Zeven en twintigste laargang. No. 46. Vrijdag 5 Sept. 1913. DE EEMBODE NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. UITGAVE VAN DB VEREENIOINQ .DE EEMBODE" TE AMERSFOORT. Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond Frljs per drie mwnden «IJlt» cent. AfzonücrMJke nummer', drie cent. sch&vTórdinS.g'San ede1fl,RSwkwartal.ÜP"gBinB ".oei ge- KANTOOR EN DRUKKERIJ: LANOEQRACHT 13 - AMERSFOORT. Advertentieprijs: van één. tot vijf regels dertig cent. Elke regel meer zee cent. Reclames: tien ct. p. regel. Advertp.ntiEn In hel redactioneel gedeelte vijftien ct. p. regel, Billijke tarieven bij abonnement. Alle mededeellngcn en advcrtentlén in te zenden vóór drie uur op den dag van ultgllte. Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE BLAD. Het volgend nummer ver schijnt Maandagavond. Uit het Buitenland. Belgie. Zooals we onze lezers reeds mede deelden is de Katholieke regeering van België voornemens een betere school wetgeving mogelijk te maken. liet ontwerp-schoulwet is zoo eer lijk en rechtvaardig mogelijk opge- gezet en er worden geen rechten ge krenkt. Toch deugt dat schoolwet plan niet in de oogen van socialist en liberaal. Vooreerst omdat het van een Katholieke regeering komt. Die is natuurlijk niet in staat een goede on- derwijswetgeving te bezorgen, meenet) de heeren anti-clericalen. En dan heeft men nog bezwaren te berde gebracht tegen de rechten welke christen ouders hebben op christelijk onderwijs voor hun kroost. Zoodra den heeren vrijden kers de staatsteun onthouden wordt, staan ze machteloos aan den kanl. Met gelijke middelen bedeeld, zullen onze katholieke scholen het immers glansrijk winnen van de neutrale, overal. Om nu niet goed gevolg te kunnen ageeren tegen de plannen der Katho lieke regeering hadden de heeren geld noodig en ze waren zoo gelukkig het te vinden ook. Ken liberale senator. Solvay genaamd, die 't bagatel van tien millioen 's jaars te verteren heeft, schonk een millioen aan een socialistisch en een liberaal kopstuk om daarmede de kosten eener anli-schoolwet-beweging te bestrijden. Zoo zal dan weldra geprotesteerd wor den tegen een schoolwet, die eindelijk eene wat billijker bejegening voor de katholieke volkskinderen zal brengen. Weinigen zullen echter vermoeden, dat die rijke vijand van onze school al wat hij is aai' de schoolbroeders te danken heeft. Mr. Solvav was een arme volksjongen «Ie broeders, bij wien hij ter schole ging. ziende dat bij aanleg had voor de na tuurwetenschappen, onderwezen hem niet bijzondere zorg op dat punt. en zoo werd bij op den weg gezet van de uitvindingen, die hem eens milliocnen- rijlc zouden maken. Nu gebruikt hij zijn geld tegen zijne oude weldoeners en tegen de kinderen, die op dezelfde banken zitten waar Inj eertijds zijn opvoediag heelt geno De wereldvrede. i'ëldvrede dan toch maar een «luchtig eind zijn opgeschoten. Als men de vrc- desvrienden hoort besluit men. dat liet nog betrekkelijk eenvoudig^, de vrede op aarde te vestigen. Carnegie, de man y.- dcspaleis de duiten gaf, heelt het ook hierover gehad en hij «leed daarbij een beroep op den Duitschen Keizer. Deze prees hij als een vorst, die gedurende heel zijn regeering de vrede bewaard had. Maar Carnegie wilde meer van hem. De Keizer moest de mogendhe den bijeen roepen en op zijn initia tief zou dan beraadslaagd worden over de beste middelen om den vrede te verzekeren. Carnegie geloofde, dat dit cces zou hebben. De Duitsche bladen tooncn zich wei nig geestdriftig over hetgeen bij de opening van het vredespaleis gesproken wcnl en vooral liet beroep van Carnegie op den Duitschen keizer ontlokt hen :n spotlach. De „Küln. Zeitung" vraagt, of er werkelijk zijn, die gelooven, dat Carnegie een vredesman van den Kei- er zal maken. De Keizer handhaaft natuurlijk den vrede, maarzoolangslechts als dit met de nationale eer ei rechtvaardige machtsaanspraken Duitschland vereenigbaar is. En de keizer zou een vredesvriend worden, die altijd en in ieder geval den vrede wilde handhaven, juist nu, terwijl de wereld er -/.