DE EE MB ODE
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
KANTOOR LANGEGRACHT 28. AMERSFOORT
VRIJDAG 11 APRIL 1919 33" JAARGANG No. 4
TWEEDE BLAD.
Jlrbeid.
»Dat is ook een grondbeginsel van
hel Christelijk-sociale leven dat men
arbeidt om de vreugde van den arbeid,
omdat men het werk liefheeft".
Deze woorden, door het Kamerlid
Snoeck Henkemans in 's lands verga
derzaal gesproken, verdienen vooral in
den tegenwoordigen tijd wél de aan
dacht. Het ii in 't belang zoowll van
de arbeiders als van de werkgevers,
dat de arbeid met lust en opgewekt
heid verricht wordt.
Al geldt dit voor allen arbeid, ik
denk nu speciaal aan den arbeid in de
groot-industrie, met haar ver doorge
voerde arbeidsverdeling, waar helaas
van werkliefde en werkvreugde zoo
bitter weinig te bespeuren valt.
Voor een deel ligt dit aan het werk
zelf. De op de spits gedreven arbeids-
vcrdecling heeft wel de productie enorm
verhoogd, maar heeft tevens den arbeid
eentonig en geestdoodend gemaakt en
den arbeider ontnomeu de scheppings
vreugde van den vroegeren handarbeid.
En daarom juichen wc vooral in die
grootbedrijven den 8-urigcri werkdag
toe. wijl zoo de arbeider gelegenheid
heeft om buiten de fabriek, door vrij
willige bezigheid, aan te vullen wat
lichaam en geest te kort komen bij
het eentonige, vaak versuffende werk
der moderne fabriek.
Er zijn nog meer voorwaarden, welke
vervuld moeten worden, zal de arbeid
met lust en ijver worden verlicht.
Er moet een goede verstandhouding
zijn tusschen patroons cn arbeiders,
iets wat zeker 't best bevorderd wordt
door Collectieve arbeidscontracten,
welke den arbeider practisch doet be
seffen, dat 'them niet wel kan gaan,
zoo het den patroon niet goed gaat.
Maaralle middelen zullen falen,
zoolang de arbeid.rsziei wordt ver
zuurd en verkankerd door de lieldelooze,
materialistische levensbeschouwing van
t socialisme.
En hier kom ik tot «I- p iecipieele,
allesbeheerscltei.de oorzaak van het
'droeve feit, dat n.e m de c 'ipi j|
sen onzer giootc fabritlo-u den zoo
weinig bespeu.t can de v.-.mc Ids
vreugde. Men behoeft gven diep ziel
kundige Ie zijn, om op menig stroef
gelaat te lezen wat dam omgaat in die
donkere zielen Itcat t-g n tkii ..kapi
talist", ontevredcrlitid over „liet sla
venwerk," d it zij legen een honger
loon" mokkend verrichten ten bate der
„uitbuiters."
Opzettelijk kies ik hier dc bekende
rèóde krachttermen, daarmic tevens
aanduidend de ecr?,ie oorzaak van dien
-«troeven cynischtrt geest, die mokkende
eu morrende óntevredenheid, welke op
menige fabriek de plaats ingenomen
heeft van den blij-n Inch en 't vroolijk
lied, waarmee eens de handarbeid werd
verricht.
.Die oorzaak is 't socialisme, met zijn
klassenstrijd en haatprediking. Want
hoe kunnen de arbeiders met opge
wektheid hun arbeid verrichten, wan
neer hen dag-in-dag-uit wordt voorge
houden, dat zij zijn de zwoegers voor
't kapitaal, die hun zweet geven ten
bate der rijke leegloopers.
Zal men werken met lust en liefde,
dan moet men zich op dc- a
plaats los maken van die socialistische
dwangvoorstellen, los maken
eenzijdige, neerdrukkende levensbe
schouwing van 't socialisme
opwerken tot de Christelijke leer, dal
de arbeid is een gave Gods, die, denk
baar uit Zijn hand aanvaard, vreugde
en voldoening zal schenken.
