N.V. Middenstands-Credietbank
Credieten - Incasso's - Deposito's
Bel dan op No. 42
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 6 Febr. 1923 No. 88
ZES EN DERTIGSTE JAARGANG
KantoorLin(e(racbt 28, Ameraloort
DB EEMBODB verschijnt Dlnadae- en
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week in
gaan, doch opzegging van abonnement moet
geschieden voor den aanvang van een nieuw
kwartaal.
Prijs per drie maanden 11,00 Bultende
Nummer» 10 cter8'00rt f U°' A,zondcrllJkl'
ADVBRTBNTtfiN 25 cent per regel. BlilBke
tarieven voor handel en niverheld bD geregeld
adverteeren.
Advertentlën moeten Dinsdag en Vrfldag
vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Men vindt hel leven even zoo
mindoor zichzelf te zoeken als
dooi' zich aan anderen weg te
werpen. Men geve zich, maar be
ware zich voor God, ziedaar de
zeker v~
De Mark is aan de Amsterdamsche
beurs teruggeloopen tot een tienduizend
ste van haar vroegere waarde. Men
kreeg 1000 Mark voor 6 centen.
Recht is Recht en Plicht is Plicht
Die hun Recht bewaren,
Hebben Plichten l'eeren.
Recht is Recht en Plicht is Plicht
Die hun Plicht betrachten
Hebben Rechten te wachten.
Recht is Recht en Plicht is Plicht
Tot een paar verbonden
Blijven z' ongeschonden.
Gemengde Berichten
De Raad van Atbeid te Roosendaal
legde aan het gemeentebestuur van die
gemeente de verplichting op, om rente
zegels te plakken voor de Uwerkge-
stelden bij de gemeentelijke werkver
schaffing. Het gemeentebestuur ont
kende deze verplichting en is in hooger
beroep in het gelijk gesteld. Dit be-
teekeut een financieel voordeel van
ruim f 1700 per jaar.
Maandag is te Berlijn de Noord-
Zuid-ondergrondsche lijn, waaraan men
in 1912 is begonnen, maar waarvan
de bouw door den oorlog zeer is ver
traagd, geopend. De lijn gaat onder
het Langenwehikanaal en de Spree door.
Te IJssektein bracht juffrouw H.
haar kindjnaar bed en trok zich bij
ongeluk het petroleumlampje over het
lichaam. Weldra stond zij m likhte laaie.
Toegeschoten buren doofden de vlam
men, maar juffr. had ernstige brand
wonden bekomen.
Bij een firma te Amsterdam kan
men het volgende op de kantoordeur
lezen
«Sluit de deur s.v.pl. en als ge er
over uw zaken gesproken hebt, sluit
'dan ook uw mond.«
Het schijnt dat de Franschen bij de
bezetting van het Roergebied den tegen
stand van de Duitsche mijndirecteuren
niet hadden verwacht. De Fransche
dreigementen, om een nieuw kolentyn-
dicaat te vormen, doen althans vreemd
aan. Het gaat om 256 mijnen, die dus
door slechts 40 ingenieurs gecontroleerd
zouden moeten worden, terwijl er in
elke mijn afzonderlijk gewoonlijk 500
ingenieurs zijn. In het meest gecom
pliceerde economische gebied ter wereld,
temidden van een onoverzichtelijke
wirwar van mijnen, fabrieken, spoor
wegen, tram- en transportbanen, elec-
trische centrales, hoogovens en wals-
werken, in dit economische labyrinth,
waar 600000 arbeiders en 10.000
ingenieurs werkzaam zijn, moeten zich
de 40 leden van de ingenieurscom
missie wel eenigszins voelen als veertig
kinderen, die in een oerwoud verdwaald
Izijn. Het Roergebied toch is, behalve
I het meest produclieve kolenbekken
Europa, ook het dichtstbevolkte gebied
van Duitschland. Over een oppervlakte
van 40 K.M. in het vierkant strekt zich
een spoorwegnet uit van 5000 K.M.
