Wilt gij uw Rijwiel tot in onderdeelen uit elkander genomen, van ruw Materiaal tot Machine opgebouwd zien, schenkt dan uw aandacht aan onze etalage. Voor ieder wielrijder zeer leerrijk. Onder aanbeveling, H. NEFKENS Varkensmarkt 5 Amersfoort. De Faam Nationale Bankvereeniging nagazijn „DE DOM" F. I H. Sanders - Amersfoort fOlberKosiumes s Fantasie rtöoveaurés81 a wzwAt?r UTRECHT.tioeHnanaplaals-AHER5FOORT.VarKen5H WIJ RADEN U ERNSTIG AAN U zult zich daarmede belangrijk bevoordeelen Door groote voorraden en vroegtijdige inkoopen Amsterdsmsche Sank tijtmliti Amersfoort J. J. SMIT, Amersfoortsche Rijtuigmaatschappij VanderZoodeiongSivanOphoven KLUISKELDER Vruchtensiropen F. VAK DER WILDE STOOVEST1AATII - ïflMM 2! Joh. Reinboud Electro Technisch Bureau B. SCHOOLEMAN Schoolboeken LH. Meubels, Lijsten- en Kunsthandel voor Jongens. P. Steenbeek Dames-en Heerenkleeding Kapitaal en Reserven f7,200,000. Kantoor AMERSFOORT. Kortegracht 22 (naast het Postkantoor). EFFECTEN - COUPONS INCASSEERINGEN SAFE-DEPOSIT MANDELSCRED1ETEN - REKENING-COURANT SPAARBANK 4",« RENTE CHEQUES OP BINNEN- EN BUITENLAND DEPOSITO'S BE VARING VAN FONDSEN - REISCREDIETBRIEVEN Kantoor geopend van 9—4 uur. Zaterdags van 9—12 uur. 3 W ffeusacMiae Verscheidenheid in MOD&RNSTE.' R05HAÖRBEWERKIMG. Ruime voorraad Koffiemolens - Rijstmolens - Snijboonmolens Vleeschhakmachines - Koolmessen - Inmaakglazen nu reeds Uw inkoopen te doen voor den aanstaanden winter. daar alles er op wijst, dat de prijzen nog enorm zullen stijgen. hebben wij thans nog vele zeer voordeelige aanbiedingen. Amersfoortsche Manufacturenhandel Langestraat 5 bij de Varkensmarkt Korts Gracht No. II Kapitaal en Reserves f88,056.700 Voorschotten t| Effecten on Mm. Prolongitie. SAFE DEPOSIT HORLOGEMAKER-GOUDSMID, KROMMLSTRAAT12 Ruime keuze HORLOGES. PENDULES, KLOKKFN, REGULA TEURS, WEKKERS, en BAROMETERS. - Prachtige sorteering GOUDEN- en ZILVERCin WERKEN, als: Gouden Ze,;el-. Fantasie ën Verlovingsringen, Brosjes. Knopjes, Colliers, Armbanden, Scapu lier-Medailles, Horloge-Kettingen, Cantilie-kruizen, Sloten, Bellen, Kettingen, enz. VAKKUNDIGE REPARATIE-INRICHTING voor alle soorien Uurwerken, Goud en Zilver, ook Cantilie-Goud. Zeer sollede, billijk en onder garantie. Hoogste waarde voor oud Goud en Zilver. Westsingel 38 - Tel. 45 Luxe Rijtuigen en Livreien voor Gelegenh.. Uniformen voor Begrafenissen Directeur W. F. v. d. ZWAAN. VACANTIE-REISSEIZOEN. WESTSINGEL 37 verhuren in hunnen BRAND- en INBRAAKVRIJEN LOKETTEN voor berging van GELDKISTJES, ZILVERWERKKLEI- NOODIEN etc. en nemen TROMMELS sn KISTEN In bowari.ig Speciale vacantie-conditk.. van de Firnta Stokhuysen VERKRIJGBAAR 8IJ maakt in enkele seconden uw scheermes vlijmscherp, f I. 90. Vol doet het niet binnen 8 dagen, geld terug. ItllUW PARUS. Uogostiait 35 Eerste Amersfoortsene Begrafenisonderneming NIEUWSTRAAT 14 AM BRSPOORT Telephoon 293. Billijke rlocli vaste tarieven Smalle Pad 12, Amersfoort voor alle scholen levert de boek handel van De Eembode Amersfoort ifh I. B. v. i Hoeren Utrechtschestr. 3. P. LEENARDS Lieveeiouwestreet 28 - Amerslooil beveelt zich beleefd nan ale Aanspreker en aannemer van begrafenissen. Zomers Buiten. Kruiwagens, Schopjes, Harken, Emmertjes, Hoepels, Ballen,Trom mels, Trompetten, Sabels, Gewe ren, Schako's, Springtouwen, Pop pen, Serviesjes, Weegschaaltjes Lucifers 17'/j ct., Glazcnpotten Schoencream 25-30-35 ct., groote doozen 50 ct., Veters 2'/j—10 ct., Zoolbeslag 15 ct-, Tandpasta 12'/a tot 15 ct., Haarspelden, Friseer n Zijkammen, Odeur, Eau de Cologne, Damestasschen, Porte- monnaies, Porlefeulle, Sigaren