R. K. Spaarbank Amersfoort
H. ELZENAAR
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
ABONNBMBNTBN kunnen elke week In gaan, doch opaegglng van
abonnement moet geechleden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Pr|s per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort 11.10.
Alsonderl|ke nummers 10 et.
Vrijdag 11 Jan. 1924 No. 82
Zeven en Dertigste Jaargang
KANTOOR: LANOEQRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- JEN VRIJDAGMIDDAG
ADVBRTHNTtfiN 29 cent per regel. Blllfke tarieven voor handel en
nijverheid nq geregeld sdvtrteeren. - AdverientKn moeten Dinsdag
en Vr(dag vóór uur worden bciorgd. Een bepaalde plaats kaa
niet worden gegarandeerd.
Niet altijd is goud, wie voor de
menschen schittert als goud: en niet
altijd stoppel of onecht zilver wie
geweld lijdt en geeselslagen ver
duurt God ziet naar de meaning
en het hart, en verricht ook daar
meestal, wonderwerken, waar ze
vélen voor verloren houden.
Thomas van Kempen.
Onatboorzaattibtid.
Geen wonder dat opvoeders op dit
euvel zich suf peinzen. Het is dc kwaal
van de wereld, óók van de kinder
wereld van thans I De grooten hebben
ze aangekweekt. Zij zelf zijn begonnen
met vrije-mannen- en vrouwenmanieren
aan te leeren, Ze gruwden van gezag.
Waar het werd opgelegd, prikkelde het
hun juist tot opstandigheid. »Alle ge
zag is tiranie en daarom uit de booze
•Zij laten zich niet guillotineeren. Hoe
het schavot ook heet, waarop de zede-
meefters van onzen tijd als scherp
rechters regeeren met het zwaard hunner
wetten, zij zullen weigeren zich te
buigen, om hun hoofd, anders genaamd
hun vrijheid, zetelend in hun verstand,
prijs te geven.
Aldus de moderne wijsheidsapostelen.
Er zijn wetten van God, van de Kerk,
van deo Staat, van »eer eu deugd,
van menschelijk fatsoen omdat de
meestcn van ons soon nog vasthouden
aan 't onderscheid tusschen menschen
en apen, een menschelijku samenleving
en een dierentuin en aan elk dezer
wet-gevers, dus Vrijheids-verkrachters,
wordt »niet thuis* gegeven door men-
schelijkc individuen van allerlei stxe,
stand en leeftijd, die in hun bovenlicht
hebben geschreven»ik wil vrij zijn
Hieronder zijn menschen, die vaders
en moeders heeten, ofschoon gewoon
lijk niet vele monden tegelijk hen zoo
noemen. Gelukkig maar.
Ge begigpt, de kinderen van zulke
vrijheids-helden worden als jonge apen
•in vrijheid gedresseerd.*
Dressuur verdraagt zich eigenlijk niet
met vrijheid; daarom dan ook, datj. J.
Rousseau, bij wien ze veel hunner wijs
heid borgen, van dressuur niets weten
wil. Het kind moet onbelemmerd uit
groeien tot mau of vrouw als een bnom
in het wild en dan krijgt men ideale
wilden? neen, ideale menschen, mau
oen en vrouwen De praktijk verschilt,
gelijk trouwens altijd, ook hier veel
van de theorie. Ze is beter, zooals
meestal, wanneer 't over slechte theo
rieen gaat.
Doch de theorie schaadt ook hier
de practijk in hoogere mate. Zij be
neemt, om één ding slechts te uoemun,
de overtuiging, die noodig is in een
huisgezin, om een bevel kracht bij te
zetten.
De ellenden zijn nietje overzien. Een
geneesmiddel zou zijn, indien die vaders
en moeders hun leven nog eens mochten
aandoen. Elkander, indien ze 't zich
nietgschaamden, anders zich zelf, heb
ben ze 't geklaagdWat eeD kruis,
kinderen te hebben, vooral als ze groot
zijn I* Doch dit geneesmiddel niet. De
kwaal kankert daarentegen altijd voor
in verergerde mate van ouders op kin
deren, telkens een nieuw geslacht, zon
der levenservaringen en vol vrijheids
zucht.
