OE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort Vrijdag 3 April 1925 No. 1
en Omstreken jftPPH Negen en Dertigste Jaargang
ABOIWBBBKTBK .«„ran dtc wok la una. doch opnulni II .NOFOBiCHT 2H AMPFSFOORT TFLEPfKlN ill II «al pai itgel. DIII|U lailnia mor liaitil U
abonnement moei geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. KANTOOR. LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314 n|verheld b| geregeld advtrfeeren Advertentltn moeten Dinsdag
Pril» per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort f 1.10. DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRIJDAQMIDDAQ en Vrgdag vóór 8 uur worden beaorgd. Een bepaalde plaats San
Afaonderlgke nummers 10 et. II II niet worden gegarandeerd.
TWEEDE BLAD
Godsdienst en Kerk
Epistel en Evangelie.
PALMZONDAG.
LES uit het boek Exodus; XV, 27—
XVI, 7.
In die dagen kwamen de zonen Israel's
in Elim, waar twaalf waterbronnen en
zeventig palmboomen warenen zij
sloegen hunne tenten op bij de wateren.
En van Elim vertrokken zij, en de gan-
sche menigte der zonen Israel's kwam
in de woestijn Sin, die tusschen Elim
en Sinaï ligt, op den vijftienden dag
van de tweede maand sedert zij uit
Egypte vertrokken waren. En de gan-
sche vergadering der zonen Israel's
morde in de woestijn tegen Mozes en
Aa-on, en de zonen Israel's zeiden tot
hen Ach i dat wij gestorven waren door
de hand des Hecrcn in Egypteland, toen
wij bjj de vleeschpotten zaten en brood
aten tot verzadiging! Waarom hebt
gijlieden ons uitgevoerd naar deze
woestijn, om het gansche volk van hon
ger te doen sterven
En de Heer sprak tot MozesZie,
Ik zal voor u brooden uit den hemel
doen regenen I Dat het volk uitga eti
inzamele zooveel als voldoende is voor
eiken dag; opdat Ik het op de proef
steile, of het in mijne wet wandelt, al
dan uiet. Doch op den zesden dag
moeten zij toebereiden wat zij indragen,
en dit zal het dubbele zijn van hetgeen
zij voor eiken dag plegen In te zamelen.
En Mozes en AUron zeiden tot al de
zonen Israel's: Dezeo avond zult gij
weteu, dat de Heer u uit Egypteland
gevoerd heeft, en morgen zult gij des
Heeren glorie aanschouwen.
EVANGELIE
volgens den H. MatthellsXXI, 1—9,
In dien tijd, toen Jesus Jeruzalem ge
naderd en te Bethfage ann den olijfberg
gekomen was, zond Hij twee zijner
leerlingen en zeide tot hen: Gaat naar
het vlek, dat tegenover u ligt; en aan
stonds zult gij eene ezelin vastgebonden
vinden en een veulen met haarmaakt
ze los en brengt ze tot Mij. En zoo
iemand u iets zeggen mocht, zegt dan:
De Heer heeft ze noodig; en terstond
zal hij ze laten gaan. Dit alles nu is
geschied, opdat vervuld zoude worden
wat gesproken is door den Profeet, die
zegt: Spreekt tot Slon's dochter: lie,
uw Koning komt tot u, zachtmoedig,
zittend op eene ezelin en op een veulen,
het jong eener jukdragende. De leer
lingen nu gingen en deden zooals Jesus
hun bevolen had. En zij brachten de
ezelin en het veulen, en legden hunne
kleedetcn daarop en deden Hem daarop
En de zeer talrijke schare spreidde
hare kleederen op den weg, en anderen
sneden takken van de boomen en
strooiden die op den weg, En de scha
rtn, die vooruitgingen en die volgden,
liepen en zeidenHosanna den Zoon
van David I Gezegend Hij, die komt in
den naam des Heeren I
LlturgischB Kalender.
Week van 5—12 April.
Goede Weck. Tot en met Donderdag
Prefatie van het H, Kruis,
ZONDAG 5. Palmzondag. P.ilmwij-
ding. Mis Domine longe. In d<: stille
H. Mis laatste Evang. van Palmwijding.
MAANDAG. Mis van Maandag in
deze week, Judict, 2e g--b. voor de Keik
Ecclesiae of voor den Paus, Deus om
nium.
