BERN. BROM,
Katholiek Nieuws- en Advertentieblad vr Amersfort en Omstreken.
Nicolaï Lebret,
Electrische
Installaties.
DE EEMBODE
Dinsdag 20 October 1914. 28e Jaargang. No. 57.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitge
geven door de Vereeniging De Èembode te Amersfoort. Prijs per
drie maanden zestig cent. Afzonderlijke nummers drie cent.
Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzegging van abon
nement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Tel. No. 314.
Advertentieprijs: van één tot vijf regels veertig cent. Elke regel
meer zeven en een halve cent. Reclames: tien cent per regel.
Advertentien in het redactioneel gedeelte vijftien cent per regel.
Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. - Alle mededeelingen en
advertentiën in te zenden vóór twaalf uur op den dag van verschijnen.
Zielsverhuizing.
Apologetische bijdrage
van Jac. J. Zeij. S. J.
II.
In bovengenoemd boekje „Het levens
raadsel". enz. lezen we opbladz. 20:
„In de Wijsheid van Salomon wordt
vermeld, dat het terugkomen in een
onbezoedeld lickaam de belooning was
voor „goedheid". Christus nam haar
aan zeggende, tot Zijne discipelen, dat
Johannes de Dooper Elia." De eerste
dezer twee bewijsplaatsen kan ik bij
Blavatsky in „De geheime leer" niet
vinden, doch de tweede wel (III, bladz.
72), waarbij door laatstgenoemde nog
andere Schriftuurplaatsen worden aan
gehaald. Bezien wij ze cén voor één.
1. In Wijsheid 8. 19 en 20. zegt
Salomon van zich zelf: „Ik nu was een
begaafd kind en had een goede ziel
bekomen. En daar ik beter was, kwam
ik tot een lichaam zonder gebrek." I)it
is de vertaling uit den Latijuschen tekst,
en niemand, die onbevooroordeeld is, zal
ontkennen, dat de voor de hand liggende
betcekcnis dezer woorden is„daar ik
beter, als kind in beteren toestand, was
dan anderen door geboorte, opvoeding,
enz. kwam ik, geraakte ik niet het toe
nemen der jaren, op volwassen leeftijd
tot een lichaam zonder natuurlijke ge
breken en zwakheden. In deze verkla
ring is er geen sprake van vooralbe-
Maur misschien geven de t heosofen
de voorkeur aan den Griekschen tekst.
Welnu, daar staat of liever tol
heler gezegd) daar ik goed was, kwam
ik tol een onbesmet lichaam"en dan
is dit dus een verbetering van het eerste
gezegde „Ik nu was een begaafd kind
en had een goede ziek bekomen," en
wil Salomon slechts duidelijker te ken
nen geven, dat de volmaaktheid van
zijn lichaam afhankelijk was van de
volmaaktheid zijner ziel.
Al zouden dus, buiten zinsverband,
de woorden „kwam ik tot een lichaam"
passen in het Theosofisch stelsel, daar
uit volgt nog volstrekt niet, dat die
woorden ook zóó moeten verklaard
worden. Bewijskracht voor de Theoso
fie zit dus iu dezen tekst heelemaal niet.
2. ,,/jjt gij Elias vroegen ile Jood-
sclie priesters en Levieten aan den
Dooper. En Christus zeide van den
Dooper„hij zelf is de Elias, die ko
men zou." Ziet ge wel, zeggen de
Theosofen, dat de Joden vermoed heb
ben, en dal Christus heeft bevestigd,
dat Elias' ziel was teruggekeerd in een
ander lichaam, en aldus Joannes de
Dooper heette
't Is wat moois De Theosofen ver
geten hierlo. dat Elias niet gestor
ven is (4 Kon. 2,11: Eccli 44. 16
48, 13; Hebr. 11. 5)dus van opnieuw
inenscli worden geen sprake kan zijn
2o. dat Christus daarom den Dooper
Elias noemt, omdat evenals Elias' te
rugkomst op aarde de wederkomst des
Hccren op den jongsten dag zal vooraf
gaan, zoo Joannes de Dooper de éérste
komst des Hccren, in liet vleescll.
voorafging. Van zielsverhuizing dus weer
geen sprake.
