R. K. Spaarbank - Amersfoort H. ELZENAAR Bel dan op No. 42 Knagende pijnen Sanapirin-tabletten DE EEMBODE K. Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken Dinsdag 28 Juni 1927 - No. 26 Een en Veertigste Jaargang Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonne ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10. Afzonderlijke nummers 10 ct. KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314 DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAOMIDDAO AdvertentlEn 25 ct. per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld adverteeren. AdvertentiEn moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd Hoe gevoeliger de mensch gewoonlijk is voor eigen leed, des teongevoeliger voor dat van anderen I Onder ons! De Katholieken zijn zoo kwaad niet, noch •conservatieven» noch «democra ten», noch werkgevers, noch werknemers, noch intellectueelen, noch mioder ont wikkelden wanneer zij maar bij elkaar xitten als Katholieken nonder etiquet. Zij mogen de een wat vlugger, de ander wat langzamer, de een wat voor zichtiger, de ander wat ongeduldiger zijn, de een meer lettend hierop en de ander meer op het tegenovergestelde, maar zij willen, van den allerhoogste tot den allerlaagste het elkaar geestelijk, maatschappelijk en stoffelijk goed te tien hebben. Zij kunnen wel eens iets zeggeo of schrijven, dat daarmee in strijd Ijkt in alle standen en partijen komt dit voor doch meenen doen zij daarvan niets. Het is alles de schuld van het etiquet, dat hen tot zelfs in de politieke org-ni salie suggereert als zouden zij ddar iets anders rijn dan Katholieken, die, op verschillende posten gesteld door God, voor Hem allen gelijk zijn en als doel zonder uitzondering hebben bet hier namaals. Met alten met den werkman, zelfs met den ongelukkigsten proletariër, en met den lastigsten fabrikant en werk gever is te praten en te werken. Maar dan toch oog altijd onder één voorbehoud Dat de Katholiek zich bewust is wat hij aan zijn naam verplicht is. Eeu degel ijk Katholiek insinueert niet en intrigeert niet. Ook stookt hij geen twist-vuur aan, noch zint hij op 't wekken van conti eten. Een degelijk Katholiek haakt vrede en eendracht en streeft et op alle terrein des levens, ook op dat der politiek I T. G, Schande. Wanneer io Amerika een neger wordt gelyocht; als in Italië een jezuïet woord spreekt, dat aan moderne o hard klinkt; indien in Spanje ook r een haar wordt gekrenkt van de enkele Protestanten die er wonen, of in et der midden-Europeesche landen eea au Semitische stok wordt opgeheven, dan cr misbaar in liet »Hbl.«, dan wordt de liberale bladen geroepen over t schande der beschaving. Maar, zi schrijft »de Tijd», geen protest wordt ingelegd, geen woord zelfs in het «Hbl.i en andere liberale bladen gerept van de jongste hemeltergende schandalen in het kerkvervolgende Mex co. Al loochent rHet Volk», dat i Mexico een Kerkvervolging bestai zwijgt het in alle talen over de officieel vastgestelde, historische feiten, de beid is niettemin, dat in genoemd land wraakroepende misdaden geschieden, die de afschuwelijkste buitensporigheden overtreffeo, welke ooit in barbaarsche wildernissen zijn voorgekomen. Medegedeeld wordt, dat De Toluca, een jonge Katholiek, namens Emmanuel Boullas werd gekruisigd en op het kruis gefusilleerddat te Guadalajara pastoor Saba Reyes met beozine is overgoten en levend verbranddat in de stad Mexico zeventien geestelijken op het kerkhof zijn gefusilleerd of levend be graven, enz. enz. Het »Hbl.