"'«PU
N. V. Gen
trale Crediet- en Landbouwtaak
The Douglas
LJlPosthouwer
ÜYANHAMEHSVELD
Bel dan op No. 42
i w'viiww'wyvwjf
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
VRIJDAG 17 JUNI 1921.
35ste JAARGANG No. 24.
Kastoor i Lu|etrtcht
DB BBMBODE verschijnt Dinsdag- er
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week In
gaan, doch opzegging van abonnement moei
feschteden voor den aanvang van een nieuw
wartaal.
Prijs per drie maanden f 1.00 Bultende
gemeente Amersfoort f 1.10. Afzonderlijke
10 c'
el en nijverheid bij geregeld
adverteeren.
Advertentlün moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Elk heeft genoeg in zijn eigen
tuin te wieden.
Christelijke Politiek.
In De Maasbode besprak Mr. A. van
Wijnbergen den goeden afloop van de
jaarvergadering van -ten Bond van
R. K. Kiesvereenigingeo en wees daar
bij op 't feit, dat de Bondsvergadering
weldadige rust bracht op ods Katholiek-
politiek terrein.
Speciaal op sociaal-politiek terrein
maakte men elkander duidelijk, dat niet
slechts geleidelijk werd voortgegaan in
de richting, door de Katholieke partij
tientallen jaren reeds als de meest
wenschelijke geoordeeld, doch dat de
huidige regeering in haar aaohangige
groodswetsvoorstellen reeds een belang
rijken stap verder gegaan was dan ons
program van 1918 iets, waaraan tot
dan veel te weinig aandacht was ge
schonken.
En zoo keerde men huiswaarts te
vreden en voldaan, en bezield met de
beste voornemens alle krachten in te
sbaonen ten einde na 1922 het bestaan
van een Christelijk Kabinet mogelijk te
doen zijn.
Zonder moeite zal dit niet worden
bereikt, meent Mr. van Wijnbergen.
Geen geringe taak zal het wezen, in
het bijzonder voor de besturen onzer
plaatselijke kiesvereenigingen in het
land, onze kiezers tot den laatsten man
en tot de laatste vrouw, te leiden en
te houden in het goede spoor.
Het kon toch niet anders, of een
regeering, eenige jaren aan het bewind,
heeft veler verlangens niet kunnen be
vredigen, ook zullen over de zakeo, die
in de naaste toekomst moeten tot stand
gebracht, de meeningen hier en daar
uiteenloopen een en ander met ge
volg, dal verschillenden neiging zullen
gevoelen af te wijken, en daaraan zullen
toegeven, tenzij op motieven van
hooger orde zij daarvan zullen afzien.
Moeilijke, doch schoone taak is het
daarom voor hen, die in onze kiesver
eenigingen voorgaan, bij allen liet besef
levendig te doen wezen, dat er nog
andere, hoogere belangen zijn, dan die
welke by 't bespreken der vraagstukken
van practische politiek meer naar voren
treden, allen den plicht voor te
houden vóór alles bet oog te richten
naar de beginselen, anderzijds ook met
tact en met groote zorg er naar te
streven, dat voor die beginsellrouw niet
te zwaren, vooral niet onnoodige offers
worden gevraagd.
De vervulling dezer taak is onge
twijfeld vergemakkelijkt door het sobere,
doch niettemin veelzeggend schrijven
onzer Bisschoppen, voorgelezen ter
jongste Bondsvergadering waarin nog.
maals duidelijk in herinnering gebracht
wordt, dat ook aan wetgeving en staats
bestuur ten grondslag moeteu liggen de
Christeiyke beginselen en derhalve de
middelen moeten aangewend, waarmede
zulks kan worden bereikt.
Op dit punt onze kiezers steeds
te ontwikkelen, lijkt Mr. van Wijnbergen
nog altijd het voornaamste, dat op
politiek terrein te verrichten valt. Niet
alsof wij hen op die wijze zouden willen
afhouden van het bespreken der zaken
practische politiek. Allerminst. Het
mag, het moet geweten worden, wat
door de rechtsche partijen ten onzent
reeds werd tot stand gebrachl, en wij
betreuren het, dat daarover vaak Ie
weinig in onze kiesvereenigingen ge-
iproken wordt. Ooze kiezers zijn veel
;e slecht op de hoogte omlreDt hetgeen
etds bereikten, verkregen is.