DINSDAG. Mis van Dinsdag in deze
week, Nos aulem, 2e geb. als Maardag.
WOENSDAG. Mis van Woensdag in
deze week, In nomine, 2e gb. nis
Maandag.
DONDERDAG. Witte Dondetdag.
Mis Nos autem.
VRIJDAG. Goede Vrijdag.
ZATERDAG. Paascbzaterdsg. Pre
fatie van Pasclien. Eigen Communican
les en Hanc igitur.
Cortnspits O. E. U. Kerk.
Door A. F. VAN BEURDEN.
Wanneer men bet spits van den
Rbenenschen Cuneratoren ot van den
ptachtigen Antwerpschen Lievevrouwen
toren met dat van deu Amersfoortschen
reus vergelijkt, dan valt het een iedei
op, dat de twee eerste bekroningen in
den Gothieken stijl van de torens vol
trokken zijn en daarmede harmoniceren,
maar dat dit hier in anderen, zooge-
naamden herlevingsstiji opgetrokken is.
Men moet toegeven, dat het door
den sierlijken vorm, die men, er na
veel overleg aan gaf, niet zoo bizonder
misstaat en dat leder, die van zijn jeugd
af steeds dat model gezien heeft en er
mede groot en oud is geworden, zich
geen ander spits meer kan voorstellen.
Maar de vreemdeling ziet het on
middellijk en telkenmale hoort men die
opmerking.
Aan eene wijziging zal men wel niet
denken, daar de hooge herstelbegroo-
ting der stad toch at een onwelkome
veirassing zal zijn. Met de helft van
een ton of zes, spot men in dezen
kommervollen tijd niet. Wij hopen daar
het beste van eu ook, dat men in
Utrecht moge begrijpen, dat het hier
gaat om een monument van beteekenis
voor geheel de provincie Utrecht en
dus bijspringen niets buitengewoons is.
Di vraag is, boe iB de tegenwoordige
peer met ktoon en bijl er op gekomen.
Een paar besluiten van de gemeente
regeerders van Amersfoort kunnen daar
toe eenige opheldering geven. Lezen
wij eeist, wat van Bemmel bl. 144 zegt.
In het jaar 1651 op den 7en Februsri
werd het spits door den bliksem aan-
gestooken, die hetzelve over de veertig
voeten afbrandde en het overige ten
eenemaal ruïneerde, 't welk een deer
lijke en schrikbarende vertooning voor
de stad was: maar in den jaaie 1655
is het sierlijk herbouwde onder d'opzigt
en directie van Mr. Warnher van Bronk-
horst, schepen der stad en mederegent
van de O. L. Vr. Keik.
Men nam van de lever, den eenige
kapitalen op voor den opbouw en liet
de dooden mede betalen, door 29 Mei
1654 een recht te heffen op de doods
kisten.
Omtrent 't herstel volgens een goed
gekeurd model en de bekleeding met
koper, vindt men bijzonderheden in
volgende aanteekening in de oorspron
kelijke taal weergegeven.
Resoiutieb. 1654, 21 Aug. De Re
geerders etc. gehoort 't rapport van
d'Heeten Borgermeesleren en de oudt
Borgermeesterco bij de H. Regenten
van Capels kereke alhier versocht zijnde
om nevens deselve t' overleggen, in
wat vocghen, den toorn van voorseide
kereke weder opgebouwl zouden kun
nen worden, ende dat zij daer over
met vctscheijde meesters en w^tek-
baesen zoo van Amsterdam, Arnhem
als dese stadt iteiativelick in conferentie
waren geweest vctscheijde modellen,
tot dien eijnde haddeu geexaniineeit
en eijotelijck bij eenighe timmerluijden
alhier seecker tnódell was beraemt
ende opgegeven, t' wclck alhier in den
Raadt wederom gedisiteert ende noch-
maels d'selve timmerluijden daerop ge
hoort zijnde, hebben gemelde Regeer
ders geiesolveert en verstaen dat con
form t'voorseide leste model den voor
seide toorn weder sail worden opge
bouwl.
