■ven en twiqtigste jaargang.No Vrjjdag 3 Qd ,9,3
DE EEMBODE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
UITGAVE VAN DE VEREENIGING „DE EEMBODE" TE AMERSFOORT.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
I'rlj» per drie maanden vijftig een». - Afzonderlijke nummers drie cent
schieden vóór den aanvang v
KANTOOR EN DRUKKERIJ: LANGEGRACHT .13 - AMERSFOORT.
Advertentieprijs van één tol vijf regels dertig cent. Elke regel meer zes cent.
Reclames: tien ct. p. regel. AdvertentiEn in hel redactioneel gedeelte vijftien c». p. regel.
Billijke tarieven bi] abonnement.
Alle mededeelingcn en advertenliën in te zenden vóór drie uur op den dag van uitgifte.
Dit nummer bestaat uit twee bladen-
EERSTE BLAD.
Om de baantjes.
Over benoemingen is door
Liberale Binden veel geschreven
toen hel ministerie Heemskerk aan hel
bewind was.
Want. niet waar, dat ministerie be
noemde oolc Katholieken en Anti-re
volutionairen in allerlei betrekkingen.
Eti dat waren dan, 't spreekt vanzelf,
pnrtijdige benoemingen.
De Liberalen waren nooit partijdig.
Onder Liberaal bewind werden er
wel verbazend veel Liberalen en zeer
weinig nndersgezinden benoemd, maar
dat was toeval. Men zag nooit tiaar
Godsdienst of politieke overtuiging.
Onder Liberaal regime werden alleen
de bekwamen benoemd.
En bekwaam zijn alleen de liberalen
Als dus een Vrijzinnig ministerie hel
roer in handen heeft, behoeft men nooit
te vragen of een benoemde Rcoinsch
of l'rolestant, Liberaal of Clericunl is.
•Int liecli geen gewicht in de schaal
Dat is der Liberalen theorie!
Maar de praktijk?
Het nieuwe ministerie is nog
maar een blauwen Maandag aan het
bewind. En reeds schrijven de liberale
bladen druk over benoemingen.
Ja, de liberale persmenschen zijn
weer niet tevreden. Zij schudden be
denkelijk het hoofd over oud-minister
Heemskerks benoeming tot lid van den
Kaad van State en een vrijzinnig blad
liet zich al ontvallen waarom eigenlijk;
hebben we de Kegeering veranderd als
wij de baantjes niet krijgen?
Stil maar. Iteeren, liet valt wellicht
nog mee in de toekomst.
Weest niet al te ongeduldig. Uw
baantjes-liefde zal bevrediging vinden.
Maar verlel toch nooit meer met een
braaf gezicht, dat het de Liberalen niet
om de baantjes te doen is.
Bovenal baantjes- en machtshonger
hebben in Juni juist gedreven tot den
lellen strijd tegen rechts.
Minister Kcgotit vaardigde eens een
circulaire uil aan de post-autorileiten. De
strekking was die heeren te wijzen op
't onmiskenbare feit. dat Katholieken
schier geheel ontbraken in de rangen
der gewone post-beambtcn.
Er werd daarover bij onze tegen
standers groot kabaal gemaakt, hoewel
het slechts een bescheiden wenk was
om toch niet langer het uitsluitings
systeem ten o|)zichte van de Katho
lieken toe te passen.
De verhoudingen waren al te on
gunstig. De cijfers wezen 't uit.
De tegenwoordige minister heeft
minister Rcgouts poging ongedaan
gemaakt en bedoelde circulaire weer
ingetrokken.
De postkoninkjes kunnen dus voort
aan zonder bezwaar weer de oude
paden betreden, alleen kijkend naar be
kwaamheid en geschiktheid.
Maar zc zullen daarbij niet „rechts"
houden, dat weten we van t
Hoe 't er bij stond, toen mintsle
Kegout z'11 circulaire rondzond, lilijki
uil 't volgende citaat: „I11 dcinspeetit
'warden heeft men ld katholieken
op 041 ambtenaren; in de inspectie
Groningen 34 op de 825. Daarentegen
in s-Hertogenboscli 378 nict-katholie-
ken op de 753: in de inspectie. Maas-
niet-katholiekcn o|> de 685.
I )ie cijfers wijzen er sterk op, dal men
liet in het Noorden niet anders dan
natuurlijk schijnt te vinden, geen katho
lieken aan te stellen.
Hoe is dat te verklaren? Van de
nspecteurs zijn er 2 katholiek op de
.'8. Van de directeuren zijn 87 pet.
liet-katholiek"....
Moeten ec
afzetgebied
sloten zijn
Uit bet Buitenland.
