Arbeidsbeurs. BERN. BROM, Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. Stadhuisvanaf3Aug.9!4uur Nicolaï Lebret Electrische Installaties. DE EEMBODE XXV1I1C jaargang No. 35. m Dinsdag 4 Augustus 1914. UITGAVE VAN DE VEREENIGING DE EEMUODE TE AMERSFOORT. Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond. Prijs per drie maanden zestig cent. - Afzonderlijke nummers vijf cent. Abonem enten kunnen eiken dag ingaan, docli opzegging van abonnement moei geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal. KANTOOR EN DRUKKERIJ: LANGEGRACHT 13, AMERSFOORT. TELEFOON No. 314. advertentieprijs: van één tot vijf regels 40 cent. - Elke regel meer 7'/, cent. - Reclames: tien cent per regel. - Advertentiên in hel redactioneel gedeelte vijftien cent per regel. Billijke tarieven bij abonnement. Alle mcdcdeelingen en advertenlifin gelieve men in te zenden vóór twaalf uur op den dag van uitgifte. Aldaar kat i. «it hulphrachlen nooiig heelt b. wie rich beschikbaar stelt voor welk doeleinde ook. Dt Burgemeeslei. VU RAHDWIICK De toestand. Kr zijn menschel), die met groote belangstelling alles lezen wat be trekking heeft op de gespannen inter- ilionale verhoudingen. Niet alles is hen daarin duidelijk, maar hegrijpen toch wel liet gevaar voor ui Ëuropccscliun oorlog als Rusland eh tegen Oostenrijk schrap zet. Rusland en lostenrijk hebben mach tige bondgenooten en deze gaan oen i oordje meespreken. Ncderlandsche regeering blijkbaar op i ir hoede is en begrijjit niet, waarom idelijk voorbereidende maatregelen intomen werden, teneinde zoo nooclig marine snel te kunnen Oproep. Leger en vloot zijn thans opgeroepen om hun plicht te doen voorliet vaderland. Tienduizenden gotten des lands, van allen rang en stand, zullen ui de eerst volgende dagen weken wellicht groote ontberingen zicli getroosten in kantoimementei), dag en nacht moeten verblijven in de open lucht. Mei vrij groote stelligheid mag wi den verwacht, dat er tal van ziek zullen komen, van wie er wellicht vel te Amersfoort zullen moeten worden v pleegt liet c A mer II „Het Ncderlandsche Ro. Kruis" heelt zich bereid verklaard, i deel der zorgen voor die vcrplegingop zich tc nemen. Hei doei thans een oproep tol ingezetenen van Amcrfoort en streken om het te steunen met milde bij dragen om het in staat te stellen, zijn doel te bereiken. Waar Nederland tijdens de balkan oorlogen heeft getoond, voor het ver zachten van liet lijden van Scrven, Monteiiegrijncn. Tutken, Bulgaren en (irieken groote sommen over te heb ben (getuige de ambulances, uitgerust door het NctlcrlandsShe Ronde Krui: meent liet comité ine volle vertrouwe dezen oproep te niogüi richten tot tl burgerij, waar het ilans geldt Neci land's eigen zonen. Bijdragen worden giarne ingewacl bij allo bestuursleden. I Iel vraagt ook persooilijke hulp. Dna voor zie men de aanplakbiljetten, welke ten spoedigste zullen litgaan. liet Bestuur va. liet Comité. Mr. J. C. Graaf \AN RANDWIJCK, I. W. JÖRISSKN, Vlnrziller Mevrouw 11. W. V.N DUN Bi-ROIi- I'. J. FREDERIKS. j Secretaris. M. A. SEEUWE'. 2c Secretaris. Mei. M. I. AZIJNM ANPenniiigmcealeref A. U. BI.OK. Mevr. b. Bar. V. IT'ERSl'M -Stroeve ■Mei. I. II. KRUDOP TOXOI'El'S-Slope ndaal. "ooglawl. jhilise- Men bent weel loeit met u denken zicli iv l de r En dan: Oostenrijk en Servië zoo ver van ons weg. dat wij ook onwillens ill den strijd betrokken den kunnen worden. En als Duitschland. om i 'ostenrijk te helpen, tegen Rusland begint, wel dan trok zijl) leger naar liet Oosten, dus de strijd bleet ver van ons af. 