KOP en SCHOTEL Extra Cadeau.
l6?'e!gên^êrkoop^jizê!r^p^^|r^^^s|Q^0l|-^beM91^P^^^^^^t toj^^a"d-
gf RECLAME-DAGEN -S
van de Naaml. Vennootschap Amsterdamsche Boterhandel
Boter, Koffie, Thee, Cacao en Suiker met Cadeaux
VRIJDAG
wy
7 en ZATERDAG 8 November geven
in ons filiaal te Amersfoort, Langestraat 81
een prachtig, rijk met goud gedecoreerde
Merk NATURA, 52 ct p. p. met een heele bon cadeau 26 ct p. half p. met een halve bon cadeau
EXTRA FIJN 48 ct met een heele bon cadeau 24 ct
Merk PRIMA 44 ct met een heele bon cadeau 22 ct
Neemt proef van onze overheerlijke Koffie-
met een halve bon cadeau
met een halve bon cadeau
Theesoorten.
en
HoofdkantoorPrinsengracht 299, Amsterdam Goedgekend bij Koninklijk Besiu». dato 22 October 1902, staatsblad no. 27
Grootste en Soliedste adres voor
Filialen te Amsterdam, 's Gravenhage, Utrecht, Haarlem, Arnhem, Nijmegen, Tiel, Zaandam, Helder, Hoorn, Alkmaar, IJmuiden, Leiden, Delft,
Schiedam, Dordrecht, Gouda, Gorinchem, Vlissinqen, Middelburg, Goes, Tilburg, Eindhoven, Venlo, Heerlen, Kerkrade, Roermond, Zutpnen,
Deventer, Enschede, Hengelo (O.), Almelo, Zwolle, Amersfoort, Hilversum, Weesp en Beverwijk.
aan ieder kooper van een pond Boter, Koffie of Thee, behalve de gewone bon
Nu de boter buitengewoon hoog in prijs is, maken wij U bijzonder attent op onze Verpakte Boter
W Vervangt geheel Natuurboter voor tafel- en keukengebruik 9tï
Huismoeders, doet uw voordeel en koopt in onze winkels, daar kan
uitgegeven bons en spaarbons inwisselen voor manufacturen.
P.S. Op de dagen van Extra Cadeaux worden wegens de drukte geen bons ingewisseld. Op Suiker en Daalders-Cacao
de bons prachtige en nuttige cadeaux bekomen, ook kan i
'orden wel bons doch geen extra cadeaux gegeven.
Aanbevelend, 1)1: DIRECTIE.
Voor den Land- en Tuinman.
Ter inleiding van een door hem te
Hoogland te geven cursus in pluim vee
teelt sprak de heer F. W. Koelofsen,
landbouw-onderwijzer te Houten, Zater
dagavond in het café-Van den Berg.
aan den Ham te Hoogland.
Ondanks Allerheiligen, aan welken
kerkelijken feestdag men bij het uit
schrijven der bijeenkomst niet had ge
dacht, was de grootc gelagkamer ge
heel vol belangstellenden, ook niet-leden
van de V. P. N.
Inleider wilde ditmaal niet alleen spre
ken over pluimvee, doch over de voe
dering van vee in het algemeen.
Voederen is niet wat voer voor-gooien,
doch moet met beleid geschieden. Uit
de boerderij moet gehaald, hetgeen er
uit te halen is. De boer staat voor
hooge loonen zijner arbeidskrachten en
een hooge pacht dan wel hooge koop
som. Hij mag dus geen geld wegsmij
ten. docii moet ook op 't voordeeligst
voederen en daartoe moet hij kennen
de behoeften van zijn vee en den iniioud
van het voedsel en moet hij vergelijking
kunnen maken tusschen de verschillende
voeder-artikelen, die hem worden aan
geboden, zoowel aangepraat door rei
zigers als aanbevolen door verlokkende
advertentiCn.
Laatst vroeg een zijner leerlingen van
een landbouw-cursusmeester, iemand
bood me Bibby-koeken aan voor f10,
moet ik die nemen?
Spr. antwoorddewat is de prijs, wat
zit er in? Laten wc samen het sommetje
eens maken.
