Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
V;
DE EEMBODE
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Tel. No. 314.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitge
geven door de Vereeniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per
drie maanden zestig cent. Afzonderlijke nummers drie cent.
Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzegging van abon
nement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
Vrijdag 21 Mei 1915. No. 15.
29« Jaargang.
Advertentieprijsvan één tot vijf regels veertig cent. Elke regel
meer zeven en een halve cent. Reclames: tien cent per regel.
Advertentiën in het redactioneel gedeelte vijftien cent per regel. -
Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. Alle mededeelingen en
advertentiün in te zenden vóór twaalf uur op den dag van verschijnen.
TWEEDE HL AD.
Een goed plan.
belang ccne goede en
geregelde
inderijen. ervaren /.ij liet
streken
r het v
doe
plaag i'
tien boer menigmaal
L'Ktemmen, dat
tok liet
daarop
van 't kanaalplan komt.
Men zal wel willen t
't er niet naar lijkt.
Kil /eer terecht wa
geen wachten is.
Door den Kameraar werd op last
van WatCTgraaf en heemraden een plan
ontworpen, dut dc voordeden van een
verbeterden waterulvucr aldocndc waar
borgt. bij betrekkelijk geringe kosten.
Het plan komt hieic^t neer:
Hij Woudenberg loopt de l.unlcrschc
heek.tloor de Hruuieliurgeridiusiiideüieb-
helmie, ontlcr de brug ui den spoorweg
met subsidié!
getrok
i l'rc
i Kijk. plotseling daalt, begin Maart, de markthare omgeving en de deelhebber;
zijn lotgenooten. De/a- «lag aan dag. uur aan uur. daalde de len trotsch zijn op hetgeen zij
1 'prijs van de maïs I 5. en f 10. per hebben tot stand gebracht.
i totdat beneden flVO.verkocht
wertl. l enige dagen volgden de koe BinnenlanaSCn8 061*101116(1.
ken in dit artikel was dc teruggang I
mulder snel maar in haar geheel' Nederlandsch Gezantschap bij het
tpoed, zulk j grooter. In een maand hepen zij terug i Vaticaan.
per 1000 kilo. Het ingediende ontwerp betredende
gezantschap bij den l'aus luidt
menlijk tracht
schaliën.
Het is dan ook heel natuurlijk dat
titans -Ie landbouw-coopcratic zich
sterk uitbreidt. Maar even uatuuil
het dat, in tijden va
een coöperatie gaat
tie doorgemaakte zorgen vergeten
gebet
dagen
het spoei
einchen overvalt.
Dan toch is de v
UgdeJijk. liet geheel
I dacht, mist inen dat
er z.ch daar bevindende te
ok heelt het
omgeving
groote schudt- berokkent.
Het zorgen voor een goeden water
afvoer, was en is hier te lande noj
steeds- tni taak gesteld aan zoogc
naanidc waterschappen, ofhciccle licliu-1 Amrisioort Kcsici
men, waaibij dc zorg voor den water- Ken groot belet;
al'voer enz. in bepaalde streken berust. uivoer t- 'laar gele
wier bestuurders door belanghebbenden sohi
worden gekozen en wier icchten en 1
plichten belioorlijk hij reglementen en j >:uv
keuren zijn omschreven. Wa
Voor onze omgeving is het water- zeil
schap, genaamd Hel Heemraadschap neet het pas geelt
de hem. Heken en aankleve van dien". Dm nu dcnw.it
het meest belangrijke. I loort tc verbcteret
Dit Heemraadschap toch beeft een Hruincburgcisluis.
betrekkelijk groot gebied ui beheer.s'.ciiischc schot, cel
Het atroomgebied der beken, welke voot langs den l.imcdijkiiaardc.Moddcrbcck bij dc donkere dagen noe u»ii
-pelpoort te Amersfoort .amen- >tiijdhorst onder Aschat in llamcrsveiil. I vereemgd. ai of niet met rechtspersoon
Kcm vormen,! Teneinde het water vlugger al tc voc- iqkhcid. zijne verplichtingen ten op
behoort, met genoemde nvier tot aan ren. al» tot nu toe mogebjk is. is dan I z.» hte van beulingen getrouw i
dc Uitmonding in zee. tot haar domein, verder projectcerd een afvoerkanaal I nagekomen. Hoe zouden zij ook - eel te weinig
Watcrgraal is dc heer Jolts. Kn-ip- van de Koode-brug nabij Amersfoort Dit zegt het t'entia.i! Bureau tc, wordt in de organisaties gedaan ont
pers. die nu. W. 11. tie Hcaulort te langs den bnicdijk, kruisende «len weg Enschede dat wel het meest tot den geest van samenwerking levendig
usden, liet vurige jaar als zoodanig' Vnet-foort-Zwolie. den I a.tg'. indschen oordcclcn bevoegd is, en bet herbaaltte houden, het vereeniging-;.
de i pclijk l
leden deden
ilhngen.