Er zijn 78 ijzer- en staalgieterijen, 36
gieterijen met 119 hoogovens, 239 poe
delovens, 250 plettctijen, 1618 machine
fabrieken, 197 papierfabrieken, afgezien
nog van de vele textiel weverijen, che
mische fabrieken, brouwerijen enz. De
aarde is doorploegd door de schachten
van 164 mijnen, waar 350.000 mijn
werkers ongeveer lOOmillioen ton steen
kolen per jaar kunnen delven. En nog
zijn er maar enkele mijnschachten, die
dieper komen dan 1300 M. De voor-
rijkdom van het kolenbekken
ligt nog onaangeroerd. De totaal nog
aanwezige voorraad Roerkolen wordt
op 129 milliard ton geschat.
Aan boord van de Harwichboot
was brand in een der hut'en ontstaan,
doordat een passagier in de kooi had
liggen rooken. Van dezen ongelukkige
was een been zoodanig verbrand, dat
voor zijn leven wordt gevreesd. De
man was blijkbaar onder den invloed
van sterken drank.
Te Hilversum is tijdens afwezigheid
der bewoners brand ontstaan in perceel
Schapenstraat 50, bewoond door E'burg.
De vlammen deelden zich spoedig aan
3 andere petceelen mede. De bratid-
had den brand spoedig bedwongen,
doch kon niet verhinderen, dat de zolders
achtervertrekken geheel uitbrandden.
Bij de Ned. Vereeniging voor Radio
telefonie en telegrafie in Den Haag,
zijn reeds een 2000-tal Nederlandtiche
radio-amateurs aangesloten, 't Lidmaat
schap per jaar bedraagt f8. Aan eik-
lid wordt gratis het maandblad der
Vereeniging toegezonden, waarin naast
technische beschrijving, ook vragen
door leden gesteld, worden beantwoord.
Voorts vindt men er opgaven in om-
de uitzendstations, welke concerten
of voordrachteti geven. De vereeniging
zelf geeft eiken Donderdag van 910
een concert, afgewisseld met Radio-
correspondentie en oefeningen. De kos
ten hiervoor mjeten uit vrijwillige bij
dragen van ar.iateur-radiobczittrrs wor
den bestrede Eens per week geeft
ts het Eogelsche dagblad «Dai'y
Mail« giatis een twee uur durend con
cert in Den Haag, als reclame voor
haar courant. Disconcert werd o. a. te
Nunspeet opgevangen en door een luid
sprekende telefoon aan te brengen, was
de muziek duidelijk voor alle in de
kamer aanwezigen te hooren. Het tijdens
de pauze in Den Haag gesprokene was
ook goed verstaanbaar.
Een draadloos ontvangtoestel is een
bron van genoegen en voor Iemand
wat ervaring zijn er eik oogenbhk
den dag, ja zelfs 's nachts berichten
te nemen, ook beurs weer- en
iwsberichten.
Amersfoort
Bet Passieverhaal door
Cyriel Uerscbaeve.
Maandag 19 Februari a.s. komt Albert
Vogel, de vermaarde declamator
weergeven het Passie-vet haal van onzen
Heere Jcsus Christus door Cyriel Ver
schaeve.
't Is een stuk veihalend proza van
dien vlaamschen litterator, waarin hij
het ontroerend lijdens drama,, het lijden
en sterven van onzen Heer en Heiland
verhaalt in passenden eenvoud en toch
aangiijpend en hartroerend.
Cyriel Verschaeve schreef dit vei haal
voor Albert Vogel, die er hem om vroeg
om het weer te geven, zooals 't pas
send is voor zoo verheven stof.
Albeit Vogel is een geniaal decla
mator daarom gelooven we dat allen
die gevoel hebben voor het schoone
en veihevene dien atemmings-avond
zullen genieten.
