Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. Verstrekt Chéques op Binnen-en Buitenland. DE EEMBODE Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort Telefoon No. 314. Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Prijs per drie maanden zestig cent; voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor incassokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemplaar. Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden vóór den aan vang van een nieuw kwartaal. Vrijdag 27 April 1917. No. 8. 31stc Jaargang. Ad verten tiën Prijs per regel 12'/» cl., met bewijsnummer. Voor incasso wordt vijf cent per maand-nota in rekening gebracht. Billijke tarieven bij geregeld advcrtecreni Advertentien moeten Dinsdag- of Vrijdagmorgen vóór elf uur ten Kantore van De iiembode worden bezorgd. Mededceliagon, ingezonden stukken en advertentifla te zenden aan de Directie van De Eembode, Langegracht 13, Amersfoort. Bij dit n r behoort een bijblaadje, J. B. SCHEUER AMERSFOORT. Langegracht 9 - Telefoon 254. Administratie- en Effectenkantoor. Aankoop en verkoop van Effecten, Verzilveren van Coupon*. Sluiten van pro longatie. Kantoor geopend van 9—3 uur. de nationale eerzucht is zoo verbasterd, dat grootc wijsheid vordert, het werken een toekomstigen vrede. Uit het Buitenland. Van den Oorlog. Europa wordt gemaakt tot een groot kerkhof, een invalidenhuis, een ontzet tende ruine. Duizenden jonge levens zijn wegge maaid, duizenden zijn verminkt voor hun leven, zijn gebroken, geestelijk en lichamelijk. Kreten van jammer en rouw, droefheid en mateloos verdriet vervullen de luchten. Honger en gebrek waren rdndom. Met brandende oogen zien weduwen en weezen uit naar het verre land, waarheen hij ging, die hun beschermer en vader was en vanwaar hij nimmer terugkeert met zijn liefde en zorgzaamheid: Gehecle landen werden platgebrand en doorgraven. Paleizen en boekerijen, kerken en kunstwerken, de trots en glorie veler eeuwen, zijn verwoest en vernield. Geheel het menschelijk weten en kunnen, het verstani jlijk zoowel als het physiek vermogen wordt er op gericht de puinhoopen altijd grooter En toch nog geen vrede I Wel bidt in de oorlogvoerende lan den het volk, hetwelk lijdt en strijdt en zijn droevigste offers moeten bren gen, om vrede. En wanneer zij vrijuit konden spreken, dan zou met forschen klank uit alle landen, in alle talen het woord „er zij vrede" gehoord worden. Want hoog is de nood gestegen. Het is alsof alles moet vernietigd worden, wat nog ecnig nut, ccnige schoonheid of waarde heefl. En welk een droeve vernietiging I Geen vernietiging is hel in den dag des ouderdoms, geen vernietiging, ui- de vergankelijkheid van alle aardscln wezens en dingen geboren neen I cei welbewust verpletteren van heerlijke en schoonc zaken in de dagen va meest bloeiende pracht, een wegmaaien van duizenden levens in hun lente eersten zomertijd. Bij het waarnemen van al die ellende is verklaarbaar dat hoopvol wordt ge staard op elk sprankje vredes-licht. Er wordt gewerkt voor den viede. Maar dat werk eischt lijd, groolc omzichtigheid. De gemoederen zijn 7.00 verbitterd. De grootc slagen op het gevechts front in Frankrijk zijn als een felle kortstondige brand geweestze zijn uitgewoed. De gevechten welke hier en daar nog voortgaan of weder op leven zijn als de opflikkerende vlammen in den brand, waarvan het smeulende lur hier en daar nog voedsel vindt. Een bericht uit Londen maakt slechts melding van een afgeslagen aauval der Duitsshers op de nieuwe Engelsche stellingen nabij Gravelle, Het Franschc communique houdt zich hoofdzakelijk bezig met de ver melding van