R. K. SPAARBANK
L. Posthouwer
vertrouwen
DE EEIVIBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken - Vrijdag 2 Maart 1923 No. 95
ZES EN DERTIGSTE JAARGANG
Kantoor i Lancocracht 28, An.ritoort
ABONNEMENTEN kunnen elke week In-
gaan, doch opzegging van abonnement moei
kwartaal"1 Y°°r aanvang van een nieuw
Pr^a per drie maanden! 1.00 Bulten de
gemeente Ameraloorl ll.ia Atxondeilile
nummers 10 ct.
AD VERTENTIËN 25 cent
adverteeren.
Adverlentlën moeten Dinsdag en Vrijdag
voor 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde
plaats kan niet worden gegarandeerd.
waarheid op te offeren aan de sensatie
juist dezen weten geen weg op 't
wereldtooneel. Zij hebben geen spreek
buis ter verkondiging hunner ideëo,
geen pers, zelf geen orgaan. Dat is hun
ongeluk. De Katholieke Kerk is naar
haar natuur, de draagster der vredes
idee, niet van een wcekelijkcn, onrecht
vaardigen vrede, maar van een vrede,
gebouwd op zelfbestemming, op de
zegepraal des geesles over de barbaren,
op het geloof in een hoogere volks
gemeenschap, op de openbaring van
dien God, Die een God des Vredes is.
Alle andere Internationales zijn uiteen
gespat. Zij waren een verlept cosmopoli-
of een hersenschimmige
De beste levensfHozofte ligt in
deze woorden- ik moet het werk
verrichten van Hem, die my ge
zonden heeft, zoolang het dag is -
de nacht komt, waarin niemand
meer werken kan.
Buitenland.
Os Ruhr-miserie.
De Engeiscb: Westminster Gazette
had onlangs een geestig prentje. Een,
dikke Duitscher, goedig type, lange pijp
inde hand en ambtenaars pet op 't hoofd,
houdt, op een stoel gezeten, de vol
gende gewichtige alleenspraak„Als
ik niet sterk genoeg ben om te betalen,
wat baat het dan mij de duimschroeven
aan te zetten Als ik sterk genoeg
was om te betalen dan zou ik sterk
genoeg zijn om niet te betalen."
Frankrijk wil den Duitscher k'ein
maken en klein houden uit vrees.
Het middel is erger dan de kwaal.
Want ten eerste is het niet mogelijk
om een volk, dat bijna tweemaal zoo
talrijk is als het Fransche, op den duur
met geweld in bedwang te houden. En
dande economische uitputting van
Duitschland heeft onvermijdelijk econo
mische verzwakking van Frankrijk ten
gevolge.
Dat Frankrijk nierïn de eerste plaats
de betaling der schadeloosstelling op
het oog heeft wordt door sommigen
ook afgeleid uit het feit, dat die be
taling minder de Fransche dan wel de
Britsche schatkist ten goede zou komen
Engeland bezit een vordering op Frank
rijk en Poincaré heeft verklaard, dat
hij Frankrjjk's schuld aan den Britschen
bondgenoot zou êflossen zoodra Duitsch
land zijn verplichtingen nakwam. Het
geen zeggen wil dat het Duitsche goud.
gesteld dat men dit van Berlijn los
krijgl, naar Engeland zou afvloeien.
Frankrijk zou dus op dit oogenblik
deurwaarders-werk verrichten voor
Groot-Brittanië en voor deze vrienden
dienst slechts de sympathie van En
geland verspelen, haat in Duitschland
oogsten, zich dsn bitlersten wrok van
den sterken en kwaadaardigen buurman
op den hals halen en zich bovendien
in economisch opzicht aan den rand
van den afgrond laten brengen I
Naar den vrede.
Zeer interessant is eene beschouwing
door den zeer begaafden Jezuiet Pater
MUckermaDn over de wrijving lusschen
Duitschland en Frankrijk:
Mag een christen den ander dooden?
