N.V. Middenstands-Credietbank
Bel dan op No. 42
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 19 Sept 1922 - No. 49
ZES EN DERTIGSTE JAARGANG
Kantoon Laniofracbt 38, Amersloor
UK EEMBODE verschijnt Dinsdag- en
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week In-
gaan, doch opzegging van abonnemenl moei
geschieden voor den aanvang van een nieuw
AUVKRTBNTIÊN 25 cent per regel. Billijke
tarieven voor handel en nfverheld bQ geregeld
adverteeren.
AdvcrtcntiCn moeten Dln9dag en Vrijdag
vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Wie niet hooger klimt, dun het
oor hem bereikbare, behoedt zich
our den vul beneden hel bereik
bare.
Scherpe wapens.
Het is een reeds dikwijls herhaalde
waarheid, dat staking en uitsluiting
zwaarden zijn, die naar twee kanten
wonden slaan,
Kr zijn gevallen van staking, dat de
arbeiders winnen en er vallen uitslui
tingen aan te wijzen, die den patroons
de overwinning brachten.
Doch daar staan tegenover nog meer
gevallen, dat de staking zoowel als dc
insluiting op een nederlaag uitliepen
voor hen, die ze uitlokten.
En bovendien, de overwinning wordt
steeds duur gekocht, onverschillig of
de patroon dan wel de arbeider de
Een en ander blijkt wel het duide
lijkst als men de resultaten van staking -
en uitsluiting in cijferbeeld voor zich ziet.
Het bureau voor de statistiek publi
ceerde zijn gegevens betreffende deze
materie over 1920.
In dat jaar werden genoteerd 456
stakingen -en 25 uitsluitingen, waarbij
de stakingen 1930 ondernemingen om
vatten en de uitsluitingen 1084.
En hoe liep het nu af?
Voor zoover bekend eindigden van
de stakingen
ten gunste der werklieden 71ten
nadeele der werklieden 158, door schik
king 198.
Van de uitsluitingen eindigden
ten gunste der patroons 9ten na
deele der patroons 6bij schikking 8.
Dus in slechts 71 van de 427 geval
len van staking bereikten de stakers
hun doel, terwijl zij in 158 gevallen
vergeefs het werk neerlegden en in 198
gevallen moesten besluiten tot een
schikking met de patroons.
Dat resultaat is inderdaad niet van
dien aard, dat het de animo voor
staking bij de arbeiders kan versterken.
Slechts lópCt. der stakingen had hel
gewenschte succes.
De patroons kunnen uit deze gege
vens leeren dat ook de uitsluiting lang
niet altijd brengt, wat men verwacht.
Immers slechts in 9 van de 23 gevallen
eindigde zij ten gunste der patroons.
Ook hier moesten de coMlicten ten
slotte voor een groot deel worden op
gelost door arbitrage.
De conclusie moet dus luiden: geen
der beide partijen heeft bij stakingen en
uitsluitingen veel kans op succes.
Enwat gaat er niet bij verloren
Voor 1920 waren de verloren arbeids
dagen van stakers 1.679.909van
werklieden, die wegens het staken van
anderen niet konden wciken 39.817
4 UIT HET VERLEDEN.
Kom, kom, kind, slechts voor dit
maal. Ik, als Gravinne-Moeder, dien mij
van alle sieraden te onthoudenze
zouden al heel slecht passen bij hel
weduwkleed, dat ik na den dood uws
Vaders draag. Gij zult op dezen gewich
tigen dag al mijne kleinoodiën dragen
zij zullen u meer voegen dan mij.o
jonkvrouw Margareta zette zich thans
neer en Gravin Machteld begon het
werk eener kamermaagd te verrichten.
Maar terwijl zij hieimede bezig was,
kwam eensklaps Graaf Willem binnen.
Schrik niet, Vrouwe Moeder.» zeidr
hij vrooljjk. »fk ben de mijnen vooruil
gereden. Ik wilde uwe wenschen met
mijne schoone verheffing zonder ge
tuigen ontvangen.
Met deze woorden viel hij zijne Moeder
om den hals en ontving zoo hare beste
zegenbeden en wenschen.
»En zijt gij nu ^gelukkig, Willem?»
vroeg ze.
»Ja, Vrouwe-Moeder.» riep de jonge
Graaf opgetogen uit. »Er kan geen
gelukkiger mensch op aarde zijn I»
•Dan ben ik het ook, Willem,» was
het wedei woord. »Doch sta mij toe,
dat ik nu Margareta gereed maak om
voor zooveel aanzienlijken, als de zuster
van uitgeslotenen 608644 van anderen,
die wegens de uitsluiting niet konden
werken 5 575 Samen 2.333.945.
