Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
DE EEMBODE
XXVllIe Jaargang. No. 5.
UITGAVE VAN L)E VEREENIGING DE EEMBODE TE AMERSFOORT
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Prijs per drie maanden vijftig cent. Afzonderlijke nummer* drie cent.
Abi-tementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzegging van abonnement moei ge
schieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
Dinsdag 21 April 1914.
Kantoor en DrukkerijLangegracht 13, Amersfoort - Telefoon No. 314.
Billijke tarieven bij abonnement.
Alle mededeelingen en advertentiSn in te zenden vóór twaalf u
Vincentius-Patronaten.
III.
Hij liet steeds meer en meer gebrek
kig worden der opvoeding zijn dc ge-
vuren, die dc jeugd bedreigen,
onrustbarend toegenomen. Gevaren
voor gelooi en zeden. Wanneer liet
milieu, waarin de volwassen mm: van
den tcgenwoordigen tijd vei Keert reeds
zoo gevaarlijk is voor geloof en zeden,
hoeveel gevaarlijker voor dc» aanko
menden tongen, den jongen, die „noch
Nauwelijks
zijn niet dc „echten", want zijn zij niet 7000.
de „echten" dan worden zij liet, en Het is de vaste .;i
worden zij op den duur niet „echt", kundige», dat doorei
dan zullen zij van zelf wel heengaan ding. oordeelkundige
verminderd zijn zij dan door dezen om- algemeen hei -term
gang zeker niet. t is wellicht een bruik- i
haar aanknooiiiiigspunt v
zij niet „uitgclccld" zijn.
Zoodoende zal men eeliter
schat. Hij di
gedood.
die
altijd war
mocdelijk ontstaan in den houten
en van de lilt schoorsteen van deze schamele woning
-- Te Oetelaar. is een boerderij ge
zere» heelt een heel afgebrand. Bijna al het'meubilair,
.mid zijn vader vier kalveren en twee koeien gingen
twist zoodanig met een blaa--daarbij verloren. Verzekering dekt ge
lagen, dat deze onder meer deeltelijk de schade,
ribben brak en een ernstige t Op de boerderij Klem-Nuiend.
ioc-1 hebben
anders ir
verloren gegaan."
•ldlijkc hulpmiddelen,
de schtjver hier brplett i« het pa-
l ol. N'ie: het gewone patronaat, zoo- bewoner» 'Ier
wij reedv hebben en henna: maar'sad dc bew
fabriek slechte makkM-, die leen |>ai(0»aat "».ter toezicht en be- Meermalen g
alle geloot en godsdienst ver I -chaining -Ier mcentii-vcrecnigmg wagen
oor allerlei praatjes, drogre-I meerdere steden hebben Daar het wc
llauwe .rarihgheilen aan het 'Ie Vmcentiu»-verecnigmgen het werk i,:»tielaiule ni
priester- en godsdienst, hem der patronaten wederom op zich geno- "cr> «lezer
g het Uatste sprankic gdooi jals hefdewerk om rlie kin.leo n der 'ak ..•zicht t<
I bezochte gezinnen, die om boven- 'Ie boeren-t
noeinrlcrciirneiigeenbescherniclingen N enter word
nncn /én van het gewoncpatisma.it. g'-JOtc gemn
leiden
inde 1
overleden. De dader bekene
bij Deventer ontstond brand. De be
woner, wist het grootste gedeelte van
het vee naar buiten te drijven, docli
een tweetal koeien en eenige varken-
kwamen in de vlammen om terwijl
eveneens de landbouwschuur. vernield
werdhet woonhuis bleef behouden.
»pot
dat
al loei
het
verder
zedenbederf neemt onder de jeugd
'irikbiireiul tos-. Ook hier zijn dc ge-
v en, die onze volksjongens bedreigen,
in r dan denkbeeldig, /.ij behoeven hier
niet vernield «Ie duizenden manieren,
waarop de eer en de deugd onzer
jongens wordt bedreigd in «Te steden
,i aar ook op het platteland.
Wie kent niet don verderfelijker! invloed
il 'r bioscojren op het jeugdig en ont
vankelijk hart der jongens- Zelfs de
.ede vorstelling, zij moge staan onder
e. utrole of niet. prikkelt de verbeelding,
i.-t groote schade van het kind. De
stu.'nwaarmede de jongen «Ie bonte
reclameplaat voor liet „cinojialeis" be
st houwt. doel recils gissen wal eroin-
g uit in dit iccie gemoed.
