PLAMJA
«JURCENi*
VOOR
ALLE
il I STANDEN
OP HET BROOD
VOOR BAKKEN
EN BRADEN
-SCHUIMT IN DE
PAN
Btkanntmacbuna.
Der geistlicher Beirdt des Deutschen
Katbolischen Miidchenschutzverbandes,
Pfarrer Dr. Hüfner au? Wiesbaden,
beabsiehtigt kommenden 14e Xovember
(r.ichlste Mittwoch) den Amersforter
Deutschen Katholischen Madchenver-
band zu besuchen, eine Predigt in der
Kirche und einen Vorlrag im Vereinsloka!
zu halten.
Die Katholische Deutsche Madchen
werden deshalb liüfiichst eingeladen
sich möglichst zahlreich an den Tag
abends 8 Dhr in der St. Franciskus-
Xaverius-Kiiche, Zand, iu versammleD.
H. J. J. M. VAN STRAELEX,
Kapl!
Zand 31, Amersfoort.
verstand cn klaar begrip moet welkom
zijn. .Maar alleen als zóódanig is critiek
te aanvaarden.
Niet als uiting van wrevel
loren machtspositie, noch als verschijn
sel van crhonischc mopperzucht.
Deze gedachte kwam bij ons op. toen
we kennis namen van de nabetrachting,
waarop Amersf. Dagblad zijn lezers
dezer dagen vergastte.
Daar wordt nu niets meer of minder
beweerd, als dat onze rechtsche raads
fractie in hevige mate is bevangen door
«Kuijpcriaanschen machtswaan*, e
euvel dat vroeger het publieke leve...
heeft verbitterd, volgens den Nabc-
trachter.
Ook wordt dan nog verder de
geuit, dat het werkelijk gemeentebelang
nog wel eens ondergeschikt zal worden
«aan de cischen tot behoud der gecon
centreerde machtspositie?.
Wij behoeven zeker niet te zeggen,
dat zulke schrijverij allerminst blijk
geeft van een juist begrip van den toe
stand.
Zeer stellig weten wij dat «Kuijp.
aanschen machtswaan* ter rechterzijde
niet te vinden is, en dat het gemeente
belang ondergeschikt zal worden aan
de eischcn tot behoud der geconcen
treerde machtspositie is een tamelijk
absurde veronderstelling in de oogen
van hen die den toestand nuchter
zakelijk bekijken.
Dat de kleine raadsmeerderheid i
voudig fungeert als 'n soort stem- appa
raat is met de feiten volstrekt in strijd.
't Is mogelijk, dat ter rechterzijde een
meer zaakrijke beknoptheid wordt be
tracht, maar dit mag toch wel aller
luist als een euvel worden beschouwd
Integendeel.
Bij de beoordeeling der voorstellen
op het Openbaar Lager Onderwijs be
trekking hebbende, moet men rekening
houden met het afloopend getij
de openbare school.
Het zeer gezonde verschijnsel, dat
verschillende groepen zelf het onderwijs
hunner kinderen in handen ne
onder goede waarborgen gaan
gen, beneemt vanzelf aan de tot voor
kort overhcerschende cn sterk geprote
geerde openbare school uitbreidings
kans; dwingt zelfs tot inkrimpen en
beperken.
Het zou al van zeer weinig bestuurs-
capaciteit getuigen, als de gemeentelijke
overheid naliet met dat verschijnsel
rekening te houden.
En als dan voor en na voorstellen
tot opheffing van openbare scholen
komen, is zulks geen "gevolg
«Kuijperiaanschcn machtswaan» i
toevallige Rechtsche raadsmeerderheid,
maar het gelukkig resultaat van een
wikken cn wegen in het algemeen be
lang.
•Het zal ieder toch wel duidelijk zijn,
dat 't niet aangaat, de organisatie van
liet openbaar lager onderwijs onveran
derd te laten staan, nu het getal leer
lingen meer cn meer daalt.
Het Rijk vergoedt de salarissen der
onderwijzers volgens vasten maatstaf.
Wat daar buiten valt, komt voor reke
ning der gemeente.
Eisch van wijs beleid is dus beper
king van het getal onderwijzers tot het
vastgestelde maximum, hetwelk van
Rijkswege wordt vergoed.
Het onderwijs lijdt daar niet onder
behoeft er althans niet onder te lijden
bij loyale medewerking.
Toegegeven moet worden dat ophef
fing in den loop van het schooljaar
minder gewcnscht is. Maar wanneer
uitdrukkelijk wordt verklaard, dat de
financiecle toestand der gemeente be
perking dezer uitgaven gebiedend eischt,
dan moet men zich daartegen niet ver
zetten onder hol gepraat.
