Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
DE EEMBODE
XXVII» Jaargang. No. 100.
UITGAVE VAN DE VEREENIGING DE EEMBODE TE AMERSFOORT.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Prils per drie maanden vijftig cent. Afzonderlijke nummers drie cent.
Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzegging van abonnement inoet ge
schieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Vrijdag 13 Maart 1914.
Kantoor en DrukkerijLangegracht 13, Amersfoort - Telefoon No. 314.
Alle mededeelingen
Billijke ti
i advertentlEn
rleven bij abonnement.
n te zenden vóór één u
op den dag van uitgifte.
Oit nummer betaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
Uit het Buitenland.
Uit Rome.
Z. 11. dc l'aus ontving in audiëntie,
Mgr. Strcicher, apostolisch-vicaris van
>cganda en prins Jozef, neef van den
koning van Oeganda, de gouverneur
van Uoedhoet en twee aanzienlijke ne
gers uit Oeganda. Een der negers hield
in naam van het volk van Oeganda,
een redevoering en bedankte Z. H.
voor het zenden der Witte Paters, en
voor dc wijding van twee ingeboren
priesters. Hij beloofde eeuwig getrouw
te zullen zijn aan den H. Stoel.
De l'aus verleende hem het kruis
van de St. Sylvester-orde.
I)e H. Vader was door de huldiging
zeer getroffen.
Daarna brachten de Oeganda-negers
een bezoek aan den kardinaal-staats-
secietaris. Merry del Val.
Engeland.
I let plan Ierland zell'-regeering toe
te staan ondervond vanaf den aanvang
bitter verzet in een deel van Ierland,
l'lstcr genaamd; - een streek waar
hoofdzakelijk Protestanten wonen. Onder
dc tegenwoordige regeling hadden deze
nicnschen veel onbeschreven voorrech
ten en ze vreezen onder zuiver lerscll-
Kalholick bewind er minder goed af
te komen.
Onder leiding van groote latidhcercu.
die politieke bijoogmerken hebben werd
nu gewapend ver/et georganiseerd tegen
dc .ilgëlicele invoering van zcll'-iegecring.
Men maakt er formeel een voorbe
reiding tot opstand van.
Dc icgeeritig zal er mede ill en moest
noodgedwongen concessies doen. Zij
stelde aan de volksvertegenwoordigers
voor L'lstcr lijdelijk uit te sluiten van
dc nieuwe regeling.
Maar zelfs deze toegevende houding
werd niet gewaardeerd.
Met goed fatsoen kan tic regeering
niet meer toestaan. Waar zou het heen
indien men met dreigementen en verzet
tie invoering van billijke wetten kon
belemmeren.'
Hun Indië beschouwen de Engelschcn
als een waardevol bezit. En met grooten
ondernemingsgeest spannen ze zich in
dat bezit zoo productief mogelijk te
maketi.
Zoo besteden ze groote sommen voor
waterwerken, spoorwegen en haven-
aanleg.
Sinds 1903 werd gewerkt aan nieuwe
dokken enz. te Bombay en dezer dagen
werd dit werk voltooid. 78 millioen
gulden legden ze er aan ten koste.
Spaansch
In Spanje hebben Kamerverkiezingen
plaats gehad. De uitslag was niet
spoedig bekend, maar dat is van
veel belang niet. Want in Spanje zorgt
dc partij die aan de regeering is, wel
dat zij in de meerderheid komt. Men
FEUILLETON.
DE BEVRIJDING DER ZWARTEN-
,,Wat is er gebeurd, mijn vriend?
riep zij. Uwe kiccdcrcn en uwe hare:
zijn geheel in wanorde cn uwe handen
zijn bebloed. Zijt gij aangevallen
„ja, miss Cora, door O'Brian, Jim
Joa en een tiental planters, die ilc niet
ken. Dank zij onze zwarte vrienden,
ben ik nog in leven."
Hij verhaalde haar in het kort, wat
er voorgevallen was en zeide vervolgens
„Wat uw fortuin betreft, dat is
veilig als het in Europa zijn kon, t
gij zelf, mejuffrouw, zijt in groot gevaar
cn daarom ben ik teruggekomen."
„Wat heb ik te vreczcn antwoordde
Cora met vaste stem.
„Men wil Syrakus dezen nacht
brand steken en u gevangen netnt
Daarom zou ik u gaarne in veiligheid
brengen, dan keer ik terug, om mt
uwe negers uw eigendom te verdedigen.
„Neen. mijn vriend, hen, die voor
mij strijden, verlaat ik niet. 't Is mijn
plicht, hij hen te blijven. Uwe diensten
neem ik evenwel dankbaar aan. Late"
wc eens zien, wat wc doen kunnen.
