Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. DE EEMBODE Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Telefoon No. 314. m M Vrijdag 30 April 1915. - No. 9. - 29e |aargang. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de Vereeniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per drie maanden zestig cent. \fzonderlijke nummers drie cent. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch op legging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal. Advertentieprijsvan één tot vijf regels veertig cent. Elke regel meer zeven en een halve cent. Reclames: tien cent per regel. AdvertentiGn in het redactioneel gedeelte vijftien cent per regel. - Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. Alle mededeelingen en advertentiCn in te zenden vóór twaalf uur op den dag van verschijnen Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE BLAD. Het zilveren feest der R.K. Milit&iren-Vereeniging ,,St. Georgius" n iic maand Mei zal hel vijl en i twintig jaren zijn geleden, dat alhier de K. K. Militairen-Vereeniging werd gesticht, en gevestigd in liet voormalig St. Agatha klooster op 't Zand. Op den I sten Mei 1800 zoo ver meldt de oorkonde in het ar chieftegelijk met de aankomst van het 1 Hat. 5 Keg Infanterie werd op verlangen van Z. I). H. den Aartsbisschop van l'trecht. het'Yerecnigingsgebuu w opengeste Id. I )c plechtige inwijding vond echter plaats den 2Ssten Mei. Daarbij waren tegenwoordig de Zeer Kcrw, lieer Deken Jansen, pastour te Hilversum, de geestelijkheid ilci -.tad. Majoor Bogaard, overste Well.ni. Ma joor Rengcrs, ritmeester van Kaden, iitmecstci Gelder man. het d.igchjksch bestuur der stad. ccnigc llccren der Hutgerij, die tot de oprichting hadden bijgedragen. 12 onderofli grootere en kleinere sommen gclds. Ja, dankbaar zij hier vermeld, dat het de linanciecle bijdragen vooral van de burgerij zijn, die der Militairen-Veree niging het bestaan, en zulk ecne zegenrijke werkzaamheid mogelijk heb ben gemaakt, Dat die werkzaamheid zegenrijk is geweest en blijven zal, behoeft geen nader betoog. Het aantal militairen dat in den loop der vijl en twintig jaren, lid is geweest bedraagt ongeveer 4U De leden-sterkte in de verschillende ond ir ran he: verhouding i de Welke inwoner van Amersfoort is nog nooit getuige geweest van de gemeenschappelijke II. Paaschcom- munie der leden op Witten Donderdag i Wat een schoon gezicht was dit de militairen in lange ■ijeii, ingetogen ader de II. Tafel. Helaas kon deze plech tigheid dit jaar niet plaats hebben Olti het al te groote aantal militairen. Ziedaar verschillende grootere en kleinere middelen, waardoor de Ycrcc niging gedurende de 25 jaar van haar bestaan haar schoon doel trachtte te bereiken en bereikt heelt. T Was vervolgens in haar boezem, dat in het jaar 1'»1U ontstaan i» een K. K. organisatie speciaal willig dienende onderoflici ikkcld heeft tot in betere, meer modern ingerichte lokaliteiten, ontspanning wordt aange boden, daar diende dc K. K. Militairen- Vereeniging op zijn minst genomen, mee te gaan, om niet te zeggen voor- Wel is hier door tnildc gevers en •jeefiters, cemg kapitaal bijeengebracht, doch het is niet voldoende voor een nieuw gebouw, voor eene nieuwe K. K. Militaircn-Vereeniging, gelijk deze in beslist noodzakelfk is. .Vlocht het ont brekende bij deze gelegenheid worden aangevuld door een milr zou waarlijk ren schitterende en hoogs nuttige feestgave zijn. 