Duitsche tegenaanvallen, welke niet de minste verandering in den huldigen stand van den strijd ge bracht hebben. Het te kort aan nieuws van betee- kenis over den harden strijd wordt echter ruimschoots „vergoed" door schilderingen van de sombere en af schuwelijke tooneelcn, welke Noord- Frankrijk deze dagen laat zien. Deze beschouwingen geven om strijd te ken nen hoe groot en bloedig de verlie- Binnenlandsche Berichten. Uitkomst. Een aantal Nederlandschc schepen, geladen met veevoeder, kunstmest stoffen en graan, welke thans nog in Engelsche havens liggen, zullen op den eersten Mei de thuisreis aanvaarden, onder volledige waarborgen van de Duitsche regeering voor eer. veilige vaait, voor zoover betreft gevaar van de zijde van duikbooten. De schepen zullen dc nationale vlag Blijkens uil Engeland ontvangen be richt zal alle medewerking worden ver leend om het vertrek der schepen op den bepaalden datum mogelijk te maken. Katholieke landgenooten, loost dit! Dc bijdragen in één weck lijds, uit bijna alle deelen des Iand9, stelden ons in staat, reeds drie duizend exem plaren van „Halt", door pastoor Kocn- ders, gratis te verspreiden onder onze katholieke militairen. Doch de reuzen-oplage is vijftig dui zend exemplaren, We hopen, dat dc bijdragen ons gedurende cenige weken zullen blijven toevloeien, niet in het minst van den kant der vermogende ouders, die een of meerdere zonen onder de wapenen hebben. Wat een geluk en troost voor hen, mede te werken voor het verheven doelonze jongens te bewaren vi ongodsdienstigheid en zedenbederf I K. S. A. Maandag vergaderde te Zwolle het Diocesaan Comité voor Katli. Sociale Actie, onder leiding van Baron Van Wijnbergen, die in zijn openings-toe- spraak wees op de demoralisatie, door den oorlogstoestand veroorzaakt. Als oorzaak wees hij op toeneming van zelfzucht en eigenbelang. Veel maatschappelijk entconomiscb 'erk zal er tc doen zijn, doch voor ns moet dat werk in de toekomsteen Katholiek maatschappelijk werk zijn. Ook Dr. Kuijper heeft er op gewezen, den oorlog de Christelijke organisaties zich sterk moeten maken. ok waar voor ons. Honderde niet-georganiscerden loopen nog rond, oorzaak zijn, dat wij niet genoeg kun- presteeren. Na den oorlog zal even- de economische actie onze aan dacht trekken en hieraan moet ook krachtig ingegrepen worden. Vooral in den Middenstand is nog veel te doen, daar is men lang achtergebleven. Wij hebben een middenstandsfederatie, en het heeft ons pijnlijk aangedaan, dat zij op de Jaarbeurs op dc officieéle lijst is voorbij gegaan. Men heeft geklaagd maar lag dit niet a de weinige bekendheid van haar bestaa Ook de katholiekendagen moet bevorderd, om onze principen hechter bekend tc maken en in ieder Diocees zullen de conclusieün, op die dagen genomen, ten uitvoer gelegd moeten worden. Punt 2. Jaarverslag van den Pen ningmeester, den heer Van Spanje Utrecht, kon niet in de behandeling genomen worden wegens afwezigheid. Daarentegen voldeed de Secretaris, de heer Th. Bianchi, aan zijne verplichting, met het uitbrengen van zijn jaarverslag. Al aanstonds betreurde spr., dat vele secretarissen ten achter bleven. Van de 26 comité's waren slechts 10 inzen dingen binnengekomen, ergo van 16 niet. Deze nalatigan zijn de oorzaak, er geen goed verslag kan worden uit gebracht. Spreker hoopt, dal dit beter zal worden bij !de invoering van een inspectie. Wat betreft de actie van de ingezonden verslagen, blijkt, dat te- Arnhem en Bussum flinke practische actie gevoerd werd. Ook Amersfoort kreeg Nov. 1916 een nieuw bestuur en pakte direct flink aan, waarvan in 191/ veel resultaat verwacht mag