„Hoeveel negers hebt gij, of beter
-gezegd op hoeveel kunt gij rekenen?"
„Ik kan op allen rekenen; er
xiio wat zestig flinke mannen."
„Móói zoo; ik hel» er ongeveer ook
heeft daarvoor allerlei middeltjes en
meestal weet de oppositie vooruit, hoe
veel zetels haar worden toegewezen.
Alleen in de groote steden baatt de
uitslag nog wel eens verrassingen. El
ders worden steeds die candidaten ge
kozen, die de regeering gekozen wenscht
te zien.
Maar het stemmen gaat daarom niet
zonder vuur en eenigc ongeregeldheden
hooren in zoo'n warmbloedig land er
i eenmaal bij.
Zoo werden te Bilbao schoten gewis
seld tusschen Radicalen, Socialisten en
Conservatieven. Enkele personen borg
de politic maar op.
Te Benagalbom werden twee gen
darmes gewond en een vermist. Ook
werden de burgemeester en verschillen
de bewoners gewond. Te Collcto en
Olloniego werden eveneens eenige per-
onen gewond en te Leniona is een
'erkiezingsagent gedood.
Vooral tc Bilbao moeten de vecht
partijen nog al ernstig en van omvang
geweest zijn. De Republikeinen raakten
hevig slaags met de openbare macht,
ar het liep nog al goed af.
't Gaat er dus bij een verkiezing in
Spanje nog al eens Spaansch toe
Albanië.
lil de Albaneesche hoofdstad Du-
zzo heeft men het vorstenpaar von
Wied met veel geestdrift welkom ge-
heeten. Zaterdagmiddag kwam vorst
Wilhelm aan boord van de Taurus en
vergezeld van drie oorlogsschepen te
Durazzo aan onder het bulderen der
kanonnen. Ter begroeting waren o.a.
'ezig. de prefect van Durazzo, de
Nederlandsche generaal De Veer. com
mandant der gendarmerie, het coitsu-
corps, de hoofden der verschil
lende godsdienstige gezindten, plus,
vooral niet tc vergeten, Essad pasja.
De begroeting van de zijde der bevol- j
king was zeer geestdriftig. De vorst
zijn forsche gestalte scheen wel
indruk op het volk te maken.
De vorst benoemde den Holland-^
schen majoor Thomson tol buitenge
wonen, algemeenengevolmachtigde voor
ilc districten Korïtza en Argyrocasto
en zal hem tegelijkertijd alle bevoegd
heden geven, noodig voor de uitvoe
ring van de zending van vertrouwen,
waarmee hij belast is voor de hand
having en de organisatie der verschil
lende takken van bestuur.
Majoor Thomson is met verschillende
Hollandsche officieren naar de plaats
zijner bestemming vertrokken.
Oe vrouwen.
De Noorsche volksvertegenwoordi
ging heeft verworpen een vootdracht
waarin werd voorgesteld, de minister
ambten ook voor vrouwen toeganke
lijk te maken.
Het vorige jaar werd een grondwet
wijziging aangenomen, waardoor alle
staatsambten voor vrouwen worden
opengesteld, met uitzondering
ficiersbetrekkingen ministerposten en
geestelijke bedieningen.
De voorvechtsters van
beweging gaan «chler
zelfs de olïicierspostcn aai
willen zien toegewezen
Maar vooral vinden ze het ongehoord,
t een vrouw geen minister kan worden
Weliswaar geven ze toe. dat er voor
alsnog geen behoefte aan vrouwelijke
ministers bestaat, maar ze meenen, dat
de tijd spoedig zal komen, waarop ze
onontbeerlijk zijn,
De Minister verklaarde zich een warm
voorstander van het voorstel, om aan
wen ook minister-portefeuilles te
geven en noemde het een natuurlijk-
gevolg van de politieke ontwikkeling,
zooveel, die voor u zullen strijden. Zij
in 't woud verscholen en komen
te hulp. als ik hen een teckcn geef.
Hebt gij wapens?"
,Daar ik reeds lang een aanval voor-
1 had. heb ik gezorgd, dat er wa
ls genoeg zijn. Nu zal ik de negers
iaten roepen, want over een paar uur
wordt het donker."
Zij wilde bellen, doch Albert verhin
derde het nog bijtijds.
„Uwe negers zijn bijna allen op 't
land aan 't werk; laat gij ze nu roepen,
dan krijgen de spionnen argwaan, want
ik ben er van overtuigd, dat men u
bespiedt. Daarom vind ik liet beter,
dal gij wacht tol liet avondeten dan
komen ze van zelf."
