkondigt helder en klaar,
dal de deelgenootcn van het Godsrijk
geheel andere dan gewoon-menschclijke
neigingen en opvattingen in hart en
hoofd moeien ronddragen.
Zalig, zegt llij, - niet die weelderig
leven, maar - de armen van geest,
want hunner is het Rijk der hemelen
Zalig niet dc hardvoehtigen, maar
<le zachtinoeriigen niet de uitgclatenen
van vreugde, maar die wccucnniet
dte zich verzadigen aan spijs en drank,
maar die hongeren en dorsten naar de
rechtvaardigheid; niet de onmeedou-
genden, maar de barmhartigenniet
lie overtreders van Gods geboden, maar
dc xuiveren van harteniet de twist
zoekers. maar de vreedzamen niet de
dwingelanden, maar die vervolging
lijden om de rechtvaardigheidDe ge
zanten van het Godsrijk moeten zijn
als het zout der aarde, als het licht
der wereld. Zeil' onbedorven, moeten
zij anderen hoeden voor bederf. Zelt
verlicht, moeten zij licht verspreiden
voor anderenHet kijk Gods, een ver
volmaking van „de Wet en de Profeten",
bestaat niet in de stipte onderhouding
van allerlei kleinere voorschriften, diej
betrekking hebben op het stoffelijke,
maar vooreerst en vooral in nederig
heid, naastenliefde, vergevingsgezind
heid. kuischlteid 1 Het Rijk Gods beoogt
<le menschen te maken tot kinderen
Gods, die God beminnend als hun
N ader, volmaakt willen wezen, gelijk
ook hun hemclsche Vader volmaakt is
Uit deze bij uitstek „Christelijke" be
ginselen. blijkt wel, dat liet Rijk Gods,
de godsdienst, door Christus gebracht,
iets zécr inwendigs is.
II.
Iemand, die in de Evangeliën nooit
verder ias dan het 3de, 6de en 7de
hoofdstuk van Matthaeus, zou kunnen
vragen„gaat het eigenlijke van den
t'hristelijken godsdienst dan geheel op
in dc geestelijke vervolmaking van het
binnenste des menschen Is het Gods
rijk uitsluitend inwendig"?
Auguste Sabalier. een Franschma»,
Adolph Harnack, een Duitsclicr. en
met hen hunne volgelingen, die toch
héél het Evangelie moeten bestudeerd
hebben, antwoordden
„Ja! Wat Christus op aarde bracht,
is iets inwendigs, liet maatschappelijke
element, het idee van vereeniging van
allen tot één geheel, bestond reeds in
dc Joodschc overleveringbet geestelijk
element is het nieuwe, liet door Jesus
aangebrachte. l)e Proleet van Nazareth
vond bij zijn volk een leerend gezag,
een godsdienstige wetgeving. Nimmer
beeft Hij dit afgeschaft en ook maar
afgekeurd. Hij is met zijn tijd meege
gaan. Maar daar volgt ook uit,
aldus redeneeren zij, dat dit sociaal,
maatschappelijk karakter niet tot het
eigenlijke Christendom behoort. Alléén
dat inwendige, dat vergeestelijkt worden,
dat kinderlijk denken en voelen omtrent I
God als omtrent een Goeden Vader.1
moet beschouwd worden als het wezen
van den Christclijkcn godsdienst. De
Katholieke Kerk heeft dus omtti
■odsrijk een onjuiste opvatting"
III.
K„ii een onpartijdig en verstandig I
ncnsuh hel eens zijn mei dit antwoord
<ceul Waarom niet? Gin vier redenen.