Stel nu het gemiddelde dagloon voor
1020 eens op f4. Dan beloopt de
schade voor de arbeiders aan gederfd
loon naar de 10 millioen. En wat heb
ben de ondernemingen nog toegegeven,
die door staking of uitsluiting werden
getroffen Dat is niet onder cijfers te
brengen.
En dan hebben we alleen nog maar
de matcrieele schade.
Maar wie becijlert ons het moreel
veilies? Wat hebben staking en uit
sluiting m 't hart van patroon en arbei
der al niet gezaaid aan verbute ing cii
haat? Hoeveel leed en lijden vroor
zaaktrn zij aan vrnuw cn kinderen
Hoevr el huiselijken vrede en geluk heb
ben zij tijdelijk of voorgoed vcrwocsi:
Zeker, de staking kan rechtvaardig
zijn. De uitsluiting eveneens. Doch
beide partijen mogen steeds bedenken,
dat zij dit zwaard niet kunnen hanlee
n zonder ook zich zelf te wonden.
Bedenken ook, dat schier elke over
winning, zoo ze ai behaald wordt, toch
te duur wordt gekocht.
Voor beide partijen moge dit een
eden zijn om bij voorkomend geschil
ernstig en oprecht te streven naar
arbitrage.
Binnenland
Tekort.
Katholiek Ncderlar.d« stelde een
onderzoek in naar de verhouding tus-
schen het getal Katholieke en niet Ka
tholieke Notarissen in Nederland, ver
geleken met de huidige godsdienstige
samenstelling der bevolkir g.
Kanton Utrecht. In dit kanton is 33 15
pCt. der totale bevolking. K. K. Niette-
zijn er slechts 4 -an de 21 nota
:n K. K. Deze 4 lubben Utrecht
standplaats, alwaar 18 notarissen
gevestigd zijn. De gemeente Utrecht
is voor 34 83 pCt. R. K. Conclusie. In
de stad Utrecht behoorden Notarissen
te zijn in plaats van 4, Desniettogen
staande is nog dezer dagen te Zeist
een tweede notarieele standplaats in
gesteld en aangevuld. Dé benoemde was
niet R.K. I Ook te Utrecht zijn nog in
1920 twee vacaturen door niet-Kalh.
ingevuld.
Kanton Amersfoort, Van het totaal
in inwoners zijn er 27.36 pCt. R. K.
In dit kanton zijn 9 notarissen waarvan
2 R.K. Het zou geen onbillijkheid zijn
als het notariaat te Soest, waar
R, K. zijn 52.33 pCt. zcu worden uit
geoefend door een Katholiek.
Kanton Wijk-bij Duurstede de bevol
king is vror 33.24 pCt. R. K. Er zijn
5 notarissen, allen niet R.K. Conclusie,
is een grove onbillijkheid dat het
riaat te Houten niet door een Ka
tholiek bezet is. Houten is voor 59 80
pCt. R. K. Ook te Wijk bij Duurstede
:ou een R K. notaris wel op zijn plaat»
:ijn. De gemeente is n.l. voor 54 85
pCt. K. K. en wordt o.a. begrensd door
Cothen (69,24 pCt ).-
Kanton Woerden vertoont een zeer
sterke achterstand, De bevolktng is er
voor niet minder dan 30 32 pCt. we
mogen dus zeggen voor 2/5 deel Ka
tholiek, doch onder de notarissen wordt
geen enkele R. K. gevonden. Conclusie.
Het notariaat te Montfoort en een der
beide r.otarisplaatsen te Woerden die-
door een Katholiek te worden be
zet. Montfoort is 72 29 pCt. R. K.
Het arrondissement U-'eclit het ft in
totaal 32 10 pCt. Katholieken. Kr zijn
47 notarissen, waaronder slechts 7 R.K.
Naar billijkheid behooren er daarvan
vijftien R. K. te zijn, dat is acht
meer. Ergo dient bij komende vacaturen
te Utrecht (twee), IJsselstein, Soest,
Houten, Wijk bij Duurstede, Montfoort
en Woerden ernstig te worden uitge
zien naar een R. K. candidaat.
Amersfoort
den Roomsch-Koning te kunnen
verschijnen.»