'Aio redeneerend. is men evenwel geen klein beetje mis. 'ioen liet dreigende conflict tol een Europccschen oorlog aanleiding gaf. was hei zeker de tank onzer regeering onze strijdkrachten snel tc niobiliseercn. En zij zou schromelijk haar plicht ver zuimen als zij niet voorzorgsmaatrege len nam, wanneer de internationale toestand zoo dreigend is. Zien wc nu dat Rusland en Oostenrijk het met elkaar te kwaad krijgen en dat Duitschland zicli verplicht rekent zijn bondgenoot te helpen. Nu ontbrandt de oorlog tusschen I luitschl.mil en Rusland, maar niet tusschen Duitschland en Rus land alleen. Want nauw verbonden met Rusland zijn de Fianschen, die ila'n ook partij kiezen, zoodat het ook wordt een Fransch-Duitschc oorlog. Daarin nu schuilt voor ons land en vooral ook voor België gevaar. Duitschland heeft een pmchtlcger, dat, snel gemobiliseerd, s|>ocdig gereed was om op te rukken, Het is ook een reusachtig groot leger, doch vooral in de prachtige organisatie schuilt zijn groolste kracht. Zeker is het dat de jrder klaar ken gereed zijn dan de Rus: Rusland kan ccnigc milliociien daten meer leveren, zoo groot, er zijn nor wegen, en vóór één niilliocn ssischc soldaten bcschikbna tc doen krijgt :l Frankrijk folie krachti Als 1 luitschlami én met Rusland en het, eer de Rus li Russischcn bondgen daalder waard en Duitschland hoe alles beproefd om zijn ouden eifvijar den eersten harden klap loc te brcilgc rankrijk heeft zijn Noord-oostelijke grenzen geducht versterkt met dubbele en driedubbele rijen van forten en ves tingen, die voor de Duitschcrs niet on- x-nibaar zullen zijn, maar toch zeker ril snelle opmarseh zullen beletten. Sneller kunnen de Duitschcrs tot hun doel komen als zij hun weg nemen Nederland on België. België is het klassieke land der veldslagen en België leiden naar Frankrijk tal ijioorwegen, die bij den opmarseh een leger en vooral bij latere fouragecring prachtig te pas komen. De weg via Zuid-Nederland en België biedt geen onoverkomelijke hindernissen »n, zoodat. willen we maar zeggen, ïl voor de Duitschcrs wel erg aan- ikkclijk is Frankrijk te overvallen over jn weinig versterkte Noordgrens. Maar dut mag nietI Duitschland zou dan de neutraliteit schenden van Ne derland en van België! maar. er mag zooveel niet en het gebeurt toch en als voor Duitschland zijn toekomst en bestaan misschien op het spel staan, dan bedenkt het zich niet en slaat toe. Wij zijn volkenrechtelijk verplicht ize grenzen te dekken. Men begrijpt nu. waarom onze Re- gcering bij den gespannen toestand maal- egelen nam, waarom in ons land spoor wegbruggen bezet werden en voorbe reidingen getroffen werden om ze des noods in de lucht te laten vliegen. Wij moeten onze oostgrens dekken. <'ok onze westgrens! Reeds zijn er havenforten gemobili- irmogcn is, zorgen dat geen der par tijen. bijvoorbeeld Engeland, misbruik Onze maatregelen van militairen aard, dat begrijpt een ieder wel, duiden ei liet op, (lat wij ons partij willen stellen, Neen, wij willen juist onze plichten als •utrale mogendheid zoo goed mo gelijk vervullen om. indien ccnigszins lenlijk. overal buiten te blijven. Onze plicht als neutrale mogendheid i is te zorgen, dat men onze grenzen :rbicdigt. Bidden wij dan. dat ons land op of ndere rde. Binneniandsche Berichten. Kleerekooper en Paus Pius X. 