DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Vrijdag 8 Mei 1925 - No.
Negen en Dertigste Jaargang
11
ABONNEMENTEN kunnen elke week In gun, doch opxegglng vin
abonnement moei geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Prlji per drie munden 1.00. Bulten de gemeente Amersfoort f 1,10.
Atsonderljke nummers 10 ct.
KANTOOR: LANQEORACHT 28. AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG
ADVBRTBNTlfiN 25 cent per regel. BUlgke tarieven voor handel en
n|verheid b| geregeld adverteeren. Advertentie moeien Dinsdag
en Vr|dag vóór S uur worden bcxorgd. Een bepaalde plaats kan
niet worden gegarandeerd.
TWEEDE BLAD
Godsdienst en Kerk
Epistel en Evangelie.
VIERDE ZONDAG NA PASCHEN.
LES uit den brief van den H. apostel
Jacobus; I, 17-21.
Zeer geliefden. Alle goede gaven
en alle volmaakte gift is van boven,
afdalend van den Vader der lichten,
bij wien geene verandering is noch
overschaduwing van afwisseling. Vrij
willig toch heeft Hij oos door het woord
der waarheid geteeld, opdat wij zouden
zijn als eerstelingen zijner schepselen.
Gij weet het, mijne zeer geliefde broedersl
Ieder mensch nu zij vaardig om te
hooren, dcch traag om te spreken, er.
mans werkt Gods gerechtigheid niet.
Werpt daarom weg alle onreinheid en
overtolligheid van boosheid, en neemt
op in zachtmoedigheid het ingeplante
woord, dat uwe zielen kan zalig maken.
EVANGELIE
volgens den H. Joannes XVI, 5—14.
In dien tijd sprak Jesus tot zijne
leerlirgenIk ga tot Hem, die Mij ge
zonden heeft; en niemand uwer vraagt
Mij waar g ut Gij heen? Doch omdat
Ik u dit gezegd heb, heeft de droef
heid uw hart vervuld. En toch zeg Ik
u de waarheid: het is u nuttig dat Ik
heengawant indien Ik niet wegga,
zal de Trooster niet tot u komen maar
irdien Ik wegga, zal ik Hem lot u
zenden. Als Hij nu gekomen is, zal Hij
de wereld overtuigen van zonde en van
rechtvaardigheid en van oordeel. Van
zonde namelijk, omdat zij in Mij niet
geloofd hebben en van rechtvaardig,
hcid, omdat Ik tot den Vader ga en
gij Mij niet meer zult zienen van
oordeel, omdat de vorst dezer wereld
reeds geoordeeld is.
Nog veel heb ik u te zeggen, maar gij
kunt het nu niet dragen. Doch als die
Geest der waarheid gekomen is, zal Hij
u al de waaiheid leeren. Want Hij zal
niet spreken uit Zich zeiven, maar al
wat Hij hooren zal, zal Hij spreken,
en wat toekomstig is zal Hij u ver
kondigen. Hij zal Mij verheerlijken,
want van het mijne zal Hij ontvangen
en het u verkondigen.
Liturgische Kalender.
Week van 10—17 Mei.
Iedere dag Prefatie van Pascheo.
ZONDAG 10. 4e Zondag ra Paschen,
Tijdeigen, Mis Cantate, 2e geb, H.
Antonius, 3e geb. H. H. Gordianus enz.,
beide Feesteigen 10 Mei.
MAANDAG 11. H. Aufridus.
DINSDAG 12. H. H. Nereus enz.,
12 Mei. 2e en 3e geb.
WOENSDAG 13. Mis als Zondag,
2e geb, v&n de H. Maagd, Concede,
3e geb. voor de Kerk. Ecclesiae, of
voor den Paus, Deus omnium. Geen
Gloria of Credo.
DONDERDAG 14. H. Bonifatius,
14 Mei.
VRIJDAG 15. H. Joannes Bapt, de
la Salie. 15 Mei.
ZATERDAG 16. H. Ubaldus, 19 Mei.
Binnenland
De Nervus rerum".
Nu de stemmiDgcn in de Kath, Kies-
vereenigiogea zijn afgeloopen en de
candidatenltjsten der Kath. Staatspartij
zijn vastgesteld, is de lijd van de pro
paganda aangebroken.
Gezorgd moet nu worden, in de ko
mende weken, dat zooveel mogelijk
nen op de Kath. Staatspartij wor
den uitgebracht.