««> uitziet als in het kader het vredespaleis in het geheel niet „Wij blijven", zegt liet blad. „wat wij geweest zijneen inwendige eenheid volk en Keizer, vredelievend zooals geschiedenis bewijst, maar gewa pend en vastbesloten om wanneer onze nationale ontwikkeling het eischt, aan macht en eer het offer te brengen den strijd, juist zooals ook Carne gie's laiidgenooten gedaan hebben op de groote keerpunten hunner geschie- Hieruit klinkt een anderen toon, maa deze woorden zijn meer overeenkom; tig de werkelijkheid. FEUILLETON. EEN DORPSVERHAAL. De bruidegom trok wel een leelijk gezicht. ...aar hel scheen hem toch „iet raadzaam toe, na deze verklaring oii ecne verandering van het program ma aan te dringen. Hij belool.le ook voor de werving de herberg liever te vermijden, opdat zijne tegenwoordigheid geenc verkeerden invloed op de keuze der bruid zou kunnen uitoefenen. Maar na de werving zou de geheele zaak i orde komen. De waard verzekerde hen dat het dwaas zou zijn, hieraan ook maar cenigszins te twijlclen, -• tiaan verwijderde zich met - Lcl,«ii,g a»n l.o« adres »a» Wilhelm Jentsch op de lippen. Deze verscheen wel :l was nieiuaiiu »c zorgden er nauwkeurig voor dat «L plaats achter het spinnewiel geen ogenblik ledig bleef. Daar zat nuliet meisje avond aan avond en spoil. /■<- zag er zoo treurig uit, als spon ze Itaar lijkkleed, en ze kon aan mets aiijl<""< leuken dan aan den tlinkcn Jcntsuli den kleinen Wenk. en aan den bruiloft met St. «Maarten. Vader en moeder dachten, thans komt ze tot bezinning, en de gasten hadden geen tijd, oi „aar hare treurigheid te vragen. Het Binnenlandsche berichten. Eerste Kamer. Bij Kon, besluit is benoemd tot i ter van de F.erste Kamer gedurende de zitting, die zal aanvangen op den 3den Dinsdag in Sept. J. E. N. baron Schimmelpenninck van der Oye van Hoevelaken. Electriciteit. Aan de gemeentebesturen in Gelder land is rondgezonden hel rapport ii zake electricitcitsvoorziening in dat ge west, uitgebracht aan Ged. Staten door C. Fcldmann, hooglceraar te Delft. Het rapport neemt aan, dat elec- sclie stations te Arnhem, Nijmegen Ermelo in Gelderland, ver«l« Hengelo in Overijssel en de in bouw zijnde centrale te Zwolle de iteunpunten van het 10.000 V oltnet der provincie zullen zijn. De raming der kosten voor het ge- ïcele net met inbegrip van algcmccne tosten enz. bedraagt f.'l.IXXJ.UOO. Wat exploitatierekening en rentabiliteit aan gaat. berekent Feldman, dai bij een gemiddelde verkoopsprijs van 8 cent per K. W. L'., in de eerste drie jaren verliezen worden geleden van resp. f85.000, f 70.000 en f 34.000. in de en 6e jaren winsten f 11.000, f 58.1X10, 90.IXX) worden gemaakt, zoo dat pas in het 7e jaar de winst groot genoeg zal zijn om de vroeger geleden verliezen te dekken. Het Christusbeeld tn het Vredespaleis. Met plaatsen van een reproductie van het Christusbeeld van de Andes in het Vredespaleis noemt de „Osservatore Romano" een bewijs van wat het gods dienstig gevoel in een edel vrouwenhart vermag te doen. Kr is een betreurens waardig verzuim goedgemaakt en eei merkbare leemte aangevuld, deze nl. dat in een gebouw, dat dienen moet on de belangen van den vrede te behar tigen en den roem ervan te verkondigen, de beeltenis ontbrak van Hem, «lie op aarde nedergedaald is, oin liefde en trouw ondei de inenschen te verkon digen en Die de ware grondlegger is van den algemeenen vrede. Kveiiats nu het beeld van den Verlosser iu bel uwe paleis zijn plaats kreeg, moge de zielen van al degenen, aan de regeering der volkeren is toe trouwd, Zijn Geest wederkeeren heerscheu nl. de geest der