N. II. Centrale Crediet- en Landbouwbank
Bel dan op No. 42
J.J. IIAN HAMERSVELD
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
VRIJDAG 2 SliPT. 1921.
35st< JAARGANG No. 46
DE EEMBODE verschijnt Dinsdag- en
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week in
gaan. doch
geschieden
kwartaal.
Prijs per drie maanden f 1.00 Buiten de
gemeente Amersfoort f1.10. Afzonderlijke
adverteeren.
Advertentiën moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Gij acht het een geluk op uwe
vaderen te kunnen roemen gun
aan uw kinderen hel gelulfSvan
te mogen roemen op u.
Binnenland
Dc letterkundige Theièse Hoven,
gaf dezer dagen voor de huisvrouwen
de volgende alien geboden*.
I. Denk, kijk en wees vriendelijk.
II. Ruim op en wees opgeruimd.
III. Houd uw hart rein en uw huis
zindelijk.
IV. Val niemand lastig met uw kleine,
allcdaagsche zorgen.
V. Tracht iedereen in uw omgeving
gelukkig te maken.
VI. Wees gastvrij, doch laat uw
gastvrijheid niet op uw huisgenooten
drukken.
VII. Tracht het evenwicht te vinden
tusschen vrijgevigheid en zuinigheid.
VIII. Maak nooit schulden.
IX. Richt uw huishoudboekje zóó in,
dat het netjes, duidelijk en eenvoudig is.
X. Blijf de baas, doch laat niemand
in huis het te veel merken.
Te Zwolle vergaderde de Bond van
R, K. Burgerjongelingtn-vcreenigingen
onder leiding van den voorzitter, den
HoogEerw. heer Deken Fock van
Amersfoort.Deze memoreerde hetgroote
verlies, dat de bond geleden heeft door
het heengaan van pastoor Dopheide.
Herkozen werd het bestuurslid Nieu-
wendijk uit Amersfoort, gekozen werden
kap. de Jong (Hilversum), P. v. d. Bilt
(Utrecht) en Bareubrug (Arnhem.)
Geruimen tijd werd stil gestaan bij
bet bondsorgaan. «De K. K. Jonge Mid
denstander", dat niet bijzonder in den
smaak valt en bovendien in financieelen
nood verkeert. Het resultaat van eenige
besprekingen was, dat de uitgave ter
stond zal worden gestaakt. Met 1 Januari
a.s. zal zoo mogelijk een nieuw orgaan
worden uitgegeven, or.der redactie van
kap. de Wit te Arnhem.
Na de pauze hield kap. dc Jong uit
Hilversum een boeiende irleiding over
«de godsdienstige voiming van de
R. K. aBurgei jongelingen door de Maria-
Congregatie*.
Overleden is mr. W. S. J. Water
schoot van der Gracht, lid van de
Eeiste Kamer voor Zuid-Holland, een
voornaam Roomsch Amsterdammer;
oud-lid vau den Raad eu notaris.
De 17-jarige zoon vau S. te Veénen-
daal, heeft bij het musschen schieten
de dienstbode getroffen. Zij kreeg het
volle schot in de borst. Per auto werd
zij naar liet ziekenhuis vervoerd, daar
de verwondingen van eriistigcn aard
bleken te zijn.
Te Wrfgeningen is een boerderij,
door hel inslaan van den bliksem lotaal
afgebrand. Van den inboedel werd niets
gered. Een paar kippen en een hond
kwamen in de vlammen om. Een hooi
berg naast het huis ging mede in vlam-
-en op.
Te Haaksbergen is de woning van
:n winkelier getroffen en afgebrand.
Pnjsversrhillen. :Aan de Oostgrens
van Groningen kost te Bourtange een
hoenderei 14 ets., te Neu Rhede 1 Mark
4 a 5 ets.een liter melk te Bour-
ge 18 cent, te Neu Rhede 2,2 Mark
9 ets,; te Bourtange een kip f3.50,
Neu Rhede 3 kippen 19 maiken
40 it 50 cis,
In den nacht is er bij den winkelier
te Welsum, ongewenscht bezoek
geweest. Een otVneer dieven hebben
toegang welen te verschaffen door
kelderraam. Op den verderen tocht
door het aan den IJscldijk gelegen
woonhuis kwam meu in een vertrek,
grenzende aan de slaapkamer van het
ichtpaar. Hier heeft men uit de kleederen
/an de vrouw des huizes een bosje
sleutels bemachtigd, waarmee verschil
lende kistjes en kasten werden geopend.
