Credieten - Incasso's - Deposito's
Bel dan op No. 42
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken - Maandag 14 Aug. 1922 - No. 39
ZES EN DERTIGSTE JAARGANG
Lanceiracht
verschijnt Dinsdag- en
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week In
gaan. doch opzegging van abonnement moei
geschieden voor den aanvang van een nieuw
kwartaal.
Prijs per drie maanden 11.00 Buiten de
gemeente Amersfoort fl.IO. Afzonderlijke
nummers 10 ct.
AD VERTBNTIÊN 25 cent per regel. Biliqke
larleven voor handel en nfverheld bij geregeld
n gegarandeerd.
Advcrtcnliën i
vóór 8 i
plaats ka
.,11'hen altijd overtuigd geweest,
dut wie met liefde preekt, genoeg
zaam legen dc andersdenkenden
greeld, al zegt lig nok geen woord
dat op mi twistrede gelijkt."
•St. Franc. v. Sale
Itlaria hemelvaart.
Hoog boven 't stergewemel,
Weerklinkt een jubellied,
Waarin een koor van Eng'len.
Haar hoogste geestdrift giet.
Zij snellen met hun zangen,
Maria te gemoet.
Die als Hemelscli Koninginne,
Haar blijde inkomst doet.
De Seraphijnen juichen,
En zingen Haar ter eer.
Wees welkom in Gods Hemelwoon.
O Moeder van den Heer.
Die reeks van martelaren.
Die reine Maagdenstoet.
Ilethalen telkens weder,
Maria, wees gegroet.
Wij deelen in de vreugde,
Van Hare Hemelvaart
Zij blijft onze Moeder toch
Zoolang men leeft op aard,
Als wij Maria eeren
lrouw, liefdevol en rein,
Dan zal ook eens de Hemel,
Ons aller woonplaats^ zijn.
Wij moeten naar den Hemel,
Ons ware Vaderland,
De woonplaats onzer dierb ren
Die schoone lustwarand I
Ons leven hier op aarde,
Biedt rampen, angsten, wee
Bij Maria in den Hemel,
Heerscht eeuw'ge rust en vree.
V. Vr.
viijheid, die geen vrijheid is, haar be
lichaming in het liberale stelsel, dat
terwijl rijn aanhangers op de leerstoelen
der wijsbegeerte de wilsvrijheid des
menrclien loochenden, zich in de bres
wierp voor den autonomen mensch op
politiek, op maatschappelijk, op gods
dienstig gebied.
De ontzettende verwoestingen, door
de liberale idee in drievoudig opzicht
aangericht, liggen open voor ieder die
zien wilmen overdrijft niet met de
bewering, dat de moderne samenleving
aan drie zijden in brand staat ten ge
volge van de doorweiking der vrijheids
gedichte, die als een smeulend vuur
langs haar fundamenten schroeide.
Men is in de weer, om dien bra- d
te stuiten. De materieele mensch heelt
vooral op maatschappelijk terrein er
varen, hoe dc practijk der «viijlreid»
heel het economisch ie ven heeft ont
redderd, en stelt nu alles in het werk.
om de gevolgen van zijn onberaden
viijhcidszucht zooveel doenlijk te neutra
Het lijkt een ijdel pogen, zoolang
en daarbij de bron van hel kwaad
ongehinderd laat voortvloeien en niet
terugkeert van het verkeerde uitgangs
punt waarop men zich stelde zoolang
trots de bittere ervaringen, waar
tegen men zich te weer steit, zijn vrij
heids:" -droom blijft droomen en niet
ophoudt zijn lievelings-idee te koesteren.
T. G.
Urijbeid.
Hoezeer onze moderne tijd dit slag
woord als zijn vinding voor zich opeischt,
in den grond is de zaak, welke er mede
bedoeld wordt, zoo oud als de wereld
Goed begrepen toch is de vrijheid,
waarop men zich ten alien kant beroept,
niets anders dan de eisch om zijn vrij
heid ie misbruiken, alle eeuwen door
gesteld door de velen, die, zich zelve
ten wet willende zijn, door de verlok
king van het bedrieglijk woord zich
lieten verblinden.
Niettemin bleef het nadat door
den Christus het ware begrip der
beid was hersteld aan de jongste
eeuwen vooibehouden, de zonde der
Itoovaardij tot een systeem te verhelïi
en de «vrijheid» te proclanteeren tot
een geestesrichting, die op alle terrein
des levens haar funesten invloed zou
doen gelden.