We vinden het een sublieme gedachte
ter herdenking van 't tien-jarig bestaan
eener stichting die bedoelt door middel
van het boek 's menschen geest
der, klaarder ca vaardiger vo
goeds te maken, een dergelijke kunst
avond te geven, met een stof zoo ge
heel en al geCigend voor den H. Vasten
tijd, waar luidruchtig, speelsch vermaak
de stemming zou schaden en storen.
Toen Vogel aan Verschaeve vroeg
het verhaal van de biltere Passie te
schrijven, ontveinsde deze zich de
moeilijkheid van 't sober en ingetogen
weergeven van dit grootst dramatisch
gebeuren niet.
De stof was allerschoonst, i
allerverhevenst, en zóó vastgelegd.dat
elke vrijheid van beweging was uit
gesloten.
Cyriel Verschaeve stond hier voor
het probleem een verhaal te schrijven
dat nieuw aandeed en toch in alles
het oude was dat boeien kon en toch
niet meer gaf dan 't overbekende dat
wijding bezat en kracht tot ontroering
en toch geen persoonlijke beschouwin
gen of gevoelsuitboezemingen J""
auteur toeliet.
't Is nu eenmaal zoo, dat de lezer
der evangeliën (de godvruchtige
zelfs ook de enkel aesthetisch-voelende)
de zeer eeavoudige e« weinig gebondeae
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Gracht no. 4 - Telefoon no. 304
Depositorente van 3- 5
Amersfoorter bespiegelingen
L
Ieder heeft met spannir.g de komst
in het nieuwe belastingbiljet tegemoet
gezien en voor zooverre het reeds in
handen der belastingschuldigen is, is dit,
wat de daarop vermelde som aangaat,
volstrekt niet medegevallen. Vooral in
dezen naren lijd van duurte en aller
lei dreigende maaUchappelijke zwarig
heden 't Ding ziet er eenvoudig uit I
Maar juist door dien eenvoud kan men
niet meer goed zien, valt het niet zoc
op, hoe de gemeente Amersfoort ons
onder handen neemt. Waarover we hel
straks zullen hebben.
Voorshands moet mij de opmerking
van het hart, dat de vereeniging dier
verschillende biljetter.« heel wat
gekost schijnt te hebben aan de
schillende ambtenaren. Want de
gevers dier betalingsbiiefjes hebben zich
weinig aan termijnen gestoord.
Ze hebben er lak aan, boe de be
lastingschuldigen de centen bij een
muelen brengen, om op tijd te betalen.
Velen hebben nu nog niets ontvangen,
welen op geen stukken na, hoe hoog
het bedrag zal loopen alleen welen
ze van hooren zeggen, dat in Mei alles
afbetaald moet zijn. En of men het
heeft of niet, men moet maar betalen.
De belastingmachine werpt anders met
dure waarschuwingen eD aanmaningen
rond, die de zorg en de onrust in menig
huisgezin nog vergrooteu. Komt men
bezwaren indienen, dan haalt men de
schouders op en zegt, dat het publiek
dan maar vooruit sparen en vooruit
zorgen moet. Ongetroost gaat n
alwachtende de dingen, die komen
zullen. Beter ware het, dat de ambte
naren daarmede belast, gezorgd hadden,
dat het publiek voldoende tijd had, om
te sparen cn om te betalen. Want
sommen van f 25 voor een arbeiders
gezin, van f 100 voor een burgertjt
n f 400 voor neringdoenden, vanf 600
f700 voor beter gesitueerden heeft
:n zoo maar niet in buis liggen, om
n de eischen op staandeD voet te
voldoen. Daarmede rekening te houden
is wel degelijk ook plicht van den fiscu».
Wanneer wij dat belastingbriefje thuis
krijgen, vaart bij een ieder zeker de
schrik er in.
