Bel dan op No 42
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
ABONNBMBNTBN kunnen elke week In gaan, doch opaegglng van
abonnement moei geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Pr|a per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort 11.10.
Afzonderl|ke nummers 10 et.
Dinsdag 11 Maart 1924 No. 99
Zeven en Dertigste Jaargang
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 814
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAOMIDDAO
advbktbntiAn 25 cent per rege.. i
nijverheid bQ geregeld adverlecren, -
en Vrgdag vóór 8 uur worden bei
Lezen is ook zei/-opvoeding. Ook bij
zelf-opvoeding, ja, dan liet allermeest,
moet men voorzichtig zijn in de keuze
van zijn opvoeder.
0cluk.
Zoo het waar was, dat dc dommen
het geluk bezaten, dan moest hij, die
deze spreuk bedacht heeft wel de ge
lukkigste zijn.
Verre vandaar echter! De domme
kan volstrekt niet gelukkig zijn. Het
geluk kan hem als in de hand gegeven
worden, maar hij is niet in staat het
vast te houden, veel minder het te be-
Evcnzoo is het gelegen met het ge
zegde „Daar wordt het geluk in huis
gegooid I" Voor een oogenblik moge
zoodanig toevallig geluk misleiden
in ondergeschikte dingen inderdaad
den domme de kaart in handen spelen,
in hoofdzaak zal Moltke wel gelijk
hebben, als hij zegt: Op den duur heeft
de bekwaamste 't meeste geluk. Laten
wij nog juister zeggen hij, die zijne
plichten het ernstigst opneemt, die in
vlijt, omzichtigheid en zelfbehecrsching
uitmunt.
Om onze nalatigheid te verontschul
digen, spreken wij van het blinde geluk,
van het spel des lots, van noodlot, of
als wij godsdienstig gestemd zijn, van
de toelating Gods.
En zeer zeker hangen wij af
Gods beschikkingen.
Maar even zeker 'ijden wij ook vaak
door dc gevolgen van onze eigen schuld.
Want over het algemeen mag men
zeggen, dat God helpt, wie zichzelf
helpt.
Even oud als algemeen gebruikelijk
is het gezegde, dat het hier den boozen
altijd goed, den goeden altijd slecht
gaat.
Laten we nu eens drie vragen stellen.
Ten eerste: Wat is het zoogenaamd
geluk der boozen? Hoe is het gelegen
met zijn wezen, met zijne zekerheid,
met zijne duurzaamheid? Ten tweede:
Kan dc booze waarlijk gelukkig zijn
Is tweespalt des getnoeds, is uiterlijke
en innerlijke bedwelming instaat iemand
gelukkig te maken? Ten derde, en dit
is dc gewichtigste vraag: Wie is eigen
lijk goed, en wie is boos Wie komt
het oordeel daarover toe Kan iemand
rechter zijn in zijne eigen zaak? Is er
iemand zoo verdorven, dat aan hem
niets te beloonen, of iemand zoo goed,
dat hem niets te boeten over blijft?
Vatten wij datgene, wat wij geluk
noemen wat minder materialistisch op,
hoeden wij ons wat meer voor over
drijving, voor wangunst en overgevoe
ligheid, legden we ons wat meer toe
op geduld en onderwerping, dachten
wc wat meer aan onze schuld en aan
onze verplichting tot boetvaardigheid,
dan zouden we waarschijnlijk ons om
deze vraag wat minder bekommeren,
Het ergste aller vooroordcelcn zoo
niet dc grootste aller onrechtvaardig
heden ligt in het zeggen Waarom
tocli juist mij het ongeluk vervolgt?
Alle anderen zijn gunstelingen van het
geluk; waarom moet ik het stiefkind zijn.'
Deze vragen mogen noch in dc weeg
schaal des verstands, noch in die des
geloofs gelegd worden, want in beide
gevallen zijn zij zwaar te veroordcelen.
Klaarblijkelijk gaan ze ook niet van
het nadenkende verstand, maar van liet
lichtgeraakte, ongeduldige
hart uit.
Het verstand beseft maar al te goed,
dat niemand boven het gewone men-
schenlot verheven is, dat zij, wien men
hun kruis niet aanziet, daaronder meestal
des te zwaarder lijden, dewijl zij nie
mand hebben, die hun deelneming
schenkt, soms zelfs niemand, wien zij
het leed mogen klagen. En het geloof
weet evengoed dat niet het zoogenaamd
geluk zich troetelkinderen kiest, maar
dat de rechtvaardige, barmhartige God
in Zijne voorzienigheid den menschen
toebedeeld heeft, wat hun toekomt. Het
arme hart echter vergeet dit alles onder
den druk der smarten en laat zich
leeslepcn tot uitingen, die het
oogenblik later, als het weer tot be
zinning gekomen is, liever ingehouden
zou hebben.