« c.s. verzwijgen deze feiten, die ieder beschaafd mensch n afgrijzen vervullen. Nog pas heeft de wereld gerild o> de gruwelen io Suvjet-Kusland. Maar de gesignaleerde Mex caansche gruwi Ie i en vergrijpen tegen de meest ele mentaire wetten der menschelijkheid worden niet eens vermeld en niemand waagt er een protest tegen uit te breDgen in dezen tijd van Volkenbond en inter nationale bescherming van algemeene rechten. Twee kwade jaren 1579 en 1580 door A. F. VAN BEURDEN II. Amersfoort was een groole sla- den-weg voor den voortgang der nieuwe orde van zaken en daar men toen niet zoo zachtzinnig omging met andere partijen, werd al spoedig naar de wa pens gegrepen. Men boycotte Amers foort en sloot de Eem af, zoodat de handel met Amsterdam stilstond. In andere plaatsen in Holland werden de burgers om hun Katholieke geloof ook vervolgd en moesten vluchten. Amers foort was voor velen een wijkplaats. ren hier sinds Paschen 1578 ingekomen en gevestigd Martinus Dun- canus, oud-pastoor van Amsterdam, die men later ook nog te Amersfoort las tig viel en een week gevangen zette; acobus Peters van Amsterdam, Heer oannes Vulcardi van Enckhuijsen, leer Jan Cornelisz. van Amsterdam, Gerrit Coppen, Jonker Jan van Renes van Moermont, Jonker Frederik Uijt- tenham, Johannes van Bruheze, deken vau Utrecht (Michael ab. Isselt Histor. p. 610). Pieler Buijs, staatsman en Amers- foorter, rechterhand van Willem de Zwijger, was vooral in die dagen roerig om de Amersfoortsche magistraat gun stig te stemmen, maar hij kreeg weinig gedaan. Peter Meijns van Westreenen, bur gemeester oud 71 jaar, Frans Meijns- schepen, 66 jaren, Jan Stevens- zoon van Brinkhorst, oud 72 jaar oud schepen, Jan Pijll, oud-secretaris oud 84 jaren, verzetten zich tegen alle verandering. Zij begrepen en moesten dit begrijpen, uit het voorbeeld andere steden, dat verandering geen verbetering zou brengen voor de over- groole meerderheid der bevolking er dat dat uitliep op vervolging. Van Utrecht uit had men in 't jaai 1578 op 24 December, daags voor Kerstmis, al beproefd om een anderen staat van zaken te scheppen in Amers foort. In 't geheim werd een Calvenis- tisch predikant naar de stad gezonden, om den volgenden dag op 't hooge feest van Kerstmis, aanhangers te zamelen en te gaan prediken. Hij was door een nieuwgezinde, die toen nog niet sterk vertegenwoordigd waren, in huis genomen, afwachtende de dingen die komen zouden. Maar de oude burgemeester Peter Meijns van Westreenen, werd gewaar schuwd en zag wel in, dat dit beroerte zou verwekken. Hij riep den bijeen en liet eenige gewapende bur gers opkomen. Daarna moest de pre dikant en zijn gastheer voor den bur gemeester verschijnen. Toen deze beide daaraan gevolg wilde geven en buiten kwamen, liep het volk te hoop en wilde hen te lijf, een bewijs, dat de meerderheid der bevolking bij het oude ilde blijven. Den gastheer werd verboden den predikant verder te herbergende pre dikant moest de stad uit; toen hij geen reisgeld bleek te hebben, gaf men hem een daalder mede, beschermde hem tegen het opdringen van 't volk en bracht hem buiten de stad. Dit voorval kort vóór het begin 1579, was olie op het vuur! De haat nam toe en M. v. Isselt pag. 626/27 schrijft, dat die van Utrecht daarop hel plan maakten om Amersfoort hel volgend jaar den oorlog aan te doen, een plan dat meer getuigt van partij zucht dan van „broederlycke minne". Die van Amersfoort wilden wel het generaal gezag, als het door alle staten onder behoorlijke waarborgen erkend was, steunen, maar huldigden geen zins het enkele gezag van de gedepu teerden van Utrecht of van hen, die zich daartoe opgeworpen hadden. Hierin hadden de Amersfoorters groot gelijk en zij doorzagen heel goed wat zij van deze te wachten hadden. Ook hadden zij bezwaar tegen eene grootere bijdrage in de generale middelen, die moesten dienen om verder oorlog en verzet te voeren. Daar men met Utrecht weinig op had, besloot de stadsregeering een commissie te benoemen bestaande uit Mr. Reynier van Wenckum schepen en Cijsbert Hendrik Cluetinck, „om te reizen naar Holland tot Graaf Jan van Nassau, Stadhouder van Gelderland er Paulus Buys, advocaat van Hol land," om polshoogte te nemen. Den 29en December 1578 werd hun dien last gegeven. Op H. Driekoningendag nieuwe jaar 1579 geschiedde de ver nieuwing van het bestuur dus het kiezen van burgemeesters, schepenen en raden, nog volgens de sinds eeuwen herge komen manier bij loting. De nieuw- gekozenen legden allen behoorlijk den eed af door bij God en de Heiligen te vergadering tegen den 15en Januari uitgeschreven, wat weer weigering van Amersfoort en herhaald protesteeren en schrijven veroorzaakte. Uit alles zien wij den afkeer der Amersfoorters tegen die van Utrecht. Toen kwam einde Januari 1578 Graaf Jan van Nassau naar Utrecht, bij wien de stad in een kwaad dag licht gesteld was. Mr. Gerard van Schadijck en Adriaan van Egmond met de schepenen Antoon Brant en de Raad Jan van Westreenen gaan er heen klaren staat van zaken te maken te trachten den vrede tusschen de twee steden te herstellen. Maar Jan Nassau ontving hen slecht. Hij wilde wachten een definitief antwoord te geven tot Paulus Buys In Utrecht zou komen. De afgevaardigden moesten maartolden volgenden morgen wachten. En wat gebeurde, toen zij den vol genden dag naar Graaf Jan wilden gaan? Zij werden eenvoudig gevangen genomen en naar de algemeene ge vangenis geleid. Zij protesteerden legen deze schandelijke bejegening, die een schending van het algemeen volken recht was maar wat hielp 't hen? Jan van Nassau hield zich van den domme en die van Utrecht eveneens. Niemand had dat bevel tot de arrestatie gegeven, maar inmiddels zaten ze. Op schriftelijke vragen aan Jan van Nassau gedaan, antwoordde deze met allerlei vage uitvluchten, dat hij verscheidene klachten over hen gehoord had, d3t die van Utrecht hen voor verdacht hielden, wat iedereen wel kon denken en niets bewees, dat zij den Prins en diens bevelen bespotten, wat ook onzin was, daar de Amersfoorters hen velen de wijze van optreden af keurden en dit nooit onder stoelen of banken gestoken hadden, dat zij een predikant verdreven hadden in strijd met de Pacificatie van Gent, maar Jan van Nassau zeide er niet bij, wat de predikant tegen de rust der stad had gedaan. Amersfoort legde de Pacificatie niet in dien zin uit. Ten slotte dat zi met de vijanden van het Vaderlaiu samenspanden, eene beschuldiging, die bij de eerlijk gemeende trouw van Amersfoort aan den Koning hare kracht en waarde geheel verliest. Wordt vervolgd. PUROL er op! Bij stukloopen van huid en voeten, doorzitten, zonnebrand en smettenmaar vooral ook bij brand- en snfjwonden, ontvellingen enallerle! huidverwondingen Het verzacht en geneest werktijdenbesluit in te leiden door de Brabander, directeur van het Centraal