Als een konsekwentie uil de dwaal
etr der Reformatie vond de valsche
Binnenland.
Nederland en tie Inlantlscha Priesters.
Het zal voor zeker alle missievrien-
:n in Nederland aangenaam zijn te
trnemen de resultaten door het Pau
selijk Liefdewerk van den H. Petrus
bereikt in het eerste jaar van zijn
bestaan.
!3 Beurzen waren gesticht, welke
door Rome als volgt zijn toegewezen:
t het Vicariaat van Mgr. Geurts,
hel seminarie van Wladiwostok,
twee aan het centraal seminarie van
'ulo Penarg voor een student uit de
Hollandsche koloniën, en twee voor
hetzelfde seminarie zonder bepaalde
bestemming, een voor het centraal
iiinarie der franciscanen te China,
voor Noord Chantung, vijf voor het
traal seminarie van Kandy, een
ir Haiderabad, vier voor het centraal
n Tautunfu, een voor
Dahomey, een voor Loango.
De gelden der 23 weldoeners (f 250
jaarlijks werden als volgt verdeeld
de jaariijksche studiekosten >at
tudeoterf voor Wladiwostok, drit
Moenlilan, drie voor Wonsat
Kotea,. een voor l'endicheteen voo
Z. W. Hupeen voor Oost-Mong'ilie,
een voor Zuid-Xigeria, een voor
den Tonkin, een voor Oost-Honan.
ior Sapporo, een voor Nagasaki,
ior Kiou tcheou. een voor Ned. Borneo,
ee voor Zu d Chantug, een voor Shire,
n voor Allchabad eti een voor Siam
Vervolgens werd nog gezonden
f200 aan de l'hilippijnen, en 5000 Lire
i Noord Chansi,
Wet
Hot
Midden Chansi,
i Zuid Hupe
Gemengde Berichten
uiltaten zijn voorzeker mooi,
Nederland gaat in deze tak van
Missieactie ontegenzeggelijk vooraan.
Reeds zijtt meeidere beurzen nadien
ingekomen, gaven zich verschillenden
als weldoener op ctt ontving hel Liefde*
wetk belangrijke bijdragen uit gillen en
contributie.
Het gebruik van zeep is heel oud,
aar was bij de oudste beschaafde
ilken teelt ot bekerd. Zij hadden ia-
plaats daarvan de sappen van sommige
boomen en vollersaarde als middelen
t bevordering der reit heid.
Zeep werd ongetwijfeld al door de
Romeinen gemaakt. In de nïntn van
Pompt ji immers her ft men de over
blijfselen van zeepziederij aangetrc ffen.
De eerste rchte zeepfabriek was ge-
igd in Marseille in de 12de eeuw;
daar werd voor het eerst olijfolie ge
bruikt voor de zeepbereiding. Eerst in
de 14de eeuw ging men zich in Enge
land met zeep wasschen.
Alle zeepbereiding berust op de i.n
•iking van loog op ol.Gn en vetten.
Hierdoor ontstaat zeep, terwijl g'ycerine
'ijkomt. Djor vocgirg van zout
wordt dan de g'ycerine vati de zeep
gescheiden en nadeihand weer viijge-
maakt uit de zoutoplossing om aan
wending te vinden in de geneeskunde
de industrie.
De zeep wordt dan gekookt, meestal
met toevoeging van olie of hars om
haar zachter en scltuimender te maken
olie gebruikt men voor toiletzeep, hars
or huishoudzeep, Na getuimen tijd
hebben gekookt, wordt de zeep zeer
dik. Zij blijft dan een week staan om
beztiken, waarbij de goede zeep
,r boven komt, terwijl de slechte,
die veel kali bevat, neerslaat. De goede
zeep gaal dan in ten mengmachine,
zij gemengd wordt met patfums,
borax, talk, stijfsel, steengruis enz., die
de karakteristieke eigenschappen van
geur en samenstelling veroorzaken van
de 1001 soorten zeep, die op de
markt worden gegooid,
Deze geheele bt-handeling beslist
natuurlijk over het doel, waarvi or de
zeep ten -lotte moet worden gebruikt.
Groene zeep b.v, wordt gemaakt van
:tten met tea hoog oliegehalte en van
potaschlocg i. p. v. sodaloog. Vloei
bare zeep wotdl verkregen door toe
voeging van glycerine of alcoholook
loiie wordt hiervoor, gebruikt.