„De godsdienst," zegt Dr.
reken, weet den arbeid, zelfs den slaaf-
schen arbeid, te adelen, door hem
krachlens zuivere nteening en genade
te verheffen tot een navolging van
Christus."
Ik herhaal: er mag niets ongedaan
blijven om dc arbeidsvoorwaarden zoo
gönstig mogelijk te maken. Maar ten
slotte zal slechts de Christelijke levens-
- beschouwing in staat stellen zelfs den
-zweren arbeid moedig en blij
brengen.
Jezus Christus, onzen God en Heer.
Almachtige, eeuwige Gcd, die niet
den dood der zondaren, maar steeds1
hun leven zoekt, aanvaard genadig ons
gebedverlos hen van den dienst der
afgoden en doe hen tot lof en glorie
van uw Naam deel uitmaken van uw
H. Kerk.
Misttehuis van den Geest
te Weert (Lj.
Limburg, waar Holland's toekomst
ligt op geestelijk en stoffelijk terrein,
k een rijke bron voor de wereld-
oneering door zijn zonen en doch
ters, door zijn missiehuizen. Een dezer
geestelijke bionnen is het nog weinig
bekende te Weert in 1904 opgerichte
Missiehuis van de Paters van de Con
gregatie van den H. Geest. Deze Con
gregatie opgericht te Parijs in 1703,
heeft tnn doelde Evangelieprediking
het Zwarte Ras in Afrika en Ame
rika. Tellen zij 500 leden in Afrika
(voor 36 millioen Negers) 200 zoeken
de Zwarten op die als slaaf gevoerd
zijn naar de Vereenigde Staten, Haiti,
Martinique, Guadeloupe, Trinidad en
de Indianen aan de Amazone. 262
medebroeders verloor deze Congre
gatie door den dood, gedurende en
gevolge van den oorlog. Het Mis-
uis te Weert, hetwelk 50 studeu-
herbergt (uitsluitend Hollanders)
er sinds 190+ 14 tot het Priester
schap opgeleid. Jaarlijks moeten tal
van aanvragen tot opname worden
geweigerd wegens plaatsgebrek. Door
liet Maandschrift -dc bode van den H.
Geest» (prijs f 1.50) tracht men geld
bijeen te krijgen om hst gebouw uit
breiden.
Godsdienst en Kerk.
Aartsbisdom Utrecht.
Z. D. H. de Aartsbisschop
Utrecht heeft benoemd tot kapelaan Ie
Dcnckamp den weleerw. heer H. W.
Dijkmantot kapelaan te Uithoorn
den Weleerw. heer G. H. I. Waanders,
Retraitsn In het St. Alfansus-
Retraitanhuis te Amersfoort.
14 Mei, Vrouwen en Meisjes.
6—9 Mei. Vrouwen en meisjes,
10—13 Mei. Maria-vereen. Arnhem.
15—18 Mei. Congrcganisten Utrecht.
2225 Mei. Ongeh. dames midden-
and, verg. f7.50.'
2730 Mei. Vrouwelijke Huisgeno
n van de leden v. d. Overijselschi
Boerenbond, verg. f 5.
31 Mei3 Juni. Leden van den A.
B. T. B„ afd. Steenderen en omstreken.
710 Juni. Mannen en Jongelingen
uit Bussum e. a. plaatsen.
12—15 Juni. Vrouwen uit Enschede
i andere plaatsen.
1922 Juni. Mannen en Jongelingen.
2427 Juni. Geh. dames midden
stand, verg. f7.50.
28 Juni1 Juli. Herren Vincentianen.
3 —6 Juli. Meisjes uit Enschede verg. f5
1215 Juli, Ongeh. dames midden
stand, verg. f 7 50.
Beleefd verzoek zich uan te mtlden
bij de Directie van het retraitenhuis.
des Heeren glorie aanschcuwen.
EVANGELIE
volgen, den H. Mattheüs; XXI, 1—9.
