I Vera-Koffje-Holsko Amsterdamsche FORTUNA CREDIETEN Bank I DE EEMBODE K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken Vrijdag 24 Juli 1925 - No. 33 Negen en Dertigste Jaargang ABONNBMBNTBN kunnen elke week In gun. doch oplegging vin abonnement moet geschieden voor den aanving van een nieuw kwirtial. Pr|s per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort 11.10. Afionderlfke nummers 10 Ct. KANTOOR: LANOEORACHT 28. AMERSFOORT, TELEFOON 314 DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAQM1DDAO ADVBRTBNTlflN 25 cent per regel. Blllgke tarieven voor handel en ngverheid b| geregeld «dverteeren. AdvertentlCn moeten Dinsdag en Vr|dag vóór uur worden beiorgd. Een bepaalde r'aats kan stel worden gegarandeerd. Gebruik uw verstand. Gebruikten de menschen meer versland, dan zouden zij ook meer godsdienst hebben en de aardsche dingen minder tellen. Reisindrukken. DOOR A. F. VAN BEURDEN. I. De zomertijd met zijn alles verhel derend zonnelicht doet de mensch naar de ruimte verlangen, naar de bosschen en de heiden en drijft hem uit zijn gewonen dagelijkschen sleurgang weer den vreemde in, waar hem nieuwe gezichten tegenkomen, andere gewaar wordingen de aandacht vragen en hij ontrukt wordt, al is het ook voor kor ten tijd. aan den kleinen kring, waarin zijn leven voortcirkelt. Maar dan heeft hij ook gelegenheid in den vreemde de bekende oude merkwaardige kunstproducten te be zoeken, vergelijkingen te trekken met de cultuur van het eigen land en wetenschappelijke vraagstukken, waar aan getwijfeld wordt, nog eens met eigen oog te bezien. 'tZal daarom niet vreemd zijn als een Amersfoorter 't land der Vlamingen en de Scheldestad bezoekt, dat de be weerde afstamming van één bouw meester van den Antwerper O. L. Vr. toren en van den O. L. Vr. toren van Amersfoort en van den Cuneratoren van Rhenen voor den geest komt. Van den éénen kant hoeveel over eenkomst en van den anderen kant hoeveel verschil. Zij zijn alle drie in slanke, majes tueuze rijzing in drie geledingeniom- hoog getrokken. De bouwmeester van den Antwerp- schen O. L. Vr. toren, Jean du Hamel, ook wel Jan Appelmans van Boulogne, kan zijn dubbel stel torens, waarvan slechts een voltooid werd, stichten aan den oever van de breede Schelde, met hare dagelijksche golving en deining, van ebbe en vloed. Hij, de Franschman vol zwier en het hoofd vol harmonische plannen in eene rijke stad sierde de omhoogstrevende zuilen en pijlers met nissen verbond ze met bogen en gaf er door de hooge open vensters, door de luchtboogjes en den fijnen top cene weergalooze sierlijkheid aan. Men bouwde er tweehonderd jaar lang over. Van de overzijde van de Schelde gezien, vanaf het dorp in 't land van Waes, waar het volk heel prozaïsch ook bij de warme dagen mosselen en paling in gelei gaat eten, heeft men 't beste overzicht en het mooiste ge zicht op den statigen toren en het plechtigmooie gothieke front van de Kathedraal en den niet voltooiden rechtschen toren. Fier verheft hij zich hoog boven zijn stad, staat hij te prij ken boven het bewegelijke, steeds wis selende beeld van de Schelde met hare zeekasteelen, hare dobberende witte zeilbootjes en de kittig voort- tuffende motorbootjes. Maar dan moet men ook tot het gevolg komen, dat meester du Hamel een geest bezat zoo volgepropt met genie, dat hij wanneer hij den toren van Amersfoort gebouwd zou hebben hij ook ddar wel de onmiskenbare teckenen van zijn heerlijke sierkunst achtergelaten zou hebben. Hij zou ook te Amersfoort niet te vreden geweest zijn met d( eenvoudige Gothische versiering, die zich tot het noodzakelijkste bepaalde, maar daar ook de bijzonderheden rijk bewerkt hebben, voorat omdat in dc periode van 't bouwen van den Amers foorter O. L. Vr. toren, de pelgrims door hunne aalmoezen groote midde len voor den bouw bijeenbrachten.' Het verschil tussehen den Antwerper toren en den Amersfoorter is dat van eene hofdame in volle staatsie en glorie en van eene burgerbruid in feestgewaad, beide schoon en stralend, maar toch verschillend van afkomst en uitzicht. En als men dan weet, dat de O. L. Vr. toren