En daarbij moet vooral de aandacht
gevestigd worden op den buitenrand
er partij, op de lauwe kiezers en
:eressen, die niet goed weten wat
willen, die met alle winden mee-
lien en die, als hun in de laatste
weken niet goed duidelijk gemaakt
wordt waar het bij de a.s. verkiezingen
gaat, misschien niet zullen stemmen
op de Kath. lijst.
Op die buitenrand, op die lauweo,
richten alle partijen in de komende
weken haar propaganda-actie,
Dï S.D.AP. om slechts dtze
ne partij, de sterkste in getal na de
katholieken, te noemen heeft ruim
f40.000. negge veertig dutsend gulden,
voor die propaganda-actie bijeen ge
bracht.
Zij verspreidde reeds een veikiezings-
kranl «Stemt Rood» in bijna zevenhon
derd duizend exemplaren.
Een tweede veikiezingskrant is ter
perst, waarvan men er 1 millicen hoopt
verspreiden
Wat doen wij tegenover zoo'n ge-
Wij weten, wat de Propaganda Com-
isste .Dr. Schaepmanu, aan wie de
propaganda in den Rijkskieskring Utrecht
opgedragen is, voornemens is te doen.
Zij wil gedurende de laatste 4 weken
iór de verkiezingen een Kath. dagblad
ren bezorgen in al de gezinnen in den
Rijkskieskring Utrecht, waarin geen
Kath, dagblad gelezen wordt en verder
in die gezinnen, waarvan gevreesd moet
worden, of de leden ervan wel zullen
slemmen op de Katholieke lijst.'
Van allen kant mocht de Prop.-Com-
issie instemmingsbeiuigirgen met dit
plan in ontvangst nemen en van hoog
geachte zijde werd verklaard, dat dit
seer practise/ie verkiesingsactie was
lat er veel meer mee zou worden
bereikt dan met de verspreiding, eens
of tweemaal, van een verkiezingskr..Dtje
of vlugschrifije.
De Propaganda-Commissie zal dan
oi k dit plao, dat zoo van alle zijdeD
instemming vindt, uitvoeren, mits...
Er zijn voor uitvoering van dit plan
i voor de verdere actie der Prop.-
Cornmissie, het verspreiden in tier-
duizenden exemplaren van vlugschriften
z„ enkele duizenden guldens noodig
Veertig duizend guldens bracht dc
S.D.A.P. bijeen voor het hecle land.
Zou dan de Rijkskieskring Utrecht
de 50 dorpen, die er onder hooren en
de stad Utrecht met zijn dertien pr-
rochërt, niet een paar duizend gulden
kunnen bijeen brengen
Komaan, als allen een offenje bien-
gen is het geld zoo bij elkaar.
En wij mogen en willen ons toch
et in opofferingsgezindheid laten i
treffen door onze tegenstandeis
En daarom: bestuursleden van k es-
ireenigingen en propagandaclubs werkt
et de U toegezonden inteekenlijsten
organiseert een si/vervangst in uw
parochie.
En gij allen, lezers van dit blad, die
nog geen bezoek hebt gehad van een
propagandist, draalt niet langer.
De S.D.AP. tracht onze mei.scben
door hare geschriften, die bij honderd
duisenden worden verspieid, aftebren-
an hun plicht en te bewegen om
immea op een partij, die lijnrecht
tegenover de or.ze staat en wier begin
selen telken jare door onze priesters,
uit naam van ors Doorluchlig Episco
paat, vanaf den kansel ten strengste
veroordeeld worden.
Wij moeten daar onze actie tegen-
ter stellen.
De Prop, Commissie »Dr. Schaep-
ar« wit df.t doen, wil dat gaarne doen.
Maar zij kim het otet doen, als rij
geen geld heefi.
Zorgt gif dus voor het geld, de titer
's rerum'. Wij zullen het werk doen
ons gebed geven, opdat ons werk
vrucht moge dragen.
Laat in de komende dagen door mid-
:1 van postwissels, aangeteckende
brieven enz., een vracht zilver binnen
komen bij onzen Penningmeester, den
heer C, Ver wc y Jr., Huygeusstraat
27bis, Utrecht.
God zal 't U loonen.
De Centrale Prop.-Commissie »Dr.
Schaepman» in den Rijkskieskring
Utrecht.
JAN ZWETSLOOT, Voorziter.
M. J. E. ORTH, Secretaresse.
C VERWEY Jr., Penningmeester.
Ontsierende reclame.
worpen verordening tot het weren van
ontsierende reclame in deze provincie,
bestaat er kans, dat menige gemeente
verlost zal worden van tal van ontsieren-
en schreeuwende reclameborden
langs de wegen.