kokers, Pijpen, Tabakspotten, Fluweel-spreuken, Inktstellen, Vogelkooien en Standaards, Bloempotten Koper en Majolika, Piëdestals, Beelden, Theetafels, Bladen en Serviezen, Olie en Azijn water en Waschstellen, Karaffen, Water-, Bier-, Wijn- en Likeur glazen, Dekschalen, Borden, Le pels, Vorken, Messen, Kookstel- len, Thee- en Koffiepotten, Oor- goed, Blauw, Groen,Japansch enz. met schrift voor Vader, Moeder, wer verjaring, Bruid en Brui degom, I2'/j en 25-jarige echt vereniging, Klokgamituren, Kast- stellen 3 en 5-deelig, tegen de oude bekende prijzen in de Goedkoope Bazar, Kroramestr. 64 Inschrijving voor den irsus op 27, 28 en 29 Augus> is a.s., des avonds tusschcn en 6 uur, in de Openbare Lagere School D in de Helle straat, alhier. Het onderwijs omvat: 1. Nederlandsche Taal. 2. Rekenen. 3. Natuurkunde. 4. Teekenen. 5. Vaderlandsche Geschiedenis. 6. Aardrijkskunde. 7. Boekhouden. 8. Duilsch. Tot den cursus kunnen alleen die leerlingen worden toegelaten, welke de Lagere Sehooi hebben doorloopen. Het hoofd van het Herhalingsonderwijs, W. C. OOSTERMAN. Nieuwstraat 25, Amersfoort GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS Aanvragen van Werkgevers. Volwassenen 2 Bankwerkers. 3 Dagmeiden. 3 Klcctricicns. 1 Houtdiaaier. 4 Arbeiders. 1 Beeld houwer. 2 Borduurwerkers. 1 Elec- iricien (hallwas). 1 Huisknecht. 1 Kantoorbediende (man of vrouw). 2 Kappersbedienden. 2 Kleerma kers. 1 Machinale houtbewerker. 1 Hulp pijpmonteur. i Lompen- sorteerder. 9 Meubelmakers. 1 Monteur-bankwerker. 2 Schilders (huis). 2 Schoenmakers. 1 Smid. 1 Meubelmaker (halfwas) 1 Schoen maker (halfwas). 1 Modclleur- boctseerder. 2 Suikerwerkers. 1 Timmerman. 1 Steno-typiste. 1 Zetter (2e klas). 1 Zeepzieder. 1 IJzcrdraaier. J IJzerdraaier (half was). 2 Violisten. Aanbiedingen v. Werkzoekenden 1 Boekbinder. 7 Broodbakkers. 1 Costuumnaaister. 2 Electriciens. 25 Grondwetkers. 1 Carosserie- beklecdcr. 2 Kantoorbedienden (ntann.). 2 Kelners. 2 Klcerma- makers. 1 Kolf. 1 Loodgieter. 1 Loopknecht. 86 Losse arbeiders. 2 Machinale houtbewerkers. 3 Mctseiaais. 10 Opperlieden. 1 Rijwielhersteller. 1 Schilder (huis) 3 Sigarenmakers. 2 Smeden. 24 Slagers. 1 Met aalpoli toci der. 2 Steeuhouwers. 1 Stoker. 1 Straat- maker. 4 Stukadoors. 2 Timmer lieden. 1 Tuinman. 1 Vcrstelnaai- ster. 1 Voeger. 5 Voerlieden. 13 Werkvrouwen. 1 Winkelbediende. 2 Winkeljuffrouwen. 1 Witter. 4 Timmerlieden (leerlingen). 2 Vetd- arbeiders. Burgsrlijke Standen. EEMNES. Overleden J. de Ruiter, we duwnaar van G. Knus, 84 jaar. NIJKERK. GeborenKlazina, d. van D. uit en G. Wittenburg. Cor nelia, d. van W. v. d. Garskamp v. d. Biezen. Adriaantje, an G. Schipper en G. v. d. Ridder. OndertrouwdN. v. Doornik i G. v. Zoeren. G.\. Dasse- ar en W. v. Ramshor H. Rensenbrink en G. v. Mlieen. GetrouwdH. v. Drie en E. v. Veluw. Overleden Wouteilje v. Wil- genburg, 59 i„ echtgen. van J. Bus. Aalbarta v. Beek, 9 m. SOEST. Ondertrouwd C. v. d. Berg en H. M. van Brienen. GetrouwdW. Verwij en C. Spelt. Overleden Joseph Egide Ghij- icn, 36 j., echtgen. van I. Wij- lants. Jan Bakhuizen, 27 j., :chtg. van C. Ousteen. Al- phottse J. Mikca, 36 j„ echtgen. i H. Triolet. Frans Tirfs, j., echtg. van J. de Cloeijs. 