Deze toestanden bestaan in 't groot
gelukkig bij ons nog sporadisch, in 't
klein veel algemecner. In 't klein wil
échter zeggen»groot in dc kiem
Men zij gewaarschuwd I Ouders,
kweekt geen vrije mannen en vrouwen
op, doch leert uw kinderen orde en
tucht waardeeren en beminnen.
Leert ze één zijn met u. Het huls
gezin is een lichaam bestaande uit
hoofd en ledematen. De ledematen
dreigen in zoo menig geval van het
hoofd los te gaan. Wie kent niet de
klachten van vuder en moeder met
jongens en meisjes, die hetzij np de
fabriek of langs de straat (lietst niet
alleen, hetzij op de H.B S. of elders hun
hoogere levensschool doorloopen, wie
kent niet de ouderlijke klacht bijna een
jeremiade, om haar nanhoudendheid
•Ik kan er niets meer aan doenzij
denken anders dan wijze luisteren
-'et meer naar onsl*
Zulke wanorde is inderdaad in dat
stadium hopeloos doch ze was in haar
wording te genezen en toen is hel
verwaarloovd.
Ik haal hier een woord aan van Alban
Stolz, en ik zou willen, dat ouders het
begrepen en toepasten.
Een mensch, die zich niet door
gehoorzaamheid laat binden aan andere
personen noch bij hen inlijven, is als
een losgerukt lidmaat dat niet slechts
zonder waaide blijft doch door zijn
ontbinding afschuw verwekt. Een jongen
dus of meisje, dat te huis nog onder
gehoorzaamheid staat, doch die opzegt
treedt daatdoor uit het huiselijk ver
band, al kan en zal het nog als com
mensaal en logé thuis blijven eten en
slapen en familiair met de huisgenocten
omgaan. Het is een losgerukt lid. een
onnatuurlijke plaats innemend en daar
door in afschuw bij God en de men
schen.* -
Eenc waawchuwing I Laat de ouders
bedenken, dat aan de wanorde, die zij
stichten, zij zelf ten offer vallen met
hun kinderen; maar ook, dat ze in de
kiem moet worden gesmoord, eer ze
opgroeit en het te laat is. T. G.
15—18 Februarimeer geschikt voor
jongens van het platteland.
1—4 Maart: voor middenst.-jongens.
Op het gemeentehuls kan men de
lijst aanvragen van de katholieke jon
gens, die dienen moeien.
Aalmoezenier,
G. HUIJS.
Derde Algemeena Nederlandtche
Katholiekendag.
Hot hoofdbestuur der Ncdcrlandschc
Katholiekendagen doelt ons mee, dat
In het jaar 1924 geen algemcenc Ncdcr
landschc Katholiekendag zal plaats heb
ben, maar dat dc derde algcmecne
Katholiekendag in Nederland eerst in
den loop van 1925 zal gehouden worden.
Waarom
Waarom gaan vele kinderen slecht
i armoedig gekleed langs dc straat?
Waarom staat niets dan ellende te
lezen op menig kindergezicht?
Waarom zijn vele kinderen dom, ach
terlijk, soms zelfs idioot?
Waarom is liet in menig huisgezin
ook op 7.on- en Feestdagen steeds on
gezellig
Waarom vreczcn vele kinderen hun
vader méér dan zij Item beminnen
Waarom groeten vele kinderen op,
zooals dc volksmond zegt, voor galg
en rad?
Waarom gaan sommige gezinnen
nooit in maatschappelijke welvaart voor
lil ofschoon werkeloosheid onbekend is?
Waarom raken velen, jong nog, rccils
op den verkeerden weg, een liederlijk
leven leidend?
Waarom zakt menig gezin tot steeds
lager peil van godsdienstigheid cn zede
lijkheid
Waarom wordt menig kind een slaaf
der genotzucht, opgroeiend zonder vor
ming van karakter cn wil
Het antwoord ix. meestalomdat de
vader drinkt I
Binnenland
Retraiten uitsluitend voor militie-
plichtigen zijn er dit jaar nog niet te
Amersfooit,
Da's jammer! Maar toch is er volop
gelegenheid, om jt jongeo een retraite
laten doen voor hij onder dienst komt.
En 't is te verwachten dat Ouders
cn Priesters daarvoor zullen ijveren.
Want ieder parochie-geestelijke,
ieder Ouder moet er van zelf op stai
dat zijn parochiaan, zijn zoon retraite
maakt voor hij de gevaren van
kazerne- en garnizoensleven ingaat.
