Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. DE EEMBODE Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort Telefoon No. 314. Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag' en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de Vereeniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per drie maanden zestig cent. Afzonderlijke nummers vijf cent. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal, Vrijdag 27 Augustus 1915. No. 43. Negen en twintigste Jaargang. Advertentieprijs: Van één tot vijf regels vijftig cent. Elke regel meer tien cent. Billijke tarieven bij geregeld advcrtceren. Alle mededeciingen. ingezonden stukken en advertentiCn gelieve men in te zenden ten kantore van De Eembode, aan de Langegracht no. 13. vóór twaalf uur op den dag van verschijnen. 't Goed in de doode hand. van den oorlogstoestand rondom ons, doet bij velen de vraag opkomen Hoe die reuzensommen af te lossen hoe de /.ware rentelast te draden. Natuurlijk hebben weer velen het antwoord gereed Belast de goederen in de doode hand I" En ze wijzen dan 't bezit van godsdienstige stich tingen en lundatiën aan als de bron, waaruit rijkelijk kan worden ge put voor schulddelging. Zie toch eens, zoo heet het dan, hoe talrijk de stichtingen zijn met groote inkomsten welke voor liet slichtingsdocl nag-uiocg niet benut worden. Inderdaad die zijn er. Eli we rekenen er vooral en op de eerste plaats onder die stichtingen, door vrome Katholieken oudtijds lol stand gebracht ter bevordering vnn een of antler charitatief doel, welke in den hervormingstijd werden prijs ver klaard, daarna allengs meer op een door regenten bewaard wordend ..potje" gingen lijken, en in dc verste verte niet beantwoorden aan liet doel, Na streven van zoo'n doel vordert immer» méér dan wat administratieve kennis 'I eischl volle toewijding aan de Christelijke naastenliefde met haar heerlijk schuon ideaal den armen medc-mensch weldoen, sterken, troos ten en opbeuren om Christus' wil. Dat ideaal nu wordt nergens mt-.-r en beter nagestreefd dan in de H. koomsche Kerk, door priesters en rc- ligicusen en vrome lecken. Men spreekt van goederen „in dc doode hand" en men bedoelt ..goede ren van zedelijke lichamen en gcstlcb- Het woord „hand" geldt al» sym bool van „macht hebben over iets", Het ten opzichte van ons Katholie ken niet al te kwalijk gestemde publick pleegt aan dit „doode" den zin ti hechten van „iets, dat aan het privan bezit onttrokken is", reden waarom ei niet zeer gunstig over gedacht wordt als zouden „zulke bezittingen im productief gemaakte waarden zijn". Een minder billijk gezind deel des publieks, op een dwaalspoor gebracht door dc vaUdic beweringen dag ■lag in de anli-cleric.'ilc bladen v opgezet, teert nog altijd Op de laster lijke overlevering uit de dagen van vervolging cn druk, en gelieft het zoo te verslaan, dat dergelijk bezit „dood" heet, wijl liet door kloosterlingen ge bruikt wordt of „aangewend ter be strijding van licht en leven". De duidelijkste bewijsstukken zijn er echter, waaruit zonneklaar liet tegen deel blijkt, nl. dat er nooit goederen zijn geweest, die zulke gcwcnsclile vruchten opleverden als de bezittingen in dc doode hand. Het onwraakbare getuigenis historie, dat nooit dc landbouwend, arbeidersstand er beter aan toe dan als pachters en loontrekkers geestelijke stichtingen. Die historische waarheid is kapucijners en de kloosterzusters! line, wien geen vrijzinnige