Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. DE EEMBODE Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Telefoon No. 314, Vrijdag 20 Augustus 1915. No. 41. Negen en twintigste Jaargang. Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door dc Vereeniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per drie maanden zestig cent. Afzonderlijke nummers vijf cent. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal. AdvertentieprijsVan één tot vijf regels vijftig cent. Elke regel meer tien cent. Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. Alle mededeelingen, ingezonden stukken en advertentién gelieve men in te zenden ten kantore van De Eembode, aan de Langegracht no. 13, vóór twaalf uur op den dag van verschijnen. De praktijk. In een socialistische krant klaagde eens een man van de socialistische praktijk over de teleurstellende resulta ten van de Amsterdamsche socialistische coöperatie, en' hij gaf incteen conige punten aan, die deden uitkomen, dat niet iedere theorie zoo maar in praktijk Vooreerst dan noemde hij 't een „noodlottige dwaling", die in de arbei- derswercld vrij vaak wordt aangetroffen, „dat demokratie mede inhoudtalle menschen zijn wel zoo ongeveer even geschikt voor alle ambten, en de lei ding eencr organisatie behoort aan een zoo groot mogelijk aantal personen gegeven te worden". Wij hebben dat vroeger van theorie* menschen wel eens anders gehoord. lu plaats van vertrouwen in de leiding van enkelen heette toen „medezegging schap" het ideaal. De echte democratie, dc speculatie op liet „bewustzijn", u.i. den eigenwaan, der „onterfden" eischic, dat de eerste de beste partijgenoot werd bevoegd verklaard om over alles en nog wat te oordcelen. Het schijnt, dat men van deze „de mocratie" gaandeweg terug komt. De poging, om voor de Congressen der S. D, A. P. hel bindend mandaat af tc schaffen, duidde in die richting en onze coöperatie-man sprak zelfs de ban uit over de opvatting, die oudtijds met zoo veel succes werd gepropageerd. Dc „OOtknechting" is dus blijkbaar zoo ver gevorderd, dat zc in stiekeme knechting dient te worden omgezet Typisch was ook de opmerking van den „praktikus" dat dc vakvereenigin- gen zulke „fantastische" en „utopische" eischen stellen aan de coöperaties I I 'Tegenover een in de konkurrentic staand bedrijf komen zulke verlangens, die met dat bedrijf geen rekening hou den, volstrekt niet te pas, meende de Ook hier klonk de theorie heel ver schillend, zoudru het niet dc eigen aan gelegenheden der parlijgciioolcu betreft. Wij dachten zoo, dat de coöperatie ve bedrijfsvorm ook daarom de voor keur verdiende, wiji hij door goedkoo- per exploitatie de gelegenheid bood, het personeel tc bezoldigen. Kn zoo, meenden wij, ligt het in de sociaal-de mocratische lijn, dat van de coöperatie in zake loon-bcpaling liet goede voor beeld uitgaat. Het blijkt, dat de arbeiders in dienst der socialistische coöperaties zulke ver wachting niet mogen koesteren. Gelijk iedere particuliere ondernemer beroept de praclischc coöperatie-man zich op de concurrentie en wijst dc ei schen der „loonslaven"als utopistisch af. Het spreekt intusschen van zelf, dat tegenover het particuliere bedrijf elke looneisch per se redelijk is en desnoods? langs den meer en meer gebruikelijker weg moet worden afgedwongen. D. M. Uit het Buitenland. Mr- Regout op het Vaticaan. Ken particulier telegram aan dc Maas bode uit Koine meldt: Dc N'ederlandsche gezant bij het Va ticaan Mr. Kegout kwam ten Vaticane aan. Hij werd aan de trappen van het San Damasoplein door twee „busso- lanti" ontvangen, die hem naar het pauselijk vertrek begeleidden. In de verschillende zalen waren le den van de pauselijke korpsen opge- gestcld, in klein-gala uniform. De gezant werd dc troonzaal binnen geleid. waar zich de Paus. omringd door dc edel wacht, bevond. Mr, Kcgoul overhandigde zijn geloofs brieven en hield een korte gelegen heidsrede. De Paus antwoordde insgelijks met een korte rede. Vervolgens noodigde dc Paus Mr. Kegout uit in Zijn particuliere biblio theek te komen, waar Hij zich IS mi nuten met hem onderhield. De gezant bracht om één uur 's na middags een bezoek bij den kardinaal- staatssecretaris. Mr. Kegout, begeleid door leden der Zwitsersche garde, begaf zich over de koninklijke trap naar dc basiliek van St. Pictcr. Aan den hoofdingang der basiliek werd hij door een vertegenwoordiger ?an het kapittel ontvangen, die hem ijwatcr aanreikte. Vervolgens begaf de gcznnt zich naar het graf van den H. i'etrus om daar te bidden, en keerde daarna naar zijn hotel terug. De Paus drukte in zijn toespraak de hoop uit, dat de benoeming van mr. Kegout een belangrijke factor zou zijn dc naaste toekomst voor den vrede FEUILLETON. DE LIJFEIGENE. imantlschu laferoetei Pepijn, zijne leuden geraadpleegd hebbende, stemde er in toe dat dc twee vijanden tot liet Godsoordeel den overgaan. Hij wees het plein het hof tol strijdperk aan. „Ik zal de rechter zijn," voegde hij er bij. „Dro- uho, welke dag kiest gij?" ,Ik ben bereid om mij onmiddellijk met mijn tegenstander te meten, indien," voegde hij w spottend bij „de oude lijfeigene, die weinig gewoon is den wapenhandel, zich daarin niet wil oefenen. „Ik stem er in toe onmiddellijk den strijd te aanvaarden," antwoordde W derick op deze spotternij. Drogho kende den vreesclijkcn vij and niet, waarmede hij te doen zou hebben, l'epijn zoo min als zijn leuden vormden zich eenig denkbeeld van Wardericks ontzettende spierkracht, zij hadden nog geen zijner wapenfeiten gezien. Daarentegen koesterden zijn va der en zijne broeders niet dc minste vrees voor hemzij twijfelden geen oogenblik dat de jongeling, hoe behen dig zijn tegenstander ook mocht zijn. over hem de overwinning zou behalf" J. B. SCHEUER AMERSFOORT. Langegracht 9 - Telefoon 254. Administratie- en Effectenkantoor. Aankoop en verkoop van Effecten. Verzilveren van Coupons. Sluiten van pro longatie. Kantoor geopend van 9—3 uur. DE OORLOG. In den Duitschen Kijksdag werd be raadslaagd over de voedselvoorziening, In geen der oorlogvoerende landen is de vraag hoe de menschen aan het eten te houden meer urgent dan in Duitschland. Slaagden de tegenstanders der Duit- schers in hun opzet een tekort aan voedingsmiddelen te veroorzaken in 't Duitsche rijk. dan was de oorlog in hun voordeel uit. Die illusie kan echter veilig worden geborgen bij vele andere de Duitschcr kan nog steeds z'n buikje rond eten en de honger drijft voorloopig nog niet tot overgave. Staatssecretaris Delbnick verklaarde dat als gevolg van de groolc spaar zaamheid het einde van het oogstjaar een onverwachlen overvloed van aard appelen had opgeleverd. De rijkscom missie voor aardappelcnvoorziening deelde nteer dan 50 milliocn K.G. uit aan gemeenten, stijfscllabriekcn, dro gerijen en distilleerderijen. Voor ver dere aardappelen voorziening is zorg gedragen. Dc vleecchkwestic geeft voor de toe komst goede hoop er zal geen viecsch- nood zijn. Een no: maal suikerverbruik is verzekerd. Dat geeft de Hollandschc burgerij althans hoop dat men haar dc aardap pels zal laten en de speculanten geen gelegenheid krijgen winsten tc behalen op 