CROKA SLAOLIE R. K. SPAARBANK X L. Posthouwer DE EEMBODE R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort Vrijdag 10 Aug. 1923 - No. 38 en Omstreken p.UP3qf Zeven en Dertigste Jaargang ABONNEMENTEN kunnen elke week In gaan, doch opzegging van II „,NTOnp. ,NnpnC1-uT ,H a uprqpciaot tfi ppohn nu II ad VERTEN TIÉN 25 cent per tegel. BIU|ke tarieven voor bande', en abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. KANTOOR. LANGEQRAuHT 28, AMERSFOORI, TELEFOON 314 nijverheid bfj geregeld adverteeren. Advertentlfin moeten Dinsdag Prils per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente AmerBloorl f 1.10. DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG en Vrfldag vöór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaaU kan Afzonderlijke nummers 10 cl. II niet worden gegarandeerd. Zoo iemand beseheiden blijft, niet slechts als liij geprezen, maar ook als hij miskend wordt, dan is hij het inder daad. Roomscb Katholiek Onderwijs. in. II. Zoo begeert de Kerk bestrijding tier onwetendheid, en beschaving en oefening van het verstand doch, gelijk de laatste woorden van het Provinciaal Concilie aanduiden, zij beoogt met het onderwijs nog een ander doel, en het is lot dat doel inzonderheid, dat het schoolonderwijs moet ingcrigt en geslierd worden. Dienaangaande drukt hetzelfde hoofdstuk van het Con cilie zich meer in het brecde aldus uit „De Kerk heeft ten allen tijde eenc bijzondere zorgvuldigheid getoond voor de volksscholen, welke zij het eerst in hel leven heeft geroepen, en die zij altoos heeft aangezien als bestemd, om dc jeugd én in de beginselen der weten schappen te onderwijzen, èn tot goede zeden te vormen. „Ware deugd en zedelijkheid wordt alleen door ons H. Geloof voortgebragt, onderhouden en vermeerderd weshalve de Kerk nimmer eenc andere opleiding der jeugd heeft gekend, dan die, welke met dc wetenschap der natuurlijke din gen en ile kennis van hel doel en de ver- rigtingcn dc» maatschappclijkcn levens, ook het godsdienstig onderrigt verbindt, en daaraan dc eerste plaats inruimt. Ja. in de scholen tot welke de kinderen van alle volksklassen locgang hebben, moet liet godsdienstig onderrigt, gelijk onze H. Vader. Paus Pius IX leert. voeding innemen, en zoo zeer alles behecrschen, dat, in vergelijking daar van, dc overige kundigheden, die er aan de jeugd worden medegedeeld, bijzaken zijn. ücvolgclijk heelt diezelfde hoogst roemwaardige Paus vcroordceling uit gesproken over de stelling, die beweert: dat de katholieken hunne goedkeuring zouden kunnen hechten aan eenc op leiding der jeugd, afscheiden van het katholiek geloof en de magt der Kerk. en waarbij men zich de kennis van bloot natuurlijke dingen en de doel einden van het aardschc maatschappe lijke leven, uitsluitend, of althans hoofd zakelijk, teil doel stelt," Ziedaar dc bondige verklaringen der katholieke grondbeginselen, vervat in de besluiten van liet Provinciaal Con cilie. goedgekeurd door den H. Stoel, en overigens getrokken uil de uitdrukke lijke leer van onzen li. Vader Paus Pius IX. Elkeen dus, die er prijs op stelt echt katholiek te wezen, katholiek in den zin der katholieke Kerk, heeft zich aan deze beginselen te houden, en zich overeenkomstig deze beginselen te gedragen. Tot nadere verklaring en toepassing dier beginselen Wij U thans nog zullen zeggen. III. De 1-1. Kerk leent aan hetschool- oudcrwijs een grootcn invloed toe op de godsdienstige vorming der jeugd hierin herhaalt zij slechts een grond beginsel, dat door ondervinding alle opvoedkundigen erkennen. Ook de onge- toovigstcn spreken nog altoos vai school al van een der krachtigste mid delen tot