Voor tal van zaken van algemeen
belang wordt steun gevraagd uit de
berooide gemeentelijke schatkist. Een
goed geregelde werkloozenzorg eischt
bijvoorbeeld groote sommen.
Mag men nu ucnerzijds bij onderwijs
overbodig geld besteden en 't ander
zijds, daardoor gedwongen, onthouden
aan het bij uitstek sociale werk der
steunverleening
De voorstanders van het openbaar
lager onderwijs zullen bij een vcreischt
leerlingen-tal van 210 per school, zich
hebben vertrouwd te maken met het
feit, dat nog meerdere openbare scholen
voor opheffing zijn genoteerd.
Daaraan kan uc Rechtsche raads
meerderheid niets veranderen.
Wanneer de ouders zicli afwenden
van de openbare school als onderwijs
instituut, daalt liet getal leerlingen dier
schooi, en tengevolge daarvan daalt
ook het aantal openbare ondèrwijzers.
De gevolgen van het verschijnsel
wijten aan Kuijperiaanschen machts-
waan is ietwat onnoozel.
Het zal wel altijd moeilijk zijn voor
Rechts, iets goeds te doen volgens de
opvattingen aan den overkant,
Geeft inen b.v. onvoorwaardelijk ge
volg aan den wcnscli van hoor en
wederhoor bij de voorbereiding van
georganiseerd overleg en glimlacht men
dan over de zotte arrogantie van hen,
die, zeer ten onrechte, mecnen hel
monopolie van democratie te hebben,
dan „hoont" men tegenstanders
'_t Wordt wel moeilijk, wanneer zóó
paftijzuchtdoniiiieerl en een onbevangen
beschouwing van den fcitelijken toestand
onmogelijk maakt.
Toen de terreinen van het Sport
park Birklioven aan de gemeente
kwamen, besloot de Raad deze voor
exploitatie te geven aan den Ariiers-
foortschcn Bond voor Lichamelijke
Opvoeding.
Aan liet veelzijdig ordenen van die
gunstig gelegen terreinen werd flink
gewerkt.
Met een grooten voetbalwedstrijd wil
en eerlang het sportpark herop-ei
Ook voor meetings, uitvoeringe.'i
muziek cn zang enz, is de ruimte-
schikbaar,
Men schrijft ons
„De plaatselijke commissie van -toe
zicht op het Lager Onderwijs heeft tot
tweemaal toe niet kunnen vergaderen
uit gebrek aan belangstelling bij de
leden. Zulks is te bejammeren, want
geelt de commissie voldoende
ruimte zich op onderwijsgebied te be-
„Waar echter de commissie in de
laatste jaren m. aar weinig werd geraad
pleegd cn gehoord, kwam er zeer
verklaarbaar zekere lusteloosheid en
gebrek aan am bitie. Te wcnscheii
dat zulks verar iderde. Ons lager onder-
er nv ;do gebaat zijn."
De vercenigde Amersfoortsche melk
handelaren vergaderen Woensdag 14
November des avonds 7 uur, in De
Keizerskroon, en zullen daar onder
een verhooging van den melk
prijs bespreken.
Op 31 jan., 1 en 2 Feb. wordt in
Necofa weder een pluimvee-tentoon
stelling gehouden. Deze tentoonstelling
wordt gesubsidieerd door de Vereeni-
giog van Pluimveehouders in Amers
foort en omstreken.
Onderwijs. Mcj. Sprengers slaagde
bij het examen hoofd bewaarschool-
onderwijs. Voor het examen vrije en
ordeoefeningen slaagden de dames
Wehbcrg, Wasser en van Hatlum.
Als leeraar aan de nieuwe Rijksnor-
maaldagschooi is benoemd het hoofd
der openbare school aan de Wever.-
straat E. Kruithof.
Lang hebben we ons klokkenspel
den Onze-Lieve-Vrouwe-Toren ge-
tengevolge van de omvangrijke
:atie-werken aan dat ^schoone
monument, getuigende van vromen
Terzin ter eere der H, Moeder Maagd. i
Eijsbouts te Asten, een firma met
gevestigde reputatie, op dit gebi:d heeft
het carillon onder handen genomen en
ook dit weik nadert zijn voltooiing.
Vrijdag 16 Nov. hoopt Eijsbouts ge
reed ie zijn. Men wil dan daarvan door
een concert doen blijken.