worden. Kaam, Eist, Enschedé en Utrecht werkten in 1916 kalm door, terwijl Apeldoorn, Hil- sum en Losser in stilte besprekingen hielden en plannen vormden om in 1917 krachtiger voort te gaan. Het Dioc. Bestuur vergaderde in voor- er najaar, terwijl hel ook bijwoonde dr vergadering met de Centra.c Raad var de K, S. A. Ook „Onderling Belang" vorderde voortdurend zorg, cn al gaat alles neg niet naar wensch, wij hebben goede hoop op dc toekomst. Hierna kwam een punt in behande ling, dat in dc plaatselijke comité's zeker wi I ter sprake is gebracht, n.l. de bekendmaking van het bestuur over istellen van een Inspecteur var de K. S. A. Dc voorzitter en dc lieer Bianchi iven eenige inlichtingen, w wcnschclijkhe.d bleek der aanstelling Inspecteur. De keuze daarvi zal overgelaten worden aan het Cen traal bestuur, alwaar ook dc flnantir.ële rgeling zal geformuleerd worden. Daarop deed de Secretaris mededeeling van den inhoud van cenige ingekomen stukken en werd overgegaan tot Punt 4, verkiezing van 2 Bestuursleden we gens het periodiek aftreden van Baron van Wijnbergen en de vacature mej. Reinhard. Zoowel mej. Reinhard als de heer .Van- Wijnbergen werden herkozen *3 aanvaardden hunne benoeming. Punt 5 gaf aan, een woord van den rorzitter, over de bevordering van de Missie-actie. Meer en meer wordt de aandacht gevraagd voor de katholieke MissiCn, o.a. op Curasao, die zeer idlijdcndc is en waarvoor de kinde- zich onlangs hebben beijverd. In voortreffelijk artikel in „de Beiaard" heeft Dr. Brom erop gewezen, hoe .oodig het is, die mission te helpen n te steunen. In familiekringen en in 'erccnigingcn moet men daarover spre ien en erop wijzen, welke verheven roeping het is, missionaris tc worden hoe noodig het is in die behoefte voorzien vooral in de buitenland- sche missi«n. Ook niet minder zal er flnantieél bijgedragen moeten worden, 1 die missién te doen bloeien cn stand te houden. De Katholieken dag te 's Bosch zal er geheel aan gewijd worden. Het zal dus goed zijn, dat de PI. Comité's, in overleg met de geeste lijkheid, zich met deze Missie-actie In laten en sprekers uitnoodlgen om dit onderwerp te behandelen. Er is veel in deze richting te doen cn daarom moet getracht de aandacht van ons Neder- landscbe volk gevestigd te houden op het^ verheven werk der Missiën. ergadering stemde hiermede de afgevaardigden zullen de PI. Comité's aansporen, om deze zaak Eeo woord van den Geestelijken Adviseur Deken de Wit, over Zondags- Zondagsheiliging in verband nieuwe vlugschrift, vormde het punt 6 van de agenda. Zondags- t en zondagsheiliging zijn niet alleen idr.akelijk voor den mensch, maar ook voor het huisgezin en de maat schappij, omdat beider belangen door hetzelve worden verhoogd en bevorderd. De gierigheid, de tweede van de hoofdzonden, heeft in het onderhouden dat gebod eene grootcre ver waar - loozing gebracht, Tijdens de Franschc revolutie wilde men dc week uitbreiden 10 dagen, ter bevordering van het maatschappelijk welzijn. Spoedig ont- waardde men, dat dit niet ging en alles in de war zou loopen. In Engeland daarentegen heerscht de Zondagswet en wordt streng onder houden, alle zaken zijn gesloten en nergens bloeit de industrie beter dan daar. Waai het gebod niet wordt onder houden, wreekt het zich zelf op het huisgezin en de maatschappij. Ook voor het zielenheil is dit gebod van groot belangdoor de Zondagsheiliging bevorderen wij onze eigen heiliging. Vervolgens haalde de H. Eerw. spreker nog even aan, dc wrnschelijkhcid van den vrijen Zaterdagmiddag als ge schikt tot voorbereiding van de Zon- COMMANDITAIRE BANKVEREENIGING H. L. A. DULLAERT Co. AMERSFOORTLangegracht 