De bioscoop is de leerschool voor
i. n.plige mi-dadigcrs. Misdaad en schan-
d worden ten tooileele gevoerd. ,iLs
u non het ile meest gewone zaken der
wereld en wat vroeger schrik en
moest inboezemen, vindt zoo gemakkelijk
vertrouwd raakt.
Al ligt dikwijls aan de voorstelling
der misdaai! een goede me
grondslag, is het niet «Ie mor;
de misdaasl. die boeit.
Daarom mag het als een verblijdend
te eken beschouwd worden, dat de
Ann-rsfooi tsche gemeenteraad liet kloeke
besluit heeft genomen, «le bioscoop
voor het kind te sluiten.
lioe laag dikwijls het zedelijk peil
onzer jeugd is gedaald, kan men lezen
van ile tockeningen en opschriften op
schuttingen en muren, die liet schaam
rood jagen op dc wangen van iedei
fatsoenlijk incnsch.
Worden de jongens voor een vak
opgeleid, dan staan zij bloot aan ilt
verleiding van het Socialisme, Oiulert
gezellen, niet zelden iu mode bonden
georganiseerd, trachten den jongen
scltooite beloften en holle woordei
winnen voor dc partij en hem oi
brengen in dc jeugdorganisatie der
reeds van haar leden zooveel offers
,gt. kan uit gebrek aan goede en
•hikte aibculskrachtcii met
oprichting van zulk een
instelling overgaan.
Moge zij sjioedig daartoe
worden gesteld.
Mogen verschillende jonge mannen
met gloedvolle overtuiging en offer
vaardige liefde zich geroepen gevoelen
cn het kloeke besluit nemen, de gele
deren van het dappere leger der helden
van liefdadigheid te versterken, ten
einde de verceniging tot dit grootsche
L-n heerlijke liefdewerk in staat te stellen.
,,l let liefdewerk der patronaten", zoo
heeft Paus l'ius met eigen hand willen
schrijven, toen Mgr. Gallier, bisschop
in Haarlem in een particuliere audit n-
den H. N ader het werk der patro
llen had uitgelegd, „prijzen wij ten
•eiste en wij bevelen hel aan als een
ittig en voor deze tijden noodzakelijk
middel, om hel geloof en de gods
vrucht i", ile harten der jongelingen te
jcwaren en aan te kweeken."
1'. J. YANSCHAIK, K. K. I'K.
Amersfoort, 20 April 1014.
-. i». A: i'.
NVa
tie ojivucding gebrekkiger
de gevaren, grooter zijn kan hel g
verwondering baren, dat tengevolge
van deze noodlottige wanverhouding
velen in hel gelooi ol in de deugd of
in beide tegelijk schipbreuk lijden.
„Onze jonge generatie wandelt
ilen rand van den afgrond en steeds
meer en meer zullen er iu sli
wanneer deze wanverhouding nie
beicrd wordt," zoo sprak dc bekende
bisschop van St. Gallen. Mgr. F.ggi
tot de verzamelde presidenten der
Zwilserache jongeling*verectligiligcn.
Zuiver godsdienstige, kerkelijke ni
delen der zielzorg, als biecht, H. Co
uiutiic, zijn voor onze moderne jeugd
niet meer voldoend. Zij wordt daardoi
niet eens meer bereikt, laat staan ye
beteril en opgevoede. Velen onzer jot
geus krijgt men niet eens meer t«
kerke, hoe zullen dus kerkelijke midde
len eenigen invloed ten goede op hen
Dc vooruitgang van onzen lijdende
nood dwingen ons verder le gaan en ook
de wereldlijke hulpmiddelen aan te
wenden bij ons werk als zielzorgers
voor de jeugd.
„Men zegge niet," zoo zegt Jolts.
Honncf iu zijn „Hardbuch" over de
Duitsche jongelingen, „men zegge niet,
die op deze wijze worden gewonnen
stede zou le St.
g. het gewichtige
i dit liefdewerk in?
oorbeeld liarei zu-
best ii
i dwang
tijen naar Engeland. •-■
.i«' Nt-derlandsche ..biekeii-
•cu naar Engeland worden ov
ir.icht. ten ei ide het bijcr.-ra- da
ti-ie* H-t 'i .lat de I Boutramp 1 de d >i;heid san To-imi
c'.c bijen omzettend geleden hebben i beeft een visscher een bootje gevon-
.1:1 e ziekte, welke in verschillen den. waarin een ta-chje met vcrschei-
le provinciën 75 procent heeft dom dene honderden francs en verschilleti-
iilslervcc Die plaag is ooi: naar het de steraden '.ag Rij onderzoek bleek.