Denkt eens aan de moeilijkheden
larvoor in zulke omstandigheden, de i zijn voornaamste artikel aldus
en i bestuur-leden kunnen komen te staan. .Aan de 11de aideeling van hoofdstuk
ie Hebben zij juist voordat de daling j 111 der Staatsbegrooting voor ll»ló
begon een partij gekocht en opgeslagen wordt toegevoegd een nieuw artikel,
n-1 in het pakhuis er. biedt de dorpslian-1 luidende
:r- aar een paar dagen later, als hij ..Bezoldiging, reis- en verblijfkosten
v.m lie lage markt heeft geprofiteerd. - en verdere uitgaven van een in tijdelijke
g.tolkt.i-per aan, <lan zijn de lauwe en j en bijzondere zending bij den Pause
er t-.cr--.li.".ge .eden dadelijk ontevre- i lijken Stoel aangestelden buitengewoon
•len. c; mopperen op het bestuur. Gezant cn gevolmachtigd Minister
en - Dit moest niet zoo behoeven tczjjn.f 12.000".
r het m-.est niet kunnen gebeuren dat, In de memorie van toelichting lezen
ui- er ontevredenheid komt in ecne ver-1 wij o. m.
ecRiging over zu.l.e dingen. Maar In de laatste maanden zijn herhaal-
ip- waarom wordt het kwalijk genomen.dclijk berichten vernomen over de ge-
boerenstand woi
-n den Sedcrtai
de Koppelpoc
snigingen. omd;
cste leden van dc
mg begrip hebben om
mijdelijke van jlerge-
plicht als lid goed
opvolgde.
1 echnisch ambten;
kundig gi-bietl is d
Jansen, the officieel
ur op waterbouw- i Hoog-under -traatweg.
c heer J. W. 111. Kcm. welke 't walei
'len cigeiwardigen Sluizen'' m t
bij die verklaring
Oude wijlen Di. Hrumsma. dat landbouwers,
dc dric ongeacht den vorm hunner organisatie,
oost. I in liet algemeen solide xijn en hunne
houden van den verplichtingen nakomen zoolang zij
Het gebied van het Heemraadschap I waterstand zijn zoogenaamde Stonci -1
Dc Kcm. wordt Zuid-oostelijk begrensd sluizen gedacht Inj tien l.eusbrocker
door laag-gelcgen gronden welke ..w.i- weg en -trijdliorster vonder,
terstaalkundig" zijn toevertrouwd aan Ze er waarschijnlijk verdwijnt ook Ho j
de zorgen van ..tie Col legion der Kxo-1 bestaande scbotb.ilk sluis aan het Smalle -
neiccrciulr 1.ancien", gelegen in dc j'ad tc Amersfoort om plaat* te maken soliditeit
provinciën (icldcrland en Utrecht. waar- j voor een Non
van dc instelling nailer geregeld weid welke zich be
bij de conventie van II Januari 1714. Koppel cn die bewezen heelt zeer veel gevallen
Zij zijn belast met onderhoud en be water vlug te kunnen afvoeren. coOperee
Bedoelde sluis is cenigc meters voelen v
troomopwaarts gedacht, zoodat de op- pcljjke
tanden der nieuwe sluis niet in 'l minst handcUai
et gezicht op dc Koppclpooit benemen.
Kit t ooi dc gemeente Amersfoort is
an meteen de gelegenheid daarom door
erbreeding van tie brug en afronding
an den weg de zoo hoog noodigc
erruiming van den ingang Smalle-pad
e verkrijgen.
Dc kosten verbonden aan de uitvoe-
ing van till nuttig plan. bcloopen pl.m.
fOSUt*).
