l. K. Spaarbank - Amersfoort DUYKER Havik 29 Amersfoort Bel dan op No 42 DE EEMBODE ft. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken ABONNBMBNTBN kunnen elke week In gun, doch oplegging vin abonnement moet geacbleden tooi den aanvang van een nieuw kwartaal. Pr|a per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort f 1.10. Afionderltke nummer» 10 et. Dinsdag 26 Jan. 1926 No 84 Negen en Dertigste Jaargang KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314 DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRIJDAOMIODAO ADVWtTUMTltM 29 cent per regal. Billik» larlaran toor handel en n|vcrheld b| geregeld advertecran. Advertcntltn moetan Dinsdag en Vrijdag vödr uur worden besorgd. Een bepulde plaat» kan niet worden gegarandeerd, Van de missie-actie in het Vaderland, hangt grootendeels af, of het grootste deel der menschheid, ook na onze eeuw van omkeer in de geschiedenis der volkeren, heiden zal blijven of tot de Katholieke Kerk zal toetreden. Pater van Rtjckevorsel, S.J. Han de mis»i«=arbeiders. Héél de wereld mag zich keeren Naar het landje dat met eere Het Korenveld der Missie heet I Zwaar geladen staan de schooven In de stille Kloosterhoven Voor des Heeren Dienst gereed. Ziet se ijlen, mannen, vrouwen, Uit de Nederlandsche gouwen Naar een onherbergzaam land, Goed en bloed, gezondheid, leven, Willen zij met vreugde geven Voor God strijdend, hand-in-hand. Hollands schoonste sier en eere, Edele pioniers des Heeren Dankbaar zien wij op U neer, 't Voorbeeld van uw heldenleven Moge ons allen liefde geven Voor de Eéne ware Kerk, Liefde voor de vele zieleu Die door U den dood ontvielen Liefde voor het Missiewerk 1 T. G. De Hmerstoorfscbe missiedagen. Zondagmiddag 12 uur werd de Missie tentoonstelling in het gebouw St. Aech- ten officieel geopend. Zij is de voornaamste attractie dei Missiedagen en ze had dan ook de grootste belangstelling. Dat bewees op 'q openingsuur de talrijke opkomst van genoodigden belangstellenden. De geheele geestelijkheid der stad met prof. Voskuilen van Culemborg, en alle Katholieke organisaties vertegenwoordigd. Kauunnik L. A. F, X. Fock, deken van Amersfoort en Voorzitjer van hel Eere Comilé der Amersfoortsche Missie dagen sprak een keurige openingsrede, waarin hij de grondgedachte van het Missieweik: de iiilde, op den voorgrond stelde, Die liefde drijft tot bidden i (Teren. Deken Fock dankte voorts allen, die hadden medegewerkt aan de voorbe reidiog van onze Amersfoortsche Missie dagen, hoopt blijvende vruchten den arbeid onzer Missionarissen én gaf vervolgens het woord aan Prof. Vos kuilen van Culemborg, Secretaris het Missie-Comilc in het Aartsbisdom. Deze sprak de aanwezigen toe als volgt: We zijn hier samengekomen om eer werk te doen van ware Christelijke liefde, vBn liefde tot God, die van zelf inhoudt liefde tot allen, die Hem dierbaar zijn. God, die- alle menschen h:eft gemaakt en allen heeft bestemd om tot Hem terug te keeren en te deelen in Zijl Heerlijkheid en in Zijn geluk, blqft ook alle eeuwen door en in alle landen van de wereld die menschen met een on weerstaanbare kracht tot zich trekken. Daarom is het zoo diep tragisch, dat er nog zoo vele honderden mil ioenen zijn, door God geschapen en begenadigd voor het geluk bestemd als wij en ik van nature vaak nog niet zoo slecht, toch zoo bitter ongelukkig; millioenen, die leven in vrees en aogst voor de Godheid, maar Haar liefde niet kennen, zich aftobben voor dwaasheden, om dat niemand hen leert de Waarheid te dienen. Maar het ongeluk van de heidenen zullen de Missionarissen in woord en beeld u