30 Tel. 363. SOESTV«n Wccdcstriult 206 - Telefoonnummer 6. SCrtfiRPENZEEL: Rijksstraatweg - Telefoonnummer 2. dankte den HoogEerw. Heer Deken voor zijne toelichttng en is van meening, dat de vergadering met hem instemt, dat de PI. Comité's ook hierin zullen werkzaam zijn om verbetering te krijgen, waur zulk» noo dig >s. Nog ecriige huishoudelijke zaken rerden in de rondvraag besproken, waarna de voorzitter nog aan de afge vaardigden verzocht, het besluit mede nemen, om in hunne Comité's alles het werk te stellen, opdat het ge sprokene en het verhandelde ten uit- 'Ocr worde gebracht tot hoogeren bloei an de K. S. A. W. G. K. Gemengde Berichten. Ondanks de vorming van voeding*. commissies, zijn de Russische boeren geneigd de /aak zelf in handen te ne- De soldaten, die met of zonder verlof naar huis zijn gegaan, hebben daar van de omwenteling verteld en stoken de boeren tegen de landeige naars op, in het gouvernement Saratof verdrijven de boeren de werklieden van de landgoederen en zeggen dat zij zeil het land wel zullen bezaaien. De boe- hakken ook bosschcn om. In het gouvernement Tambof hebben de boe- de huizen van de landeigenaars ingeld en dezen gedwongen een stuk tc teekenen, waarin zij afstand doen van hun land. Men vreest dat deze dingen den oogst ernstig zullen benadeelcn. Overal worden vergaderin gen gehouden, waar een verdeeling het land wordt gcOischt. De boe verlangen dat al liet land, dat de grondbezitters zelf niet kunnen bebou wen dadelijk moet worden afgestaan. Vrouwen vaD boerensoldaten moeten niets krijgen. Wegens gebrek aan voedsel zal de rundveestapel In den herfst tot onge- veer J/4 moeten worden verminderd om dien bij een minimum van melk vlceschproductic gedurende den winter te kunnen voeden. Een wetsontwerp tot beperking v den Zondagsarbcid en nachtarbeid broodbakkerijen en van den arbeids duur der bakkersgezellen is thans bij den Raad van State aanhangig. Op de boeren boeldagen en jaar markten in Friesland zijn thans dc melk koeien wel f 75 goerlkooper dan cenige weken geleden. Niemand koopt bij gebrek aan voeder en gras. Schapen en lAinmeren, evenals biggen, zijn spot goedkoop. Zeswceksche biggen worden betaald met f5 per stuk. De burgerij int ze nu koopen en slachten. - Op het strand te Ameland sgn 23 lijnen aangespoeld en bovendien bet lijk van eeo man. Iemand te Haarlem had zijn dienst bode haar congé gegeven. Om zich daarvoor te wreken heeft rij 's mans broodkaart verbrand. Gort. In dezen tijd van gasbezui- niglng en brandstoffennood, ia de ge wone bereiding van het zoo gezonde ocdsel gort bijna onmogelijk, daar bet 3 uur kookhitte noodig heeft. Door eenvoudig de korrel* te malen in den koffiemolen, cn het verkregen meel te koken als griesmect, krijgt men een gas- of vuurbesparing, terwijl iens de smaak verbeterd wordt. De verhouding van water en gort blijven gelijk. Een familie In Den Haag verheugt zich in het bezit van een dienstbode, haar 25-jarig jubileum bij deze familie vierde, Morgens werd de jubilaresse door manheer diep bewogen toegesproken en om zijn hoogachting jegens haar ie laten blijken, had hij haar toegedacht, na haar dood voor haar verbranding te Westerveld te zul len zorgen I I Dit huldeblijk viel aller minst in tien smaak van de jubileerend* dienstbode. Torpedobooten van de Dultscho marine vielen Duinkerken aan. Er wer den 350 granaten op de havenwerken afgevuurd, die door llchlkogels verlicht 'erden. De beantwoording van het vuur bleef zonder resultaat. Het kwam tot ZZ 'kort gevecht met twee Franschc torpedobooten, waarvan de een tot zinken gebracht werd. Een ander vaar tuig werd