Bij haar ontwaken miste de familie ver
scheidene bedragen geld, benevens zil-
en en gouden artikelen ter waarde
i honderden guldens.
In Beekbergen is een onbekend per-
in, binnengedrongen in de woning
van den onderwijzer.
'lij trof de vrouw des huizes alleen
i, die hij, na haar eerst met een stuk
ijzer op het hoofd te hebben geslagen,
op den grond wierp. Vervolgens werden
de weerlooze vrouw de armen vastge
bonden met een kinderlakentje uit de
wieg van haar kind, en werd haar een
prop in den mond geduwd.
De indringer heeft zich een bank
biljet van f 60 uit een portefeuille, in
i kast geborgen, toegeeigend en is
hel wiegekleed in brand te hebben
gestoken in de richting Arnhem ver
dwenen.
Door het spelen met lucifers van
:n ouder broerije is een klein kindje
Nieuw-Atnslerdam in brand geraakt
Te Nooid-Apeldoorn was het spelen
et vuur van een paar jongens van 8
i 10 jaar oorzaak, dat de hooischelf
van 'n molenaar totaal afbrandde, ook
het dubbele woonhuis ernaast gelegen.
De molen bleef gespaard.
Mierlo weid ook door een heide
brand geteisterd.
80 rijksdaalders en 10 gouden tien
tjes waren met oud-Hollandsche voor
zichtigheid onder den vloer van een
der afgebrande woningen te Mierio
irborgen. En 't bleek een veilige be-
aaiplaats te zijn; de eigenaar vond
zijn schat geheel ongeschonden terug.
Op Koninginnedag werden onder
scheidingen verleend in ruime mate.
Het relaas van den geheelen lintjes-
egen beslaat een drietal dagbladp;
gina's. Wij diepen er uit op
Ridder Nederl. Leeuw
Mgr. Schiijnen, bisschop van Roer-
Officier Oranje Nassau
Prof. J. D. J. Aengcrient te Warmond
pastoor J. G. van Schaik, van het R.
K. Vakbureau, te Utrecht; dr. F. B.
Banning, drankbestrijder te Nijmegen
pater Rijken O.P., redacteur Sobnëtas
te HuissenA. van Spanje, secreta
penningmeester R. K. Armbestuur
Utrecht; J. B. Vesler», voorzitter R. K.
Journalisteover.F. Eppink, deken te
GroningenZuster Maria Odulva te
Montfooit; Pater van Everdingen. rector
gymnasium te KatwijkAlfonse Laudy,
letterkundige te Hilversum.
Ridder in de orde Oranje Nassau:
J. van Rijzewijk, voorzitter Vakbureau
te Tilburg; C. J. Kuiper, bestuurslid
R. K. Vakbureau te Utrecht; C. A. v.
Zeeland, R. K. Bouwvakarbeidersbond
Utrecht; H- G. M. Hermans, voor
zitler Federatie van R. K. Volks- en
Werkliedenboodcn, te 's Gravenhage
Rijen, voorzil'er Bosschen Dioc.
Werkliede bond, te Tilburg A. A. van
Hamersveld, vóorzitler R. K. Bond var,
r-, Handels-en Winkelbedienden
lerdam W. Mooyman, hoofd
bestuurder R, K. Transportarbeiders
bond te 's Gravenhage mevr, J. M.
Reinhart Baivert, directrice van eene
R. K. vacantie-kolonie, te Schiermon-
•KMej Tine Marcus te Soest;
Jlir. Quarles van Ufford te SoestL.
Onvlee, hoofd eener bijzondere school
Verkeers «taal* Zooals men weet,
moeten te Amsterdam en ook elders
eenige straten de voetgangers rechts
houden.