1 Ten eerste, omdat de gevolg
trekking. die deze heercu maken, valsch
Alleen datgene, wat andere gods
diensten niet hebben, tut het eigenlijke
n ern godsdienst rekenen, mist eiken
lelijkcn grond. Een voorbeeld. De
Joodschc godsdienst, de Christelijke
godsdienst en de Mohamedannsche
godsdienst belijden alle drie het be
staan van één (iod. Zr. men daar
uit besluiten, dat liet aannemen
één God niet tot liet wezen van
drie godsdiensten behoort? 't Zou dwaas
heid zijnMaar cvenzoo is liet dw;
beul te zeggenhet idee van vereeniging
lot één mautschappelijk-gudsdienstig
geheel bestond reeds, toen Christus op
aarde kwam dus behoorde dit element
niet lot het wezen van het Rijk Gods,
dat Hij op aarde bracht! „De afwijkingen
maken wel liet verschil tusschen de|
godsdiensten", zegt een schrijver terecht,
ar de afwijkingen zijn daarom nog
heel liet wezen van den godsdienst
zelf'.
2. Icn tweede: isabatier en llaruarck
ijfeleti er zelf niet aan. of de profeten
hadden juist een Godsrijk voorspeld,
dat niet alleen inwendig, maar ook uit
wendig. ook sociaal maatschappelijk
ou wezen. Maar dan vragen wijwas
iet met de laak van Christus, te ver-
uilen wat de profeten hadden aan
gekondigd'' „De lijd is vervuld", zoo
predikt Jesus. „en het rijk Gods is nabij,
bekeert u en gelooft in liet Evangelie". *1
'l Is waar. de Goddelijke Stichter aan-
■aardde niet zonder voorbehoud elke
oenmalige opvatting omtrent „de ver-
'ulling der tijden". Zeer duidelijk, wij
zagen hef hierboven, wijst Hij van dc
hand het ucgrip van wereldsche groot
heid en roemruchte oorlogsfeiten, het
begrip van een Godsrijk, dat zicli be
perkt tot wie gehoorzaamt aan de
Mozaïsche wet. Maar wat Hij aanbrengt,
is toch het voorspelde Messiaanschc
Rijk, in wezen een collectief en sociaal
geheel, zooals Isaias' voorspellingen
het schilderen; voorspellingen, waarop
Hij nadrukkelijk wijst én in dc synagoge
van Nazareth -1). en wanneer de leer
lingen van Joannes Item vragen „Zijt
gij het. die komen moet".'4)
3. Behalve dc voorspellingen vair
n uitwendig Godsrijk komen nog een
groot getal parabels onze tegenstanders
in het ongelijk stellen. Herinner u slechts
de meest bekende, waarin Christus zelf
ons zijn Rijk voorstelt als een collectief
geheel. Het Rijk der hemelen is een
akker, waar tezamen opgroeien hel
onkruid en de tarweeen groot sleep-
alle soort van vissollen
komeneen feestvierende stoet van
igden, wijze en dwaze een gast
maal, waar komen aanzitten slechten
goeden, armen en gebrekkigen. blinden
en kreupelen; een wijngaard, waarin
gemeenschappelijke arbeid verricht
wordt. De zorg des Heeren om in zijn
parabelen liet element van gemeen
schappelijkheid niet te laten ontbreken,
blijft onverklaarbaar, ja brengt den on
partijdige!» lezer op het dwaalspoor,
als zijn Rijk niet wezen zou een uit-
rendig maatschappelijk collectiefgeheel.
4. Een vierde reden, waarom men
niel kan aannemen, dat het Godsrijk
uitsluitend iets inwendigs is. vinden
we in dc foutieve verklaring van een
Schriftuurtekst, die tocli volgens onze
tegenstanders den doorslag geven moet
aan dc onafwijsbaarheid hunner op-
ratting.
Zij zeggen: „zie bij Lucas. 1/,
:ii 111"! Nu slaan wij eens. niet ons
Bijbcltji
inling
„hel Nieuwe Testament"
lezen daar: „Hot koninkrijk
Gods is binnen ii lieden". Ziet ge wel,
zeggen zij, Christus zegt het zelf.
Jawel, wacht eens.
Zooals wij reeds zagen, laat Christus
zijn leerredenen nu eens het uit
wendige, dan weer hel inwendige van
het Godsrijk meer op den voorgrond
treden. Doch dan ligt liet voor de hand,
dat, als Hij gezegd Itceft: „Het konink
rijk Gods is binnen u lieden", hiermee
de itadr"1' gelegd wordt op den in-
wcndlgen geest, die in den mcnsch
komt „niet met uiterlijk gelaat", terwijl
daardoor toch het uitwendig karakter
geenszins geloochend, maar alleen thans
niet besproken wordt.