een „domper" zal schelden, sprak hel uit „In de kloosters bewaarde de Kerk al de vondsten van den mcnschelijkcn geest", terwijl de filosoof Herder in zijn „Idcën zur l'hilosophie" beweerde -•en lienedictijner monnik mécr kunst en wetenschap heelt gedaan, dan tien wereldsche regenten tezamen. Zoolang er inenschen zijn, die in hun God iets heerlijkers, wat liooger* dan een dorre denk-abstractic, en dan dc pest der maatschappij, zoo lang zullen er ook zijn, die oordeelcn. dat geen geid pooler zegen geeft, dan hetgeen moet dienen ter Godwrrcrring tot onderhoud van ongelukkig- dcmcnschen. '.iet een* rond om u. Aanschouw! de mishandelde tempels, die nog or cliba.tr de sporen dragen van vroegcren luister' Hoor naar de na men van gestichten voor ouden van ■lagen, va» hofje», van weeshuizen asthuise rong der f geen »-- Tegen den laster over 't gebruik dezci geiden maar al te vaak gedebi leerd, is nu eenmaal geen kruid gewassen De eerlijke „verstandigen" gcloovoi er niet langer aan, maar deze zoggen 't zij dan zoo, dal de kloosterlingen per soonlijk sober, vaak nooddruftig leven, i maar hun gestichten zijn vaak rijk en die rijkdom is improductief, onvruchtbaar. Nu ligt 't er maar aan, wat men i onder improductief gelieve tc verstaan! J Een schoone, indrukwekkende kerk, waarin dag in dag uil de godsdienstig, stemming van honderden wordt leven dig gehouden, is improductief, niet waar?... Maar 'n gevangenis als een paleis, waarin dc heeren boeven kos telijk zijn gehuisvest, is zeker productief Waarheid is, il.it dc kloosters vroe ger en nog heden ten dage een zegen zijn v.ior de nienschheid. du binnen hunne muren boveti cn voor alles God I de Heer wordt gediend en aanbeden, maar daarnaast kunsten en weten schappen cn bovtnal de Ch-latctyk.: liefde ijverig worden beoefend. Getuigde niet de proiestantschc historicus Kanke, dat onze kloosters zijn „de middelpunten van alle litteraire cultuur", en verklaarde de vermaarde opvoedkundige Pestalozzi niet dank baar bij zijn arbeid nergens tot d< den staat, enz., genaast, gerooidmet karige uitke.-ririgen vergoelijkt, terwijl dan af aan 't administraticme» vaak maar al tc veel bleef hangen. hoeveel meer. van hoe tal- loo/e Inrichtingen, o.a. van onderwijs, diebcurien, bibliotheken enz., i- <lc .ode hand" de stichtster cn onder idstcr geweestWie dit alles over- egt. «chudt het hoofd bij de zonder linge tnetisclicnliefde van den levenden, modernen staat, van weiken in kwa- vaak het woord geldt „Zijn linkerhand weet niet wat de rechter geelt de landen, Waar de ..levende" hand van den modernen staat het werk van de „doode" hand heeft overgenomen, zijn de armen eerst mochten de behoeftigen nog wenschen onder den ■eten druk van den kromstaf te leven! 'f.ij, die altijd afgeven op de „doode hand", dc anti-clcricale politieke leids mannen cn hunne vele napraten, mu ien de vraag beantwoorden, of ze dan liever zien, dat de goederen in de ■I.lodende hand geraken. Dat wil zeggen in handen van hen, die den Mammon boven alles dienen. in handen van gcwetenloozc spe culanten, bij wie liet goud zich tot bergen ophoopt. Dal geld zet zich niet om in dien sten jegens het Opperwezen, noch in hulpbetoon aan de armen. Hat dient t voeding van hoogmoed, lonlijkc weelde, van vaak satanische bedoelingen. tkerend kapitaal doodt landbouw, nijverheid cn handel in ■r.ldadige omarming, het is de lende hand voor de welvaart d. volkeren. Wanneer de Staat dc fondsen