Iemand vertelt in «De stad Amster
dam dat hij op den dag, nadat de
kennisgeving was aangeplakt, op de
Leidschestraat tusschen Leidschiplein
Prinsengracht drie-en-lwintig maal
ar.d tegengekomen is, die niet alleen
links hield, maar ook hel verkeer werke
lijk b- lemmerde. En al die drie-en-twintig
inenschen heeft hij in bet voorbijgaan
beleefd toegevoegd: «Waarom loopt
u niet liever rechts
Twee van de drieëntwintig ant
woorden met de minder parlementaire
woordeD «Stik vent,* wat weliswaar
niet prettig kloDk, maar in elk geval
duidelijk was, hetwelk niet gezegd kon
worden van den man, die ail,
zei. Vijf waren er, verhaalt hij
verder, wier wederwoord luidde «Loop
zelf rechts wat al zeer dwaas was, daar
ik dat natuurlijk deedeen dame, die,
omdat ze niet alleen links liep, maar
ook nog omkeek, tegen mij aanbotste
die ik ook op haar linkshouden op
merkzaam maakt, vond dat ik «niet erg
galant» was en een kleine jongen ant
woordde mij Maar ik mag de straat
versteken van me moeder, as 't
druk is.« Alle dertien anderen
zeiden niets en bleven links loopt
Zoo is het overal. Het publick voelt
>g maar weinig, dal het zich te schikken
heeft in andercr, maar ook in eigen
Hetlnternceringskamp voor vreemde
lingen te Harderwijk wordt met 1 Jan.
I. opgeheven.
De IL;ilterdamsche politie heeft jeug
dige zt Xrvers gearresteerd, die hun
intrek '.("dden genomen in een onbe
woonde villa aan de Parklaan. Eén van
een praktische kerel. Hij «ver
huurden aan onbekende dakloozen nacht-
ei blijf in de villa Zelfs kwam er
rgclmalig des morgens een haring
enter om de heeren een hartig brokji
bij het ontbijt te verkoopen.
In de villa is intusschen veel mar
erweik enz. vernield.
's Nachts brandde de boerderij van
de wed. H. onder Luyksgestel, geheel
af. Behalve moeder en zoon was er r
14-jarige Duitsche jongen tin
i de zoon wakker weid, stond alles
reeds in vollen vlam. De jongen liep
dadelijk, om moeder te wekken, doch
kon de 82-jarige vrouw niet wakker
krijgen. Vet moeite wist hij ze evenwel
ar buiten te slecpen en enkele oogen-
kken later stortte het heele huis ineen,
üe zoon poogde nog tevergeefs het vee
te redden. Drie koeien en drie varkens
kwamen in de vlammen om. Een vierde
koe wist zich los te rukken en met enkele
brandwonden te ontkomen. De oogst,
ibjedel, de landbouwgereedschap
pen, alles is veibrand.
ARNHEM
TWELLO
SOEST -
UTRECHT
Rentevergoeding voor Deposito's
t opvorderbasr 2'/i pet. Met 10 degen Opzegging 3 pet.
naand vaat 4 pet. Drie maanden opzegging 4'/i pet.
Een Jaar opzegging 5 pet.
Taxi of Auto noodig
Amersfoort.
Amersfoort
Koninginnedag.
Woensdag werd de verjaardag van
>nze Koningin gevierd.
Als goede vaderlanders, die het Ge
lag hebben te eerbiedigen en hoog
houden, gingen onze gedachten uit naar
Haar, die, door een voorbeeldig bestuur
en een niet minder voorbeeldig huise
lijk leven de hartelijke genegenheid van
ons volk verworven heeft, welke reeds
haar erfdeel was. Die door haar ver
antwoordelijkheidsgevoel, door trouw
haai plicht en belangstelling in hei
en wee van het volk deugden
rin haar koninklijke Moeder haar
voorging getoond heeft doordrongen
te zijn van de bcteekenis van het ko
oingschap.'
Het is van bcteekenis voor ons land,
misschien wel voor de wereld in haar
geheel, dat toen zoo vele tronen
keiden het Oranjehuis den schok der
rnieleDde bewegingen doorslond, ja
rsterkt werd door een nieut
waakte eendracht van ons volk.
De Amersfoortsche viering vi
dag begon met het uitsteken
laggen uit alle openbare gebouwen,
■an de kerketorens, in de winkelstraten
:n uit eenige particuliere woningen.
De schoolvacantie leverde een ma
jeugdig volkje langs den weg en 's m
gens vroeg trok de muziek door de
straten bij wijze van réveil.
De Oranje-verecnlging organiseerde
eenige feestelijkheden, 's avonds
vuurwerk besloten.
Velen waren »uil«. In de hoofdstraten
was het woelig en rumoerig.
En weer bleek dat alle pogingen to
veredeling van den volkszang faalden
de straatdeun overheerscht nog altijd.
Behalve enkele blijkbaar bij nalio
nale feesten moeilijk te keeren ge
vallen van verregaande dronkenschap,
liep alles zonder orde-stoornis af.