Seppe, Vught, Venlo heeft ieder jaar
volle retraiten van militie-plichtigen.
Moge Amersfoort nu volgen I
Kies maar uit I
9—12 Februari.
15-18 Februari.
1-4 Maa-t.
onder controle Centrale Accountantsdienst Ned. Boerenbond
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden
worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw
BREEDESTRAAT bij dc LANGEGRACHT
des ZONDAGS van 12 tot I uur; WOENSDAGAVONDS van 7
tot 8 uur en VRfjDAGS van 10 tot II uur.
Dadelijk Ingaande Rente 37<o
Spaarbusjcs gratis verkrijgbaar.
Gemengde Berchten
De 72-jarige H. D. te den Ham
werd dood in de sneeuw achter zijn,
onirg gevonden. Zeer vermoedelijk
is hij 's nachts onwel geworden, naar
buiten geloopcn en door de kouds be
vangen, in bcwusteloozen toestand
neergevallen-
In het district Samarkand (Rusland)
zijn tengevolge van een aardschok 400
huizen verwoest. Naar gemeld, zijn
ruim 80 slachtoffers.
Tijdens de wedstrijden op I
Buiten-lj bij Duigerdam zag een 9 jarig
knaapje een vogel langs het ijs fhd-
deren. Hij wilde het beest vangen en
volgde het op schaatsen al verder en
verder, totdat het dier nabij den vuur
toren op een pas toegevroren wak
neerstreek. Op korten afstand zakte op
deze eenzame plaats het kind tot den
hals door het ijs. Gelukkig werd dat
van verre opgemerkt door een spiering-
vlsseher. Deze schoof den drenkeling
onder clkcn arm een lange visscherslat,
kroop cr heen en slingerde een jas
het kind. Dit beet in de jas cn
werd hel aan zijn tanden voor
zichtig op het ijs getrokken en gered.
Wij gaan hier wil klagei
ongemak van de sneeuw, maar 't heeft
pCt.
ch eigenlijk nog weinig te bcteeke.
neo, vergeleken bij den geweldigen
sneeuwv.il hier en daar in het buiten
land, In N .-dcr-SilesiS, in Duittchlanft.
zijn de treinen ingesneeuwd cn slaat
het verkeer overal stil. Op het platte
land ligt dc sneeuw bij verschillende
boerenplaatsen bijna tot aan de daken,
soodat de bewoners slechts door de
bovenste ramen naar buiten kunnen
komen.
Dezer, dagen waren, de bout
hakker Tecuwrn en zijn 14 jarige toon
liet houthakken in de bosschen van
Blerick, toen zij werden gestoord door
een vreeselijk geschreeuw en lawaai in
het hakhout. Vader en zoon begaven
zich in de richting van het geluid en
bemerkten een grooten buizerd die
bezig was een kraai te verorberen. Dc
roofvogel, die door het dichte hakhout
en zijn machtigen vleugelslag in de
vlucht werd belemmerd, viel den jongen
aan. De vader had inmiddels zijo jas
uilgetrokken, wierp deze over den
buizerd heen en* wist hem op die wijze
levend tc vanger.. Behoudens eenige
verwoodiogen aan de borat, is de jongen
er goed afgekomen,
Te Bussum komt het nog al
voor, dat dc talrijke overwegeo, die de
beide dorpshelft'-n verbinden bij het
passeeren van treinen niet, of te laat
worden gestoten. Maandagavond kon
een agent van politie een overweg
wachter op heeler daad betrappen, die
op zijn post zat te slapen terwijl een
trein naderde. Op datzelfde moment
bevonden zich vier voetgangers op de
spoorbaan, die tieh ijlings uit dc voeten
moesten maken,
Van Oordt, automobitlhatidelaar tc
Arnhem, is bij een noodlottig ongeval
tusschen Uddel en Apeldoorn om het
leven gekomen. HIJ reed volgens oog
getuigen met groote vaart over den
weg en is geslipt in een dal, waar de
weg één ijsvlakte was.
De auto reed met de achterwielen
de hei in, waardoor een der wielen
brak, De auto sloeg over den kop. De
heer van Oordt werd er weldra onder
vandaan gehaald, doch bleek reeds
overleden, Hij had zijn nek gebroken.
Boek- en Kantoorboekhandel
Langestraat 84 Telef 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Jeekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Amersfoort
Loop der bevolking in 1923.
