'ÜRQL bij Ruwe Huid, Gesprongen Handen, Schrale Lippen
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Vrijdag 15 Jan. 1926 No. 81
Negen en Dertigste Jaargang
I ABONNEMHNTHN kunnen elke week in gaau, doch oplegging van
abonnement moet geachleden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
I Pr|a per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort f 1.10.
Afaonderllke ai
KANTOOR: LANOEORACHT 28. AMERSFOORT. TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRIJDAOMIDDAQ
At>vuBTlfMTlta 39 cent par regel. BUI|ka lartaveo voor handel en
Iverheld b( geregeld adverteeren. AdvertentlCn moetin Dtnedag
en Vrgdag vödr uur worden baiorgd. Een bepaalde plaats kan
nlel worden gegarandeerd.
TWEEDE BLAD
Godsdienst en Kerk
Epistel en Evangelie.
TWEEDE ZONDAG NA
DRIE KONINGEN.
LES uit den brief van den H. apostel
Paulus aan de RomeinenXII, 6—16
Broeders 1 Daar wij gaven bezitten,
verschillend naar de ons geschonkene
genade, hetzij profetie-gave overeen
komstig den regel des gelools; hetzij
een dienstambt in het dienen; hctrij
iemand leeraar is in het leeraren is hij
vermaner in het vermanen die uitdeelt
in eenvoudigheiddie overste is met
ijverdie barmhartigheid doet met blij
moedigheid. De liefde zij ongeveinsd.
Haat het kwaad, hecht u aan het goed
bemint elkander met broederlijke liefde
voorkomt elkander in eerbetoonzijl
niet traag in den flver; weest vurig in
den geest; dient den Heer; verblijdt u
in de hoop; zijt geduldig in de ver
drukking volhardt in het gebedweest
mededeelzaam voor de behoeften der
heiligen oefent gaarne de gastvrijheid.
Zegent die u vervolgen, zegent en vloekt
niet I Verblijdt u met bijden, weent met
weenendenzijt eensgezind onder elkan
dertracht niet naar het hooge, maar
hebt smaak voor het nederige I
EVANGELIE
volgens den H. Joannes; II, 1—11.
In dien tijd was er eene bruiloft te
Kana in Galitea en Jesus' Moeder
daar. En ook Jesus en zijne leerlingen
werden ter bruiloft genoodigd. Toen er
nu gebrek aan wijn was, zeide de Moeder
van Jesus tot Hem: Zij hebben geen
wijn. Jesus zeide haar: Wat heb Ik met
u, Vrouw el Mijn uur is nog niet geko
men. Zijne moeder zeide tot de be
dienden: Dcet alles wat Hij u zegge
zal. Er stonden nu daar, ingevolge dc
reiniging der Joden, zes steenen krui
ken, houdende elk twee of drie maten.
Jesus zeide hun: Vult de kruiken met
waterEn zij vulden ze tot boven toe,
En Jesus sprak tot hen: Schept tuen
brengt het aan den hofmeester I En zij
brachten het. Ais nu de hofmeester hel
water, dat wijn geworden was, proefde,
(bij toch wist tiiet van waar T"
doch de bedienden, die het s
schept hadden, wisten het)liep de bof
meester den bruidegom en zeide
hemIeder mensch stelt eerst
goeden wijn op, en wanneer men goed
gedronken heelt, dan den minderen
doch gjj hebt den goeden wijn tot nt
toe bewaard i Dit eerste der wonder-
teekenen deed Jesus te Kana
lilea; en Hij openbaarde zijne heerlijk
heid, en zijne leerlingen geloofden in
Hem.
DINSDAG 19. H.H. Matii
H. Canutus, 3t geb. va
Maagd, Deus, qui salutis.
DONDERDAG 21. H. Agnes.
VRIJDAG 22. H.H. Vincentius en
Anastatius, 2e geb. van de H. Maagd
Deus qui salutis, 3e geb. voor de Kerk
Ecclesiae, of voor den Paus Deus
omnium,
ZATERDAG 23. H. Raymuodus, 2e
geb. H. Emerentiana, 3e geb. Deus,
qui salutis.
Liturgische kalender.
Week van 17—24 Januari.
ZONDAG 17. 2e Zond. na Driekn
ningen, Tijdeigen, Mis Omnia terra, 2e
geb. H. Antonius Abt, 17 Jan. Prefatie
van de H. Drievuldigheid.
MAANDAG 18. St. PelruB-Stoel te
Rome, 2e geb. H. Paulus, 3e geb. H.