Hante Bureau, trekt de aandachr. Zooals wij reeds meldden, wordt de 'ergadering in Baarn gehoudende agenda vermeldt: Welkomstrcde docr voorzitter der afdeeling Baarn. Openingsrede door den bondsvoorzitter. Jaarverslag. Rapport der commissie bestaande uit de afdeelingen Baarn, Montfoort en Soest. Benoeming eener kascommissie. Begrooting 1928. Verkiezing van 2 hooidbestuursleden. Beschouwingen over de leiding den bond. Het voorontwerp Werktijden besluit voor winkels en winkelsluitings wet. SOEST Zekere H., eenige dagen alhier in pension, zich voordoend als rijk uit Amerika te zijn gekomen, bestelde bij rijwielhandelaar F„ een prima i- en dames «Gazelle» paar dagen vulde bij de bestelling nog met twee paar reserve-banden en kinderzijspan bij een heerenfiets. Hij wilde zoo spoedig mogelijk betalen en toonde een cheque op de Twen - sche Bank van 18.0CÖ dollar. H. tocht even een fiets te leen 01 Baaro familie af te halen, welke bec Amstelhotcl overkwamen. De fiets werd hem toevertrouwd. Iatusschen xit dc rijwielhandelaar al eenige dagen op rijn fiets te wachten en de pension houder op het pensiongeld. De Onderlinge Spaarkas, wier doel i, dal de leden in den drukken tijd souden sparen, om legen den winter de noodige voorraden van brandstoffen, aardappelen, enz. te kunnen opdoen is omgexet in een Coöperatieve Ver- eeniging. Zij draagt den naam va Soester Ccöperaueve Verecniging' Reeds zij a met eenige winkeliers ove eaokomslen gesloten. Thans is de herclassificatie va eenige gemeenten afgekomen en Soest mocht niet voor de 2e klasse io aan- :rkiog komen. De ambtenaren voelen achterstelling bij plaatsen als Zeist, Baarn en De Bilt. Ia Soest toch betaalt men meer be lasting dan in genoemde plaatsen, ter wijl hut£n en de prijs der levensbehoef- n zeker niet lager zijn. Te schrijnender is de tegenstelling, i Soesicrberg in de 2e klasse is ge rangschikt dezelfde redenen die en i pleitten voor de bevorde ring van Soesterberg, gelden in niet mindere mate voor Soest. ode r ent rele Centrale accountantsdienst Ned. Boerenbond Goedgekeurd bij Koninklijk Besluit d.d. 14 Maart 1913, no. 68 De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT des ZONDAGS van 12 tot 1 uur; WOENSDAGAVONDS van 7 tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur. Dadelijk ingaande rente 36/io pCt. Spaarbusjes gratis verkrijgbaar. KaasierAmsterdamache Bank. Amersfoort Binnenland Op Reis. Goedkoope treinen, tweede eo derde klas, van de stations aao de lijo Am sterdamAmersfoort gelegen, nasr Oosterbeek, Arnhem eD Nijmegen loo- op alle Dinsdagen in de maandeu Juli en Augustus. Prijs voor heen en terug: 2e klas f3.00; 3r klas f2.15. De Katholieks Feestdagen- De Ned. R. K. Bond van Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden, heeft zich gericht tot de R. K. Middenstands bonden, met het verzoek om er bij de leden op aan te dringen, op den feest dag van O. L. Vr. Hemelvaart, 15 Aug. a.s., de zaken te sluiten, of in elk ge val bet Katholieke personeel vrijaf te geven om het daardoor in staat te stel len, dezen dag als Zondag te vieren, overeenkomstig den wensch der Kerke lijke Overheid. De vergadering van R. K. Kies gerechtigden, leden van de R. K. Kies- vcreeniging, belegd op initiatief var Jorissen, zal worden gehouden op Donderdag a.s., des avonds half negen, in bet gebouw van de R. K. Spaarbank, imens de firma Vroom Drees- werd door de architecten Herm. Kroes eo Zoon aaobesteed het