Spaart maar tegen dergelijke uit-
Onwiilekeurig rijst nu de vraag, spaart
ook de gemeente Amersfoort in dezelfde
male als dit van de belastingbetalers
gevraagd en gevorderd wordt
Het gemeentebestuur, de gemeente
ambtenaren zijn toch de mandatarissen,
de vertegenwoordigers van al de in
woners der stad, van al diezelfde be
lastingschuldigen die zoo zuchten onder
den druk der lijden. Moet het Amers-
foortsch stadhuis dus niet hel vooi beeld
geven van zuinigheid Of is er soms
geen malaise in de industrie en den
handel, is er geen werkgebrek, is er
geen duurte in aile artikelen en gebrek
aan koopers. Dwingt en dringt dat alles
niet tot sobeiheid cverdc geheele linie?)
Bekrimpen alle zaken, alle kantoren,
alle particulieren hunne u'tgaven niet
en beperken zij h;t aantal hunner be
dienden niet?
En moet de regeering der stad niet
het vooibeeld geven Of ze dat doet
zuilen wij eens bekijken.
Amersfoort beslaat uit twee groote
deelen. De oude stad binnen haar wallen
en de nieuwe stad of de berg.
Io de oude stad wordt gewerkt en
geploeterd,uitgestald en gehandeld, daar
wonen de neringdoenden en de arbeiders,
de burgers en de anibachtsliedeo.
Op den berg ziet het er anders uit
daar wonen de beter gesitueerden en
de ambtenaren. In de oude stad woont
men kort op een gedrongen in den
grachtengeur en bakkerssmook, op den
berg staan in bonte verscheidenheid de
villa's cn buitenverblijven in de heide-
boschlucht. Nering en ambacht, in
dustrie en handel, beweegraderen der
Amersfoorlsche welvaarlsmachine vindt
Is het nu niet opvallend, dat de stads-
regeering alles doet voor den berg en
weinig voor de oude stad, de dochter
een mooi zijden kleed sier
de moeder in een gescheurde,
sleten japon laat loopen.
Of iijkent dal zoo niet als me
't klein uur afstands de laan 1914
geheel in orde maakt, beteerd
hard, en in de hoofd, en winkelstraten
der stad jaren lang er over zeurt, om
fatsoenlijke trottoirs aan le leggen,
het geen bevoorrechting als men \t
andere vergeten, ver weggelegeo lanen
met heesters en bloemen omzoomt en
zijstraten der sta dmet gaten laat zitten
en de Haag en andere straten, waar het
volk woont onbegaanbaar jaren laat
liggen
Waaraan ligt die stedelijke voorliefde
lor den berg? Wel omdat de stad in
haar maag zit niet een grondbediijf
de te verkoopen en te verhandelen
gronden daar boven liggen. In een on-
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort,
vertelling van zelf aanvult met hel
beste uil hem zelfinnig medegevoel.
Een gevuld, zoogezegd vloeiend ver
haal echter mccht ntets in het duister
laten (in dat bekoorlijke duiste
de ziel hare beste genietingen bewerkt,)
moest overal banden leggen-en ve
bindingen als moitel tusschen de steene
zoodat zijne stoi onmiddellijk trelï.
Toch liet Verschaeve zich overhalen
vooral door de gedachte het zou iet!
heerlijks zijn Vogel's leveu-scheppendt
kunst de allerheiligste woorden tot leven
le hooren verwekken dan zouden
niet alleen de woorden des Heilands
kennen, maar den toon, die altijd bij
Christus, maar hoeveel meer in de
laatste martelie-uren van Zijn leven,
n diepte zal ontsluierd hebben,
de klaarheid van het woord
zelf.
Verschaeve redeneerde aldus«slechts
het gesproken woord geeft den levens-
indruk met zijne diepte en volheid
Indien dit nu geschiedde met Christus'
woord, cd wel door de kunst van een
geniaal declamator, dan was de waarde
van zulk ecne daad niet te overschatten."
