N. 11. Ciintrals Crediet- eo Landboowbank
The Douglas
LJ.B.Posthouwer
J.i. VAN HAMERSVELO
Bel dan op No. 42
m-VI'W .iwsp
rW'
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
VRIJDAG 10 JUNI 1921.
35ste JAARGANG No. 22.
Kantoor i Lsofegracht 38,
DB BEMBODB verschijnt Dinsdag-
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke weck
gaan. doch oplegging van abonnement moet
geschieden voor den a
Prijs per drie maanden 11.00 Bulten de
gemeente Amersfoort f 1.10. Afionderlijke
,0 cf
or handel en nijverheid bij geregeld
adverteeren.
AdvertentlEn
vóór 8 uur w
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Die moed en Insl bedmngen
kan, een verstandig man.
Binnenland
He» kiezen van zijn krant.
(Ingezonden.)
Reeds soo dikwijls is in onse vele
bladen over de gevaren van d- neutrale
krant geschreven en daartegenover,
geweien op de voordeelen van de
Roomsche periodiekeo, dat we toch ook
weieens in een artikel mogen uiteen
zetten welke plaats het Blad in ons leven
inneemt, aan welke behoeften het vol
doet. We meenen dat een beantwoor
ding vao deze vraag dient vooraf te
gaan aan besprekingen van onderwerpen
als in-wat-voor-richting moet uw krant
koersen.
Vooral dienen we goed te onder
scheiden. De tweewekelijksche en maan-
delijksche tijdschriften terzijde gesteld,
zoodat we alleen de bladen overhouden
die het kenmerk van krant in hunne
actualiteit bezitten, moeten we de week
bladen, de meermalen-per-week uit
komende kranten en de dagbladen aller
eerst verdeden in organen die aan de
speciale beroeps-behoeften voldoen, n.l.
de vak-bladen, en organen die aan de
gebeurtenissen en verschijnselen van
het veelzijdig maatschappelijk leven (in
den uitgebreidsten zin) rijn gewijd,
die aan onze belangstelling in 't leven
rondom ons voldoening geven. Welke
van de beide soorten de voorrang heeft,
willen we niet nagaan, we wijzen er
slechts op (lat uit en dus na het
algemeene het bizondere komt. De
meeste zullen én een vak blad en een
algemeen-blad lezen.
Indien ten minste een vakblad aan
wezig is. Zoo niet, dan zijn zij aan
gewezen op een vervanging daarvan
in bet groot-blad, dat met zijn verschil
lende uitgebreide rubrieken ook aan
hun beroepsbehoeften tegemoet komt.
We komen alzoo tot een onderscheiding
van de algemeene-bladen ingroot
bladen en kleinbladen. Is een grootblad
erop aangewezen vooral de internationale
en nationale aangelegenheden onder de
aandacht van zijn lezers te brengen,
het klein-blad moet op de eerste plaats
ons op de hoogte houden van hetgeen
de naaste omgeving (de kring waarmi
we de nauwste en veelvuldigste relaties
hebben) gebeurt. Maar allééu 't eigen-
streeksche vermelden, mag 't niet. Voor
hem, wien door aanleg, middelmatige
ontwikkeling, of drukke bezigheden, lust
of tijd ontbreekt iederen dag (soms
twéémalen) acht tot twaalf groote vellen
door te gaan, moet het klein-blad, om
hem van het voornaamste op-de-hoogti
te houden, 'n korte samenvatting geven
van de hoofdgebeurtenissen in btnnen-
en buitenland.
Merkwaardig in dit verband Is het
feit, dat den laatsten tijd zoovelen,
daaronder een groot getal ontwikkelden
en gestudeerden, voor de feiten van
den dag het klein-blad gaan verkiezen
bovenhel groot-blad. En onverklaarbaar
is dit verschijnsel nietde kolommen-
gelederen van binnen- en buitenlandache
politiek waarover iederen dag de redac
teuren hun beschouwingen hebben te
geven, beschouwingen die meestal
óf heel wcin'g zekerheid hebben "f later
faliekant blijken, interesseeren hen niel
Ze- vo len dat ze zelf ten-opzichte daar
van geen eigen oordeel kunnen vormei
en wenschen niet zich aan de riet-te
controleeren meerlingen van een ander
iderwerpen die immers het gezag
een profeet mist. Zij verlangen
daarom dat de redacteur van het klein-
blad hun een zakelijke samenstelling
geeft van de belangrijke nieuws-feilen
in binnen- en buitenland, op allerlei ge
bied en daarnaast de vermelding van
wat de eigen streek, de eigen stad
belangwekkends biedt: kerkljjst,
vergaderli gen, uitvoeringen, feestelijk
heden, overplaatsingen en benoemingen
van bekenden, marktberichten, burger
lijke stand, ongevallen, advertenties enz.
