Amsterdamsche Bank
CREDIETEN
Volksuniversiteit
H. ELZENAAR
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
ABONNEMENTEN kunnen elke week In gaan, doch oplegging vin
abonnement moet geschieden voor den aanving viu een nieuw kwartaal.
Prfla per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort f 1.10.
Afiondcrllfke nummers 10 ct.
Vrijdag 3 Oct. 1924 No. 54
Acht en Dertigste Jaargang
KANTOOR: LANOEQRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE IEEMBODE VERSCHIJNT D1NSOAQ- EN VRIJDAQMIDDAO
ADVBRTENT1ËN 25 cent per regel. B!!l|ke tarieven voor handel en
n|verheld bfl geregeld adverleeren. Advertentlïn moeten Dinsdag
en Vr|dag vóór S uur worden besorgd. Een bepaalde plaats kan
eérste blad
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Narcose: wonden zonder smart.
Neurastheniesmart zonder wonden.
Eciders.
Dat de mensch een maatschappelijk
wezen, en een maatschappij zonder
gezag, dat is, zonder icidcr.de kracht,
onbestaanbaar is, behoeft voor onze
lezers wel geen bewijs,
Maar dan begrijpen zij ook aan
stonds, hoe het welzijn dier maatschappij
grootendeels afhangt van die leidende
krachthoezeer het er dus op aankomt
dat die goed zijvan hoe onbereken
baar groot belang het dan moet zijn
dat er goede leiders gevormd worden.
Wat wordt er van een goed leider
gevorderd?
Allereerst, dat zijne bedoeling zuiver
zij, dat hij niet zichzelven zoeke, maar
hel waarachtig goed van wie ziju leiding
Zij zijn er niet voor mij, maar ik ben
er voor henziedaar 't grondbeginsel,
dat ieder leider voortdurend voor den
geest moet staan, al zijn doen en laten
moet bezielen.
Heerschen is dienen in hoe dui
delijke woorden heeft de Zaligmaker
die naarheid niet uitgesproken b den
strijd der apostelen om den voorrang
«De vorsten der heidenen heerschen
over hen en die macht over hen hebben
hecten zij weldoeners. Gij echter niet
aldus maar de meerdere onder u
worde als de minste en de voorganger
als de dienaar.* En op zijn eigen voor
beeld wijzend»Ik ben onder u
worden als de dienaar.*
Daarom heet de vertegenwoordiger
van den Koning der koningeD, het
zichtbaar opperhoofd van het geeste
lijk wereldrijk, Christus' plaatsvervanger,
de «dienaar der dieuaren Gods.*
Zuiverheid van bedoeling dan
opgesteld, kan men vragen naai
persoonlijke eigenschappen van eer
schikt leider.
Leiding geven is op dc eerste plaats
werk van het verstand.
Het dosl immers moet juist en klaar
in 't oog gevat, de middelen moeten
goed onderscheiden en gekozen worden.
Er zijn geboren handwerkslieden,
kantoormcnschcr, zakenmenscheo,
goed als geboren kunstenaars.
Maar de meerdeihcid zou even goed
het cene kunnen worden als het andere
en in niets een bizondereo aanleg toonen.
Voor hen wordt dan het «volharden*
de spil, waarom heel hun leven draaien
gaal.
Koppig volharden, iets willen bereiken
in een bepaald vak of beroep, kan ont
zaglijk veel van het gemis aan aanleg
vergoeden, zooals op school leergierig-
heid en weikkrachl dikwijls verder bren
gen dan prachtige aanleg zonder vol
harding.
Men moet trouwens in ieder geval
moeite, ijver, drijfkr. cht, stelselmatig
heid achter zijn werk zelteu,
Maar... soms wil het toch wel niet,
ondanks den besten en slcvigsten wil.
Of de omstandigheden zijn te ongunstig.
En dan kan volharding, die deze feiten
over het hoofd blijft zien, in koppigheid
ontsarden.
Er kunnen omstandigheden zijn, waar
in het noodlg blijkt, niet te erkennen
dat meu geslagen is.
Doch dat ontkennen mag nooit zelf
bedrog of zelfbegoocheling worden.