veredeling van den volksgeest en tot vorming van het hart. En geen wondermen behoeft slechts even na denken over den aanhoudenden, matigen, gemakkelijken invloed, welken een bekwaam onderwijzer op het ge moed zijner leerlingen kan uitoefenen. In de school wordt beschikt over het grootste gedeelte van den tijd, dien het kind of ile opgroeijende knaap aan ernstige oefening kan besteden; de onderwijzer volgt dag aan dag de traps gewijze ontwikkeling van den jeugdigen geest, en kan aldus geregeld, allengs ongevoelig, begrippen inprenten, die, ■mengd met de overige leerstof, het voedsel uitmaken van het verstand, dat ich ontwikkelt, en zich daarmede als ereenzelvigt. Voegt hierbij het gezag, het aanzien van kunde en wijsheid dat bekwaam onderwijzer bij de jeugd genietde afwisseling, die hij in zijne godsdienstige of ongodsdienstige lessen weet te brengen, door ze nu eens bij het leesonderrigt, dan bij het verhalen ceiicr geschiedenis, dan bij cenigc andere lecroefeningen te pas te brengen dit alles werkt mede om hein het inprenten van goede en kwade be ginselen in dc harten der kinderen ge makkelijk te maken. Hetgeen Wij hier zeggen, doelt gedeeltelijk meer bijzon der op de lagere scholen, waar de jeugd hare eerste vorming ontvangt een andere kant echter is het even waar van zulke scholen, waar de aankomende jongelingschap een meer wetenschappelijk onderrigt komt zoeken. Immers daar vooral bieden zich leer vakken aan, waarbij als van zelf de godsdienst en zcdelecr te sprake komen. Iedereen, die iels weet van het onder wijs in geschiedenis, in letterkunde, in natuurwetenschap, in opvoedingsleer, in. hoe ligt het valt, de lessen ais A-are ongezocht met ware ol valsche stellingen betrekkelijk godsdienst zedelecr tc doorweven, en zoo in gemoed der leergrage jeugd met het lokaas der wetenschap tegelijk het ver gif eener schadelijke leer, of het gezonde 'oedsel der katholieke waarheid te doen ndringen. IV. Van dien onberekenbare!» invloed 'an het onderwijs schijnen zich de voor standers van den ongodsdienstige!!, enkel stoffelijk gezinden geest dezer eeuw beter bewust, dan sommige nalatige katholieken. Immers die ma len, „wel wetende." gelijk het Provi :iaal Concilie spreekt, „hoezeer v :en ..godsdienstig onderwijs der jeugd 3e ware christelijke geest „der maat schappij afhangt," laten niets onbe proefd, om dit onderwijs door een ander, naar hunne beginselen ingerigt, te ver dringen. Hun toeleg en hunne verwach tingen zijn geen geheim beide kon ook in ons vaderland, bij monde in geschriften openlijk hooren kondigen. Dan eens komen perse wier betrekking aan hun schrijven invloed bijzet, den onderwijzer den weg wijzen, hoe hij, zonder vrees voor klagten en onaangenaamheden, met veel takt en beleid, bedektelijk de moderne begin selen op de school kan voortplanten, zelfs al komen die ook in strijd met zekere godsdienstige begrippen, b.v. liet geloof aan wonderen. Dan weder vraagt Uwen winkelier IN y,.'A cnAFLESSCHEN FABR: CROK&IAAN WORMERVEER hoopt men, dat zeker soort van onder wijs behendig zal worden aangewend om langzaam de scherpe afscheiding tusschen verschillende godsdienstige ge zindheden uit te wisschcn natuurlijk door uitwissching van de godsdienstige overtuiging zelve. Dan eindelijk zegt men zonder omwegen, dat het onder wijs den laatsten stoot inoet geven aan alle soort van godsdienstige vooroor- declcn, en eene gezondere beschouwing wereldorde en mcnschhcid in de plaats stellen als middel om door de school 's volks lang vertraagde gods dienstige ontwikkeling te bevorderen, geeft men op een volslagen ongeloof, dat zich boven eiken vorm van kerke lijk geloof