OvergezUeet eo lUcea op dM (fit taachjc aar, een meisje behoor
Ie NcdcrUndsche bij schijnt zij weinig «Ie hetwelk Zaterdag in gezelschap
O te hebber. Daarom heett d>- En- van twee luitenants en een jongmensch
jelschc ..bijbocrcr.-vereenigir.g' beslo Jit Toulon een boottocht had onder-
e* >»I N'ederiandsctie korven m Ir. nomen. Waarschijnlijk zijn alle vier in-
>eland ut te voeren. --tiende» van he: bootje bij hun ge
waagden tocht verdronken.
ie
-pc.
tide
olgen
iel. die
Binnenlandsche Berichten.
Waarschuwing.
l)oor de gezondheidscommissie
Hulst is de volgende waarschuwing
gepubliceerd
Naar aanleiding van het feit, dat v;
geneeskundige zijde de aandacht gevt
tigd werd op een gedurende de laats
jaren veelvuldig voorkomende ernstige
maagaandoening waarvoor vermoedelijk
aansprakelijk moet gesteld worden het
gebruik van vreemde meelsoorten bij
de broodbcrciiling. heeft deze con'
sic een uitgebreid onderzoek inges
Aangezien het brood als hooliivoedset
zeer zeker bij den werkman vooraan
staat, en de bedoelde ziekelijke maag
afwijking in ruim 90 van de 100 geval
len zich voordoet juist bij de werkende
klasse der bevolking, lag een onderzoek
naar de samenstelling van het broo
voor de iiaml.
Hierbij is de juistheid van het hii
genoemd vermoeden gebleken.
Bij voorloopig onderzoek van ve
schillende meelsoorten, afkomstig van
verscheidene leveranciers, werd bevon
den dat al de genomen monsters sterk
werkende scheikundige stoffen bevatten,
in staal o.a. ernstige maagaandoening/u
te veroorzaken. De commissie derhalve
meent als plicht Ie hebben, de bevol
king le waarschuwen tegen het gebruik
van deze zoo schadelijke meelsoorten,
Aan deze ernstige waarschuwing
voegt dc onderteekenaar van het stuk,
C. A. Caininaerts. arts, persoonlijk toe
dat het niet twijfelachtig is met het oog
op de onrustbarende toename van hei
aantal kankerlijders iu Nederland, dal
de bedoelde schadelijke voeding hierop
van grooten invloed is. De kanker doet
in Nederland niet meer onder voor de
moorddadige eischen der tuberculose,
wijl beide ziekten gedurende 1913 ieder
voor zich 7000 slachtoffers gecischt
hebben.
Tengevolge van de krachtdadige
voortgezette tuberculose-bestrijding is
het sterftecijfer in Nederland in slechts
enkele jaren gedaald van 10.000 op
dringend beroep gedaan,
orderen. dit in dezen
oestatul zoodra mogelijk
De Hanze
;e werd een vergadering
oor het bondsbestuur der
Bepaald werd dat Donderdag 23 Juli
ie Apeldoorn een aigemeene verga
dering zal worden gehouden van den
Centralen Raad.
Besloten werd Dia-dag 19 Mei te
Xutphcu een vergadering te houden
Molenaars, teneinde een
in dit bedrijf tot stand
te brengen.
Goede inkomsten.
grooter wordt de opbrengst
icr KijKsniiddclen. C 'ver Maart is weer
ooruitgang .e constateeren. Detotanl-
ipbreng-t was f lj. 159.059 tegen
14.290.259 in Maart 1913. Tot die
ermeerdering hebben iu hoofdzaak bij
gedragen de bcdt'tjfs- en vermogens
belasting en dc invoerrechten.
De opbrengst over 't eerste kwartaal
al ruim twee millioen hooger dan
over 't eerste kwartaal in 1913.
Prins Hendrik.