Een verstandig mensch heeft e
de opmerking gemaakt, dat men door
aanbeveliogen en «kruiwagens* wel
ergens komen kan, maar dat het «blij
ven* van ons zelf afhangt.
Men helpt zich zelf door zich nuttig
eti onmisbaar te maken. Door beirouw-
baatheid, eerlijkheid, kennis, arbeids
vermogen, toewijding, vlugheid, durf,
orgaliisatiebegrip door vlug en goed
aanpakken.
Iatusschen, al die nadruk op zich zelf
zou licht doen vergeten, dat hier sprake
is van zelftucht, maar niet van zelfzucht.
Dat wc in 't leven niet alleen slaan,
niet alleen kunnen slaan en, tenzij in
gevallen waarin het om on3 gewetco
gaat, niet alleen mógen slaan.
Wij hebben meest met auderen samen
te werkenzijn van anderen afhanke
lijk, hetzij ze boven of beneden
Die afhankelijkheid naar boven et
lar beneden is meest de zwaarste toets
in ons karakter.
Naar boven, om r.iet k u per'g of
onhebbelijk la wordtn naar ber.id;.
om te waken tegen onbillijkheid c.f
dwingelandij, en niet te trachtten cr tc
1 imcn ten koste van wie onder ons
Tot dit 'aatste is de verleiding meest
)g steker dan tot het eerste; het
sluit dat trouwens vaak in.
Er schijnt veel karaktersteikte toe ter
behooren, veel «moed*, om zelf de ver
antwoordelijkheid te gaan dragen voor
eigen tekortkomingen, en die niet te
laden op anderen.
Toch is het jui3t die moed, mits die
et ontaardt in brutale onverschillig
heid voor onze daden en hun gevolgeu,
die het meest «vooruit helpt*. Hij wekt
uwen in het karakter, in de eer
lijkheid eu rechtschapenheid van den
persoon, die hem toont.
Men weet dan op hem aantekuonen,
ook in zijn behandeling van zijn onder-
hebbenden in elke organisatie, waar de
patroon veel moet overlaten, een factor
in buitengewone beteekenis.
Dikwijls kan men van militairen
hooren, dat het op de sergeants en
korporaals in een leger, voor den geest
van dat leger, eigenlijk meer aankomt
dan op de hoofde (Ïïcieren. Wat begrijpe
lijk is de eersten komen veel meer in
dagelijksclie aanraking met den soldaat,
In het industrieele leger is het niet
anders. Het zijn de opzichters en
hen gelijkgestelden, van wieo de geest
afhangt in fabriek of onderneming. Of
hun toezicht redelijk en menschelijk,
toon behoorlijk en h( ffelijk is, dan
;ij «donderjagen«, en meer slechte
veedrijvers dan goede, verstandige,
mensch-leiders zijn.
Zijn verstand en kennis de eigen
schappen van een goed leider, zonder
krachtigen wil echter zijn zij niet alleen
onvoldoende, maar het is juist de wil,
die onder voorlichting van het verstand
den eigenlijken stoot moet geven,
de gezamclijke beweging naar het doel
>el steunen en bevorderen.
In den wil immers, in wat men karak-
- noemt, ligt bovenal de bezielende
kracht, die van de persoonlijkheid des
leiders moet uit gaan; hij zelf i
niet alleen met niets ontziende, oi
zettelijke wilskracht het te bereiken
doel nastreven, maar ook door de zijnen
doen nastreven hij zelf het te verkrijgen
goed beminnen, maar het ook aldus
bij anderen beminder maken.
Waar is ooit iets groots tot stand
gebracht zonder geestdrift, zonder it
spanning en samenwerking van all
hoogere en lagere krachten, die moeien
geregeld, d.i. aan de hoogere gelioor-
Geen heerschappij over anderen
zonder zelfbehecrsching. T. G.
Binnenland
Ontwapening.
In den Haag heeft deze week het
groote debat plaats gehad tusschen
prof. dr. D. v. Embden en generaal
Snijders over ontwapening, vóór
légen.
Het eerst voerde het woord prof.
Embden.