3. ja maar, Christus heelt och ook
lol Nicodcmiis gezegd: „Gij lieden i
opnieuw geboren worden." nadat Hij
evcil van te voren gezegd had„Voor
waar, voorwaar. Ik zeg uindien iemand
niet opnieuw geboren wordt, kan hij
het koninkrijk Gods niet zien."
Antwoord: Juist! En wat voor eer
„opnieuw geboren worden" is dal
Christus verklaart dat zelf in vers 5
„uit water en geest". Dat dit bcteekent
uil het doopsel en de genade Gods,
behoeft hier niet bewezen te worden.
'1 ls genoeg, dat de Theosofen met
hun herboren worden heelemaal geen
herboren worden „uit water en geest"
bedoelen. Ook dit Schriftuurwoord past
dus geenszins op hun reïncarnatie-theorie.
4. Dé Heer heeft ook gezegd „l)och
zij, die de andere wereld en de opstan-
-ding uit de dooden waardig gekeurd
worden, zullen noch huwen noch uitge
huwd wordenwant ze zullen ook niet
meer kunnen sterven." (Luc. 20, 35).
En nu voegt Blavatsky in „Geheime
l.eer", 111, bladz. 73 er triomfantelijk
bij „hetgeen bewijst dat zij reeds ge
storven waren en veel tncer dan een
maal". Veel meer dan eenmaal Waai
staat «lat Als iemand zegt„ze zullen
niet meer kunnen sterven," volgt daar
dan uil, dat ze vroeger meerdere malen
konden sterven 't ls een erg viecmde
conclusie
5. Nog twee teksten worden
gehaald en besproken.
„Dat echter de dooden verrijzen,
heeft ook Moscs te kennen gegeven in
het Braambosch verhaal, als hij den Heer
noemt den God van Abraham en den
God van Isaac en den God van Jacob.
Hij nu is niet een God van dooden,
r van levenden allen toch leven
r Hem" (Luc. 20, 37 en 38).
ls men nu weet: 1. dat deSaddu-
i, tot wie Jesus toen sprak, daarom
de verrijzenis loochenden, omdat zij de
onsterfelijkheid der ziel loochenden (zie
bij Mat. 22, 32), 2. dat de Joden zelf
de begrippen „verrijzenis" en „onsterfe
lijkheid iler ziel" met elkander plachten
te verbinden (2 Mach. 7, 9, 14; 12,
43, 44). 3. dat God zelf zich God van
Abraham, God van Jacob, God van
Isaac noemde (Ex. 3, 6), hoewel deze
aartsvaders reeds lang gestorven waren,
als inen deze drie zaken weet. zoo
als de toehoorders van Jesus die wisten,
zal niemand er aan twijfelen of Jesus
t er hier op, dat Abraham, Isaac
Jacob voor God zijn als levenden.
Maar dat zouden ze niet zijn, als hunne
zielen thans in andere lichamen waren,
de ziel van Abraham in een ander
am. is „Abraham" niet nicer. In
voorden des 1 loeren ligt dus wel
opgesloten, dat de zielen der gestorve-
nog leven en dat hunne lichamen
weer zullen leven, maar niet
de zielen der overledenen thans ii
dere lichamen waren.
Blavalsk) redeneert er anders e
De zinsnede, dat de dooden opgewekt
zijn sloeg blijkbaar up de toen tot stand
gekomen wedergeboorten van de Jacobs
en Laak-, en niet op huil toekomstige
opstanding, want in dat geval zouden
in dien tusschentijd nog dood ge
rest zijn en konden zij niet „de le-
uideii" genoemd worden." Waarom
niet1 Hun beste deel, hun ziel. leefde
nog; hun andere deel. hun lichaam,
weer gaan leven bij de verrijzenis
de menscben, aan tijd gebonden,
n zij „dooden". maar voor God,
wien alles tegenwoordig is, w
zij „levenden." - Daarenboven vertaalt
Blavatsky verkeerd er staat nietdat
de dooden opgewekt zijn, maar
de dooden opgewekt worden.
