PRIMA WIJNEN
ïïeffrvyterj Botermelange.
J. VAN HAMERSVELD Jr.
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
KANTOOR LANGEGRACHT 28, AMERSFOORT
VRIJDAG 14 NOV. 1919 33» JAARGANG No. 66
DE EEMBODE verschijnt Dinsdags- en
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke weck in
gaan. doch opzegging van abonnement moet
geschieden voor den aanvang van een nieuw
kwartaal.
Prijs per drie maanden t 0.75. Buiten de
gemeente Amersfoort f 0.80. Afzonderlijke
tarieven voor handel en nijverheid bij gi
adverteeren.
Advertentiün moeten des Dinsdags en des
Vrijdags vóór 10 uur worden bezorgd.
VANAF f 1.35 PER FLESCH
VRAAGT PRIJSCOURANT.
Binnenland
Invaliditeitswet.
Hel mag thans voldoende bekend
geacht worden, dat 3 December a.s.
de Invaliditeitswet in werking zal treden,
en dat een ieder, man of vrouw, in
dienst van anderen tegen loon arbei
dende, zich moet hebben aangemeld
bij den Raad van Arbeid in welks dis
trict hij of zij in den regel pleegt te
arbeiden. Vrijgesteld zijn zij, die den
leeftijd van 14 jaren nog niet hebben
bereikt of dien van 65 jaren hebben
overschredenen zij, die een vast loon
van inCer dan f 2000 verdienen. Ook
zijn vrijgesteld zij, die, hoewel in loon
dienst zijnde, in de vermogensbelasting
zijn aangeslagen.
Waar vele verzekeringsplichtigen zich
tot heden niet hebben aangemeld,
kan er niet nadrukkelijk genoeg op
worden gewezen, dat ieder uitstel van
inzending van het aanmeldingsformulier
geldelijk verlies kan tengevolge hebben,1
aangezien bij niet tijdige inzending der
aanmelding door den verplicht-ver
zekerde de werkgever niet Ifttn worden
verplicht van 3 December af premie
te betalen.
Het kan den verzekeringsplichtigen
en hunnen werkgevers niet genoeg ge
zegd worden, dat het laatstgenoemden
bij de wet is verboden loon uit te be
talen, indien na 3 December geen rente-
kaart door den Verzekerde aan zijn
werkgever kan worden overgelegd.
Mocht de werkgever niettemin loon
uitbetalen, dan is hij strafbaar.
Het is ook voor de administratie van
den Raad van Arbeid van zeer groot
belang wanneer zoo spoedig mogelijk
de aanmeldingen worden toegezonden,
omdat alvorens tot verzending der rente-
kaart aan den verzekerde kan worden
overgegaan, zeer veel administratief
werk moet worden verricht.
In verband met het voorgaande wor
den de arbeiders en arbeidsters hunne
aanmeldingen, voor zoover zij zulks
nalieten, zoo spoedig mogelijk in te
zenden bij den Raad van Arbeid.
Zonder onderscheid zullen de werk
nemers en werkgevers, die óf uit hoofde
van gemoedsbezwaren, óf om redenen
vau anderen aard, onverschillig welke
die zijn, weigerachtig waren aan hunne
2)
GEWROKEN.
En dan is er nóg een gezicht, dat is
het ergste van alle. Het is van een
vrouw, die mij moet haten en vervloe
ken. Ik voel dat haar oogen mij steeds
volgen met blikken vol leedvermaak,
alsof ze zich eindelijk, eindelijk op mij
gewroken heeft! Wat zou ze blij zijn,
als ze mij hier zoo uitgeput en bijna
stervende zag liggen U, neig uw
hoofd," ging de arme zieke snikkend
voort, „als gij zoo dicht bij mij blijft
staan, is het alsof die vrouw mij niet
kan naderen."
„Kom, kom," zeide zuster Angela
zacht en op bedarende toot), „dat zijn
allemaal koortsdroomen, beste. Als gc
maar eens hartelijk kondt bidden."
„Bidden," riep de zieke bijna wild.