'c Hij dit getal -WD' zijn niet gerekend.. Deze bond telt thans, de ontzettend vele K. K. Militairen. welke gedurende de mobilisatie de i VeieemglDg bezochten. Dit getal is i ge vee roldz gocdki heelt >ie Mili duel bi redehjkh stichters der vereeniging waren de volgende personen De Zeel Kcrw. Heer l'.astoor I.. J. van den Hosch, de Heer I agcrweskeik- meester, Mej. G> sberta Selioonderbeck, cclitgenoote van den Heer H Klbersen de lieer M. van Beek. de Hei r I I van Heek. de Heer I'. Brom. kerk meester. Mevrouw de Wed. W. vat: Heek-ten Brink. Mevrouw de Wed van den Bergh-West. ,loo. de Heci A A. Hamers. .Ie Heer D. I'. Hamers, de lieer 1'. J. Hamers, de Heer J. I onder Koom»ch-Katholiekc I die hier m wcrkelijkcn dien ijn. Welnu, aan al deze jongehede daarbij nog aan ver-clullendc ril katholieken, die zich niet dclimtirf a ipgavcn. bo..d de K K. Militair, leniging, bescherming voor god «tzin en zedelijkheid tegen .ie g Ircigd. Hei de Wed. Me in Bentin den Bosch. M, eman trade d, in den loop •CiteII I lilliorst, thans 18*47 tot Juli I'S .lc Zeer l.erw r \V af 17 April .or te Steemlercn. van 1<X)1 tut 21 Aug. 1*408. Vanaf dien datum trad als direi op de ondergeteckendc. Bijna vanal de oprichting is altijd als concierge werkzaam geweest, mei groote toewijding, Broeder Lucas. Ten allen tijde heeft zich de Ver eeniging in de belangstelling van militairen en burgerij mogen verheugen doch niet alleen belangstelling, ook linancicclcn steun heeft zij v; mogen ondervinden, in den nog te kiem blijken te zijn.' is de statuten die ceist den j l 1910 aan de Koninklijke De Directeur der K. K Militairen-Vereeniging. J. R. F. HOOGLUGT. Kapelaan. Athuheken altijd verkeerd u Ja, waar zoude ik blijven, K. K. MiliM 'C' Het sticht. g.l I de-tail i tolle den him at pust allen I .ui dit hu»]. tehuis, en s aangeboden 11 :nd ge- ijn het zilveren leest van zulk cenc vereeniging schitterend te vieren. Doch helaas dr ni bilisatie brengt ook hier een kink m den kabel. Het gaat niet aan thans daan oor een merkelijke De verhouding tusschen ouders en school. I. 1_j*n als rechtgeaard onderwijzer, -rals kind der twintigste eeuw. immers de eeuw van het kind ik hier niet anders beoogen dan het in.l, al doet de tit< met mis tintten evrcdenhcïd Het nnddel, hetwelk de Vereeniging bereiking van haar doel vooral biuikle was Imolilzakelijk aan de rschatien, waar zij gezellig kunnen I .ïvcrseercn met andere, nette K. K j litaircn. Waar zij zicli up gepa-m j/e kunnen ontspannen, waar hui ervlocd van Kath. bladen en boeke' geboden wonti. waar hun van t.j.l to tijd een opwekkend, soms wair.chu D.l bereiking 'lan haar'loei. om d jongelieden zo ken. werden •lit bij de aani het vijfde regiment I hans li r tijdc- anderc wordt, trd op- rd. tel mogelijk eed* Jeestavoi: ibij veelal l ccnigc irgamsi plaats hadden i ot ander godsdienstig ót tderwerp. zelfs heeft gedurende aren een afzonderlijke club ran militairen, die ontwikkeling «dienstig en maatschappelijk gebied ten doel had. Ook werd aan al de ouders op geregelde lijden verslag gegeven om trent het bezoek der vereeniging door hun zoon en omtrent zijn gedrag. I>e informaties verder door ouders en geestelijken, bij de vereeniging inge wonnen. zijn legio. lichting worden herdacht. l)es av. al eene feestelijkheid gehouden en bestaande in muziek-, zang-, v dit t op enkel woord tol de tr gegoeden van stad en omgeving. ccniging