„Maar de toebereidselen dan?"
„Hannibal cn een paar negerinnen
it immers thuis, dat is voldoende."
Hannibal werd geroepen en spoedig
iren alle wapens in de gang gebracht.
Ondertusschen was hel tijd geworden
■or het avondeten cn alle negers keer
den terug. Com liet ze toen in dc eet
zaal konten en zeide hun:
„Kinderen, gij herinnert u nog wel
it uur, waarop ik u hier bijeen geroe
pen heb, om u de vrijheid te geven.
Gij hebt ze niet willen aannemenmaat
toch heb ik er mil den haat der andere
planters door op den hals gehaald. Juist
heb ik van onzen vriend den dokter
gehoord, dat men dezen nacht de pl;
Amersfoortsch Nieuws.
Door de Kamer van Koophandel
is besloten bij den Minister van Wa
terstaat bezwaren in te brengen tegen
de voorgestelde regeling van den zo
merdienst van de Ned. Centr. Spoor,
wel tegen trein 141 D die van
Utrecht vertrekkende naar Groningen
'et te Amersfoort stopt.
Dok acht de Kamer het wenschelijk
dat trein 149bis waarin een restauratie
rijtuig is. te Amersfoort stopt omdat
reizigers uit de richting Kesteren on
mogelijk de aansluiting kunnen halen
trein 149 die om 744 uit Amers
foort vertrekt.
De heer Boerwinkel, lid der firma
E. J. van Ommen, is geslaagd bij het
nen voor hulpkeurmeester van vee
lecsch.
Aannemer H. Noorman is opge
dragen de bouw eener villa op den
hoek van Berkenweg en Oldenbarne-
veldtlaan, voor l"70(JO, onder leiding
architect Pothoven.
De bewoners van den Utrechtsche-
w voorbij „Rustoord" hebben den
Raad verzocht, de trottoirs langs di
weg door te trekken tot de Anna
Paulowna-laan.
Na de herbesteding werd hel glas-
.•crl'werk der woningen van de R.
K. Bouwvereeniging „St. Bonil'acius"
opgedragen aan de heeren F. v. Sloo-
ten en M. H. J. v. I.ent. alhier. En
wel: één perc. voor f4655 aan_F. v.
Slooten cn één perceel voor f4775 aan
M. H. J. v. Lent.
In April houdt de Ver. voor kunst
beschouwingen expositie van een deel
het werk van Toorop.
De Gemeenteraad van Wagettin-
gen besloot Ged. Staten van Gelder
land te berichten, dat hij bereid is. den
aanleg van de clectrische trant Soest
-AmersfoortEde financieel te steu-
en. mits de tram wordt doorgetrokken
an Veeueudaal naar Wageningen en
•orde voorzien van een derde rail,
waardoor het mogelijk wordt gemaakt,
het goederenvervoer met groot mate
riaal rechtstreeks naar Wageningen te
doen plaats hebben cn dat dit aan de
H. IJ. S. M. worde opgedragen.
Burgemeester en Wethouders ma
ken belanghebbenden opmerkzaam op
hei bepaalde in art. 27 der Drankwet,
luidende als volgt: „Van verbouwing
of herbouw van ecne localitcit. u
tage in brand zal steken. Ik wil mijne
bezittingen verdedigen, maar hiertoe
heb ik uwe hulp noodig. Wilt gij met
mij strijden
>f wij het willenriepen Hannibal
dc andere negers. „Wij zullen or
meesteres beschermen."
Toen nam Albert het woord op.
„Vrienden," zeide hij, „men heeft het
ok op uw leven gemunt. Mocht
evenwel iemand bevreesd zijn. dan heeft
hij 't maar te zeggenwe zullen dan i
middel vinden om hem te redden."
Niemand verroerde zich en Hnnnibal
„Ik sta er voor in. dat allen moedig
zullen strijden."
Men deelde toen de wapenen
ieder ontving een geweer en een re
volver, cn bovendien nog een hooivork,
een bijl of iets dergelijks om xich te
verdedigen.
Toen wees Albert ieder zijn post aan
zeide, hoe zij 't moesten aanleggen,
tc kunnen schieten, zonder zich zelf
te veel aan gevaar bloot tc stellen.