Maar dit neemt niet weg, dat even-
ds in het verleden het geval was, ook
n de toekomst ons volk voor alles
doordrongen moet worden van de
Christelijke staatkunde als zoodanig,
moet gevoelen de hooge beteekenis en
waarde er van, ook juist voor het gods
dienstig en zedelijk peil van ons volk
in zijn geheel, en voor ieder in het
bijzonder, en daarvan diep door-
drongen, en dit steeds voor oogen
houdend, zal men ook beter bevestigd
zija tegen de gevaren, aan de practische
politiek nu eenmaal verbonden, en op
heden eer toe- dan afnemend.
Moge behouden worden, wat zoo
oeizaam verkregen werd, en in het
belang van Kerk, Staat en Maatschappij
het getal steeds toenemen van hen, die
ook op staatkundig terrein doen en
laten willen getoetst zien aan de Christe
lijke beginselen.
Godsdienst en Politiek.
(Ingezonden.)
We wagen 't deze twee woorden
tast elkaar te plaatsen omdat we n.l.
godsdienst opvatten als navolging van
Christus' leven-en-leer, en politiek als
toepassing van de godsdienst op staat
kundig terrein. Voor ons is dus het
onderscheid tusschen beide slechts dit,
dal het tweede begrip een element, een
gedeelte is van het eerste.
Al dadelijk en duidelijk in 't oog
springend is, datjde inhoud, de kracht en
gaafheid van iemands politieke over-
tuigiDg'geheel afhankelijk is van inhoud,
kracht en gaafheid zijner godsdienst
beleving. Hoe schooner zijn godsdien
stige overtuiging, hoe schooner ook z'n
politieke strevingen. Eo uit deze af
hankelijkheid volgt dan ook, dat iemands
politieKe meeningen, ongeëvenredigd
aan zijn godsdienstpraktijk, onecht,
valsch zijn. 't Is daarom zoo droevig
te constateeren, dat ook in dezen tijd
wellicht méér dan in eenige andere
een groot getal naam-Roomschen,
vergadering, brochure en krant po-
:ren als de bij-uitstek Roomsche
partymannen. Dit is een scheefheid,
leugenachtig en daardoor volksbeder-
vend in de hoogste mate. Want hieruit
amenlijk te verklaren, dat zoo-
velen het boven aangegeven verband
(de afhankelijkheid der politiek van de
godsdienst) uit 't oog verliezen, de
beide begrippen als gescheiden en on
afhankelijk van elkaar voelen, alsof h
één meosch de uitstekend Roomsche
partijganger ca de lauw-lauw katholiek
heel goed kunnen samengaan. Gaat hel
contact, de samenhang tusschen beide
verloren, dan moet gevolgelijk ook de
politiek scheef gaan, ontaarden... De
grootte van dit gevaar wordt nog
meikelijk vermeerderd als in een tyd
als deze het politiek-sociale leven een
plaats in de hoofden en harten der
menscheD inneemt, fiéél ruimer als hel
godsdienstig leven.
't Eenig middel hiertegen is 't aan
brengen en versterken van de juiste
hiërarchie, de ware orde in deze be-
grippeD, waardoor de levende overtui-
K'fg gegrondvest worden zal, dat van
aard en graad van beleving van zyn
godsdici st, de richting en kracht zynei
politiek geheel afffitnkeiyk zyn. We
zeggen dit hier vooral om déze reden,
dal er tegenwoordig, velen blijke s
hun politieke propaganda schijnen
e meenen, dat de werving van politick-
Roomschen» een winst voor Keik en
Vaderland beteekenl en het dus een
allesoverheerschend belang is zooveel
mogeiyk stembus-«Roomschen« te ver
zamelen.
Dit nu ia, naar onze zienswyze, 'n
averechtsche, dus valsche meening.