vraagt hij zich af. »Is het in hel alge
meen denkbaar, dat de ledematen van
ceuzelfde lichaam elkander vervloeken
En terwijl de zware houwitsers door de
straten daveren, terwijl bliksemende
bajonetten bjj bruggen en wegen op
flitsen, terwijl schrille oorlogsmarschen
tegen de gevels der huizen kaatsen en
vanuit de verte worden beantwoord met
de bruisende melodie van »Der Wacht
am Rhein«, staat wellicht deze of gene
peinzend onder het volk stil, eenzaam,
door de gebeurtenissen getroffen
toch eigenlijk ook niet getroffen,
zonken in de aanschouwing van
achter bergkammen oprijzende vredc-
slad..... daarheen, daarheenWaarom
is het alleen zoo ver
Armzalige Volkenbond», heeft de
Amerikaanscbe senator Mac Cormrcge
zegd. De Volkerenbond leverde het
bewijs, dat hij een «Armzalige vrede
stichter. en een .armzalige vredebe-
wa-rdet. was. Iets om over na te
derken. Er zijn toch in alle landen
menschen, die den vrede willen. Ik weet,
hce men er om bidt bij ons. En ik weet
ook, dat menige Fransche moeder bidt.
Moeders zijn moeders, overal hetzelfde.
De regeeringen zijn niet altijd de volke
ren. En de chiuvinisten onder hen zijn
niet de ware Katholieken.
Maar juist de goeden en er zijn
sterke karakters onder, mannen, die
moedig de waaiheid zeggen ean het
volk, zooals Franschman MaicSangier,
schrijvers, die er niet ean denken de
weerzinwekkende huichelarij. Maar
Katholieke Kerk staat nog vast, zij
levend, waarom is dan haar vredes-
idee zoo zwak in de politiek De Kerk-
zijn niet geroepen tot wereldsche
zaken. Oorlog en vrede behooren nu
eenmaal tot de dingen van aardsche
zorg. Hierover gebiedt niet de priester,
doch dc leek, hoewei deze in gods
dienstige zaken den priester onderdanig
is. Maar ook hier is de leek het wer
kend orgaan, Indien die leeken zich
eens vereenigden, als zij eens een bond
vormden, die het geheele gebied van
de Kerk zou omvatten, wat dan?
ware Volkenbond moet komen.
Uit de vrijheid der volkeren moet op
nieuw groeien, wat de Middeleeuwen
organisch hebben voort gebracht. Deze
bond, door zgo ideeën behoorend tot
een hoogere wereld, kon door zijn leden
echter ingrijpen op de gebeurtenissen,
kon een macht vormen in parlement en
pers. Op den vooravond van aard
bevingen, welker omvang geen mensch
kan voorspellen, spreken wij 't nog
eenmaal uitwij hebben een volken
bond van Katholieker, noodig. We heb
ben behoefie aan energickea arbeid om
de vredes-idee van het Christendom te
verwezenlijken, Anders zal de eeuwige
wisseling van overwinning of nederlaag
het lot der volkeren zijo, want buiten
het Evangelie is er geen idee, dat de
menschen tot een eenheid bindt.
•O, ik weet 't ,het is thans het oogen-
c niet, om over vredes-ideeën te
spreken. Alle gepraat over wereldvrede
tegen met den knoet geranselde men
schen valt op de «steenrots». En toch,
tochIk kan den vijaod niet haten,
wfll 't Evangelie mij gebiedt hem lief
hebben. Alleen het onrecht haat ik
zelfs deze haat schynt mij alleen
menschwaardig, als hij de schaduw is
van hel laaiende liefde,»
gespijkerd met de woorden «Fransch
Beschavingsmuaeum». Zoo is er elkeo
dag weer iets nieuws, en iels ergers.
Zondag zijn weer nieuwe plaatsen bezet
op den rechter Rijnoever. De rtquisities,
inbeslagnemingen, arrestaties, zijn niet
meer te tellendit heele gebied, van
SaarbtUcken tot Emmerik en van Aken
lot Dortmund, is ten prooi aan eer,
vreemde bezetting die wel is waar nog
niet aan opzettelijke gewelddadigheden
tegen de persoren toe is, maar ook
niet meer de moeite neemt, naar rechts
grond voorjhaar Handelingen te zoeken.