Z, K. H. de Primdie langen tijd om
gezondheidsredenen in Duitschlandtoef-
s Zaterdag in Den Haag terug-
H. M. de Koningin en Z. K. H. de
Prins verleenden Zondag in het paleis
ten Bosch, bij gelegenheid
jaardag van den Prins, een audiëntie
van gelukwensching aan de autoriteiten.
Prinses Juliana verscheen met Hare
ouders in de ontvangzaal.
Andreas Hofer.
Door de Lelie-Bioscoop is
groote som het uitsluitend opvoerings-
rccht voor Nederland gekocht van ee
nieuwen grooten film: ...Andreas Hofer.
Deze film. meer dan 2000 Meter lang.
heeft dit gemeen met den tilm „Van
de Kribbe tot het Kruis", dat hij geheel
o|> historische plaatsen is opgenomen.
De veldslagen tusschcu de Franschen
en Tirplers worden geleverd 0|> de
historische plaatsen in de bergen.
Hofer's vlucht en gevangenneming heb
ben plaats te midden van
sneeuw der Alpen.
Gemengde Berichten.
Roekeloos- Toen een familie te Enschedé
het middagmaal gebruikt had. nam de
circa 14-jarige zoon een in een hoek der
kamer staande buks en legde gckschce-
rcnil op dc nog aan tafel zittende familie
aan, inct het noodlottig gevolg, dat het
int afging en een ouderen broeder
liet oog getroffen werd. De getrof-
e zal een zijner oogen missen.
Verkoold. Ill dc Veenstraat te Enschedé
is de 80-jarige wed. Wissink geheel ver
koold in hare woning gevonden. Dc
stoof waarop zij zat, en haar stoel wa
ren in brand geraakt.
Mijnramp. Nabij Charleroi is brand ont
staan in de mijn Trieukaisin. De ma
chine-kamer van de elcctrische centrale
en eenige putten zijn uitgebrand. De
schade wordt op 1 millioen francs ge
ileen gtecp.
huisdieren kwamen in de
Eene veele 1 usschen de dorpelingen
Cinito en Yallechia in Italië be-
wciderecht. Dezer dagen overvie-
de boeren van L'milO, 200 man
«tak. met geweren, zeisen en knuppels
gewapend de herders uit Yallechia. Er
werd een bloedige slag geleverd. Toen
militairen in allerijl ontboden, per auto
verschenen, lag hel slagveld reeds vol
•wonden. Met een zeis was o.m. een
:r boeren het hoofd afgeslagen, zijn
nier lag naast het lijk stervend. De
annen van l'mito vluchtten de ber
in in; ilc politie kon geen hunner
handen krijgen.
Een onaangename gebeurtenis ov
kwam een Fransch reisgezelschap, i
personen bestaande in een li
Berlijn. "Poen men er c
morgens op uil zou gaan. bleek, dat
alle 40 paar schoenen gestolen waren.
Ajj kosten van den eigenaar van 't
hotel moesten de gasten eerst nieuw
.beschoend" worden, voor zij de be-
ienswaardigheden van Berlijn verder
konden gaan bekijken.
Royaal. Een rijk Serviër heeft 4
lioen vermaakt aan het ministerie
lorlog. De ministerraad besloot daar-
ap den erilater met militaire eer te
doen begraven, ofschoon hij geen sol
daat geweest is Deputaties van alle
legerkorpsen gingen zijn teraardebestel
ling vooraf.
Ongelukken, l'e Uorincbem viel een
twee-jarig kind van een hoogen vesting
muur in de rivier, doch werd door
twee moedige mannen gered. Het kind
was echter bewusteloos, zoodat
ontboden geneesheer de levensgeesten
moest opwekken, hetgeen
uur eerst gelukte. Tegelijkertijd geraakte
een 8-jarige jongen nabij de Oostgracht
in een sloot en verdronk.
Een Haagschc fietser heeft
ongeluk gekregen onder Rijswijk,
wilde een auto vasthouden, terwijl hij
zijn voeten op den voorvork had
plaatst. Toen de auto plotseling moest
uitwijken, kon de fietsrijder zijn stuur
niet meer houden en werd tegen een
boom gesmakt. Bewusteloos bleef hij
daar liggen.
-- Een knaap te Haarlem wilde op
de treeplank der stoomtram naar Lei
den springen. De jongen kwam echter
te vallen, geraakte onder de tram
werd dood ojigenomen.