Daarbij een artikel over de onderwerpen
van-den-dag, een korte godsdienstige
beschouwing en last-not-least een goed
feuilleton.
Een krant zal toch altijd kritnt blijven.
Die breedere en diepere ontwikkeling
vordert, neemt tijdschrift en boek ter
hand. Alleen hierin is een rustige en
grondige behandeling van de groote
dingen mogelijk. Wat 'n studie boek aan
wetenschap geelt, een romanwerk aan
streefkracht naar 't Hoogere en een
menschenkennis, ligt buiten 't bereik
i de krant. Genoeg is 't daarom dat
geve het voornaamste, de aclueele
feiten in het wereldgebeuren, nu en da"
een opstel van socialen of religieuzen
aard, en allerlei nieuws uit den naasten
En de zienswijze van vele ontwikkel
den, lijkt ons zeer aannemelijk, die tenop-
zichte van hun krant zeggenliever
lees ik ten- of hrtemaaI per week mijn
klein-blad goed, dan een grooter blad
iederen dag slechts half of, nog minder
dan half.
Niet het vele is goed, maar bet Gordt
is Vul. S.
Blijkens telling, hadden de Dio
cesane Kruisverbonden aangesloten bil
de Federatie Sobrifitas, gezamenlijk 380
plaatselijke Kruisverbonden met 25,413
leden.
De Diocesane Mariabonden hadden
samen 357 Mariavereenigingen met
47.208 leden.
De Jongensbonden waren met 8066
De Meisjesbonden waren met 12 871
Er bestonden 249 St. Annavereeni-
gingen met 26.977 gezinnen en 79.091
kinderen.
In 't geheel omvatte de Federatie
737 afdeelingen met 72.621 volwasse
:n (12.177 geheelonthouders, 58.154
afschaffers, 2290 Paulisten).
390 onderafdeelingen, met 20.937
jeugdleden (17.308 geheelonthouders,
3629 afschaffers).
249 onderaldeelingen met 79,091
kinderen (geheelonthouders).
ONTDEKT.
De detectieve hield even op en keek
volgde toen »Ik bedoel met hetgeen
ik gezegd heb, dat ik eerst een grondige
studie van de plek van de misdaad
moet maken en dat vermoedelijk
toeval te hulp zal moeten komen
de zaak tot klaarheid te brengen. Ik
moet echter voor ik met het onderzoek
begin nog iets opmerken, namelijk dit
hier is een college vergaderd dat voor
een gedeelte een hoogt verwachting
van mijn capaciteiten koestert, terwijl
een ander deel tegenover het resultaat
van mijn werk oog sceptisch gestemd
is. De heeren die zoo'n hooge ver
wachting koesteren, kan ik niet anders
zeggen, dan, ih ben een mensch dus
ik kan falen tegen de heeren, die geen
groot vertrouwen in mijn werk stellen,
geef ik in overweging alvorens ik be
gin, te adviserren dat het college mij
het onderzoek niet opdraagt, wa
wil alleen werken wanneer mei
mijn capaciteiten het volle vertrouwen
schenkt.*
Dit is inderdaad het geval,repli
ceerde de voorzitter, «en om u dat te
bewijzen heeft de bank een onbeperkt
crediet voor u geopend, zoodat u geen
kosten behoeft te ontzien om een
Hei gansche bobriCtasleger telde a
zoo 172.649 personen.
Aan hel jaarverslag over 1920 der
Nalioniale Bankvereenlgl-rg ontleeoen
wij het navolgende:
In ons vorig jaarverslag schreven wij,
dat de terugkeer tot normale toestan
den binnen afzienbaren tijd niet ver
wacht mocht worden. Inderdaad is dit
gebleven juist te zijn. Het spreekt
zelf, dat wij bij crediet-verleening reke
ning hielden met de abnormale tijds
omstandigheden.