Duitsche bescherming-
De vereenigde Duitsche groente-
kweekers richtten lol den Rijksdag een
verzoek 0111 bescherming van de Duit-
iclte groenteteelt door liet heffen van
ten hooger invoerrecht oj> groenten
ran elders, b. v. uil Holland, ingevoerd.
Ze wensehen bij de vaststelling der
nvuerlarieven belangrijk hoogere in-
roerrechten op groenteniiivoer.
I11 de toelichting oji hun verzoek
wijzen zij er op dat de meeste Euro-
peesche landen, b.v. Frankrijk. Noor
wegen, Spanje, Servië. Rusland. Oos
tenrijk. Kumeilië cli Italië voor een
deel zeer hoogc rechten op invoer van
irsclte en verduurzaamde groenten
zetten. FVankrijk, Noorwegen, Spanje en
Servië heffen een dubbel tarief. Ook
de Ver. Staten helt men een be
duidend bedrag aan invoerrechten op
de meeste groenten. I >e klagende groon-
tenboeren voeren verder aan, dat de
Hollander den nagenoeg vrijen invoer
zicli ten nutte maakt door nabij de
(reuzen conscrven-fabrlekeii op te
ichteii,
't Kleine Holland heeft zich n.ige-
loeg 50% van den gchcclen groenten-
In all.- provinciën van Pruisen en in
cle streken van de overige Duitsche
Staten bevinden zieli groote, voorgroen-
eutcell uitstekend geschikte terreinen,
lie wanneer de invoerrechten worden
■erhoogd, gemakkelijk hel dubbele kun
nen opbrengen.
Van 1909 lol 1912 steeg de waarde
ian den groenteniiivoer in Duitschland
'an 38 tot 80 milliocn mark.
Ook wijzen de groentenkweekers er
>)i, dat uitbreiding van groentciiteeit
den beangstigenden trek van den platte
lander naar de groote steden, zoo on
gunstig in zijn gevolgen, kan tegengaan.
Zoo ziet men dus in Duitschland
opnieuw uit naar verhooging van invoer
rechten ter beveiliging en bescherming
van den eigen landsman.
Dezen zomer toonde men zicli hier
te lande afkecrig ervan, opgezweept en
valscheiijk ingelicht door belanghebben
de importeurs enz.
Toch zou liet heffen van een hoog
tarief op enkele Duitsche artikelen een
wapen kunnen zijn 0111 af te weren wat
alle markten en elk
)r onze productei) ge-
H.
Engeland.
In liet Britten-rijk is men in spanning
rcr de dingen die komen zullen wan-
:or iict liet invoeren van zelf-rcgeering
Ierland komt.
Zooals den lezer reeds weril medege
deeld, willen de Ieren van liet district
Ulster niets weten van zclf-bcstuur. Ze
:en achteruitzetting en meer onaan
gename dingen, zonder nochtans ge
gronde redenen er voor te kunnen
aangeven.
'l Schijnt daar een licht Ontvlambaar,
hartstochtelijk volkje.
Hoe anders te verklaren de dingen
welke men daar nu te aanschouwen
krijgt?
De ontevredenen sturen finaal op
oproer aan. Zc brachten een legertje
op de been en ze zullen, zoo zeggen
althans, nergens voor terugdeinzen
't zcll-bestuur in Ierland mocht
worden ingevoerd.
De rebellen worden rijkelijk gesteund
door enkele oud-adelijke Engelsche ge
slachten, welke in normale gevallen
poseeren als hechte steunpilaren vuor
recht en orde, maar die nu. waar ze
isciiien enkele voorrechten zullen
eten prijsgeven, vuor anarchisten
niet onderdoen.
Tand is steeds een openbare aan
klacht van Engelsche verdrukking ge-
Wat die arme meuschcn daar 0111
des gcloofs wille al hebben te verduren
gehad, zou menig lezer de tranen uit
de oogen persen.
E11 nu eindelijk door zelf-bestuur '1
mogelijk wordt meer vrijheid en meer
welvaart te brengen, stuit men op, we
mogen gerust zeggen misdadig verzet.
't Is te hopen, dat de Engelsche re
geerders niet wijken voor de bedrei
gingen uit Ulster, 't Zou ecu onverge
lijkelijk schandaal zijn indien nu aan de
pas verworven lersche rechten werd
getornd.
Uit de Balkanlanden
komen nog maar altijd berichten over
oorlogsrumoer.
De Bulgaar werd 't met de Turken
:ns, maar de Griek wordt door den
Sultan op sleeptouw genomen.
