N.V. Middenstands-Credietbank
Credieten - Incasso's - Deposito's
mi i. laius
Bel dan op No. 42
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort AffijjijL Dinsdag 19 Juni 1923 No. 23
en Omstreken &SË0L Zeven en Dertigste Jaargang
ABONNEMENTEN kunnen elke week In vaan doch oDzeevlne van II I1 ADVBRTBNTIAn 23 cent per regel. BUlgke tarieven voor handel en
abonnement moei ge^h"eden voor "«aanvang van een nleutf kwartaal! KANTOOR: LANQEGRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314 nijverheid bij geregeld adverteeren. - AdvertenHIn moeten Dlnadag
Prija per drie maanden 11,00. Bullen de gemeente Amersfoort 11.10. DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRIJDAGMIDDAG en Vrijdag vóór uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan
Atzonderl|ke nummer» 10 ct. II II "lel worden gegarandeerd.
Die goed, vooruit gaat, gaat
langzaam vooruit- Groote uitkom
sten worden niet eensklaps ver
kregen en wij mogen tevreden zijn,
zoo wij in 't leven vorderen als
op een wandeling stap voor stap.
In Kome.
x
Belofte maakt schuld. En zoo ben
ik den lezers van De Eembode nog
altijd een beschrijving schuldig van het
Vaticaan en van onze audiëntie bij den
H. Vader. Met het inlossen van deze
belofte zal ik dan mijn reisverhaal, dat
door allerlei omstandigheden toch al
wat langgerekt is geworden, besluiten.
Ik vertelde u reeds van onte ont
moeting met Mgr. Orsenigo, den Pause
lijken Internuntius bij ons Hof, op de
trappen van het Vaticaan. Door zijn
hooge voorspraak kregen we gemakke
lijk een particuliere» audiëntie, die een
heel bijzondere bleek te zijn. Een
«algemeene» audiëntie omvat meestal
een honderd of soms nog meer men-
schen. Particuliere beet ze voor kleinere
gezelschappen. Een twintig of dertig
meoschen, die zulk een audiëntie ver
kregen, worden dan tegelijk toegelaten.
Tot de eerste kan leitelijk iedereen toe
gang krijgen. Voor de iweede soort
behoeft men bijzondere voorspraak van
ten Vaticane goed bekende personen.
Hoe het ons verging zal het vervolg
van mijn verhaal u ieeren.
Ter nadere bevestiging van de mon
delinge toezegging door 's Pausen kamer
heer ons gedaan ontvingen we daags
na onze aanvrage een officieel schrijven
van de Pauselijke Anticamera, waarbij
ons werd medegedeeld, dat «Sua
Sanlitu» ons Dinsdag 12 September te
twaalf uur in audiëntie zou ontvangen.
De brief gaf in een gedrukte noot aan
den voet te lezeo, hoe de gala-kleeding
moest zijnDames in het
gesluierd, Heeren in frack en
Monsignori in vol ernaat, Geestelijken
in toog en ferraiolone. Het laatste is
een deel van het priesterlijk gewaad,
in ons land alleen in bet Zuiden bekend
een smal zijden manteltje, dat geplooid
op den rug wordt gedragen. Wij waren
daar niet op berekend, maar onze gast-
heeren wisten dadelijk raad. De posturen
werden vergeleken, de togen gepast en
een half uurtje vóór den tijd dei audiëntie
stapten we «ingetogens, met ferraiolone
en Romtiaschen hoed gesierd in de
»vettura«, het typisch Italiaansche
rijtuigje voor twee personen, dat ons
heel deftig ter paleize zou brengen.
Ons hart popelde en klopte bijna
hoorbaar onder onze geleende togen.
Weinig «hoffuhig» als w<
repeteerden we nog eens wal
omtrent ceremonieel en aanspraak ge
zegd had, en wat wij zouden zeggen
in we weer voor tien hoofd
ingang van het Vaticaan, en passeeren
de Zwitsers, aan wie we even onze
invitatie moesten laten zien. Weer rechts
de groote trap op, juist als drie dagen
geleden dan nog zoo'n monumentale
trap, een paar lange, breede gangen,
:n controle van onze papieren
komen in een zaal, die als
schijnt dienst te doen, waar
lakei onze boeden in bewaring
neemt. De aangrenzende zaal is de
anti chambre voor de »udienzaprivata«.