Daarom is het ook beter op het ge
jammer van ongeduld niet te antwoor-
:n cn met Vondel te zeggen
Iets anders heeft de mond, iets
anders 'thart gesproken.
Als men ziet, met hoeveel slordig
heid de mecsten zich tot hun beroep
voorbereiden, met welke onverschillig
heid zij hunne bezigheden waarnemen
wanneer men ziet hoe ieder welslagen
hunne lichtzinnigheid versterkt, hunne
zelfoverschatting vergrootwanneer
men ziet, hoe zij eenieder die hen
meerderen ernst, tot degelijkheid,
nauwgezetheid aanspoort als een dwaas
bespotten of als een lastig morali.-t
verachten wanneer men ziet, hoe vaak
het oogenschijnlijk geluk door bedrog,
list en ongerechtigheden verkregen is,
moet men 'dan niet erkennen dat het
blinde geluk meer consequent, mee
logisch is dan de ziende menschen
Inplaats daarvan verknoeien wij onzen
lapwerk,
Zondagsrust.
De nieuwe Engelsche minister-presi
dent heeft zich als volgt uitgelaten
over het streven zijner werkers-partij
over de Zondagviering.
Men geeft zich tegenwoordig, z
zcidc hij, op allerlei manieren over a
vermaken, en is zelfs niet langer
op rustige wijze den Zondag te
Hetzij men een conservatieve,
liberale of een Labour-rcgeering heeft,
kan niet veel uitrichten met
schcn, die tot weinig anders in
zijn dan zich door andere menschen te
laten amuseeren, die niet in zicli liet
vermogen hebben, hun tijd zonder hulp
van anderen door te brengen. Wij ver
liezen het besef van alle menschclijke
waarde. Wij jagen te veel naar klater
goud. Maar dc kern van het Christen
dom is, dat het alleen op de menschc
lijke hoedanigheden aankomt.Dc Labour-
partij streeft niet naar kwantiteit. Het
geloof doet ons leven, niet de feiten,
tiet leven wordt niet gerechtvaardigd
door het verleden, maar door du toe
komst. Niemand van ons liccit reeds
het land van Kanaiin bereikt. Als
daar aankomen, zullen wij er o
graven vinden. Men schroomt om recht
gaan op de bron van alle kwaad.
10 lil luit nu li Heilige lidwina
nu Schitdam.
Door THOMAS A KEMPIS.
Weinige dagen welke aan haar dood
voorafgingen had de Maagd Lydia in
groote kommernis, en ten gevolge van
het ondergane lijden nog meer aan
Ood gehecht, de volgende verschijning,
een ware voorafbeelding van heigeen
er later zou gebeuren. Op een zekeren
nacht namelijk zag zij in geestverruk
king een plechtige processie van betite
lingen, waarin volgens dc onder
scheidene rangorde allen afzonderlijk
voortschreden, namelijk de aartsvaders
te samen, de profeten te samen, de
apostelen bij de apostelen, maar ook
de martelaren, de belijders en de maag
den, de prieslcrs en dc geestelijken
schitterden, allen, ieder afzonderhjk
volgens hun orde cn waardigheid hun
ner stand. Zij traden dan dc kerk der
stad Schiedam uit, terwijl volgens dc
gewone gebruiken kruisen en kaarsen
vooroo (ringen welke helderder lichten
dan de zon en zij kwamen tot de deur
van haar huis, waar zij het lichaam
eener gestorvene opnamen en dit naar
de kerk droegen. Ook de maagd zelve
volgde dc lijkstoet met kransen haar
geschonken, waarvan zij er één op liet
hoofd droeg en de andere in de handen
droeg, in elke hand één. Tot zich zelve
gekomen, vermoedde zij, dat haar eigen
dood door dit gezicht werd vooraf-
beduid; eindelijk verklaarde zij, dat
dit wees op den dood van haar nicht
Petronilla. Daarom vroeg de maagd,
bekommerd over den dood van haar
nicht, den Heer met aandrang, dat Hi
hare koortsen zoo zou regelen, dat zi
Pctronclla die zij met oprechte liefde
allervurigst liefhad om haar dood tot
haar troost zou kunnen spreken. En
dc Heer bewogen mei haar, die ging
sterven verhoorde haar gebeden cn
verzuchtingen; zij voorkwam den tijd
der dagelijKSche koortsen met een tijds
ruimte van bijna zes uren, niet zonder
verwondering van vele omstanders,
zoo als de koorts hitte gedaald w..„
ontving zij het vermogen om Petronilla
toe te spreken en le vertroosten, die
binnenkort zou overgaan van de ellende
dezer wereld naar Christus. Als de
maagd Petronilla den goddelijkcn troost
van de heilige maagd ontvangen had.