De Sultan is weer een beetje opge
monterd na de geweldige afstraffing
welke men hem, den gehatcu dwinge
land, dit voorjaar deed ondergaan. E11
als Griekenland niet flink doortast en
desnoods tot vrede dwingt, staat ons
weer een oorlog te wachten, waarbij
:1e Bulgaar dan zijn buur, den Sultan
zal bijspringen.
rvië moet met geweid de grenzen
hel pas ingepalmde grondgebied
beveiligen tegen de Albaueezen en heelt
daarvoor duizenden soldaten in 't ge
weer. welke de Albaueezen dag-in,
dag-uit zware verliezen toebrengen vol
gens de berichten, maar blijkbaar tocli
niet bij machte zijn de landgrenzen te
zuiveren van ongèwcnschle elementen.
Waar dat heen moet, is moeielijk te
zeggen, maar erg opwekkend ziet het
er nog niet uit daar iu de Balkan-landen.
Wel beklagenswaardig zijn de bewo
ners. der streken waar het om gaat.
Hun lot is hard.
Mr. de Marees van Swinderen,
id-minisler van buitenlandsche zaken,
benoemd tot gezant te Londen.
Katholiek Onderwijs.
Blijkens een overzicht in het jaarboek-
in het R. K. Onderwijs bezochten op
Januari 1913 bijna tweemaal honderd
duizend kinderen onze Roomschc scho
len. van welke 74,647 jongens en
•120.418 meisjes.
Naar de verschillende bisdommen
gerekend, is het cijfer voor het Aarts
bisdom van Utrecht. 37,543 kinderen
van Haarlem 69,407, van 's Bosch
46,565. van Breda 18,140, van Roer
mond 23,320 kinderen. Het Aartsbisdom
Utrecht heeft 218 scholen. Haarlem 302,
Den Bosch 234. Breda 89 en Roermond
124, totaal 967 scholen met 5675 leer
krachten. Gemiddeld is dus op onze
Katholieke scholen voor elke 35 kin
deren één leerkracht.
Sanatorium ..Dekkerswald".
De plechtige opening van het R. K.
inatorium voor longlijders, te Groes-
beek zal midden Oct. plaats hebben.
Ons Noorden,
nieuwe Katholieke Dagblad voor de
drie noordelijke provinciën werd rond
gezonden. 't Staat onder directie en
hoofd-redactie van den heer P. Jos.
Hamers. Moed en volharding bezorgen
de ondernemers een groot succes!
Binnenlandsche berichten.
Plaatselijke Berichten.
AMERSFOORT.
Te Utrecht werd dezer dagen een
afdeeling van den R. K. Vrouwenbond,
•en rede door Prof. Forstmann, op
gericht met ongeveer 160 leden. Hier
stede zijn twee leden vati het aarts
diocesane stichtings-comité woonachtig,
zoodat ook de oprichting eener afdeeling
Amersfoort mag verwacht worden.
Mochten we in ons vorig nummer
gewagen van het succes derpropaganda-
en feestvergadering van St. Franciscus'
Kruisverbond en Mariaverceniging, de
afdeelingen O. L. Vr. en St. Henricus
hadden Dinsdagavond met haar samen
komst in het gebouw van den R. K.
Volksbond niet minder succes. Men was
zoo gelukkig den heer Bruna uit Utrecht
bereid te vinden als spreker op te treden.
Als altijd vergastte deze begaafde rede
naar zijn aandachtig luisterend gehoor
op een pittige rede, waarin voor de
redding van drankzuchtigen op over
tuigende wijze werd gepropageerd.
Kunstzinnig geleid door mej. Elly
Geuer, zong ons R. K. Dameskoor de
bekende Bloemen-cantate, een compo
sitie van de directrice, waarmede de
dames hier reeds eerder welverdiend
succes hadden. Ook nu strekte de wel
luidende dameszang tot veraangenaming
van liet samenzijn, Mej. Elly Geuer werd
mét bloemen gehuldigd.
De opbrengst der collecten, voor het
Dr. Ariënsfonds gehouden, bedraagt
samen ongeveer f32.
Het woonhuis van den politiecom
missaris Nijhof is aangesloten aan liet
telefoonnet onder nr. 289.
De postambtenaar Lucas wordt met
November verplaatst naar Zalt-Bommel.
De militaire paardenarts Xumans,
tijdelijk te Millingen geplaatst, wordt
non-actief en gaat naar Indië om te
worden benoemd tot gouvernements-
Er is hier een loge van de theosofen
gesticht, 't Bestuur der afdeeling bestaal
uit de heeren Rciman Jr., D. Kruimel
en mej. Poortman.