Werk-;li|ke bevolking op 1 Januari
1923: 16377 mann, en 16721 vrouw.,
totaal 33098.
Vermeerdering door geboorte 48
430 vr., totaal 918.
Idem veitiging 1431 m„ 1673 vr.,
totaal 3104.
Vermeerderd met 1919 m., 2103 vr.,
totaal 4022.
Vermindering door overladen 142 m.,
160 vr., totaal 311.
Idem vertrek 1326 m., 1328 vr.,
totaal 2654.
Verminderd met 1468 m„ 1497 vr.,
totaal 2965.
Vernchil vermeerdering en vermin
dering 451 m., 606 vr., totaal 1057.
WerkelHke bevolking op 3IDccember,
1923 16S28 m„ 17327 vr. totaal 34155.
Meer geboren dan overleden 346 m.
261 vr.
Meer gevestigd dan vertrokken 105
m., 345 vr.
Voltrokken werden 272 huwelijken,
waarvan 153kerkelijk werden ingezegend.
Ingeschreven werden 10 vonnissen
tot huwelijksontbinding.
Zondag a.s. sal in het gebouw van
de R. K. werklieden ver. >Ona Genoe
gen* voor de laatste maal opgevoerd
worden«Excellentie» en «De Doo-
deorit*. De beide vorige uitvoeringen
was de zaal stampvol, wel een bewijs
dat de opgevoerde stukken in den smaak
in het publiek vielen.
Wilt ge dus a.s. Zondag een goed-
koope gezellige avond, woont dan de
uitvoering van genoemde Tooneelver-
eeniging bij.
Kaarten zijn verkrijgbaar h 20 eent
per persoon, Zondagmiddag van 12
tot 1 uur en 't avondz aan de zaal.
Overzicht van de werkzaamheden
der arbeidsbeurs gedurende 1923,
Afdeeling voor mannen
Aanvragen van werkgevers 1219;
inbiedmgen van werkzoekenden 3254;
aantal plaatsingen 1087. Over het jaar
1922 waren dese cijfers retp. 1002,
3154 en 848.
Afdeeling voor vrouwen:
Aanvragen van werkgevers 197 aan
biedingen van werkzoekenden 296
aantal plaatsingen 103. Over het jaar
1922 waren dese cijfers mp. 188,
275 en 92.
UIT HET GOUDLAND.
19
•Als gij cr het leven bij inschiet, be
doelt gij antwoordde Hank ruw. »Ik
ben wel is waar geea held met de pen,
maar als dat gebeuren mocht, zal ik
het wel klaar zien te spelen.*
Hank's wacht ging zonder eenig
incident voorbij en Dick nam zijn plaats
in na afgesproken te hebben, dat hij
de slapende zeer vroeg in den morgen
zou wekken zoodrn het maar licht
genoeg was cm te zien. Het nie
van zijn toestand, het zonderlinge
zijn omgeving, deed Dick den lijd als
voorbijvliegen. Ofschoon hij niet gc
heel en al de vrees van Hank deelde
en zich niet kou begrijpen, dat eenig
gevaar hen kon dreigen als gevolg van
een twist in een herberg, deed toch
het feit, dat hij, met het geweer in de
hand, in pikzwarte duisternis op een
rots in Amerika op wacht stond tegen
een mogelijken vijand, hem trillen van
nieuwe geestdrift voor zijn taak. Hij
had ginds in die nederzetting een ge
voel van hulpeloosheid gehad, toen hij
zich tusschen al die deugnieten bevond.
Maar hier in dc fiissche lucht werd hij
weer geheel zich zelf. Het instinct van
den sportsman kwam weer over hem
en hij voelde dat hij eindelijk een prac-
tischen slap in de lichting van zijn doel
gedaan had.
Toen aan het Oosten het eerste giijzi
licht verscheen, werd hij uit zijn toe
komstdroomen teruggeroepen tot he
heden. Hij had het touw in de hand
genomen. Plotseling voelde hij eei
sell' k. Het touw werd hem ontrukt
hing strak. Ei moest iemand naar boven
komen.