verdiende zij, die beproefd was d™
de ellenden van dit leven, gelijk
deelgcnoote was van liet lijden i..
Lydia in dit leven, vol declgenootc
zijn van haar vertroosting in
i haren
Binnenland
Het Eucharistisch Congres en de
Huievesting.
Zooals wij hebben verwacht, wordt
algemeen ingezien, dat het welslagen
van de huisvesting een noodzakelijke
voorwaarde is voor het welslagen van
Congres, welks succes natuurlijk
lederen rcchtgeaarden Katholiek ter
irte gaat.
In het bijzonder heeft het ons ge
troffen, hoevclcD, zonder eenige ver
goeding te eiscbcn, hunne woning voor
congresbczoekers open stellen. Dit
ners stelt ons in staat ook gratis
huisvesting aan te bieden, waardoor
velen, die anders het Congres wegens
hoogc kosten niet zouden kunnen
.jwonen, hiertoe thans in de gelegen
heid worden gesteld. Men denkc niet
slechts aan de minder met stoffelijke
goederen bedeelden uit ons eigen land,
r ook aan congrcssisteli uit landen
lage valuta,
Zoo opgevat, is de huisvesting van
congressisten een goed werk, een li
werk.
De omvangrijke administratie
het huisveslingswerk maakt het niet
mogelijk steeds te zorgen, dat iemand,
die gratis huisvesting heeft verzocht,
juist geplaatst wordt in een gezin, dat
gratis huisvesting heeft aangeboden en
imgekcerd. Immers is de administratie
ingericht, dat allen, die huisvesting
verzoeken, zich daartoe wenden tot het
comité, hetwelk tegen betaling huis
vesting verleent, tenzij men aannemelijk
kan maken niet tot betaling in staat te
i. Het comité betaalt weder na het
congres aan de gezinnen, die huisves
ting hebbeu verleend, wat hun te dier
zake toekomt. Er ontstaat dus niet
reclltstrceksche rechtsverhouding
tusschcn gast en gastheer, maar t
schen congresbezoekers en Comité,
tusschen Comité cn de gezinnen. Nu
iet bij de buisvesting allereerst reke-
ig worden gehouden met tal van
andere factoren als nationaliteit,
maatschappclijkcn stand, priester of
leek, tiexe enz, Dan boveudten r.og te
zorgen, dat een gratis gehuisveste juist
dóór worde ondergebracht, waar gratis
hutsvesting wordt vetieend, is schier
niet doenlijk. Zoo zal het deihalve
voorkomen, dat de gulle gastheer, die
zonder vergoeding onderkomen aan
biedt, tot de ontdekking komt, dal zijn
gast toch aan het Comité een bedrag
voor huisvesting heeft betaald. Wij
verhelen ons niet, dat de aantrekke
lijkheid der vrijgevigheid aldus eenig'
mate wordt verminderd. Men drnke
dan evenwel aan het Evangelisch woord,
dat de linkerhand niet wete, wat de
echter doet, cn dat het vcrlceiien van
gastvrijheid althans in dit g;val niet
moet geschieden met het doel dank
baarheid te oogsten, maar ren goed
k tc doen. Want dit i9 zckei:nlles
wat het Comité doei en ontvangt, komt
de huisvesting ten goede. De ver
goeding, door den eciieu congres
sist, die misschien toevallig gistwoidi
gehuisvest, betaald, stelt ons i
R. K. Spaarbank - Amersfoort
onder controle Centrale Accountantsdienst Ned. Boerenbond
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden
worden gehouden In het R. K. Spaarbankgebouw
BREEDESTRAAT bij dc LANOEORACHT
des ZONDAGS van 12 tot 1 uur; WOENSDAOAVONDS van 7
tot 8 uur en VR^DAGS van 10 tot 11 uur.