De Zeereerw. Heer Rector van der
Marck van het instituut St. Louis te
Roermond, zal niet aa:i gemeld instituut
verbonden blijven, wanneer hel naar
hier is verplaatst.
Een priester uit ons aartsdiocees zal
het rectoraal worden opgedragen.
Plannen voor de stichting van een
vierde R. K. Parochiekerk te dezer slede
werden in overweging genomen met
kans op verwezenlijking binnen afzien-
baren tijd. De sterke uitbreiding der
bevolking in de wijken 0111 en bij de
Leusderweg doet de behoefte aan een
bedehuis sterk spreken.
Vanwege de werkliedenvereeniging
Patrimonium wordt de slichting eener
vereeniging voor volkshuisvesting voor-
Van de school voor verlofsofficicren
der infanterie te dezer stede zijn de
volgende reserve-sergeanten geslaagd
in het examen voor vaandrig: N. E.
Fockens, A. H. Colijn, C. G. N. Noë
en N. J. Vonck, van het reg. grenadiers;
A. van Zoeleti, van liet le reg.P. F.
Posthumus Meyjes en G. A. Ebell, van
het 5eJ. Appels en F. L. Rutgers, van
het 7e; C. L. Boer, J. N. ValkhofT en
J. de Boer, van het 9eP. G. H. Ge-
vaerts van Simonshaven en J. Th.
Thijsse van liet l(Je; E. van Bon en
W. Scherpenbier, van het 12cA. W.
Verhoef, van het 16e; K. H. van Dijk,
H. J. Dirksen, H. R. Schutte, M. J.
Verklcij, J. K. \V. de Jong, N. J. Weiter
J. Stevens, van het 20c; P. H. Briëtt
en N. Biersteker, van het 22e reg. inf.
De afd. Amersfoort van het
Utreclitsch Landbouwgenooischap en de
Tuinbouw vereeniging zullen wegens het
vertrek van deti heer Laméris nieuwe
bestuursleden hebben aan te wijzen.
Men deelt ons mede, dat de film
Quo Vadis, welke een paar dagen in
de bioscoop aan de Langestraat zal
worden vertoond, niet gecontroleerd is
door de commissie van toezicht, welke
zich geregeld belast met censuur. Een
bezoek aan die inrichting tijdens het
FEUILLETON.
EEN DORPSVERHAAL.
Een gesprek met een eenvoudig
meisje voerde de beminnelijke
zooals bekend is gaarne.
„Ach, doorluchtige lieer, ik heb
verschrikkelijk veel op mijn h;
Hij vroeg naar haar naam un woon-1
plaats, en zeidcLaat nu maar eens
iiooren."
„Niet waar, doorluchtige heer, u
meent immers ook dat Christiaan Wenk
nog groeien kan Wanneer de geleer
de heeren dat zoo inzien, zult gij dat
zeker nog wel beter inzien
„Ik heb helaas niet het genoegen,
Christiaan Wenk te kennen," glimlach
te hij.
„Ach ja, dat is waar ook! De
recrillen komen eerst over eeltige we
ken uil Bultstad hierheen Wees zon
goed, doorluchtig heer en neem Chris
tiaan Wenk eens nauwkeurig oj> - hij
zal zeker nog groeien
De hertog haalde dc schouders op
zeidc in een goeden luim „Hel be
treft dus een recruut uit Bultstad? Ik
moet 11 echter bekennen dat ik dc rc-
reden van uwe komst nog niet recht
begrijp."
„Nu dun zal het beste zijn, z<
ik de zaken maar eens een beetje diep
ophaal."
„Ga uw gang."
Thans vertelde ze hem, hoe Chris
tiaan Wenk die overal bekend stond
als een kleine dreumus. tegen zijne
eigene en ieders verwachting bij de
laatste werving voor bruikbaar verklaard
was, en hoe hij thans reeds achter dc
Schuttersgracllt in hel gelid stond daar,
dc geleerde heeren gezegd hadden «lat
hij nog groei 1 -
lijk gcbi
'Ut werke-
ze vol
komen zeker, en zoodra de hertog hem
hij dat ook wel zeggen
daar was hij immers hertog voor?
Op deze grondige mcdedeeling volg
de echter een tweede schouderophalen
en de opmerking dut de zaak onmo
gelijk twijfelachtig kon zijn. Alleen dc
zoodanige» werden voor bruikbaar ver
klaard die dc behoorlijke maat hadden
daar nu Wenk soldaat geworden
zoo kon aan zijne mant of bruik
baarheid in geen geval getwijfeld
orden.