Hij lichtte de belangrijkste grondge
dachten van zijn betoog, neergelegd in
twintigtal stellingen toe. Volgens
prof. v. Embden zal de eerstvolgende
oorlog hoofdzakcl^k met chemische
middelen worden gevoerd: de gassen-
oorlog, met de stikgassen als hoofd
wapen,
Spr. meent, dat bij het uitroeien
van menschen geen onderscheid meer
gemaakt zal worden tusschen militairen
en burgers. En wel omdat men bij
voorkeur de groote steden zal willen
treffen. Door deze aan te vallen wordt
de moreele weerstand gebroken, zoo
dat de moderne lands-«verdediging«
uitdraait op een stelsel van wederzijds
terrorisme op afschuwelijke schaal.
SLAOUE
BABWtAMTZN
CRPKsIAAN
wocMinyitn
stelde prof. v. Embden de
gevolgen van de verstikking door gas-
n in bet licht.
De gassen bewerken o.a. tijdelijke en
ms duurzame blindheid, gevaarlijke
ontstekingen, kunnen ook hartverlam
ming, plotselinge dood en vernieling
van dc longen tengevolge hebben. Doch
vaak ook heeft de langzame vernieling
der longen een lange marteling van den
vergiftigde ten gevolge, een langzame
verworging, die dagen lang duurl.
Ook behandelde spr. de vraag of
ize bewapening preventief zou kunueu
werken, om tot de slotsom te komen,
dut wij zonder de stikgassen als defen-
sicf-cffmsief middel weerloos blijven.
Spr. meent, dat een ontwapend volk
niet z»l worden aangevallen, want het
valt niet meer te wautrouwen.
Contra ontwapening sprak generaal
Snijders.
Hij staat op het standpunt, dat de
door prof. v. Embden gevoerde propa
ganda voor ontwapening verderfelijk
moet zijn voor ons vaderland.
Sprekende over den gassen-oorlog
noemde generaal Snijders de invoering
der chemische strijdmiddelen geen nieuw
element.
Het lijden van door gas getroffenen
is minder dan dat van hen die
andere moderne wapens worden
s uiteenzetting te hebben ge
geven van het ontstaan van den gassen-
ootlog, merkte spr. op, dat er reeds
geruimen tijd genoegzame afweermid
delen bekend zijn tegen gasaanvallen.
Spr. wees op het gevaar voor Neder
land in eeu oorlog tusschen andere
West-Europeesche staten te worden
:rwikkeld.
Alle door prof. v. Embden aange
haalde gegevens woiden door generaal
Snijders onder de loupe genomen
n scherpe critiek onderworpen.
Spr. beëindigde zijn rede met i
waarschuwing
«Een volk te doordringen van zijn
roeping, hst recht te handhaven, ook
ten koste van lijden en offers, ook ten
koste van het leven, dat is eeD zedeleer,
welke een natie opheft en sterkt, haar
zedelijk gevoel bevredigt, haar recht
matig -.elfbewustzijn schraagt. Maar eci
propaganda, die onder bedreiging me
dood en verderf en voorspiegeling vat
overdreven of vermeende gevaren, angst
schrik tracht te wekken, dit
i verantwoordelijkheidsgevoel, e
cn zelfvertrouwen ondergraaft,
propaganda, welke speculeert
menschelijke lafheid en egoïsme, ei
van het materieel belang een afgod
maakt, waaraan plicht en reebt geofferd
orden, zulk een propaganda haalt een
volk neer, veizwakt eu verlaagt het,
knot zij:: zedelijk weerstandsvermogen
maakt onwaardig, zelfstandig deel
genoot eener hoogere rcchts-
schap te zijn.
Bij de replieken deden zich verschil
lende incidenten voor en het eind was,
dat de vergadering onder het «Anti-
Militairisteoiied* uiteenging.
winterseizoen 1924-1925
Zaterdag 11 October des avonds 7'/> uur
„de Valk", entrëe 10.30, 10.60 of f0.90
naar verkiezing.
Rede
jn Zaandam.
