R. R. SPAARBANK
VROOM DREESMANN
Weet U
POSTHOUWEf^L,
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken
Vrijdag 9 Febr. 1923 No. 89
ZES EN DERTIGSTE JAARGANG
Kantoor i Lancet racht 28,
I)E EEMBODE verschflnt Dinsdag-
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week
gaan, doch opzegging van abonnement trn
geschieden voor den aanvang van een niet
kwartaal.
Prijs per drie maanden 11.00 Buiten
gemeente Amersfoort fl.10. Afzonderlijke
numn.ers 10 ct.
ADVERTENTlfiN 25 cent per regel. Biliqke
tarieven voor handel en n|verheld bi) geregeld
adverteeren.
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Tót het ware leven is meer moed
en kracht noodig dan tot een veld
slag.
Gemengde Berichten
Amersfoort
Amersfoorter bespiegelingen.
Men heeft indertijd reuzenplannen be
raamd. Tegenover het oude station zou
een industritbuurt komen met tallooze
fabrieken. De straten met haar grool-
steedsche trottoirs liggen, er duizend
meters ver en in de oude stad ligt er
nog geen meter trottoir. Daar legde
men voor tienduizendtallen guldens
plavuizen weg in 't barre zand, in de
hoofdstraat ipst de modder over de
ontredderde, onbruikbare stoepen de
uitstalpuien vol. De grootheidswaanzin
steeg de heeren van 't stadhuis en het
bouwbureau in 't hoofd en ze zijn er
neg lang riet van genezen. Men ver
wacht nog altijd van de toekomst, wat
deze onmogelijk kan geven. En nog
bezuinigt men niet, bekrimpt men niet,
verliest door slordig toezicht neg hoopen
geld en uit zijn wrevel in moties
Was het nu niet ten volle in over
eenstemming met den ernst der tijden,
dat ter verbetering der geldmiddelen,
niet een enkel maar alle niet hoog-
noodzakelijke zaken stop gezet wer
den Dat men hel particuliere bouwen
bevorderde, in stede van allerlei be
nen in den weg te leggen
Jat men de middenstand steunde
zijn baiden stiijd om het levens
onderhoud in niet altijd naar de pijpen
danste van de hardroependz gemeente-
knemers, die hooge loonen eischen
verdienen.
Helpende handen
Treurig gezichtEen kamer,
geen meubelij'sjdan gebroken tafel met
stoelen, niets aan den wand alles vuil
en verwaarloosd. De moeder, met rappe
handen aan d'r lijf, ging werken bi
anderen, maar eigen huishouding hat
haar zorgen niet. De man had verdriet
in zijn liven, omdat het er in 1
eigen haard gcud waard is, niet gezellig
was, zoodat hij eigenlijk geen tehuis
vond om er te rusten van zwaar door
werkte dagen. Zijn vrouw dronk, en
kende geen grooter zaligheid dan de
drarkbenevelirg.
Een geestelijke, getrtfDn door dien
toestand, bezccht deze treurige huis
houding dikwijls en kreeg gedaan, dat
de moeder ophield met drinken. Doch
toen hij verplaatst werd, begon hel
oude liedje opnieuw, totdat ecnigc da
mes eens kwamen pratenze heihaal-
den haar bezoek, en de vrouw, de arme
aan de drank verslaafde, zag haar ellende
in, en begon een nieuw leven. Geen
druppel dronk ze meer, en bij vei jaar
dag en andere feesten ondervond ze,
dat die dames haar tenminste den rug
niet toekeerden. Zoo werd weer een
huisgezin van den ondergang gered, en
trotsch toont deze moeder haar mooie
meubeltjes aan ieder die ze zien wil,
teiwijl haar opgeruimde lach verraadt
dat in haar binnenste ook een groote
verandering plaats vond ten goede.
Die dames van de blauwe kroop, bij
ons Ma'iavereeniging genaamd, hadden
helpende woorden, maar bovenal hel
pende handen
Een groot grondbezitter in Zeeland
heeft aan al zijn pachters 25 pCt.
laging van pacht toegestaan wegens de
malaise in het landbouwbedrijf.