Bootramp. Drie jonge meisjes, die nabij
Italic op de Saaie roeiden, naderdi
licht bij een sluis, zoodat het bootje
omsloeg, en de meisjes te water geraak-
Slechts één kon gered worden.
Hotel-brand. Te Boston heelt in een
hotel een hevige brand gewoed. Ver
schillende gasten werden door de vlam-
n verrast en konden niet vluchten
liepen ernstige brandwonden op. In
het geheel zijn acht personen
leven gekomen.
Branden, l'e Lcmclcrveld bij Ommen
is een arbeiderswoning geheel afge
brand. Ook de inboedel ging verloren.
Alles ging zoo plotseling, dat de man
bij het redden van een zijner kinderen
nog eenige brandwonden opliep. Drie
geiten en eenige kippen kwamen
de vlammen om. De brand is v
ter. eenige
ml i.c Gruwelijke heiligschennis. Naneeuat-
n '»1 huizen i schuwelijke heiligschennis door soldaten
en talrijke I bedreven, wordt uit hetFransshe plaatsje
Périgneux melding gemaakt. Hier be
vindt zich namelijk een oud Ursulinen-
waarin, na verjaging der zu
i regiment infanterie werd on
dergebracht. Hel klooster is beroemd
om zijn prachtige kapel met crypte.
In deze crypte nu zijn op een avond
een aantal soldaten binnengedrongen,
hebben uit eenige graven de gebeenten
der afgestorvenen geroofd en hiermee
een processie gehouden in de slaap
zalen hunner kameraden. Daarna trok-
laar de kapel zelf. waar ze op
het altaar gruwelijke daden van heilig
schennis bedreven. De militaire autori-
verklaren. de soldaten niet te
kunnen bestraffen, daar ze niets on
wettigs hebben bedreven 1
Botsing in de lucht. Boven het vlieg
kamp Buc bij Parijs zijn twee vliegers
vaart tegen elkaar gebo-t.
Beide vliegtuigen stortten ter aarde, de
en ontploften. Men haastte zich
de plek des onheil*, waar men
onder de overblijfselen der toestellen
de verkoolde lijken van een der vlie-
passagier vond [terwijl de an
dere bestuurder met een gebroken been
Dg een passagier met een gebro-
ichouderbtad naar het ziekenhuis
worden gebracht.
Bevroren vjeesch. ten behoeve van
het Leger zal gedurende het 2ehalfjaar
1914 geleverd worden door de Maat
schappij „Vianda" te Hoek van Hol
land voor 63 V2 ct. per K.G.
De wichelroede-
Wichelen beteekent tooveren een
wichelroede is dus een tooverstat. Iti
een woordenboek van 1850, zoo schrijtt
een inzender in het weekblad „Thimo-
theus", zag ik eens na. en vond daar dat
het geloof aan de wichelroede eenvou
dig bijgeloof was, een overblijfsel uit
de dagen van het Gennaansche Heiden
dom. De verlichte 19e eeuw moest niet
meer gelooven. dat een gevorkte haze-
iaartak metalen, water en andere in den
grond verborgen schatten kon aanwijzen.
Dat was immers le dwaas om alleen te
loopen
Doch de 20e eeuw schijnt wat min
der met zich zelf ingenomen dan dc
19e, en ze wil nog wel wat leeren.
vergeten zaken worden nog eens
opnieuw onderzocht, en wat de wichel
roede aangaat, is gebleken, dat de
Germanen zich niet bezig hielden met
de producten van hun tantisic, maar
met de resultaten van hun ervaring.
De wichelroede werkt, dat is tegen-
oordig niet meer tegen te spreken.
Hoe ze werkt, is een onderwerp van
praclisch Ctl theoretisch onderzoek,
dat tot dusver niets betrouwbaars heelt
opgeleverd, maar dat ze werkt, is een
voudig niet tegen te spreken.
In haar oorspronkelijker! vorm is de
wichelroede een gevorkte hazelaar tak.
men de beide tanden der
vork in de handen houdt en de „steel"
■uit steekt. Gaat men daarmee bijv.
water zoekemie, kalmpjes voor
dat! gaat op een gegeven oogen
blik «Ie steel met kracht naar beneden
en dan blijkt bij onderzoek, dat daar
op zekere diepte water in den grond
aanwezig is. Misschien gaal men juist
over ecu buis van de waterleiding,
misschien is er een ondergrondschc
wateiloop.