„Wat zouden gebeden helpen tegenover
haar vervloekingen I Al die jaten heb
ben ze. mij reeds achtervolgd, ik gevoel
het nu wel, ai heb ik het vroeger niet
begrepen. De liefde van mijn echtge
noot heb ik er door verloren, die vloek
beeft mijn kind gedood, en dat ik nu
hier zelf stervende ter neder lig, hel
komt alles daarvan. Ik moet het u ver
tellen, anders zal het mij nog krankzin
nig maken. Ik was jong en mooi en ik
wist hoe de mannenharten te ver
overen. Op ieder bal was ik dekonin-
Waar de prijzen voor de eerste levensbehoeften
nog steeds enorm hoog zijn, en voornamelijk de
prjjs van roomboter voor dagelijksch gebruik
bjjna niet te betalen is, vestigen wij uwe bij
zondere aandacht op onze
HOOCFIJNE BOTERMELANGES.
waarvan de smaak en de kwaliteit die van
roomboter evenaart
Wij atellen U in de gelegenheid, op Uwe dage-
lijksche uitgaven voor de huishouding aanmer
kelijk te besparen, en noodigen U uit, gebruik
te maken van nevenstaanden reclame-coupon.
P. DE GRUYTER ZOON.
WINKELS DOOR GEHEEL NEDERLAND.
10 KORTING,
GRATIS S POND MAÏZENA TER KEURING!
J Tegen inwisseling van dezen coupon
ontvangt' U in onze winkels vanaf a-s.
a Maandag tot-en met a.s. Zaterdag bij
c aankoop van 1 pond botermelange,
i a plantenboter'of margarine
GRATIS TER KEURING
g een half pondspak 7)efffUj/lfri Maïzena.
5 P. DE GRUYTER ZOON.
KOFFIE - THEE - CACAO.
bij de wet vastgestelde verplichting te
voldoen, in staat van beschuldiging
worden gesteld.
Het Gemeentebestuur van Smal-
lingerland biedt gelegenheid, om van
gemeentewege schoenreparatie te laten
verrichten. Voor dat doel heeft hel
een electriscbe schoenreparatie-
inrichting te Alkmaar een overeenkomst
gesloten, waarbij deze laatste op zich
neemt, de schoenen van de ingezetenen
dier gemeente tegen vaste prijzen te
repareeren. Eens per weck worden de
kapotte schoenen naar Alkmaar opge
zonden, en komen gerepareerd terug.
Hetzelfde gemeentebestuur beeft voor
de ingezetenen tegen verlaagden prijs
verkrijgbaar gesteld ongebleekt katoen
lolton-deker.s.
Hel Zweedsche stoomschip „Her-
nies" heeft aangebracht 4 man van het
Ned. s.s. „Zaan" hetwelk Zaterdag van
Rotterdam naar Helsingfors was ver
trokken met levensmiddelen en Zon
dag op een mijn is geloopen en ge
zonken. De geredden hebben 46 uur
in een sloep rondgedreven en zijn toen
opgepikt. Hun voeten zijn bevroren.
lan onder wie 2 passagiers worden
nog vermist.
In Rotterdam is weer tiamstaking.
Dc dienst is de helft ingekrompen.
Van het geheele personeel, ongeveer
)0 man sterk, staken ruim 10Ó man,
bijna uitsluitend machinisten er. stokers.
De directeur heeft verklaard, dat de
staking zeer langdurig kan worden.
De maatschappij heeft het vorige jaar
et 140.000 guldens verlies gewerkt en
dit jaar zal het tekort niet geringer zijn
inwilliging der volledige eischen van het
personeel kost 2 ton.
De eenige oplossing, die de directeur
thans nog ziet is, dat dc regeering het
bedrijf naast.
De prov. Groningen en in 't aan-
grenzenddeel van Duitschland, lijden de
landbouwers ontzettend door de mui
zenplaag. Een boer heeft zijn
land 10 dagen onder water gezet even
een ijsbaan. Dit middel hielp. Bij
gin. Den tweeden zomer kwam er een
mededingster Sybilla Wentwonh
heette ze, en zoodra ik haar zag, voelde
ik dat mijn machl in gevaar was. Ze
i, en ofschoon ik haar van
ooger.blik af haatte zelfs
ik moest bekennen, dat ze het in schoon
heid van mij won."
Zuster Angela slaakte eeu lichte
zucht, alsof het verhaal der zieke haar
vermoeide.
„Ja, ik verveel u, zuster," sprak de
zieke, „maar het is bijna uit. Ik haatte
Sybilla Wentworth, ik haatte haar nog
toen ik zag dat Vance Lucas
haar bekoorlijkheden bezweek. Wij
hadden juist een groot kapitaal verloren
door het failliet van onzen bankier, en
mama had mij gezegd, dat alleen een
rijk -huwelijk mij voor armoede kon be
waren. Ik zwoer dat Sybilla Wentworth
mij Vance Lucas en zijn millioenen
ontnemen zou. Maar dat hielp mij
nig: iedereen zag dat mijn schoonheid
het tegen die Sybilla moest afleggen,
al hield ik mij goed voor de wereld,
ujn hart was vol bitterheid en wanhoop.