Bibby is krachtvoer, evenals lijnkoek.
In Bibby zit 20 pCl. eiwit, 10 pCt. vet
en 34 pCt. koolhydraten; in lijnkoek
30 pCt. eiwit, 10 pCt. vet en 28 pCt.
koolhydraten. Eiwit en vet zijn veel
duurder dan koolhydraten. De proef-
1 waarde-eenheden aan en voor kool-
hvdratcn I waardc-cenheid. In Bibby-
kóek zitten dus 20X3 of 60 en 10X 3
of 30 en 34 X 1 of 34, samen .lus 124
waarde-eenheden. en in lijnkoek 3X30
of CJO en 3 X 30 en 28 X
28, samen 148 waarde-eenheden.
De 148 waarde-eenheden van lijn
koek kosten f 11.75één waardcecn-
lieid kost dus ongeveer 8 cent; Bbiby-
koek moest dus 124 X of f9.92
kosten en is dus met flO te duur be
taald. Op 100 koeken scheelt het juist f8.
Bovendien weet je, dat, als je 's win
ters lijnkoek hebt gevoerd, je vee in 't
voorjaar goed gezond is, want lijnkoek
geeft beste doorstraling.
Alle voeder-artikelen zijn op die ma
nier met elkaar tc vergelijken.
Bijvoorbeeld maïs en rogge.
3|F>n zandboer heeft rogge en voert
rogge. I )oet hij daar wijs aan Wie
rogge voert aan varkens, in de laatste
periode vlak voor 'l mesten, krijgt hard
spekwie rogge voert aan drachtige
varkens, zal ervaren, dat zij de keuen
verwerpen, omdat er in rogge veelal
het zoo vergiftige moederkoren zitwie
rogge voert aan dieren, die veel op
stal staan, zal bemerken, dat zij lijden
aan dikbloedigheid, stijve hielen en zelfs
hersenaandoeningen. Maar voer gerust
aan paarden, die veel aan den reep
staan, roggemeel en paardeboonendoch
geef het brood, daarvan gebakken, nooit
Toch zegt menigeen ik lu-b volop
roggewaarom zou ik dan maïs koopen
Maar laten we weer eens liet som
nietje maken.
In rog zit 9.5 pCt. eiwit. 1.6 pCt.
vet en 6.3.9 pi t. koolhydraten, samen
93 voedereenhedenin maïs zit 7.5 pCt.
eiwit, 4 pCt. vet en 68 pCt. koolhy
draten, samen 102 waarde-eenheden.
Maïs kost f5.05, dus schraal 5 cent
rogge zou dus tegen maïs-prijs mogen
kosten 93X5 of f4.65 per 130 pond.
Wordt de rogge duurder dan f4.65
verkoop haar dan en voer maïs.
Willen we rationeel voederen, wer
kelijk duiten kloppen uit het bedrijf, dan
moeten we steeds de waarde niet
alleen den prijs der voeder-artikelen
■gelijk
ten met eieren evenwel is Chiii-salpetcr
heel wat goedkooper.
Eiwit is heel slecht oplosbaar in wa
ter, doch in de plant zit een stof, die
eiwit moet worden, en wel amide;
vooral in jonge planten, jong gras,
jonge twijgjesde dieren weten dat
best en zijn er dol op.
Kuwvezel is de stof, die de wanden
der cellen, de deeltjes der plant, vormt.
Hoe ouder de plant, des te meerruw-
vezel heeft zij, des te harder is zij.
In de plant zit ook asch en daarin
kali. kalk. phosphorzuur, magnesia, enz.
Kalk en phosphorzuur vormen voorna
melijk de beenderen kali hoort thuis
pieren en de nieren halen het
Wat zit i
Wal
behalve een beetje
vlccschmecl, planten. En wat zit er in
planten? Water, veel water. In 100
pond gewone heifslknollctjcs zelfs 92
pond water, in harde lijnkoek 13 a 14
pUt.. in hooi 15 pCt., in beenderen
nog 10 pCt. Er moet zooveel water
in de planten zijn opdat zij het water
kunnen verdampen en daardoor, bij het
opzuigen van nieuw water uil den bo
dem. mest kunnen meezuigen.