verbou- de perceelen Langestraat 91 Uit den Omtrek BAARN De Centrale Raadsvergadering de Hanze die Woensdag 6 en Donder dag 7 Juli hier gehouden wordt, belooft druk bezoek te krijgen. Behalve de af gevaardigden zullen ook vele belang- zweren. De rekening der Kerkmeesters I stellende leden manwezig zijn. werd afgehoord. Vooral de bespreking der ontwerpen De Staten van Utrecht hadden een van wet op de winkelsluiting e i 93. InschrijversTommei f 5523, Droog 15875, Alfrlnk (N^kerk) f 5974, Hemels f6168, BlankeB f6297, Barten f7569, Kuntz f7643, Joh. van Keulen f7714, Lagerwey f7979, W. Bunnik f8500, Sehoneville f9200. gemeentelijk concert io Muziektent Plantsoen op Donderdag 30 Juni, aanvang 8 De Bond van Nederl. Architecten, de B. N. A., richtte tot B. en W. een ichiijven, waarin wordt gecorrigeerd mededceling van Wethouder Ruitenberg rer architecten-honorarium in zake euw bouw gymnasium. Naar de meening van ondergeteeken- :n is door verschillende sprekers eer onjuiste voorstelling gegeven van de door de leden van den B. N. A. vast gestelde honorariumtabel. Voor het door de Gemeente te bouwen gymnasium, waarvan aangenomeD wordt dat de bouwsom f 200.000.zal be dragen, rekent de Wethouder van O. W. den Raad voor dat het honorarium ruim f 17.000.— zal bedragi werk door een particuliere architect wordt ontworpen. Wanneer we, zonder het programma den bouw te kennen, dit werk rangschikken in de klasse B (misschien zou dit klasse A kunnen worden, zeVc geen klasse C) dan vinden we als hono rarium een bedrag groot f 10.500.n.l. 5.25 pet. van f200.000.—. Voor de werkteekeningen, welke de Gemeente naar onse overtuiging niet goedkooper kan maken als de particu liere architect komt daarbij f 2940.n.l. 1.47 pet. van f200000.—. De complete architect-kosten komen is nooit hooger als f 10 500.plus f2940.- of in totaal op f13.440 wat ruim 13.500.lager is als het door de Wethouder genoemde bedrag. zeer twijfelachtig of de Ge- or dit bedrag met eigen per soneel een dergelijk gebouw tot stand il kunnen brengen. Immers onse twijfel wordt al direct bevestigd door het aangevraagde cre- diet groot f 4000.voor het voorloopig ontwerp. De honorariumtabel van de B. N. A. stelt voor het voorloopig ontwerp een gebouw van f 200.000.- een bedrag vau f 1050.vast, dit is alxoo f 2950, minder als het door B, eo W. voor het zelfde werk aangevraagde. Wanneer de Gemeente ongeveer f 4000.zal willen beiteden voor de voorloopige plannen van een gymna sium, is het dan niet beter drie of vier goed met achoolbouw bekend zijnde aic'uitecten op te dragen een voorloopig ontwerp te maken voor het te bouwen gymnasium De Gemeente heeft dan f3150.— of voor f4200.— een of vieital planneo waaruit een keuze kan worden gedaan, terwijl de opdracht voor verdere uitwerking aan den ont werper van dat plan worde opgedragen, wat het beste aan de gestelde elscheo voldoet. Op deze wijze zal naar de meenicg van de in Amersfoort geves tigde leden van de B. N. A. (Herman Kroes, G. v. Hoogevest, H. G. Jansen, E. P. J. Smith en J. B. v. de Haar Jr.) Amersfoort een wel doordacht en waar dig gymnasium vetkrijgen. n Zaterdag j.l. gehouden ver gadering van het Centraal Bestuur der R. K. Kiesvereeniging Recht en Orde is, op verzoek van een aantal leden, besloten eene algemeeDe ledenvergade ring te houden op Donderdag 14 Juli aanstaande. Geslaagd voor bet prop. aan de Techoische Hoogeschool te Delft onzen stadgenoot, de heer J. C. Bugtenen. Te