P/isca. Credo. Pref. van de Apostelen.
12
Bij de Indianen.
Als men naar mij vraagt, zoek dan
maar een uitviuchtje tc vinden, en
verder moet je den overtocht der Sa
bine verhinderen, zoolang je maar kunt.
Over een goed half uur volg ik je.
Williams verdween tusschen de
struiken. Jackson echter sprong op
het paard van den missionaris en
greep een touw, waarmede pater Diaz
was vastgebonden. Vloekend en schel
dend dreef hij nu het paard en den
gevangene vooruit. Eerst reed hij den
weg, dien pater Diaz zooeven geko
men was, een eindweegs terugdaarna
sloeg hij rechtsaf. Het terrein werd
daar voortdurend meer onbegaanbaar,
en ondanks het razen en tieren var
Jackson kwamen ze toch maar lang
zaam vooruit. De arme pater bevond
zich in een jammerlijken toesland. Zijn
kleederen waren overal gescheurd, met
stof en slijk bedekt, handen en gelaat
door de puntige doorns op verschei
dene plaatsen opengereten. Ook aar
de voeten had dc arnte missionaris
verscheidene wonden, Maar geen klacht
kwain Item over de lippen, ofschoon
de tong hem bijna aatt het verhemelte
kleefde en hij bijna van dorst omkwam.
Jackson voelde niet het minsle mede-
fltmrsloortscb* Bedevaart.
Door A. F. VAN BEURDEN.
I.
Dc middeleeuwen waren vol levendig,
openbaar geloof.
Men ging van alle kanten
Amsterdam ter bedevaart naar de Heilige
Stede, naar Rhenen naar St. Cunera,
naar Amersfoort tot Onze Lieve Vrouwe
Nood.
Dc Heilige Slede aan den Amstel,
~;rootsche Cunerakerk te Rhenen,
L. Vr. toren en Kapel, uitge
groeid tot een Kerk, werden pelgrims
oorden van beleekenis. Eeuwen lang
ondervonden de steden den weldadigen
invloed van de pelgrimages, ook in
stoffelijken zin.
Maar de nieuwere tijd en de refor
matie gingen deze uitingen van volks
geloof tegen, de H. Stede, de Cunera-
:erk, de O. L. Vr. Kapel werden var
de rij der Roomsche bedehuizen afge
voerd, en in onzen zoogenaamd neu
tralen tijd haalde men de H. Slede
neer om den ouden en eerbledwaar-
digen Roomschen kern der groote koop
stad voor het nageslacht te vervagen.
Dc katholieken hebben echter ge
leerd in ecuwen lang lijden te ver
dragen en zoo gingen die stormen ook
voorbij, loeiend en verwoestend, maar
innerlijk niet schadend. En zoo zullen
ook dc hedendaagschc aanvechtingen
voorbij gaan, evenals zoo velen uit
den vóórtijd, het katholieke volk ver-
eenigend in den druk en louterend door
beproeving.
Amersfoort trok voor vijf
dadelijk na het uit het water ophalen
van het O. L. Vrouwe-beeldje veel volk,
dat hier hulde kwam brengen aan de
Moeder des Heeren. Ter plaatse daar
het voorn. Marien beeltgi
is, zegt van Bemmel, blz.
putgen gemaakt dat uit devotie door
vele pelgrims ook bezocht werd. Over
het herstel van het pulje in 1564 schrijf
hij op. bl. 133. Er werd ook een groote,
openbare processie gehouden, op Sint
Stefanusdag, het eerst in 1446 en zoo
voort ieder jaar op den Zondag vóór
Pinksleren.
Men noemde dien Zondag Vrouwen-
vaertsdag. Ook in andere plaatsen,
Boxmeer, Boxtel en elders noemt men
halve sinds eeuwen Vaartdagen. Eer9t
werd het vrijgeleide afgekondigd.
Dan was er groote drukte in de stad.
Dc doorgangshuizen en slaapplaatsen
waren door de liefdadige verceniglngen
gereed gemaakt voor de arme pel
grims die van verre kwamen. De
ogementen en taveernen hadden zich
er op in gericht de gasten te ontvangen.
De brouwerijen hadden afzonderlijk
gebrouwd, om dun of smalbier, een
goedkoopen volksdrank tc niaken, de
cremers en kooplieden hadden hunne
waren buiten onder de luive enopdc
zitbanken uitgestald om koopers te
trekken. Dan kwamen de pelgrims in
lange rijen biddende en zingende de
stad in en offerden was in platlen
beeldvorm, die later lot kaarsen om
gesmolten werd.