In dien tijd, toen Jezus Jeruzalem
genaderd en te Bethfage aan den olijf
berg gekomen was, zond Hij twee
zijner leerlingen en zeide tot hen Gaat
het vlek, dat tegenover u ligten
aanstonds zult gij eene ezelin vastge-
bcaden vinden en een veulen met haar
maakt ze los en brengt ze tot Mij, Eu
zoo iemanp u iets zeggen mockt, zegt
danDe Heer heeft ze noodigen ter
stond zal hij ze laten gaan. Dit alles
is geschied, opdat vervulde zoude
worden wat gesproken is door den
Piofeet, die zegt; Spreekt tot Sion's
dochterzie. uw Koning komt tot u,
zachtmoedig, zittend op eene ezelin er.
:en veulen, het jong eener jukdra-
gende. De leerlingen nu gingen en de-
deu zooals Jesus hun bevolen had. En
zij brachten de ezelin en het veulen,
legden hunne kleederen daarop en
deden Hem daarop zitten.
1 de zeer talrijke sehare spreidde
hare kieederen op den weg, en anderen
sneden takken van de boomen en
strooiden die op den weg. En de scha-
die vooruitgingen en die volgden,
riepen en zeiden Hosanna den Zoon
David 1 Gezegend Hij, die komt in
naam des Heeren I
Buitenland
tflissie-aetie.
Gebed van de Kerk op Goeden Vrijdag
voor de Heidenen.
Bidden wij ook voor de heidenen,
opdat de almachtige God de boosheid
were uit hun harten en zij zich, na
hun afgoden verworpen te hebben,
mogen bekeeren tot den levenden en
.wwjcii God i;i: t. t JZjjn etnigrn Zoon
Epistel en Evangelie.
PALMZONDAG.
Les uit het boek Exodus; XV,
27—XVI, 7.
In die dagen kwamen de zon
atü's in Eliot, waar twaalf wat
pnneu en zeventig patmboonen v
ien zij sloegen hunne tenten op bij
de wateren. En van Elim vertrokken
:ij, en de gansche menigte der
Israels'* kwam in de woestijn Sin, die
tusschen Elim en Sinaï ligt, op den
vijftienden dag van de tweede sedert
zij uit Egypte vertrokken waren. En de
gar.sche vergadering der zonen Israel'
morde in de woestijn tegen Mozes e
AJiron, eu dc zonen Israel's zeiden tot
hen; Ach! dat wij gestorven waren
door de hand des Hee'en in Egypte-
land, toen wij bij de vlceschpotten
zaten en brood aten tot verzadiging I
Waarom hebt gijlieden ons uitgevoerd
naar deze woestijn, om het gansche
volk van honger te doen sterven
En de Heer sprak tot Mozes
Ik zal voor u broaden uit den hemel
doen regenen I Dat het volk uitga
iozamele zooveel als voldoende is vi
eiken dagopdat Ik het op de proef
stelle, of het in m|ne wet wandelt, al
dan niet. Doch op den zesden dag
moeten zij toebereiden wat zij indragea,
cn dit zal het dubbele zijn van betgeen
zij voor eiken dag plegen in te zamelen.
En Mezes en Airon zeiden tot al
de zonen Israel'sDezen avond zult|
gij weten, dat de Heer u uit Egypte-
land gevoerd ^ceft. rn morgen zu't gij
Uit den nieuwen Russischen heil-
at verhaalt een Hollander die er
toefde, het volgende
Wat is bolcbevisme? vroeg hij. Wat
zijn de bolsjewiki. De naam bolsjewiki
betcekent naar zijn oorsprong
Waar begint het ontstaan van deze
bacil, die zich in zeer korten tijd over
de hcele wereld heeft verspreid, eveaals
de Spaaasche ziekte Iu de straten van
St. Petersburg. Heel klein begonnen,
schijnbaar onschuldig, maar snel toene
mend als een lawine, en ten slotte dood
.en verderf brengend over heel een volk.
Schijnbaar onschuldig, daar het heette
bevrijding tc rullen brengen en demo
cratie, maar eindigend met alle vrijheid
te ver mooi den.