van Amersfoort en die van St. Cunera van Rhenen zus ters zijn, is de vergelijking tussehen Antwerpen en Rhenen spoedig te trek ken. Wij moeten het weinige licht, dat over het bouwen van den Amersfoor ter toren blinkt, nog verkleinen. gewaande nauwe bloedverwantschap tussehen het Anlwerpsche ragfijne kunstwerken den harmonieuzen smaak- voilen Amersfoortschen toren bestaat Tussehen de torens is verschil, maar ook tussehen het volk, dat daaronder woont. De Trichter bedachtzaam, kalm, karig met woorden, in zichzelf gekeerd; de Vlaming, de Antwerpenaar hardopdenkend, levendig, spraakzaam, naar zijn omgeving ziende. Een groot verschil van aard en karakter. De Katholieke Trichtenaar stil vroom in zijn armelijke, weinig gesierde kerken; de Katholieke Vlaming vertrouwelijk thuis in zijn monumentale met kunst overvulde kathedralen, tot welker roem eeuwen bijgedragen hebben. De Trichtenaar kent wel sociëteiten i uitspanningen, maar leeft voor 't grootste gedeelte in zijn eigen huis de aan grootstads-leven gewende Ant werpenaar heeft het getal „maatschap pijen" of vereenigingen met societeits- lokalen tot in het oneindige zien groeien, lederen Zondag, als de zon de mooie groote Scheldestad beschijnt, hoort men muziek, ziet men kleurige stoeten met prachtige, bonte vendels optrekken, om een feest te vieren. Meestal hebben zij als punt van uit gang de markt, waar de reus Brabo in metaal gegoten zijn „hand werpt", wat naar de sage aangeeft aan de stad haar naam gat. ik ben sterk voor sagen en schrijf haar gaarne een ge schiedkundigen ondergrond toe, maar dit is mij toch wel te sterk. Maar het monument van Josef Lambeau is prach tig. Van hieruit trekken dan de Maat schappijen op met vaandels en muziek en vele sinds den oorlog sterk met eereteekens gesierde leden en gaan dan naar hun Vereenigingslokaal, om daar een lid, dat 25 of 50 jaar zijn contributie betaalde of ook wel iets algemeen nuttigs deed, teeeren. Soms komt een der politieke personen medevieren. Zoo zagen wij een der generaals van den grooten oorlog, Bosmans, die door enkele be stuursleden, in een auto afgehaald, in het Vereenigingslokaal de plechtig heid bijwoonde. Bij de feesten en audiëntie ten paleize in het Noordeinde had ik gelegenheid, om vele van goud stralende, met orden versierde hooge te zien, maar dat valt in het niet bij de decoreering van dezen gene raal. Hij had er wel dertig om, er groote ook. Trouwens er waren er wel, die met hem concurreerden, maar allen hadden bijna een siersel. Dat behoort bij den Belg en sinds de invoering van het mobilisatiekruis zonder diploma, begint het er in Ne derland ook op Ie gelijken. Iedere vereeniging heeft haar vaan- :1 en gewoonlijk door een goed kunstenaar ontworpen. Gevolg is, dat een optocht met muziek, met die kleurige vlaggen en vendels, met al die gekleurde emblemen maar wat mooi pareert in de met linden beplante straten. Wordt ve Binnenland 0b Geldertche Vallei. BUITENGEWOON GEURIG 25 pCt. Betparing Vera Itofle is van de beste kwaliteit en toch het «oordeellgst In het gebruik. .Vera Koffie is ook bij Uw winkelier verkrijgbaar. Koopt nog heden een pakje daarmede kunt U niet bekocht zijn." PIANO'S de beate maniet waarop on hoofdstad Amsterdam met den Rijn verbinden, werd al jaren en jaren gestreden. Het Merwede-kanaal, hetwelk inder tijd werd aangelegd, is alleDgs i geschikt voor d; enorme vrachtvaart tussehen Amsterdam en het Duitsche industriegebied. Daarom propageerde de Kanaalver- eeniging De Geldersche Vallei sinds jaar en dag deD aanleg van een groot scheepvaartkanaal door de Geldersche Vallei langs Amersfoort naar Amster- Door dit plan, hetwelk door des kundigen als zeer doelmatig wordt ge prezen, zou meteen de Geldersche Vallei geholpen wordeo, waar nu de grondeu door gebrekkigen water at voer niet be antwoorden aan de eischen aan goeden cultuurgrond te stellen. In de Tweede Kamer werd telken jare bij de behandeling van de Water- siaatsbegrooting gevraagd boe de regee- ring dacht over die kanaalplannen. In 1921 werd daarom een Staats commissie ingesteld, die in opdracht kreeg, na onderzoek te