Toen de Apostelen over
blindgeborene vroegen „Rabbi,
heeft gezondigd, hij of zijne ouders, dat
hij blind geboren werdantwoordde
Jesus: „Noch hij heeft gezondigd noch
zijne ouders, - maar opdat de werken
Gods in Item geopenbaard worden",
,Jo. 9, 3 en 4). L'it deze woorden be
sluit Blavatsky dat die inensch „ir
•origc incarnatie gezondigd had." Dat
lolgt ten eerste heelemaal niet, en ti
tweedeals alle lijden een gevolg
van vroegere zonde, lol welk een gods-
lasterende gevolgtrekking komt met
dan omtrent het lijden van Christus
De slotsom is dézenoch zij, dit
wetenschappelijke bewijzen willen, noch
zij, die de ware leer van Christus wt
ichen te volgen, kunnen gelooven
zielsverhuizing.
Langestraat 27, Amersfoort.
Vertegenwoordiger
van het Ingenieurs-Bureau
Utrecht.
Uit het Buitenland.
DE OORLOG.
Nog geen beslissing.
De ellendig-langc en bloedige strijd
duurt voort cn er wordt natuurlijk
beide zijden ontzaglijk geleden.
lederen dag dooden en gewonden
i zieken.
Want dit laatste moet men niet
gelen. De uitputting, het dagenlang
liggen in dc loopgraven, soms half vol
water, waar de gewonden tc lang blijven
liggen, de lijken een ondragelijke lucht
verspreiden, dat werkt vernietigend op
den gezondheidstoestand van zeer velen.
Parijsche bladen me', len dat onder
de Duitsche legers typhus is uitgebro
ken. Dat komt nu wel niet uit een
;re bron, maar dat velerlei ziekten
voorkomen onder dc troepen te velde
van zelf sprekend.
En dat is natuurlijk het gevat aan
beide kanten, dat wordt erger, hoe meer
dc winter nadert, hoe slechter het weer
gaat worden.
De ellende van den oorlog gaat pas
volle zwaarte drukken als het tot
n wintcrveldtocht komt.
De Russen.
Dc Russische krijgsverrichtingen val-
n tot op heden niet mee. Engelschen
i Transchcn moeten zich wel teleur
gesteld voelen over hun Russische
humlgcnooten.
Nietwaar, bij het begin van den oorlog
heette liet, dal dc Engelschen en Fran-
schcn eigenlijk tot laak hadden dc
Duitschcrs op te houden en zich niet
tc laien verslaan, zoodat de Duitschers
niet al hun kracht op Rusland konden
gooien, n.i met Frankrijk te hebben
afgerekend.
Welnu, die taak, dat moet volmondig
erkend worden, hebben zij goed volvoerd.
Duitschland kan er niet aan denken
nog troepen uit Frankrijk terug te trek
ken. het heelt daar man en macht hard
"oodig.
Maar dan hadden nu de Russen flink
moeten opdringen. Ieder bijna bad dan
ook verwacht, dat de milliocnen-legers
san de Ku»eii, Duitschers cn Oosten
rijkers zouden verpletteren.
Het viel in Oost-Pruisen evenwel
leelijk legen, daar heeft generaal Von
Hindenburg de Russen afgeklapt.
In Gallicië drongen de Russen echter
op en na dagenlarigen sUijd om Lem-
berg, moest het üostcnnjksche leger
terug en namen de Kussen Lentberg
bet tclegrafceren geweest over bun ovei
ing, hun buit, over het zoo goed
,'1 nieligde Oostenrijksche leger, dat
in goede orde terugkon, dat aldoor
ntrust, geheel uit elkaar raakte,
an zelf is men toen een weinig
gaan twijfelen of de nederlaag der
"ostenrijkers wel zoo erg was. vooral
en 11a hun overwinning de Russen
:inig vorderden.