Vrijheid, heerlijke vrjjheid I riep spr.
uit. Waardeert toch de vrijheid, die gij
geniet, volk van Nederland I Gc moest
eens 25 jaar onder den knoet gezeten
hebben, om uw vrijheid te kunnen
decrcn. Neen, erger nog: ge t
onder het bolchevieksche schrikbewind
hebben verkeerd I
Lenin en Trotzki kunnen zich
eer op straat vertoonen vanwege het
doodsgevaar dat ook ben bedreigt, 't
Loopt uit op een groote moordenaars
bende. Wenscht men dan het Czarisme?
Neen, die geleefd heeft onder het knoet
regiem, zal dit voor geen volk wen-
schen. Maar dat toch nog honderdmaal
liever dan het bolchevisase, want dit
brengt een slavernij, zooals er zelfs in
Rusland, ook vóórdat de slavernij offi
cieel werd afgeschaft, nooit is geweest.
Men is dag en nacht omringd
bajonetten, die al wat nog «enigszins
naar vrijheid lijkt, in bloed smoren. Die
vroeger iets bezaten, zijn nu doodarm;
niets hadden, maar als moordennars
dieven gewoed hebben, zijn
pitalisten. Matrozen loopeu rond met
colliers van 50,000 roebel waarde.
geen kapitalist is, heeft niet
vanwege de fabelachtige prjjti
der levensmiddelen. Men wordt ee
oudig voor de keus gesteldden hoe»
gerdood sterven of bolsjeviekj worden.'
Nu een mensch wil blijven leven, zoo
lang hij maar eenigszins kan en dus
bijna iedereen wordt bolsjeviek. Dat is
de heerlijke vrijheid.
En de gelijkheid en broederschap?
Ja, er is geen mijnheer en geen mevrouw
meer. Allen hebben éênzelfden nr -
die betcekent: »genoot«. Nu, men
niet daar 1 De grootste ellende die
zich denken kan. En wat is de I
al die ellende Men wil geen gods
dienst meer. God moet weg uit de
Kerk, uit de huizen, uit de school, uit
het volk. En wie dat wil, gaat den af
grond tegemoet. Daardoor is het Rus
sische volk in den afgrond der diepste
ellende gestort. Recht is er niet meer,
vrijheid is er niet meer. Er is slechts
heerschappij van dievea en moordenaars.
Verschillende tafereelen, door den
verhaler zelf bijgewoond, illustreerden
dit op de vreeselijkste wijze. Men zegt
wel: wij willen geen geweld, maar de
300 meisje», die in het keiierlijk paleis
de regceriog van Kerenski wilden ver
dedigen tegen de bolsjeviki, de 400
offioieren, die hun leven in de waag
schaal gesteld hadden voor hun land,
de honderden onschuldige kinderen
ondervonden het wel anders.
Speelt niet in Nederland met den
geest van bolchevisrae I Hij wekt wan
hoop, waardoor alle mcnschelijk gevoel
wordt uitgeschud, zelfs door de anders
teergevoelige vrouw.
Kapitalisten, burgers, boeren, arbei
der», allen hebben vreeielijk geleden
en lijden, voor zoover ze leven, nog
vreeselijk. De laatsten, de arbeiders, nog
het meest. Geen wonder, dat de boeren
en ook de arbeiders zich hoe langer
hoe meer gaan versetten, gaan organi-
seeren tegen de bolsjeviki.
Vragen wc nu, wat het boIchevi»me
bewerkt he»ft, dan zegt ieder dia de
toestanden kentniets goeds en ont-
laglijk veel kwaad». Wie zal dan toch
too dwaas »ijn, om zoo iets te begee-
ren De uitkomst isgeen eten meer
of zoo duur, dat het niet te betalen is
dan nog zoo slecht, dat men er
i wordt. Kiecding idem. Geen recht
ea geen wet meer. De onschuldigen
veroordeeld, de grootste bandieten vrij
rondloopend. ja, ten slotte alle vrouwen
van 18 tat 40 jaar van staatswege ge
prostitueerd (zooals in Saratov).
Wenscht gij dat? Met een krachtig
woord van waarschuwing, eindigde de
verhaler.