rappoiteeren over de verschillende plannen, ont worpen om Amsterdam een betere en korter vei binding met het Duitsche industriegebied te besorgen. Deze Staatscommissie bracht rap port uit. Zij was het eens over de noodzake lijkheid van een nieuwen, verbeterden waterweg van Amsterdam naar den Rijn maar gaf niet aan het plan der Gelder sche Vallei-Kanaal vereeniging de voor keur. Zij adviseerde bet Merwede kanaal van Amsterdam lot de spoorwegbrug de lijn GoudaUtrecht te veibreeden van dit punt uit een nieuw kanaal graven tot de Lek bij W$k Duurstede. plan werd nader aangeduid als De ingenieurs Dwars en Veihelj Amersfooit leverden naar aanleiding bet rapport der Staatscommissie critiscbe beschouwingen en komen na een goed gedocumenteerd betoog de conclusie, dat het plan van Kam vereeniging de Geldersche Vallei het meest doelmatig is en een Bfdoeode oplossing waaibnrj-, van de reeds lang hangende kwestie. De ingenieurs Dwars en Verhei} komen aan het eind hunner critische beschouwingen lot de volgende Het Geldersche Valleiplan heeft, ook volgens de commissie 1921, scheep vaart-technisch de voorkeur boven het plan E. 2e. De kosten van het Valleiplan bediagcn wanneer de gekapitaliseerde bedienirgskosten van plan E in reke ning worden gebracht f 106.160. der, dan van plan E. 3e. De commissie was van meening, dat door de grootere kosten de voering van bet Valleikanaal, in band met het jaarlijks op de Staats- begrooting te brengen bedrag uitvoering, het maken van het Vallei kanaal langer zcu duren, dan kanaal volgens plan E der commissie. Daar de kosten der beide plannen ongeveer gelijk blijken te zijn, is ook dit bezwaar der commissie opgeheven, :t verband tussehen het Gelder sche Valleikanaal en de Zuiderzeewer ken veroorzaakt geen langeren uitvoe ringstijd voor het Valleikanaal, dan vooi het kanaal volgens plan E der com- 5e, De belangen van de doorsneden streek worden beter gediend door het Valleiplan, dan door plan E. Behalve de oplossing van h« oude vraagstuk van de afwatering der Geldersche Vallei, worden Amersfoort en Veenendaal aan bet waterwegennel aangesloten. Patronaten Aartsbisdom De j sat vergadering van den Bond van Patronaten in bet Aartsbisdom zal plaats hebben op Dinsdag 22 Sept. te Deventer. Vakkundig advies wordt zonder eenige verplichting gaarne verstrekt S. DUYKER, Diploma Toonkunst HAVIK 29 Magazjjn boven AMERSFOORT Wees Wijs en schaf U een aan. Vertegenw. voor Amersfooit en Omstreken Kantoorboekh. h. Elzenaar De Snclschrijtmachine Langestraat 84 Telef. 528 - Amersfoort te Amersfoort Kapitaal f55.000.000 Kortegracht 16 Reserve f43.000.000 HANDEL - INDUSTRIE ORGELS HUURKOOP STEMMEN REPAREEREN INRUILEN Dr. J. F. J Ten Berge. ten Berge, wethouder C a lT f l der gemeente Utrecht, is benoemd tol OieniISeeriieI«?l met 6 glazen f 5.65 P. N1EROP, Langestr. 90 Vraagt gratis complete prijslijst De 32e Bondsvergadering, zal wor den gehouden 3 en 4 October te Deventer, Roomsche Drankweer. De Mariabond in het Aartsbisdom hield de 19e Algcmecne vergadering Zwolle. Mevr. Bren-.inkmeijer-Vet hagen te Sneek, presideerde de vergadering eu wees er op, hoe de bond thans ver keert in een stadium van bloei en op bloei, wat vooral te danken is aan hel ijverige werken van mej Reith, secre taresse. Ook is in de afd. zeer goed en met vrucht gewerkt. Het ledental liep in het afgeloopen jaar terug van 12625 tot 12070. Herkozen werd tot bestuurslid mej. J. Braam, terwijl gekozen werden mej. E. Thole tc Bussum en mevr. C. i Halsema-v. Nierop te Kloosterburen.! benoemd tol Geneesheer-Directeur van het R. K. Ziekenhuis aan het Westeinde te 's Gra- renhage. Mond- en Klauwzeer. In tal van gemeenten in de proviacie Utrecht is bet gevreesde mond- en klauwzeer opnieuw onder het vee uit gebroken. In Eemland kwamen eenige gevallen met doodelijken afloop voor. Staten van Utrecht. onder leiding van den Com- der Koningin mr. H. F. 