I let werk zal worden uitgevoerd
tder beheer van liet Heemraadschap
c Keilt, in overeenstemming met de
illegiëu van de l-.vonercerende landen
;rdijk
lieer van den Grcbbcdijk en dc
loozine der landen boven tien Slap
Voorzitter ts de dijkgran. .v. van
Dalen te Hennckom.
l ot de collcgiën van cxonercoiende
behooren o.m. het Vcenraadschap tier
(ieldersche en Stichtschc vecnen in
Gelderland cn Utrecht.
1 locwei genoemden waterscliapsbc-
verwaarloozing tier aan ben toever
trouwde belangen, zijn er toch toestan
den welke dringend verbetering cischcn.
Dc waterafvoer in het stroomgebied
van de „liekcil en aankleve van dien",
laat nog wel te wcnschcn overgroote
schade werd bet lamlbouwbcditjl meer
malen berokkend dooi abnormale watei-
nden.
r tlie aftlu
n.le hulp alleei
-wachtten van tie uitvoering de
(ieldersche-Vallei-Kanaalplattneii. en i
wil gaarne toestemmen dat niet lie
graven van bedoeld kanaal een radical
verbetering zou worden bereikt.
Doch tie vraag is of er de eerst
tien jaren wel wat van de uitvocrin;
Coöperatie in den aankoop
van voederartikelen.
n moeilijke tijden, zooals wij tiii
liet afgeloopen najaar en in
nier bclccld hebben, en waai
ne herhaling ons nog altijd en:
blijft dreigen iil zulke tijden
Jer die Intlp uoodig heeft, zich
Maar zulk een loffelijk getuigschrill
laakt cc.ti stevige wettelijke organisatie
ülslickt met overbodig. Verre van
:redictwaaidighcid blijft
heeft men in talrijke,
gebeuren Men ging
t nood. zonder iets te
goede gemeenschap-
weer kon leveren draaide
.•li dc coöperatie den rug toe.
Natuurlijk gaat Jan de coöperatie
:t terstond tc niet. want er blijven
:l overal verscheidene:! over. die liet
it der samenwerking hebben leeren
kennen, en die willen doorzetten. Op
deze overtuigden rust dan de moeilijke
naar schoonc laak de vereeniging
tevig te maken en baar te behouden.
:n vie ball bekeerden en onverschilligen
ot standhouden of toetreden te be-
/onder een wellelijkcii bond
.Ie leden, kan een aankoop-verccmging
aooit iets worden van beteekenis,
want juist geene enkele coöperatie
heeft te rekenen met een vijand zoo
geducht als de groote schommeling in
de prijzen op de graanmarkt, l'oen in
alst van Februari de I.aplata
1230. per last en de Ameri-
kaansclic lijnkoeken I' 15<>. per 10UO
kostten, dacht niemand aan daling,
verwachtte men nog stijging. Kti
:weckcn Zoo ontstaan verkeerde
opvattingen, waarvan wel de meest
verspreide is dal bij een co- -peratie
dc prijzen alujd iager moeten zijn dan
bij den handel. Daartegenover kan
er niet genoeg op worden gewezen
dat het doel der vereeniging is. de
meest zuivere en onvervalsehte waar
onder hel bereik van hare leden te
brengen en dit zoo billijk mogelijk te
Dit doel kan alleenlijk bereikt wor
den als het bestuur staat kan maken
op de leden. Bevordert de vereeniging
bet belang der leden dan verdient zij
den vollen steun van allen. Die steun
moet worden gegeven door het voeder
;ien noodig heeft te betrekken
de vereeniging. Wie dat niet
doen of lid zijnde
dit nalaat, behoort niet thuis in de
organisatie. Het lidmaatschap zou hem
recht geven mede te beslissen in den
gang van zaken, in liet bestuur, in de
regeling van de linantiën. terwijl hij
et medewerkt om het beslaan der
:reeniging mogelijk te maken.
De steun der leden moet niet voort
komen uit een dwang, een verplichting
a de staluten waardoor de deelnemer;
erbotlen wordt buiten de vereeniging
aankoopen van voeder enz. te doen.
Is de vereeniging opgericht na goede,
duidelijke voorlichting, staan
nen aan 'i hoofd die weten hoe de-
handelszaak moet bestuurd worden,
opgericht vereenigingslcven weten
gaande te honden, dan zal de organi-
tic gcbouwtl op hechten grondslag,
„-li in vrijheid kunnen ontwikkelen.