't volksvoedsel. Duitschland heeft behalve de land-bevolking nog velen te voeden. We bedoelen dc talrijke krijgsgevan genen. die in gevangenkampen werden ondergebracht. Dc Duitsche en Oostenrijk-Hongaar- iche legers maakten sinds het begin fan den oorlog twee milliocn krijgs gevangenen. Het eerste milloen werd in zes maanden en drie weken bereikt, het tweede kwam daarbij in een tijd- welke eene maand korter was dnn de eerste. Op het Westelijk front werden tot i toe in het geheel 331.000 Fran- ichen, Belgen en Kngelschen gevangen genomen. 23.000 ServiÖrs werden door liet Oostenrijk-Hongaarsche leger op het Zuid-Oostelijk front gevangen ge maakt. Kusland verloor, alles bijeen genomen. 1.O5A000 aan krijgsgevan genen, waarvan meer dan dc helft in de laatste maanden. In Mei werden door de verbonden legers 301.000, in Juni 220.000. in de eerste helft van Juni 32.000 Kussen krijgsgevangen gemaakt. De algcmecne aanval der verbonden legers tegen de Poolsche vesting-linie, die 14 Juli begon, bracht einde Juli 190.000, eu Augustus 93.000 gevangenen. En die getallen zullen nog wel grooter worden wanneer ze hun Kus- sischen veldtocht even voorspoedig kunnen voortzetten als tot nu toe. 't Gaat er vrceselijk toe. üc Russische troepen voeren met zicht speciale afdeclingcn die belast zijn inet liet in brand steken en die uitgerust zijn met celluloid-krullen en benzinc-spuiten. Alleen heerenhuizen juodsche wijkeu der steden werden woest, de boeren werden met gelaten. Üp de plaatsen waar oogst reeds binnengehaald werd het graan onder de boeren deeld. Buiten de terugtochtslinie dc Kussen, waar de velden gespaard bleven, doch de bevolking gevlucht was, laten de Duitsche en Oostenrijk- Hongaarsche commandanten den oogst binnenhalen ingenieurs stellen dorsch- Hct strijdperk werd haastig in gereed heid gebracht en door paalwerk om ringd. De vorst en zijne leuden namen als rechters plaats op eene verheven heid, die ter zijde was opgeslagen cn waalhoven de banier der l-'ranken wap perde. Toen allen hadden plaats ge- I. kwamen de twee strijders ieder ien tegenovergesteld punt in het kamp en maten elkander met de oogen. Zij behoefden niet lang te wachten spoedig gaf dc koning het teeken tot den aanval. Aanstonds wierpen beiden zich dend op elkanderde zwaarden kruis ten zich cn zochten de harten der strij ders na ecnigc oogcnblikkcn reeds sloeg Wnrderick zijn vijand het zwaard uit de handen, maar deze, snel als dc bliksem, ontweek den slag, die hem dreigde, en bukte zich, waarop hij poog de Warderick met zijn lans in den buik te treffen. Maar Wnrderick had zijn voornemen ras ontdekthij wierp het zwaard weg. dat hem nu nutteloos wa: wendde de lans af, die hem bedreigd) en greep den arm van Drogho, ont wapende den boosdoener, die een angst schreeuw slaakte en wierp hem tegen den grond, „Ik ben in uwe handen," zcide Dro gho met ccne gesmoorde stem, „i toe." „Ik ben geen lafaard, en vecht slechts [met gelijke wapenen," antwoordde de machines cn molens op. Men heeft berekend, dat de Duit- schers na hun succes in het Oosten minstens één milliocn manschappen vrij hebben gekregen voor het uitoefe nen van een overweldigen druk op het Weslfront, Dat zij slechts op een gunstige ge legenheid wachten om in het Westen de hoofdbeslissing te bevechten, lijdt geen twijfel. Het Westelijk oorlogsloo- necl blijft het hoofdoperatietooneel. Doch ze hebben de Kussen nog niet klein. At terugtrekkende bieden deze taaien weerstand en hoewel er niets werd losgelaten, mag veilig worden aange nomen. dal de Duitschcrs cn Oosten rijkers op