Een ;lakei licht den voorhang op en
komen in een zaal, waar reeds een
paar dozijn menscbeo op stoeien en
banken langs de wanden zitten. Een
plechtige stilte heerscht er, slechts aarze
lend verbroken door fluisterende ge
sprekken. Midden door de zaai stappen
paar officieren van de pauslljke
edel wacht in hun schitterende en kleurige
uniformen. De pelgrims zijn vogels van
heel diverse pluimage meerdere geeste
lijken in Romeinsche kleedij, eenige
Paters in witte en bruine pijen,
paar kloosterzusters, meerdere dames
en heeren daar tegenover ons in
den hoek een vader en moeder met
dochtertjes van 10 a 12 jaar,
echte Italiaansche, de oudste iu druk,
ernstig gesprek met vader, terwijl
moeder de sluier van de jongste nog
goed plooit en schikt.,
ons neer op een paar vrije stoelen
dicht bij den ingang en hebben ruim
schoots tijd onze medepelgrims en de
omgeving eens kalm op te nerneo.
Nog eenige pelgrims komen aanzetten.
Een gerokte en wit-gedaste kamerheer
komt eens kijken. Eenige minuten later
komt hij terug eo noodigt de audiëntie-
gangers uit hem te volgen. We gaan
paar zalen door en komen
r een troon staat en zich eenige
Zwitseis bevinden. Hier wordt halt ge
maakt. Dus hier zal de audiëntie zijn.
Maar neen I Onze geleider, de kamer
heer, vraagt de introductiebrieven op,
Een gezelschap van vijf priesters wordt
doorgezonden naar een volgende zaal.
Dan «Signore Bremer en compaguone»
roept de kamerheer bij de deur af. Wij
vooruitmen laat ons de zaal passeeren,
rijf voorgangers in afwach
tende houding staan, nog een zaal en
hier zal Zijne Heiligheid bij u komen,
n eens begrijpen we ons groot, nie
vermoed vootrechtwij zullen met zij
beiden een geheel afzonderlijke audiëntie
hebben. We stooten elkaar
durven bijna niet te spreken. Daar
tegenover de deur, waardoor wij binnen
kwamen, staat een deur los. De inkijk
bet vertrek daarachter wordt belem
merd door een kamerschut, wat
wel toch nog voldoende ruimte viij laat
te gedaante zich even door
het vertrek te zien bewegen, 't Is
Pausen werkkamer als de deur
ren verder opendraait, zien we duide
lijk een schrijftafel, waarop eeo groot
kruisbeeld. Een Monsignore in paarsen
toog komt even het gezelschap opnemen
en heel vriendelijk een gemoedelijk
praatje maken. Dan verdwijnt hij weer
Pausen vertrek om nog geen
it later de deur wijd te openen
n witte gestalte te laten passeeren.
Wij zinken op de knieën de Paus
Het eerste aanschouwen van den Paus
een geweldige akt van gelocf»,
deze woorden van Schaepman hadden
mij den heelen morgen al in het hoofd
gehangen en nu drongen ze zich
weer met bun heelen nBsteep van ge
dachten overweldigend aan mij op.
Ik dacht uiet aan wat ik zeggen of
doen moest ik schonk in hel eerste
moment geen aandacht aan zija uiter
lijke verschijning. Ik dacht slechts aan
één ding, dat de opvolger van Petrus,
Christus' plaatsbexleeder op aarde cp
ons toekwam, dat ook tot hem Christus
had gexegd «Gij zijt Petrus en op dezen
steenrots zal Ik mijn Kerk bouweo.
De lippen, waarvan de H. Geest zich
bedient om onfeilbare uitspraken te
geven, spraken ons toede hand, die
de sleutels van het hemelrijk houdt,
rd naar ons uitgestrekt. Wij drukten
kusten die hand en zagen op naar
i gelaat, dat door zijn vaderlijke
goedheid ons aanstonds geheel op ons
gemak bracht. Belangstellend infor
meerde de H. Vader naar ons vader
land, onze woonplaatsenen onzen werk
kring. Onderband hadden wij gelegen
heid zijn persoon wat nader op te nemen
en konden constateeren. dat de foto's
door den Pauselijken fotograaf l'elici
n den handel gebracht goed gelijkend
tljn. Het was alsof dat waardige, maar
:<>ch zoo vriendelijke en innemende
gelaat ons geheel niet vreemd
we gevoelden ons zoo op ons gemak
aan de voeten van dien Vader, dat we
onze verlangens voordragen of wij den
vaderlijkea&fecgen van Z. H. zouden
mogen overbrengen in onze parochiën
cn aan onze familieleden, en of Z. H.
de kruisjes, rozenkransen, medailles, enz.,
die wc hadden meegebracht, wijden
wilde. Allervriendelijkst werd ons ver
zoek ingewilligd, Tot slot van de
audiëntie zouden we den zegen krijgen.