Als het zeepmengsel voor het in de
gaat wordt volgespoten met
fijne luchtbelletjes, ontstaat badzeep.
Doorschijnende zeepen worden gemaakt
door oplossing van sodazeep in alcohol.
Doetinchem werd in opschudding
gebracht doordat tijdens eee kort
weder, gepaard met een geweldigen
regenval, plotseling een reusachtig!
vuurbol Uit den hemel viel en terecht
kwam op het dak bij van ZuideD,
daar onder donderend geraas ui
Kenige personen, die aan den c
kant onder de verande van een hotel
zaten, vetklaarden, dat ze ee1
zagen boven drie huizen.
Alles speelde zich in een moment
af. Brand werd niet veroorzaakt, maar
iu de buurt werdan verschillende elec-
trische lampen onklaar, terwijl er een
totaal uiteen sprong. Op eenigan afstand
begonnen in een woning tegelijk alle
eleclrische schellen te rinkelen, zoodat
de elementen moesten worden uiige
schakeld.
Bij onderzoek bleek het dak waar de
bol was neergekomen, geen enkele
spoor daarvan te dragen, terwijl er
evenmin iets van te uggevonden is.
Naar aanleiding hiervan deelt het
Instituut in de Bilt mede
t c vuurbollen zijn bij zwaar
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Gracht no. 4 Telefoon no. 304
Depositorente van 3'/, - 5%
•er dikwijls waargenomen. Hun
grootte w jselt tusschen die van een
ei en een hoofd. Zij zijn meestal vele
seconden lang zichtbaar, bewegen zich
langzaam zwevend en veroorzaken zel
den schade, niettegenstaande het ge
weldige geluid bij uitbarsting. De Fran-
sche natuurkundige l'lan'ó heeft reeds
lang geleden getracht, het verschijnsel
op kleine schaal na te bootsen, maai
zoowel zijn experimenten als theorie
n niet overtuigend.
Volgens Walter zou men hier met
n waterbal te doen hebben. Deze
lubben een lading van het hetzelfde
leeken als de omgeving en worden dus
steeds afgrstooten een electiisch ge
laden zeepbel vertoont in een gelijk
namig veld soortgelijke bewegingen.
Zoolang men het verschijnt ct niet op
groote schaal kan reproduceeren, zal
de verklaring onbevredigend blijven.
Nader bleek dat de vuurbol toch
>g meer schade aangericht heelt dan
werd vermoed.
De daken van twee aangrenzende
woningen hebben zeer geleden. Vele
dakpannen bleken vernield en wegge
slingerd te zijn. Een schoorsteen
geheel uil zijn verband gerukt,
Taxi of auto noodig
Amersfoort,
beslag. Naar het schijnt werd zij ge
dreven door Amsterdammers, terwijl
ook personen uit Haarlem en Weesp
bij betrokken moeten zijn.
Bij een molenaar te Achthuizen ge
beurde een ongeluk. Men had de motor
gerepareerd en wilde deze aanzetten.
motor liep enkele minuten en sprong
t met een geweldigen slag uit elkaar,
i monteur werd bewusteloos opge
ien en bleek ernstige kwesturen te
hebben opgeloopen een andere mon
teur bekwam verwondingen.
Van het huisje, waarin de motor was
geplaatst, werd een groot stuk wegge
slagen, terwijl het van binnen geheel
werd vernield.
Te Zaandam heelt
groote schade aangericht
wervelwjnd
Meer den 50 ramen van broei
kasten werden door den windhoos op-
op grooten afstand neer
geworpen. Sommige van deze ramen
werden tot een hoogte van den haan
van de toren der Buïlekeik opgevoerd.
Uit hel Zuiden zoowei als uit het
Noorden van ons land trekken vele
landgebruikers naar Entbden (Oost-
Friesland) om de «Knock* indijkingen
te bezichtigen, welke weiken spoedig
geëindigd zijn en waai door niet min
dan 1700 H.A. grond ingedijkt
in vruchtbaar land herschapen zijn.
Aardappelen en groenten zijn titans
ten platte lande goedkoop. Vrijdag
morgen ventte men te Schageu met
paard er. wagen aardappelen Ogen f 1
de 33 K.G.voor vier bos wortelen
betaalde men 1 dubbeltje, terwijl men
voor 1 dubbeltje 2 llinke mooie bloem-
kooien kreeg.