En ook de dieren hebben veel wate
noodig. Wie zijn koeien veel te drinkei
geelt, krijgt veel melkeen geit. dii
goed drinkt, is een beste uielkgcit. Zoo
dra de boer wortelgewassen voedert,
neemt de inelk-productie toe. want het
omdat net bang is. zich inwendig te
pulp, bieten, enz.
Naast water zit er in elke plant
drooge stof en deze drooge stol is weer
onderverdeelbaar in slikstofhoudendc
of brandbare stof (koolstof, zuurstof,
stikstof, waterstof en zwavel, samen
vormend, eiwit cu amidenj uil stikstof-
vrije stol ol onbrandbare stuf (koolslof,
en ruw vezel). Als nu de jilant stikslol-
hoiideiide stof (de eerste 5) krijgt, g
ze vanzelf. Je kunt dus je land bei
t het Ij
ten ii
r het
dier behoorlijk wordt gevoeii. In hel
bloed moet zout zijn, gewoon keuken
zout. Krijgt hel dier geen zout, dan
houdt het de kali in. In een heel nat
jaar. als het zout uit liet land regent,
en de dieren de salpeter van de muren
likken, sterven er vele aan kaiivergifti-
ging. Een paard heeft 10 Gram, een
koe 40 Gram keukenzout per dag noo
dig, Een liksteen doet daarvoor won-
Worden dus kali-rijke gewassen ge
voederd, dan moet Hink keukenzout
nagegeven. De huidige boer weet dat
wel en strooit 5 kilo zout op elke 1000
kilo hooi, hetgeen hel broeien tegen
houdt en tevens het hooi beter verteer
baar maakt.
Wil de boer weten wat het dier moet
hebben, dan dient hij te weten waaruit
het dicrcnlichaam bestaat. Elk dier nu
bestaat uit water en drooge stof. Zoo
heeft een pasgeboren kalf op 100 pond
vleesch 80 pond wateris het gemest
dan heeft het nog slechts 40 pond
water en zijn «Ie overige -t0 pond om
gezet in vet.
De drooge slof bestaat uit een brand
baar deel vleesch, zenuwen en lijm-
gevende stollen, samen eiwiten een
onbrandbaar «loei. weer stikstolvrij. cii
wel uit asch en een i.leetje suiker.
Als men een dier alleen aardappel
meel (suikerj voert, eet liet veel. doch
ndclijk neer; de
t behoorlijk aan
den'""L
hebben
mg blij vet
«laan
den I.
jong
re-kapitaaltje.
don
«-•en spaarpo
Men «leuke
winter slaapt, of aan «Ie broedsclle kip,
die bij ongeluk in den hooiberg wordt
bedolven omler het hooi.
Het spreekt vanzelf, dat men hetzij
van de ocue, hetzij van «Ie andere voc-
derstof niet te veel moet geven. Er is
i het
een grens
het teveel
kan dus evengoed 1000 lijnkoeken koo
pen en zc zóo in den mestbak werpen
de dieren behoeven dan ook geen m
deloozen arbeid te doen.
Er moet óok warmte gemaakt. Bij
een gezond dier is de temperatuur voor
een paard 39, een varken 40. een kip
40. een koe 38 graden Celsius. De
dieren weten even goeil ais de tuensch,
dat zij warmte moeten hebben en hoe
zij die moeten maken. In den warmen
hooitijd smaakt de koude kost. wron-
gele melk, sla. het best, en blieft geen
boer sjiek thans, bij het knollen trek
ken, hapt hij wat graag in snijboonen
met spek en worst.
Als thans de koeien op stal ruim
schutstroo krijgen, zoeken ze liet beste
er uit. Zoodra het vriest is 's morgens
alles schoon op. De boer klaagt dan,
«lal «Ie beesten hem de oorcli van 'l
hoofd eten en schreeuwt den llcclcn
dag ,,deur dicht"in i ivcrijsel worden
de beesten zelfs afgedekt achter zakken
of schotten van stroo een zeer vcr-
keerde methode, waarbij de zuinigheid
de wijsheid bedriegt, want 's morgens
is de huid nat en al gauw komen er
zieke dieren. Laat de dieren er zelf
voor zorgen geef zc volop slroo.