De H. Vader vatte uog eens samen
wat wij gevraagd hadden»lk zegen
dus u en uwe familieleden, en de ge-
loovigen, bij wie u de zielzorg uit
oefent en met een glimlach ge
heel HollandBenedictis Dei omnipo-
Daarmee was de audiëntie, die onge
veer vijf minuten geduurd had, ten einde.
Mnar die vijf minuten zijn de schoonste
van onze geheele reis geweest. Ze gaven
ons grdotscher aandoeningen dan de
reis door de Alpen, ontroerender dan
de Passie spelen, de Catacomben of
't Colosseum, dieper dan het lezen der
H. Mis op St. Petrus' grat. En blijde als
kinderen ziju we heengegaan uit het
Vaticaan, omdat we den Vader der
Christenheid hadden gezien,
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Gracht no. 4 - Telefoon no. 304
Depositorente van 3'/, -5%
we nu nog inniger dan voorbeen bidden
De Heer spare Hem op aarde, beboude
Hem in het leven en ievere Hem niet
over aan den wil zijner vijanden.»
TH. BREMER.
R. K. Pr.
Amersfoort
Het Doctoraal examen in de Rechts
wetenschap werd aan de Rijks-Univer
siteit te Utrecht met gunstig gevolg
afgelegd door onzen stadgenoot, den
heer Joh. A. M. Bremer.
Eenige leden van het departement
Amersfoort der Nederlandsche Maat-
ichappij voor Nijverheid en Haodel
enschen te komen tot oprichting van
en Industrieele en Commercieele club
ier ter stede.
In Amicitia werd gehouden de jaar
vergadering van de Ver. van Officieren
der Ned. Landmacht. In de openings
rede werd er op gewezen, dat aan deze
vergadering voor het eerst een openbaar
gedeelte verbonden is, om io de bur
germaatschappij belangstelling te wekken
voor de vereenigingmen zag daarin
't aanbreken van een nieuwen tijd van
meer samenwerking, van meer vertrou-
:n tusschen volk en weermacht.
De stafkapitein Pray beantwoordde
een lezing de vraag: «Is de Zwit-
sersche legeiformatie voor Holland ge
schikt» ontkennend.
In de garage van de bekende firma
Posthouwer aan de Utrechtschestraat,
t demonstratie plaats van een
vinding tegen brand en inbraak.
Het was een alarm.apparaat. Het toe
stelletje werkt electrisch. Door middel
van een koordje waaraan onderaan een
balletje bevestigd is, komt het apparaat
bij de minste of geringste beweging in
werking. HaDgt men het toestel op 'n
deur en beweegt men die ook maar
dan weerklinkt terstond elders in
huis de electrische schel.
Het toestel werkt met kwik, waardoor
reeds bij eenige verhooging van tem
peratuur de schel overgaat. Bij brand
wordt men dus tijdig gewaarschuwd.
Uurwerkmaker
Kamp 59
Horlogea. Good- en
Zilverwerk»
Brillen
en Barometers
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort.
Ook wanneer een brandkast met een
steekvlam wordt bewerkt, wordt de
eigenaar gealarmeerd. Alles aaamgeno-
men dus een practisch en nuttig in
strument.
in de Jaarvergadering van de neutrale
Onderolliciersvereeniging One Beloog
werd ook uit de leden voorgceteld
over te gaan tot liquidatie van bet
kledingmagazijn «Voorwaarts».
Na eenige besprekingen wordt be
sloten dit aan de commissie van onder
soek naar de BoDdsinstelliogen van
Ons Belang over te laten.
Zondagavond wordt in de parochie
kerk van St. Franc. Xaverlus onder het
Lof van 6 uur, ten besluite der drank-
bestrijdingsnovene eene predikatie voor
de Christelijke matigheid gehouden.