verheft. Die taal wordt ge voerd door mannen van naam. en om ilrijd geven vele anderen, in tijdschriften, dagbladen en elders, hunne instemming et de beginselen te kennen. Eenc luidklinkcndc waarschuwing, B. G., voor velen, die, als zij in de droevige noodzakelijkheid zich zien, om hunne kinderen op niet katholieke, zoo gezegde onzijdige scholen te zenden, te meer zullen toezien, wie en hoe men daar onderwijs geeft, en wat waarborg er is, dat de jeugd daar niet gevaar loopt van in gelooi of zeden schipbreuk te lijden. Immers waar wezenlijk- gevaar zou wezen, dat de kinderen in ccne verkeerde rigting van denken cn handelen zouden worden gestuurd, daar het volstrekt ongeoorloofd worden, zulk eenc school gebruik te maken. In dusdanig geval zou men zich de uitspraak- des Heeren moeten herinneren „wat baat het den mcnsch, dat hij dc ganschc wereld wint, als hij schade lijdt aan zijne ziel Was de onwetendheid duizendmaal verkieslijk boven zulk onderwijs Ach, B. G., laat toch op niemand uwer ooit het verwijt passen, dat dc H. Joannes Chrysostomus aan zorglooze ouders van zijnen tijd toe voegde: „Als er een ezeldrijver of stal knecht te huren is, neemt men alk voorzorg om cene goede keuze te doen moet men een onderwijzer kiezen zijne kinderen, men is met den n den besten tevreden. O schan delijke nalatigheido onvergeeflijke dwaasheidwat is er toch grooter, waar wordt meer behoedzaamheid gevorderd, dan waar het te doen is, om aan hel hart de juiste rigting te geven, het jeugdige gemoed tot deugd te vormen hebben eenc betere verwachting B. G.Wij vertrouwen dat nim- katholiel; pligtvergetend ge noeg zal zijn, om zijne kinderen prijs te geven aan den rampzaligen toeleg van sommigen, die den invloed vai het onderwijs zoeken te misbruiken maar Wij vreezen, dat cr eenigen zijn, die te weinig ijver loonen, om dien invloed ten goede aan te wenden, gelijk dc H. Kerk dit bedoelt en voorschrijft. Eenigen konden zich namelijk inbeelden, AMERSFOORT onder controle Centrale Accountantsdienst van den Nederlandschen Boerenbond. De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden gek ouden R. K. JONGENSSCHOOL BREEDESTRAAT. ZONDAGS van 12 tot 1 uur WOENSDAGAVONDS van 7 tot 8 uur. Dadelijk ingaande Rente 36 Spaarbusjes gratis verkrijgbaar. dat zij zich van hunnen pligt gekweten hebben, wanneer zij slechts een be paald goddeloos cn verderfelijk onder wijs vermijden, zonder te bedenken, dat zij eerst dan als ware katholieken handelen, waneer zij voor een degelijk katholiek ondi.-wijs hunner kinderen, zooveel mogelijk, zorg dragen. (Wordt vervolgd.) pCt. Adek in luxe uitvoering van f 99,. (uit voorraad leverbaar.) Douglas mótoren vanaf f675.- Evans f285.- Accuraat werk heeft onze reparatie-inrichting een groote bekendheid gegeven Utrechtschestraat 25 Tel. 81 Amersfoort Amesrfoort Huldigingsfeesten 27—31 Augustus. Na3r men ons van bevoegde zijde mededeelt is aan alle kerkgenootschap pen veizccht in den avond van 27 Aug. godsdienstoefeningen te houden. Op 29 Aug. wordt Necofa beschik baar gesteld voor een kinderfeest. De bekende onderwijzer Kullenbach zal dan de kleinen aangenaam bezighouden. We hopen t.z.t. hieromtrent neg enkele bijzonderheden te kunnen mededeelen, Necofa zal in de fcestweek een mid delpunt van vreugde cn gezelligheid zijn. Inwendig wordt het gebouw aan gekleed door de firma van Dijk, L'lr. weg alhier. Men zal trachten den weg er heeD, vanaf den spoorwegovergang, met medewciking van de omwonenden waardig te versieren. Voor het eigenlijke feestterrein i keuze gevallen op het sportveld den LeusdcDschen weg, naast het Sa natorium van Zandbergen. De generaal