1 Paus Adriaan. Het is de 28e Januari van het jaai O. H. 1522. Velden en akkers lig gen onder een dikke sneeuwlaag bedol ven, maar in de straten van Uttccht zijn, op bevel van de stadsregeering, sneeuw en ijs opgeruimd. De dag wordt ats een Zon- of feestdag gevierd. De winkels en werkplaatsen zijn gesloten en de gansche bevolking is in feestdos gehuld. Geen wonder, dat de bisschopstad op dezen dag zulk een feestelijk heeft. Als wij omstreeks 10 ui voormiddag op de Oudegracht geweest waren, zouden wij daar cenc plechtige, luistervolle processie hebben kunnen aanschouwen. Ondereen sierlijken troon hemel, door vier kanunniken gedragen, ging de Proost van St. Maarten, dra gende hel Alleib. Sacrament, en daar achter volgden de proosten der overige collegiale kerken, met de reliquiën der Heiligen,die te Utrecht bewaard werden. Achter hen ging de Utrecbtsche geeste lijkheid, reguliere en seculiere, die ge volgd werd door Burgemeesters. Sche penen en Raden der stad. Den burgers was verzocht zich met brandende toort sen in dc hand bij de processie aan te sluiten. Op de bruggen, die over dc Oudegracht lagen, waren vreugdevuten ontstoken; zelfs had de Raad eenc pre mie van twee vaten bier uitgeloofd voor het schoonste en grootste vuur, welke prijs, met nog een vat daarboven, aan :n deel viel. Ook de St. Jacobs-, Vollers-, Geerte- en Gaardbruggen wer den ieder met een vat bier beschonken. Waarom vierde Utrecht feest op dezen Januaridag van het jaar 1522? Den 9en December des vorigenjaars was Paus Leo X overleden en den 9en Januari van Hit jaar was door het Con clave met algemeene stemmen tot Paus gekozen de kardinaal-bisschop tosa, Adriaan Plons zoon, een Utrechte naar van geboorte. Geen wonder, dat de geheele bevolking van Utrecht de verheffing van haren voormaligen mede burger tot de hoogste waardigheid der Kerk met groote vreugde vernam. Wil lem Hermanni, die het eerst de tijding der verheffing van „Meyster Aryaen" te Utrecht had gebracht, werd hiervoor met 8 Philipsguldens vereerd eenige jnren later werd hem zelfs levenslang —i jaargeld toegekend. Geestelijkheid Raad zouden genoemden Hermanni, de eerste dagen van Februari, naar Rome, om hunne breven van geluk- wensching aan den nieuwen Paus over te brengen. In den loop des jaars had den te Utrecht nog verschillend; feeste lijkheden plaats plechtige, algemeene processiCn, mysteriespelen, enz., alles „ter eere van onzen allerheiligsten Va der, den Paus van Rome, Adrianus VI, geboren burger van onze stad van Utrecht." Den 26en Sept. werd 's Pausen kroniDg op luisterrijke wijze gevierd, welk feest den lOen October herhaald werd. Zooals dat in die tijden bij algemei volksfeesten het gebruik was, werden ook de armen niet vergeten, Reeds bij de tijding van Adriaans verheffing kccht de stad 100 muddeu tarwe, om dis onder de_ armen te verdeden. Ir, Maart had tc Utrecht weer eenc buitengewi brooduitdeeling plaats. „Om God loven en te danken", zoo liet de Raad bekend maken, „dat de allerheilig: Vader in Christus, Meester Adriaan v Uirecht, tot Paus van Rome gekozen is. zal men den armen om Gods Wil geven een tarwebrood van een baive stuiver, dat heden middag tc één uur in de Buurkerk zal uitgereikt worden. Wie deze aalmoes begeert, meet tc be stemder tijd op het Buurkerkhof tegen woordig zijn. zonder daar cenigc bal dadigheid te bedrijven, die de Raad zeer streng straffen zal". Twee mis dadigers, die te Utrecht de doodstraf wachtte, werd het leven geschonken, onder voorwaarde echter, dat ze ter stond raar Rome zouden reizen, om den H. Vader te danken voor de gunst, die de Utrechtsche Magistraat hen om zijnentwil bewezen had. Doen we nu eene wandeling langs de Oude gracht, door Utrecht. Op zeker punt gekomen, trekt een groot, sierlijk gebouw, in oud-Holland- schen stijl opgetrokken, onze aandacht. '"Is het St. Andreas-gasthiiis, dat in 1873 voltooid werd. Achter het gast huis, in dc Brandstceg, slaat een ge bouw, dat iu 1867 door wijlen Mgr. A. I. Schaepman werd aangekocht, er. waarin sedert dien tijd eene bewaar- cu leerschool voor meisjes, besri .ird door Zusters vau Liefde, was