gevestigd geweest in het tnwoordige gebouw. Wie echter inwendige van hel gebouw kent zal mij toegeven, dat zulks lang niet in alles, ja op verre na niet geschikt het doel, waarloc het gebruikt moet worden. Eene voormalige kapel kan ook moeilijk geschikt worden in- •ericht voor een conversatie- en ont- ipanningslokaal voor militairen. Waar in den tegenwoordigen tijd aan Ie jongelieden, aan de militairen, elders in de stad, van andere zijden -erhouding tusschen ouders school moet slechts gunstig werken de resultaten van het onderwijs, terwijl het geringste, dat aan die verhouding ontbreekt, ook z'n nadechgcn invloed op het onderwijs zal doen gevoelen. Iallen is het bekend, hoe in vroe- gci lijd liet ontzag iler leerlingen voor hun onderwijzers m hoofdzaak gebaseerd was op de vr.-es voor Meesters flak. waartegenover door onze hedendaag- sclie opvoeders voor dat ontzag den steun gezocht wordt in liefde en ver- derwijzer, die bij de kinderen s en hun vertrouwen geniet, zal slechts schaars tot straiten zijn toe- lucht behoeven te nemen en daardoor •ei groot zedelijk overwicht op zijn leerlingen hebben. Aan de Ouders de taak. om ons ll i krijgen van liefde en vertrouwen d ■Hingen gemakkelijk te maken. Hi zulks mogelijk is Luistert slechts Hij de ouders van een bewaarschool- leerling kwam ik eens op visite. Na ccnigcn tijd te hebben vertoefd, komt de kltinc spring-in-'t-veld binnen ag natuurlijk ..den Meester van groote school" een handje geven. I tje toont zich ietwat schuchter Moeder meent daarvoor een reden noeieii opgeven. En hoe luidde die Mijnheer, hij is al bang van i een wezel. Zoodra hij n.aar iet: doet, zeggen we maar, dat zullen wi ijnheer v. B. zeggen, hoor en dan past hij wel op om 'n tweeden keer het weer te doen. Kijk, geachte lezer, als dat zelfdejochie, over een of twee jaar bij ons op school komt en den eersten morgen de buurt bij elkaar schreeuwt, om weer met Moeder mee terug tc mogen, dan is heusch ons barbaarsch voorkomen daarvan niet de schuld. De ware oorzaak ligt bij die Moeder zelve, die aan haar kind den Meester steeds als een echten boeman geliefde voor te stellen. Zoo'n kind is den eersten tijd in de klasse het meest heoselt,v i het kost heel •oordjes en een berg van geduld om het tot een behoorlijk spre ken te krijgen. Wat een kostbaren tijd gaat daar niet mee verloren Stel daartegenover nu eens een an- Jer kind, dat reeds vi»>r het op school kwam thuis wel met eenig respect, r toch op heel gewone wijze over toekomstigen meester hoorde pra- hem op straat beleefd leerde groe- en vriendelijk toeknikken of een handje geven I schreden naar de school zijn ioor zoo'n kind een waar geluk die Meester zoo voortaan dagelijks van nabij te zien en tc hooren, is hem een voldoening. Vooral de eerste weken zijn schoolgaan is voor zoo'n kind de Meester onophoudelijk het voorwerp ijn gespannen opmerkzaamheid. Elke afwijking in klceding, elke bijzon dei e manier in doen en laten van den onderwijzer, worden door dat kind ge- bestudeerd Kijk. met zulke kinderen is het prettig beginnen, die n en blijven de leergierigste leerlingen. Hiermede heb ik L", dunkt me, ver duidelijkt de wijze, waarop men een goede stemming bij den jeugdigen scholier voorbereidt. J. P. v. B. Wordt voortgezet. een noodzakelijk verweer tegen vijan delijke invallen wordt opgedrongen en maat wordt gehouden met de nood zakelijke en doeltreffende zelfverdedi