Dat is goed, Vrouwe Moeder, maak
iar recht mooi op mijnen schoonen
feestdag. Ik zal u onder lusschen eer,
i ander van de verkiezing mcdedeelen
Graaf Wtllem zette zich nu naast
zijne zuster op het dikgeweven vloer
kleed neder, en Margareta beschouwend,
riep hij uit«Gretchen, gij zijt eenr
Konings-zuster uit duizenden I»
Toe maar, Heer Graaf, o neen,
Heer Koning I Gij kunt al schoon vleien,»
zeide Margareta lachend en met den
vinger dreigend.
Hebben de Keurvorsten dat mijner
Heer Broeder te Keulen geleerd Dai
mochten ze hem ook wel gezegd hebben
dat het voor eenen toekonistigen Keizer
Duitschland niet deftig is, als eer.
Turk met de beenen onder hut lijf, op
den vloer te zitten.»
Graaf Willem lachte, doch bleef zitten
en vertelde nu alles, wat er gebeurd
was. In het kort kwam het ophetvol-
Vele aanzienlijke Vo sten hadden de
eer om tot Roomsch-Koning benoemd
te worden van de hand gewezen,
dat ze in den plotselingcn dood
Landgraaf I fendiik eene straf des Hemels
zagen. Keizer Krederik toch, hij mocht
In de Kapel van hei MocdeiliU'S
dir Eerw. /,u-ten vat- O. I. Vrouw
aan den Zuidsingri heelt Z, D.' H. Mg'.
Dr. Jan Olaf Simt. v cans van Noor
wegen, Maandagavond een plechtig Lol
grcelcbrecrd.
- De Zecreerw. I'alcr J. Bazclmars
C«sR verbonden aan het St. Alfnnstis-
Retraitenhuis alhier, zal zich naar Bra
zilië begeven, om daar weikxaam te
zijn in de missiën der Eeiw. Paters Re
demptoristen.
Aan het Retiaitenhuis zijn nu ge
plaatst de Zecreeiw. Paters Van Rijn
CssR en Van Gemert CssR.
Onze stadgenoot, de heer L. Rave-
sloot ia benoemd tot hoofd der R. K.
School te Steenwijk. De heer Rave-
sloot is verboi den aan de St. Joris-
school, Schimmelpenninekstraat en o.m.
ook leider der R. K. Burgerjongelingen-
vereeniging St. Aloysius.
De zeerecrw. lieer F. J. Schimmel,
rector van het Rijksopvoedingsgesticht
te L-euwarden en de welcerw. heer
Th. Bremer, kapelaan re Zwolle wer
den dror Z. H. den Paus in particu
liere audiëntie ontvangen.
Het dagelijksch bestuur van de neu
trale Mlddcnsiardsvereeroging Handel
Nij vetheid wordt thans gevormd doo
B. Kramer, voorzitter, I.. A. Houbaer,
tniis en A, H. Martens, penningm.
In de drzer^ dagen gehouden
gecombineerde vergadering der be
stuurders van Middenstandsvereeni-
gingen is besloten dat de étalage-wed-
"d op 27, 28, 29 en 30 September
zal doorgaan.
Volgeus de «Voorwaarts» is er een
plan ontworpen voor aanleg van een
spoorbaan AmsterdamZeeburg door
de Zuiderzee, ongeveer evenwijding
de kust, maar nagenoeg in rechte
lijn naar de Veluwe bij Nljkerk. De
spoordam zou op den harden zandg ond
van den Zuiderzeebodem gezien de
gtringe diepte in die bocht -- wel ge
legd kunnen worden. De taluds volgens
systeem-de Muralt bekleed, zouden
de zijden voldoende beschermen. Door
deze lijnen zou de lijn Amsterdam—
Amersfoort ontlast worden en een zeer
korte verbinding worden verkregen via
Harderwijk met Zwolle en hel Noorden
en via Nijkcrk over Barneveld en Voort
huizen met Ede en Arnhem.
Van bevoegde zijde vernemen we dat
dit plan als er tenminste van een plan
sprake Is, wel »plan» zal blijven.
Met terugbetaling van het laatst
aangeboden aandeel, heeft de Hulpbank,
opgericht den 10 September 1897, als
Rechtspersoon erkend bij Kon. besluit
d.d. 29 Sept. 1807 no. 29, opgehouden
te bestaan.