vernield. In den slag bij Atrecht op 23 April, hebben de Engelschen het afgelegd. Hunne voornemens, de Duitsche linie» tc doorbreken, zijn tengevolge van de 7 FEUILLETON. Hst vierde gebod. Heer Gccraarts spijt kende geen grenzen, en hij kwam onmiddelijk met zijn vaderlijk gezag tusschen beide. Tevergeefs smeekte hij echter zijn zoon; 't eenige wat hij kon doen was Jasper verbieden nog aan het hof te komen. Van dat oogenblik had Jasper Grave verlaten. Dagen en weken zat hij op zijns vaders burcht, in gezelschap zijni eenige zuster, den tijd doodende nu het lezen der oude handschriften, aa welke de bibliotheek op het kasteel Kuilenburg zoo rijk was. Heer Gecraart zag er dan ook uitkomst in toen Jasper hem verlof vroeg in dienst Ie mogen treden van Otto van Bijlant, ofschoon hij alleen zijne toestemming gaf, omdat hij zijn zoon van eene verandering omgeving alles verhoopte. Het kostte Jasper weinig moeite om te ontdekken, dat zijn meester de regecring des her- togs vijandiggezind was, doch dewijl hij bij ondervinding wist dat vele ede len, die overigens trouwe aanhangers waren van Arnout, in sommige opzich ten zijn bestuur misbillijkten cn hij bij zijn meester nooit ecnig spoor had kunnen ontdekken van verzet tegen het gezag, berustte hij in dien toestand; gecne enkele minuut zou hij een verklaard vijand van den hertog langer gediend hebben. Toen hij dan ook Dirk Hackfort van een bondgenootschap tegen den hertog hoorde spreken, waarin ook zijn meester betrokken zou zijn, was zijn besluit genomen, en in het wooid verrader lag reeds dc uitvoering in dat besluit. Jasper was woedend. Een ridder had hem schandelijk bedrogen, door hem zijdelings mee in een verbond te be trekken tegen hem, dien hij als zijn heer en meester beschouwde, Machtcld had hem niet onvoorwaardelijk afge- i, doelt er hem opmerkzaam op gemaakt, dat hij nog niets had gedaan voor den roem van het vorstenhuis en zijn naam en hem gezegd in die rich ting werkzaam te zijn. Wat zou Mach- teld zeggen indien zij vernam dat hij met 's hertogen vijanden heulde. Al deze gedachten stormden door zijn geest toen hij in wilde vaart voort ijlde, en eerst toen zijn ros van moeidbeid den draf begon te mal Icon hij weer geregeld denken. Wat stond hem te doen? Zou hij naar Grave ijlen en den hertog alles openbaren Maar zou Machtcld die handelwijze niet kunnen toeschrij ven aan zijne zucht om zich in hare oogen aangenaam te maken I En dat wilde hij niet I Maar hoe dan te handelen Zijn hoofd gloeide. Eensklaps hield hij zijn ros ineen denkbeeld school hem door 't hoofd. De golven der •ivicr, die daar rusteloos zich voort spoedden naar zee, stroomden ook angs het kasteel zijns vaders. Daar zou hij raad gaan vragen, cn heer Geeraart zou wel een middel wet vinden om den bedreigden hertog te waarschuwen. Nauwelijks is dit besluit genomen of hij zet zijn klepper tot ipoed aan, want hij had nog een lan- »cn rit te maken en de avond begon Met die korte uitroepen, waa nen gewoonlijk een paard aanspoort, wakkerde hij zijn ios aan en snelde voort als een pijl uit den boog. In lijne gedachten verdiept bemerkte hij liet dat voor hem, langs den oever Ier rivier, een troep gewapenden reed, vrelke hij weldra moest inhalen, indien bij zijn paard bleef aanzetten. Het hoef getrappel der ruiterbende werd door het zwoegen van zijn eigen paard voor hem onhoorbaar, en eerst toen een der ruiters voor hem den eenzamen ruiter hoorde en daarna zijne makkers schuwde, ten gevolge waarvan de kleine bende stand hield, zag Jasper op stond bijna vlak voor twee mann die liern langzaam te gemoedt reden. Op hun gebiedend halt hield de jonkman