Bovendien is de uitdrukking, die de
Zaligmaker bezigt, van dien aard, dat
zij twee vertalingen toelaat. Mei» kan
vertalen„is binnen u lieden" en„is
ililen". Nu eisclit de samen
hang. dut men vertaalt, zooals ons
Bijbeltje te lezen geeft: „is in uw
midden", en daardoor valt de moeilijkheid
heclemaa! in lici niet. Christus sprak
tot de Parizeen, die toen allesbehalve,
liet Godsrijk, gelijk Christus dit schilderde
in zijn Bergrede, in hun binnenste j
hadden. Neen, wel koesterden zij een
wereldsche opvatting van het Godsrijk,
en nas het hun mcening, dat een
bloeitijdperk als onder David en Salo
mon voor Israël zou terugkeeren. Daar
nu de Heer al herhaaldelijk gesproken
had over het nabijiijnde Koninkrijk
Gods, dachten zij natuurlijk aan een
of andere politieke omwenteling, mis
schien wel aan een coup d'état I Doch
Christus bleek al heel spoedig wars
van elke politieke bedoeling. En daar
om vroegen zij eens vol nieuwsgierigheid
„Wanneer komt het Koninkrijk Gods"
Zij kregen afdoende antwoord: „Het
koninkrijk Gods komt zonder opzien
Ie baren zonder staatsomwenteling,
coup d'ëlul of oorlog. Men zal niet
zeggenkijk hier, of kijk daar het
is niet aan plaats gebonden Want
zie. bet Koninkrijk Gods is in uw
midden. lk ben de Messias, dat heb
ik door mijn wonderen getoond. Ik
heb reeds volgelingen. Het Rijk is er
dus al". - Deze tekst kan das in de
:e verte niet als bewijs worden
aangevoerd, dat Christus' godsdienst
slechts inwendig is.
Om ilcze vier redenen moeten wij
:t een grove dwaling noemen, te
eenen, dat het Godsrijk uitsluitend
beslaat in 's menschen binnenste.
IV.
Wij, Katholieken, ontvangen in boven
staande een ernstige vingerwijzing.
Hel Rijk Gods is inwendig. Als wij
ït arm van geest, zachtmoedig, vreed
zaam. rein leven, maken wij ons be
spottelijk in de oogen van andersden
kenden, want wij loochenen dan onze
eigen beginselen door onze eigen daden.
Van den anderen kant zouden onze
ijanden niets liever-«ten. dan dat wij
ns beperkend tot inwendige gemoeds
temmingen, nimmer uitwendig voor
den dag kwamen als een collectief,
zichtbaar geheel. In dat geval zouden
zij zelf, als collectief geheel, veel ge
makkelijker aan hun eigen beginselen
de zegepraal bezorgen, en ons dood
drukken
Maar, wat zij ook denken of willen,
wendig echt Christen zijn. en uit
wendig één groot sociaal, collectief
geheel vormenwij moeten het cc
doen en het andere niet laten!
Jac. J. Zmj S. J.
Matlh. hoofdst. 5, 6 en 7.
Marc. 1. 15.
Luc. 4,17.
Matt. II. 5.
Epistel en Evangelie.
Twaalfde Zondag na Pinksteren-
LES uit den tweeden brief van den
H. apostel Paulus aan dc Korinthiërs:
ra. 4—9.
BroedersZoodanig een vertrouwen
hebben wij door Christus bij God. Niet
'i waren wij uit ons zei ven genoeg-
ain om iets te denken als uit ons
Ivenmaar onze genoegzaamheid
uit God, die ons ook bekwame be
dienaars gemaakt heeft van een Nieuw
Testament, nietdoor den letter maar door
den Geestde letter immers doodt,
maar de Geest maakt levend. Indien
nu dc bediening des doods, met let
ters in stccnen gegrift, in heerlijkheid
geweest is, zoodat Israel's zonen het
gelaat van Mozes niet konden aan
schouwen wegens de heerlijkheid zijns
aangczichts, welke te niet gaat, hoe
zal niet veel meer de bediening des
Gcestes in heerlijkheid zijn. Want in
dien de bediening der veroordeeling
heerlijkheid is. veel meer is de bedie
ning der gerechtigheid overvloedig in
heerlijkheid.