1655, 17 April. De Regeerders, etc.
gehoort t' rapport van Burgermeester»
ende Out Borgctmccstireo die m con
ferentie zijn geweest m:t d: R .genten
van dc Capelskeicka'tier. dat aidaer
op verscheijdc tijden in tn diverse con-
ferentien en delibeial e was gel i,t oft
t'nieuw te makene spi:» van deselve
keickxtoorn becleedt ofte bedtckt zou
den worden met luot ofte mei knope',
dat zij daarover gehad hebben de
advijsen van de Heeren jaCjb van
Campen, met Jan Wijbrantzen, so-
nei.de tul Amsterdam, mitsgaders ver-
scheijden cooperslagers binnen dese
stad alsmede de Icijdeckers, eijnde ijck
op denmariy voorleden aidaer naer
langhduijrige deliberatie ende in.iei-
soeck was gcrtsolveert, dat de conpvr-
singers ende leijdeckers ijder een sehtn-
ckel van de Peer tot een proeve soutien
bededen met cooper en loodt respee
tive, t' welck doenmaels geoordcclr
wierdl het swaerste en difficijlste wrik
te wesen, oock sulex dat hetselvc werek
biquamelick kunuende worden bccleet
met cooper, oock alle het verdere wrrek
iasgelijkshequamelick met cooper suude
kunnen worden bccleet, en dal deselve
preuven opgegeven zijnde ende bij de
gemelde Gecommitteerdens ende Re
genten gevisiteert lijnde, deselve daer-
over weder op den XVIen dezer in
conferentie gecomen zijnde, en de daerop
al wederom gehoor! t' advijs van heeren
Van Campen eo voorighe werekbastn
ende daarbij bericht zijr.de, dat het
cooperwerk den toorn mcrckelijk souden
verlichten, ende oock veel durabelder
woit geoordeelt als het loodt, t'welck
gehouden, wat door de locht, cou ende
windt worden geconsumeert, ende dien-
volgende meer opsicht, cnsleljjcker
reparatie en onderhout van nood en te
hebben, ende meer andere considcratien
en motiven aidaer voorgrbraght, dat
de Regenten van de aelven Capelie
op approfatie van den Regeerders heb-
ben geresolveert, om all het vooizelde
wetck voor soovecl doenllck en mo
gelick is met cooper te bcdecken ende
te bededen, ende alvoorens sulex int
generael int werek te stellen, dat de
cooperslagers soo haest doenllck sullen
hebben te bededen t'onderste van 'l
nieuwste werek en van daer een stijll
opgaende, met sijn onderste en bovenste
carbeelen tot aen de tweede lijste in
clufls en desetve cooperslagers all we
derom inden raed oatbooden en ge
hoort sijnde, hebben pemelte Regeer
ders eenpariglick de voorzelde resolutie
iu alle poincten geapprofeert en goet
Sevonden, ecde dienvolgende verstaen,
at in voegen voorstid dc beclediogc
met cooper suilen worden gedaen.
Velum ut supra.
Candbouwnituivs.
Onze Landbouw.
Uit de laatste uttvoerdjfers bleek,
dal de landbouw (waaronder dc ge
tamcnl(jkc agrarische bedrijven te ver'
staan zijn) het hoofdaandeel m omen-
uitvoer heeft. De Nederiandsche land
bouw blijkt in staat te zijn om ruim
7 millloen eigen meoichen te voeden
en bovendien nog voor 645 millicen
gulden uit te voeren. (Natuurlijk onder
aftrek van de ingevoerde levensmid
delen.)
De waarde van den uitvoer van land
bouwproducten is van af 1920 voort
durend blijven toenemenin 1924 be
droeg zij bijna 200 miilioen méér dan
in 1923. D't moet gedeeltelik worden
toegeschreven aan de prijsstijging der
levensmiddelen en waarschijnlijk ook
ten deele aan zuioigcr verbruik door
onze eigen menschen wegens de malaise.
Maar voor eeo ander deel toch ook aan
de verhoogde productie, want de ge-
wichiscijfers der totale u.tvocren zijn
eveneens gestegen van 8.7 tot 10.1
mtllioen Ton.