Dan zal zij een machtig middel
blijken tot verhooging der Welvaart
zindheid van den I'auselijken Stoel o
wanneer eenmaal het oogenblik zoude
zijn gekomen dat de thans oorlogvoe
rende partijen den wensch naar beëin
diging van den strijd zouden doen
blijken, de totstandkoming van den vrede
te bevorderen.
Overtuigd van het groote gewicht
van zoodanige gezindheid en zich be
wust van de belangstelling in den lande
ter zake gekoesterd, heeft de Kegeering
dr. Nolens aangezocht om zich door
een verblijf te Kome op de hoogte te
stellen en te doen blijken van de sym
pathie, die zoodanig streven van den
Pauselijken Stoel bij de Ned. Kegeering
zoude ontmoeten en van haren wensch
t samenwerking.
Naar aanleiding van dit laatste heeft
de Kardinaal-Secretaris zich tot den
gewend, te kennen gevende
dat de gevoelens der Nederlandsche
Regeering volle waardeering vinden bij
den Pauselijken Stoel, onder bijvoeging
dat het hoogst nuttig zoude zijn dat
een vertegenwoordiger van Nederland
bij h'ct Vaticaan zich te Rome bevond,
ten einde, wanneer het oogenblik daar-
gekomen zoude zijn, in de ge-
wenschte richting te kunnen samen-
De rol waartoe Nederland, in het
bijzonder sedert een 20-tal jaren, is ge
roepen geweest, brengt mede dat niets
dat op het gebied van internationale
-standhouding wordt overdacht, der
Regeering onverschillig mag zijn het
aldus voor haar reeds nu van belang
geregelde aanraking tc zijn met een
middelpunt van waar later, bij de be
ëindiging van den strijd, gewichtige in
vloed kan uitgaan.
In dien gedachtegang is men tot de
overtuiging gekomen, dat het wensclie-
lijk is een vertegenwoordiger bij het
Vaticaan te bezitten. In verband met
het beojgde doel zal de zending een
tijdelijk en bijzonder karakter dragen.
De kosten der zending, voor het
loopende dienstjaar zijn begroot op
f 12.000.
De Tweede Kamer besloot het wets-
FEUILLETON.
DE LIJFEIGENE.
MÏÏSSTU
ui, dat i
:t duif
de voortzetten. Wegens zijn
tul soldaten gedwongen zich
houden, maakte hij het plan zich bij
den terugkeer van Drogliu te wreken.
Dc grijsaard kende zijn misdadige plan-
zijn
„Wij zullen den een of den anderen
lijd bezwijken," zeitle hij vol droefheid;
„de toekomst schijnt mij somber en
dreigend toe."
„Stel u gerust, vuiler." hernam de
vrijwillige vasal; „wij hebben een mach
tig beschermer, waartegen de snood
aard van den lende niet bestand is."
,,l Irogho genieteen groot vertrouwen,"
„De prins Karloiiian heelt mij, toen
ik onder zijn vrijwillige vasallen werd
opgenomen, zijne hulp bclootd; onder
anderen zal hij mij weldra een groot
leengoed schenken, dat mij voor altijd
aan zijn fortuin verbinden zal. Ik hoop
zelfs, dat hij ons de landgoederen zal
doen teruggeven, die ons op uitree
vaardige wijze zijn ontnomen."
„De gunst van tien prins is van I
hoogste belang," hei nam Haldon, ro
lleer hij zich onze zaak aantrekt dan
zijn wij behouden."
„Dit zal hij zeker doen, twijli
niet aan hij heeft mij daaiop plechtig
zijn woord gegeven Ik zal mij u her
inneren. wanneer de oorlog geëindigd
is, heeft hij mij meerdere malen gezegd.'
De gehcele familie was verheugt
over deze beloften. Verscheidene maan
den gingen vreedzaam voorbij, Hallri-
m.m maakte zich gereed om uaa
ken hem liet leengoed te schenken,
dat hem belootd was. Maai op eens
preiddc zicli liet /onderling gerucht
dat tic broeder van Pepijn, tie oudste
zoon van Karei Martel, afstand van
den troon en van tie wereld gedaan
had om in de afzondering te gaan le
ven. Reeds was hij de Alpen overge
trokken en had 'zich in het klooster
begeven. Pepijn wertl door den vrijwil-
ligen afstand van zijn broeder alleen
opperhoofd van het land der Franken.