De heer A. T. R. Vermolen, secre
taris van het college van regenlen van
het St. Elizabeths Gast- of Ziekenhuis
te dezer stede is door H.M. de Koningin
onderscheiden als ridder in de orde
Oranje Nassau.
Een gelijke onderscheiding verwierf
Hebt U een
Zaterdags né 1.00 uur
worden geen bestellingen
meer aan huis bezorgd.
Hoofdagent „Amstel"-Bieren.
de stationschef Vervloet.
i eere-medaille in zilver, verbonden
de Oranje Nassauorde werd ver
leend aan adjudant Schreuder van de
Rij- en Hoelsmidschool en aan den
brigadier majoor der Rijksveldwacht
Vellmeijer.
Een schilder was bezig met een
plafond schilderen aan Frisia-woningen.
Hij viel van een trap en heeft zijn
linkerbeen ernstig verwond.
Per rijwielbrancard is hij naar het
ziekenhuis vervoerd.
- Met de Internationale school voor
'ijsbegeerle gaat het niet naar den
wensch van leiders en belangstellenden.
Naar men aan Amersf. Dagblad mee
deelde, zullen de uitgeschreven cur
sussen na 27 Augustus, niet doorgaan,
wegens gebrek aan cursisten.
orm toegenomen buitenlandsch
dank zij de steeds lagere
valuta's, doet ook hier in ernstige mate
zijn invloed gelden. Kon tot en met
het vorig jaar de belangstelling voor
deze cursussen steeds groeiende ge
noemd worden, dit jaar konden de tot
nog gehouden cursussen vaak
slechts met moeite doorgaan.*
In een onbewoonde villa aan de
Koninginnelaan is »men« door de achter
deur binnengedrongen.
Alle vertrekken werden doorzocht.
In één der vertrekken hebben de onge-
noode gasten het goud en zilver ver
zameld, maar daar zij wellicht gestoord
werden, hebben zij de buit achtergelaten,
De flima Schooleman is opgedragen
de levering van de electrische licht- en
krachtinstallatie in de gebouwen der
wagenwerkplaats van de Ned. Spoor-
De twee Buurlui.
6)
Het zweet dal parelde den goeden
Schaafs op het vooi hoofd, toen hij zoo
zachtjes aanklopte, dat men het binnen
onmogelijk kon hooren. Hij wachtte 'n
poos, daarna klopte hij nog zachter
aan. Misschien zou hij nog eenmaal
geheel onhoorbaar aangeklopt hebben,
ware niet toevallig eeu pakknecht daar
langs gekomen. Deze vraagde hem, wat
hij daar zocht, en toen hij zijnen wensch
had te kennen gegeven, maakte de n
zouder aankloppen de deur open
liep«Mijnheer verlangt den heer Recht-
man te spreken!* Bij deze woorden
voelde de heer Schaafs zich naar binnen
duwen, de deur ging achter hem
cn daar stond hij nu: zijne schepen
waren veibrand.
Een der klerken tiad op hem toe
«Wat verlangt gij. komt gij om werk?*
- «Ik zou mijnheer gaarne spreken,
maar als ik hem stoor, kom ik maar
eens terug.*
Schaals ware liever weer buiten ge
weest. Alles zag er zoo voornaam uit.
Neen, wat bij vooihad kon toch niet
gelukken. Maar de kleik kende geen
medelijden.
«Uw
li
«Schaaf;!, Willem Schaafs, mijnheer
Ik ben schiijnweiker, en
De klerk was reeds door eene deur
verdwenen, dcch kwam onmiddellijk
weer terughij liet de deur achter zich
open en sprak: «Als ge zoo goed v
Meer uit het openblijven der di
en bet uilnoodigend gebaar dan uil de
woorden begreep Schaats, dat hij moest
binnentreden. Daar stond hij d
lijk voor-den gevreesden, aapzienlijken,
rijken heer Rcchtman, die juist opstond
en op den binnentredende een onder
zoekenden blik wieip.
«Gij beet Schaafs? Ik h;b eene arbeid
ster, die dezen naam draagt.»
«Dat is mijne dochter, mijnheer.i
«Ik maak u mijn complement, n
heer Schaafs, een zeer goefl en braai
mei.-je. Moeder Klara heeft mij
haar'mcnigen kleinen trek meegedeeld,
die mijn grootste belangstelling wekte.