de slagvelden in I'olcn dui zenden manschappen verloren cn liet voor hen zeer zeker van belang is. een beslissing door te drijven. Al winnende zouden ze tenslotte zóó verzwakken, dal 'l voor hen misliep elders. Nabij Griekenland werd een Engel- sche boot. waarop soldaten naar de Dardancllen werden vervoerd door een Duitsche duikboot overvallen, 't Transportschip zonk, Ongeveer 120(1 menschen verdronken. Uit Rusland, l'it het verder verloop der krijgsver richtingen in Kusland blijkt dat de Kussen slag op slag verliezen. Het leger van Von I Endenburg heeft de sterke vesting Kowno met alle for ten en een onoverzienbare hoeveelheid materiaal, waaronder meer dan 4U0 kanonnen, in handen gekregen. De ting werd ondanks een uiterst taaie dediging, stormenderhand genomcr De legers zijn verder naar het Oosten dooi gedrongen. 'nder den druk, door den val Kowno veroorzaakt, ontruimden de Kussen hun stellingen tegenover de linie Kawarija—Suwalki. Verder Zuidwaarts forceerden de Duitsche troepen den overgang over de Xarew en namen «laarbij 800 ge vangenen. Het leger van v. Gallwitz dringt verder naar het Oosten op. Ten Noor den van Bjelsk is de spoorweg BjelosiockBrest bereikt20ÜU gevan genen werden hier gemaakt. Bij «Ie vestingwerken van Xowogeor- gijewsk werden twee forten stormender hand genomen, meer dan 1000 gevan genen en 125 kanonnen vielen Duitsche handen. De linkervleugel van het legerkorps an Leopold van Heijeren. dreef den 'ijand vechtend voor zich uit. De rechtervleugel over de rivier de Bug doorbrekend, wierp den tegenstan der uit zijn sterke stellingen ten Noor- in van die linie en rukt verder voort. De Kussen maken aanstalten de be dreigde steden Riga, Wilna ontruimen. Zelfs de hoofdstad St. Pe tersburg acht men niet veilig. Ontvangst der „bevrijders". Wat de aandacht heeft getrokken, dc houding van de boeren in 't Oos- tcnrijkscli grensgebied door de Italianen bezet. Die menschen waren erg koel. Dit ligt hieraan, dat de Oostenrijkschc regeering steeds rekening heeft gcho. den met de wenschen van de bevol king, zoo zelfs, dat de burgemeester van Garitza aan den commandant van de Italiaansche bezettingstroepen heeft gevraagd, even welwillend tegen de irmc gemeente op te treden als de Jostenrijksche regeering. Zij voelen bo- vendien dat de Italianen de oorzaak an van hun verbrande dorpen en de armoede en ellende in hun streek. Deze boeren waren er veel beter aan toe dan de boeren in Italië door ge makkelijk crediet, milde belastingen enz. Ze worden er dus niet beter op door „bevrijding". on van Drcban, en hij wierp zijn lans irre van zich. „Nu zult gij gevoelen," riep bij op in vroeselijken toon, „wat dc zoon in een lijfeigene vermag alleen met de wapenen, die de natuur hem gege ven heelt. Ik zal tl toonen hoe ik met uw inedeplichtige gehandeld heb." Terzelfder tijd greep hij Drogho knelde hem in zijne reusachtige arm weldra hoorde men de beenderen den booswicht kraken en sirooinen bloed golfden uit zijn mond, hij verdedigde zich eenige oogcnblikkcn tegen die doodclijkc drukking; daarop opende Warderick de armen, cu Drogho viel stervend op den grond. De jonge len de legde de knie op de borst van zijn slachtoffer, richtte een vragenden blik op den koning om te weten of hij zij ne vreeselijke taak voleindigen moest cn drukte op een toestemmend teeken des konings zoodanig op de borst Drogho, dat deze onder een afschu welijk gereutel den laatsten adem uitblies. Warderick stond op, stootte met den voet het lijk van zich af cn hernam zijne plaats in dc koninklijke lijfwacht. Dc aanwezige