De veelzijdigheid onzer relatlün over
het geheeie land, waardoor ons bedrijf
nóch bij eeo bepaalde streek, róch bij
een specialen tak van handel, landbouw
of industrie overwegend is betrokken,
heeft in dit jaar opnieuw wel zeer dui
peljjke bewezen een voorname factor
.'.(jn in het bereiken onzer winstresultaten.
Met voldoening mogen wl| dan ook
constateeren, dat het afgeloopen jaar
wederom voor onze instelling teer
gunstig is geweest.
Worden onze voorstellen aangenomen
dan zal toch na de toevoeging aan de
reserve van 1.050.000.(vorig jaar
f600 000.-) en na afschrijving van
f400 000.— (vorig jaar f400 000.-) op
de gebouwen, een dividend van 8 pCt.
(v. j. 6 pCt.) worden uitgekeerd.
Toen een loopjongen van 't bijkan
toor Almelo der Nationale Bankver-
eeniging over een brug fietste, viel zijn
tasch met inhoud een cheque van
113000 in de snel stroomende rivier
De Aa. Ondanks voortdurend dreggen
en ander niet opgehaald.
Door de Staatsmijnen in Limburg
wordt aan den Staat na ruime afachrij
ving over 1920 als netto winst uitge
keerd ruim 3.900000 gulden, zijode 6
pet. van het door den Staat verstrekte
De fabriek voor houtbeweiking van
Van Rooijen is met droger^, machine
gebouw enz. tot den grond afgebrand.
Gespaard zijn gebleven -. het kantoor
gebouw, de smederij, een loods met
hout eo d" arbeiderswoningen.
slig resultaat te verkrijgen,"
Ik dank u, mijnheer Dawson, en ik
i niets liever wenschen dan onmidde-
lijk met mijn onderzoek te beginnen en
het zou mij bijzonder aangenaam zijn
indien u, mijoheer Dawson, mij daarbij
de noodige inlichtingen verschaft, Ik
heb nog een verzoek en dat is, dat u
alleen da-i een rapport van mijn onder-
zoek aan de vergadering overlegt, wan-
leer het iets van belang vermeldt, dat
jnder het onderzoek te schaden wereld
kundig gemaakt mag worden.
Na nog enkele besprekingen werd
de vergadering gesloten en verheten
de heer Dawson met Leccque de saai
n naar de »safe« te gaan.
Beiden gingen de trap af naar de
kelder van hel bankhuis zij kwamen
een langen gang met tegelvloer,
in en zoldering, die eindigde in een
e ijzeren deur, die door Dawson
geopend werd. Daarna kwam men
aan een trap, die uitliep in een
portaaltje waarvan een der wanden door
de kluis-deut gevormd werd.
Is het hier voortdurend verlicht
vroeg Lecoque.
Neen, alleen op mijn bereau kan
het electrische licht ontstoken worden,
waardoor ik steeds kan conlroleeren
hoelang en welke employé in de kluis
geweest
Amersfoort
Zaterdag 18 en Zondag 19 Juni a.s.
wordt hier gehouden het congres van
de vereeniging van Nederlandsche
Staatsburgeressen. Des Zaterdags wordt
van 1 tot half vijf vergaderd, waarna
de congressisten officieel ten stadhuize
Worden ontvangen.
D e neutrale Middenstandsvereeniging
Handel en Nijverheid besloot plaatse
lijke vaKvereeniglngen toe te laten als
lid. Waar ook de Hanze de vakorgani
satie onder hare leden met kracht gaat
bevorderen, daar kunnen Handel en
Nijverheid en Hanze gestut door goede
vakafdeelingen op bepaalde punten
federatief samenwerken en veel goeds
ror den middenstand bereiken.
Voor den Katholieken middenstander
is en blijft De Hanze echter de aange-
'ezen vereeniging.
In de commissie voor reglements-
'jjtiging werden benoemd, Mr. J. Frima,
A. H. Martens en A. J. v. Zalingen.
De bestu- rsleden L. Houbaer, A. H.
Martens en W. v, Kossum worden her
kozen en als nieuw bestuurslid H.
Elzenaar.
Over de viering van het 20-j«rig
Lecoque bekeek de d:ur met groote
aandacht en tikte op verschillende
plaBtsen met de handvat van zijn revol-
er tegm.