Artikel 1. dezer verordening verbiedt
den eigenaar of gebruiker van eenig
onroerend goed le daarop of daaraan
te hebben muren, getimmerten, borden
of andere voorwerpen, "bestemd en ge
bezigd tot reclame 2de, het onroerend
goed op eenige andere wijze daartoe
te bezigen.
Art. 2. zegt. dat dit verbod niet van
toepassing is: 1ste in zoover het geldt
reclame voor zaken, die worden ver
vaardigd of verhandeld, of voor be
drijven, die worden uitgeoefend op of
in het onroerend goed2de in zoover
het geldt eeoe reclame, niet voorkomen
de in het landelijk gedeelte eener ge-
Bij artikel 5 dezer verordening wordt
,n Ged. Stalen de bevoegdheid ver
leend te doen wegnemen hetgeen in
strijd met deze verordening is aange
bracht,
D- gemeente-besturen m de provin-
e Utrecht hebben thans het voorrecht,
dat door het provirciale bestuur voor
schriften tegen de ontsierende reclame
zijn ontworpen, waardoor deze regeling
meer bindende-en wettelijke kracht
bezit, dan dat een desbetreffende artikel
hier of daar in de plaatselijke politie
verordening is ondergebracht.
rplaatsen op ruime schaal van
beiders uit Drente naar elders, Zijn wij
juist ingelicht, dan beslaat't voornemen
Enschede een duizendtal arbeiders
woningen te bouwen en daaiin Drentsche
arbeiders met groote gezinnen onder
brengen. Het ligt in de bedoeling,
de kinderen uit deze gezinnen in de
textielnijverheid te werk te stellen en
'L'ikgelegenheid te
zoeken bij de uitvoerig van de kanali
satieplanneo in Oveiijsel.
Weeldebelasting.
De RegeeriDg zal naar aanleiding
<n de gerezen bezwaren tegen de
heffing der weelde-belasting een nieuw
ontwerp indienen, waarbij wordt voor
gesteld een deel der belasting te heffen
de bron.
Er
Volksverhuizing
plannen bestaan
Zoover is men niet zoo spoedig.
Daarom moet wordeQ gestreefd naar
de oprichting van een bond van bieten
verbouwers. Het voordeel hiervan is,
dat de boeren met het product bekend
Thans zijn er in Nederland 30 fa
brieken, waaronder 3 coöperatievedeze
30 hebben in de campagne onge-'eer
7500 arbeidersde grootste verwerkt
millioen K.G. in 24 uur. De jaar-
lijksche productie van suiker is 229
millioeD K.G., waarvoor zijn verwerkt
2000 millioen K.G. bieten. In 1912
werdr eeds voor de bieten 25 millioen
uitbetaald.
wBrrn toen in Nederland 55.600
H.A. in cultuur.
De praclijk leerde, dat ook de zand
streken met succes bieten kunnen ver
bouwen.
Mocht deze bijdrage er toe leiden,
it men het nut van den bouw van
suikeibieten eens ging naspeuren.
De afd.-besturen van het Landbouw-
genootscbap zouden hier nuttig werk
kunnen verrichten. T. G.
Eandbouwnieuws.
Suikerfabrieken.
Aan de fabriekmatige bereiding
zuivel is de boer door de ccöperatieve
li vei fabrieken gewoon geraakt.
De verkoop van eieren door bemid
deling van een goed georganiseerde
'riling, blijkt hij niet te verwerpen.
Zijn voorheen zoo gebrekkig aan
passingsvermogen schijnt zich verblij
dend te ontwikkelen.
Hij ziet in, dat gebroken moet wor
den met sleur, en hij wordt al meer
geneigd het ook eens te probeeren met
wat de landbouw-wetenschap hem als
probaat aanbiedt.
Zoo moet het gaan
Dc landman moet niet steeds angst
vallig aan het oude zich hrchteo.
Hij moet zoeken en speuren en niet
bevreesd zijn voor het nieuwe.
Ia verband hiermede wil ik de land
bouwers uit den omtrek eens wijzen op
suikerbietenteelt.
Elders was men met de resultaten
in dien teelt best tevreden.
Zou het hier in den omtrek ook niet
goed gaan?
Of men zand-, dan wel betere kwa
liteit grond heeft, doet minder ter zake.
Middels den kunstmest kan men
eiken grondslag precies geven wat hg
behoeft om eeo goeden oogst vac
bepaald gewas te leveren.
In de zandstreken van Brabant bleek
de teelt van suikerbieten best te gaan.