Van gemeentewege werd aanbe
steed
Verstraten gedeelte Barchmann Wuy-
liertlaanmet vernieuwing van rijwielpad,
en Jhet riolecren en bestraten van de
Krommeslraat.
T. v. d. Pol was de laagste inscbrij-
:r met f25837 voor de massa.
Vooits 't verbouwen van perceel
Groenmarkt 8 en inrichten voor nood-
slachtplaats.
Laagste inschrijver J. v, d. Brink
f2180.
En ten slotte 't verrichten van schil
derwerken aan gemeente-gebouwen in
tien perceelen.
3 De Vrouw en heer Opvoeding.
- (Slot.) -
Wanneer wij als plicht van den op
voeder voorop stellen, het meisje te
behoeden tegen de gevaren die in de
wereld bun rondegang doen, dan willen
wij daarmee geenszins te kennen geven,
haar op te voeden in strenge alzonde-
ritig, maar wèl, dat de opvoeder zorg
drage, haar voor alle indrukken zoo
ontvankelijk gemoed te! ompantscren
tegen dte beuzelachtige wuftheid, dat
koortsachtig verlangen naar genoegens,
opschik en het ontvangen van hulde
betuigingen, dat averechts inzicht in de
waarde van het leven der vrouw, het
welk alles vijandig staal tegenover de
plichtsbetrachting, geworteld in va
welbegrepen beginselen.
Niet iu het afgezonderd houden
de wereld, moet dus het middel worden
gezocht, om den eenvoud vao het meisje
te bewaren en haar karakter naar een
vorm te modeleeren.
Iedereen, die zich de moeite getroost,
van de oogen om zich heen te slaan,
kan er zich van overtuigen, dat er tal
van jopge meisjes zijn, die in de wereld
vctkceren en toch door een trits van
echt vrouwelijke deugden uitmunten
boven anderen, die door angstige op
voeders zorgvuldig worden gehouden
buiten aaqraking met de wereld,
wier leiding min of meer is
waarloosd.
De gemakkelijkheid, waarmee in deze
gewichtige materie, velen zich onbe
zorgd op den brceden stroom der laks
heid laten wiegelen en meesleepen, is
oorzaak, dat vele vrouwen haar geest
kracht verliezen en haar tijd verdroomen
'n een denkbeeldige wereld, waardoor
:ij ongeschikt worden voor het prak
tische leven, dat ook aan de vrouw
zooveel harde eischen stelt, wauiaan
zij niet kan ontkomen.
Dc nuchtere werkelijkheid plaatst
meestal ook de vrouw met onverbiddc-
lijken greep tegenover tal van dikwijls
ingewikkelde «levens-verhoudingen en
omstandigheden», die zij zonder tegen
streven behoort te accepteeren zooals
ze zich aanbiedenwelke echter voor
overgevoelige en mijmerzieke nnturen,
giftige bronnen doen ontspringen van
zedelijke kwellingen en vaak schrijnend
Daarvoor nu behoort het jonge meisje
t eiken piijs gevrijwaard.
Het is voor de omgeving waarin liet
meisje bestemd is zich later als vrouw
te bewegen, van onschatbaar gewicht,
dat het zicb oefene in zelfbedwang,
koelbloedigheid en zelfbeheersching, ten
einde zich maar niet zoo voetstoots
gewonnen te geven aan opwellingen
teergevoeligheid en aan de prikkeling
van een overspannen zenuwgestel.
Hoe vaalc toch ziet vooral de ge
huwde vrouw zich onveiwacbts ver
plaatst in gevallen, waar snel, ja oogen-
blikkclijk handelen, waar onmiddellijke
hulp tot afwering van een onheil, noodig
zijn.
Hoe menigmaal ook kan de vrou<
zich verdienstelijk maken door verplt
ging bij ziekte of verwonding van iemand
uit haar gezin, een verpleging, die men
meestal bij overgevoeligheid of zenuw
achtige prikkelbaarheid der echtgenoote
en moeder, aan betaalde vreemden moei
overlaten.
Loopt dc achting, die de rechtschapen
vrouw als rechtmatigen cijns van haar
wedethelft mag opvorderen, niet
weinig gevaar een duwtje te krijgen,
wanneer zij als in verbijstering het uit
gilt bij het zien van den bloedenden
vinger van haar zes-jarig Jantje, voor
s kinderlijke verbeelding er geer,
ier speeltuig bestaat dan een blie
kend, scherp mesOf, in plaats van
Huik de handen uit de mouwen te steken
bij ecu ongeluk, een ernstigen val ol
iets dergelijks, zij, onder het maken van
grom misbaar, wegloopt of tlauw valt.'