in d „doode hand" ging aantasten, zoude veel Christelijk hulpbetoon worden be moeilijkt en veel goeds ongedaan blijven. Wc waarschuwen daarom voor die zoet sappige!), die b.v.'t in De Hollandsche Lelie opgeworpen balletje „belasting op de goederen in dc doode hand" zonder commentaar verder rollen cn zoo bevorderen, dat 't verkeerde idee vcl.l wint, als zouden de goederen in de doode hand zoo bij uitstek geschikt zijn om er de kosten op te verhalen, verbonden aan drt> oorlogstoestand. zulks geschiedde om aan dc Dardini l len dc beslissing te forcocren. De Eratischcn en de Engclschen ver spillen daar nu al maandenlang hun kracht aan vruchtelooze aanvallen op de geduchte versterkingen welke hun den weg naar 't begeerde Constanti- lel versperren. Iet leger der verbondenen heeft ai- tot zijn beschikking wat een modern leger behoefteen uitstekende, zware artillerie, hier nog overvloed van tic, vliegtuigen, mijnen. pantsnr- weringen en overdekkingen, en electrische geleidingen, 'Cn toch helpt dit alles den aanval- niet»per saldo komt hij niet lei dan de kleine stukje» terrein, ■lie hij aan de kust bezet houdt. I let blijft ccn hardnekkige positie- irtog, waarin dagen, ja weken achter- ii om enkele meter» loopgraaf wordt -worstcld, en dagelijks honderden euschcnlcvcn» worden opgeofferd, om tt te spreken van dc zeven groote ■riogsbodem». welke tc gronde ginger. Dok hier greep de krachtig organi- erende hand van den machtigen bomb rrioi't. Dititschiand, reddend in. De Pruis leidt de Turk.ehe verdedi ging en organiseert des sultans legcr- lopt 't tien bcndgenoolen tegen worden zij eenvoudigweg in zee gedrongen ol moeten zij cap.tulcercn. gebroken strijdlust op den dag, Keizer ooiv on* opnieuw tot di val roept, uit de loopgraven c gangen ui den strijd zooals v wenschen." Oft toestand. 'liet is al weer maanden gelei de Italianen Europee seller znrijk. Tluitschl e zeggen. «Ut oorlog beschot Bankvereéniginrj H. L. A. Oullaert Co. AMERSFOORT - Soe*t Scherpemeel Teltiramadrns „DULLAERT" A TELEFOON INTERC. 3*3 Nemen gelden op prolongatie en Deposito met onderpand. SAFE DEPOSIT r Voortaan beatont gelegenheid tot het huren van SAFE-LOKETTEN in onze brand- on InbraaKvrfjo Kluis, fabrikaat LIPS, bestand legen de moderne inbraakwerKtuitfen. i. Nieuwste constructie. Zot; k Ion: DE OORLOG. Gewichtige gebeurtenissen had. Daar -j» Italië verklaarde den Turk den u sympathie gevonden te hébben dan bijl log cn t algemeen gevoelen is J. B. SCHEUER AMERSFOORT. Langegracht 9 - Telefoon 2S4. Administratie- en Effectenkantoor. Aankoop en verkoop van Hffectcii, Verzilveren van Coupons. Sluiten van pro longatie. Kantoor geopend vnn 9—3 uur. Uit het Buitenland. peditic-legcr dat thans tot mm lull,000 man sterkte Is opgevoerd, m gesteund wordt door een machtige oorlogsvloot van Oü schepen. In dc iaatstc dagen is er echter wat gebeurd wat dc toestand kan doen keeren. Dc Bngelschcn slaagden cr in op n zwak verdedigd kustpunt troepen landen. Deze drongen ver door cn gingen een positie b.v et tun waaruit dc ersterkte lurksche legermacht hen Tuchteloos poogde te verjagen. Kun- ■cn de Engclschen hier verder voor uitkomen dan is voor don 'l urk. die zuidelijker vecht afsnijding zijner ver bindingslijnen te vreezen. Het komt cr nu op aan. dat de En gclschen meer strijdkrachten naar dit punt laten volgen cn snel teirein win nen. Op du oogcnbliK is de daarvoor gebezigde macht te klein en in verband haar