In de gemeenten Zundert en Rijs-
bergen worden vele wagon
ladingen verzonden naar de fabriek te
Oudenboscb. En elk voorjaar contrac-
teeren weer tal van boeren, zoodat het
zich in de zandstreken gaat uitbreiden
Ook tie fabrikanten schijnen over de
geleverde bieten tevreden te wezen
want reeds trachten verschillende fabri
kanten contracten af te sluiten.
Wauneer de verbouw hier van belang
wordt, zou men een ccöperatieve suiker
fabriek kunnen stichten.
n zoo'n fabriek te kunnen opricb-
noet over 2000 H.A. bieten kunnen
beschikt worden.
Burgerlijke standen.
BARNEVELD. GeborenHendrikus
Johannes, z. v. W. de Jong en M.
Koller Aart, z. v. A. G. Mijnbcck
G. Bruinekreefl Jat), z. v. J.
Gerritsen en G. Kommer Marinus,
v, J. Bettink en G. v. d. Heuvel
Sophier Hendrik, z. v. M. v. d. Broek
M. Schimmel Jannetje, d. v. A. J.
Kamphorst en H. Jansen Berend,
z. v. B. v. Surksum en J. v. Dijk
Gerritje, d. v. S. Meernink en li. van
Ark Eiberta, d. v. P. Kuyt en J.
d. Peppel Anthonia Cornelia,
d. v. J. H. v. Soesbergen en C. M.
Tolboom Cornells, z. v. H. van de
Brink en U.- Waleboer Andries, z.
A. J. Bok en J. Oskam, j Gehuwd:
Blankespoor ea W. Jansen D.
d. Brink en G. M. v. Veldhoven
J. A. P. C. ten Bokkel en J. J. Boeve.
Overleden: Zeger v. Appel, 5 mnd.
Annelje v. d. Haar, 72 j„ wed. van
M. v. Beek.
HOEVELAKEN'..OndertrouwdH.
in Esveld en M. Bruinekool. Over
leden: Willemijntje Woudenberg, 76j„
wed. van J. ter Horst.
NIJKERK. GeborenElza Maria,
v. H. Schussler en M, v. d. Veen
Harmen, z. v. K. v. Moorselaar en
J. de Graaf Jan, z. v. J. de Groot
in R. Gijtenbeek Tonia, d. v. G.
Beek en A. v. d. Akker Bartha,
d, v. J. v. d. Ridder en G. v. d. Brink
Jan, z. v. G. van de Berg en E.
Niecnikowski Klaas, z. v. G. de
Graaf en H. Hop Abraham-, z. v
P. v. Slooten en j. A. Schaap, j Onder
trouwt L. Martensen en E. Witteveen
E. Blankestijn en J. v. d. Kemp.
Gehuwd: W. v. d. Bron en G. Gu-
liker. Overleden: Hendrika Schuelcr.
11 mnd. Margaretha v. d. Tweel,
43 j., echtg. van J. van de Boom
Reloje v. Roolselaar, 30 jechtg, v.
G. J. v. de Brink Klaas van Dua-
schoten, 55 j., echtg. v. A. Guliker.
DRAMA OP ZEE.
3)
„Praat toch zulken
voegde de stuurman wrevelig loc, „er
beslaat geen scheepsgeestHoor'
daar is het weer!"
Het geluid klonk iels duidelijker et
kwam blijkbaar uit het achtergedeelte
der campagne. De stuurman liep erheen
en opende de achterste deur. Hij had
vroeger al in de hut gekeken, maar hel
was er donker en ze was hem even
eens ledig voorgekomen. Thans even
wel viel een zonnestraal door de wijd
geopende deur, en het (ooneel, dat hij
zag, deed hem ontsteld tcrugde1"-""
ln de kooi lag een jonge
een kind omarmd houdend. Op het
eerste oogenblik hield de stuurman de
vrouw voor slapend, doch haar bleek,
als uit marmer gebeiteld gelaat over
tuigde Item weldra, dat hij een doode
voor zich had; hare ledematen waren
koud en stijf, hare kleeren doornat,
alsof ze zoo uit het water waren ge
trokken. Het kind daarentegen leefde
nog en liet telkens een zacht klagend
geluid hooren. Ook zijn kleertjes
nat en het kleine lichaam was
kieumd. Snel trok de stuurman zijn
jekker uit, greep het kind en wikkelde
het artnckleine wezen erin, om het
wat te verwarmen. De gedachte, ook
het lijk der moeder nteè te nemen, gaf
hij weder op. De tijd drong, elk oogen
blik kon het wrak naar de diepte zin-
kenwant overal begon de zee over
het dek heen le spoelen en binnen
weinige minuten zou zij liet open
grootluik hebben bereikt.