In 1917 stierven in Duitsch-Oosten-
ijk 100.000 menschen meer dan in 19.6
tengevolge van andervoedingin 1918
was dit getal nog aanmerkelijk hooger.
Te S'cgcn werd het heele gezin
den arbeider Petri uit Alsdarf
wegens ondervoeding naar het zieken
huis gebracht. De ongelukkigen waren
zóó uitgeteerd, dat twee kinderen reeds
onderweg, de grootvader spoedig
aankomst in het ziekenhuis overleed.
Man, vrouw ea vier kinderen leven
nog, doch hun toestand is zorgelijk.
Binnenland
ernstige heidebrand gewoed, hoogst-
rschijnlijk ontstaan tengevolge van
ontplcffea van een granaat, b| mili
taire manoeuvres achtergelaten. Een
oppervlakte van ongeveer 40 H.A.
heide is afgebrand.
>r zoon van notaris van Heyst
Wijk bij Duurstede, werd doer den
oachtwacht aan den ingang van het bosch
Duurstede bewusteloos, met een schot-
lid door het hoofd en badende in
zijn bloed gevonden. De ongelukkige
overleed eenige uren later.
Twee agenten vati politie teljmuiden
kregen tijdens hun nachtdienst eene
woordenwisseling, welke zóó hoog liep,
dat men elkander met sabels te lijf
ging. Beide vechtersbazen, van wie de
één aan den arm en de ander aan het
hoofd een wonde kreeg, zijn voorloopig
geschorst.
- De werkman M., te Weert had
•ondje aan zijn hand, waatop hij nau
lijk» lette. Dezer dagen zwol zijn arm
hevig op en constateerde een ontboden
geneesheer bloedvergiftiging.
thans voor Doopsgezind predikant voor
bereiden, zijn tien, dus juist de helft,
vrouwen.
De kolenschaarschte kostte ons land
per jaar 112 milloen gulden.
Ir is een aanvang gemaakt snet
uitvoer van aardappelen. Voor
bionenlandscb gebruik is voldoende
voorraad.
naar ons land belangrijk af.
Het vet der buisslachtingen zal ia
den loop dezer maand worden vrij
gegeven.
Bij een huizoeking bij een smokke
laar te Belliogwolde is 80.000 mark in
beslag genomen.
In den nacht is te Nijmegen ge
deeltelijk afgebrand de Eiermijn, welke
tijdelijk was ingericht tot stalling van
paarden. Niet minder dan 11 paarden,
toebehoorendeaan den heer Leenknecht,
kwamen in de vlammen om. Een groote
partij hooi en stroo werd eveneens door
het vuur vernield. Vijf auto's konden
nog bijtijds in veiligheid worden ge
bracht.
De Nijmecgsche politie heeft aan
gehouden een monteur en een koop
man. verdacht van inbraak met diefstal
te Nijmegen. Zij hebben bij die gelegen
heid i 4000.gestolen. Een werd r«edi
geruimen tijd wegens verschillends op
lichtingen door de politie gezocht.
De liberale partij.
De kracht, om zelf te regeeren,
voelde de liberale partij vórig jaar niet,
dut liet zs het roer van het Staats
schip voorloopig aan reohts over met
den heimelijken wenseh natuurlijk, dat
rechts een geweldigen blunder sou
i. Doch de onuitgesproken wentch
is gelukkig niet vervuld. Het versmade
Christelijk Ministerie bleek nog lang
niet mis te zijn en toen November
kwam en Troelstra de roodc vaan
wou planten, nam het rechtsche minis
terie een tegenoffensief, verpletterde
de roode macht, nog voor het libera
lisme eigenlijk goed van zijn schrik
bekomen was.
Hadden we toen geen recbtsch ka
binet gehad, dan zouden we nu de
beroemde roode zweep van President
Troelstra gevoeld hebben. Nooit is de
kracht der Chrittelijke partijen en spe
ciaal van de Katholieke Kerk zoo
schitterend gebleken als in die bange
dagen. Ko vooral door die ongehoorde
organisatie van Roomsch Nederland
ijn de linksche oogen opengegaan.