Dus, het hart der jonge vrouw ge
staald, door bij het jonge meisje, koel
bloedigheid, kalmte, zelfbeheersching
aan te kweeken.
De zachte, medelijdende duik hau
hand op het klamme voorhoofd van
den op zjjtt legerstede van koortshitte
gloeiendeu lijder hij moge haar ecltl
genoot of een liarer kinderen zijn -
zal, wanneer zij als verpleegster hare
plaats naast het ziekbed heeft Inge-
nomen, weldadiger op den zieke werken,
dan dc betaalde diensten van overigen»
voor hun taak berekende vreemden.
De geest van het meisje worde, be
halve door het noodsakeljjk school
onderwijs, met nuttige, voor haar levens
doel praktische kennis verrijkt. Immers
hoe zal zij geraken tot een degelijk:
vorming van 't vcistand, wanneer zij
niets anders in haren geest opneemt
dan de begrippen van «beuzelachtige
t oppervlakkige» dingen
Hoe zal de vrouw ooit met waardig
heid en gezag den haar toekomenden
rang kunnen innemen van hulpe en
raadgeefster van den man; hoe zal zij
met vrucht kunnen optreden als lelds-
vrouwe harer kinderen, wanneer zij niet
eenigszins op de hoogte is van dc in
haren stand algemeen verspreide kennis,
welke een onderwerp van dagelijksche
bespreking en discussie uitmaken in de
kringen waarla Z(J zich beweeg! 1
Men bcgrjjpe ons echter wél.
De vrouw, wier toekomst draait om
de spil: het bestuur der huishouding
als echtgenoote cn moeder, behoeft zich
niet die grondige, veelomvattende kennis
eigen te maken, die hel voorwerp is
der studie wij doelen ook hier op
geestesontwikkeling buiten het nood
zakelijk schoolonderwijs van den
aanstaanden echtgenoot en vader.
Maar wél behoort de vrouw dege
lijke grondslagen van kennis in zich
op te neinen, waarop later, wanneer
zij hare taak als bestuurster der huis
houding moet aanvaarden, door ge
schikte lectuur datgene kan worden op
gebouwd, wat noodig Is om zich vol
doende begrippen eigen te maken om
trent alles, waarover in de kringen van
haren stand gesproken wordt.
Zich te huis door degelijke lectuur
eu den omgang met grondig onderwesen
en flink ontwikkelde huisgenooten en
kennissen te bekwamen voor het ver
keer in de samenleving, beantwoordt
in den regel aan de eischen, die
beschaafde mfeatschappij stelt aan
kennis der vrouw.
De tijd voor schoolgaan is voor de
meisjes meer beperkt dan voor de
jongens. Spoediger voor de samen-
levlng geschikt en dus vroeger geroepen
om op te treden in den werkkring der
vrouw, dan de knapen in dien van den
man, eindigt voor haar de ttfd van het
schoolonderwijs op een leeftijd, waarop
•oor de jongen», die zich toeleggen op
cn studievak, de groote studie pas
begint. En zooals voor de jongens die
niet doorstudeeren, dan ook pas de t|jd
aanvangt, waarop rij op de hun bijge
brachte grondslagen zich door eigen
vorming moeten bekwamen voor het
gekozen vak, zoo moet het meisje voor
wie de tijd van schoolgaan voorbij is,
ook in haren werkkring voortarbeideo
en xich door eigen ijver verder vormen
naar de eischen van hare positie.
De groote, algemecne regel voorde
opvoeding der vrouw, moet sijn haar
te vormen voor hare natuurlijke bestem
ming van echtgenoote en moeder. Haar
karakter worde gestaald tot vastheid cn
gevormd tot degelijkheid, haar geest
tot de practischc toepassing xijner gaven
op de realiteit van het leven.
Is het Christelijk gexin het hechte
bolwerk van Kerk en Staat tegen de
aanvallen van Ongeloof en Anarchie,
de vrouw is dc kern, het levensbeginsel
waaruit het gesin voortkomt.
Zonder haar dobbert het gesin rond
al» een ontredderd wrak op de wijde
see der samenleving.
Haarlem. JOS. V. H. HAMERS.