's Jacob voortgezette vergadering der Provinciale Staten van Utrecht werd de rekening verantwoording der provirciale in komsten ec uitgaven over 1923 goed gekeurd op f3.911.193 aan ontvangsten f 3.992.434 aan uitgaven, derhalve nadeelig saldo van f 81,241, waarbij echter rekening moer worden gehouden voorschotteo uit de gewone mid delen aan kapitaalsuitgaven voor de verbetering der Geldersche Vallei ec de verbetering van den weg van Leer- Woudenberg, zoodat er eige lijk een batig saldo is van f 216.04 Zeer breedvoerige beraadslaging! hadden plaats over een voorstel o het bedrag der door de Provincie ge garandeerde geldleening voor het Water schap Wilnis-Veldzijde, groot ten hoog ste f280.000 voor het droogmaken en verkavelen met f80.000 te verhoogen en te brengen op f 360.000. De commissie in wier handen het voorstel om prae-advies was gesteld, ried aan het voorstel te aanvaarden echter met dien verstande, dat, WBnneer een deskundige oordeelt dat hier be zaaiing met koolzaad noodig is, het bedrag te verhoogen tot f 38Ó.000. Nadat vervolgens bij de beraadsla gingen nog aangedrongen was om werk- loozen uit Utrecht bij dit werk aan den arbeid te stellen en daartegen was op- gemeikt, dat er voor dezen daar geen arbeid zijn kon, werd het voorstel f 380.000 beschikbaar te stellen, zonder stemming aanvaard. Zeer langdurig waren vervolgens de beraadslagingen over het voorstel Ged. Staten tot verbetering van wegen t de provincie Utrecht en tot vast stelling van een verordening tot het tuffen van weggeld. De bedoeling is in de eerstvolgende jaren telkens een bedrag uit de gewone middelen te bestemmen voor verbete- wegen en zoo 't in een be paald jaar niet noodig is, dit te reser veeren ten behoeve van latere wegver- beteringen. Ged. Staten stellen dan voor in 1926 f 100.000 voor wegenverbete ring te beslemmeu en het eerst den weg van De Meern naar Oudewater onder handen te nemen. Voor de be strijding van dit werk zal moe ten worden geleend. Mede stellen Ged. Staten voor f4000 voor ht I vormen wegenfonds te bestemmei den Ter Aaschen weg, loopende Ter Aa naar het Merwedekanaal, te verbeteren. 'ggeldbefling, noodig voor meer dere kosten van onderhoud, zullen Ged. Staten op 1 Januari 1926 doen ingaan. Deze belasting zal ook geheven worden t-inwonenden dezer provincie, de weggeldheffiog besloet men bij de behandeling der begrooting. Daarna werd een crediet van I 20.000 verleend tot het wegnemen van vier korte en scherpe bochten in den weg Meern-Oudewater. (Pjov. Staten van Zuid-Holland betalen daaraan f 10.000). Tot lid der Staten bedoeld in art. I der Prov. wet werd gekozen de heer Van Beeck Calkoen (A.-R.), die de be noeming aanvaardde. In de vacature-Schorer werd met 36 in de 40 stemmen verkozen de heer r. H. W. L. de Beaufort (C.-H.), burgemeester van Driebetgen, die de benoeming aanvaardde. In de Woensdag voortgezette verga dering der Provinciale Slateo van Utrecht kwam allereerst aan de orde de onl- werp-begrooting 1926, sluitend met een ideijfer in ontvangsten en uitgaven n f 10472.301.19 met een post van f56.299.49'/, voor onvoorzien. De he;r Suring diende de volgende voorstellen in i. Ged. Staten uit te noodigen in de winter voorstellen bij Prov. Staten hangig te maken tot zoodanige wij ziging der vobb de provincie geldende subsidieregeling roet betrekking tot de kosten van verpleging van behoeftige krankzinnigen, dat de daartoe strekkende post op de begrooting voor het dienst jaar 1927 f 50000 lager dan ingevolge de thans geldende regeling kan worden geraamd. b. den post van 150.000 (bestemd om op de volgende diensten te woiden overgebracht ter voorkoming van de verzwaring van belastingdruk) op de begrooting 1926 te schrappen. c. Ged. Staten uit te noodigen hum voorstellen op de begrooting 1026 in zake de subsidie gemiddeld mei 10 pCt. i in totaal met f 15.000 te verminderen. d. den post van f 100.000 voor reDte en aflossing der leeningen voor weger- verbetering op de begrooting 1926 met f 35.000 te verminderen en in de voor steller, omtrent de opcenten inplaats van 21, 21, 21.3 en 3 te lezen 20, 20, 20. 2 en 2. Na besprekirjg werd puut a ver worpen met 31 tegen 7 stemmen, waarna de heer Suring de overige punten van zijn voorstel introk.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1925 | | pagina 1