ging kan hij niet alleen zedelijk geoor loofd, maar ook een sociaal-etnische plicht en van verheven verdienste zijn. Naast den onrechtvaardigen oorlog, bestaat dan ook een rechtvaardige krijg. Christus heeft den soldatenstand als zoodanig niet afgekeurd. Integendeel is aan de overheid het zwaardrccht tegen bianen- en buiten- landsche vijanden toegekend, Voor het krijgsbedrijf zelf gelden de christelijke zedenwetten en de volken- rechterlijke overeenkomsten, zooals deze door de conventie van Geneve en Petersburg. van Brussel en Den Haag geregeld zijn. Zonder twijfel kan een oorlog goede gevolgen hebben, edele daden wekken, heroiscbe deugden doen beoefenen en de beschaving bevorderen. Maar deze gevolgen zjjn niet per se noodzakelijk of regelmatig. Ook de meest rechtvaardige oorlog gaat ge woonlijk met zóóveel stoffelijke en moreele ellende gepaard, dat h j steeds een kwaad mag worden genoemd. Binnenlandsche Berichten. De Paus. lid De liberale oud-minister Staal, iler Eerste Kamer, schreet in Het Va derland over Z. H. den Paus als vredes- ichter het volgende „Hij is misschien de eenige, die in e richting werkzaam kan zijn. Ame lia's president is waarschijnlijk voot zijn persoon ook wel genegen om hier mede te werken, maardc rikanen zijn zakennicnschen en willige leveranciers. Men meent, dal de regceriugcn var neutrale staten zich aan die poging mogen wagen op grond litieke overwegingen en omdat zij zich tiet mogen blootstellen aan een échec. Aangenomen, dat dit juist is geen ik met dat al betwijfel l, dunkt mij, toch wel vast, dat de Paus, wiens roeping er Vrede en Liefde, in deze werkzaam kan zijn zonder zich te laten weerhou den door de vrees voor een échec." De Oorlog, een kwaad. Oj> zich-zelf is de oorlog iets ve schrikkelijks. Doch als hij een t e als Meel- en broodprijzen. De minister van Landbouw. Nijver heid en Handel heeft besloten den -prijs voor brood vast te stel len per K. G. contant, afgehaald aan bakkerij of winkel, voor gebuild tarwebrood op 25'/j cents; gebuild tarwebrood, gebakken onder abbinaal toezicht. 26'/, cents. De prijzen van andere soorten ge build tarwebrood naar evenredigheid. Ongebuild tarwebrood (bruinbrood) op 21 cents. Katholieke Sociale Actie. Te Zwolle vergaderde onder leiding in Baron Van Wijnbergen het Aarts diocesaan Comité voor Katholieke Sociale Actie. Veertien plaatselijke comité's waren vertegenwoordigd. 's Penningmeesters verslag deed uit komen dat enkele plaatselijke comité's niet aan de gestelde verplichtingen voldeden. nalatig blijvende in detoe- tending der van hen verwacht wordende verslagen en bijdragen. Een juist beeld van den linancieelen toestand was zoodoende niet gemakke lijk te fornteeren. Uit het jaarverslag van den actieven aartsdiocesanen secretaris bleek even- ns dat enkele afdeclingen wat lauw iren. Maar 't verslag kon ook getui- n van opgewekte actie in vele comité's. Mededeelingen werden verstrekt over de stichting eener organisatie voor de R. K. plattelanders. Men heeft onder hooge goedkeuring ran Z. D. H. den Aartsbisschop een ichrijven gericht aan alle plattelands pastoors, om in hunne parochiën een organisatie van het R. K. Platteland op tc richten. In een 3-tal plaatsen werd het doel bereikt. FEUILLETON. DE LIJFEIGENE Historisch.ri sche lafereelen echter i zulke „Is er dan geen onrechtvaardigheden te veroordeclcn vroeg de oudste zoon van Dreban. „Leent de vorst geelt gehoor