EN HET MID
Deze voordracht wordt opgeluisterd door
Geert Dils, voorheen zanger van de Brus-
selsche opera, die een aantal liederen zal
zingen met begeleiding op de Mlddelceuw-
sehe theorbe luit.
Kaarten, na 5 uur, Kortegracht 26.
Amersfoort
Een oponbaar slachthuis.
Onder overlegging van teekeningen
en plannen maken Burgemeestt
Wethouders kenbaar hun
over te gaan tot den b.
openbaar slachthuis iu deze Gemeente.
De oplichting van een openbaar
slachthuis met koelhuis is uit een
hygiënisch oogpunt voor de Gemeente
Amersfoort noodzakelijk en zal een einde
maken aan toestanden, zooals die than!
vooikomen, die uit ei
punt alleszins moeten worden veroor
deeld.
In dc Gemeente Amersfoort zijn ge
vestigd 59 hun bedtijf uitoefenende
slagers, wier slachtplaatseo,
zoover zij in het bezit van een eigen
slachtplaats zijn voor verreweg hel
grootste gedeelte zeer onvoldoende zijn
HANDEL
Kortegracht 16
Reserve f42.500.000
INDUSTRIE
Amersfoort
Openingsavond
n K. TER LAAN, Burgemeester
am. Onderwerp„DE MEISTREEL
UIDDELEEUWSCHE LIED..
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Langestraat 84 - Telef. 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
noemen.
Vijf en twintig slagers maken gebruik
in slachtplaatsen, welke nagenoeg aan
alle te stellen eischen in meerdere of
mindere mate te kort schieten, j:
zelfs aan de allernoodzakelijkste
eischen mank gaan.
Van een enkele zij medegedeeld, dat
n klein keukentje tevens moet dienst
doen als slachtplaats, welke geleger
heid, voor het verrichten van een
ilachting, telkenmale eerst van hl
noodige huisraad moet worden ontruimd,
terwijl de rest dezer slachtplaatsen
meerendeels tevens dienen moet tot
irkplaats, stookplaats, bergplaats
tijdelijke bewaring van mest en andere
artikelen, stalÜDg van vee eni
Drie slagers-veehandelaren slacbteD
inrichtingen, welke gelijktijdig dienen
tot stalling. Twee dezer inrichtingen,
pakhuis en een stal, worden door
de eigenaars, geëxploiteerd als slacht
plaats en als varkensstal.
Genoemd pakhuis is voorzien van
n houten bevloering, waarin een, iu
midden onder dea slachtboom aan
gebracht, luik toegang geeft tot eeu in
den bodem, in den vorm van een ton,
gemaakte bewaaiplaats voor bloed,
est en allerlei afval.
D»t de houdbaarheid van versch
vleesch, bewaard in zóódanig verpest
lc-kaal, in hooge mate wordt bedreigd
de kans van postmortale infectie van
dat vleesch zeer in de hand wordt ge
welkt laat zich alleszins begrijpen.
Toestanden, welke van hygiënisch
standpunt beschouwd, in hooge
zijn te veroordeeleu, worden dus, op
enkele uitzonderingen na, bij alle slacht
plaatsen waargenomen.
Behalve de vele hygiënische voor-
deelen, welke een openbaar slachthuis
biedt, geeft het gelegenheid tot een veel
gemakkelijker en betere keuring,
het maakt opslagplaatsen voor alachl-
:e, bronnen van bodemvervuiling
waardoor ook veel last aan dc burci.
rerd veroorzaakt, niet meer noodig,
het bevordert het aar.tal slachtingen
a doet de kwaliteit van het vleesch
erbetsren,
het voorkomt mishandeling, aange
zien het dooden van slachtdieren onder
toezicht en door het gebruik
meest doelmatige inrichtiogen en appa
op de minst pijnlijke
schiedt,
het vergemakkelijkt de vestiging van
-lagcrswinkels op gewenschlen stand,
aangezien men niet meer gebonden is
aan het in de nabijheid zijn van een
?chtp!aats.
