BERK. BROM, Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. Electrische Installaties. DE EEMBODE Dinsdag 24 November 1914. No. 67. 28e |aargang. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de Verceniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per drie maanden zestig cent. Afzonderlijke nummers drie ctfit. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch op- zegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal. Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort Telefoon No. 314. Advertentieprijsvan óén tot vijf regels veertig cent. - Elke regel meer zeven en een halve cent. Reclames: tien cent per regel. Advertentiön in het redactioneel gedeelte vijftien cent per regel. Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. Alle mededeelingen en advertentien in te zenden vóór twaalf uur op den dag van verschijnen. LEZEN. I oeds menig jaar geleden schreef pater van Meurs een fraai dicht stukje op het gezegde „In een hockskc met een bockske." Ik mocht, zoo Iaat de dichter zijnen lezer spreken, ik mocht in koningsza len ronddwalen, en ik heb der landen lustwaranden in verrukking doorwan deld daar. nbovcn meende ik, dat al leen ile ijst üik-serieuzen in de lioek- spreuk hunne gading zouden vinden, maar neen, ten slotte hen ook ik het met Thomas Kempis, die meerge melde spreuk heeft opgeschreven, nu geheel en al eens geworden. En ook ik durf nu des avonds, als het gas door het bekje of de gaatjes der lamp henensnort, als het vuurtje zoo gezei- lig opvlamt, als al mijn aandacht als betooverd wordt door mijn geliel koos den schrijver, onbewimpeld erkennen: alomme heb ik rust gezocht maar ik heb die rust nergens gevonden, dan in een hoekske met een boekskc. Hoe is Ie toestand, nu het najaar weder is aangebroken. Kr worden boeken verlangd en door negen tienden van hen, die nu aan het lezen slaan, worden noch mooie arti kelen van dagbladen of tijdschriften, noch crnst'ge verhandelingen of histo rische werken gevraagd, neenéén twee. drie mooie verhalen, die boeien, die opr.weeper, die ge niet dan met moei te ter zijde legt. Alles in cere en deugd, maar toch verbazend boeiend moet de knoop of wondergang van lier verhaal zijn, zoo- dal ge schreien of juichen moet met de personen, wier iolgcs-allen in hel verhaal worden meegedeeld, en die bij hun handel en wandel steeds liever, steeds grooter, steeds beminnelijker voor de oogtn uwer verbeelding te stralen staan. O neen. heusch, »l heeft men reeds veel gelezen, zoo iets was toch zoo verrukkelijk, zoo nieuw, zoo mooi, dat men hetgeen er eigenlijk over te zeggen valt, niet in woorden kan overbrengen. leest, leest het allen toch zei ven! De fame use quacilic uu eens daar gelaten, of alle romanlectuur bij gewo ne lieden zeer valt af te keuren, dient toch bij iedere lectuur van boeiende verhalen tegen zekeren kennelijkcn staat gewaakt. Openbaart zich de alcohol-dronkcn- schnp voor den politieman doorgaans in liet uitslaan van wartaal bij den drinkebroer, de gcestesoverspanning der boeiende lectuur blijkt voor ouders cu overheden van den lezer en lezeres hel beste uit diens (sit vcnia verbo) klimmende grommigheiil. Zie: liet maar aan! Als Aaltje, of Betje, of Cornelia, of Aait, Bait of Chris een kwartiertje heb ben gelezen en hun vader of moeder zegl„bevalt u het boek", dan klinkt het vriendelijk terug: ,,lk geloof van wel, l'a of Moe!" Wor.it er echter na een uurtje gezegd: ,.is het boek nog zoo mooi", boor, dan klinkt bet vrij verstrooid: „jawel, weesl u asscblicft stilDoch als weer ccn heel vcrloopen is, en in het stille ver tui gezegd wordt: „gij zijt