Op een morgen na een bal, waar mijn
schoone mededingster ontegcnzegelijk
de koningin geweest was, had ik half
besloten het veld maar aan miss Went
worth over te laten en aan mij i
mama te gaan meedeelen, dat ik Vance
duizenden zijn de verdronken muizen
gevonden, die thans een goede bemes
ting geven.
Aan het Verslag der Algemeene
Rekenkamer, nopens hare werkzaam
heden over het jaar 1918, is het vol
gende ontleend:
Gebleken is, dat door het Departe-
ent van Landbouw bij instelling der
crisisorgauisaties geen voorschriften
waren gegeven voor de inrichting van
de administratie nis anderszins. Het
gevolg hiervan was, dat op enkele
kantoren in het eerste tijdperk van
hunne werkzaamheid de administratie
onvoldoende en gebrekkig was
gevoerd, wat de controle ten zeerste
bemoeilijkte.
De administratie van Hen der regee-
ringscomissarisscn, belast met de rijks-
graaninzameliug, was zelfs zoodanig
verward geraakt, dat de op 1 Jan. 1919
opgetreden nieuwe functionaris een ge
heel nieuwe boekhouding moest aan
leggen en de boekhouding van den af
getredene door een daartoe aangewezen
accountant zal moeten worden bijgewerkt;
in orde gebracht.
Jij twee van de te 's-Gravenhage
gevestigde rijkskantoren was voor in
richting en meubileering niet minder
dan pl.m. f120.000 en pl.m. f60.000
uitgegeven. In het voor een dier kan
toren gehuurde perceel was de instal
latie voor centrale verwarming met de
electrische schelgeleiding en eenige;
zeilen, loopers en lichtkronen overge-
men voor eene som van f12.000;
het pand, aangekocht voor het andere
kantoor, was eene inrichting voor cen
trale verwarming aangebracht voor
f 4000. Beide verwarmingsinstallaties
bleken onbruikbaar of althans voor dc
behoefte onvoldoende, zoodat daarna
nog aanzienlijke bedragen voer de aan
schaffing van haarden en kachels wer
den besteed.
Voorts werden groote uitgaven aan
getroffen voor vloerbedekking, waaibij
zelfs voor zolderkamers en gangen was
gebruik gemaakt van vilt papier met
graniet-inlaid, voor bureautafels, waar-
Lucas verloreu had.
Ik had eenige slukken kant te was-
schen gegeven aan een vrouw wier wo
ning ongeveer een kwartier van de ODze
'ijderd lag, en daar ik dien morgen
in een stemming was om gezel
schap te zoeken, stapte ik er maar al
leen op af on» de kant te halenToen
ik de woning der waschvrouw naderde,
sprak een jong meisje, dat ik wel eens
als kamenier had gehad,,U moet daar
niet binnen gaan juffrouw zeg niet dat
ik u gewaarschuwd heb, maar ze heb
ben kleine Piet in het achterhuis ver
borgen „hij heeft de pokken."
„De pokkenIk rilde bij de ge
dachte aan het gevaar dat ik geloopen
had. Ik haastte mij uit de nabijheid der
besmette woning te komen maar ik was
er nog geen twintig meter vandaan of
ik zag Vacc Lucas en Sybilla Wenth-
wordt uit een zijpad komen.
„Ziezoo," hoorde ik haar tot Vance
zeBKen> „verder mag je niet mee. Ik
moet naar mijn waschvrouw om
paar stukken kant te laten halen die ik
tot iederen piijs van avond op het bai
dragen moet I"
Ik zag haar op de woning der wasch
vrouw toegaan, maar de waarschuwing
bestierf op mijn lippen. Daar stond ik
in de schaduw en overwoog mijn laatste
kans op overwinning. Wanneer zij den
onder van mahoniehout, voor bureau
stoelen f40 óf 85 per stuk. Voor platen
en gravures, voor klokken, waarbij
antieke kolompendule voor f 200.
Het trok ook de aandacht, dat bij
het aanschaffen van meubelen, bureau
behoeften, enz., niet gestreefd was naar
dc voordeeligste wijze van aanschaffing,
door aan concurrente handelaren prijs
opgaaf te vragen.
Meestal waren alle leveringen aan
denzelfden leverancier gegund. Zoo was
aan het Rijkskantoor voor Vee en
Paarden, dat in Mei 1918 was inge
steld, door eenzelfde firma te Novem
ber 1918 reeds voor f 228.000 geleverd.
Bij het bepalen van de bezoldigingen
der crisisambtenaren was klaarblijkelijk
geen vaste lijn gevolgd.