Dc Reforcijnen of rhetorikers, die
toen nog niet, zooals een goede eeuw
later, hunne kerkelijke afkomst verzaakt
hadden, voerden in 't openbaar spelen
op ter eere der Moeder Gods. Nog in
1558; wat uit de rekeningen van da'
aar te zien Is, waar aan EvertJansz.
levelhebber der Retorcijncn twee pond
en tien stuijvers uitbetaald wordt om
dat hij op Vrouwenvaertdég zekere
spelen had doen opvoeren.
De processlewasvolgenseenvastplan
samengesteld en volgde vaste wegen.
Daaraan namen deel de stads
magistraat, de oude raad en raads-
vcrwantcn, de nieuwgekozen raad, de
zestien voornaamste burgers, die Ie
loot gegaan waren en mede hielpen
aan het tot sland komen van den raad,
de Gilden, het Kapittel van Sint Joris
de Kloosterlingen, de Broederschappen
zoowel de weldadige als de biddende
en dan al de poirters en de pelgrims.
Men kan begrijpen, dat dc stoet lang
was, door al dc vanen en vendels
kleurrijk, door dc verschillende
en volksdrachten boeiend voor het oog.
De weg, die dc processie volgde,
was steeds dezelfde. Zij trok uit de
O. L. Vrouwe Kapel, naar den Singel
voorbij het O. L. Vr. Gasthuis, waarbij
men er rekening mede moet houden,
dat dit vroeger in dc Muurhuizen lag.
Dan ging men over den Singel door
de Kamperbinnenpoorl de Langeslraat
0 was, trok men driemaal oin het
O. L. Vrouwe-kerkhof dus om de Kapel
en onder den boog door, die de Kapel
met den toren verbond en de Kapel
binnen. (Wordt vervolgd.
Candbouwnieuws.
Veevoeder.
De goede resultaten, verkregen met
vleeschmeel bij varkenimetten, vooral
ook het tegengaan van s.g. stijfheid,
iQn sedert lang bekend. Toch ia het
vleesch- en ook het vWchmeel nog niet
overal ingeburgerd. Vooral over het
vischmeel heerachen verschillende mee-
nlogen. Velen sjjn bang he.t te gebruiken,
daar gij vreegen de kwaliteit van hun
slachtvarken ernstig tr btnadeelen. In
derdaad zijn ook zulke gevallen voor-
nog de dagen der bedevaart kortheids- gekomen. Vooial vergelijkt men
lijden. Zoo snel mogelijk reed hij door
de doornstruiken, welker takken on
barmhartig het gelaal van den ge
vangene zweepten. Onrustig Hei Jackson
dc oogen in het rond goan als om
iets tc zoeken, dat hij maar niet vin
den kon. Eindelijk hield hij zijn paard
in en steeg af. In de nabijheid stond
een groote wilde mesquiloboom. Daar
voerde hij de gevangene heen.
„Ziezoo monnik", sprak hij, terwijl
hij den goeden pater met de armen
aan den boom vastbond, „misschien
zul je je nu hier wel een beetje ver
velen, maar daar kan ik niets aan doen.
Als de roode Jack er niet op gestaan
had, je persoonlijk te leeren kennen,
zou ik korte metlen met je gemaakt
cn mij al deze moeite bespaard heb
ben. Je mond zal ik vrijmaken, anders
stik je misschien nog. Nu. wc zien
elkaar gauw terug, hoor!"
Hij steeg opnieuw te paard. Mei
ernstig gelaal riep pater Diaz hem toe:
„Denk aan uw arme ziel! God zij
u genadig, maar weerzien zullen we
elkander niet."
Jackson lachte hoonend. maar het
was toch een gedwongen lach. Een
rilling was hem bij de woorden des
priesters door dc leden gegaan.
„Bah, niets dan onzinnig bijgeloof,"
een» het vlaehmeel met de in den oorlogr-
tijd vaak aangewende haring, waarvan
de onaangename reulc cn «maak sterk
merkbaar wzreo in het vleeach.