Hoe langer men de oprichting van
^;n gemeentelijk slachthuis te Amers
foort uitstelt, des te giooter de kans
dat tal van slagers, zoo niet allen, be
houdens enkele uitzonderingen, zich aan
inlijke geldelijke offers zullen moeten
getroosten, willen zij na 1 Jmuari '27
hun bedrijf ougestoord kunnen voort-
etten ingevolge de wettelijke voor-
schriften.
De argumenten welke in den regel
tegen den bouw van een openbaar
slachthuis worden aangevoerd zijn
le. dat een abattoir eene kostbare
inrichting voor de gemeente h
2e. dat door het verplichte gebruik
van het abattoir en de daaraan
bonden verplichte keuring de piijs van
bel vkesch stijgt.
Ad. 1 zij medegedeeld, dat de er
varing heeft geleerd, dat, bij goede
inrichting en behoorlijke exploitatie, de
jaarlïjksche uitgaven van het slachthuis
uit de jaarlijksche inkomsten kuDnen
wotden bestreden.
2 is het een algemeen bekend
feit dat de vleescbprijzen door de op
richting van een abattoir niet stijgen.
Om de exploitatie van een slacht
huis mogelijk te maken, zullen rechten
moeten worden geheven in den vorm
ilachtgelden en keurloonen.
de vaststelling van bet uitbreidiogs-
plan der gemeente is als meest ge- j
schikte plaats van vestiging van een
openbaar slachthuis gedacht het terrein,
begrensd door Nijverheidstraat en Gel-
derschestraat.
Ofschoon niet le ver buiten de stad
gelegen, behoeft vooreerst geen vrees
te beslaan dat een slachthuis op deze
plaats wegens uitbreiding der gemeente,
door nieuwbouw zal worden ingesloten.
Zijue ligging aan het water, stroom
afwaarts ten opzichte van de stad en
voldoende hoog boven den normalen
waterspiegel maakt een geschikte af
watering mogelijk.
Ook de liggiug in de nabijheid van
het spoor, waarmede door het aan
leggen van een zijtak gemakkelijk aan
sluiting is te verkrijgen.
Wil men het grootst mogelijk profijt
van het abattoir hebben, dan dient men
met den bouw niet alleen rekening te
houden, met de slachtingen ten be
hoeve van de gemeente, doch is het
gewenscht, in verband met hare gun
stige liggiog in het centrum van het
land en een gebied met uitgebreide
varkensfokkerij, de gelegenheid te geven
en zoo gunstig mogelijk te maken, lot
slachting voor expoit.
Bij de plannen is n kening gehoude
met de behoefte in de eers'.volg nde
20 25 jaren.
Het geheel bestaat uit een hoofd
gebouw met dc diverse nevengebou ven,
sen administratiegebouw spoon ei bin
ding inct los- eu laadplaats, beteven i
een tweetal dienstwoningen.
De ingang is gedacht aan de Nijver
heidstraat met direct daarnaast de ad
ministratiegebouwen, waarin zijn onder
gebracht de kantoren voor den Directeur,
administratie, portier cn labotatoiiuni iu
het eene gebouw, terwijl in het andere
gebouw ruimte is gevonden voor een
kamer voor den Rijkskommies, 1 voor
den keurmeester, 1 keurlokaal voor
keuring van ingevoerd vleesch en een
rijwielbcrgplaatsde laatste is gemak
kelijk om te bouwen tot een c.intine
o deze noodig mecht zijn,
Het hoofdgebouw bestaat uit een
slachihal voor groot en klein vee en
paarden, een pensbuis, een darmen-
wasscherij bïhoorende bij de slachthal
vee en paarden, een siachthsl
varkens met afzonderlijke ateek-
en broeikuipen, darmenwasscherij
behooreude bij de varkensalachlhal, ee.i
breede oveidekte gang voor hangruimte
van liet afgeslachte vleesch, e n oor
koelhuis, een koelhuis, een pekelhuis
en verder machinekamer met ketelhuis,
werkplaats en walervoorzieningslokaal,
terwijl aan dit hoofdgebouw is aange
bouwd een varkensstal en een verblijf
plaats voor patroons en gezellen, annex
«asch- en kleedlokaal en uriuoirgebouw-
tje en een afzonderlijk kleedkamertje.
De nevengebouwen bestaan uit een stal-