'wintig der slcrkslen bleven onder
zijne leiding bij de groote deur. die tc
gang verleende tot dc binnenplaats
moesten ze zoolang mogelijk verdedigen
en zich dan in den gang terugtrekken."
blijven" zei Albert, „maar als ze 't huis
verlaten, zullen ze in handen van
vijand vallen, daarom vind ik het beter.
eene vergunning is verleend, wordt
uiterlijk eene maand vóór het einde
van het vergunningsjaar, waarin de ver
bouwing of herbouw is aangevangen,
onder overlegging van het plan, ken
nis gegeven aan Burgemeester cn Wet
houders of voor zooveel betreft een
logement, waarin dc verkoop alleen
geschiedt aan logeergasten of de loca-
liteit van eene sociëteit, aan Gedepu
teerde Staten." Voorts vestigen zij dc
aandacht van belanghebbenden er op,
dat wanneer niet aan gemeld voor
schrift wordt voldaan, de vergunning
oet worden ingetrokken.
Van de Kribbe tot het Kruis.
Gaarne vestigen wij de aandacht
r Lezers cn Lezeressen op de bios
coop-uitvoeringen „Van de Kribbe tot
het Kruis"
Dc film „Van de Kribbe tot het
Kruis" heeft tot onderwerp het leven
van Jezus en is opgenomen in het Hei
lige Land zelf.
De Amerikaansche Kalem Compag-
ny, die deze film vervaardigde, liet 42
nenschen. waaronder uitnemende kun
stenaars naar Palestina trekken en daar
verd met nog een paar honderd i
ten cn vrouwen uit het land zelf het
;pe! vertoond, op de plaatsen zelf
vaar het Evangelie vermeldt, dat de
feiten voorvielen. Veertig kameelen
een kudde muildieren waren
noodig en zelfs tot in de Egyptische
woestijn is men gegaan.
De gchcele opname vertoont in vijf
tafereclen het leven van Jezus. Men
er Zijn Moeder. Zijn Leerlingen.
Zijn Voedster vader. Maria Magdalena.
Johannes de Dooper. Lazarus en meer
Bijbelschc personen met de meeste
waardigheid voorgesteld. Jezus' geboor
te. jeugd, openbaar leven, lijden en
dood maken een diepen indruk.
Onder de meest treilende gedeelten
zal gewijde muziek dien indruk nog
erdiepen.
Het is zooals een bcoordeelaar
schreef: Wat hier den volke door de
Wij vestigen nogmaals de aandacht
op de lezing over aviatiek welke zal
gehouden worden op Maandag lóMaart,
om 8 uur in 't Patronaatsgebouw, Zand
door luitenant-aviateur Coblijn, vat
luclitvaartafdeeling te Soesterberg,
lichtbeelden.
Leden en donateurs van „Geloof cn
Wetenschap" en de R. K. Leeszaal
kunnen met hunne dames deze belang
wekkende voordracht gaan aanhooren.
De lezing gaat uit van de R. K. On-
derotï.-ver. St. Martinus.
Naar wij vernemen heeft de l'trecht-
sche Waterleiding Maatschappij het Ge
meentebestuur thans gedagvaard in ver
band met het in exploitatie brengen
in een eigen waterleiding.
De Schilders-patroonsvereeniging
heeft besloten ook de gevraagde twee
de cent loonsverhooging toe te s'taan.
zoodat het uurloon is gebracht van
20 op 22 ets. Zij nam het besluit
ook bij de komende drukte niet boven
de 22 cent tc gaan. Den werkgever
(lid) die boven het standaardloon gaat
zonder machtiging van de vergadering
wordt een flinke boete opgelegd.
Door den architect Salomons werd
ens den Kerkeraad der Gerefor
meerde Kerk B. aan den Zuidsingel
aanbesteed: a. het afbreken van het
ande kerkgebouw en het bouwen
een nieuwe kerk met kosterijb.
het glas-, schilders- cn behangerswerk.
Ingeschreven werd als volgt:
A E. de Bruijn, Hoogland, f26925
Rencs cn van Berguin. f26800; W. v.
Linden, Utrecht f26662; J. van
Gent, f 26647; J. v. Keulen Sr.. f26400;
G. J. Kuntz, f24900; C. Meijer. Hil
versum, f24225; F. Carrée, Zeist.
f23850; W. v. Genderen. f23850; G.
C. Blanken, f23780; H. J. Motshage.
Hilversum, f23600.
BW. Ruitenberg, f 2900van Kam-
:n en Oudendorp, Hilversum, f2839;
v. Wijngaarden, f 2827 G. de Lange.
Soest, f2772; J. R. van't Hoff. f2750;
P. v. 't Hof. f2674: T. v. Slooten.
f2420; J. W. de Vaal. f2349.
In het volgend nummer wordt op
genomen het verslag der lezing. Dins
dagavond door den Weleerw. heer C.