Dick riep zachtkens Hank, die
middellijk wakker was en samen bleven
zij staan wachten op hetgeen er ge-
beuren zou. Het werd allen- s lichter,
maar het was nog niet licht genoeg,
om duidelijk te kunnen onderscheiden,
welk soort reiziger zich naar boven
kwam hijschen. Zelfs toen zij de ge
stalte, die door hen met het geweer in
hand werd opgewacht, over den
rand zagen klimmen, herkenden zij haar
nog niet, tot een vrouwestem ii.f
•Ben jij daar, Honk
Het was Vick Mursctl, die voor hen
stond, blootshoofds, bijna blootsvoets,
met gescheurde japon.
•Laat mij eerst eens op adem komen,*
hijgde zij, terwijl men haar van den
gevaarlijken rand verwijderde. »Ik ben
Goddank nog op tijd gekomen. Koode
Rube en vijf van de gevaarlijkste kerels
liggen hier ergens voor u op den loer
ik heb gehoord, dat zij het ouder elkaar
afspraken en moeder betrapte mij. Zij
sloot mij op in de keuken, maar Ik
ben er uilgebroken en je gevolgd. Ik
heb geloopen, geloopen den ganschen
nacht.*
Zijn ze ons op het spoor?* vroeg
Hank haastig.
•Dat vermoed ikzij zijn twee uui
oor den namiddag veitroken.* ant-
'oordde Vick. »Zij zijn voornemens
jelui in den pas op ie wachleo, want
daar zouden zij geen last hebben m-.t
den Sheriff om jelui lijken. Ik ben ge
komen zoo gauw ik muur kon,* ciu
digde zij hijgend.
Zij biachtrn haar tot bedaren, zorg
den zoo goed mogelijk voor haar en
terwijl zij daarm-dn bezig waren en
hun beat deden om hanr alle bijzonder
heden te ontlokken, kwam de zon op
van achter den bergrand, overgoot de
omgeving met een purperen licht en
deed de gestallen van dc kleine groep
als silhouetten tegen de lucht afsteken.
Plotseling kwam van tusschen twee
kleinere, lager gelegen rotsen een rook-
wokje te voorschijn en een kogel door
boorde het hoold van een der Indiaaosche
diagers. Snel op elkaar volgde er nog
een schot, en nog een en nog meer.
Een vloog over het ravijnmaar hel
volgende oogenblik hoorde men
kreet, wat de derde kogel uil den
schuilhoek trof Viek Mursell in den
schouder en deed haar tegen den grond
vallen. Ha,ik sprong naar beneden
en neerknielende trachtte hij haai met
fijn lichaam te beschermen, omdat
nog meer kogels floten.
Een oogenblik huerschte cr gioote
verwarringmaar ziende, dat Hank
geheel en al overmand waa door de
pijn, welke Vick leed, nam Dick hei
bevel op zich. Het meisje moest in elk
geval gered worden I
•Laat haar aan het touw sakken I'
riep hij. «Zoodot g.e over den rand zijl
is ze oiiinlddel|)k buiten schot. Ik zal
probeeren om hen van achter dit rots
blok tegen te houden.*
In wanhoop nam Har k hel meisje In
zijn armen en zwaaide zich ovei
rand met het voornemen terug te
kecren zoodia hij haar aan den voet
der rots in veiligheid had gebracht.
Intusschen was Dick met een sprong
achter het rotsblok gekomen waar de
overgebleven drager zich reeds bevond.
Toen het meisje viel, was het vuren
eenigssins verminderd, maar nu begon
de kogelregel met verdubbelde woede,
zoodat Dick het niet geraden achtte
■cn oogenblik zijn hoofd boven het
uit te steken. Eens trachtte hjj
even te kijken, in de hoop, dat hij ge
legenheid zou hebben den vijand ook
een kogel toe te sendendoch een
kogel die een gat In z|Jn hoed boorde,
waarschuwde hem, zoo spoedig moge
lijk zich weer te verbergen.
Terwijl hij aldaar lag, zich zelf af
vragende wat het einde zou zjjn, kwam
Jake Mursell te voorschijn van achter
cm ander rotsblok dicht in de nabij-
heid, en gsf met de band een teeken
aan de verborgen schutters voorzichtig
sloop hij nu tot in de buurt van den
boomklauterde toen naar hoven,
haalde een groot mes uit den zak en
sneed het touw door.
Dick bevond zich thans alleen met
fijn vijandenwant cr souden zeker
eenige uren voorbij gaan voor de mijn
werker in* «laat zou fijn naar boven te
klauteren.