majoor Ridder van Rap- pord biedt op 30 Aug. een concert in in Amicitia. Voor de aubade, waaraan pl.tn. 800 irsonen deelnemen, heeft men zocht gebruik te mogen maken va rteiu voor de iufanterie-kazerne. Voor de landbouw-bevolking belooft 31 Aug. een waie feestdag te wotden mede door de welwillende, krachtige medewerking van den heer Knottenbelt te Hoevelaken. Op het programma komen voor keu ring van vee, tuigpaaiden, zuivelpro ducten. ringlijder!) enz. In »de Arend» zullen films worden vertoond van hei Kali-syndicaat en van het Nederland- sche Paardenstamboek, en in Necofa hoopt de heer van Riemsdijk op te treden met zijn hoerenliedjes. Vermoedelijk wordt ook een spriog- iccours gehouden door officieren en onderofficieren van de bereden wapens. De Allegorische optocht belooft schitterend te worden. Men is reeds verzekerd van deelname van 11 wagens. - De Illuminatie van de Koppelpoort. Daar men ons herhaaldelijk vraagt hoe het er mee staat, hebben wij op- v geïnformeerd en blijkt dat de kans voor de verlichting belangrijk is :nomen, doch nog niet is verze kerd. Her Comité zet er onvermoeid alles om de velen die voor het mooie plan moeite en kosten hebben gegeven de talrijke belangstellenden in de burgery niet te leur te stellen. Met vreugde komen wij zelfs melden, dat het comité in beginsel heeft beslo- dat de verlichting zal doorgaan, doch in het vaste vertrouwen, dat het nog ontbrekende bedrag voor eeD het monument waardige illuminatie, er ten spoedigste zou komen. Nog twee dagen voor de definitieve beslissing. Laat ons ieder voor zich toonen hel lliuke besluit ten volle te waardeeren en het Comité mogelijk ma ken daarin te volhardea. Alle voorbe reidingen zijn getroffen. Elke bijdrage groot en kiem kan den doorslag geven DE ROOVER. En nu, of hij wilde of niet, hij moest wel door ecu geheimzinnige macht, dit- wrikte in zijn ziel, meebidden, tot :u:i het c.nJe meebidden. Eerst welis- waar slechts in zijn hart, maar a! spra ken zijn bevcr.de lippen de sch one woorden ook niet uit' daaibinnen galm den die woorden niet machtig geluid. Voor zijn starende oogen, ceist droog e.i brand rig rood, rees een witte nevel, zoodat hij niets meer zag, Dan brak een vloed van lianen uit cn toen was het ulsof alic benauwing van hem week. E.;ii ontroerende kreet kwam uit zijn keel en met nekkend geluid bad hij telkens cn telkens weer door zijn schreien heen »Avc Matia, Moeder Gods, vol van genade, bid voor ons zondaars bid voor ons zondaars Gelukkige, berouwhebbende Nunno Ge IJt geen roov'cr meer 1 Reeds larg had d.: b -cr zijn Ave g-.éindigd en was aan het werk gegaan. Nucno.ngh tMeten bad steeds voort Hit akkerstuk w,»> omgeploegd, dt landman met osscrispan eri ploeg ver dwenen achter den heuvelrug en nog lag Nunno op de bi-jcün de Moeder der goddelijke genade smeckend bjjrtand. Lager, al lager zonk de zon totdat zij achter de brengen verdween. Een ge benedijde dag werd uit geluid, want in Nunno's ziel klonken zoete zuchten van berouw en zongen er groeteD eu bedea tot Maria meer en meer. De vogelen zwegen nu in het woud. de bloemen hadden haar kelken geslo- teu, de avondnevel daalde in machtige lijnen van de bergen neer, maar in een arme menscheuzicl begon een zon te stralen, die nevel na nevel daaruit ver dreef. Van dien dag af scheen de beruch- Nunno Oitez te zijn verdwenen, Wel hadden geruime tijd daarna eenige reizigers, die langs een afgelegen weg door het woud getrokken waren, i verte een kluizenaar haastig zien dwijnen. eu meer en meer verbreidde zich ook het gerucht, dat die kluizenaar niemand anders dan de gevreesde Nun no was, maar zekerheid had men daaromtrent