Echter mag daar direct ieta tegen-
ter gezet worden. In de kwaliteit van
'1 viichmeel komen groote verschillen
voor. Zoo wordt in den handel ge
bracht z.g. «ontvet» viichmeel, welk
meel van veel hoogere kwaliteit ia, en
pracliich geaproken ge.-n invloed ten
nadeele heeft op de kwaliteit van vleeach
en spek. Doch alleen dit ontvette viach
meel heeft desc gunstige eigenschap,
Uiterlijk kan men gern verschil zien
tuaachen ontvet en niet ontvet meel
de verkooper dient du* wel degelijk in
te staan voor «ontvet». Viachmeel be
vat bovendien nog eeo hoog gehalte
-an aachbcatanddeelen (25—30 pet.),
'oornamelijk kalk en foaforzure zouten,
welke zouten mede oorzaak zijn van
het tegengaan van stijfheid. Het hoofd
bestanddeel van vischmeel iajcehter het
eiwit, cn bevat het ongeveer 60 pet.
zoo noodige stof. Noodlg
vooral voor jongere meatvzrkena, daar
het In staat stelt tot vleochvorming.
Groote hoeveelheden kan men co be
hoeft men niet te geven, daar door
hooge eiwitpercentage het viich
meel in een kleine_ hoeveelheid toch
veel eiwit bevat.
Zoo zijn hoeveelheden van_, 100—
500 gram per dag jjvoldoende. Deze
hoeveelheden hangen af van den leef
tijd. Jonge" varkena kan meo wel tot
120 130 gram geven. Oudere, vooral
zwaardere varkens meer. Naar verhou
ding krijgen de jonge dieren dan meet
als dc oudere, doch zij hebben ook
neer noodig voor den groei.
Men beginne met kleine hoeveelheden
rn weene de dieren er eerst aan. Een
handvol» viachmeel zal ongeveer 40-50
;tam wegen. Voert men dus b.v.,3 maal
daag», dan lederen keer een handvol.
Goed mengen door bet andere voer
(maïsmeel, cocosmcelerwten hoeft
men-nu niet te geven, gerat kan wel).
V'schmeel bevordert zeker vlug meiten,
doordat het mede helpt eeo gunstige
verhouding aan te brengen tuaachen
het benoudigde eiwit en de andere niet-
itnehtige stiffen. Aanbevolen wordt
in den ailerlaatlten tijd voor het
slachten geen vischme- meer tc geven,
dit is meer te beschouwen als veilig
heidsklep, die bi) ontvet viachmeel vrij
wel niet noodlg zal zijn.
Vleeschmeel iz van geheel andere her
komst. Het i* het overachot van de
b-,uillonfabrlc»ge en bevat veel eltwit
(tot ruim 70 pel Als het goed bereid
ia, ia het uitstekend voeder, niet alleen
voor vaiken», maar ook voor rundvee.
Het heeft dus ongeveer dezelfde functie
het viichmeel, n.l. aanvulling van het
eiwit-tekort. Groote hoeveelheden vocre
dus niet. Het bevat niet zooveel
cn als viachmeel. Voert men du»
zout arm voedsel, (b.v. veel mal»,
aardappelen e.d.) dan mag een «Xtra
gift van foaforzure kalk wel nuttig zijn.
Men kan aan varken», al naar d-.-n
Ifeftdd, gaan var. 50—200 gram, (pet
1C0 K.G. levend gewicht) Ook
geldt wzer: bij jongere varkens naar
verhouding meer dan bij oudere.
De kleur moet niet te donker sijr.
Men tij, evenals met vlzchmzel, voor
zichtig met bewaren. D.w.z. men make
geen opslag voor langen tijd, tenzij
men bet op een zeer droge plaats kan
bewaren. Bedorven vlach- en vleesch
meel mogen wij wel tot dc vergiften
rekenen (rottend eiwit).
Naar Frankrijk.
Door den Staat der Nederlanden iz
et een in Frankrijk gcvcstigdcn Neder-
landzchen landbouwer een overeenkomst
aangegaan, waarbij deze zich verplicht,
;eregeld een beperkt aantal personen,
itj voorkeur uit landbouwkringen, die
zich wen«ch»o te bekwamen in theorie
praktijk van den Fcaoschrn land
bouw, al» leerlingen of als werkkrachten
op zijn bedrijf te laten verbiijvro. en
voor kott, inwoning en bewanching te
zorgen.
De leerlingen, die zich telkens voor
drie maanden verbinden, zullen alle
vooikomende werkzaamheden In het
bedrijf hebben te verrichten. Zij zullen
rden onderricht in de Frausche taal
in de administratie van het bedrjf.