EVANGELIE
ilgens den H. Lucas X. 23—37.
In dien tijd sprak Jesus lot zijne
leerlingenZalig de oogen, die zien
rat gij zietWant Ik zeg u, dat vele
profeten en koningen verlangd hebben
te zien wat gij ziet, en zij hebben liet
niet gezien en te hoorei» wat gij
hoort, en zij hebben liet niet geboord.
En zie, zeker wetgeleerde stond op!
n Hem op de proef te stellen en
„„ideMeestermet wat te doen zal
ik hel eeuwige leven bezitten En Hij
sprak tot hem Wat staal er in de
Wet geschreven? Hoe leest gij? Hij
antwoordde en zeide Gij zult den Heer
wen God liefhebben uit geheel uw
ar! en uit geheel uwe ziel en uit al
we krachten en uit geheel uw ver-
t.iiulen uwen naaste als u zelvcn.
a» Hij sprak tot hem Gij hebt goed
cantwoorddoe dit en gij zult leven.
Doch hij, zicli zei ven willende recht
vaardigen, zeide tot JesusEn wie is
mijn naaste Jesus nu nam het woord
op en sprakZeker mcnsch ging van
Jeruzalem af naar Joricho en viel on
der roovers, die hem uitschudden en
wonden toebrachten en heen gingen
terwijl zij hem halfdood lieten liggen.
Het gebeurde nu dat een priester den-
zelfden weg afkwan» en. hem gezien
hebbende, voorbij ging. Ook een Le
viet, toen llij nabij de plaats was en
hem zag. ging eveneens voorbij. Doch
zeker reizend Samaritaan kwam nabij
hem. en hem ziende, werd hij door me
delijden bewogen. En toetretend, ver
bond hij zijne wonden en goot er olie
en wijn in, en legde hem op zijn last
dier en voerde hem naar eene herberg
en droeg zorg voor hem. En des an
deren daags nam hij twee tienlingen
en gaf ze den waard, zeggendeZorg
voor hemen wat gij verder moogt
te kosten leggen zal ik uw bij mijne
wederkomst terug geven. Wie van de
ze drie was. dunkt u, de naaste van
hein. die onder de roovers gevallen
was Eii hij antwoorddeDie barm
hartigheid aan hem heeft gedaan. En
Jesus sprak tot hem Ga en doe gij
Weekkalender.
DE MAAND AUGUSTUS.
ZONDAG 3 Augustus.
12de Zondag na Pinksteren
MAANDAG 4 Augustus
H. Dominions. Belijder.
DINSDAG 5 Augustus.
Kerkwijding van O. L. Vr. ter
VyOENSDAG 6 Augustus.
Gedaanteverandering des Heeren
op Tabor.
DONDERDAG 7 Augustus.
H. Capelarius. Bel.
VRIJDAG 8 Augustus.
HH. Cyriacus en gezellen. Mart.
ZATERDAG 9 Augustus.
Vigilie v. d. H. Laurentius.
Kevelaer.
II.
Meermalen heeft men de genadeka-
pel van Kevelaer en de duizenden die
er zich in de zomermaanden onophou
delijk omheen verdringen, met een we
ntelenden gonzenden bijenkorf vergele
ken. Nauwelijks heeft dc Koningin er
geus hare rustplaats gekozen, of dui
zenden nijvere bijtjes hangen in zware
zwermen om hare meeslcrcsse, met blij
gegons en vlugge bedrijvigheid. Zóó
ging het ook te Kevelaer. Dc Koningin
dor Christenen had ternauwernood hare
woon in het heiligenhuisje gevestigd,
of van heinde en ver kwamen hare
kinderen in breede scharen toegestroomd
In 1643 moesten reeds voor den bc-
devaarttijd 2 priesters meer naar Kc-
velaar worden gezonden. In hetzelfde
jaar werd de groote beóovaartkapel of
kaarsenkapcl begonen, en in 1643 vol
tooid. In 1646 moest de nu zeer druk
geworden bedevaart aan ccnc klooster
orde. de Oratorianen worden toever
trouwd.