Hij liet derhalve ten spoedigste dc
boot bemannen en voer naar zijn niet
ver gelegen schip terug.
„Zooals ik zie, hebt ge bel wrak
niet in brand gestoken", riep hem de
kapitein toe.
„Dat was onnoodig", antwoordde de
stuurman, „het zinkt zoo snel, dat liet
geen kwartier meer drijvend kan
blijven."
„Maar wat brengt ge daar
jekker nteè?"
„Een kleinen jongen, kapiteinhij
lag in de armen van zijn doode moeder,
maar hijzelf leeft nog". Onder die
medcdeeling klauterde de stuurman
met zijn kostbaren last langs de storm
ladder aan dek.
„üecf hier, geet hier", sprak met
bevende stem de kapitein, die plotse
ling door een diepe ontroering
aangegrepen, en hel kind op zijn
nemend, opende hij den jekker. Een
bekoorlijk schepseltje keek hem daaruit
aan, doch brak tegelijkertijd los in luid
geschreide verwarmende jekker
scheen zijn levensgeesten te hebben
opgewekt.
„Wij moeten Item andere kleeren
aandoen", waarschuwde de stuurman,
ziin kleertjes zijn nat en hij is koud."
„Gij hebt gelijk", zei de kapitein,
„ik zal Item mee naar mijn kajuit
nemende hofmeester moet dat maar
in orde brengen, hij weet daar wel
mee om te springen. Laat inmiddels
een heete kruik in mijn kooi leggen.
Als hij in een van mijn flanellen hem
den gewikkeld en goed toegedekt is,
dan komt hij wel tot rust"
„Ik geloof haast niet, dat hij van kou
schreit", meende de stuurman, „hij zal
honger hebben. Op den vloer der hul
lag een gebroken zuigflesch; wie weet.
in hoe lang hij geen voedsel heeft
gehad."
,.Ja, wat zullen we Item dan geven?..
Heeft hij al enkele tandjes?" vroeg
de kapitein bezorgd.
„Wij hebben nog bijna onzen gan-
schen voorraad gecondenseerde melk",
merkte de hofmeester op. „Met water
vermengd is dat het beste voedsel
voor hei kind. Er is volop totdat we
te Rio de Janeiro komen, en bovendien
zouden we den kleine ook melkpap
kunnen geven."
„Ontdoe nu eerst maar gauw het
kind van zijn natte kleertjes, hofmees
ter, en maak dan een blik geconden
seerde melk open, want het kind
schreit bitter".
Binnen weinige minuten was de
kleine in een warm flanel gewikkeld,
maar hij schreeuwde nu nog harder
dan te voren, zeker van honger.
Daarna kwam ook dc ntelk, en
stuurman poogde ze met een lepel
den mond van den kleinen dreumes
te gieten, maar dat ging niet goed:
plaats van in den mond, goot hij de
vloeistof ernaast of in den nek van het
kind, dat nu nog meer te keer ging.
„Ik dacht, dat gij dat kunstje kendet",
.Ie kapitein, „gij hebt immers ook
zelf kinderen?"
„Ja, twee", antwoordde de stuurman
ontmoedigd, „maar ik heb ze ternau
wernood gezien en weet niet, hoe
ermei om te springen. Ik ben immers
bijna altijd op zee geweest."
Laat dan den hofmeester het beproe
ven; wellicht gelukt het hem beter".
Nu, bent gelukte het voortreffelijk.
De kleine slokte begeerig, zijn schreien
hield op, en toen hij verzadigd was,
vielen zijn oogen toe. Hij werd in het
verwarmde bed gelegd en sluimerde
zacht in.
Kapitein en stuurman gingen aan dek.
De ra's werden volgebrast, cn de
„Anna" liep haar ouden koers.
„Het wrak zinktrapporteerde op
dit oogenblik de uitkijk, en aller oogen
richtten zich deelnemend naar de plek.
Het was inderdaad zoode bovenver-
schansing lag schier met het water
gelijk, en de wind bracht den slur-
penden, gorgelenden toon over, waar
mee het water zich gretig in het open
luik stortte, en dat als een doodszueh:
klonk. Als een levend wezen wentelde
het vaartuig zich nog eenige malen
met moeite heen en weer, daarna zonk
het dieper en verdwenen de laatste lot
dan toe nog zichtbare gedeelten van
den romp. Dieper en dieper, aanvan
kelijk langzaam, dan vootldurend snel
ler doken de maststompen onder de
vlakte der zeeeen oogenblik stak
nog de spits van den kruismast met
de tot flarden gescheurde vlag boven
water, toen was alles verdwenen in
het diepe, donkere graf