leuden, verbaasd over den afloop van den strijd cn over de wonderbare kracht van hun nieuwen makker, vergaten hem geluk te schen, zoozeer waren zij builen zich zeiven. Maar de koning drukte hem hartstochtelijk de hand, want hij had tchting voor den moedigen held, hij zelf. ofschoon klein van gestalte, bezat leeuwenkracht. Eens. verhalen de kro- lykschrijvers van dien tijd, werd den vorst verhaald dat de voornaamsten zijns legers in het geheim tegen hem samen spanden. Hij beval dat men een stier zou brengen, die als ontembaar bekend stond, en deed een verscheu renden leeuw op hem loslaten. De leeuw had nauwelijks den stier ontdekt, of hij deed een vervaarlijken sprong, greep den stier in den nek hem ter aarde. „Kom te voorschijn," riep de ko ning tot zijne leuden, „gij, die den stier aan de woede van den leeuw ontruk ken of den leeuw op den stier doodeti kunt." Maar de leuden zagen elkander doo- delijk verschrikt aan, en zeiden sta lend: „Heer, er leeft niemand, die s zou wagen." Toen stond de koning van zijn troon op, trok zijn zwaard, trad in het strijd perk, hakte in twee slagen de koppen van den leeuw cn den slier af, stak het zwaard weder in dc schede, zette zich op den troon cn zeide„Dunkt liet u, dal ik dc kracht en den moed heb om uw heer te zijn? Hebt gij nooit hooren zeggen, dat dc kleine David den reus Goliath overwon en Alexan der in weerwil zijner kleine gestalte, de dapperste aller krijgers was?" Bankvereeniging H. L. A. Dullaert Co. AMERSFOORT - Soest Scherpenzeel Telegramadres„DULLAERT" J» TELEFOON INTERC. 363 Nemen gelden op prolongatie en Deposito met onderpand. SAFE DEPOSIT Vanaf heden bestaat gelegenheid tot het huren van SAFE-LOKETTEN in onze brand- en inbraaKvrije Kluis, fabrikaat LIPS, bestand tegen de moderne inbraakwerktuigen. Nieuwste constructie. Binnenlandsche Berichten. De Rijksmiddelen- In tegenstelling met hetgeen in Juni el te constateeren brachten de Rijks middelen over Juli weer minder dan de overeenkomende maand van het vorige jaar. en wel liet bedrag van 944.719.9U. De eerste zeven maanden hebben opgebr. een totaal van f94.107.25U.06'/2. tegen f 103.ü31.595.34'/2 in 1914. Amorsfoortsch Nieuws. Tegen de duurte. De R. K. Coöperatieve Bakkerij en Verbruiksverceniging „Helpt Elkander" houdt eene buitengewone ledenverga dering op Maandag 23 Augustus 1915, i 's avonds 8 uur, ill den K. K. Volks bond ter bespreking van de levering in goedkoope levensbehoeften. Op deze vergadering hebben zoowel ouwen als mannen toegang. Personalia. De post-commies Palm uit Assen wordt 16 Sept. werkzaam gesteld ten poslkantorc alhier. Geslaagd bij het examen acte Fransch lager onderwijs mej. H. M. Groenewc- gen en bij het examen Duitscli lager onderwijs de eerw. Irater M. Andreas (G. B. Legdeur). Voor de hoofdacte slaagde de heer A. van den Hoogen. Liefdewerk „Oud Papier". Sedert eenige weken heeft Amers- foorts burgerij de wagen van het Lief dewerk „Oud Papier" gemist. Van verschillende zijden kwamen orders in om oud papier af te halen. Allen heb ben we echter moeten teleurstellen, omdat aan den ophaler ontslag was verleend. Nu echter zal elke order weer door den nieuwen looper, die voorzien :n bewijs afgegeven door het bestuur, ten spoedigste worden vol bracht. Moge ieder medehelpen ons liefdewerk „Oud Papier" tot hooger bloei op te voeren. Broodkaarten. Den houders van broodkaarten wordt bekend gemaakt, dat zij den 21 of 22 Aug. en ook in den ver volge hun broodkaart moeten inleveren aan het Broodkaarten-bureau Appel- j markt Amersfoort of ongefrankeerd en ongeadreiseerd ter