Politieke propaganda kan slechts op
diegenen van nuttigen invloed zyn, die,
van Katholiek gehalte, een aan hun
Katholiciteit ongeë venredigd-geriDge,
belangstelling voor politiek voelen. In
dit geval moet die belangstelling ver
groot en in daden worden omgezet. De
inwoede die zicb openbaart in het
erven van stembus-zieltjes door zoo
vele propagahdisten, maakt op de massa
den iodruk dat Katholiek zijn veeleer
een zaak van politieke richting dan van
godsdienstbesef en -praktyk is het ver
kleint en verlaagt onzen godsdienst,
verarmt de inneriyke rijkdom van het
begrip Katholiciteit,
En, zou 't wel zoo'n groot verlies
zyn, als het aantal Kamerzetels en ge
meenteraadsleden der katholieken daar
door verminderde Wat is dan belang-
yker: de getalgrootte van stem-
Tiassa en regeerders, of het hooge
gehalte van beiden? Altoos weer
denken we by deze vraag aan hel ant
woord dat de geschiedenis hierop zoo
overtuigend gegeven heeft. Toen na de
vele vervolgiogen, in de IVe eeuw het
Christendom triumfcerend uit tien - irijd
voorschijn kwam en het de definitieve
viktorie geweid ook op Staatkundig
terrein (de verheffing van 't Christendom
tot den Staatsgodsdienst van 't Ro-
meinsche Rijk), toen was deze zege
bevochten door de Christenen die nog
geen tiende deel van de bevolking
uitmaakten.
De eenig-goede de zielkurdige actie
zal ziéh altijd bewegen vin godsdienst
de politiek. Laten we eerst, tegelijk
't werken aan onze eigen gods
dienstige opvoeding, werken of mede
werken tot verkatholieking onzer naas
ten, en hierna, nu ja, hierna, kan
dan gevoegelijk actie gevoerd worden
om te komen tot de goede toepassing
der Roomsche beginselen op staatkun
dig terrein. Laten we nimmer hoofdzaak
door bijkomstigheid verdringen. Zien
vooral de verhoudingen goed
AMERSFOORT
- ARNHEM - SOEST - 8TEENBER8EM
TWELL0 - UTRECHT
Rent
evergoeding voor Deposito's
Direct opvord
rbaar J1/, pet. Met 10 dagen opzegging 3 pel.
Een jaar opzegging 8 pet.
iet afgesneden hals gevonden. Ver-
ioedeiyk werden de daders van het
■isdrijf gestoord. Zy hebben inbrekers-
erktuigen achtergelaten.
In de Neder-Betuwe wordt de wol
opgekocht tegen 80 cent per Kg. Het
•nrige jaar liep de prijs van f2 25 tot
2.50 per K.G.
De begrooting van Arbeid wordt
net ongeveer 42 millioen verhoogd.
De minister van Arbeid vraagt een
millioen ter bestrydiog der kosten van
de organisatie tot bestnjding der tuber
culose.
De regeering heeft over Januari en
Februari ongeveer drie millioen gulden
de werkloozenkassen verstrekt.
De vloed van verzoeken om premie
woningbouw overtreft alle ver
wachting. Hoeveel er precies noodig
zal zyn, is nog niet te voorzienzeker
is, dat het bedrag van f9.000.000 on
toereikend is. Een verhooging met f 30
millioen is zeker noodig.
Naar de N. Rt. Ct. verneemt, is de
vensverzekeringsbank .«Amsterdam»
overgenomen door de Levensverz. Mij.
-Utrecht». Eerstgenoemde onderneming
verd opgericht in 1892.
Te Enschede heeft bij een twist ic
een café de 21-jarige ongehuwde var
D., den 57-jarigen gehuwden C. W.
vader van 8 kinderen, met een schaaf
tegen het hoofd geslagen, met het ge
volg, dat deze tydens het vervoer naar
het ziekenhuis overleed.
Binnenland.
In Nederland wordt jaariyks i
dan 4000 millioen liter melk geprodu-
Op 1 Juli a.s. wordt de rentebeta
ling op de Mexicaansche buitenlandsche
schuld hervat.
Te Clinge is het echtpaar HuygeDS
hun woning, midden in het dorp,
The World's best motor
cycles
Motoring on a Douglas
Better than medicine
Utrechtschestraat 25 Tel. 81
Amersfoort.
Amersfoort
Zich wel bewust van het groote
belang van «Hulp in de Huishouding»,
tracht het bestuur van onzen R. K.