Kuowsley is overleden Ir. Th. Sanders, die van 7 Sept. 1909 tot 13 Sept. 1910 wethouder der gemeente Amersfoort was en laatst op de Snoek- heuvel wooode. Ir. Sanders behoorde tot de liberale partij. Hij werd tot lid van den Raad gekozen inplsats van E. L. Visser, in 1910 heeft Ir. Sanders ontslag gevraagd, in zijn plaats werd toen gekozen archi tect Kam. Kantoorboekhandel Kantoormeubelen Schrijfmachines Langestraat 84 Telef 528 Speciaal adres voor Uw Kantoor- Schooi-, Schrijf- en Teekenbenoo- digdheden. - Advertentie-Bureau Hebt U een Taxi of auto noodig Amersfoort. door dezen laat beoordeelen of ze al dan Irrijgatuchtelijk behooren te worden Op het terrein van de Wagen- werkplaatsen aan den Soesterweg zal Vrijdag 15 Juli een verkooping van ipoorhout worden gehouden door Deur waarder de Groot. In de atrafzakeo tegeo den eeraten-luitenant J. A. K. en i geant J. J. K., welke beschuldigd werden dat zij bij de militaire relletjes op 1 Sept. 1926 niet de door bet belBng der zaak vereischte maatregelen hebben genomen is door het Hoog Militair Gerechtshof uitspraak gedaan. Het Hof vernietigde beide vonnissen, tegen luitenant K., waarbij deze was vrijgesproken met verwijzing naar den commandeerenden officier, en tegen sergeant K., waarbij bij veroordeeld werd tot zeven dagen gevangenisstraf. Het verwees beide zaken naar den commandeerenden officier, waarbij het Ten overstaan van notaris te Leuken werden geveild 1. fabrieksgebonw Verhoevenslraat J. van Schaik f6150. 2 en 3. woonhuizen Leusderweg 121 I 123 G. V. Ronselaar f8250. 4. woonhuis Parallelweg 32 J. Veer f4000. 5. woonhuis, Stelling Werfstraat 26, J. van Dicmeo f 2650. Zondagavond had in St. Aecbten Hongaarsch Kinderfeest plaats ten bate van de noodlijdende kinderen in Hongarije. In zijn inleidingswoord wees Kapelaan Kemper uit Bussum op de ellende in Hongarije en de noodzake lijkheid dat de kinderen eenigen tijd verlost worden van de verschrikkelijke toestanden aldaar en verlost worden hongersnood en ondervoediog. Deze avond, aldus spr., wordt gehouden om bekendheid te geven aan deze toestan- pleegouders te vinden voor deze kinderen. Ook Protestantsche ouders worden gevraagd zich te melden, opdat ook die kinderen mede kunnen komen met den eerstkomenden trein en liefderjjkj onderkomen kan ver schaft worden bij hun geloofsgenooten. Programma werd vlot afgewerkt, De HongaBrsche liederen en dansen, hun ouderlijk huis om hulp en ior andere kinderen, werkten op het gemoed en zullen zeker velen heb ben bewogen zich te melden om een of meerdere kinderen een tehuis te ver schaffen. Treilend was het Bloemenlied der kinderen, waarin zij tevens uiting gaven hun dankbaarheid en bloemen bo den aan mevr. HendrikseKnapen, aan mej. Mostertman als propagandiste voor Amersfoort en aan de in de zaal aan wezig zijnde pleegouders. De lichtbeel den gaven een duidelijk beeld van de armoede in Budapest. De baritonzanger, de heer C. W. ter Braak, zong op verdienstelijke wijze bet lied Hongarije, terwijl een pittig strijkje den avond opluisterde. Moge deze avond zoo geslaagd zijn, dat velen zich aanmelden aan het adres van mej. Mosterdman, Schimmelpen- ninckkade 25, opdat een groot aantal kinderen ook in Amersfoort een liefde rijk tehuis mogen bekomen. in gewrichten en ledematen, alsmede hoofd- en kiespijn, verdrijft men met Proelbuisje 25 cl. BJ Aprlh. en Drog.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1927 | | pagina 1