nu al de volle twee uren aan het lezen", hoor, dan trekt de geïnterpelleerde, al les behalve malsch, van leer. „Welja", io luidt het antwoord, „ge moogl hier ook nooit eens doorlezenIk zei- de nog zoo, dat ge mij niet storen moestI" „Maar. kind?.." „Neen, daar ligt nu liet boek; het zoude nu tocli niet meer gaan, om prettig voort te Werp intusschcn, lezer of lezeres in «leze woorden, niet aanstonds bit- re woorden tegen Aaltje. Betje, Cor- :!ia of Aart, Bart of Chris Men md n i: doen beoordeelen, tijden, zijn deze personen zoo gewillig, dat, al zoudt gij hen des nachts wekken, om u eenigen itornli- gen dienst te bewijzen, zij zonder mor- li zouden opstaan. Maar leert wèl hier inzien, dat, bij langdurig lezen in opwindende boeken, beste verbeelding zóó «Ie baas bc- I te spelen over alle andere gevoe lens. dat zij zich inderdaad als „la fol ie du logis, de waanzinnige van In t huishouden" gaat aanstellen. rerstandig, immers, kriege lig te worden van opwinding? Welnu, behoort zoo iels dan tc ge- Lezen zonder iets te onthouden is groote beuzelarij, en men kan even goed, ja beter en veel beter, een wei nig wandelen of converseeren. de dagen, toen het adagium over het hoekske met een boekske onder de lieden van ontwikkeling gangbaar I, las nlen meermalen met de pen Ie hand. Voorwaar, dat gebeurde om het gelezene op te schrjjv. n. r wel. om door het noteurtn van enkele woorden of volzinnen, zich zei- als ccnigc handwijzers voor de oogen te brengen, welke later heel het itand aan «Ie schoone paden deden deuken, door de hoofdpersonen van eeltig verhaal bewandeld. 't ls echter anders geworden. Talrijke iozersdromrnen verslinden bock na bock. Als 't er maar in spant, als 't maar pakkende scènes bevat, is een bock, is de letterkundige waarde gelijk nul, :c«!s in handen. Kit toch: hoe groote en warme voor- inders we ook zijn van lectuurver- schafling, zóó is 't niet te vervvach- rikkeling, beschaving en kunstzin worden gekweekt. nu mcenc men niet dat die zucht holle scnsatielectuur alleen wordt gevonden in de volksklasse. Wij weten beter. Zelfs in ontwikkel de klingen dweept men met pakkende mans en verhalen vol spanning. Meesterstukken van onze goede urs blijven rustig in dc vakken zer bibliotheken staan, terwijl detccti' 'crhnlcn worden stuk gelezen. Daarin moet verandering komen. De leeslust moei dienstbaar word gemaakt aan de harmonische oiitvv keling van geest cn hart. S. N, Is 't blijvend? Iedere bezoeking is nog geen straf, al verdienen wij straf. Ko iedere straf leidt nog niet tol verbetering van den gestrafte, nog min der vaak tot blijvende verbetering. Het is de groote vraag of de her leving van liet Godsdienstig bewustzijn zich nu openbarend, blijvend is. Men moet niet vergelen, dat ook bij vro«:gere oorlogen dit verschijnsel, op zich zelf verheugend, zich voordeed. Kit als wij nu bijvoorbeeld brieven lezen van een goeden pater uit Parijs, voorbeelden geeft van stichtende bekeering en die gelooft, dat Frankrijk mi op den terugweg is en weder Ka tholiek zal worden als vroeger, dan helpen wij hei hein hopen, maar zoo ist ervan verzekerd als hij, zijn j niet. )ok in 1870 en 1871 is dat gewcnscht i verwacht, maar de geschiedenis heeft geleerd, hoe het land van den Heiligen Lodewijk steeds verder is afgegleden. Het is helaas een feit, «lat, wie bid den als de nood aan den man komt. dikwijls, als de nood gekeerd is. het bidden spoedig weer vergeten. Toch bewijst dit alles niettemin, dat dc mciisch zich van hoogcrc macht 'hankelijk weet. l.angeslraat 27, Amersfoort. Vertegenwoordiger van hetlngenieurs-Bureau Nicolaï Lebrei. Utrecht. uitetlijk 