De Nederlandsche landbouw is zoo
wel in omvang als in productie-ver
mogen vooi uitgegaan. En dit is «en
zeer gunstig tesken voor de algemeene
economische en sociale structuur van
ons land, die overigens zooveel on
gunstige kenteekenen vertoont.
Eene ongezonde cijverhelds-ontwik-
keling vertoont ons laud dus niet. Hel
t ingekeerde is thans het geval. Onse
nijverheid vertoont bij den uitvoer een
steeds ongunstiger beeld. Alleen het
laatste jaar vertoont eetiigen vooruit
gang. De achterlijkheid van onze nijver
heid horigt samen met den algemeenen
fiottt.cieelen, socialen en politieken toe
stand van ons land en me» Ois volks
karakter, dat zich moeilik aanpast bij
gewijzigde omstsndigh'.den.
Het groote nut van dan Landbouw-
cursus voor dan boer.
Als oud-deelnemer aan en landbouw-
wintercuisus voor «en tiental jaren terug,
uof mjj het eerste gedeelte van een
artikel in de «Veldbode», dat ik van
be.ang achtte, een groot aantal lezers
der «Eembodc* op het platte land onder
hunne aandacht te brengen, in de hoop.
dat zoowel de oude al» dn jonge boeren
er hun vootdeel mee sullen doen.
«Hel sluiten van den lamibouwcuisu»
ia op een dorp een gewichtige g. beur
tenis. Pastoor of (en) dominee, burge
meester, raadsleden, bestuur boeiei.bond
of landbouwvcteenlging en ouders w, r
deu uitgenoodigd en geven gewoonlijk
door hun wgenwooid.gheid blijk belang
te stellen In de zaak, die zeker voor hun
dorp van het alletgtooisie belang is.»
De lijd, dat de boeren argwanend
»dc heeren met die boord .n aan» be
schouwden, begint soo aacbtjea aan tot
het verleden te behooien. Ook onder
dc boeten gaat men bes: ff n, wat ont
wikkelingen vakkennis waard IS. Toch
meenen wij, visj te kunnen zeggen, dat
een landbouwcursus nog niet voldoende
wordt gewaardeerd door allen, daar teer
velen selfs, ook personen, van w e men
beter zou verwachten, nfgainde op hun
algemeene ontwikkeling.
Wat een landbouwcursus is? Och.
het Is cigei.lijk treurig, dat dit door
nog velen niet begrepen wordt. Dat er
nog tal vau jonge boeren zijn, die liever
hun winteravonden met kaarten, ja dob-
bi-len zelfs of buurten doorbrengen, dan
zich de moeite te getroosten sich dc aller-
noodzakeHJkste kennis eigen tc maken,
die den grondslag vormt, waarop bet
boerenbedrijf moet eteunen. Velen tob-
ben en ploeteren van morgen* vroeg
tot 's avonds laat, maar vergeten daarbij
het voornaamstede middelen te leeren
kennen om uit grond en vee de hoogst
mogelijke opbrengst te verkrijgen door
doelmatiger te werken.
Kernachtig en zeer juist hoorden we
't nut van een landbouwcursus uitdruk
ken door een secretaris van een boeren
bond, die volmondig moest bekennen
dat de cursisten, met lrouw(den cursus
te volgen, f 1000 en meer verdienden.
Hjj wilde hiermee te kennen geven, dat
verworven kennis een niet te schatten
kapitaal is, dat het gebeeie leven lang
crotme rente oplevert.
Wie voor 'I eerst het sluiten van een
cursus meemaakt, kan de opmerking
niet weerhouden«Ik wist niet, dat op
een cursus sooveel geleerd werd. Jam
mer, dat niet tweemaal zooveel jonge
boeren er aan deelnemen.» Een enkelen
cursus kan in een achterlijke streek een
radicalen omkeer in het boctcnbcdrjjf
teweeg brengen.»
Let eens op de omliggende plaatsen
vao Amersfoort)
.Hooglanderveen.