Dijk in de Geloof en Wetenschap
vergadering gehouden.
De le luit. Rieber, van het 16e re
giment infanterie, gedetacheerd bij de
militaire verkenningen zal 1 April weder
dienstdoende worden gebracht bij zijn
regiment alhier. Op verzoek is overge
plaatst van het 4e regiment bij het 16e
regiment infanterie kapitein Kooiman»,
;ot 1 November a.s. werkzaam is
bij den gcneraleu staf.
it wij zc in dc kelders opsluiten, daar
n ze'het veiligste.
Gaat nu eten. vrienden, want oi
kunnen strijden hebben we kracht
dig. Onderwijl zal ik eens gaan
hoe 't met onze vrienden staat."
Hij verliet het huis cn ging naar het
woud. waar dc negers hadden postgevat.
Toen hij er aankwam, zeide hij hafluid:
„Verroert u niet, want ik bemerk gin
der een man, die ongetwijfeld als spion
uitgezonden is. Zambo
„Hier ben ik. massa dokter."
„Met hoeveel zijt gij?"
„Met zeventig, ntassa."
„Welke wapenen?'
„Geweren en bijlen."
„In orde; wie is de aanvoerder?'
..Ik."
„Ge moet niet komen, voor ik fluit."
„Goed. massa dokter."
„Zorg er voor. dal er niet op onze
zwarte broeders geschoten wordt
hebben op de binnenplaats en in
huis post gevat."
Albert keerde naar Syrakus terug,
liet de deuren sluiten cn bracht de
vrouwen naar den kelder. Hij drong
bij Cora op aan. dal zij zich bij dc
anderen zou voegen.
„Mijn plaats is tc midden der strtj
denden. Ik wil niet in veiligheid zijn,
terwijl mijn negers hun bloed voor mij
vergieten."
Uit den Omtrek.
Utrecht. Het bestuur der Ambachts
chool is voornemens over te gaan tot
belangrijke uitbreiding van het school
gebouw aan de Schoolstraat, noodig
wegens de jaarlijksche toename van
het aantal leerlingen. De kosten van
dezen aanbouw zouden f90.000 be-
Dé Burgemeester nam de/er da
gen afscheid van den Raad. Hij uitte
de beste wenschen voor den bloei van
Utrecht, dat 'volgens hem aan het be
gin staat van een nieuw tijdperk van
opleving op het gebied van handel en
nijverheid.
Spreker besloot met de treilende
woorden: „En nu. mijne heeren, voor
zoover ik mijn levenstaak onder u heb
mogen volbrengen, heb ik daartoe de
kracht ontvangen door Gods liefde.
Zijn licht wensch ik u bij voortduring
toe bij de vervulling van uwe taak.
Zijn zegen blijf ik vragen voor de ge-
tte Utrecht."
Harderwijk. Evenais vele gemeenten
langs de Zuiderzee houdt ook Harder
wijk zich in de laatste jaren bezig met
het aanwinnen van land uit de Zuider
zee. De aldus productief gemaakte
gronden werpen een ruimte rente af.
Toch miste de gemeente dc zekerheid
'l'oen Albert zag. dat hij het niet van
haar gedaan kon krijgen, klom hij op
het dak en zag de troep in dc richting
Syrakus naderen. Hij ging naar
beneden, om aan tc kondigen, dat de
vijand in aantocht was.
Ecnigen tijd daarna kregen ze hem
't gezicht. Toen ze nog op een af
stand waren cn Albert hen reeds hunne
toortsen zag aansteken, zeide hij
„Ik begrijp hunne plannen niet. zij
verraden zich zelf."
Hij behoefde echter niet lang in 't
onzekere te blijven, want eenige minu-
daarna waren de suiker-, katoen- en
rijstvelden een prooi der vlammenbij
't roode schijnsel herkende hij mannen,
die hij tot zulke onedele daden tegenover
ne vrouw, niet in staat had geacht,
De meeste aanvallers behoorden tot
die gelukzoekers, die zelfs voor de
vrceselijkste misdaden niet terugschrik
ken, als cr geld tc verdienen valt. On-
noodig te zeggen dat O'Brian cn Jim
Joa cr ook toe behoorden, l'oen zij
voor dc deur der binnenplaats kwamen,
vonden zij deze, egen hunne verwach
ting in. gesloten. Zij hadden de velden
in brand gestoken, om de negers buiten
het huis tc lokken, dan konden zij de
woning gemakkelijker aanvallen. Zij
sioogen toen met hunne geweerkolven
op de deur.
Wordt voorrgezet.