Vrouwenbond die nuttige onderafdeeling
0 goed moge'yk te organiseeren.
larvoor is noodig dat een flink getal
isgezinnen die onderafdeeling als lid
:unen tegen de geringe bydrage
n gulden 'sjaars, desnoods in
mynen te voldoen. Iedere buismoeder
zal by eenig nadenken zich bewust zij
dat »Ht'Ip in de huishouding», in tydr
1 nood onmisbaar is voor den goeden
geregelden gang van zaken in bet
En vandaar dat het bestuur van den
R. K. Vrouwenbond vertrouwt, dat
velen zich zullen melden als lid van
die nuttige onderatdeeHng.
Men kan zulks mondeling of schrif
telijk doen bij een der damesbestuurs
leden, wier adressen nu wel bekend zijn.
Zaterdag en Zondag vergaderen de
Ncderlandsche Staatsburgeressen
dezer stede. Hoewel deze naam
toepasselyk is op onze Katholieke
Zaterdags né 1.00 uur
worden geen bestellingen
meer aan huis bezorgd.
Hoofdagent „Amstel"-Bieren.
Hebt U een
Taxi of Auto noodig
Amersfoort.
behooren die toch niet in dat
gezelschap. Zy vinden in onzen Room-
schen Vrouwenbond haar arbeidsveld
en kunnen, gelijk-berechtigd met de
manoen, in onze Roomsche Kiesvereeni
gingen aan politiek doen, en wel aan
die van de beste soortaan Christeiyke
politiek.
Het plan voor het houden van een
winkelweek met etalage wedstrijd enz.
uitgaande van «Handel en Nijverheid»
zal worden uitgevoerd. Verschillende
commissiën voor de regeling zyn samen-
De groote gemeenteleening tegen
6'/i percent rente, is bij inschryving
zoodanig overteekend, dat van de in
schrijvers slechts een zeker percentage
van hun inschryving zal worden geac-
Kaasmarkt. Aangevoerd 94 wagens
bevattende 20100 Kilo. PryS f59 tot
f70 per 50 Kilo. HaDdel vlug.
ONTDEKT.
Lécoque sloeg de banden voo
oogen zoo'n brandende pijn veroorzaakte
hem die plotselinge overgang
Even later werd de deur ontgrendeld
en door Dawson geopend, die Leco
que voorover gebogen met zyn hoofd
tegen zijn handen rustend op het kistje
tegen den muur vond zitten.
«Morgen, mijnheer Lec..que,« riep
de president uit.
Morgen» antwoordde de detective,
die met moeite opstond en hem
knippende oogen aanzag.
«En
«Nietsden geheelen nacht wakker
geweeststeeds op het kistje gezeten.
Dat vervloekte licht maakt me blind
Wacht het wordt iets beter... zeide
Leccque terwijl hij voortdurend de oogen
opende en sloot, doch geleideiyk lan
ger open hield.
«De kistjes staan er nog, dus geen
bezoek gehad?»
Leccque rekte zich even uit en keek
daarna naar de kistjes, terwijl hij iro
nisch opmerkte«Er staan wel vyf
kistjes of het drie gevulde en twee leege
zyn zullen wij nog nader moeten on
derzoeken... Want er gebeuren hier
zulke geheimzinnige zaken.»
Het ontging Lecoque dat Dawson
door dit gezegde gepikeerd werd e
deze antwoordde op smalenden toon
«Het is uw plicht- dit te onderzoeken.
De detective deed of hij het niet 0{
merkte en beklopte de kistjes beurli
lings zonder ophouden.
Dawson trad naderby Zyn gelaat
was bleek geworden
Lecoque wierp eensklaps het hamertji
dat hij er voor gebruikte op den grond
en met oogen vol vertwyfeling keek
hy naar Dawson, die als versteend
tegenover stond.
«Hebt u de klanken ook gehoord
schreeuwde de detective.
Dawson knikte bevestigend.
«Er zijn nu maar twee gevulde. Ik
heb den geheelen nacht op dit kistje
gezeten. Dat wasgisteienavoiidgevuld...