Is h
t gew
nrcht, dat Amers
'enige jiren late
hoog. Duirdoor
Io het jaar 1922 weid aan den Ge
meentelijken Vischifslag voor eene som
van f194000 visch afgeslagen. Verge
lekeD met het vorige jaar een achter
uitgang van f 22000.
«Wijsneus* schrijft in het «Hbl.*
Professor Bolland heeft eens gezegd.
dat nut hem de Zuivere Rede ten grave
zou dalen. De uitspraak leek wal boud.
Maar ik ben gaan gelooven, dat bij
gelijk had, toen ik onlaDgs als leer
gierig toehoorder op het congres
den Middenstandsbond was. Daar
den «Millioenen-studiën» gemaakt, zij
hei dan over negatieve millioenen.
De protectionrsten patdon, de vis
handelaren, die voorstanders van bescher
ming zijn betoogder, dat de schoenen
niet duurder werden voor hel publiek
wel te vcistaan als aan de Duitsche
invoeren paal en perk wordt gesteld.
Dat zit zoo. Van de 83 schoei fa
brieken in het Zuiden des lands liggen
er, zoo zegt men, 77 stil, omdat er
tegen de «moordend» lage prijzen vau
de «valuta schoener.» niet is te werker.
Komen er lu geen Duitsche schoenen
meer in ons land, dan moeten we wel
op Waalwijksche schoenen loopen.
Tot zoover is alles in orde. Maar
nu komt het. Als er geen Duitsche
schoenen meer in het land komen, zal
het publiek toch niet méér behoeven
te betalen. Ka-ra, wat is dat Men
zeggen dan kunnen de Waalwijksche
fabrikanten dus wél leveren voor de
lage pi ijzen, als er geen Duitscbe
schoenen meer in het land komen I
l)an zijn die prijzen dus opeens Diet
«moordend» me«!
Tuen ik dat gehot rd had, is
moed om iets wijzer te worden, in de
schoeneD gezonken, en htb ik, blijde
dat ik niet in de schoenen van minis
ter De Geer sta, de stoute schoenen
aangetrokken om ongemerkt het congres
te verlaten.
«Vestigt U te Amersfoort»staat er
op reuzenborden te lezen, vraagt in
lichtingen op Kamer 10 ten stadbuize
maar men wacht zich wel te zeggen
denkt ook aan de belastingen, die hoog
zijn, aan het schoolgeld, aan den ptijs
van gas, electriciteit en watcileiding,
die hier veel geld kosten, aan den r
ningnood die er nog altijd heerscht
dat nota bene bij een vijftigtal ledig
staande woningen, villa's en huizen, die
de stad kan innemen.
MeD wil niet inzien, dat het grond
bedrijf met zijne hooge onkosten, ts
een van de geldverslindende mschi es,
die Amersfoort laat draaien en die geen
winst opleveren. Of de gemeente, af-
deeling grondbedrijf, ook al grond voor
een halve ton aan de stadsreiniging
verkoopt en dit als een soort winst
voor dien tak van dienst boekt en dan
op de gemeente-afdeeling stadsreiniging,
zooveel schuld boekt, de belastingbe
talers worden daatdnor geen cent ont
last. Dat is een gat dichten met een
ander gat te graven.
De stadsreiniging is buitendien ook
n der geldverslindende afdeelingcn,
die best eenvoudiger ingericht kon. Zou
ieder burger zijn gedeelte straat niet
kunnen vegen cn schoonhouden op de
singels en de zijstraten, op den Berg,
zooals dat vroeger geschiedde Waar-
moet dat alles zoo grootsch ingericht
zijn En dan zitten wij nog steeds met
dat afschuwelijk tonnenstelsel, met
bovengrondsche goten, waardoor het
bloed en de afval der slachteiijen het
wasch- en spoelwater, onder de oogen
der 63 politieagenten naar de in den
zomer de lucht bedervende grachten
stroomt. Een slachthuis bestaat er niet,
al twintig jra' moest zijn. En
de belastingen stijgen nog maar steeds,
alsof men het geld uit een putje kon
scheppen.