15 jaar. Ten behoeve van rente en aflossing zullen worden geheven Twintig opcenten op Bedrijfsbelasting, op de successierechten en op den ver laagden suikeraccijns. Tien opcenten op den gcdistilleerdaccijns, op den ge- slachtaccijns. op de invoerrechten en twintig op den wijnaccijns. Dan nog tien opcenten op dc zegel rechten, de registratierechten en de hypotheekrechten. De raming van dc opbrengst dezer opcenten is 25 milliocn, vrelkc 25 mil- lioen dus opgebracht worden door di bevolking in haar geheel, zoodat rijk en arm meebetalen aan dc oorlogs belasting. 't Klinkt leelijk. De werkman en de middenstander renredig tc laten meebetalen, in i komende jaren, is hard. Eerder zouden zij verlichting in di belastingdruk noodig hebben. In het wetsontwerp komt de bep ling voor. dat vóór 1 januari ip20c< lorstel wordt ingediend tot herziening ui dc artikelen, die de middelen tot betaling der rente cn aflossing aangeven. Dat wil zeggen men kan na een paar jaar al. het zaakje veranderen. Men kan dan bv. nog besluiten een één ligc oorlogsbclasling te beffen, 0111 Iccning in eens te voldoen. O! i kan dan b.v. besluiten de aflossing Binneniandsche Berichten. Het betalen der rekening. ter i'rclib's plannen van leening, aflossing en dekking is men maar ma tig content in den lande. 't zal. zoonis we mededeelden, vrijwillige leening zijn. die 5 pCt. rente opbrengt Mocht er niet voldoende ip ingeschreven worden, dan zal voor iet r"steerend bedrag ccn geihvongen ceiling gesloten worden, waaraan de icrinogciidcn moeten deelnemen en «el naar verhouding van hun kapitaal. )ie gedwongen leening zal 4 pCt. elite geven. Vijf procent voor solide belegging, met dc bedreiging, bij mis lukking van de leciiing, maar 4 pCt. krijgen, zal groote en kleine kapita len wel aansporing genoeg zijn ildocnde in tc leckciien. Dc Kegcciing wil de Iccning aflc til uit opcenten, doch u Dit zal waarschijnlijk het wetsontwerp u> minister Treub redden. Doelt liet is een noodlot in de par- mentaire geschiedenis dat zulke voo geschreven of voorgenomen wijziging» nog al eens op zich laten wachten. Wc zitten voor de eerste jaren a; flinke belasting verhooging vast ea «I rhongingen houden met «Ie draagkracht inig rekening. Leening is een ramp. I)e waarheid dezer bewering wi I zeer duidelijk aangetoond in nemend artikel in het Handelsblad i D Nov. j.l., waarin dit invloedrijk orgaan zich krachtig aan de zijde der ■standers eencr oorlogsbelnsting art. Het Handelsblad betoogt, 5°/0 leciiing van 2? milliocn in zakelijk het peil van alle binneniandsche beleggingswaarden eveneens minstens1 op een basis van 5"/0 moet brengen. Dit beteekent. dat met volkomen zekerheid eone verdere daling va minstens in alle binncnlam schc beleggingsfondsen is tc voo En het gaat daarbij niet om geringe bedragen. Hel loopt over 1148 mill. gld. Ncdcrl. Werkelijke Schuld. 485 mill. gld. Binn. Pandbrieven 414 mill. gld. Genieentelcening- en cijfers van 1010). 252 milliocn gld. Binn. spoor- wegobligatie's. totaal 2300 million gulden De uitgifte van een 5% Staatslccning dreigt al deze fondsen, niet een daling, die liet Handelsblad steltop 230 milliocn Het gevolg zal zijn, dat de houders n al deze fondsen zware verliezen lijden door dc Staatslcening cn boven dien nog zware lasten voor de betaling "er leening tc dragen krijgen. Maar is nog erger. Het op 5% gestelde Staatskrediet zal het krediet in het algemecji duurder Op gebouwde en ongebouwde eigen dommen zal de hypotheek «luurdcr "arden. Handel en industrie zullen op duurder mrwaariicn het geld te leen kunnen krijgen. Een leening van 275 milliocn