„Ah. zie zoo I nep hel met:
„eer verblijd uit dan is de zaak
orde, waarde doorluchtige heer Gro
cif niet groeien, dat doet er nu 11
„.„er toe. Itij is en blijft soldaatIk
heb ook al terstond gedacht dat mijn-
lieer de commit
wat hij doen moest I"
„Met den lieer Goethe zou tk
trouwens thans niet over de zaak spre
ken zeide «Ie hertog.
Hij heeft gisterenavond afscheid
.11 me genomen en is thans oj> reis
ar Jena." De natuurlijkheid en trouw-
rtighcid van het meisje bevielen hem
1 om liet gesjirek nog wat voort te
zetten, ging hij voort: Gij hebt ge-
i.tgd en ik geantwoord, maar laat
s het 1111 maar eens omkeeren."
„Vraag maar wat ge wilt, ik heb den
tijd."
„Die Wenk schijnt u na aan '1 har
te liggen
„Honderd mijlen van mijn hart at!"
„Ilo! En toch stelt gij zooveel
;latig iu bruikbaarheid
..Da.it zit juist de knoo|> en daar
e nu toch slechts onder vier oogen
jn. zat ik 11 dal eens vertellen. Die
10de huzaar kan ons immers niet
..Niemand, en ik kan zwijgen - -
verzekerde hij, terwijl hij zijne hand
Jen mond hield zelfs mijne
vrouw zal c
„Dat vertrouw ik dun ook van u,
want mcnschcn met zulke groote blau
we oogen als gij kennen geen valsch-
heid. Welnu, dit is dc zaakIndien
die Wenk geen soldaat geworden was
dan zou ik met St. Maarten met hem
hebben moeten trouwen. Mijn vader is
ziekelijk, en wensebte dat ik Wenk ne
men zou, omdat deze, zoonis hij zelf
en allen geloofden, den bonten rok niet
behoefde aan te trekken, en omdat hij
224 thaler heeft, en 11a mijn vaders
dood dc herberg zou kunnen ovi
men. Maar ik wil hem niet. Dat is
tragedie
„Dat versta ik niet. maar verschrikke
lijk is het
„Wanneer ik u daarmede plezier kan
doen wil ik wel meer vertellen. Mijn
beminde is Wilhelm Jentsch, die ook
in Bultstad bij de recrutcn staat. Wan
neer ge dien te zien zult krijgen, zult
ge plezier in hem hebben. E11 juist
omdat hij soldaat moest worden, en
bovendien niets heeft, wil mijn vader
in 't geheel niets van hein weten. En
mijn moeder denkt er eveneens
Maar nu vraag ik u, waarde heer of
ik en mijn Wilhelm niet jong genoeg
zijn Kunnen we niet wachten, tot hij
den doorluchtigsten rok, zooals de
wachtmeester zegt. weder uitgetrokken
heeft? En iiiiju hemel! of hij veel of
volstrekt niets heeft, hij heeft zijne ge
zonde armen en ik ook, zoodat we
den kost toch wel zouden kunnen ver-
Zeer zeker, de arbeid brengt wel
varen in het huis. Dat is toch een slot
dal meer op een comcdic gelijkt, en
Wat brengt ge."
Een tweede huzaar was met brie
ven en couranten de plaats opgeko
men. De hertog wenkte hem tot zich en
zeide toen lol het meisje „ge zult wel
trek hebben 0111 iets te gebruiken. De
huzaar zal u naar de keuken brengen"
„O, in 't geheel niet! Dat beetje
eten zal ik thuis wel inhalen, en boven
dien wanneer ik zoo bijzonder ver
heugd ben gelijk thans, dan geef ik
0111 geen eten of drinken. Ge kunt u
onmogelijk voorstellen welk een groo-
ten dienst ge mij gedaan hebt. Wenk
blijft soldaat, dat is uitgemaakt, en
dat is voor mij de hoofdzaakNeem
me echter niet kwalijk, dat ik u zoo
vreeselijk veel voorge|iraat heb. Nu,
waarde heer. vaarwel en duizendmaal
dank God behoede u en wanneer mijn
Wilhelm eens weer vrij is. en wij man
en vrouw zijn, en 's winters ons
varken slachten, dan zal ik u eens een
ham brengen zooals ge er nog nooit
een van je leven gegeten hebt I Bij
ons thuis toch verslaan ze de kunst
om le mesten."
Dat wil ik wel gelooven viel
de hertog haar haastig in de rede en
reikte haar zijne hand - ge zult mij
werkelijk veel plezier doen met die
ham
Ze drukte hem recht hartelijk de
hand en staarde hem een langen tijd
in zijne vriendelijke blauwe oogen.
(Wordt voortgezet.)