De drie-en-zestig politieagenten, hoofd
agenteo, rechercheurs, inspecteurs cd
commissaris bewaken en besurveilleeten
minuut af, de kalme, rustige
maken procesverbalen, op
kleedjesklopslers en boerenVoerliedon.
In het stadhuis zetelen een groot
aantal ambtenaren, delrbereeren, regi-
administreeren. En van 't
zelfde doet dat weer een acdere groep
bij de gasfabriek, bij de gecentraliseerde
boekhouding. En op eene andere plaats
weer zetelen de heeren der stadsreini
ging. Aldus heeft de stad overal haar
mannetjes in overvloed.
Allen, van den burgemeester
drie boden toe, van de zes hooge di
recteuren der afdeelingen van onder
wijs niet te vergelen tot den w-ager
voerder, van den oppersten hoofde jm
mies tot den wegweiker, hebben alle
uitstekende tractementen in dezen tijd
«an versobering.
De stadsbczuinigingscummissie schijnt
niet aan te denken, om van al die
nhtenaren 8'/j pel. teh«ffen in plaats
in 3'/, pet. pensioenstorting, zooals
het Rijk doet.
Was het niet noodig. waar men over
nieuwe belastingen op het toch al nood
lijdende bedrijf denkt, om alvorens
daaraan te beginnen, eens te probeeren
of men het gemeenteweik niet k-in
vereenvoudigen en 5 la Miliollni
de politie, </a van de gemeente
ambtenaren op wachtgeld kon zetten
althans io ieder geval de openvallende
plaatsen niet meer aan te vullen tot
betere tijden.
Ware 't dan ook niet wenschelijk,
dat de hooge, leidende stadhuisheeren
het vooibeeld eens gaven en zoolang
de dringende noodtoestand duurt, met
een redelijk salaris tevreden waren?
Dat de raadsleden hunne diensten vol
komen kosteloos wilden vervullen en
alle presenliegelden in de berooide
stadskas iietea rustea.
foort eens lot zich
grootheidswaan eet
rusten Men vliegt
alleen kan de stud w
de burgerij zal uier
beheer der genieei tc ktijgcréenderaad
zal geen moties van wantrouwen be
hoeven in te stellen, waarvan het hard
de vraag is of deze wel tot het gevoel
van de leidende machten zullen doot-
Kleinigheden tetkenen den toestand.
O verigens hoog te pi ijzen onlwikkellngs
avonden woiden voor het volk ten koste
der gemeente gehouden.
Wie verschijnen er Zeer spaarzaam
het volk, maar wel de lui, die ontwik
keld zijn en het goed kunnen betalen
onbetaalde toegangskaarten. Weg
die uitgaven I Ze zijn onnoodrg,
ever onnoodig als vier bi jetten uit
gevers aan de vier horken der Viij
dagsche maikt, plus nog eenige politie
agenten, die ongelukkig de burgets,
die hun soepkippen aan de poolen ver
voeren, wegens dieicnmlsh indeling ver-
baliseeren en de ruwe toestanden bij
de opkoopers op vogel- en kippenmaikt
laten bestaan. Als er een lek in 't gas,
een fout in de waterleiding is, loopen
er drie tot vijf lui op onderzoek, één,
hoogstens twee void.iet al. Het aantal
geldophalers, en notectders schij t breed
uitgezet te zij.i, zooals het gehtcle korps
gemeente dienaren, I ikrimping is eeo
gebiedende eiich.
Ieder Amcrsfoorttr is er van o
tugdWaar blijft dérnatv inrijd» hp»«n»|
die als een MuzzoTm^m^t^oeTccns
opveegt en in de slappe, sleurgaande
toestanden leven en vooiuitgang brengi
De hoop was gevestigd rpdeled i
in de nieuwe linkerzijde. Ztjj hebben
den mond steeds vol gehad over ee:-
blinkende toekomst, een toekomst van
zuinigheid met vlijt. Zij hebben met
allerlei leuzen geschermd bij de ver
kiezingen. En wat doen ze, du ze een
regeerman op bet groene kussen hebben
zitten Niets Hij is precies als de rest.