Uit den Omtrek
Gemengde Berichten
let Bestuur van den Bond tegen
bet vloeken heeft aan alle Genteenet
raden een adres verzonden, waarin de
aandacht wordt gevestigd op de zeer
groote ontheiliging van Gods naam in
het volksleven en het verzoek gericht
regelingen te treffen, waarbij het
vloeken en ijdel gebruik van Gods Naam
woord cn geschrift wordt verboden
op alle terreinen, waar de plaatselijke
overheid bevoegd is haar gezag te doen
Een stoomtreiler van Lowestoft heeft
i man der bemanning van
sche vrachtboot aan wal gezet welke
hij oppikte bij het lichtschip Borkum
Oe mannen deden een aandoenlijk ver
haal van hun avonturen. Zij kwamen
botsing met een ander schip
dichten mist. Terwijl twaa'f mar
boot aan bakboordzijde gingen, lieten
deze zes man de boot aan stuurboord
zijde te water, zij roeiden ongeveer 24
uren achtereen toen moesten zij bet
opgeven wegens uitputting. Toen zij
gered werden lagen zij half bewusteloos
in de boot, die gedeeltelijk vol water
stond. De 12 man in de andere boot
weiden door het Fransche stoomschip
-Yainville» opgepikt.
Engelengeduld en lijdzaamheid zjjn
geen karaktertrekken waardoor de ge
middelde Franschman zich onderscheidt,
erwonderlijk dat de bezetting!
troepen in het Ruhrgebicd, te middeo
van een bevolking, zoo vijandig
bovendien weerloos (ook dat prikkelt),
nog zoo lang hun zelfbeheersching heb
ben bewaard. Maar sedert 'n paar weken
daarin 'n keer gekomenAls rt
leest wat er te Bochum gebeurd
krijgt men den indruk dat de banden
geheel los zijo, beiderzijds, en 'n alge-
meene slachting elk oogenblik kan uit
barsten de bezetters raken den kop
kwijt, bij de bevolking vlamt de woede.
In den nacht is het gebouw d:r Kamer
in Koophandel te Bocbum totaal leeg
geplunderd, al wat los en vast was werd
zooveel doenlijk vernield, zelfs de wijn
uit den kelder gehaald... Den volgenden
dag vertoonden zich geen Fraoschen in
den omtrek van de ruïne, maar de Duit-
schcrs hadden aan den gevel «cn bord
rr
AMERSFOORT
onder controle Centrale Accountantsdienst
van den Nederlandschen Boerenbond.
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden
gehouden R. K. JONGENSSCHOOL BREEDESTRAAT.
ZONDAGS van 12 tot 1 uur
WOENSDAGAVONDS van 7 tot 8 uur.
Dadelijk ingaande Rente 3% pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
Barnteeld
Met de restauratie van den histori-
schen toren in het naburige Garderen
zal vermoedelijk In Maait a.s. worden
begonnen.
Volgens een globale begrooling zullen
de kosten f 15000 bedragen.
hoevelaken
De Ccöp. Aankoop vereeniging Hoeve-
velaken-Amersfoort vergaderde.
Het bestuursvoorstel, om het salaris
den kassier Doarnekamp met f52
per jaar te verhoogen, werd aange-
nen. Eveneens een bestuursvoorstel
het c edict te verhoogen van f 11.000
tol f 14.000. Verder werd de balans
de vergadering voorgelegd, waa
bleek, dat over het afgeloopen jaar
winstsaldo is gemaakt van f 1792,
Rijktrk
Medegedeeld is dat in 1923 vanwege
de Provinciale Geldersche Electr. Mij.
stroom geleverd wordt aan de gemeen
ten Nijkerk, Voorthuizen, Barneveld,
Ermelo en Oldenbroek.
Soest
In het gezin van T. ven Klooster,
Ossendamweg, hebbenzich vergiftigings
verschijnselen voorgedaan. De vrouw is
reeds aan de gevolgen overledca. Men
vermoedt, dat de levensmiddelen, welke
gebruikt zijn, verkeerde bestanddeeleu
bevatten. De cct- 'en drinkwaren, die
de laatste dagez^dgki. gebruikt, zijn ter
onderzoek opgezoden naar Utrecht,
Utrecht
Voor de Rechtbank werd Dinsdag-
iddag behandeld de zaak van den ge-
ezen directeur der Centrale Crediet-
t Landbouwbank te Amersfoort, beticht
in het publiceeren van een valschen
balans en van het te gelde maken van
in bewaring gegeven effecten.
Er "as voor deze zaak veel belang
stelling.
De beklaagde sinds half October in
jorarr-:sl was zeer kalm, toen hij ge
koord werd.
Als getuigen waren gewezen procu
ratiehouders en bankbedienden opge
roepen, met enkele andere personen
deze trieste zaak betrokken.
De getuigeu-verhooren leverden w
nig nieuws.
Mr. Wesseling, was aan beklaagde
als verdediger toegevoegd.