De bode van Visvliet, die een over
weg met zijn vrachtwagen passeerde
door den trein uit Gronin-
ingereden met het gevolg dal het
paard gedood en de vrachtwagen ver-
btijzeld werd. Zelf had hij de tegen
woordigheid van geest om bijtijds van
den wagen af te springen.
In het gebonw »De Leeuw» te
Weesp is een volledig geheime bran-
deiij ontdekt. De politie legde op alles
Hebt U een
Amersfoort
Marktbericht. Appelen f 6 ii f O
per hectoliter; Peren fó u 112 per
hectoliter: Zandaardappelen f2.50 u f4
per hectoliter Hoendereieren f 6.40 a
1 8.25 per 100 stuksGrasboter f 2.20
a f 2.60 per kilo Kippen f 1.10 ii f 2,50
per stuk Piepkuikens f 0 50 a f 1 per
stukKuikens f 2.50 a f 3;75 per stuk
Duiven f 0.40 a f 0.60 per paarMagere
varkens f 32 a f 65 per stukZeugen
drachtig f 150 a t 260 per stuk Biggen
fló i f34 per siuk; Zeugen guste f85
a f34 per stuk.
Aangevoerd waren ongeveer 30heet.
Appelen80 heet. PerenQ0 heel.
Zandaardappelen 120.000 stuks hoen
dereieren f'0 mAgere varkens250
Biggen50 Zeugen.
Te Utrecht slaagden voor het examen
Hoofd-acte onze stadgenooten, de dames
A. Claser en C, M. Herweijer, geb.
v. d. Stadt,
De Burgemeester brengt ter alge-
meene kennis, dat op de Leusderheide
alhier door het 21e Rpgimenl Infanterie
een schietoefening zal worden gehouden
op 16 Augustus a.s. van 9.30 tot 11.30
namiddags.
Alhier overleed D. J. M. v, Kesterer,
l-ctïicïer van administratie N. O. L-
Leger, eo gepensioneerd hypotheekbe
waarder van de kolonie Suriname cp
den leeftijd van 70 jaar.
UIT TYROL.
F'riedl vertelde hem, dat hij voor z
patroon in Imnist naar Salzburg w
gegaan om zijn vogels te verkoopt
maar ze niet kwijl had kunnen ra'c
en hij dus onschuldig was. De auditeur
gaf nu bevel hem te onderzoeken
tuurlijk vond men echter niets, e
vorderde Friedi brutaal weg, dat
hem zou laten gaan, daar het gebleken
was, dal hij geen spion was.
«Zwijg zei de auditeur. «Wij kunnen
je wel is waar niets bewijzen, maar je
wordt verdacht, err als wij lijd hadden
om iemand naar Immst te sturen, zou
den uw leugens gauw uitkomen. Maar
dat gaat niet en is ook niet noodig.
Spion of niet, je wordt opgehangen, al
was het alleen omdat je te Innsbruck
een gevangene liebt helpen ontvluchten.
Ge zijt des doods schuldig en zult door
den strop sterven. Niet waar, mijne
heeren?"
■Ja,« zeiden allen op één na, en Nazi
sprong op van blijdschap.
«Weg met hem!" zeide de auditeur,
•hangt hem op
«Halt,«- zeide nu de officier, die tot
nog toe geen woord gesproken had,
maar Friedi geruststellend had toege
wenkt, «halt mijnheer de auditeurHet
bevel tol ophanging moet in behoor
lijke orde in protocol worden opgemaakt
en de gang van de ondervraging be
schreven worden. Zoo is de vorm
Dat is wel waar. zeide de auditeur,
«maar daar hebben wij geen tijd toe.
Vóór wij gereed zijn, is het tl anker
de ex :cutie zou dan uitgesteld moeten
worden de zaak is in orde,
zulk een Tyroler jongen behoe>
zooveel omstandigheid niet te maken!"
«Ik verzoek toch, dat de wettelijke
vorm in acht wordt genomen,- ant
woordde de heer Lamarre vastberaden.
»'t Zal wel hetzelfde zijn, of de jongen
vandaag oi morgen wordt gehangen,
maar het is niet hetzelfde, als door een
overijlde handeling een vlek op onze
eer wordt geworpen. Niet waar kame-
Zeker, zeker, Lamarre heeft gelijk
riepen allen, en de auditeur moest, ol
lij wilde of niet, een volledig protocol
schrijven, dat eerst tegen donker gereed
was. De officieren ondertcekenden het
vertrokken daarop. Iu het voorbij
gaan duisterde Lamarre Friedi toe
«Vrees niet!- en deze koesterde nu
hoop, dat zijn vriend hem zou helpen
zooveel hij kon.