aan de klachten, die voor zijne rechtbank inge diend worden „Tot hiertoe hebben voortdurende en verschrikkelijke oorlogen de aan dacht der hofmeiers uitsluitend bezig gehouden. Dc groote Karei Martel voert reeds vijf en twintig jaren achtereen oorlog, hetzij itt Germanic, hetzij .tegen de Arabieren, die bij groote menigten zich telkens in Gallic werpen. Zijne zonen Karloman en Pepijn hebben, sinds zij bevel voeren, geen oogenblik lust gehad; het zwaard, dat hun be roemde vader bij zijn sterven heeft nedergelegd, hebben z.ij met krachtige hand opgevat, en het stot in den strijd de vijanden der Franken neer. I)e leude is ook een die hoog geschat wordthij Karei Martel in den strijd, en Pepijn heeft hem altijd onder zijne b. gezien. Het zou dus hoogst c /.ichtig en gevaarlijk zijn om den stiijd tegen dien man tc beginnen," De zonen van Dreban luisterden met aandacht naar deze ophelderingen, die hun zeer gegrond voorkwamen. Doch Warderick maakte de volgende opmer- „AY'aimecr Haltriman in zijne hoeda nigheid van vrijen man tegenwoordig *s bij de nationale Meidagen, wa; maakt hij zich deze plechtige vergade ring dan niet ten nutte, om zijne klach ten in tc brengen tegen zijn vijand „Omdat men op dc jaarlijkschc Mei dagen slechts staatkundige vraagstukken behandelt," antwoordde Dreban. Hierbij bleef het gesprek. Warderick rzelrlc echter niet om zijne jacht op het everzwijn te hervatten. De macht ondeugd van den leude ji hem dc i DE I ËUDE. Dc heuvel van Melio verheft zich ven ile vallei, die door de beek T'iie- n bevochtigd wordt. Van zijn top t uien over de vruchtbare velden de streken, die vroeger door w lekt \v n hel e' zwijn, het damhert en andere diereu woonden. Hoven op de hcuvelvlakti stond het slot met zijne torens, waar van wij gesproken hebben. Op het tijd stip, waarin deze geschiedenis voorvalt, waren de hellingen des heuvels, die toegang gaven tot het slot, bezet met vrccsctijke verdedigingswerken. ware torens en even zooveel spitsen omringden het kasteel. Op de vestingwallen waakten nacht en geoefende boogschutters, die in tien dienst van hun meester vergrijsd i blind op zijne wc hoorzaamden. Niemand onder die krij gers behoorde tot liet land, en het was geoorloofd om zich in de betrekking te stellen met dc be de leude had hen bij verschil lende gelegenheden medegebracht uit den strijd. De nieesten hunner bchoor- r men meende, tot de -Ara bieren, welke de meester van het kas teel door verlossing van bun gevangen schap en geld aan zijnen diem bonden hadhet gerucht liep o< hij in liet geheim de ceremonie hunnen godsdienst vierde. AVat er ook van zij, men had een bijzondere vrees voor hen zij hadden zich door hunne daden en oorsprong een schrikwekken- ilcn naam verworven, dien de leude wilde bewaren. De christenmedcgezel- len dier ongcloovigen waren niet be ter als de gelegenheid zich voordeed, maakten zij zich zonder eenige huive ring aan dezelfde buitensporigheden schuldig. Dc leude, die liet kasteel bewoonde, was alom beruchtde lijfeigenen, die I aan zijn uitgestrekte domeinen verbon- Iden waren, beefden voor hem, want bij het minste vergrijp werden zij met de uiterste gestrengheid behandeld; ge vangenis en dood waren gewoonlijk de gevolgen van onbeduidende misdrijve De vrije mannen, wier bezittingen eve als die van Haltriman in het gebii van den leude lagen, vermeden hem ofschoon zij onafhankelijk den zij niet in betrekking