Mijnbeer Schaafs duifde zijne oore
niet veilrouwcnde man was een mi
lionair, en toch sprak hij zoo tot hen
den schiijnweiker Schaafs, die zonder
knecht weikte, van zijne dochter, die
in zijne tabriek laaisjes slikte, ii
leelde en waardeerende bewoordingen,
terwijl die Brommer
Mijnheer Schaafs was evem
lukkig, om boos te zijn op Brommer,
Hij had daartoe ook den tijd ni
de fabrikant verzocht hem plaats te
:n, zette zich dan zelf weer neer
zijne schrijftafel en vraagde mijn
heer Schaafs naar zijn verlangen.
De schuchterheid was verdwenen,
Schaafs begon te vertellen van zijne
iendschap voor den ouden Wolfram,
in den heer Brommer en diens ge
nomen, en eindelijk weid hij warm;
j viel in de volkstaal, en ook deze|
:*fl hare eigenaardige welsprekend
heid, waaraan de hoorder zich niet ont-
ekken kan. Rcchtman luisterde met
half gesloten oogen toe, cn meer dan
eens vloog een lichte glimlach over
zijn mannelijk schoon gt-la-r.
«Meester Schaafs,* zcidc hij ciudilijk.
toen deze zweeg, «gij hebt uwe zaak
goed bepleit,en reeds om uwentwille
wil ik het eens piubeeren. Ga met God
en zend uw cliënt naar hier. Als ik het
mei hem eens kan worden
sociaal-democraten, kan hij blijven en
onmiddellijk begmnenhij moet een
werkpak meebrengen. Gij zegt, dat hij
een knap slotenmaker is en ook reeds
aan stoommachines heeft gewerkt
«Ja, mijnheer Rcchtmau, daarop kunt
gij u verlaten.*
Hoe de goede Schaafs thuis kwam,
i wist hij niet juist, maar de grond vloog
hem onder de voeten, en nauwelijks
een half uur later trad Karei Wolfram,
met een werkpak van Jacob onder dei
arm in hetzelfde vertrek, dat de heer
Schaafs over al'zijne leden bevend
binnengaan en met van vreugde schitte
rend gelaat had verlaten,
«Gij wilt bij mij in 't werk komen?*
vraagde de schoenfabrikant, nadat hij
den jongen man van het hoofd tot de
voelen had opgenomen.
iAIs gij weik voor mij hebt,* ant
woordde Karei verlegen.
«Gij zijt mij van vertrouwbare zijde
aaribevc'en, doch gij zijt sociaal-demo-
«Dat is waar; mijne overtuiging zal
ik niet verloochenen,* antwoordde Karei
met een diepen zucht,
«Gij komt zoo pas uit de gevangenis.*
«Ja bij de laatste verkiezingen heb ik
vlugschriften verspreid.
«Ik weet het. Gij weet, dat mijm
overtuiging op het stuk van godsdienst
en politiek mij vijandig tegenover
partij plaatst.*
«Ja.«
«Uwe overtuiging kan ik u niet geven
en niet ontnemen. Wanneer de onder
vinding en het verstand u doen inzien,
dat uwe meeningen valsch zijn, dan
zult gij trachten tot een beter inzicht te
komen; zoo niet, dan ruit gij sociaal
democraat blijven.
«Ik zal niet anders kunnen.
«Wanneer gij in mijne fabriek komt,
zult gij nieuwe ervaringen opdoen. Ik
wensch oprecht, dat zij u stof tot na
denken geven. Als gij daarover wilt
spreken, moogt gij u gerust tot mij
wenden. Ik sta u te woord, en gij be
hoeft u daarbij niet te laten terug
houden door de betrekking, waarin gij
ajs arbeider tot mij staat. Zelfs al zou
den uwe beweringen beleedigend voor
mijn persoon zijn, dan nog veroorloof
ik u. mij in het gezicht alles te zeggen.
n niet welen, mijnheer Recht-
man, welke aanleiding daarvoor zou
kunnen zijn,«
«Toch wel, mijnheer Wolfram,* ant
woordde de fabrikant koel. «Als wij in
onze naaste de menschelijke waardig
heid achten, hooren wij dikwijls genoeg
dat wij zijne hartstochten vleien, en als
rij hem helpen en steuneD, dan zegt
ren, dat dit uit sluwe berekening ge
schiedt. In één woord, aan ons mag
nu eenmaal niets goeds zijn, en als
men onze daden niet kan loochenen,
dan staat het toch een ieder vrij, onze
motieven verdacht te maken.*
(Wordt vervolgd.)