duidelijker voorhouden dan ik het kan beschrijven. Op iets anders wil ik u wijzenwe moeten de Missies steunen ook als een levensbelang van de Katholieke Kerk zelf. We zijn Katho liek, leden van een wereldkerk, die be stemd is voor alle tijden. We mogen dus onzen gezichtskring niet beperken tot het stipje op den aardbol, dat Neder land heet en tot de korte spanne tijds, f te leven hebben. Daarmee zouden we ons ook in de zorg voor de hoogste belangen van het Katholi cisme schrikkelijk misrekenen. Door de moderne beschaving, door spoortrein, stoomboot en vliegmachine, door telegraaf, telefoon, radio en druk pers zijn de afstanden verdwenen en is het menschdom één groot lichaam geworden. Maar het gevolg daarvan is een geweldige botsing van ideeëo en belangen, zoodat het in dat mensch dom kookt en woelt en bruischt, als misschien nooit te voren. Bij den ouden strijd tusschen geloof en ongeloof, en de nieuwere concurrentie van de Pro- testantsche Zending en de '^Katholieke Missie is in de latere jaren gekomen een geweldige belangenstrijd, die, als de Katholieke Kerk niet tijdig de schen en de middelen heeft oi strijdenden te doen opzien naa Kruis en elkaar in Clirisrelijkc liefde de hand te doen reiken, heel de wereld dreigt te m%ken tot één groote tenij. Van de 1800 millioen menschen, die op de wereld leven, zijn er 600 millioen van het blanke Europeesche En toch worden met uitzondering China en Japan, bijna alle kleur lingen door de blanken beheerscht en China en Japan keer op keer vernederd gekrenkt. Amerika is vier maal zoo groot als Europa, maar dertig maal dunner bevolkt dan China vlak tegen over Japan met zijn 60 millioen inwoners ligt het vaste land van Australië, wel 10 maal zoo groot met maar 5 millioen menschen. In China, Japan en Ind 900 millioen kleurlingen, de helft van heel het menschdom, als één groot mierennest opeengehoopt. Japan en een groot deel van China en van F.ngelsch en Nederlandsch Ind lijden n overbevolking, terwijl negen van de wereld in vergelijking met die landen nog haast onbewoond is. En toch zijn Austral Zuid Afriki Brazilië en de Vereenigde Staten vot die kleurlingen gesloten, Wat dat ee verbittering wekt, kan men lezen in de Xaveriana-brcchure van Pater J. V. Manderen S. J. «Het Rijzende Tij der Kleurlingen,» waaraan ook deze ge gevens ontleend zijn. Nu moge het 50 of 100 jaar of langer duren, maar zeker is, dat de kleurlingen iheerschlng van het blauke ras ijvcn dulden. De moderne be- ihaving dringt ook tot ben door, het nationalisme woelt er geweldig, mis dadige gelukzoekers helpen mee. Het begint nu al. Japan heeft Rusland ver- slagen, China veibergt zijn woede tegen Engeland niet, Marokko en Syrle geveD Spanje en Frankrijk de handen al vol en in Afrika trekken zwaile profeten rond, die openlijk verkondigen, dat de tijd uit moet zijn, dat de neger den blanke de schoenen likt. Ia China rijzen de fabrieksschoorsteenen als padde stoelen uit den grond, geen land ter wereld drukt zooveel boeken als China zijn tijdschriften wedijveren met de beste van Europa. Als dat zoo door gaat, en de kleurlingen in ontwikkeling macht ons Inhalen, en dat kunnen en dat zullen ze ook en als ze al het vuur van hun haat onder controle Centrale accountantsdienst Ned. Boerenbond De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT ZONDAGS van 12 tot 1 uur; WOENSDAGAVONDS van 7 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur Dadelijk ingaande rente 3*%0 pCt. Spaarbusjes gratis verkrijgbaar. Alvorens u beslist bij het koopen van een Instrument is het mede in uw belang ook eens te komen