't Heeft veel van oenc prolanatie den socialist Klcerekopt diei i Z. H. Paus Pi - X. Langstraat 27, Amersfoort. Vertegen woordiger van het Ingenieurs-Bureau Utrecht. Dat heer Kleerekooper heeft deze weck zijne groote diplomatieke wijsheid in Aiiistcidam voor „de bewusten" ge lucht! Hij heeft zijn volk vergast op harre onthullingen 1 De Paus van nne is de schuld van den oorlog! Zou al heel gek gcloopcn zijn als roomscheii de schuld niet kregen, dit geval is de beschuldiging zoo istclijk. dat. dunkt ons. de felste antichrist daarbij omvalt van 't lachen. Waarlijk, wij zouden in de bekoring komen dat lieer Kleerekooper met de kermis te laten optreden met dezelfde voordracht. Natuurlijk zullen bewusten1, genoeg zijn die andermaal zweren bij de uitlatingen van feilbaren r Kleerekooper, Wat is zijne logische redeneeringLuister: De keizer van Oostenrijk is Roomsch, dus de Paus kon den Roomschen Frans'Jozef verbieden oorlog te voeren 1 Mooi ge zegd Maar de Paus is het slachtoffer van het kapitalisme 1 FoeiKleerekoo per, de goochemerd, heeft er niet bij gezegd dat de kapitalisten die het wel en wee van Europa in handen hebben, rasgenooten van hem zijn, mcnschcn, waarover de Paus, alhoewel hij niet anti-joodsch is, toch weinig te vertellen Wij zijn Kleerekooper dankbaar Eerstens voor de erkenning van 's Pausen invloed die in gewone omstandigheden bij nul vergeleken wordt. Men praat daar zooals 't in de kraam tc pas komt. 1 weedens nog grooter dank voor de duidelijke bewijzen van totale onbe trouwbaarheid. die het Ncderlandsche publiek van die zijde ontving. Heel Nederland weet dat Oostenrijk- recht heeft straf te eischeti voor konings moordenaars en de rust van eigen land ilioet verzekeren. Het eenvoudigste krantenlezende publiek weet dat Si een broeinest is van socialisme, hol van koningsmoordenaars en menzweerdérs, hetwelk hoognoodig '"'Weet' u wiedde'\ioiiog onmiddelijk heeft doen ontbranden - De socialis l'tincip, de trouwe lezer van sociali: tische en anarchistische lectuurd ongelukkige man. die werd opgezweeji door bladen als bij ons „Het Yollk". die koningsmoord durfden vergoe- I lijken niet de woorden ,.'t is de risi van 't ambt", die de vrijspraak v cene moordenares als Mad. Caillaux] in Parijs schaamteloos goed hccten, die prijzen bijna elke apache als hij zijn final maar uitviert tegen het wettig gezag en zijn hebzucht verzadigt aan liet bezit dor burgerij die door eer lijken arbeid wat heeft bespaard. Wie zijn de ware vredemannenZij die meeting na meeting houden schreeu wende om den vrede, alsof er iemand was die aan de vredelievende gezind heid van liet Ncderlandsche volk twij felt, of zij die dag aan dag dien vrede het Vaderland afbidden e dienen liet Vaderland het beste? Zij die nu nog voortgaan het eigen volk tegen elkaar op te zetten en van de troebelen misbruik maken voor hun sys- van haat en verzet. Of zij die troosten en tot kahnte manen en die (traks door Hinken steun in de behoefte .