gerechtigheid n der charitas. zonder welke geen olledige en bestendige vrede vo inenschen mogelijk is. H. M. de Koningin heeft ai presidente van den Argentijnschen Vre debond. die het beeld aangeboden en onthuld heeft, de bijzondere en zeld- onderscheiding betoond om haar portret te schenken, voorzien van haar handteekening en de woorden: „Christ Honden voor liet leger. Op de Haagsche landbouwtentoon stelling werd vertoond hoe honden hel leger kunnen dienen. Onder leiding van kapitein Meijer werd een demon stratie gegeven niet bespanningen trekhonden. De honden waren gespan nen voor tweewielige karretjes, waar op een mitrailleuse of kisten met pa tronen waren geladen. Blijkbaar zonder veel inspanning renden de tweespan nen honden met hun vrachtje over het veld. De begeleidende soldaten behoef den' niet te rukken of te trekken. Ge hoorzaam vervulden de dieren hun taak en rustig, alsof er niets om hen heen gebeurde, bleven zij liggen, wan neer achter hun rug de revolverkanon netjes ratelend werden afgeschoten. Koloniën. De koloniën hebben in ons land dc laatste jaren meer de aandacht getrokken. Als Gouverneur-Generaal zetelt Indië de heer Idenburg, een bekwaa man, van beslist Christelijke beginselen, maar die daarom in de oogen van velen geen gocil kan doen. De heer Idenburg is ecu man, «lie tal voor zijn overtuiging. Als Chris ten lieert hij in Indië «Ie zending be voordeeld, hechtte hij waarde aan «Ie kerstening van onze koloniën. Nu -zijn de zendelingen en missiona rissen in onze Oost vaker tegengewerkt dan dat men hun arbeid vergemakke lijkte en de nieuwe richting heeft bij de Vrijzinnigen en ongeloovigen veel tegenkanting gewekt. "s men hen gelooven mocht, dan Gouverneur-Generaal oorzaak «lat gezag in Indië wankel staat. Hij heeft het fanatisme der Mohammedanen opgewekt, hij dient teruggeroepen te worden. Nu de regeering „om" is, zal gouverneur Idenburg wel worden terug geroepen. Richting en beleid zullen misschien worden zooals o.a. mr. Van Deventer, die de zending allesbehalve gunstig gezind is, 't verlangde. «Minister van Koloniën is geworden r. l'leyte, een vriend van mr. Van Deventer, die met hem in Indië sa menwerkte. De heer l'leyte is bovendien een zeer vooruitstrevend" man, wiensredevoerin- jen, te Amsterdam gehouden, waar hij Kamer-candidaat was, de aandacht trok ken. Hij toonde -zich daar bevriend met dc Sociaal-Democraten en achtte geen Vrijzinnige Regeering mogelijk zonder samenwerking met de Sociaal-Demo craten. Dat deze man, die wellicht ook bij de Socialisten in 't gevlei zal trach ten te komen, minister van koloniën werd, achten we tamelijk gevaarlijk. In Indië maakt men een rritieken tijd door en de eiscll van hel oogenblik is dat de teugels met evast hand gevoerd worden. Van den wachten. Plaatselijke Berichten. gesprek aan de tafel liep slechts over de werving, en de op handen zijnde aan komst van den wachtmeester Rebeling, die van Buttstadt komen zou, otn bij den sellout de lijst IC halen. „Wie staat er aan het hoofil van die werving?" vroeg dc badhoudcr. „Wel, weder mijnheer Gocthe, of hoe dat lieer anders hcetcn moge," zeide de smid. „Mijnheer de legatieiaad en mihlie- jinmissaris Goethe uil Wcimnr ook .-li mijner geachte begunstigers!" riep c schout over de tatel heen. „Ik wensclite wel dat mijn jongen ok zoo'n dreumes ware als Christian» Wenk." fluisterde de smid ilcn bud- houder in hel o«.r. Hij paste echter wel op dezen wensch niet luide uit te spreken want de hertogelijke schout had scherpe ooren. De stentorstem van wachtmeester Rebeling weerklonk kort daarna door het dorp. la hel volle gevoel zijner waardigheid stapte hij daarhenen, in zijn met geelkoper overladen umlorni, niet de driepunt op het hoold, den dikken haarstaart in den nek en den gelen stok in «le rechterhand. Hij moest altijd schreeuwen, ook