zien in den Piano- en Orgelhandel de ongetemde hartstochten van hun heidendom uit hun kooien losbreken, dan zal het ontwaken «an ons weield- decl verschrikkelijk zijn, dan herhaalt zich, wat ten tijde van de volksver huizing geschied is, dan gaan onse kerken en kaïhedraleo in vlammen op worden de Christenen als kwaadaardig ontuig vertrapt en vermoord, leven zal dat niet gebeuren, beuren zal het, wanneer bij die volkeren den haat niet met bet doopwater gebluscht wordt. Kan het ons verwonderen, dat de H. Keik ondanks zooveel scheuring, dwaling en afval en allerlei aodere nooden in eigen kamp, toch met het missiewerk zulk een voortvarendheid toont t God blijft over het menschdom waken en Christus blijft als het Onzicht baar Opperhoofd Zijn Kerk besturen. En zoo ziet Christus' plaatsbekleedcr weer, als eenmaal Petrus, een net vol onreine dieren uit den hemel neerge laten, die gereinigd en getemd moeten worden, opdat ze Christus Bruid niei bezoedelen, Zijn Kerk niet tot ds fuo- damenten toe verwoesten. Gods Geest daalt weer over de wereld neer irlijks duizenden jongelieden op te loepen, om Christus en dien gekruist te gaan verkondigen en ontsteekt in de harten van het Christenvolk een liefde- dat in dagelijksch gebed ten hemel oplaait en in arbeid en offer steeds ser nieuw voedsel vindt. Zoo is het Missieweik het werk van God zelf, en het wetk, waarvan het heil het bestaan van de Kath. Kerk afhangi daarmee ook ons werk, een heilige kinderplicht, dien we dan ook te ver vullen hebben op een wijze, zooals God het wil en door Zijn plaatsbe- kleeders ons kenbaar maakt. Daarom moet deze missietentoonstelling niet lot eenig en zells niet tot voornaamste doel hebben nu oogeoblikkelijk wat geld bijeen te brengen, hoe verdienste, lijk dat overigens ook is. Deze tentoon stelling en deze missiedagen moeten tot gevolg hebben een blijvende liefde voor heel het Missiewerk van onze inns, Minderbroederstr. II, Leuven. Moeder de H. Kerk. Die blijvende, allen omvattende liefde oet gij op de eerste plaats tooneo door uw lidmaatschap van de drie Pauselijke MissiegenootschappenVoort planting des Geloofs, De H. Kindsheid en St. Petrui' Liefdewerk. Pauselijke Genootschappen wil zeggen, Genoot schappen van de H. Kerk self, door haar zelf bestuurd en vruchtbaar ge maakt voor heel het wereld-omvattend missiewerk. Door lidmaatschap van deze Genootschappen voldoet gij aan den wensch van een rij van Pausen, die toch Christus zelf vertegenwoordigen, steunt ge het Missiewerk van heel de Kerk, den arbeid van dulsenden missionarissen, die zelf alles opgeofferd hebben en, wijl ge anderen over uw gaven laat beschikken, doet ge daar mee een werk van ware Christelijke liefde en gehoorzaamheid, waardoor uw offertje dubbel verdienstelijk wordt. Ofschoon het nog niet de tijd voor danken is, m*g ik toch niet eindigen zonder een woord van hulde aan den Hoog Etrw. Deken, die bij souvee! andere werkzaamheden de voorbereiding van deze missietentoonstelling met zoo veel zorg heeft geleid hulde aan de Heeren 1'attoorB van de stad, aari de Heeren Kapelaans, aan de Hoofdsela triceu van de Pauselijke Missiegenool- chappen en aan allen, die in de bereiding van deze dagen een lam aandeel hebben gehad I Een bijzonder woord van dank komt e aan de zelatriccn van de Pauselijke Missiegenootschappen. Zonder selatricen zouden onze missiegenootschappen een voudig niet kunnen bestaan, en dat die Geoootschapprj in ons land, in Bisdom en in deze stad tot zulk bloei gekomen zijn, is voor verreweg het grootste gedeelte te danken aan ijver, de volharding en het geduld onze