■an het arme werkvolk zullen Het Christendom en de Oorlog. De Telegraaf gaf een prent, afbeel dend de door den oorlogsgeesel mishan delde inenschhcid met het zeer misplaat- onderschrift: na eeuwen Christendom, riet is nu „de Telegraaf', schreef daarop de Maasbode, voor wie hel oord Christendom" een abstract be grip is, en die zich van haar bestaan af heeft toegelegd om het positieve christendom zooveel mogelijk weg te redenecrcn, en die komt nu tot ons met het verwijt en de klacht, dat de ;ereld na twintig eeuwen Christendom og zoo barbaarse!) is. Wij zouden het ver wijt willen omkeeren. De wereld heeft zich meer en meer an het Christendom afgekeerd, en zich gewijd aan het hooge ideaal der derne cultuur. )ic moderne cultuur was beschaving zonder ineer, beschaving zonder beginsel, mder ethiek, zonder deugd. Het Christendom heette een stuk achterlijke beschaving, de moderne cultuur was de triomf der menschheid, overwinning der wereld. Die moderne cultuur waai n blad als ..de Telegraaf' de dage- lijksche weerglans ,is, had nu haar hoogtepunt bereikt. En daar dreigt nu heel de wereld bloed en vuur onder te gaan. De n: derne cultuur stond op wacht voor elke bacil van besmetting, die cholera i pest tot ons konden overdragen. Alles werd dadelijk gelocaliseerd. scheen alsof de menschheid de natuur En nu breekt een wereldoorlog los. en slaat de menschheid als het w. met zinneloosheid. De volkeren staan tegenover elkaar in geweld van wapenen, en het samen treffen zal verschrikkelijk zijn. Dal is niet het bankroet van het Christendom, maar dc wrekende spot van de moderne cultuur. Wij. Christenen, erkennen in c oorlog gelijk met pest en hongersno een der geeselcn Gods, die ons tot straf worden opgelegd. Wij weten (lat zelfs langer dan twintig ecuwcu die oorlogsverschrik king nog over ons zal komen, ah ,tste der dagen naderen, gelijk het Hoek der Openbaring vo a-speld en, mogen overgeven aan de wanhoop bij ernstige bezoeking, wij mogen kleinmoedig worden, gelijk zij. die i hoop meer hebben, ns Christendom, dat van kracht meer heet tc zijn. moet o lagen een troost, een steun Wij heffen onze oogen op naar ordt. Maar Christ, hebben gesteld, en die ons niet zal beschamen. Alleen in Zijn hand weten wij ons lot veilig. Laten wij ons dan ook in deze da- in van beroering werkelijk Christenen toonen, menschen die zich niet onge motiveerd aan allerlei angsten ten prooi geven. Onze regeering heeft uitmuntende maatregelen getroffen, voor ons geld goed bestaat geen gevaar, dc oor logvoerende naties zullen onze neutra liteit eerbiedigen. Laten wij ons dan onzerzijds kalm i waardig gedragen, en niet door opwinding de verwarring nog vererge- i. Helpen en steunen wij elkaar in deze benarde dagen, en denken wij niet egoïstisch aan onze eigen belangen En verder hoofd en hart geheven aar Hem, naar Wiens bestel ook de- e bladzijde in de geschiedenis der rereld zal beschreven worden. De mobilisatie. Alle maatregelen hadden een regel matig verloop, hetgeen de deugdelijk heid bewijst van de voorbereiding daar op de bureaux van den Generalen Staf. Het departement van oorlog ont vangt voortdurend aanbiedingen van gepensionneerde officieren van hun in deze tijden door het legerbestuur op prijs gestelde diensten, waarvan dank- ar gebruik gemaakt wordt. Blijkens legeeringsbericht zijn in aan sluiting aan de met het oog op den kritieken toestand reeds genomen maat regelen tot handhaving van Nederlands onzijdigheid de Noordelijke zeegaten het zeegat van Goeree door mij- onveilig gemaakt, terwijl mijnen- leggers gereed liggen om op eerste bevel de overige zeegaten af te