Getuige R. L. v. d. Berg uit Soest,
destijds directeur van het bijkantoor te
Soest, had al eerder kennis gegeven,
dat hij den toestand van de bank zeer
gevaarlijk vond. Hij heeft op 14 April
1922 bij com nissarisseo en directie ge
zegd, dat volgens hem het aandeelen
kapitaal verloren was en dat hij daar
graag bevestiging van hebben wilde.
En daar werd weinig notitie
>men vroeg de President der Rechtbank f
Volgens mij veel, want drie dagen
daarna moest ik weg, zeide deze getuige.
De officier van Justitie vond uit ju
ridische overwegingen deze zaak
zoo erg belangrijk. Door de vele
schillende malversaties van deze bark
zijn tal van menschen getroffen. Van
dat alles komt dc justitie als zoodanig
iets te weten. Het zijn in verband met
'les, wat met dat lailiissement in ver
band staat, slechts kleine punten, die
volgens de dagvaarding nas
bracht zijo.
Allereerst de valsche balans. Indien
e aannemen, waartoe wel grond
dat inderdaad geen vctlies ii
boeken, omdat een dcbitcurenpost
f14 000 zou zijn vergeten, dan i
l. Die winst is echter aanvankelijk
miodet dan op de valsche balans
:ijn aangegeven.
Dus, om deze balans-vervalsching
beklaagde strafbaar.
Wat betreft het tweede feit, wijst spr.
met nadruk op de onder cede afgelegd'
verklaring van de beide gebroeders v.d
Ven, dat se duidelijk aan beklaagde
hebben te kennen gegeven, dat de
stukken, waarover beklaagde wilde be
schikken, eigeudora waren van v. d.
Broek en deze ze slechts in bewaring
bad gegeven.
Spr. meent dat hier het bewijs van
verdulsterieg vaststaat.
Wat dc strafmaat betreft, wil epr.
Utrechtschestraat 25 - Tel. 81
Amersfoort.
fldres van
Reparatie-Inrichting voor elk merk door
geschoold personeel.
flDEK
Rijwielen
LAGE
Prijzen
DOUGLAS
Motoren
aanmerking nemen, dat beklaagde er
zelf weinig of geen voordeel vao had.
Hij wil ook in aanmerking nemen de
are familie-verliezen, die beklaagde
het huis van bewaring geleden heeft.
Van den anderen kant evenwel moet
het oog houden de belangen en
het rechtsgevoel van de velen, die in dit
faillissement slachtoffer geworden zijn.
"et is waar, dat beklaagde de post
de directie overnam van de zwak-
staande Duilaenbank, doch dat was hem
als commissaris bekend.
Spr. vraagt een gevangenisstraf van
jaar en 3 maanden, met aftrek van
preventief.
De verdediger Mr. Wesseling geeft
schildering van het ontstaan van
N.V., die gesticht is om de Comman-
tire Bank Dullaert en Co. voor een
débacle, waarbij veel ongelukken ge
maakt zouden worden, te voorkomen.
Uit de commanditaire vennootschap
deze N.V. geboren, waarvan aller-
an Kessel en Dullaert directeuren
te doen hebben. Hij helpt in de in
structie zooveel mogelijk mee. Hij be
kent, waar slechts bekennen mogeigk is.
Pleiter besluit dan met het vragen
in vrijspraak en onmiddelijke invrij
heidstelling.
Beklaagde heeft nu maanden in pre
ventief gezeten. In dien tijd is een zgner
kinderen overleden en zijn 10e kind
geboren. Hij heeft veel wederwaardig
heden ondervonden.
De beklaagde beeft zich op een zin
kend schip geplaatst, met de goede
intentie, te redden wat te redden is.
Het is hem niet gelukt. Beklaagde had
Amersfoort groot aanzien en alge
meen ziet men daar in, dat de «aak
hem over het hoofd gegaan is.
Beklaagde had ook geen), voor-op
leiding voor den geldhandel gehad
hg is van ambacht grossier in kruide-
Zij zijn gaan loopenbeklaagd'
gebleven en heeft nog willen redden
degeueD, die zeker slachtoffer zoudea
geworden zgn bij een débacle van de
commanditaire en ru ten slotte toch
nog slachtoffers zgn geworden.
Over de stichting dezer vennootschap
onder die bezwarende omstandigheden,
zal spr. niet meer spreken.