Wie veel warmte noodig heeft, haalt
veel en diep adem, want daardoor be
vordert hij het verbrandiiigs-jiroces. Het
■lier gebruikt daarvoor «Ie stikstofvrijc
stoffen (koolstof en een beetje zwavel)
en als 'l «lus koud is moet men wat
vet voeren (zonnebloempitten, hennep
zaad, vctkancn)maar vooral een
beetje, want anders worden «Ie dieren
even onlekker als iemand, die ziel
■liarrhee op den hals heeft gehaald.
Moet een jiaard den heclcn «lag voo
«Ie reep, geef hel dan wat meer zei
meelachtige stolTen dan gewoonlijk.
We moeten steeds bedenken, dat w
geen «lieren houden voor ons genoegen
doch om er iets aan te verdienen ei
j dus
eden.
Ie eieren krijgt i;
kiji
ZC ook kunnen
behalve door
juiste en goede voedering,"
moet een Hink ei, een koe ge.
kunnen maken.
Bij «le voedering van elk «lier moet
het eiwit tegenover ,1e rest sinker, zet
meel. vel, aniiden) slaan als I tot 5
't geven,
toet «lus I poml e
aardappelmeel omler
ling m
imlüigd
In nis
teel waard als
stol'. Bij «Ie vo
I vet «lus word
pCt. ei
t, 4 pCt.
ilhydrati
■lus vooruit nagaan, dat hij wel vette
dieren krijgt, maar geen eieren, om «Ie
iloodecnvoiitligen reden, «lat zij te weinig
eiwit krijgen en dus evenmin eiwit kun
nen maken als «Ie allerknapste timmer
man een kast kan maken als hij alleen
een hamer en sjiijkcrs, doch geen hout
krijgt.
Wie melkkoeien heeft, voert ze lijn
koek, waarin 30 pCt. eiwit, 10 jiCt, vet
en 28 pCt. koolhydraten. Hij doet veel
beter, hun katoenznndmaal te voeren,
waarin 40.7 |>Ct. eiwit. 9.9 pCt. vet en
44 |>('t. koolhydraten en dat bovendien
■Ie helft goedkooper is. Voert er «lau
aardapjiels of maïsmeel naast, of, wilt
ge harde boter hebben, gerstemcel.
Spr. bemerkte hier tot zijn schrik, «lat
het reeds meer dan tijd voor hem was
om jier liets naar Amersfoort terug te
keeren, wilde hij den tiein naar Utrecht
nog halen.
Hij stapte «lus van zijn onderwerp af
en deelde mede, bereid te zijn 8 of 9
voordrachten te houden over pluimvee
teelt, ook voor niet-leden der V. 1'. N.
Zulk een cursus, waarvan de kosten
geheel worden bestreden door het Kijk,
's koslohios. Ilet cciiig noodige is:
Al dadelijk gaven 15 belangstellenden
z.icli op, «lic nog anderen zullen mee
brengen. Om den kerkdag wordt de
eerste voordracht morgen (Woensdag
avond; gegeven; de overige 's Zater
dagsavonds van iedere week in Novem
ber en December; den inatstcn avond
generale rc|>etitie, met lichtbeelden.
De heer Krook, Voorzitter der otuler-
ulilecling Amersfoort en Omstreken
van «le V. I'. N., dankte den heer koe-
lulsen voor zijn heldere en bevattelijke
uiteenzetting en «le ongedacht talrijke
aanwezigen voor huil aandachtig luis
teren en zette het nut, dat de V. I'. N.
Sticht, ill enkele woorden uiteen.
Zooals we reeds meedeelden worden
ook elders dergelijke pluimvee-cursus
sen gehouden.
Mogen «Ie landbouwers loonen, «lat
zij |>rijs stéllen op deze voorlichting.
Openbare Verkoopingen.
Notaris l'rillevitz verkoopt Dinsdag
3 Nov. U uur, in het hotel „Trier"
Soestdijk, een I lecrcnhuls met schuur-
e en zeer grootcn Tuin, nabij liet
»'el Trier" aan «icti Rijksstraatweg