Dadelijk ingaande Rente 3'/io pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
Zalen tegen zeer billijk tarief te huur. inlichtingen bl) den concierge.
ejm anderen Congressist gratis te huis
vesten. Wij hopen dat dc Katholieken,
de moeilijkheden beseffend waar wij
voor staan, over dit geringe bezwaar
zulten heenstappen. Wij zullen wanneer
onze administratie zulks toelaat, gram.
aanvragenden. plaatsen dóór, waar men
kosteloos gastvrijheid verleent.
Voorts heeft het Comité hel verzoek,
dal allen, die dea avonds nog hunne
haardsteden kunnen bereiken, ons nlei
onderkomen in Amsterdam ver
zoeken. Wij moeten met de beschik
bare ruimte woekeren omdat wij in het
geheel niet weten, hoevele congressis
ten zuilen komen. Door het Congres-
bestuur zal worden gezorgd voor goede
verbindingen mei goedkoops en extra
treinen, zoodat zelfs zij, die bijv. In
Rotterdam wonen, des avonds nog ge
makkelijk huiswaarts kunnen keeren.
Vermelden wij ten slotte nog, dat
het adres van het huisvestingscomité
voorloopig hetzelfde is als dat van hel
Congresbureau, dus: Bagijnhof 32. te
Amsterdam.
Het Comité voor de Huisvesting.
Do goadertlereno Fiscus
Het schijnt voor te komen, dat per
sonen die in vroegere jaren vermogens-
of inkomstenbelasting hebben ontdoken,
jaar uit onjuiste aangiften blijven
mieveren, omdat de vrees voor ont
dekking van hel begane verzuim en de
daaraan verbonden gevolgen hen weer
houdt hun verhouding tegenover den
zuiveren. Dc aandacht wordi
er daarom op gevestigd, dat in geval-
varin de belastingschuldige g-.hcel
uit eigen beweging den Inspecteur vai
dc gepleegde ontduikingen in kenni
stelt volstaan wordt met vordering van
de ontdoken belasting, zonder eenige
verhooging, terwijl geen strafvordering
wordt ingesteld
Hebt U een
Taxi of auto nnodig
Amersfoort.
Amersfoort
flimrstortiana
A. F.
Hut kiozon der Amerafoortiche
Vroodschap
Ju h .-t jaar 1259 worden in een «nik
van Si. OUfsdng door den Bisschip
Hendrik van Visoden a. n de schep, nen,
de burgemeesters en de gemecne bur
geren van Amersfoort Stadsrechten ver.
Deze brief weid in 1298 en 1344
ior de opvolgende grondheeren Bis
schoppen van Utrecht bevestigd.
Meer weten wij uit den crrsien tijd
van het bestuur der Stad niet.
Van het Jaar 1400 tot 1544 heeft de
regeering, segt van Rootselaer I bl. 171,
bestaan uit twee burgemeesters, twaalf
schepenen en twaalf raadsleden of raads-
verwanten, te samen vormde dit Col-
legie de Magistraat of de Vroedschap.
Die naam kwam van het woord vroed
of wijs, als bekend mag worden geacht,
Eigenaardig ia de wijze, waarop dezen
raad gekozen werd.
In het gemeente-archief zijn de be
sluiten van de Vroedschap en nare han
deling bewaard in een groot aantal
lijvige registers, door de opvolgende
Secretarissen en Clercquen vanaf 1441
bijgehouden.
De duidelijkheid en klaarheid hangen
veel al van de moeite, die de schrijver
adn deed en den tijd, die hij er aan
besteedde. Er komen vele afkortingen
in vóór. Om tegelijkertijd de oude ge
bruiken bij het kiezen van de Vroed-
.chnp te belichten en tevens te doen
zien hoe dat alles opgeteekend is, laten
wij hier een afschrift der oorspronke
lijke verklaring volgen.
Mij, schout, burgemeester, schepenen
ca de regierdera der stad Amersfoort
doen le weten en de certificeercn b(j
dezen, dat op huijden voor ons ge-
cnmen en gecompareert zijn in persoon
Peter van West.henen Meljnszoon, in-
woendei van Uticcht en eertijt* burge
meester vun Amersfoort, oud 71 Jaar.