waar er mets te schreeuwen vieldoor zijn omgang met de recruten. had zich deze ondeugd in de hoogste mate bij hem ontwikkeld. Ook zijn dorst zocht heinde en verre zijns gelijken. En daar de schout, bij AMERSFOORT. Het Koppelpoort-Kwartier. Men schrijft ons 't Was spoedig beslist. «Maandagmiddag j.l. werd het initia tief genomen om liet Noordelijk stads gedeelte aan de versiering te doen deel nemen en goed 24 uren later 1 alles gereed lot uitvoering plan, dat zeker allerwege nn rning zal worden begroet. Met ongekende geestdrift en groote offervaardigheid sloegen de bewoners van liet Scliimmclpenninck-kwartier, den Grooten en Kleinen Koppel, het Groote en Kleine Spui en de Hoog- landsclieweg, de handen ineen en be noemden een uitgebreide commissie welke in Sociëteit de Harmonie van den heer Hoksbergen, besloot. Am en feoffs trotsch bouwwerk, de Koppel poort, gedurende dc beide feestdagen schitterend te verlichten. 't Is een grootsch plan waarmee eeni- ge honderden guldens zijn gemoeid doch die komen wel bijeen. Indien nu het aan de steile i daken boven het water te verrich ten moeilijk werk, dat opgedragen aan den heer E. J. Ruitenberg, goed mag slagen, zullen de duizenden ook in het water weerkaatsende lichtjes, die den buitenkant geheel en aan de binnenzijde de hoofdlijnen zullen ver sieren, ongetwijfeld een schitterend ef fect teweeg brengen, Inj de lijst moest halen, geweldig karig was met zijn bier, zoo begaf zich Rebeling al spoedig weder op weg, in de herberg en achter eenige en bier de hem ter hand gestelde lijst van de in de jaren der dicnstplich- tighcul vallende jongelingschap van het dorp op zijn gemak te bestudeeren. Den waard, die aan Wilhelm Jcntsch .lacht, was de wachtmeester cene hoogst welkome verschijning. De mannen ren alleen in dc kamer; hel was vroeg en moeder en dochter ware tuil) bezig. Eerst proefde Rebeling jier, terwijl hij er twee kannen van Iciligdc. Daarop verhaalde hij enkele zijner allerwomlerbuariijkste geschiede nissen, waarvan hij de waarheid bij boog en bij laag wilde bezweren, zoo dikwijls men liet van hem verlangen mocht. In het jaar 1757 had hij bij Praag geheel alleen «Irie en twintig huzaren over den kling gejaagd, en in het daarop volgende jaar bij Zorndorl' as de groote koning bij hem gekomen, had hem in de wang geknepen en lot Item gezegd„Mijn wn»rd% Rebeling. ge zijl een echte moordenaarDe waard deed hem dan ook het genoegen alle verhalen op zijn woord te gelo« en daarop begon Rebeling er te denken om de lijst eens na te „Wel, wel, ge hebt hier heel wa die kinkels I" Glimlachend gluurde hij over het vel papier. „Zouden er wel Het uitvoerend c bestaat de heeren Van Vollenhoven, Voorzit ter Van der Linden, Secretarisen Schellinger, Penningmeester, en voorts uit de heeren Valewink, Putman Cra- Thiel, Koerselman, Van Goor, Beverloo, Bianchi, Nielaudcr, Genefaas, Willigenburg en Bast. De 3 schilderstukken van het Amers- foortsch Drankwcer Comité, voorstel lende: Wat het koren ons geeft-, «de blijde,, en de droeve thuiskomst van vailer waarmede het op Koninginne dag 1907 in den reclame-optocht al hier den 2en prijs behaalde, hebben ook elders dienst gedaan en succes ver- Tegen billijke vergoeding het A. D. C. is voor zijn nuttige propaganda véél te arm heeft het zijn doeken afgestaan in bruikleen aan het Zeister Drankwecr Comité en aan de .tlaria- vereeniging te Oolmarsum voor de optochten bij de Onafhankelijkhaids- feesten aldaar. it comité te Zeist mocht er den prijs en de Maria-vereeniging te Ootniarsum den 3en prijs mede behalen. Jammer, dat de Lichtstoet hier niet doorgaat, waarvoor het A. D. C. reeds zoo'n pakkende reclame had bedacht. Thans zal het zich bepalen door wen ken te geven op biljetten, in de nati onale kleuren gedrukt en het ruim schoots verspreiden van stooibiljetten bij de ingezetenen en feestgangers. Moge het A. C. D. tot bclooning heb ben dat ieder, nuchter, opgetogen en waardig feest viert, want een nuchtere feestviering is ..