Bij een der kantoren echter was
1918 niet minder dan pl.m. f30000
wegens overwerk uitgekeerd. Het trok
daarbij de aandacht, dat niet alleen
de ambtenaren van lagcren rang, maar
ook de afdeelingschefs en de ii-spectie
in die uitkeering hadden gedeeld.
Bij een ander kantoor was aan
ambtenaren niet alleen koffie, thee
melk verstrekt, wat tot 1 Jan. 1918
ook op andere kantoren voorkwam,
ar bovendien broodjes met vleesch,
ren enz., wat nergens elders was
igelroffen. Over het tijdvak van
October 1916 tot 31 Jlcc. 1917 had
dit ee.ne uitgaaf van ruim f 12.000 ge
vorderd.
Buitenland.
Dat het werk van deö Oppersten
Raad te Parijs er niet toe leidt den
geest van vrede en verzoening spoedig
op te roepen blijkt wel uit de weer
klank, die de jongste Entente-eischen
in Duitschland hebben gevonden. De
Hanze-steden hebben bij de rijksregee-
ring met nndiuk geprotesteerd tegen
het uitleveren van scheepskranen, dok
ken, baggermachines enz. di^ir dit het
herstel van de Duilsche scheepvaart
en daarmede het economische herstel
drempel van het huisje, waar de pok
ken heerschlen, overschreed, zou al haar
schoonheid en bekoorlijkheid niet kun-
p.eu beletten, dat men haar uit de ge
zelschappen verbande, uit vrees vooi
de besmetting. Wanneer ze dat huis
daar binnentrad, zou ik nie.ts meer van
haar te vreezen hebben.
,.En toen hebt ge haar laten gaan,
nietwaar," riep zuster Angela vol af
schuw. „Toen hebt ge h.'iar laten gaan
om misvormd te worden, om haar
schoonheid, haar stem, bijna zelfs haar
leven te verliezen. O, ik wist alles ik
heb u reeds het eerste oogenblik her
kend, maar dót, dat hnd ik toch
kunnen denken."
„Sybilla Wetworthl" riep de zieke
angstig uit. „Och, ziet ge wel dat die
oogen mij nchtervolgen I Gij zijt Sybilla
Wentworth."
Een oogenblik was het doodstil,
de beide vrouwen staarden elkaar aan,
sidderend voor den afgrond, die tusschen
hen lag. 'Maar in het hart der liefdezus
ter kterdc spoedig de gewone ru
kalmte terug. Zij overwoog watzi
loren er, wat ze gewonnen had, ei
woordde:
„Ja, ik heette eenmaal Sybilla Went
worth. Maar ik ben al zoovele jaren
lang z.uster Angela, zooveel gelukkige
jaren vol arbeid, dat die vroegeic dagei
N.V. Centrale Crediet-
en Landbouwbank
AMERSFOORT, Kortegr. 19. Tal.lnt. 383
UTRECHT, Tel. Interc- 460.
SOEST, Van Weedestr. 206, Tel. Int 6
SCHERPENZEEL, Tel. Inlerc. 6.
Telegramadres „Credo".
liüatn (tlin i hpiiil» ot langen ga luiten tonijn.
Safe Deposit.
het Duitsche rijk gcruimen tijd zou
beiemmeren.;
Duitschland zal zijn eigen koopvaar
ders de weinigen die het volk nog
gebleven zijn niet meer kunnen her
stellen en de havens zullen in minder
dan geen tijd verzanden. Intusschen,
Duitschland zal toch moeten bukken.
De Duitscher die de geheele wereld
tegenover zich heeft, kan op niemand
een beroep doen. Alleen van president
Wilson zou de Duitsche regeering
moreelen en materieelen steun kunnen
verwachten, maar daarop is geen hoop
zoolang Amerika buiteD den Volken
bond blijft.
De Duitsche Republiek bestaat nu
een jaar.
Wat heeft die republiek het volk
gebracht
Niets. Alleen ellende. Dwangheer-
schappij van het proletariaat, een slappe
regeering, stakingen zonder eind, ont-
'eddering, moreele verwildering, teugel-
ooze genotzucht, sociaal-democratische
phrasen.
Als goede dingen staan op de balans:
Het vredesverdrag, hoe slecht ook,
nieuwe grondwet, die terimi
theoretisch den chaos redde en
best lest de Rijksweer, die de
mogelijke brokken van Duitschland nog
nooddruftig bij elkaar houdt en prac-
ich wat orde in den chaos brengt.