geringe sterkte niet in staat verder vooruit te komenzelf» loopt zij groot gevaar afzonderlijk slagen te worden. Als nu Italië met een paar 1Ü0.UÜ0 nan de hier geopende deur binnen drong, zou men eens wat zie Docli wie weetwaarvoor hectt het ander» juist dezer dagen aan Turkiji den oorlog verklaard Om zijn aandeel in den straks te verdeden buil te krij gen natuurlijk I In Rusland wordt de toestand meer gespannon. Kr komt beroering onder hel volk. De keizerlijke familie gaat dc hoofdstad St. Petersburg verlaten en trekt naar Moskou. Dc Duitschcrs en Oostenrijkers dri: gen al maar vertier Rusland in. Niets kan hun opmarscli stuiten. Sterke ve tingen mouten na kotten tijd capiu Iccren en krachtige stellingen wordt puin gescholen en stormenderhand genomen. Millioenen Duitsche en Oostonrijksch soldaten inarcheercn Rusland in. Ook de Duitsche vloot kwam i itie. De golf van Riga was 't too nvel van den slrijd. De Duitsche marine verloor ha schoonste schip, ecu reuzen-bodem met een w.iterverplaatsing van 23.000 ton. 't Werd door ccn Engelsclic duik boot getorpedeerd en ging met ni en muis de diepte in. De Duitschcrs slaagden er in mijnversperringen grootcndcels op ruimen cn de Russen vreezen niet z.i der reden dal bij een tweeden Duit- sehen aanval Riga en 't daarachter ge legen land voor hen verloren it De Duitecho Kroonprins hield een rede waarin hij herinnerde aan de, „aan zelfverloochening rijke verdediging, onze inolleu-oorlog, waar mede wij de in onmachtige woede aan stormende vijanden in onvcrbrcckbarc banden sloegen, en die den onvergelij kelijke!! zegetocht onzer broeders in liet Oosten heelt mogelijk gemaakt. Maar zooals bij een vulkaan liet onbe dwingbare element zich onder do dunne korst rekt cn strekt, totdat zijn krach ten bij een doorbraak onder geweld Maar aan dien onnatuurlijken toestand ook aan Turkije den oorlog verklaard. Als voorwendsels dienen hulp vnn Turkije. verleend aan opstandelingen in Tripolis cn het hinderen en aan houden van Italianen in Turkije. Tot lieden vochten de Italianen met niet te groot succe». alleen op eigen gren». Gaan zij nu verstcr- igen zenden naar de Dardanellen om igd-cben cn Fransehen bij hun zware >k hulp tc bieden Het is niet onwaarschijnlijk. Een andere vraag iszullen dan dc oriiijkheden overwonnen kunnen nr. en den weg naar Constantinopel .Amen Het is moeilijk dit als zeker ilellen. Zoolang de Balkan-laten niet doen. i< het nog zeer twijfelachtig, hoe de uitslag zijn zal. draait om Bulgarije. Dc Bulgaren men in staat Constantinopel tc :rcn, maar zij willen geen partij vóór ze heel zeker welen, dat ze den prijs betaald krijgen, dien ze cischcn. En zij eisehen Macedonië terug, dat zij in den tweeden Balkanoorlog Servië cn Griekenland m Met wissels op de toekomst, beloften. e misschien niet na te komen zijn, nncn zij geen genoegen. Iloter bij de visch is hun leuze. Nu doen Fransehen en Kngclschen alles ont Servië en Griekenland te bewegen die gebieden af te staan. En ook van Roemenië zouden zij graag zien, dat liet een stuk land, Bulgarije ontnomen, teruggeven zou. De Macedonische gebieden wiilen dc groote mogendheden dan zelf be zetten om ze aan Bulgarije af te staan, als liet Constantinopel veroverd heeft. Nu voelen echter én Serviërs én Grieken weinig lust in die overeenkomst. ij zullen na den oorlog schadeloos gesteld worden, jawel, maar men kan weten. Wat men heeft, heeft men, men krijgen zal, i» nog