Wel zijn er nog enkele fornraliteilen
al door den Pau» in den ban gedaan
zijn, bleef hun rechtmatige Opperheer,
wien allen eerbied en ontzag verschul
digd waren, en eveneens was en blee
Koenraad, de oudste zoon van ..eizer
Krederik, de Roomsch-Koning. lot welke
waaidigheid ook hij eenmaal verkozen
weid. Verder bleven vele Duitsche
Vorsten aan hunne Keizer getrouw, en
Koning Koenraad was niet alleen een
dspp r ridder, maar even als zijn Vader,
een zeer ervaren Veldheer. Het kon
dus zeer goed gebeuren, dat de Keizer
en zijn zoon over al hunne vijanden
zegevierden, en dan zou hij, die zich
als Tegen-Koning opgeworpen had, hel
gelag, zoo niet met zijn leven, dan toch
met het verlies van zijn gebit d moeten
betalen. Op den steun van Paus Inno-
centius viel vast te rekenen, doch ook
hij was sterfelijk, en het zou altijd dc
vraag zijn, of zijn opvolger den ban
over Keizer Krederik handhaven dan
wel ophtlfen zou. Toch was de zaak
doorgedreven en in Graaf Willem had
de Paus iemand gevonden, die eerzucht
en moed genoeg had om de waardig
heid van Roomsch-Koning niet alleen
te aanvaarden, maar ook tegen Keizer
Koenraad tr verdedigen. Om hem te
kiezen waren Kardinaal Capuito, Koning
Wcnceslaus van Bohemen, de Hertog
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange (iracht no. 4 - Telefoon no. 304
Credieten - Incasso's - Deposito's
Dspositorente van 3>/: - 5%
vervullen, doch feitelijk bestaat zij
meer, evenmin als haar voorgang-
die voor het eerst in 1808 werd
opgericht, en wier statuten bij Kon.
besluit d.d. 4 Oct. 1868 waren goed-
gekeurd.
Van die eerste oprichters leefde nog
n persoon, toen tut de liquidatie der
i opgeheven Bank werd besloten.
Tot de oprichting van een leenbank
oqder den naam van Hulpbank te
Amersfoort, die ten doel had »de be-
'ordering en ondersteuning van handel,
lijverheid en landbouw, door het ver
strekken van geldelijke voorschotten
tegen matige icnle aan zoodanige per
sonc i gevestigd binnen de gemeente
Amersfoort of in de nabijheid der ge
meente, die naar het oordeel van het
Bestuur zoodanige ondersteuning ver
dienen, was besloten in eene vergade-
van 't departement Amersfoort tot
Nut van het Algemeen in het najaar
1868. uit wier midden eene Com
ic was benoemd tot voorbereiding.
Die Commissie heeft niet stilgezeten.
Reeds den 4 October 1868 verkreeg
'ij de Kon. goedkeuring op haar sla-
.uten. Een maand later waren er ge
noeg aandeden geplaatst dat de Bank
als opgericht kon worden beschouwd.
In Januari 1869 begon zij haar wc>k-
knng. In dat jaar werden 23 voorscho
len verstrekt,
een volgend jaarverslag wordt
medegedeeld, dat de Bank gunstig
werkt en het aantal der verleende
lorschotten bevangrijk is toegenomen.
Die Bank heeft vele jaren bewezen
n nuttige instelling Ie zijn. Alleen in
de oorlogsjaren en de daarop gevolgde,
begon zij aan belangstelling te verlie
zen, tot dat er zóó weinig gebruik
werd gemaaki dal tot opheffing besloten
werd. Zij is in haar beheer gelukkig
geweest en heeft in die 54 jaren, nim-
cr eenige schade te boeken gehad.
Vele jaren werden hare zittingen ge
houden op het Gemeentehuis, waar
Maandags om de veertien dagen ge
legenheid bestond tot het opnemen en
rugbetalen der opgenomen gelden.
Deze inrichting stond onder leiding
in een Bestuur van zes leden. Laatst
aren daarvan lid de heeren Mr, H.J.
van den Bergh, Voorzitter. Johr..
Knoppers, waarnemend voorzitter, C.
J. van Beek. H. C. A. de Jong, T. van
Daal en nu wijlen Wd. Wolff, terwijl
als secr^taris-peuningmeesler werkzaam
is H. P. van Haselen. Am. Dagbl.
Na van verschillende zijden daartoe
zijn aangezocht, heeft K. H. W. H< og-
land, hoofd-gymnastiekorderwijzcr bij
de militaire gymnastiek- en sportschool
te Utrecht, 't voornemen bij voldoci de
belangstelling een voordiaclu te houd n.
hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort.
Deze voordracht zal worden verduide
lijkt door de demonstratie van een lilm,
weergevende een volledige les in gym
nastiek, uitgevoerd door leerlingen van
d: school, welke film door den directeur
dier inrichting, kap tein Dr.W, P. Hubert
van Wijenburgh, v ,or dit doel ter be
schikking is gesteld.