Naar wij vernemen hebben leden der
Rechtsche raadt-fractiCn,stappen gedaan
om te bereiken, dat de onderwijskrachten
verbonden aan de op te tuffen open
bare lagere school aan de Hellestraat
voor het openbaar onderwijs in deze
gemeente behouden b'ijvea.
Donderdag 8 November hield de
Jonge Viouwenbond het jaarfeest in 'i
gebouw Sint Aechten.
De bijeenkomst weid geopend door
de presidente, die de vergaderden wel
kom heette, en levens de mededeeliog
deed, dat de Vrouwenbond drie
susseu zal geven, een kook-, een
band,- en een knipcursus, die voo
leden van den Jongen Vrouwenbond
boven achltieu jaar toegankelijk zijn.
1 De mandolineclub, van het patro
r.aat St. Lucia, vervroolijkte zeer de
stemming; 't was er b paald gezellig.
De uitvoering was echt muzikaal, eD
heel accuraat.
In aanmerking genomen den koiten
tijd van het b staan der club, mag men
gerust zeggen, dat de vorderingen uit
stekend waren.
Daarna werden ereenigcgymnastische
oefeningen vertoond en toen volgde
het stuk, dat door de tooneelclub al
sinds lang was voorbereid: «Achter
de Coulissen,»
Het bracht*zeer comisch tot uiting, hoe
't achter de schermen dikwijls toegaat.
In de pause werd telkens een keurig
muziclc-nummertje gegeven.
Aan 't eind vim den avo.id sprak de
WelEerw. Adviseur de aanwezigen toe,
en kondigde een Godsdienstcursus aan.
Z Eerw. sprak dc hoop uit, dat veleD
Jen cursus zouden volgen, omdat hier
het zoo hoognoodzakelijke voor de
jonge meisjes meerdere godsdienst
ker.nid haar wordt aangebracht
waardoor aan het doel der vereeniging
beantwoord wordt n.l. het brengen der
joige zielen tot God.
De avond mag zeer geslaagd heeten.
CHR. BREMER
Tot opvolger van wijlen den majoor
aalmoezenier pastoor Padberg, als gees
telijk adviseur van den Ned. R. K. Bond
van Dienstplichtigen «St. Joris» is door
Z.D.H, den Aartsbisschop van Utrecht
benoemd de Wclcerw. heer J. J. Brou
wer, alhier.
Het 3e Lustrum v. d. Ned. Bond
Handels-, Kantoor en Winkelbed
werd Zondag door de Amersfoortsche
afd. in «St. Aeghteo» gevierd, 's Mor
gens werd er in de St. Ansfridus-kerlc
een H. Mis opgedragen waaronder vele
lederi tot de H. Tafel naderdeD. Hierna
ontbeet men in de oude pastorie,
's Avonds werd in »St. Aeghten» de
feestvergadering gehouden.
Na opening door den voorzitter hield
de ZeerEerw. Heer Pastoor Sandkuijl
toespraak waarin hij o.m. wees op
het vele werk door den Bond voor de
bedienden verricht. Hij bracht het be
stuur hiervoor hulde tn dank. 't Is nu
lijd nieuwe leden te werven cn zij die
den Bond verlieten weer in de organi
satie terug te brengen. De wensch uitend
voor het welslagen van dezen feest
avond besloot spr. zijn toespraak.
Henk Rijnders, Humorist, zorgde er
lor dat de aanwezigen eenige gezel
lige uurtjes beleefden.
Zijn komische voordrachten brichten
de lachtspieren in beweging.
Hierna bleef men nog eenigen lijd
gezellig bijeen.
Gevonden vooiwerpenEnkele
Ceinturen1 Kinderschoen; 1 Das;
Eukele handschoenen.
Hij moest hiervoor on
der den wagen kruipen en op zijn rug
gelegen zijn werkzaamheden verrichten.
Bij het losmaken van een veer sch^nt
deze plotseling van zelf uitgesprongen
te zijn tegen het hoofd van den onge
lukkige, die eenige bloedende wonden
bekwam en bewusteloos bleef liggen.
Door het geiaas in een fabriek bemerk
te men niets van het ongeval en eerst
□a een half uur, toen iemand den
grooten plas bloed bij het hoofd van
den ongelukkige ondekte, begreep men,
dat er een ongeluk had plaats gehad.
Men constateerde, dat T, nog steeds
bewusteloos was, een ernstige fractuur
van den linkerbovenkaak en een hoofd
wonde bekomen had.
Nadat hij verbonden was, werd de
ongelukkige Onder geleide van een
verpleegster met een tweede auto van
zijn patroon naar zijn woning vervoert'.