onzckci. rvië, bondgenoot van dc geallieer den, kan misschien geprest worden, om, zij het dun ook onwillig, toe tc stem men. Maar de Grieken zien niet in. waarom zij de met veel moeite verkre gen haven Kawalla, waar Bulgarije bij zonder op belust is, weer zouden afstaan. De Gricksclte koning wil er heel niet m weten. Roemenië wil ook liever dc Do- broedsjn houden. Als het die landstreek aan Bulgarije terug geeft, mag het zich schadeloos stellen door een stuk van dc Oostcnrijksch-Hongauisclie monarchie veroveren. Maar de Koemenen, die ii hoe Icclijk de Russen cr van langs krijgen, zien ook liever nog eens dc kat uit den boom. En ongelijk hebben zij werkelijk niet. Wat is die politiek, de politiek der groote mogendheden toch, ronduit ge zegd, een vuil vak. Men spreekt en schrijft aan alle zij den over recht eu vrijheid en nog een heele hoop mooie dingen meer. Men zegt allen een rechtvaardigen oorlog te voeren, maar gebruikt mid delen, waaraan dikwijls een luchtje is. Ais men voor recht cn rechtvaardig heid in de politiek is, keurt men een schending van liet volkerenrecht, gelijk Duitschland in België pleegde, niet goed. Maar evenmin kan men r|)n afkeer ver heden voor een gekonkel en geknoei. als in de Balkanstaten ie zien valt. dc exploitatie vanaf Vinkcvccn naar Daar trachten dc groote mogendheden Uithoorn en terug met October tc doen door beloften cn bedreigingen de klei- aanvangen, nere tr pressen tot hulp, En al» deze Engeland. - c vecht. gaan. zal liet niet zijn om- En_lgndt de „redder van dt kleine dat ii mevnen, dat aan c eenc J n4ll(Jn >icb „(et. misbruik voor h.-t recht getreden wordt, may m,k(nd v<n ,ijn ovolmachti de ver. lieert omdat zij geloovw zoo hun et- Mndj va„ ^oederen ,u„chen on, genbclang het best te behart.gen.| ,~d cn de ,ndUchc bezittingen tc De Rulgsarsche staatsman.die on- llcmoelUjken. lang» gezegd moet hebben, dat Bulgarije He| heeft d# zweem van desnoods met den duivel meevechten fecht mn2r wc mM|cn -, duUU.n om. zou. al» het zeker van zijn voordeel Ja, w< Kn klemc natie ,yn< wlcr be. mag men tenminste om zjjn ,cherilKf dl. Bfjt zlch nocml, wief openhariigheiu «ren. rechten hij beloofd heeft tc zullen Werkelijk de groote politiek is met n ren kant, maar aan alle zijden van Vroeger konden goederen ook van waarachtig groote beginselen gespcen-l. andeMn „orsprong dan zuiver Neder- ,n waarheidsliefde «n eerlijkheid. iaild5chen per postpakket naar Ned- En mooie woorden en ontroerende lmljt! vervoerd worden, miu voldaaiI telegrammen, ot ze dan van ost o |we|d aan daarvoür toen voorgeschre- \Vc,t komen, kunnen dat met ver- vcn bepaliniien, ihanil wordc„ in bloemen. postpakketten alleen toegelaten voort- Hopen w0 maar, dat oni Nederland lb| e,en wezenli:k afkomstig van buiten die groote politiek gehouden kan don Jjederlandschen grond of van dc worden. Wij willen immer» n'ML d»" Neder,andsche industrie, dat Holland Holland bl.jve, koesteren Wa; ,0O-n bepn|ing beduidt voor tegen geen enkel volk revanche, zijn d„n ha||l|el u dutdclkk. ••an elke expan»le atkeeng. En hopelijk allen het meest afkccrig Pater Jac. Zaij. S- J- ..m het minne gehalte der middelen, De Welcerw. Pater Jac. Zelj S. J„ welke dc drijver» der groote politiek verbonden aan het retraitcnhui» Man- blijkbaar onmisbaar en geoorloofd ach- rcs.i te Venloo, wiens apologetische en om hun wenschen tot werkelijkheid bijdragen den lezer» van De Eembode e brengen. immer zeer welkom waren, is benoemd