sluiten. Het opperbevel. Opperbevelhebber van land- en zee macht is de chef van den generalen staf, luitenant-generaal Snijders. Com mandant van het leger te velde is gene raal Buhhnann. Prins Hendrik •egevoegd aan het Algemeen hoofd- rtier van de Strijdmacht. Het levensonderhoud. i verband niet de bestorming van groot aantal winkels, vooral in de arbeiderswijken, geeft men in handelskrin gen algemeen de meest geruststellende erzekeringen, zoodat het volstrekt iverbodig heeten moet, zich nu reeds au voorraden levensmiddelen te voor- ien. Zoo was b.v. te Amsterdam koffie n zulk een hoeveelheid voorhanden, dat geheel Amsterdam een jaar lang er van zoude bediend kunnen worden. Zoowel daar als tc Zaandam zijn voorts reusachtige hoeveelheden rijst beschik baar. Hetzelfde geldt voor meel. suiker, grutterswaren, enz. Alleen het vervoer ,'ordcrt eenigen tijd. De leden der Ncderlandsche Yerec FEUILLETON. TWEE SCHILIERIJEN. j\T anilddags tegen Irie uur ging - N Kortte!is van Knijj door de Au stclstraat nanrdc Botcrmrki. Dit mark' plein heci tegenwoordig,.Rembrandt: plein" en het draagt et montimvi van den grooten kunsteaar. omgeven door een fraai plansoeii.Nabij het mo- itcment wijst een ectivdtlige gedenk steen liet huis aan. waan Rembrandt van 1640 tot 1656 gewond heeft. De vele niet beslag hlcgde kunst voorwerpen in zijn alclia en in zijn» woning souden den vigénden dat afgehaald en publiek woren verkocht liet was te voorzien, Halbij de toen alige slechte tijdsonistadighcden di kostbare op i cracht zouden I en niet een Uorgd gezicht geniale kunstnaar, wiens levensgrot w.lic r lo42 ontifct had. Ach, hij had dc lieve en schone blonde Saskia zoo oneindig liof ghad! Achter hem stond nieren s-.i gezicht zijne tweede vroui die ii daad zeer goed als model voor eei Xantippe had kunnen dienen. Nu een: keek zij haren echtgenoot, dat) wee het portret aan. Het scheen wel. da zij. ondanks haar groot verdriet ove liet linanciëclc ongeluk. 'I welk ban huishouding getroffen en waarover ::i haren man reeds de bitterste vcrwijtin gen had toegevoegd, toch in den grom van beur hart lilij was. dat Saski's portret verwijderd en verkocht ze worden. Daar zij gewoon was. hare spit: tong den vrijen loop te laten, wilde •■•ij juist ectlige Bittere opmerkingen van stapel laten loopen. toen zij dooi het Binnenkomen van den heer Kor m Knijp daarin verhinderd werd unstenaar en de jonge koopmat' begroetten elkaar vriendschappelijk al: buren en goede bekenden. „Meester Rembrandt, licht ge tijd or een spucdcischcnd werk 1 Kornolis. „Tijd genoeg mijnheer," antwoi :1e schilder zuchtend. „Men zal mij tegenwoordig waarlijk niet met best lingcii overloopen." „Het belretl de spoedige vervaardi ging van mijn portret, dat ik mijne bruid te Leiden op haren verjaardag wil schenken. Ik heb er reeds vroeger met u «ivcrgcsprokcn gij verlnngdet toen zes-en-dertig dukaten. Dat is me tc veel, meester. De tijden zijn werke- t geld w at g lijdt a lthans. want ik ben geruïneerd. I toni- m zal ik liet billijker doen. Wat liie.lt ij voor het v erk „Achttien dukaten." „Accoord. ik hen tevreden." „En hoe spoedig kunt gij hel vijf «lagen .Hoeveel zittingen hebt gij noodig .Slechts drie." .Hier hij n .Ja, dat is wel liet beste. Met bii iderc gratie van de hoog blijf ik hie: ien. 1 ton mo» der Jclka- dagen dompig» een onderdak zoeken, waar