Men praat over bezuiniging maar laat
alles zitten. Welk antwoord zal er komen
op de klachten der burgerij io dezen
stijgenden nood Het eenig antwoord
zal zijn h:t nieuwe belastingbiljet, dat
dezer dagen in huis krijgt en
waarop va-.i gemeentewege een cijfer
staal te ptijken, dat dat van 't Rijk en
de Provincie belachelijk ver overtreft.
En hielp dat daD nog maar. En, inmid
dels zoekt men ten stadbuize naar
tienduizenden guldens van het -
dwenen hout en steenen en lacht i
is om de domme rechtspleging
huisvader, die een slordigen knecht,
die zijn patroon laat bestelen, aan
deur zou zetten, neen trappen.
LARS NIELSEN.
AMERSFOORT
onder controle Centrale Accountantsdienst
van den Nederlandschen Boerenbond.
De. zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden
gehouden R. K. JONGENSSCHOOL BREEDESTRAAT.
ZONDAGS van 12 tot 1 uur
WOENSDAGAVONDS van 7 tot 8 uur.
Dadelijk ingaande Rente 3"10 pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
LANGESTRaAT hoek zevenhuizen
Afdeeling; Confectie Qroote Sorteering
Regenmantels
Gummimantels Damesmaat
Prima Wollen Gabardine Mantels
Kinder Regen Cape's vanaf
Dames Regenhoeden
Al onze mantels zijn prima afgewerkt en van zeer goeden
pasvorm - Zie onze speciale Etalage
Fl.
7.50
21.00
4 50
1.45
I i wij per abonnement voor slechts 30 cent per week
Uw rijwiel schoonhouden?
"t Is het behoud van Uw karretje
l i wij een uitstekende werkplaats hebben, waar alle hcr-
stellingen van ieder merk vakkundig geschieden?
Utrechtschestraat 25
Geloof en Wetenschap-
Het Bestuur van de Vereeniging
Geloof en Wetenschap, verzoekt ons te
berichten, dat de jaarlijksche feealver-
gadering zal gehouden worden op a s.
Maandag 12 l'ebruati in het hotel «Ter
Horst» te 8 uren (na het Lof).
De Heer H. Dekking uil Rotterdam
zal daar eenige voordrachten decla-
tan de werkzaamheden
9 gedurende de maand
Overzicht
der aibeidsbfi
Januari 1923.
Afdeeling voor mannen: Aanvragen
n werkgevers 58 aanbiedingen van
rikzoekenden 979; aantal plaatsingen
(over de maand Januari van h-l
vorige jaar waren deze Cijfers resp 50,
846 i
41
Aldeeling voor vrouwen Aanvragen
van werkgevers 30; aanbieding- ti
werkzoekende 58 Aantal plaatsingen
12; (over de maand Januari
vorige jaar waren deze cijfc s resp. 22,
43 en 5)
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken «De Gelderschc Vallei», nam
bij aanwezigheid van eenige belang
stellenden de wèl-ingerichte eigen loca
liteiten aan den Arnb.weg cfliclcel ir
gebruik, waarbij de voorzitter mr. Bof
een korte toespraak hield,
ln de vergadering der Kamer wert
in beginsel besloten accoord tc gaan
met de stichting eener vereeniging van
Nederl. Kamer» van Koopb. en I'abr.
De heer Van der Meiden opperde
vooraf ecnigc bezwaren, terwijl de heer
Biijer. voorzitter van de afd. Klein
bedrijf, de noodzakelijkheid eener ver-
tcnigrrg niet erkende. Hij acht beter,
dat de Kamers, die nog jong zijn, eerst
afzonderlek weiken.
Later kan met meer recht tot oprichting
Vereer.iging van Kamer9 wor
den overgegaan.
Woensdag had de eerste steenlrg
ging van hel in aar bouw zijnde nieuwe
St. Joztf gesticht plaats, nadat vooraf
in de parcchickerk van den H. l-'r---
Xïvenus een plechtige H. Mis voc
gelegenheid was opgedragen. Na langen
tijd door allerlei omstandigheden en
invloeden te zij i vertraagd, word', thans
het aloude St, jozefgcslicht gemoderni
seerd cn tot een model verzorgingshui*
gemaakt m elk opzicht.