met Item ko men, wijl zij bij ondervinding w: dat hij slechts voorwendselen tot zocht. Het uiterlijk van dezen mi wettigde ook volkomen het en de vrees der bewoners. Zijn woest voorkomen, zijne grijze oogen, met dik ke- wenkbrauwen, rood gelijk zijne baard en hoofdhaar, omzet gaven hem een schrikwekkend aanzienvan zwarerr lichaamsbouw en loggen tred, scheen hij bij gemis van alle bevalligheid, ge zworen tc hebben den algemecnen haat op zich te laden. Drogho had immer de wapenen in de handgedurende dc korte tusschen pozen, welke de oorlo gen der hofmeiers Item gunden, legde liij nimmer liet zwaard neder. Met ver achting van alle wetten en spottend met de bcrispu gen der Kerk had hij van de inwendige verwarring, die ah heerschte, gebruik gemaakt, om zi. domeinen uit te breiden hij had zich in dc laatste jaren van Karei Martel meester gemaakt van aanzienlijke land goederen, die aau de Kerk en aan dc vrije mannen toebehoorden. Te vergeefs hadden de beroofden zich tegen du- verkrachting van hunne rechten de leude bracht hen tot zwijgen door de verklaring, dat hij op gezag van den frankischen vorst handelde. In de oorlogen in Aquitanië en Proven hij zich niet ontzien om kerken rooven hij maakte zich van dc gewij- le vaten en gouden kelken meester •erkocht ze aan de Joden. Loerend zijne woning even als de roofvogel zijn schuilhoek, wierp hij zich dikw ip een der hofsteden uit den omtrek, ■hinderde haar en stak ze vervolgen- n brand. Onderscheidene vrije manner hadden bij zulk een rooversaanval het •eriies hunner vrouw en kinderen ti «treurengelukkig de beroofde, w. icer hij de hoop koesteren mocht, dat hun leven gespaard werd, en hij hen met veel gouds kon terug koopen. Een zeer groot aantal landgoederen was op deze wijze het eigendom van den len de geworden. Wanneer zijne slachtof fers weigerden zijne hebzucht te vol doen, wierp hij ze in de akelige onge zonde kerkers die onder zijn kasteel gebouwd waren daar zuchtten zij eeni ge maanden zonder hoop op bevrij ding eer zouden zij dc granieten mu ren van hunne gevangenis verteederd hebben dan het hart van Drogho. De ze ontaarde mensch scheen slechts be hagen te scheppen in het lijden zijner natuurgenooteu nu en dan was hij te- ;;e:iwool dig bij de bcsirallir.g der lijlei- genen, die hij veroordeelde; hunne lang durige folteringen deden hem goed. Hahriman was bijzonder bevreesd n met hem in moeilijkheden te ge raken. Voortdurend waarschuwde hij zijne lijfeigenen, dat zij hem niet moes ten beleedigen; want een twist tusschen hem en den leude zou zijn ondergang en misschien nog iets ergers ten ge volge hebben. Hij wist dat Drogho zij ne hofstede begeerde en hij zich geluk kig zou achten, wanneer hij eenig mid del van weiken aard ook vinden kon om er zich meester van te tnaken. De grijsaard deelde in het gevoelen van zijn zoon, en ziedaar, waarom het vroeger verhaalde gesprek in zulk een treurige stemming eindigde. De naam van den leude, het gezicht van zijn slot wekten in het gemoed van de vreed zame bewoners der hofstede een nood lottig voorgevoel. Op den avond, dat Drogho den zoon van Dreban in liet woud ontmoet had, was hij somberder dan naar gewoonte in zijn slot teruggekeerdhij wierp in het voorbijgaan {een scherpen blik op zijne dienaars en joeg de knechts, die hem gevolgd waren, op norsche wijze heen. Wordt voortgezet.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1915 | | pagina 1