dc huurwo ningen goedkoop zijn." „Terwijl hij dit zciile. glimlachte »le geniale kunstschilder zwaarmoedig. ..Het spijt mij, dat liet u nu zoo slecht gaat inci'ster KcmbramU". iprak «Ie jonge koopman, bij wieu nc«lclijdcu opkwam, ot-clioon hij zich liet bewogen voehle. dcil kunstenaar sen hongeren prijs toe tc zeggen. De familie Van Knijp was zuinig, eu Imrc «leeds berekenende spaarzaamheid werd dcclus overtroffen door «Ie nog groo- lere «Ier familie Van Cleel te Leiden. Het portret werd doe spoedig niet zijne gewone k ihghcid geschilderd. Men kan lu ilen ten dage bewonderen. 1 in de galerij van het I.ouv zaal der Ncderlandsche meest gecatalogiseerd als „portret s Rembrandt s vond. In het kanaal vloog kruit geladen schip in dc lucht, vreeselijke ontploffing verwoest! bijna de gcheclc wijk en eenige hot «clicn verloren daarbij lu lever n het het „Ik zi :idc Kor dat mijne bruid Ailriatta zich evei voor mij door een goed schilde lortrctleercn, Kent gij misschien eiden een naiibcvclenswaardige» cker. mijnheer antwoordde Rem it. „Te Leiden woont Gerard Dou triend van mij en voor vele jaren beste leerling. Hij zal liet portret uffrouw Adriaua voot treffelijk schil de universiteitsstad Leiden die roggere tijden veel volkrijker en cht. .ienlijk hui: schuurkanaal woonde en werkte 1056 de beroemde schihier Gerad Dou, viens welverdienden roem dc ivcrlecfd heeft. Hij was dc Mei tan zijn tijd. Zijn werken wat jicrliik, zuiver eu pijnlijk natuurgetrouw lat de kunstminnaars en kenni ■eeds hij het leven van den kunstenaar teer hooge prijzen voor betaalden. Dou was zeven jaren jonger dan Rem- brandt, wiens liefste leerling hij ge was. In zijne jeugd hail hij po trollen geschilderd en daarvoor „twii tig stuivers per uur" ontvangen. N echter «leed hij het niet zoo goedkoop meer. I lij was door zijne kunst spi «lig welgesteld geworden en leefde zeer gelukkig met zijne De merstci zat in aanschouwde met een zeer tevreden ge zicht een juist voltooid schilderijtje ternauwernood een vierkanten ■ger echter verhieven vele statige woonhuizen. Dez geheel vernield duOr cone ve iijlcc ramp, die den lilden jar t hem De schilderij stelde een keuken vi iet vele blanke keukengereedschap] n tallooze daarop vallende lichtre- exon. Bij den haard stond eci lijk vrouwtje waarvoor I'hilippa stel- 'ig als model had gediend «lie met sen houten lepel in een koperen ketel ■oerde. welke aan een ketting boven iet vuur hing. Op den voorgrond links üag men een bezemsteel staan op het schilderijtje was hij ongeveer zoo groot als een potlood maar deze bezemsteel was met grooter virtuositeit geschilderd, dan voor of na dien tijd een bezemsteel geschilderd i>. m vriend en tijdgenoot van den kunstenaar, de schilder, graveur en ricus Joachim Sandrart, bericht echter ook, dat Dou «Irie «lagen aan gezegden merkwaardigen bezemsteel iiccft gewerkt. Dal is waarlijk een schoone schil derij geworden, Gerard", zcide Philppa „Je moet er een goeden prijs voor vragen, als een kunstliefhebber hel begeert. „Dat spreekt van zelf, lieve," ant woordde de schilder. „Door «ie vcr- wenschte handelscrisis zijn «Ie tijden evenwel zeer slecht in dc gezegende Nederlanden. Maar om 't even. mijne schilderijen staan nog altijd op den gocilen prijs, llc doe er dan ook wel Wordt voortgezet.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1914 | | pagina 1