post bezorgen, zon- j der tusschenkomst van den bakker. j Voor aanvraag om van bakker te 1 verwisselen en voor andere aangelegen- heden, hun broodkaart betreffende, heb- ben zij zich persoonlijk of schriftelijk I te wenden tot het Broodkaarten-bureau. De broodkaarten moeten altijd in hun l bezit zijn, om die op aanvrage te kun- nen vertoonen. De bakkers worden verzocht dit mede te deelen aan al hunne afnemers. Het is den bakkers ten strengste 1 verboden, de broodkaarten voor hunne klanten te posten, of een broodkaart, waarop eenige aanteekening is gedaan, anders dan op het oogenblik der aan teekening in hun bezit of onder hunne controle te hebben. Rogge. ie Burgemeester maakt bekend, dat hel verboden is, rogge, met uit zondering van zaairogge, voorzien van een door den Rijkslandbouwleeraar in Utrecht afgegeven bewijs, uit de ge meente Amersfoort uit te voeren, op strafle van in beslagneming krachtens artikel 76a der Onteigeningswet. Drankwtt. Burgemeester en Wethouders bren gen ter kennis dat bij hen is ingediend een verzoekschrift om verlof tot verkoop van alcohclhoudenden, anderen dan sterken drank voor gebruik ter plaatse Allen vielen als door den bliksem getroffen aan zijne knieën en zeiden „Wie is er. of hij moest zinneloos zijn. die niet erkennen zal, dat gij bestemd "t om over de menschen tc heerschen?" Na het gevecht tusschen Warderick cn Drogho liet de koning eene akte opmaken, waarin Anthclmus lot wetti gen eigenaar van het kasteel Mello en alle landerijen, die er bij behoorden, werd verklaard. Hahriman ontving de hofstede terug, waarvan zijn vader on rechtvaardig beroofd was. terwijl War derick op edelmoedige wijze door den vorst beschonken werd; zijn vader en broeders deelden eveneens in de ko ninklijke gunst; zij ontvingen eene hoe ve iu erfelijken eigendom. De slachtoffers van Drogho, zoo ge lukkig in hunne eer en goederen her steld, verbleven nog eenige dagen aan het koninklijk hof. daarna gingen zij hunne goederen in bezit nemen. De lijf eigenen. die tot het goed Mello behoor den, ontvingen hunnen nieuwen meester met groote vreugde, want het juk dat Drogho hun had opgelegd was hard cn drukkend zijne dienaren vreesden hem, wijl zij wisten dat hij speelde met het leven zijner medemcnschcn. Anthclmus zuiverde het kasteel dc booswichten, die zijn oom als dedigers had aangenomen en omringde zich door dappere en eerlijke strijders. Hahriman ving dadelijk na zijn te rugkeer den wederopbouw zijner wo ning aan en deze verrees schooner dan zij ooit geweest was. EEN JAAR LATER. Tijdens Hahriman gebukt ging on der het vernederende juk der lijfeigen schap, dat een booswicht hem had op gelegd, had hij eene belofte gedaan, waaraan hij sedert de kortelings plaats gehad hebbende gebeurtenissen niet meer meende te mogen herinneren. Hij had namelijk, gelijk men zich herinne ren zal, zijn woord verpand, dat hij zijne dochter Lidwina aan Warderick zou geven, indien het dezen oojt mocht gelukken liet wreede juk van den leu- le van Mello te verbreken cn dedeu- en der gevangenis van Valtruda te ■pénen. De moedige jongman had ge- iworen, dal hij zou volbrengen hetgeen lien van hem verwachtte cn hij de echtgenoot zou worden van Lidwina. Deze belofte, te midden van onbeschrijf lijk pijnlijke omstandigheden afgelegd, was vervuld. Niet alleen waren kete nen, die onverbreekbaar schenen, ver broken, maar elk slachtoffer van Dro gho was door den moed en de ontem bare geestkracht van Warderick in aan zien gestegen. Wordt voortg«/«t.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1915 | | pagina 1