Dc voordracht zal worden gehouden
op Donderdag 28 September a.s. 8 uur
nam. in dc biuscooptaal «de Arend».
Allen die belangstellen in de lichame
lijke opvoeding worden uitgenoodigd
tol bijwoning dezer voordracht, waar
voor tot een beperkt aantal introducties
verkrijgbaar zijn tegen geringen prijs,
een en ander tot dekking der onkosten.
Aanvragen hiertoe te richten hetzij
mondeling of schriftelijk aan het adres
Sumatrastraat 1.
- Aan de losse arbeiders aan de spoor-
wagen werkplaats is aangezegd, dat hun
thans loopend contract bij hel eindigen
niet vernieuwd zal worden. Daaruit volgt
dus, dat zij san het einde van den con-
trsctueelen diensttijd ontslagen worden.
Een hunner, die een mnandcontract had,
is reeds ontslagen. De overigen een
dertigtal, zullen met eenige maanden
ook buiten dienst gesteld worden. Hun
plaatsen zullen worden ingenomen door
overcomplete remmers cn leerlingen-
machinist.
- De jaarvergadering van den Ned.
R. K. Bond van Spoor- cn Tramweg
personeel St. Rafaél afd. Amersfoort,
wordt gehouden Woensdag 20 Sept.
1922, in het gebouw der R. K. Werk
liedenvereniging Het programma ver
meldt o.m. eene rede te houden door
den Heer K, L. D. Nlvard.
Matktberichten.
Appelen f 2 a f 6 Peren f 2.50 a
f7 Z.andaa'dappelen f 2.20 a f 3 alles
per H.L. Hoendereieren f 10.50 a
f 12.50 per 100 sl. Grasboter f 2 30
a f2.60 per K.G. Kippen f 1 a f2.25
Piepkuikens fO.50 a f 1 25 per st.
Duiven f0,30 a f0.80 per paar
Magere varkens f40 a f55 Zeugen
1105 a f165 - Biggen 121 a f36
nlles per stuk.
Aangevoerd waren ongeveer: 100
heet. Appelen120 heet. Peren 105
duizend st. Hoendereieren 20 magere
Vnikens: 120 Biggen: 25 Zeugen.
Brabant, Siegfried van Epstein.
Aartsbisschop van Mainz, Koenraad van
Hoystaden, Aartsbissch >p van Keulen,
en nog eenige andere Geestelijke en
Wereldlijke Vorsten bijeen gekomen, cn
den derden October was Graat Willem
door hen met eenparige stemmen tot
Rootnsch-Koning verkozen.»
En waar is uw kroon nu?» vroeg
jonkvrouw Margareta ondeugend. »F.en
Koning zonder kroon of schepter is
geen Koning.»
Dc teckenen mijner waardigheid
liggen binnen Aken. zusje l« z.ide de
En waarom die niet dadelijk mcrir-
grbr.icht?» kionk de vraag tut dei -
zelfden mond.
•Greichen, gij zijt voor een kind wel
wat al Ie ondeugend in uwe vragen.»
sprak Graaf Willem ernstig, »Om Keizer
van het machtige Duitschland te wor
den moet men wat meer doen dan
luisteren naar hel gesnap van een
nieuwsgierig zusje.»
Dal zeg ik ook,» klonk op eenmaal
de stem van Vader Bernheim, die al
geruimen tijd in de geopende deur had
staan luisteren, cn op Graaf Willem
toetredende, zcide hij: «Mijn zoon, de
oude Bernheim. die reeds uw Moeders
Vader, als knaap, gekend heeft, en wien
het wel en wee van het Hollandsche
Gravenhuis zoo na aan het hart l'ggen,
wenscht u met uwe waardigh'id geluk.
Moge de Roomsche Koningskroon, door
u gewonnen, niet eenmaal eene door
nenkroon voor u worden.»
Graaf Willem was opgesprongen en
had op hartelijke wijze de gelukwen-
schen van den grijzen Gees e ijke be
antwoord, Kort daarop verschenen de
voorname gasten en toen het noenmaal
afgeloopen was rn de korte nnjtursdag
ter avond neigde, reden allen van
's Gravenzande den wrgop naa- llaarlrni.
•Hiarlem ligt toch ver af, Heer
Zwager.- zeide Jan van Avennes toen
ze dicht bij de taveerne »Die Haghe»
gekomen waren.
We zullen dezen nacht in Leiden
blijven, J»n,« was het antwoord. »Kn
dat afgelegene van Haarlem heeft m(j
ook al door het hoofd gemaald. Ik heb
reeds plan gemaakt om cldcra te gaan
•Te
i-Gravenzande s