Voor leden en genoodigden van het
departement Amersfoort der Maatsch-
voor Nijverheid en Handel, besprak de
directeur der gemeentslijke handels
school, de lieer Peper, on* handel»
onderwijs. Hij drong aan cp stichting
eener hnogete handels-Chool in deze
gemeente.
Naar aanleiding van d« publicatie
van het bouwplan Kamptibiiineiipoorl-
terrein komt dc leernar H. Ma-tin waar
schuwen tegen gei cede inwilligt' g van
wat men «verkcetseiachci noemt.
Hij stelt zich üc vraag t* 't nood
zakelijk dc Kamperbioiicopooit-torcmjei
af te b.-ekvn.
En geeft dan di vo' gende besch- u
wing als aulwooid ter plaatsing
«Wij zijn in onze eeuw van electti
citait en benzine geleidelijk i
gewend geraakt dat icdeteen er
tiet veld moet ruimen voor het vr
Koning «verkeer» regeert dc v
daarvoor moet alle* in liet stof buigen.
Het is weerzinwekkend
rCUoons lerwitle daar
geest gezond te houden, is geworden
een ontspanning welke veelal het
tegendeel van frischheid bewerkt en
j geheel de aandacht van de jeugd
beslag neemt dat voor de beoefening
n kunsten en wetenschappen tijd noch
lust overblijft. Het hcefi mij als docent
vaak getroffen hoe ontstellend grof en
geestloos onze jeugd is. Hoe bitter
klein is het percentage dat de een of
andere mooie huisvlijt beoefent, een
instrument bespeelt, teekent of aan
letterkunde doet, Hoe oppervlakkig,
onbeschaafd, ouwelijk is de groote
massa op een leeftijd waarin idealen
in dc kinderziel moesten bloeien I
Dat atles is de schuld van onze
-ocggeroemde «beschaving», welke zich
tit in de vercermg van de domme
biute kracht van machine en mensch.
de schuld mede van ons onder-
aai bij een groote dosis parate
kennis de maatstaf schijnt te zijn voor
de beschaafdheid van den leerling en
ibij absoluut geen tijd wordt uit-
getrokken voor vorming van karakter
•n ontwikkeling van gevoel voor het
choone,
«Geen wonder dus dat men de schoon
heid niet ziet van een oud kunst «eik
of van een monument dat een ge
schied m» heeft, dat on» vertelt van
jiilachun die g-ngen, van de poüzia
van hel verleden Het gevoel daarvoor
ontbreektverbied ervoor is met aan
wezig op een frsAi stadsgezicht heeft
nun geen kijk. Wél op sport, opdon
derende mot--o n, op ti-tsmsniakken die
t-ch, in hui ape-.pakj s, uren aaneen
lam nappen oni een blikje te bemach
tigen, ip ten nieuw model auto en
vooral - - op voetbal! Het zijn
wereldschokkende gebeurtenissen, die
voetbalwedstrijden, de baltrappende
jongelingen helden! Wat is daaibij ver
geleken, de a-bcid van geleerde en
kunstenaars in de bescheiden stilte hun-
trekken cn ateliers?
.iging o
Jvtkl men oamuij «Vet u-
wtogen, die men tcgcowuoidg o»e
kan lezen, over den ondergang i
onze Weslcrtche beschavi g, want d
i daarmede in nauw velband. Init
daad gelijkt het er veel op ol wij i
op het hellende vlak bevinden,
hougste hebben bereikt en afglijden
naar de zelf vernietiging
«ovetbcichavlng» volgt
geschiedenis ons zon vele vooi beelden
geeft.
De spoil, zoo geschikt oi
i lichaam
*Lt><
tijdgeest! Attn, putteng, «irUcozl En
daarom vindt men het een schandaal
al* men van de fiets moet stappen of
met z i auto wachten tot de weg vrij
terwille vaoeen oude pooit I
Stel je toch een» voorr oo'n oud leelijk
ilir.g I Het b-lem
Als ik ri
mgei
had voorgenomen I
Koning verkeer
of die eischen lot ii
(«klcercn kan, alt
toonden later daar
moet, dan ik mjj
stelt zijn eischen
het ktankrinnlgc