-en eerste vereischte ior een waardige feestviering. Te Nijkerk besloten de drankver- koopers en herbergiers om bij de fees ten na 6 uur geen drank meer te ver- koopen. Het toe te juichen besluit had dan ook tot gevolg, dat men 's avonds geen onbekwaam mcnsch heeft gezien. Den kasteleins onze hulde voor zoo'n besluit. A. D. C. Het gemeentebestuur zal Vrijdag den 19 Sept., des voormiddags 11 uur aanbesteden «Ie levering van 8760 Kg. haver voor de paarden der gemeente- reiniging, te leveren 4380 K,g. voor 10 October 1913 en de andere helft voor of op 1 Maart 1914. Aan het postkantoor en de daar onder behoorende hulpkantoren is in Augustus ingelegd bij dc Rijks-post spaarbank f 41923.53 en terug gevraagd f39 157.46. Het laatst uitgegeven boekje is nr. 18064. Zóoals door ons reeds eenige we ken geleden is medegedeeld, werd door de Congregatie der Ecrw. Zusters van O. L. Vrouw, wegens het afsprin gen van den koop der huizen van het Burgerweeshuis aan den Zuidsingel, in de onmiddellijke nabijheid dcrSt, Hen- ricuskerk een flink terrein aangekocht voor den bouw van het gesticht voor de verlaten kinderen. De plannen voor dien bouw ont worpen door onzen stadgenoot den heer architect Kroes, beloven als gewoonlijk een degelijk, rustig stuk architectuur. flinke kerels ondei zijn? Ferdinand «Meijer Heinrich Klaus Wilhelm Jcntsch „Een flinke kerel, een reus. een .-elite huzaar! viel de waard hier haastig onder het lezen in. Aan Wilhelm Jcntsch zult ge genoegen kunnen be leven I" ,Bon, zooals de groote koning zegt," riep de wachtmeester en las nog een aantal namen op, totdat hij eindelijk aanlandde bij Christiaan Wenk. „Wel beden mijn tijd I riep dc waard zoodra hij dezen naam hoorde nog sneller dan zoo even i Wenk staat er zeker slechts op. omdat hij nu toevallig in de jaren valt I Dien zult ge na de keuring terstond weer naar huis kunnen zenden, hij haalt nog :l eens vijf voet I" „Jawel, nu herinner ik ntc dat Ik hem ken! Zijn naam kwam meookters al bekend voor. lil Buttstadt werd hij bij gelegenheid van het laatste oogst feest erg in liet ooitje genomen ja l'leifer daar hebt ge gelijk in, dien dwerg en niagcrcn sprinkhaan ku we niet gebruiken I Non, zooals de groote koning zegt. Het is toch zonde en schuilde, zulke jongens als het toch tegenwoordig zijn!" Na op deze wijze zijne ergernis te kennen gegeven te hebben, moest Rebeling weer drinkenvervolgens las hij de li te» einde en ging toen heen, om eens even bij den smid aan te gaan en diens oud bier te pro- bccren. Zoo verliep er nog ccnigen tijd, totdat eindelijk de gewichtige dag aan brak. Vader en moeder I'fcifer waren weinig in hun schiknu zouden maar ze meenden, dien Jentsch toch uil het dorp kwijt raken. Volgens het programma van zijn aanstaanden schoonvader zou ook Christiaan thans weldra het einddoel zijner pogingen bereikennaar Katharina liet in hare kamer hare tranen den vrijen loop, ze mocht immers geen afscheid nemen. Eenige uren later heerschten er cene buitengewone drukte op alle wegen rondom Bultsiad. De knapen der omliggende dorpen trokken allen naar het logement, waar in de groote zaal, waarnaast nog een lunnc ka mer was, jaarlijks de werving plaats had. Velen dezer knapen zagen er onver schillig, maar velen ook zeer somber uit sommigen evenwel, die omdat ze «le lengte niet hadden of wegens een of ander lichaamsgebrek niet bang beltoef- den te wezen dat men hun hei geweer zou laten dragen, zongen en schiccuwdenom het hardsten Christiaan Wenk, die zich zoo ver mogelijk van Wilhelm Jcntsch verwijderd hield, was een van de luid ruchtigste». (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1913 | | pagina 1