Ik ben den geheelen nacht wakker ge
weest... en 't is nu leeg, 't is om gek
te worden Hier moet iets bovenna
tuurlijks gebeurd zijn
«Ja, waarde heer Leccque... Het
kistje dat daar nu staat, is hetzelfde
kistje dat gisterennacht gestolen is toen
de heer Buster de safe bewaakteZe
hebben een vol gestolen en het leege
er voor in de plaats gezet, terwijl u er
op zat» antwoordde de heer Dawson
op eenigzins wanbopigen toon.
111.
Lecoque had een groot deel
den morgen gewyd aan een vernieuwd
en nog nauwkeuriger onderzoek
safe, waarvan bet resultaat was dat hy
hei gebeurde als het ware iets oi
gelijks moest beschouwen want de
den, vloer en zoldering waren massief
en er was met de haidste boor geen
mogelijkheid om een kuiltje, laar staan
een gat in den muur te maken. De
deur kon Diet geopend worden, zonder
hulp van den electrischee stroom, die
's nachts uitgeschakeld was.
En toch was het gebeurd I En hoe
de kist waarop hij zat, werd onder hem
WïB gestolen en een leege üaaivoor
in de plaats gezet,'t was een iaad«el
Hoe en door wien
De raad van beheer der Bank, hoe
wel ontsteld door den nieuwen uiterst
brutalen diefstal, had inwendig vreug
de, toen den detective op eet
smartelijken toon het verhaal van zijr
verblijf in de kluis deed, doch men wa:
onthutst, toen hij zich eensklaps her
stelde en vol energie uitriep: «Maai
binnen drie maanden is het geval op
gehelderd, mijoe hecreu
«En wanneer heeft de bank de onl
vreemde 150.030 pond sterling terug?-
vroeg de heer (Juarlebro ironisch.
«Op het oogenblik, dat de hceren
immissarissen dit bedrag in de kas
der Bank storten» antwoordde Lecoque.
De verhouding tusschen den raad
in beheer en den detective was door
:t gebeurde niet vertrouweiyder ge
worden, hetgeen voor Lecoque een re
den te meer was om dezen door een
gunstig resultaat te doen beschamen.
Lecoque had bij elk onderzoek tot
itelregel genomen, dat alles wat er ge
beurt vrij was van geheimzinnigheid,
zoodat de kluis op een byzondere wijze
gebouwd moest zijn.
Lang had hij nagedacht over het
geen tijdens zijn aanwezigheid gebeurd
ille hoop had hij nu gevestigd
rerhoor van den architect, die
het bankgrbouw en ook de kluis ge
bouwd had,
Dit was de heer Sandy wonende te
Pimford en Lecoque had zyn assistent
Hemi Dubois, die inmiddels uit Parys
overgekomen was, er heen gestuurd
om zich op de hoogte te stelleo vau
den architect.
De detective, dieheel vaag vermoedde
dat het bestuur der Bank van de dief
stallen meer af wist dan men zeggen
wilde, had tegen deze heeren van zyo
I besluit niet gesproken. Groot was zijn
telleursielling toen hy al spoedig een
elegraftsch bericht ontving dat de heer
Sandy ruim anderhalf jaar geleden al
daar gestorven en in het naburige Horn-
church begraven was.
Er was nog een feit dat byzonder
zyn aandacht trok en dit was dat nie
mand ooit iets van het verplaatsen der
kistjes goud buiten de Bank bemerkt had.
Den volgenden dag had Leccque
wederom een conferentie met den heer
Dawson, waarvan het resultaat was dal
de raad van commissarissLO met het
algeheele vertrouwen in zyn beleid
schonk en een onbeperkte hulp toe
egde.
Op een regenachtigen morgen kwam
:en auto met vier passagiers het dorp
Hornchurch binnen snorren eo hield
iot het buis van den burgemeester stil.
De deur van het huis werd geopend
de burgemeester kwam naar buiten,
apte in de auto, die daarna ren eind
langs de Ingebebourne Rivier reed tot
by den windmolen, waar achter hooge
populieren het kleine leerkhof verscho
len lag.
De burgemeester stapte het eerste
uit de auto en sprak een viertal werk
lieden aan die bij het hek zyn komst
wachtten.
(Wordt vervolgd.)