Z .nder die rijksweer ligt morgen aan
den dag de republiek op apegapen. De
roode republiek leeft bij de genade der
bajonet. De eigenlijke meester en heer
der »vrije* republiek is de opperbevel
hebber Noske. Bloedige ironie vau 't
lotBebel zal wel op den 9en met
de snelheid van een rotatiepers zich
lijn graf omwentelen en Mars ni
mindert
Amersfoort
Geloof en Wetenschap.
Vele leden en aspirant-leden,
onder tal van dames woonden Dinsdag
de opening bij van 't seizoen van
Geloof en Wetenschap».
De voorzitter heette allen welkom,
imvatte het vorig program, waarop
veel apologie. Dit jaar is de weten
schap meer naar voren gebracht. De
samenstelling van dit welgekozen pro
gram, baart het bestuur evenwel finan-
tieele zorgen, moge daarom de leden
het hunne bijdragen deze zooveel moge
lijk te verlichten, vooral door het aan
brengen van nieuwe leden. De voor
zitter verwelkomde dan den heer Bern.
mij 3ls een droom toeschijnen, half ver
geten. maar zeker vergeven. Uw han
delwijze heeft mij bitter smartelijke uren
gekost, en maar ge beeft als een
riet, arm kindl"
Opeens was zuster Angela weer ge
heel en al verpleegster. „Zoo gaat het
niet, hoor," sprak ze, en legde weer
bedarend haar hand op het voorhoofd
van de zieke. Deze sloeg plotseling hare
vermagerde armen om de slanke ge
stalte der zuster heen en barstte in een
stroom van tranen uit, die bedrukt ge
moed verlichtten.
„Nu begin ik u te begrijpen, snikte
de patiënte. Sybilla, Sybiila, engel van
goedheid, help mij in de duisrernis en
voer mij tot God terug I"
De glans, die bij deze woorden der
zieke over zuster Angela's gelaat kwam.
verleende het een schoonheid, grooter
dan Sybiila Wentworth ooit bezeten
had, Het was de vreugde der engelen
bij de bekkering van een zondaar.
En, al de dagen van pijn die nog
volgden hechtte Eleanor zich met uieu'
geloof en vertrouwen aan zuster Angel:
die haar door de ellenden des levens
heen veilig geleidde op cicn weg
het Hcmelsch vaderland.
EINDE.
Verhoeven die den Ylaamschen dichter
Guido Gezclle zou bespreken c
mcj. Corry de Rijk, die zijn verzen *c
:citeeren.
De heer Verhoeven gaf een bio
graphic van den grootea dichter, die
den 1 Mei 1830 als hovenierszoon te
Brugge werd geboren, waar hij leefde
hel centrum van 't Vlaamsch historie- jj
Zijn eerste opleiding genoot hij in het ,;j
klein seminarie te Ruusselaere, waar
hij tevens de betrekking van portier -j
vervulde, hierdoor gevoelde hij zich dc 1
mindere in zijn oogen en in die
zijn meesters. De por lierscel werd et
wel het scheppingsoord van gelegen- I
heidsgedichtcn.
Ia 1854 werd hij benoemd
fessor aan 't klein seminarie te Rousse- J
lacre, hij die in alles zoo anders i
dan anderen. Meu moet een arendsjong J
zijn om den arendsvlucht te volgen va:
dezen geleerde, die 15 talen kende e
de dialecten spelenderwijze leerde,
Spr. gewaagde vervolgens van zijn L
liefde voor z'n leerlingen, nooit heeft ec
heiliger harleklop in zijn verzen gekloa
ken als in deze periode.
Alles was voor zijn leerlingen, ïijo'l.
dichtkunst, zijn menschzijn, zijn liefde. 11
Deed echter Gezellc wèl Helaas tuch: W
cn orde ontbraken, zijn tucht was liefde f
i wie is daarvoor rijp?
Toen een nieuwen bewiodvoe
kwam, moest Guido verdwijnen en dit
vormt de rouwrand om zijn levensboek.'
Hij werd bestuurder van het Eogesch
seminarie te Brugge maar, zijn grool
ziel was gebrokenhij was geheel t
al ontmoedigd dit sprak ook uit q
brieven.
Gezelle trachtte evenwel iopneste
beid, taalstudie, geschiedenis en fo
klore zijn troost te vinden.
Hij stichtte cn werkte mede aan tijd
schriften, maar zijn kruisweg was no/
niet ten eiode; men bekladde hem achte».
lijn rug en belichtte hem van politiek/
opliitserij.
De politie deed huiszoeking bij hem
i hij had het vertrouwen in de m
heid verloren,
Guido's vertrek uit Brugge was capi
tulatie, maar ook verlossiog, hij werd
onder-pastoor te Korlrijk. Daar was hij