zal bijna geheel, zoo niet uitsluitend, in ons land moeten worden geplaatst. Zij zal jaren de geldmarkt belasten. Zij zal daardoor dc economische ont wikkeling des lands ernstig belemmeren. Aan al deze oezwaren kan men slechts ontkomen door een oorlogsbelasting te heffen, die ons op eenmaal uit de moeilijkheden helpt. Het tijdelijk verlies, «lat het nationaal vermogen zou lijden, zal later dubbel en dwars ingehaald kunnen worden, als men niet thans door een leening een gezonde finan- cieele politiek onmogelijk maakt en dc cononiische opleving na den krijg door ware opcenten op alle belastingen :genhoudt. lie Regeering logge nog het oor te lisleren bij het Nedcilandscllc volk! D. V Tot zuiniger zijn 'orden de autoriteiten der land- ccmacht door den minister van oorlog aangemaand. Hij schreef hun ..Hel heeft er den schijn van alsof bij sommige korpsen tol eenigen grond- dag geldt..Het koste w it het wil, :oo spoedig mogelijk alles ri «Ie nieuw- model uniform". Uit een belangrijke kantonnenientsplaats. waarheen bereids wagonladingen klecdingsiukkcr. waren verzonden, kwam kort daarop tele- gralisch een bestelling van 3000 grijze i.intalons I Eenig bewijs ol' blijk, dat lie aanvraag noodzakelijk was, Ook de zorg bij het voor de lending inpakken der afgekeurde v verpen, laat hier en daar alles venschcn over. Tusschen «Ie goederen, loogenaamd zonder waarde, laast geheel nieuwe kledingstukken, allerhande voorwerpen, als scherpe patronen, stukken ledergoed, revolvers, gevonden, achteloos daarhij in gepakt. Op die wijze mag niet worden voort- :gaan. Er moet aan die verkwisting i slordigheid oen einde komen. Voorts is gebleken, dat er verlof gangers zijn, die, voorzien va klecdingstukken met verlof vertrekken en met versleten voorwerpen zelfde soort terugkeeren. zonder dat dit bemerkt wordt. Dit schijnt vooral het geval met voorwerpen als schoenen, dcrklccding en ook grijze broeken werpen dus, die ook voor op- >crs of familieleden van waarde zijn. ieruit volgt, dat er nauwkeurig aan- teekening van «Ie kleedinguitgifte moet worden gehouden en dat strenge controle dringend noodig is." Bezuiniging. Het blijkt, dat bij den aanvang van de mobiliseeriug contracten voor levering ran paarden, voertuigen enz. zijn ge floten. «lic zeer nadeelig zijn voor 's Rijks schatkist. In verband hiermede is be paald. dat nu nog loopendc contracten, waarbij een hooger bedrag is bedongen dan redclijkcrwijzckan gevorderd worden, zoo mogelijk moeten worden herzien of verbroken. Kaas. Verwacht wordt een besluit, waarbij maximum-prijzen voor kaas worden istgcstcld zoowel voor den groot- handclsprijs als voor den winkelprijs; de laatste aanmerkelijk lager dan hij thans is. Mr. Laman Trip f. Op 71-jarigen leeftijd is tengevolge in een ongeval, overleden Jhr. Mr. S. Laman Trip. president van den Hoogen Raad der Nederlanden. Prov. Staten. Dc YVinterzitling der Prov. Staten ran Utrecht zal Dinsdag 1 Dcc. aan langen. Uit het Buitenland. Uit Rome. Zaterdagmiddag begaf Z. H. Paus •nedictus XV zich. vergezeld van Zijn hofhouding voor het eerst naar «Ie in elcctrisch licht badende St. Pie terskerk, waar ongeveer 30.000 Romei- Hcm vol jubel ontvingen. De Paus Zijn gevolg namen op dc troontri- bune voor de Confessio plaats. Daarop hield «lc kardinaal-vicaris Pompili ccn rede en ook de Paus richtte zich in een lange liefdevolle rede tot de aanwezigen. N'a het zingen van het Te Deum keerde Z. H. onder onbe schrijflijke geestdrift naar het Vatlcaan terug. Tegenwoordig waren 30 bis schoppen en de gezanten van Spanje, 'ruisen en Beieren. Dit alles geschiedde wijl 't's Pausen