Was de kluis gesloten toen de heer
Bruster er in was
a, er is voldoende ventilatie ziet
u daarboven zijn zes ronde gaten
zal ik de deur eens open maken f«
vroeg de heer Dawson en zonder het ant
woord af te wachten opende hij de deur.
De »safe« was een tamelijk ruim
vertrek, waarin een zestal ijzeren kistjes
stonden en een tweetal trommels, die
sieraden van hooge waarde bevallen.
De wanden, de vloer en ook de zolde
ring waren van dezelfde soort tegels
als de gang en de wanden van de trap,
die e- heen leidden.
De detective beklopte ook hier de
wanden en de vloer, deed opmetingen
en zog nu en dan met zijn loup de
voegen der tegels op enkele plaatsen
aandachtig na.
Een half uur was hij met het onder
zoek van de »safe« bezig geweest, toen
keek hij den heer Dawson aan en haalde
zijn schouders op, terwijl hij vroeg
«Wat is de mceuing vjn mijn Engelsche
collega's I*
Zij beweerden na een onderzoek
van drie maanden, dat de diefstallen
door de bank gefingeerd waren
ARNHEM
TWELL0
80E8T
UTRECHT
Rentevergoeding voor Deposito's
Direct opvordsrbaar 3", pet. Mat 10 daf*n apssftta( J p
Eaa maand vaat 4 pet. Drie maaadea »fz*srtnc 4' i P
Eeo )aar af iag(<a( 8 pet.
bestaan der vereeniging werden mede-
deelingen gedaan
Er zal van 10 tot en met 17 Augus-
s een winkelweek worden gehouden
et étalage-wedstrijd.
Aan deze Winkelweek verbindt men
verschillende attracties.
Vóór sluiting wees men op de vlie
gende winkels. Tegen deze winkels is
weinig te doen, meent de Voorvitter.
Medegedeeld is dat de inschrijving
f 1COUOOO 6pet. tien jarige obligation
ten laste drr gemeente Amersfoort in
stukken groot 11000 nominaal, sal tijn
opengesteld op 14 Juni a.s. tot den
koers vao 100 pet.
De storting moei geschieden I Juli a.s.
De opbrengst der leening dient tot
sflossiDg van een deel der schutda»,
aangegaan ten behoeve van het ge
mecnlelijk grondbedrijf. Door een ge
sloten overeenkomst was het moeilijk
dit bedrijf met tijdelijk opgenomen geld
financieren, doch liet wordt thans
enschelijk geacht die tijdelijke schuld
n deele in cm meer vaste om te setten.
Het grondbedrijf wordt reeds sedert
1913 door de gemeente gcéxploiteerd
practisch gesproken heeft tij het mono
polie. zoowel van den grond, bestemd
woningbouw, als van den grond
de vestiging van takken van handel
nijverheid. Het gemeentebestuur
oefent daardoor Invloed uit op de wijze
van bebouwing en op de soort van
industrie die srch daar komt vestigen.
Op 1 Januari 1921 bedroeg het totaal
bezit aan grond ingebracht in het
grondbedrijf rond 370 H.A., terwijl
ruim 10 H.A, zijn gereserveerd voor aan
leg van wegen en plantsoenen. De totaal
op deze bezittingen rustende schuld
bedroeg op 1 Januari 1921 f 3,118.000,
waaronder meer dan f600.000 voor aan
leg van wegen enz-, zoodat de boek
waarde van den grond --- inbegrepen
de kosten van de reeds aangelegde
wegen nog mlndrr dan f 1. per
M' bedraagt.
Verkocht werd in 1916 voor f 128.000,
1917 voor f89,000, in 1918 voor
f38.000, in 1919 voor (344.000, en in
1920 voor f 182.000.
Het bedrijf wordt commercieel be
heerd de financién staan los var
de hulshouding der gemeente. De
t op verkoop behaald, wordt niet
uitgekeerd aan de gemeente, maar moet
volgens verordening aangewend worden
tot sfiossing van de schuld.
De rente der leening wordt betaalbaar
gesteld op 31 December en 30 Juni,
>or het etrst op 39 December 1921.
Het geheeie uitgegeven bedrag der
leening zal tot den parikoers worden
fgelost op den lsten Juni 1931.
- Aan de gemeentelijke arbeidsbeurs
raren deze week Ingeschreven de
zoodoende een verlies door speculatie
veroorzaakt te maskeeren,« antwoordde
Dawson op bitteren toon.