Links bad zich eenigszins tvergistlc
De leider der vrijzinnigdemoeraten, het
bekende en intelligente kamerlid Mr.
Marchaal heeft dezer dagen in een
rede over de Statenverkiezingen te
Groningen nog eens even de geschie
denis der laatste maanden doerloopen.
En hij heeft daar publiek gezegd tegen
rijn linksch publiek»Een linkscke
meerderheid tot regeeren in staat ie
Te Bussum heeft de politie militairen,
ten uit Naarden en een uit Zeist opge-
ipoord en aangehouden, wegens inbraak
met diefstal van een partij brood
kaarten in de Koning Willemssbool al
daar, waar in een der lokalen het Gem.
Broodbureau is gevestigd, terwijl te
Amsterdam nog 2 personen zijn aan
houden in verband met deze saak,
wegena diefstal en heling.
Te Nootdorp is een arbeiderswoning
afgebrand. Vier geiten kwamen daarbij
in de vlammen om. Het gezin bestaande
uit man, vrouw en 2 kinderen, had
zich ter rust begeven, doch kon juist
in veiligheid komen. Verzekering dekt
de schade.
De landbouwende bevolking ia Haar
lemmermeer schijnt zich weinig aan
den zomert jd te storen; de werkzaam
heden beginnen en eindigen
uur later dan voorbeen. In de meeste
gezinnen heeft men de klokken niet
verzetzelfs kerken eu scholen regelen
zich niet naar »den nieuwen tijd.»
Alle openbare gebouwen en instel
lingen natuurlijk wel.
Da spoorwegen geven dit jaar geen
rondreisbiljetten af.
u» De distributie van gedistilleerd is
opgeheven.
De vlektyphus behoort te Hattum
tot het verleden. Bij een schoolinspectie
aldaar bleken 80pCt. der kinderen
luizendragers te zijn.
Van de twintig studenten', die zich
Gemeentelijke arbeidsbeurs.
Aanvragen van werkgevers.
Ie. Volwassenen2 behangers, 3
dagmeiden, 1 dienstbode, 1 fabrieks
arbeider, 1 behanger (halfwas), 1 be
hanger-stoffeerder, 2 kappersbedienden,
1 kleermaker, 1 loodgietersleerling, 1
elcctro-moateur, 1 loopjongen, 10 met
selaars, 1 opperman, 1 rijwielhersteller,
1 schilder, 1 schildersleerling, 1 aan
komend rijwielhersteller, 3 winkelbe
dienden.
Aanbiedingen van werkzoekenden.
1 banketbakker, 6 bankwerkers, 1
behanger, 1 boekbinder, 2 boekdrukker»,
10 broodbakkers, 1 electricien, 1 fa
brieksarbeidster, 53 grondwerkers, 1
boutdraaier, 1 iabiieksnaaister, 1 glas
maker, 1 electricien (leerling), 1 boom-
kweeker. 1 chauffeur. 6 kantoorbedien
den (man.), 4 kantoorbedienden (vrouw.),
1 kellner, 5 kleermakers, 2 koetsiers,
1 kruideniersbedienden, 1 kuiper, 1
letterzetter, 3 loodgieters, 3 loopknechts,
163 losse arbeiders, 3 machinale hout
bewerkers, 3 machinale bankwerkers,
4 hulpmonteurs, 1 groentetikweeker,
1 magazijnmeester, 3 handelsreizigers,
1 lompensorteerder, 1 magazijnknecht,
4 metselaars, 3 meubelmakers, 2 mon
teur*, 20 opperlieden, 1 schilder, 13
schoenmakers, 28 sigarenmakers, 8 si-
garensorferders, 13 slagers, 1 steen
drukker, 1 stenotypiste, 1 spiegelver-
gu'.der, 1 olieslager. 1 meubelmakers-
leerling, 1 poltoerder, 2 schippers, 3
stokers, 3 straatmakers, 1 stukadoor,
3 suikerwerkers, 12 timmerlieden, 3
tuinlieden, 5 veldarbeiders, 7 voerlieden,
2 werkvrouwen, 1 winkelbedienden, 2
zadelmakers, 2 wevers.