niet, te meer, omdat er nog wel andcic verhalen over hem rondgingen. En die ze vertelden niet de eersten de besten, maar hoogst achtenswaardige personen. Zoo meende de alcadc Lazaro, die te Aqua- rosa den burgcnieestersslaf droeg, dat Nunno ongetwijfeld bij een rooftocht door dc bergen in een ravijn was gestort, want laatst had men aau rand van een afgrond een rooden hoofddoek in de struiken gevonden. Eindelijk waren er nog anderen die beweerden, dat men Nunno's lijk han gend in een boom had gevonden. ~">t eer van de Valvarenos moet echter gezegd, dat de meesten zich met erste, zij het dan ook niet zoo ge heimzinnig eu daardoor zoo aantrekke lijk verhaal van den kluizenaar in het woud tevreden stelden. En later, toen de gebeurtenissen van reizigers, die den eremiet van dichtbij gezien en in hem wel degelijk Nunno Ortez her kend hadden, al meer dc geloofwaar digheid van fantastischer verhalen kwa verzwakken, was er weldra in de gcheele Valvarena, niemand meer te vinden die niet geloofde, dat de eens zoo beluchte eu gevreesde roovei Nunno zijn leven gebeterd had en nu iu strenge boetvaardigheid zijn dagen sleet. Inderdaad, wie de nieuwe kluizenaar van het woud was, wist Nunno het best. Hij wist wel goed, dat een moede pelgrim, die lange en zware bedevaarts tochten naar verschillende heiligdom men in Spanje en Italië had onderno men, op een avond aan het klooster van Santa Maria had aangeklopt den portier om een priester had ge vraagd. Dat die pelgrim m 'en priester heel lang in de kleine kloosterkerk alleen was g« bleven. Dat in het volg van Nunno geen kwaad mee duchten was, omdat hij zijn zonden onder tranen van oprecht berouw had beleden en de zwaarste boete nog te icht had gevonden om goed te maken wat hij zoolang misdreef. Ja, hij deed boete, strenge boete, dag en nacht. Hoe dikwijls had men hem gevonden met opgeheven handen biddend voor het kruisbeeld bij zijn spelonk, terwijl de traneu stroomden over ziju bleek gelaat. Hoe vaak had men in die kluis zuchten en gebeden om vergeving schuld hooren steken en slagen gehoord 's slagen van een gecselrtem. En de goede Valvarenos waren ge sticht in dat werkelijk streug en boet vaardig leven. Zij vergaven Nunno zijn misdaden niet alleen maar wat meer is. zij deden ook bnn best om het kwaad te vergelen, dal Nunno hun eens had aangedaan. Al toonden nu ook de menschen aau Nunno dat zij hem zijn vorig leven had den vergeven, al had ook de priester hem in uaam van God zijn groote schuld kwijtgescholden, zichzelven kon Nunno maar niet het kwaad vergeven. dat hij vroeger had aangericht en in de gestrengheid t-.-genover zichzelf ging hij ten laatste zoover, dat hij meer dacht aan zijn vroegere misdaden, dan aan Gods barmhartigheid, Sinds dien lijd was het met den vrede, die in Nunno's hart eerst nog bij tus- scbenpoozen had geheerscht, voor- gord gedaan en een leven, vol van veel zwaarder zielspijn dan hij ooit in zijn zondig leven had gevoeld, was voor hem begonnen. Daar waren echter twee dingen, waaraan hij, zonder te begrijpen hoe het eigelijk kwam, bleef vasthouden en wat wij zeker voor het wondere en weldadige werk der genade in zijn ziel mogen houden, 't Eerst was, dat hij geen dag liet voorbijgaan zonder drie- maai, des morgens, des middags en des avonds, minstens één Weesgegroet, aandachtig op te zeggen. Het andere was zijn verblijf in het zelfde woud, dal lij eens zoo onveilig had gemaakt cu waarheen hij juist weer, soms tot zijn overgroote verwondering, na al zijne verre boetetochten, wes terugge keerd, om er als kluizennaar Ie leven. (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1923 | | pagina 1