Andries Pauwelsen ook ccnijts burge-
meester, oud 84 jaren. Steven vnn Zijll
eerlijts schepen, oud 68 jateu. Anthonis
Brandt cn Heiman Botter, oud 66
jaren, beide Kaeden, Jan Stevensen
van Bronckhoist, oud 71 jaren, eertQts
•chepen. Jan Pijll, oud 83 jaren, eerlos
Secretaris en Evcrl Jansz, Indcrtijt Deur
waarder, oud 70 Jaren, en hebuon een-
ifragtclijk bij solemneclen cede verklaart
op vcizoelc van Gctrit van Schaijck,
tegenwoordig Overste Burgemeester ge-
nijgt cn gnli poseert, dat waarachtig ia
dat in ende voor den jure XV drie-en-
veertig altijl onverbrekelijk en van ouden
herkommen geuscert, geobserveert en
dood. Want na de verschijning, haar
eerst getoond en dc vertroosting van
haar allerdierbaarste tante allcrdank-
baarst aanvaard, ontsliep dc godvruch
tige bruid van Christus, Petronilla, oin
het licmclscli hof binnen tc treden in
liet jaar veertienhonderd zes en twintig,
op den negentienden Februari op den
feestdag van den heiligen martelaar
Pontianus.
Over dc onttrekking van de goddelijke
vertroosting, welke de maagd ondervond,
wegens dc droefheid van hare over
ledene nicht.
Hoofdstuk X.
Na den dood dan van de allerzui
verste duive de maagd Petronilla, ver
viel de heilige maagd Lldewlgis zelve,
berooid van hel gezelschap van haar
getrouwe en allernoodzakelijkste help
ster, in een noodlottige droefheid, al
le zeer betreurende het gemis van haar
zielslieve Petronilla, met wie zij, ver
bonden door een wederkcerigc belde,
de belofte onderhield van ccn ongerepte
maagdelijkheid. Want elkander weder-
kecrlg in Christus liefde beminnend,
waren zij zoo verccnigd en leefden zoo
vreedzaam, dal zij niet zonder groote
droefheid van elkaar konden g A
worden. En deze hechte liefdeband,
welke' de grenzen van ccn geregelde
liefde overschreed, mishaagde nok den
Heer zoozeer, dat de treurende maagd
als straf voor die onredelijke droefheid
tot aan den Iccsidagvan Maria Visitatie
van de goddelijke vertroosting ver
stoken bleef. Zij vergoot dan aller
bitterste tranen, niet slechts over den
dood van haar vriendin, welke zij miste
maar meer nog om het derven van dc
gewone gunst haar om dc onmatige
droefheid onthouden. Aan de vrienden
en vriendinnen, die haar vroegen naar
de oorzaak dier tranen, antwoordde zi]
aldusWaarom zou ik niet treuren,
mijne dierbaren? Zie ik heb dc laatste
elf jaren niets van den Heer gevraagd,
zonder dat ik het gemakkelijk heb kun
nen verkrijgen, maar nu zulk een lan
gen tijd onverhoord, ontving ik geen
enkele vertiooslihg omdat ik liet ver
borgen en rechtvaardige oordeel Qods
in mij terecht heb uitgelokt. O
zijn beminde bruid zoo gestreng be
strafte, omdat zij al tc zeer het gemis
van haar getrouwe nicht betreurde,
line zwaar zullen zij dan niet gestraft
worden, die hun vrienden naar het
vlcesch en hun wcrcldsclie betrekkingen
IJdel beweencn. Echter vergaf dc Vader
der barmhaitighcid en de God van
alle vertroosting der tranen zijner
dienaresse, die Hij zich van alle eeuwig
heid had uitverkoren, maar na dc
allerbitterste droefheid, gaf HIJ haar
de zoetste vertroosting des heiligen
üccstcs, welke zij in vroegere tijden
meermalen ondervonden had. Dc maagd
dan, voor een wijle verlaten en vader
lijk gekastijd, ontving omstreeks het
tecst der Visitatie van dc zalige maagd
Maria, een wonderbaren en over-
vloetligen trno' i .Ier guiidcli|ke genade
zij bleef gedurende negen of tien dagen
in voortdurende beschouwing cn ge
nieting van het hcmclsclie cn In geest
vervoering cn inwendig was zij ver
wekkende en onnaspeurlijke beschik-1 vuld van zulk een zoeten geur, dat zij,
i... u;n..,...i....l.,.. ...fhii'il t„n< li'ti I- n
king Gods In Zijne raadsbesiuilen om
trent dc kindeten der menschen, welke
de zee droog legt cn dc bloeiende
rozen verandert in alsemkruld, en van de
rechterzijde overplaatst naar de linker,
den hoogmoedige tot den grond toe
vernederende. Indien derhalve de Heer
die binnentraden verbaasd stonden en
den allerzoetslcn geur van haar adem
tocht gewaar werden.