En thans is wel gebleken, dat de
nederlaag der Oostenrijkers, al was die
ernstig, niet van die beteekenis was
als de Russen wilden doen gelooven.
Want sedert zijn dc Oostenrijkers weer
gaan aanvallen en wel met goed succes.
Ze hebben de vesting Przemysl ont
zet en het heeft er veel van of de Rus
sen ook Lcmberg alweer opgegeven
hebben.
Bovendien zijn afdeclingen Russen
die door de Karpathen getrokken waren
en zoo in Hongarije kwamen, terug
gejaagd.
En het gaat de Russen op de Duitsche
grens al niet fortuinlijker.
Nu zijn er militaire schrijvers, die dat
alles beschouwen als taklick van dc
Russen. Zij willen, zoo beweren deze,
de Oostenrijkers cn Duitschers op eigen
gebied lokken in zelfgekozen stellingen
0111 hen dan te omvatten en te verslaan,
maar dat kan men voor kennisgeving
:crd kan toch zeker
worden, dat de Russen lot heden niet
de verwachtingen vervulden, die de
bondgenoolen van hen hadden.
Laatste stuiptrekking.
Dc Achelsche kluis, het bekende
klooster der Trappisten even voor de
Hollandschc grens, werd een paar dagen
geleden bezet door den Belgischen
generaal de Schepper met ruim 20J
manschappen. Ofschoon de taak van
het Belgische leger d.i.ir wel als geëin
digd mag worden beschouwd, meende
de Belgische generaal nog wat te moeten
vechten. De Duitschers beschoten dan
het convent, dreven de Belgen eruit.
Ze gingen over de grens en werden
door de Hollandschc grenswacht ont
wapend en opgezonden.
In Zuid-Afrika.
Bericht werd, dat dc Hoeren in Zuid-
Afrika verschillend dachten over den
oorlog. I)e generaals Botha, Smuts en
anderen wilden Engeland krachtig steu
ncn, maar generaal Beyers en meerderen
waren daar niet voor tc vinden. Als
Duitschland ons aanvalt, zeiden zij,
zullen wij zeker ons verdedigen, maar
zij voelden weinig roeping zich druk
te maken voor Engeland. Zij zijn den
onrechtvaardige» oorlog van Engeland
tegen hun republieken nog niet vergeten.
Er waren echter Boeren genoeg, die
met Botha tegen Duitsch-Zuidwest-
Afrika zouden ageeren, dc Engelschc
troepen konden dan naar Europa gaan.
Nu heeft evenwel kolonel Maritz, ook
nog zoo'n oud-strijder, met zijn man
netjes zich aan verraad schuldig ge
maakt. Hij wil van de gelegenheid, dal
Engeland in moeilijkheden zit, gebruik
maken om voor ecu vrij Zuid-Afrika
te vechten. Hij houdt voeling met de
Duitschers.
Dat is een dwaze houding, die weinig
goedkeuring zal vinden.
Men bcgrijpe goeddat overdreven
bereid zich verklaren van Boeren om
voor Engeland te gaan vechten, is ons
ook weinig sympathiek. Doch nu weer
een opstand te durven beginnen in
Zuid-Afrika. waar de Engelschen het
land, dal zij onrechtmatig veroverden,
"ach goed besturen en waar de meesten
ïcli met den toestand geheel verzoend
hebben, is dwaasheid.
Kolonel Maritz zal dan ook wel niet
veel aanhang vinden. Generaal Botlia
heeft al een strijdmacht op hem afge
stuurd.
Fransche generaals.