- Hoe lang ishet geleden, dat de
diefstal plaats vond
Een half jaar en daarna vonden
deze met kleine tusscbenpoozen ge
regeld plaats. Eerst socht men den
schuldige onder het personeel, toen
onder de directie, daarna onder
college van commissarissen en toen
noch de justitie, noch de defectieven
het geval konden oplossen, uitte een
der laatsten dese barsche beschuldiging,
die geheel ongegrond is. Mijnheer
Leroqu:, u suit onze bank rehabiliteeren
indien uw werk met een gunstig resul
taat bekroond wordt, want het schijnt
dat de misplaatste bewering is uitge
lekt, daar de aaodeelen der bank op
de beurs voirtdurend dalen en ooi
worden vele deposito's opgevraagd.-
Mijnheer Dawson, 't wordt eei
kwestie van tijd. Ik zal niet in her
halingen vallen, wat betreft het per
soneel en een ieder die aan de bank
verbonden is te ondervragen en
gaan. Het eerste wat ik zal trachten
ie weten te komen is, hoe men uit deze
kluis goud kon stelen als ze gesloten
is, en bovendien in de kluis een be
waking is ingesteld. Mijn plan is het
volgende Uwe onderneming publiceert
The World's best motor
cycles
Motorlnjg on a Douglas
Better than medicine
Utrechtse heatraat 25 Tel. 81
Amersfoort.
Zaterdags nil 1.00 uur
worden geen bestellingen
meer aan huls bezorgd.
Hoofdagent „Amstel'-Rieren.
Hebt U een
Taxi of Auto noodig
Amersfoort.
volgende aanbiedingen van werkzoe
kenden
I Lompensorteerder, 2 2e ktsa mon
teurs (centr. verw.), 2 hulpmontrurs, 1
Borstelmaker, 1 Banket- en broodbak
ker, 2 Bierbottelaars, 2 Boekdrukkers,
5 Broodbakkers, 84 Grondwerkers,
I Leerling drukker, 1 Corveeö, 1
Beeldhouwer, 1 Huisknecht, 2 Kantoor
bedienden (jongste bed.), 2 Kantoor
bedienden (vrouw), 1 Kok, 7 Letter-
rs, 81 Lotte arbeiders, 2 Machine
bankwerkers, 1 leerling Meubelmaker,
1 halfwas Meubelmaker, 3 Mach. bank
werkers (halfwas), 1 Magazijnknecht, 5
Metselaars, 1 Meubelmaker, 40 Opper
lieden, 4 Schoenmakers, 22 Slgarenm..
4 Srgarenaoiteeiders, 2 Slagers, 1
Straatmaker, 1 Plakker, 1 Pianoher
steller, 2 Stukadoors, 3 Timmerlieden,
Veldarbeider, 1 Winkelbedienden
(ijzerwaren), 1 Zolenstaoicr, 1 Stripper,
1 Scheerster, 1 Kantwerkster, 1 Kamer-
bericht dat een zending van f 500 000
goud aan de bank I* toegevloeid
dat daarvan het grootste deel den
volgenden dag verscheept wordt. Dit
bericht is het spek om de muizen te
lokken. De dieven zullen wanneer het
vanavond gepubliceerd wordt, vannacht
hun slng slaan. Ik laat me In de kluis
opsluiten en er mogen la it «safe. niel
meer dan vjjf kistjes zijn, drie gevulde
en twee ledige. Uw personeel vsn den
hoogste tot den laagste moet vsn dit
laatste in kennis gesteld worden. Wan
neer men dan in mijn aanwezigheid
tracht te stelen en men laat de leege
onaangeroerd, dan zitten hierboven hand
langers. De kluis mag niet verlicht ityn
en alleen u en niemand ander* mag
weten, dat ik ingesloten ben.«
Uw programma lijkt mij wel,« ant
woordde Dawson opgemonterd.
•Nu dan heb ik u voorloopig niets
meer te zeggen. Om half acht kom ik
terug en hoop dan dat alles zoo ge
regeld Is als ik u verzocht heb Ik
zal nu naar Parijs om assistentie tgle-
grafeeren.'
De heeren Dawson en Lecoque ver
lieten de kluis en zetten in de bestuurs
kamer der bank hun gesprek over de
diefstallen voort.
(Wordt