Na DE OORLOG. :n paar dagen van betrekkelijk begon het wreede oorlogsspel zijn volle afschuwelijkheid. ;t zee schoten de Engelschen Zeebrugge in brand, om de Duitschers, er een depot van onderzeeërs igden. te verdrijve. nceuw en ijs belemmeren allengs r den voortgang der krijgsverrich- De harde aardkorst is niet meer ge schikt voor het aanleggen van loop graven en voor het begraven der lijken. De strijd heeft door den aanleg dier loopgraven een stilstaand karakter ver kregen. Op korten afstand bespiedt flkaar uit veilige, diep ingezonken FEUILLETON. ONTVOERD. Dc politic-beambte opende eene «leur en het de beide jongelieden eene naburige kamer binnentreden, Kenigc minuten daarna verscheen de gravin, bleek en hevig ontroerd, in het vertrek en werd door den comntis- garis met den diepstcn eerbied ont vangen. „Wees zoo goed te gaan zitten, me- vrouw de gravin," zeide hij, haar naar ccn sofa leidde. ,,lk zou met dc vrij heid genomen hebben u fier op zulk ccn vergevorderd uur tc hebben laten verzoeken, intlicn er niet iets gewich- tigs ware voorgevallen." „Waarin kan ik u van dienst zijn. mijnheer Ik beken u, dat ik niet be grijp," antwoordde de gravin met zachte cn welluidende stem, «lie het hart van Heracles bekoorde. „Sedert het over lijden van mijn echtgenoot en het wreede verlies van mijn jeugdigen zoon, leef ik zoo teruggetrokken, «lat ik waarlijk niet weet, hoe er iets kunnen gebeuren, datdat „Dal a op dc eene of andere wijze met mij in betrekking bracht," volgde dc comissaris. „Doch «vee goeil geduld te oefenen en weldra zal li zien, dat ik u niet zonder belang rijke reden heb laten rocpcsl I' juist sprake van dien jeugdigen dien gë van jaren geleden op zulke I larlciijkc wijze verloren hebt." Bij deze woorden stoml de gravin haastig op, greep de hand van «le be ambte en riep ..Hoe mijn zoon mijn zoon Heracles? zou die nog leven?" Dc bevende moeder wierp smeekendc blikken up den commissaris, die zelf ten hevigste ontroerd was. „ik smeek u, mevrouw," zeide hij, „wees kalm ik kan u nog niets zekers mcdcdeclen cn toch kunt gij eenigi hoop voeden. Ja, liet is niet ontnoge lijk, «lat wij n den reeds jarenlang ver ren zoon kunnen teruggeven." „O. mijn God mijn God riep «h gravin uit, „als Ge me het onmetelijke gelul; «loet smaken mijn zoon gen - terugzien, zal mijn gcheeli een akte van dankbaarheid vo< weldaad zijn." De arme moeder viel op de knieën, hief hare gevouwen en bevende han den ten hemel, terwijl groote tranen haar aangezicht overstroomden. Ah gebroken door de lievigheid «Ier ont roering zette zij zich weer op de soft neer, bedekte haar gelaat met dc hun den cn barstte in snikken ios. De commissaris, in wiens oogen ooi- tranen schitterden, gaf de gravin den tijd om zich te herstellen cn vroeg haar toen verlof, haar eenige vragen te togen tellen. „Heette uw jeugdige zoon niet He racles vroeg hij haar. „Ja, mijnheer." jaar zijn „Ja. bijna zeventien jaar." „Was hij met ongeveer zes jaar, toet j ontvoerd weril uit het park, waarir hij was gaan spelen ,Wat zegt u. mijnheer?" riep d« vin buiten zich zelve. „Men zot Item ontvoerd hebben en hij zou nic Verdronken zijn. Ach ik smeek u. martel mij niet langerzeg mij de waarheid 1" Dc achtenswaardige beambte greep ile hand der gravin cn drukte ha: hartelijk. „Neen, mevrouw," zeide hij. „ik wil niet langer in eene dwaling laten verkcercn. welke u reeds gedurende n jaren heeft doen lijden. Ik ben iccning, dat ik het u nu kan zeg gen wij koesteren de zekere hoop uwen zoon aan uwe moederlijke liefde te kunnen teruggeven," De gravin slaakte een lichten kr« van vreugde en viel