Generaal Percin kreeg den kogel,
éier dagen hield hij een telegram achter,
waarin om versterkingen gevraagd werd
zoor dc Fransche troepen in nood
tengevolge dier misdadige handeling
werd de linkervleugel tot den aftocht
gedwongen en bracht hij den einduitslag
der groote worsteling in gevaar.
Deze Percin was de rechterhand van
den vroegeren minister van oorlog
Andre, André had van zijn bureau een
verklikkingsdienst gemaakt met behulp
der Loge, waardoor 80.000 officieren
in een valsch licht gezet werden, daar
zij clericale neigingen aan den dag leg
den. Het was de beruchte Fiches-zaak,
arvoor zelfs Combes de verdediging
t durfde opnemen, toen zij uitlekte.1
Tok JolTre is vrijmetselaar, inaar een
1 het tamme soort. Een medewerker
1 „De Tijd" deelde onlangs mede.
men hem de Loge-bladen
althans wel eens „Jezuiet" noemde.
Die bijnaam verdiende Joffre daardoor,
dat hij niet wilde offeren aan het sec-
tarisme en twee mannen aan zich ver
bond. die in kwaden reuk staan. Daar
door kwam Joffre zelf te dicht bij den
geur van heiligheid. Zijn beide getrouwen
zijn Pau en de Castelnau en deze ge
neraals zijn overtuigde katholieken.
Joffre zorgde dat Messimv als minister
van oorlog aftrad, en zijne clericale
generaals handhaaft hij. ondanks hun
kleur. 0111 hun bekwaamheid.
Tegenspraak.
Het verhaal omtrent eene Engelsch-
Belgische overeenkomst van 1906 in de
Duitsche pers opeubaar gemaakt
gegrond op stukken, welke te Brussel
zouden zijn gevonden, wordt door de
Engelschen natuurlijk tegengesproken.
Geenerlei overeenkomst van dien aard
heeft ooit bestaan, gelijk de Duitschers
zeer wel weten, beweert John. Buil.
Intosschen is liet zeer begrijpelijk dat
Duitschland van zijn kant zijn inval ii
België zooveel mogelijk wil rechtvaar
digen, ook opdat het woord vergeten
worde van den rijkskanselier die zeide.
dat de Regeering onrecht deed zij
wist hel maar het weer zou goed
maken naderhand.
Dc onmogelijkheid, dat België partij
zou zijn geweest in ecnigc overeenkomst
van den aangegeven aard of in eenig
plan tot schending der Belgische neu
traliteit wordt verder van Belgische
"tijde aangetoond door dc herhaalde
/erklaringen, door haar reeds voor vele
jaren afgelegd, dat het tot het uiterste
elke schending van zijn onzijdigheid
zou weerstaan, van welke zijde of in
welken vorm zulk een schending ook
mocht geschieden.
Mag men intusschen aan die „vond
sten", waarmede eigen tekortkomingen
moeten worden goedgepraat, weinig
waarde hechten, de tegenspraak bc
teekent vooralsnog ook niet veel.
Er {zijn er ook die beweren, dat uit
dit stuk geenszins bleek dal België eene
verraderlijke rol zou gespeeld hebben,
alleen dat hel onvoorzichtig is geweest.
Immers, hel heeft zich slechts bij voor
baat zooveel mogelijk gewaarborgd
tegen een evcntueele schending
zijn gebied door Duitschland. Maar
waarlijk neutraal te zijn, had hel zich
dan ook op dergelijke wijze moeten
waarborgen tegen een evcntueele schen
ding van zijn gebied door Frankrijk of
Engeland, Moeilijk kan dan ook de
juistheid ontkend worden van de op
merking der Nordd. Allg. Ztg., waar
zegt:
De vervulling van die plichten (van
België als neutrale mogendheid) zou
hebben noodig gemaakt dat de Belgische
Regeering bij haar verdedigingsplannen
ook rekening had gehouden met de
schending van tic Belgische onzijdigheid
door Frankrijk en dat zij voor dit geval
overeenkomstige afspraken met Duitsch
land had gemaakt, als met Frankrijk
Engeland.