zelatricen. Wat Martha en Matia voor den Zaligmaker, wat Evodia Syntiche en andere H. Vrouwen waren St. Paulus, dat zijn de zelatriccn den missionai'- en is de missio naris niet >1e vertegenwoordiger Christus zeil f Voor uw geduldig volhardend ij veren betuig ik nier uamens het Bestuur van de Missie-genootschap- nament de missionarissen aller- Hebt U een Taxi of auto noodig Amersfoort. bartcljjkstcn dank. Moge deze Missie- tentoonstelling u de voldoening geven, dat se uw moeilijke en vaak onaang taak mede helpt verlichten l< het arrangeeren van de missie tentoonstelling maakte de R. K. Burger- jongelingen-vereeniging zich zeer ver- diensteiQk. Zij zorgde voor passende decoratie en gaf het geheel een fleurig aansien. Het palronaatsstrijkje gaf keurig op wekkende muziek en verwekte een blfle stemming in de gezellige drukte der 'xpositie-zaleo. Het tentoongestelde is verzameld door de Congregatie van de Missio narissen van het Goddelijk Woord, meer bekend onder den naam van de paters in Steijl, die te Soesterberg bun juve- lat hebben. Deze bloeiende Congregatie verzorgt missie-gebieden in verschillende wcreld- deelen en ie dus ster wel in staat een beeld te geven van de wereld-omvat tende sending der R. K. Kerk. De expositie is etbnografitch seer merkwaardig wijl ze uit verschillende verre gewesten allerlei gebruiksvoor werpen en proeven van kunstnijverheid te zien geeft. Een kostelijke verzameling vlinders uit de tropen, gecollectionneerd naar den eisch, trekt de natuurliefhebbers. Op het tooncel een grootsche groep wilde dieren. De Congregatie van Steijl werkt ook in onze Oost. Haar is ter bearbeiding gegeven het misslevetd van de Kleine boenda-eilanden. Aan dese relatie danken we de mooie collectie houtsnijwerk van Bali en Flores, afgodsbeelden ent. Bewonderenswaar dig met inlegwerk versierde krissen en bijlen, cilergerei, kunstig ikat-weefsel. Floras en Timor tien we primitief 9 Bij de Indianen. Tegen den avond bereikten ze klein boschje, waar een kamp opge slagen werd. De Kichi's bevonden zich hier reeds op hun eigen jachtgronden, en gaven zich dan ook aan de meest zorgelooze feestvreugde over. Eenige buitgemaakte vaten vuurwater werden in den kring gerold, en ieder der India nen zocht van dezen zoo begeerden drank zooveel mogelijk te krijgen. De gevolgen daarvan bleven niet uit. Geen der Kichi-lndiancn bemerkte, hoe twee gloeiende oogen opmerkzaam liet dolle schouwspel aanstaarden, en hoe een oogenblik later een ruiter pijlsnel over de vlakte joeg. Niet lang duurde het of hij keerde terug, gevolgd door een tweeden, een derden, een vierden, tot eindelijk een groote kring van gewapende Roodhuiden zich al nauwer en nauwer om de Kichi's samentrok. Wel hadden deze wachten uitgezet, maar zelfs die hadden van het vuurwater gedronken en waren vast in slaap geraakt. Driemaal klonk het geluid wilden valk, en de ruiters gaven hun paarden de sporen. Er kraakte een schot door de stilte van den nacht, en het krijgsgeschreeuw der Adday's weerklonk van alle kanten. Volgens de aanwijzigingen van paler Diaz was de hoofdman der Adday's naar Nacogdoches gereden. Bij zijn aankomst daar had hij echter de bleekgezichten, die hij zocht, niet ge vonden en daaruit de gevolgtrekking gemaakt, dat dezen van plan veran derd moesten zijn. Bovenden bericht ten de uitgezonden spionnen, dat ze een spoor van voorllrekkcnde ruiters in de richting van het Zuid-Oosten naar de Sabine-rivler gevonden hadden. Het werd nu den hoofdman duide lijk, welk gevaar den missionaris be dreigde. Hij waarschuwde den com mandant van het forf ie Nacogdoches, en