Hij komt thans tot de ten laste ge
legde feiten. Allereerst wgst spreker er
iat beklaagde, staande in dienst-
^kking, niet kan beschouwd worden
koopman.
1> hier nu sprake van een valsche
Naar pleiter's meening niet; er is zelfs
het geheel geen balans. Er
eer dan een ontwerp-balans, Eerst als
in de vergadering van aandeelhouders
zou zijn goedgekeurd en in het balans-
register ingeschrevec, zou er sprake zgn
balans, eerder niet.
neu op zulk een nicl-goedge-
keurde ontwerp-balans rflriden, hoe een
zaak staat, dan moet men dat weten,
laten doorgaan als de balans,
dat gaat niet. Er is dus geen balans,
er is dus ook geen vervalschte balans.
Het is niet meer dan een ontwerp, ee
•etklaring door den directeur ter a!g<
meene vergadering uit te brengen.
Ook van de openbaarmaking is geen
sprake.
Openbaarmaking is publiceeren,
kennis van het publiek, dus nic
kennis van dezen of genen, brengen.
Het eerste gedeelte van het t
gelegde acht spr. dus juridisch
wezen1ste omdat het geen balans,
doch een ontwerp-balans is en 2e. om
dat bier niet kan worden gesproken
openbaarmaking in den zin der wet.
i wal het tweede ten laste gelegde
betreft. Vast staat, dat de beklaagde
zich niets heeft toegeëigend. Hij heeft
niets van in zgn zak gestoken.
Hg heeft ook persoonlek er niet over
beschikt als heer en meester. Hg heeft
dat gedaan als directeur van de N.V.
De N.V, heeft dus als heer en meester
over beschikt cn spr. handelde daar-
>orde N.V. is daar dus aansprakeigk
vcor. Voorts gaat spr. na het geheele
verloop van die effecten-geschiedenis.
Pleiter wgst er op, dat we hier vol
strekt niet met een onwllligen beklaagde
Nadat de rechtbank in raadkamer
trgaderd had, deelde de president
mede, geen termen te kunnen vindeo,
aan het verzoek van den verdediger
te voldoen.
Uitspraak over 8 dagen.
Amersfoort
Dinsdag kwamen in Hotel >Ter
Horst» op uitnoodiging der Pi. Ver.
tegen de Zakeigke Bedrijfsbelasting de
industriëelcn en bestuurders van werk
geversorganisaties bgeeo. De Voorzitter
H. M. E. Hubers, heette de aanwezigen
welkom en zeide dat tot zgn genoegen
het Bestuur ondervonden had, dat de
i deze actie tot afschaffing
der Zakeigke Bedrijfsbelasting geboden,
voor een groot deel kwam van een
zijde, die persoonigk geen rechtsstreeks
belang bij de intrekking dezer verorde
ning had, en dat dus zoodoende deze
beweging op die wgze mede bewaard
bleef voor een uit het oog verliezen van
het gemeentebelang. Iodcrdaad moet het
gemeentebelang in onze actie voorop
staan. Dat gemeentebelang is door deze
belasting niet gediend, wordt integen
deel erdoor geschaad. Het maakte waar-
lijk een vreemden indruk, dat kort nadat
wg nog de opwekking mochten hooren
naar buiten om zich in Amersfoort te
vestigen, en kort nadat nog juist op
grootere schaal het gemeentegrondbe-
drijf werd geëxploiteerd, en terwgi door
gebrek aan werkgelegenheid de groep
der weikiooxen eer toe- dan afneemt,
men in deze gemeente een dsrgeigke
belasting heeft ingevoerd, die de vesti
ging van nieuwe industrieën tegenhoudt,
hetgeen beteekeot een tegenwerken van
bet gemeentcgrondbedrgf en, inplmata
van een verruiming, een inkrimping van
werkgelegenheid voor de arbeiders. Dit
alles riep deze acti: in het leven, om
tydens d: behandeling der Gemeeote-
uegrootlog een dringende oproep te
richten tot intrekking der verordening
aan den Gemeenteraad, De Voorzitter
leest daartoe een door het bestuur
ontworpen request met memorie vsn
toelichting voor, hetgeen os eenige
besprekingen over en weer werd vast
gesteld. Besloten wordt ook aan elk
der Raadsleden eeo afschrift toe te
zenden en aan het request een zoo
groot mogeigke bekendheid te geven,
waartoe ook op de plaatseigkc pers
straks een beroep zal worden gedaan.