Maandag» vund bad alhier in 'tbjjsjjn
van verscheidene toehoorders de eind-
les plaats van het 3e leeijaar van den
Undbouwwintcrcursus. Gedurende twee
uren werden de 16 leerlingen door den
cursusleider ondervraagd over de vele
vakken, die in de lessen waren onder
wezen. Naar best vermogen trechttcn de
leerlingen te antwoorden op dc vele
vragen, die hun gesteld worden, wal
hun bijna allen gelukte, ofschoon de
zenuwen als gewoonlijk b(| sulke ge
legenheden ook niet haken bleven. Dc
beoordeeling der kennie geschiedt dan
ook in hoofdzaak naar de cijfers, be
haald gedurende den gehcclen winter
op de les. De uitreiking der diploma's
geschiedde door den waarnemenden
Rijkslandbouwconsulent den heer A. D.
Morrema te Utrecht.
Het diploma «met teer veel vrucht»
verkregenThomas van Valkengoed,
Gijs van Velzen, Cssper Leeuweokamp,
Br.rtus Nicolaas Smink, Cornelia Smink.
Nicolaas van Velsen, Theodorus van
den Heuvel, Nicolaas Petrus Smink,
Evert van Valkengoed, Peter Elsehot,
Thomas van Hamersvcld en jan Blom
met veel vrucht» verkregen Willem
Klein v. ld. Jan Gerritsen en Antoon
Ossendrijversmet vrucht» verkreeg
W. van Dijk.
Daarna sprak de heer Morrema ii
een kort apeechje eenige woorden tot
dc «gelukkige» deelnemers van den
cursus, spoorde hen aan steeds het ge
leerde bij hu:i arbeid op de bocrdcr|j
In daden om te icttcn. ried hun stak
aan een goed boerenvakblad te lezen.
Bijzonder diong hij er op aan, zich a n
te sluiten bij de vereeniging van oud-
cursistvn alhier, die nu In 't vervolg
door lezingen, lichtbeelden en bespre
kingen op landbenwgebied veel nut zal
kunnen stichten.
Den heer Morrema bedankte den
Weleer w. heer Bouwmeester voor zijn
gcrwoordigheid, het B«stuur van den
Botiei bond voor den verleenden steun,
alsmede Gcmcc'.icraad en Commissie
van Toelicht cn den leider vnn der
cursus.
De Weteerw. heer A. Bouwmeester,
adviseur van den Bond vetkiecg da«r
na het wooid, bedankte den heei
Morrema en de twee hoofden van
scholen in deze gemeente voer hunne
aanwciighc-d, alsook den Gemeente-
r.vad voor den verleenden steun en
■J'uiig er sterk op aan de boetencourani
racer n beter te lesen en hoopte, dat
dc arbeid der leerlingen, geatrund door
hu i kennis en met God» hu'p, groole
voordeden sou opleveren, immers aan
Godes zegen Is alles gelegen.
Eieren
Door de V(creenigde) E(ter)-V(eiling)
U(uecht) Ie, na overleg te hebben ge-
pl. i-gd met de vtilingcn te Amersfoort
en Barncveld in de omgeving van Utrecht
een zoogenaamd eiergaarderabetoek in
het leven geroepen, welke gaaiders een-
ma»! per week de eieren naar dc veiling
tc Utrecht sullen brengen.
In het gebouw der Veiling voor Fruit
cn Groenten aan het Paardcnveld had
Dinsdag de eerste veiling plaats. Er
waren ongeveer 12000 aangevoerd;
men hoopt dat weldra de aanvoer groo-
ter sal ifln. Binntn een kwartier hadden
de 120Ó3 eitjes een eigenaar gevonden.
Olympiade.
Een der leider* bij de organisatie der
Olympische epelen, de heer Van Wet»
terouen van Meteren verklaarde naai
aanleiding v«n de groote oppositie tegen
de voorgestelde regeeringssubsidie
Moete-i wij den steun van de Re-
gserlng missen, dan sal er niets anders
opzitten, dan mede te deelen, dat Ne
derland dc organisatie van de Olym
pische Spelen niet op zich kan nemen.