deze beloofde, een deel zijner dragonders, den bedreigden Ier hulp te zenden. De Indianen zelf trokken terstond naar de Sabine, maar kwa men Ie laat om den overval te ver hinderen. Daarop hadden de Adday's het spoor der aftrekkende Kichi's ge volgd. Deze hadden van de nabijheid der Adday's niet het geringste vermoeden tot op het oogenblik, dat hun vijan den in wilden ren op hen losstormden. Wel grepen ze naar de wapenen, maar konden in hun hcelen of halven roes toch weinig Ic hunner verdediging uit richten. Knarsetandend hadQuayhainkay naar zijn strijdbijl gegrepen en woe dend dreef hij nu zijn dronken Rood huiden voort. Opeens kreeg hij den hoofdman der Adday's in liet oog, er stormde op dezen los. Eenige schre den nog van zijn vijand verwijderd, bleef hij slaan. „Als valschc prairiehonden zijn dc Adday's komen aansluipen, om den beer ziiu buit te ontroovcn, maar dc beer zal mei zijn zware klauw dc honden neerslaan." Zoo spotte Quayhamkay en slingerde Wumpalomie zijn strijdbijl naar het hoofd. Maar de hoofdman der Adday's weck behendig uit en krakend drong het vreeselljkc wapen in den stam van i boom. Toen Quayhamkay zag. dat zijn doel gemist had, rukte hij zijn peermes uit den gordel en stortte li op zijn vijand. Maar nogmaals week Wumpantomie op hel juiste oogenblik uit en viel zijn vijand in den rug aan. Met ijzeren vuist greep hij den Kichi in den nek en wierp :m ter aarde. Nog terwijl hij viel, haalde Quay hainkay uit voor een nieuwen stoot naar zijn gchatcn vijand, maar viel zoo ongelukkig, dat hij zich met zijn eigen mes doorslak. Wat van dc Kichi's nog vluchten kon, vluchtte. Dc overigen werden ge vangen genomen. Nu werden dc blan ken van hun boeien bevrijd. Terstond rende Roode Jack naar een van de paarden. „Waar is paler Diaz?" riep Wum pantomie zijn krijgers toe. „O, red hem, red hem," riep stem. Het was rnr. Allen. „Ze hebben hem gevangen geno men, Roode Jack daar, houd hem" „Wie heeft het gewaagd, den zwart rok gevangen te nemen?" donderde de hoofdman der Adday's. „Dat heb ik gedaan, Roodhuid' riep Roode Jack, reeds te paard zit tend, op spottenden toon. „Zoek hem maar op, als ge kunt. Hij is in mijn macht. Voorwaarts, mannen I" Hij gaf zijn paard de sporen en reed heen. Eenigen zijner mannen volgden hem, maar minder gelukkig dan hun aanvoerder werden ze spoedig door de kogels der Adday's neerge veld. Roode Jack ontkwam. Wumpantomie hield nu krijgsraad, en mr. Allen deelde alles mee, wat hij wist. Volgens zijn verklaringen moest pater Diaz aan de Sabinc-nvlcr ge vangen genomen zijn, niet ver van dc plek, waar dc expeditie de rivier over getrokken was. Wumpantomie had spoedig een plan ontworpen. Een deel zijner mannen moest de gevangenen met den buit aan koop waren naar Nacogdoches overbrengen, terwijl een ander deel met hem naar de Sablncrlvlcr zou rijden. „Ik ga met u mee," sprak mr. Allen. „Uw krijgers en mijn knechten zijn talrijk genoeg om dc expeditie naar Nacogdoches te geleiden. En het lot van mijn vriend, pater Diaz, baart mij ernstige zorg." Dadelijk werd cr opgebroken, en bij het aanbreken van den dag had men den straatweg naar de Sabinerlvlcr bereikt. Wumpantomie ontdekte in het zand langs den weg het spoor van een ruller. Hel voerde naar den hollen weg, waar pater Diaz overvallen was. Dc hoofdman gebood halt en onder zocht dc plek. Daarna steeg hij te paard en reed een cindwccgs terug. Een der Adday's vond in de doorn- Slruiken een bruin stuk doek. Dit be> wees, dat men zich op het rechte spoor bevond. Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1926 | | pagina 1