Uit Frankrijk,
In antwoord op verschillende verzoek
schriften aan de regeering gezonden
:rkrijgen dat in Frankrijk van
officicele zijde gebeden mochten worden
uitgeschreven (zooals de president der
Vereenigde Staten het deed) heeft de
minister-president geantwoord dat alle
eerediensten vrij zijn onder de door de
et gestelde voorwaarden en dat deze
etten op geen enkele wijze de tus-
schenkomst der regeering toelaten bij
uiterlijke godsdienstplechtigheden.
Dit antwoord, door de regeering goed
gekeurd, beduidt dus een weigering op
de verzoekschriften van het Fransche
volk, dat in deze dagen wederom een
geloovig volk wil heeten,
Engelsch oordeel.
De militaire medewerker van de
Kngelsche „Morning Post" schrijft
Waar de Duitschers de troepen vandaan
halen, om hun linie zoo ver te kunnen
verlengen terwijl zij oostelijk van de
Maas tegenaanvallen doen, is een ge
heim. dat op het oogenbtik niet kan
worden opgelost.
Men moet wel tot de overtuiging
komen, dat de militaire krachten van
Duitschland nog lang niet ten volle
ontwikkeld zijn. Achter de geoefende
troepen der le en 2e linie en de oude
soldaten van den Landstorm bevinden
zich ongeveer 10Ü.0U0 half geoefende
5 ntillioen ongeoefende lieden die
den nood dienstplichtig zijn.
FLen jonge Engelsche soldaat ver
telde den correspondentMen vertelde
ons, dat de Duitschers niet konden
vechten, maar op mijn woord, zij voch
ten bij de Aisne als duivels. De stem
ming onder den vijand is over het al
gemeen niet slecht. Wij kunnen zijn
infanterie in onze verschansingen hooren
zingen en harmonica spelen.
De gezondheidstoestand.
Er worden min gunstige verhalen
gedaan omtrent den gezondheidstoe
stand van de Duitsche soldaten aan
het front. Men vreest voor besmette
lijke ziekten. Prof. dr. Besserer uit Miin-
chen, hing een treurig tafereel van den
toestand op.
Buitengewoon groot was het aantal
soldaten dat aan buikloop leed en ook
zeer veel gevallen van longontsteking
en enkele van typhus waren reeds
voorgekomen.
„Maar is dat ook anders mogelijk,"
riep de proffessor uit, „nu zeer jveel
soldaten vijf dagen en nachten achter
een hebben moeten doorbrengen in de
door de hevige regens half met water
gevulde loopgraven, omdat ze er een
voudig niet meer uit konden komen,
daar, zoodra er maar een hoofd bo
ven de loopgraven uitkwam, daar ook
een Fransche kogel in zat. Vijf dagen
lang. gedurende welke daar ook de
aanvoer van proviand onmogelijk was.
moest worden geteerd op het brood
dat in den ransel was en dat ten slotte
zelfs beschimmeld werd gegeten vijf
dagen lang, gedurende welke de uit
werpselen van al die menschen zich
in de smalle loopgraven ophoopten en
een verpestende lucht verspreidden
vijf dagen lang, zonder dat doode of
gewonde makkers konden worden weg
gehaald I
Moeten onder zulke omstandigheden
uiet zeer velen van hen, die niet door
een vijandelijken kogel werden getrof
fen, ten offer vallen aan ziekten, die
een niet minder doodelijke uitwerking
hebben dan kogels en granaten
Gelukkig breidt de ziekte zich niet
meer uit, en zijn wij er in geslaagd
haar te beteugelen het weer is nu
goed, werkt mee. maar als dc strijd
nog lang duurt en wc krijgen weer
eenige dagen regen, waarbij dan nog
koincn dc steeds kouder wordende
nachten
Fransche tegenspraak.
l)c Fransche legatie heeft het vol
gende bericht