F: venwel kon hij een zekeren angst
niet van zich afzetten, toen hij
gevangenis zat, en wist, dat zijn dood-
geteekend was. Fltj hoopte der-
ofschoon hij niet wist vanwaar
de hulp zou komen. De gevangenis
was sterk, de deur gesloten, iret kleine
tralievenster onbereikbaar, en daaren
boven hoorde hij aanhoudend de schild
wacht voor zijn deur op en neder gaan.
Zoo ging de tijd voorbij en 'i was reeds
middernacht. Hij had zijn gevangenis
geruimen tijd op en neder geloopen,
en was juist vermoeid op zijn stroo-
bos gevallen, toen de sleutel in hei
slot der deur knarste en Lamarre met
een d evenlantaarn binnentrad,
»S"a op, jongen riep hij. «Je hebt
geen minuut te verliezen!»
Hier ben ik al,« anlwootdJe Friedi
«Volg me dan spoedigbeval hen
Friedi ging uit de gevangenis, en
irnarre sloot de deur zorgvuldig, hei
het licht der lantaarn op den schild
wacht vallen, die, vast ingeslapen, met
hel hoofd legen den muur geleund en
het geweer tusschen de knieën stond.
«Ga daar wat in de schaduw staan,»
duisterde hij Friedi toe, en greep toen
het geweer van den schildwacht.
AJIe duivels!» riep hij uit, terwijl
hij den soldaat bij den schouder pakte.
«Hou je op die manier de wacht
De soldaat opende verschrikt zijne
oogen, en toen hij Je glinsterende epau
letten van den officier zag, viel hij op
de knieën eu smeekte om genade.
Kerel," ging Lamarre vooit, «je
dicndcl doodgeschoten te worden
s op, dat ik je niet weer op zu'k
een nalatigheid betrap! Voor ditmaal
zal ik liet je vergeven!"
«Ach, mijnheer de meier, dank!"
stamelde de soldaat. «Wij hebben aan
de hoofdwacht een glas wijn gedronken,
en vermoedelijk
«Vermoedelijk heb je te diep in het
glaasje gekeken,» viel Lamarre hem in
de rede. -Nu, ik wil er niets meer van
hooienmaar gebeurt het nog eens,
dan zul je me lecren kennen. Goeden
«Goeden nacht, mijnheer de ciVicier,
duizendmaal dank!» riep de schild
wacht hem na. Lamarre had nu de lan
taarn uitgeblazen en greep F'riedl bij
den arm.
«De arme duivelzeide hij lachend,
ii't Is zijn schuld nietwant ik deed
een slaapmiddel in den wijn
hem nu zoo haid behandelen,
moedens te voorkomen. Hij zal zijn
mond wel houden, als je morgen vei
mist wordt. Ilier zijn uw vogels, neer
ze meel Dank mij niet, nu zijn wij quitte.
'il u toch hartelijk dank zeggen,,,
zeide Friedi. «Ge zijt een edel vijand,
jammer, dat gij geen Tyroler zijt.
Ja, ja, er zijn in andere landen ook wel
brave nienschenanders zou het er
treurig in de wereld uitzien. Leef wel
De knaap en de man drukten elkaar
e hand en l-'riedl ijlde met zijn last
verder. Den volgenden morgeD bereikte
hij de herberg, waar Johannes hem
wachtte, gaf hem de geleende kanaries
terug en vertelde hem, hoe hij met
Gods hulp gelukkig het gevaar ont
komen was. Daarna ging hij verder en
gunde zich ternauwernood tijd om te
rusten, totdat hij bij Andreas Hofer
«Alles is in orde?- zeide hij tot dezen.
•Ik heb mijne boodschappen gedaan.»
«Goddank!» zeide Holer. «Nu kan
't er op los gaan En wij zullen riet
vergeten, wal je voor ons gedaan hebt.
Ik heb den goeden aartshertog Johann
al over je geschreven, en als de vij
anden uit hel land zijn gejaagd, dan
zal ik nog wel meer van je te Vit
tellen hebben
«Dat kan wel gebeuren, als ik ten
minte in 't levtn blijf,» artwoorddc
l-'riedl en vroeg naar zijn vader,
(Wordt vervolgd.)