Bij den overweg aan den Soestdijker-
straatweg brak echter de achteras van
den wagen. Pogingen om in de buurt
een auto te leenen, faalden, waarna
een huurauto werd ontboden. Bij aan
komst in ^jtarn constateerde de huis
dokter behalve de reeds genoemde
kwetsuren nog een zware hersenschud
ding.
ZEIST
Tot Notaris ter standplaats Zeist is
benoemd de candltaat K. W. van Gor-
cum te Bilthoveu.
Buitenland
Zondagmiddag tijdens de wedstrijd
LimvioP. V. C,- kwam een der.
Utrechtsche te vallen en liep zoodoende I
-m trap boven zijn oog op.
De eerste hulp verleende de agent
Jorritsma waarna Dr. Duijvis de wond
verder behandelde. De getroffene kon
niet meer mee doen.
Gisteravond kreeg in de Langestraat
ongeveer 6 uur een persoon een toeval.
Bij de fam. Nieweg werd de getroffene
binnengebracht cn na door deze te zijn
bijgebracht kon lit) naar huis worden
geleld.
Het is «Limvio» Zondag 1.1, niet
gelukt de Utrechtsche P. V. C. eronder
te houden. De Utrechtenaren konden
met een magere I0 overwinning naar
de Domstad terugkcereo. Om even 2
uur Iaat scheidsrechter van Tol. die
ma3r zeer matig voldeed, de elftallen
binnen de lijnen komen. P. V. C. mist
Hu veneers terwijl Limvio een nieuwe
rechts binnen speler probeert, die vóó;
rust tamelijk voldeed doch na de thee
er niet veel van terecht bracht.
P. V. C. wint den toss zoodat Limvio
den bal aan het rollen brengt. Na wis
selend, interessant spel komt de rust
met blanco stand. Als het spel nauwe
lijks is hervat komen Pijpers en Rentinck
met elkaar in botsing waarbij laatst
genoemde zich zoodanig verwondde, dat
hij moest worden verbonden en niet
meer aan het spel kon deelnemen. Als
de bal weer uil is weet Brandden uit
een voorzet van Veenendaal zich vrij
te maken en onhoudbaar te doelpunten.
Limvio speelt nu een verloren wed
strijd. Het laatste kwartier komt er weer
spanning. Meijer werkt hard voor den
gelijkmaker doch ze slaan alle aanvallen
at. Het einde komt met een Utrecht
sche overwinniog.
In Duitschland,
waar de gespannen verhouding tusschen
Beieren en de tijks-regeering zorg baar
de, is ietwat verademing gekomen, door
dien dc Rijksweer liet verzet van de
felste drijvers in Beieren heeft gebroken
cn hun aanvoerders arresteerde.
Zulks ging met vechten gepaaid. Een
paar dozijn manschappen werden ge
dood. De bekende generaal Ludrndoif
was de hoofdman. Zijn voorbarig op
treden deed deze opstand mislukken
en had het gelukkig gevolg, dat een
burgeroorlog is voorkomen voorloopig
althans.
Hoe alles precies gegaan is, kan nog
niet naar juistheid worden vastgesteld,
omdat de rijksregeering begon met alle
berichtgeving te verbieden. Welke hou
ding de Bciersche ministerpresident Von
Kahr heeft vervuld, is nog niet uit te
maken. Hij schijnt intusschen toch de
an te zijn geweest, die de revolutie
in Ludendorff heeft belet.
Von Kahr zei nog dezer dagen, dat
hij eenzelfde einddoel nastreefde als
Ludendoiff. Maar tegen geweld zou de
iljksweer zich verzetten. De zaak schijnt
nu dat Ludendoiff hem voor een «vol
dongen feit» heeft willen stellen en hem
vóór willen zijn om Von Kahr in hun
beweging te dwingen.
Von Kahr was de man der bereke
ning en het diplomatiek verzet. Luden
doiff de man van het bruut geweld.
Von Kahr gaat nu nog vrij uit, speelt
op 't oogenblik de rol van redder.
Uit den Omtrek
BAARN
Te Hilversum zou de chauffeur T„
van de familie A. te Baarn de auto
Gemengde Berichten
Een ritje per tram van Utrecht naar
Zeist en terug kostte nog geen jaar ge
leden f0.70. Daar kwam de autobus.
En de vrachtprijzen daalden terwijl liet
aantal ritten vermeerderde. Ten slotte
reed de autobus om dc tien minuten
en de tram om het kwartier. De auto
bus gaf geen retours cn rekende 25 ct.
per ritdc tram rekende 25 ct. per rit
cn f0,40 per retour. Maar dc autobus
bleef vol zitten. Nu heeft de tram be-
I