de teugels in en greep naa zijn dolk, gereed om zich tc verdedi gen indien men van plan was hem tc vallen. Dc belde derden en Jasper zag dat zij een gewapend waren en 1 hadden neergelaten. „Uw riaari en het doel tocht I" klonk het hem gebiedend toe. Jasper nam den spreker scherp op, i in alles den ridder herkennende, stak hij den dolk weer in zijn gordel „Jasper van Kuilenburg I" „Ik kende u," was het antwoord ,noem mij het doel van uw tocht I' „Kuilenburg. Doch zeg mij uw naam >pdat ik weet met wie ik te doen heb.' De ridders zagen elkander een oogen- >lik aan en openden daarna bijna gelijk tijdig hun vizier. „De hoeren van Prangen I" riep Jasper verrast. „Ik had u aan dc stem moeten kennen. Wal voert u Op het pad „De oorlog met Munster is verklaard en wij gaan uw lieer vader in naam des hertngs opvorderen ten krijg. Uwe ontmoeting spaart ons echter den ver ren tocht, en daar wij nog naar Ochten moeten, om Fredcrik van Meurs te waarschuwen, dragen wij u 's hertog» last op." „Gaat ge naar Ochten Daar zult ge den verrader Otto van Bijlant vin den," en hij, verhaalde den ridders zijne ontmoeting van dien middag. „Spoedt u," besloot hij, „want het verraad zal niet rusten, alvorens het zijn doel heeft bereiktik blijf op Kui lenburg, indien onze heer hertog mi) noodig heeft lean hij over mij beschik ken." „Wij danken u, Jasper," zeide de oudste der ridders, en hij bracht gen fluitje aan den mond om zijn geleide te waarschuwen den teugel te wenden. Jasper boog en reed verder. Bij het voorbijrijden van dc ruiterbende viel het hem op, dat er zich een der bevond, die twee grootc boeken voor zich op den zadel had liggen, terwijl aan den zadelknop een zak hing, welker inhoud niets op de benoodigd lieden van een krijgsman geleek. Wei nig nieuwsgierig van aard, waar hij het volste vertrouwen stelde, snelde hij verder zonder over den zonderlin gen man, die hem met zulk een won derlijken blik had aangestaard, na te denken. Hij had een tijdje gereden toen hij opnieuw hoefslagen, maar thans achter zich hoorde. Hij zag om en bemerkte tot zijne verbazing, dat het d/jelfde ruiterbende van «Irak* was, die den oever der rivier had verlaten en land waarts toog. Dit kwam den schildknaap vreemd voor en ook geheel in strijd met de bewering de* hoeren van Pran gen als zouden zij naar Ochten moe- te .1. Jasper kreeg argwaan, die daaren boven niet weinig vermeerderde toen hij de ruiterbende hoorde stilstaan. Onmiddellijk steeg hij af, leidde zijn paard in de richting, waar de ruiters verdwenen waren, bond bet dier daar aan een boom en ging zoo behoed zaam mogelijk, op verkenning uit. Zou hij getuige zijn van een nieuw verraad Deze vraag woelde opnieuw door de hersens van Jasper. Hij kon het niet gelooven. Weldra zou bg het weten en voorzichtiger maar met niet minder haast sloop hij door het lage kreupelhout van een «loot. die langs den rand van een klein boschje lag. Uit dat boschje blonk hem een licht tegen en ofschoon hij geene enkele stem vernam begreep hij, dat hij daar zou vinden wat hij zocht. Met gebogen ,UB K'ng b'j be' boschje in en bemerk te weldra tint liet licht verder ai was dan hij geducht had, want hij had dco uitersten rand bereikt en zag nog niets dsn den gloed eener vlam, welke nu en dan verduisterd werd. Buiten de boomen gekomen bleef hij echter plot seling staan en legde zich onmiddellijk daarna op den grond, vanwaar hij zich half oprichtte om beter te kunnen tien. Het tooneel, dat hij daar voor rich had was vreemd genoeg om z^ne be langstelling in de hoogste mate op t» Wordt

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1917 | | pagina 1