gevestigd. Al die gebouwen waren t udtijds bekend onder den na3n> van liet huis of hof Brandaa. Hier stond eens de wieg van Adria»n eti aanschouwde hij deu 2cn Maart 1459. het eerste levenslicht. Zijne ouders heetten Floris en Geer- truid en hadden, behalve Adriaan, nog oudere zonen. Men heel wel eens beweerd, dat Adriaan van geringe af komst was; dat zijn vader schuiten maker was en zijue moeder waschvrouw, dat beiden door harden arbeid in hun onderhoud moesten vootzien. Deze alie ning is later gebleken onwaar te zijn. Immers, men weel, dat de voorouders e bloedverwanten van onzen Adriaan in dien tijd als Schouten en Schepenen van L:trecht voorkomen. Het Huis Brandaa behoorde destijds tot de aanzienlijkste woningen der stad en strekte zich, met nog een aantal klei nere gebouwen, langs de geheele noord zijde van de Br.mdsteeg lot den Spring weg uit. Iu dit huis oefende Adriaans vader het beroep van scheepstimmerman en boulkooper uit. Op zeer jeugdigen leetijd werd Adriaan te Utrecht ter school gezonden, waar bij zich, behalve op de gewone kundig heden, lezen, schrijven enz., ook op de beginselen van 't Latijn toelegde. Later ging hij naar Deventer en Zwolle, om op de daar bestaande Fraterscholen zijne studiën voort te zettea. Toen hij Zwolle was, omtrent 1470, trofhem e groot ongeluk door den dood zijns vaders. Het schijnt, dat zijne beidere oudere broeders de zaak na hun aders dood voortzetten. Op 17-jarigen leeftijd ging de jeug dige Utrechtcnarr naar Leuven, om zich op de wetenschappen, de wijsbegeerte en de godgeleerdheid, toe te leggen. Hier werd hij door allen die hem ken den, gtneht om zijne vlijt, zijne gods- ncht. zijne geregelde en sobere levens wijze e.i andere deugden. De stad, die hem eerst als leerling had gezien, zag hem later, toen hij nog geen 30 jaar telde, als lecraar in de wijsbegeerie, achtereenvolgens aan twee college's. Kerkelijke waardigheden werden hem opgedragen in 1490 werd hij kanunnik der St. Pieterskerk te Leuven; twee jaar later werd hij tot doctor in de godge leerdheid bevorderd en behoorde lot de grootste geleerden van zijn tijd. Met hooge kerkelijke en andere waard:g heden werden zijne deugden en ver diensten beloond. Hij werd deken van St. Pieter te Leuven, vicc-kanselier en vice-rector of professor der Universiteit aldaar, en zoo groot waszijnroem.dat de toenmalige Paus Julius II onzen Utrechtenaar verzocht naar Rome te komen, waar hij hem eene hoogst ge wichtige en aanzicnljjkc betrekking dacht op te diagen. Adriaan bleef echter te Leuven, daar hij omstieeks dezen tijd (1507) tot opvoeder van den jeugdigen Karei van Oostenrijk, later Keizc-r Karei V. werd aangesteld. Zijne betrekking als leermeester des Prinsen bracht Hem 't Hof in aanraking met dc aan iijkste personen van diin tijd. Zulk groot vertrouwen stelde men in zijne deugd, schranderheid en geleerd heid, dat men Item in 1515 eene zending Spanje opdroeg. Zij slaagde vol komen en had tengevolge, dat zijn jeugr dige kweekeling het volgend j3ar, bij den dood zijns grootvaders Ferdinand erfgenaam werd van dc geheele Spaan- sche Monarchie. Het bisdom van Tor- :osa, was het loon voor zijne schitte- endc verdiensten. Nog in 't zelfde jaar (1516) werd hij als raadsman en Ko ninklijk gezant toegevoegd aan den vermaarden kardinaal Ximenes, dis toen in Kareis naam, als Onderkoning Spanje bestuurde. Na Ximenes' dood werd hij in zijne wnardiglieid door Adriaan op gevolgd. Bij al die eerbewijzen en waardig heden bleef hij dezelfde nederige en eenvoudige man, die hij altijd geweest (Wordt vervolgd),

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1918 | | pagina 4