bewusteloos op de sola. Terzelfder tijd hoorde men een hevig gedruisch aan «Iedeur «Ier kamer, waarin Heracles zich bevuild de missuris verkreeg van den jongeling met moeite, dat hij nog eenige oogen- bükkcn geduld zou oefenen. Daarn: keerde hij naar dc moeder terug et bemerkte met vreugde, dat hare be- ustclooshcid week. „Mijnheer." zeide zij met zwakke stem. maar met eene beslistheid, dii duidelijk bewees, «lat zij meesteres ovct hare ontroering was. „mijnheer, ik twij- :r niet meer aan, of gij draagt kennis van hot lot van mijn teerbeminden i. Ik bezweer u, ik smeek u, vei berg mij niets meer eti zeg mij, waa hij zich bevindt, omdat ik naar hem csuellen. Item weerzien, hem ip mijt men sluiten kan „Zou u hem kunnen herkennen, m ouw vroeg dc commissaris glim lachend. „Hij is op dit ougenblik jongetje meer van zes jaar, maai ichoone, krachtige jongeling, die sedert zijne ontvoering bepaald zeer anderd moet zijn." mijn God Hebt gij hem dan gezien, mijnheer?" riep de gravin uil. „Ja, mevrouw," antwoordde de com missaris van politic, „en als ge u sterk voor het onderhoud gevoelt, zult j hem ook kunnen zien." Oik hen sterk," riep de grav met vtutrroodo wangenhare oogen vlogen naar alle kanten, als hoopte zij in eiken hoek van het vertrek te vinden, dien zij zoo vurig verlangde te zien. „Ja. ik ben sterk als een leeuwin Waar is hij Waar is mijn dierbaar kind, mijn welbeminde Heracles De commissaris opende het vertrek. in Heracles zich bevond en s gelaat met tranen overdekt was, snelde de kamer binnen en viel met kreet van vreugde aan dc voelen zijner gelukkige moeder neer. De gravin hief hem op, wierp idcrzockcnden blik op zijne oogen, flaatstrekken en blomie haren, trok :in in lieure armen, omhelsde hem hartelijk, weende, snikte, sprak eenige msamcnhatigciule woorden en viel ten lotte uitgeput door dit oogenblik ingeboorde vreugde, hall' bewusteloos !i haar De diep getroffen. .Kom." zeide hij tot Paulus, die :nals de polilic-beanibtc diep getrof fen werd bij het zien van het geluk van de moeder en den zoon. „Kom, mijn vriend wij hebben hier niet; te «loon. Wij laten deze zielen aan hun geluk over cn gaan de misdaad straffen, welke reeds door de wroeging en door de verwachting der strat, welke zij verdient, dc prooi der hel is." Na deze woorden keerde de com missaris met l'aulus naar zijn burc; terug en beval graaf Antoon van R^'l- levillc voor hem te brengen. Deze groote misdadiger kwam en verbleekte verschrikkelijk bij itct zien van den Zigeuner, den medeplichtige zijner schanddaden, die hem aanzag met een vroulijkcn blik schitterend van bevre- Oamiddelijk begon de commissaris het verhoer cn de ellendeling, ten ste verward, gaf onbegrijpelijke sordetl en sprak zich zelven aan houdend tegen hij zag zich eindelijk gedwongen zonder terughouding zijn boosaardigen aanslag tc bekennen daarna werden de beide gevangenen boeien geslagen, om later hun von- te hooien vellen. Terwijl deze gebeurtenis in de ge rechtszaal voorviel, vertelde Heracles zijne moeder alle omstandigheden uit zijn leven en sprak vooral van dc va derlijke goedheid der deugdzame Ho- ïeezcii, over de teedere genegenheid. •Ike hij zijn vriend Paulus had gewijd. De edelmoedige gravin beloofde haar oon, dat zij niets zou sparen om hen ;clukkig te maken, die goed voor hem faren geweest toen alles hem was uitvallen. Vervolgens liet Heracles zijne moe der het portret van den graaf zien zij herinnerde zich dadelijk het om zijnen hals te hebben gehangenop dit oogenblik trad de commissaris met Paulus binnen.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1914 | | pagina 1