In dit geval zal in plaats van Am
sterdam hoogstwaarschijnlijk Los An
gelos in aanmerking komen. In Amerika
heeft men het geld daarvoor al lang
bijeen. Toch heb ik nog wel hoop
aldus de heer Van Meeleren -- dat
de steun van Rrgeeringsweg* nog ver
kregen wordt, daar immers geheel in
teilectueel Nederland achter one *taat.(?)
Zou de geachte heer van Westcrouen
van dit laatste wel ickcr sjn
Binnenland
Voor ome R K Landbouwers
De Kring Utrecht van den A.B T.B.
wordt wel door vele plagen bctocht.
Al is het openlik gemodder van de
palstaanders uit den S.BB, op het
oogeoblik seer veiminderd, toch begitypt
ieder dat politieke of ftoaniieele belan
gen voor verschillenden nog reden ge
noeg sijn, om ten minste in stilte onse
organisatie te blijven tegenwerken. Nu
echter komen plagen van neutrale vak
bonden meer dreigend te voorschijn. De
V.P.N. rn de Bond van Melkveehouders
tooncn thans weer een activiteit, waar
tegen, naar ik meen, een ernatiga waar
schuwing niet misplaatst ia.
Dat beide tegelijk optraden, geeft
wel aan ieder, die even nadenkt, de
vraag in den mond, waar bet op den
duur met den boer heen moet, *1* hij
voor leder onderdeel van sijn bedrijf
een aparten bond moet hebben. Is bel
boerenbedrijf dan tegenwoordig idd
loonend, dat hij voor ieder van die
bonden zijn jaarlijksche contributie ken
betalen? En is het boerenleven dan
tegenwoordig een renteniersleven, dat
hij tijd heeft voor hl de vergaderingen,
die door al die bonden genouden moe
ten worden? Alleen bet antwoord op
die vragen toont reeds aan, dat een
waarschuwing niet overbodig is.
Maar waartegen vooral gewaarschuwd
dient te worden, Ie tegen die verlok
kelijke neutraliteit.
Voor eenige weken is in het «Boeren-
en Tuindersblad» reeds er op geweien,
dat de Melkveehoudctsbond. door sich
met een adres tot de Eerste Kamer tc
wenden al is bet dan maar over de
•neutrale» quacttie van den somertijd
de eerste schtede heeft geset op
het glibberige pad der politiek. En dat
dit dor r onsen tcheipuciiden redacteur
goed b: keker. is. blijkt wel uit hel ver
slag dat »He: Ccotium» van 27 Maart
geeft over de vergadering, die dese
bond daags te voren in Utrecht hield.
Ik wil veronder*tulcn,d .1 het niet meer
dan seen enkel wooid» ie geweest,
maar svocu den ca'dtdatuur vnn dzn
heer Jongesius voor de Tweede Kamers
wer.1 da.,.- toch ren lans gebroken. De
politiek kon er dus toch weer r.iet
buiten blQven, en het tweede stapje Ie
al heel spoedig na de eerste gei .t.
Hoe gevaarlijk overigen» dc neutra
liteit leker in een me kw-eh» udet-bond,
moet zijn, behoeft op deze plaats geen
betoog. Msar waar de beet Jongenu»
met genoegen kon eonsUteetei', dat
in verschillende plnatsen de belang,
steliirg voer den b;i d groeiende
d»ar meende ik vooral d-i L Eerw. her
ren adviteui» van oiae afdalingen U»
den Kring UtrtCht, doch ook dc gezste-
iflkheid van die plaet«en. waar nog geen
aldeeUng van den A B.T.B. ia cpgtrlcht.
op dezen neutra'e i bord van Melkvee
houders optneikznam tc moeten mskeo.
Or ze Avenge plane ijke besturtn zu'-
len hen «eker behulpzaam zijn en iede»
ltd van den A.BT.B. wed. dat /.ster
dagsmotgv-ns tn «N ord Brabant» te
Uitecht, leden van hei Kn igbealuurcn
ook andere personen aanwezig zijn, die
gaarne met raad «O daad naar vermo
gen willen helpen, om door roemache
organisatie onze Roomscbc Uticchiiche
boeren bij te staan.
j. SWILDENS.
Geest. Adv. v. d. Kring Utrecht.