Onder leiding van den bcdrgfleider zul
len landbouw-en veeteeltbedrijven, land
bouwtentoonstellingen, fokveedagen e.d.
worden bezocht. Desverlangd zal de
bedrijfsleider hun behulpzaam zijn bij
het zoeken van plaatsing op boerderijer.
De eigenaar van het bedrijf behoudt
volledige vrijheid ten aanzien van da
vergoeding voor kott, iowoaing en
onderricht. Gegadigden zullen zich te
dezer zake vooraf met den eigenaar
het bedrijf in vcrblndtog kunnen
stellen.
Voor zoover daartoe de gelegenheid
zal bestaan, zullen daarnaast jonge
Nedcrlandsche landbouwers io dc ge
legenheid worden gesteld op het be
drijf te komen werken, ten einde met
de Frantche toestanden op dc hoogte
te geraken.
Firma
VAN DEN BURG
AMERSFOORT
wildernis. Uitgeput van vermoeienis
j neergezakt zijn, als de touwen
hem niet met geweld slaande gehou
den hadden.
„O mijn God, niet mijn, maar Uw
wil geschiede", bad de goede pater.
HIJ was tot stervens toe vermoeid. Wat
zou er van Item worden Welke dood
wachlle hem? Zou de dolk van c
moordenaar hem treffen, of moest
omkomen onder dc knagingen van den
honger? En zijn vrienden vermoed
den dezen, in welk gevaar hij ver
keerde
Maar dc zelfverloochening, die hij
heel zijn icvcn beoefend had, verliet
hem ook in deze bange ure nlctl
„Neem dit sterfelijk leven van mij weg,
mijn God," zoo bad hij. „cn geef mij
en de mij toevertrouwden de zalige
eeuwigheid 1"
Plotseling scheen het hem toe, dat
zijn banden vctbroken waren, Droomde
hij Neen, het was werkelijkheid. Zijn
handen en voeten waren vrijdc
touwen lagen doorgesneden op den
grond. Een oogenbllk hief dc pater in
stillen eerbied de bebloede handen ten
hemel, daarna wendde hij zich om
Naast hem stond Wunncslon, dc pad
vinder der Kichi's.
„De Groote Oeest heeft Wunncslon
een dankbaar hart gegeven," zoo be
gon de Indiaan.
„GIJ hebt mij het leven en de vrij
heid teruggegeven; nu is het mijn
beurt om u tc redden."
Vol dankbaarheid greep de pater dc
hand van den indiaan. „Hoe komt mijn
roode broeder Wuneston hier"'"
vroeg hij.
„ik was in de nabijheid der bleek-
gezlchten cn weet wat zij willen. Ik
heb gezien, hoe zij u gevangen namen
cn ben u hierheen gevolgd."
„Moge de Groote Geest u zegenen
en u tot zijn kind maken. Maar waarom
volgt gij het spoor der bleekgczlchtcn?"
De Indiaan zweeg een «ogenblik en
antwoordde toen; „Dc bleekgezlchten
lijden als slangen door het woud.
laar de roode man zal dc slangen
vertreden cn den buit mee naar zijn
wigwam voeren."
„Kent gc dc bleekgezichtcn van
Nacogdoches, die nu aan de Sabine-
rivicr hun kamp hebben opgeslagen?"
De Indiaan antwoordde beveatlgcm
„Welnu, hun leven wordt bedreigd.
„Dnl weet Ik," sprak dc indiaan
eenvoudig.
„O mijn broeder, waarschuw en red
hen dan."
De Indiaan schudde het hoofd.
„Wat Ik doen kon, heb ik gedaan,"
sprak itij.
„Meer mag ik niet doen, Ik moet
de bevelen van onzen hoofdman op
volgen. Dc Kichi's haten de blcckgc-
zichten, en niet zonder reden heeft de
Oroote Oeest den Roodhuiden de
tomahawk gegeven en hun arm krach
tig gemaakt. De Roode mannen zullen
hun rechten handhaven en alle on
recht wreken."
,Dan moet ik zelf naar hen toe,"
zuchtte de pater.
„Dc ongclukklgen zijn bijna zeker
verloren. O mijn God, neem mijn leven,
aar spaar het hunne".
De warme stralen der morgenzon
hadden dc vermoeide slapers aan dc
Sabinertvlcr doen ontwaken en nieuw
leven gebracht In het kamp. De vuren
werden opgepookt en de waterketels
er over heen gehangen. De knechts
dreven de dieren naar de rivier om tc
drinken, daarna werd alles voor de
voortzetting van den tocht In gereed
heid gebracht.
Wordt vervolgd.