ZUIVERE RAUWE MELK
KARNEMELK, VOGHURT
BOTER, ROOM
Depót Utr. weg 74 Tel. 816
qeraden oogenblik heeft men dat Tro-
jaansche paard van 't grondbedrijf in
de stad gehaald, en hoe krijgt men 't
Het verslindt met zijn onkosten aan
ambtenaren en reclame halve tonnen,
tot duur verkoopen der gronden
dwingen. Dat doodt weer alle particu
liere ondernemingsgeest en bouwlust,
prikkelt en drijft tot het nemen van
maatregelen ter bescherming van den
stadsgrond-winkel, maar het maakt
de stad groot; het bezorgt de stad
meer inwoners, die niet in de oude,
scheef aangeziene oude stad koopen,
maar naar Utrecht cn Amsterdam trek
ken, daar ze met geen enkelen band
aan Amersfoort gebonden zijn.
Men heeft nog geen leergeld genoeg
betealdnog steeds droomt men van
Amersfoort groot-stad. Daarin ligt de
fout, die tot zoo groote uitgaven voert
en op den duur de financiën, die toch
al niet schitterend zijn, totaal in den
grond zal boren. Men moet terug tot
bezuiniging, versobering, vereenvoudi
ging. Dat is de eenige weg naar een
goede toekomst. (Wordt vervolgd.)
LARS NIELSEN.
De Weleerw. heer Cal veen, ongeveer
zeven jaar als missionaris werkzaam
geweest zijnde op de Cook Eilanden
werd om redenen van gezondheid naar
Holland teruggeroepen en toeft thans
lijdelijk bij zijn familie te dezer stede.
De Weleerw. Heer Kapelaan Belt
man zal Woensdagavond in St. Jozef
zijn apologetische cursus vervolgeo.
rsus is voor ieder toegankelijk.
Albert Vogel had dc volgende wen-
schen geuit:
«Ik hoop dal u het dramatisch element
er in laat leven, Hier en daar rauwe
-dissonanten, die het gehoor moeten
«schiijnen. Een geweldige clim;x.
«De heilige figuur hoog, smetteloos
en onaantastbaaren daarom heen
het woeste gebrul en gejouw van de
menigte, het door-elkaar eu over-elkan
der rollen van luwe haatkreten.
De sombere atmosfeer, het beeld
«van de heilige Moeder, het ster
«het huiswaarts keeren van de
«zadigde menigte en dan, als
«prachtige apotheose: de verrijï
«als een steigende jubel.
«Een schilderij, een haitverscheurerd
«beeld van een gtuwelmoord.
Die aanwijzingen en wenschen heeft
Verschaeve gevolgd en vervuld.
In de heilige gebeurtenissen heeft hij
getracht eene lijn te leggen opdat
zouden zijn een afgerond geheel.
Het uitstervend Hallelujah der Aposte
len duikt in de giuwelpassie, tot onzicht
baarheid toe, onder, om in het zege-
hallelujah der verrijzenis zich als in de
eeuwigheid te ontplooien.
De lijn gaat dus van 't uitstervend
HaUelujsh tot het herlevend, en is een
voudigweg de eeuwige levenslinie van
mensch en natuurvan de ziekte door
den dood naar de verrijzenis, van den
id door den nacht naar den morgen,
e vicaris-generaal van het Bisdom
Brugge, H. van den Berghe, verleende
an Verschacvc's werk het «Impri-
ialur«, terwijl Em. de Jaegher, Can.
b. censor, het met «nihil obstat merkte.
We meerden goed te doen iets over
'ording en opzet van Cyriel Verschave's
Passieverhaal te schiijven, vóór Vogel's
optreden.
Het' sobere verhaal moge ons beter
doen bestffen het grootsche van het
heilrijk verlossingswerk, en in ons een
alles-over-trtffende liefde doen ont
vonken voor onzen Verlosser en Hei
land «Jezus van Nazareib, Koning des
heelals en der eeuwen- de uilroi p, ge
volgd door een Hallelujah 1 waarmede
Verschaeve zijn verhaal besluit.
T. G.