Maria liet zich intussclien niet onbe
tuigd en beloonde vorstelijk de liefde
en het vertrouwen der 9anienstroon»en-
de menigte. Wie bedroefd was. werd
getroostwie belast was, werd verlicht,
wie zwak was werd gesterkt cn wie
ziek was werd genezen. Van 16421643
alleen, zegt Stalenus, de eerste geschied
schrijver van Kevelaar, gebeurden er
ontelbare wonderen. (Een klein aantal
dezer werden opgeteekend en voor het
nageslacht bewaard.) On» de echtheid
dezer wonderen en den al dan niet
goddclijken oorsprong van de bede
vaartplaats te onderzoeken, werd door
den Vicaris Capitularis Bosman, van
Roermond, in 1647, te Venlo, cene
synode bijeengeroepen. Busman ver
scheen in persoon en deed onder ecde
het verhaal van hetgeen hen» weder
varen was. De wonderlijke genezingen
werden met de grootste nauwkeurig
heid door de 24 leden, deels kerkelij
ke waardigheidsbekleders, deels beken
de theologen of gezaghebbende ge-
nccshccren, onderzocht. Acht gevallen
werden eenparig als echte wonderen
erkend. Op deze synode werd door dc
kerkelijke overheid het bedevaartoord,
van bovennatuurlijke afkomst verklaard.
Men bad den vinger Gods erkend, die
wonderen wrocht.
Nu nam ook hel bedevanrtleven be
grijpelijkerwijs een grootcre, wijdere
vlucht. Niet alleen lalloozc afzonder-
S
KV"'Sj"Sfc f 2aü!)U
JLÏS «erden O™"
bezoekers c vermeld dat
""SS
„n hei aantal pelgrims. kan
niet d"a
gelijktijdige .^-'Siaa
„eed, erden den,
geschiedden, t" 4 ni„uwe wondereu
li,.Chop Oeveie» „echt
ÏÏÏStV ^tfSfZdin
ssgte:
ö3*«cr::.
getcckend. ue t- kwalen
arS ÊvangSie. ie bk-
«uiting ™dn Blmden worfol
dames en een S goedheid
dervinden de maeht en ac g
"JSSsaïjs:
en Willem J-«^£id?„e kinderen
P riekten melaatsheid, geslagen.
ïTAja—-3S»
getasi bevonden. echtgenoot,
'(".ïSS,XodTopgesiotitiii»
fcS.ctiel=r^-b='r»"?è
mocht baten. weerstand.
behandehng hmdnektogMt
Zes jaren man en kinderen.
Kerrenrats omrooste Hij ging
hoogere macht klaagde daar zijn
naar Ke velaar, T steresse die daar
nood bij de.l,,e dien dag af beterde
zeleU-, llJdc mSTauehe. Sa
gaandeweg vertoonde zij zich aan
SSKT-riMS
allen, grootv0clden getrokken.
soon, bezoek en offerde een
meikoning»" e ?ond hij een
groote aars. e kaars
zijner hovchngcn wap
tc offeren, vers kaarsenkapcl
schild, dat nog ,733 kwam hij nog-
Tal n» KeS-
"vee prinsen. u„ aid,
Ook de kerk*' ovCT^e Dc
begtijpeljke™,»
bisschoppen t beroemde ge-
den op- alle lkt„
«adeoord. htcermaiea latere
persoonlijk naar K Joo.
tijden «erd herhang
Stecïef SSSTouÏÏ-
Roermond. oproerendc godsvrucht
don» met een den groolcn
schei» bisschop. der hier be-
ook tot de bcg ®_jen gerekend,
sproken bedevaar! aflaten en het
Z 11. verleende kostbare_aua
verlot om meui -„elltcschenken,
gelijken zegendeng al\t.veinar over
Ook Selas"l7raCh,ig Missaal, hen»
ï^rs»S'p"iAp'"1,11 "in
I jubilé aangeboden.