Deze mare bracht een allertreurigsten
indruk in liet hart van Huhriman, Kar-
loman nam bij het verlaten der wereld
alle hoop mede van den vrijen mau,
die zijn beschermer verloor en zieli ten
tweede male blootgesteld zag aan den
willekeur van zijn vijand, den leude
au het sl
Üuut o
m,l hopt
- eeniger lijd
i Hij
jglio
liolmeier
ileel-
veiv.ekenl dal Hij
echt zal doen ze-
rechtvaardig. Ho-
epijn een reclitsclia-
gerechtigheid lief
ons vervolgt, zullen
ucht nemen tol
DE BRAND.
Dc leude van hel slot Mcllo moest
na het sluiten van den vrede nog lan
gen tijd aan liet hof van Pepijn vertoe
ven, z.oodat lui ernst drie jaren na den
terugkeer van Haiiriiiian op tie hofste
de in zijn slot terug kwam. Hij vond
zijn medeplichtige Odo op zijn post
en de gevangene, zoottls hij gewenscht
had, nog in goede gezondheid. 1 Irogho
kende liet roemrijk gedrag van Haliri-
man in den oorlog cn wist welke groo
te achting Karloman hem toedroeg
het was hem ook geenszins onbekend
welke onderscheiding dc vrije man
der de vrijwillige vasallen vau de li
des prinsen genoten had; liet was
lcutle bovendien ook ter oore gekuii
dat de Prins beloofd Imd hem \vi
in het vroegere bezit te herstellen
de domeinen, die door bedrog ol
weid bij de domeinen van het
Mello getrokken waren. De leude kw;
te zullen wreken over dc pogingen v
Huhriman. De gelegenheid was gu
ligde beschermeling van Karloman
was nu geheel zonder steun, daar dc
prins dc wereld vaarwel gezegd had.
Pepijn had thans het bestuur alleen in
handen, cn de langdurige oorlog, die
nu geëindigd was, had hel vertrouwen,
dat Drogho genoot, vermeerderd.
Nauwelijks in zijn vorstelijk verblijf
teruggekeerd, was hij er op bedacht
zijne booze plannen te volvoeren,
iclieitlcne malen onderhield hij zich
Odo over den ondergang, dien hij
Huhriman bereidde. De roover scheen
durende al die jaren niets verouderd;
vrccsclijkc gestalte bleef recht en
krachtvol; zijn hoofdhaar cn baard be
gonnen slechts meer te vergrijzen.
Hij liet eerste woord van Drogho
meende )do, dat hij over de gevan
gene wilde spreken.
„Ik heb haar uit de gevangenis naar
eene kamer van den toren overgebracht."
antwoordde hij, „want zij zou binnen
weinige weken gestorven zijn. wanneer
ik haar in het oiideraardsche gewelf
gelaten had. (iij hebt bij uw vertrek
bevolen, dat ik haar levend bewaren
„Ja zeker, ik heb met haar nog niet
afgerekend ik beu lia.tr een vreesdij-
ke kastijding schuldig."
„Valtrude is ter uwer beschikking
wat moet niet haar geschieden 1 blijft
gij bij uw vroegere besluiten
„Welke besluiten vroeg de lcutle,
inigziiis afgetrokken door andere za-
„Hcbt gij niet besloten om des nootls
door de wreedste folteringen het geheim-
aan deze vrouw te ontrukken, dat voor
li van het hoogste belang is."
„Ja. ik herinner het mij."
„Zijl gij van plan veranderd her
nam Odo verwonderd.
„Neen. neen, maar op dit oogenblik
ben ik niet iets anders bezighet is
genoeg, dat gij de gevangene wel be
waakt. opdat zij niet ontvluchte."
De konimandant antwoordde met ecu
'giijselijken glimlach.
„Wanneer ik dc -wacht houd, zal ttie-
and mij verrassen. Ik verlies alzoo
gev.
het
30g.
welke gij mij hebt toevertrouwd. Mijtte
mannen houden ook goed dc wacht,
cn ik meen dat gij hen nimmer hebt
zien te kort schieten in hunnen plicht."
„Gij zegt de waarheid. Komen wij
tot de zaak, waarvoor ik u heb ont
boden. 'Zij is voor mij van 't grootste
belang, eu ik reken op u, om haar
goed ten einde te brengen."
„Spreek slechts," hernam de kom-
tuaiuiant, „ik ben bereid, 0111 uwe be
velen ten uitvoer tc brengen."
Wordt voortgezet.