tot lector aan het St. Canisius-Coilege Binnenlandsche Berichten. Da jacht in Utreeht. Uitvoer. De jacht op klein wild, waaronder De uitvoer van witte kool, pronk- *0" verstaan hazen, fazanten, kor- mjjboonen, .percieboonen enz. is vei !,oendc."' houtsnippen bosten kwartel» wordt geopend: in dc prov. rol'ifcn mlniiwr van I.andta» .nl l ,:Edu »P, »«p«mb«r. «,n aJrv. -ord.n rant h.l«w «f «rak dm, ultvo.i van „tnlkproducin» ra Vrnjdaj 1 Omnbnr bepttrknn mi maaimbmi»i|,«» vnn,f-np'"-1 ««»■- nr-ïi-» M- Amersfoortsch Hieswe. Omtrent dc regeerings-commlss.c be- Room8Che Drankweftr bfttooglng. staande uit de heeren van der Molen. wij mecncn goed tc doen nogmaals Gerhard en \an Wijnbergen, die een (v wijzen op dc groote propaganda- onderzoek instelt naar tie ontwikke mg dour de Amersf. Koomsche der jongelieden lusschcn hun twaallde Umnkwcer, Zondagmiddag op het en hun achttiende jaar wordt medege- ,uCC|lerrein vatl st. Louis bij de Vlasak- deeld, dat ze haar ontstaan dankt aan kers-halte belegd, een uitnoodlglng door den minister van ZooaU reed, wcrd medegedeeld, vcr- Binncnlandsche Zaken. - - Aanleiding tot het doen dor uitnoo- diging vond de Minister in .ie omstan digheid dat de heer Gerhaid deze aan gelegenheid vroeger reeds in dc Twee de Kamer had ter sprake gebracht dc wenschelijkhcid zoek hnd betoogd. gelegen meeting-terrein, zal i zitter van het eomité de bijeenkomst openen. Daarna worden vaderlamUchu zoodanig onder- ||cdtrcn gezongen, waarna dr. Frans Banning van Nijmegen, ceit red-- zal Oude Zilverbone- houden, waarin zonder twijfel pittig.- I)e minister van Financiën brengt w-'a,heden over t alcoholisme zullen ter kennis, dat, .Ie Ingetrokken zilver- "«den gezegd. Dan volgt wederom bon-, van fl, f 2,50 (ouden vorm) tn 8"""*- waarna uauze. f5 alsnog, tot en met 31 December Het tweede deel de» meeting 1913, ter inwisseling kunnen aangeboden bij het agentschap van het Ministerie van Financiën tc Amsterdam (Korte Spinhuissteeg no. 3). Dc-verhuiifd kunit.n dc bon* per post aan bovn- staande adres worden gezonden, iet duidelijke opgave vnn naam en adic* van den inzender. Ter bevordering van een spoedige afdoening, zullen dc in zenders goed doen, bij de bon* voe gen een behoorlijk gefrankeerd en min hen zeiven geadresseerd formulier van een postwi-sel ten beloopc van het bc Rc8cvcn bedrag der door hen ingezonden bons voeue Spoorwegen. De spoorlijn UithoornNicuwe.-shn* kan October niet geopend worden, er is uitstel verzocht tot Januari 1910. Oorzaak dezer vertraging is het empla cement Nieuwerslui». In verband hier mede worden pogingen aangewend om vorden Ingezet met eenc uitvoering ■an meerstemmige liedercu door zan geressen cn de knapen van het koor der St. Henricusparociiie. gevolgd door muziek van de Belgische muziekkapel van Frans de Bic en zang van 'n da meskoor. Dan komt Pater Borromacns de Grce- vc aan 't woord, om zijne hoorderes sen en hoorder» al» altijd te begeeste ren door zijn machtig woord ter be strijding van het alcoholisme, 't Zij hem gegeven nieuwe drommen strijders toe t« voegen aan 't Koomsche drank weer leger. opdat zóó 't doel dezer meeting worde bereikt. Het regelings-comilc waarborgt goe de gelegenheid voor 't bewatcn van rijwielen en annonceert dat op 't ter rein dranken natuurlijk alcuhol-vrije) en vervtfschingen verkrijgbaar zijn. Op een groot aantal deelnemers ui

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1915 | | pagina 1