Havik 29
K. Spaarbank - Amersfoort
'ianohandel S. DuyRer
H. ELZENAAR
Bel dan op No. 42
DE EEMBODE
K. Nieuws- en Advertentieblad voor
Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 26 Juli 1927 - No. 34
Een en Veertigste Jaargang
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per
3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10. Afzonderlijke nummers 10 cl.
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRiJDAOMlDDAQ
AdvertentiSn 25 ct. per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid
bij geregeld adverteeren. AdverientiSn moeten Dinsdag en Vrijdag vóór
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd
Houd nicmands hoop met ijdele be
loften levendig, zoodra gij inziet ze niet
te kunnen vervullen. Zulks is lafheid
van uwen kant en wreedheid jegens
dengene, die vol vertrouwen gelooft en
hoopt. De harde zekerheid dat een zaak
hopeloos staat, is voor eenieder den
najager van hersehenschimmen uitge
zonderd niet zoo pijnlijk als de
de angstvolle spanning, en ten slotte,
het wegvloeien van den taatsten troost
in het zand van ontmoediging en ver
bittering.
Twee kwade jaren
1579 en 1580
door A. F. VAN BEURDEN
VI.
Aldus was in een dag of vier de
politieke toestand der stad geheel ver
anderd. De Roomsch Katholieken had
den te zwijgen en af te wachten, wat
er verder met hen gedaan zou worden.
In de O. L. Vr. Kapel of Kerk, zoo
als zij in de stukkeu genoemd waren
door de bedevaart vele giften ingeko
men. De broederschappen van Sint
Bsrbata en van Sl. Joost in die Kapel
opgericht, bezaten vele inkomsten. De
nieuwe stadsregeerders besloten op
grond van den Religions vrede, zoo
noemden zij het verdrag met Jan van
Nassau, dat die inkomsten mede in
bezit genomen zouden worden, omdat
men „die meer dan van node sullen
hebben tot dye onderhoudenisse van
armen en van Kercken, oeck van de
Mynrebrocdcrskercke, daer nyet een
stuver toe slaat". Vóór de overgave
der stad werd die bedeeling en dat
onderhoud bestreden uit de inkomsten
der Kerk uit het offer en bij de Min
derbroeders uit den termijngang en de
vrijwillige bijdragen der geloovigen.
In de Stichting de Poth berust nog
een schilderrij, waarop eene brood-
uitdceling bij de O. L, Vr. Kerk uit
gebeeld is.
De soldaten gingen voort met plun
deren van kloosters en burgerhuizen,
zoodat er nog weer eens een bevel
uitgevaardigd werd om dit te verbieden
en wel door de gedeputeerden van de
Staten van Utrecht. Men had de sol
daten te hulp geroepen en kon ze nu
niet temmen. De Raad stelde allerlei
ambtenaren aan, die van zijne richting
waren. Nog kwamen er verschillende
publicaties uit over de goederenjder uit-
hcemschen. De Kloosterlingen begonnen
bang te worden en armoede te krijgen
den 18en Maart 1579 mocht 't Con
vent van St. Barbara nog den grooten
brouwketel verkoopen en uitvoeren
maar dan ook niets meer buiten belie
ven van den Magistraat. Men was
al zooverre gevorderd, dat de kloosters
zelf niet meer over hunne eigendom
men mochten beschikken en de ma
gistraat toeziende voogd was. Er kwa
men ook controleurs uit den nieuwen
raad bij de uitdeelingen aan de armen
in de O. L. V. Kapel.
Kapitein Wijnand van Ommeren, die
bij de inname der stad medegeholpen
had, kreeg op voordracht van Jan v
Nassau een geschenk van 150 gld.
Nu was de zaak van het omzetten
der stad nog niet voltooid, als de
schutterijen en gilden die een goed deel
van het stadsleven belieerschten niet
onder den invloed der nieuwgezinden
gebracht werden. Daarover zou men
besluiten nemen. Ook moest Amers
foort de kosten van zijn eigen onge
vraagd beleg betalen. Men ging van
deveronderstelling uit, dat Amers
foort in opstand tegen de Regeering
gekomen was en daarom dat verzet
betalen moest.
Het was nu nog geen 14 dagen ge
leden, dat Jan Nassau, vóór de stad
kwam.4In dien tijd was in de stad de
oude regeling als weggevaagd en was
de kleine minderheid op het kussen
gekomen. 22 Maart werd er een com
missie benoemd om de administratie
te voeren der O. L. Vr. Kapel, de ves
tingwerken, de bruggen en poorten te
herstellen De Kerkmeesters van Sint
Joris moesten 42 gulden opbrengen
voor de groote klok, die de soldaten
op rantsoen gesteld hadden. 24en Maart
werd Harmen van Dompseler afgevaar
digd om de Unie van Utrecht alsnog
voor Amersfoort te gaan onderteekenen;
men nam allerlei maatregelen om te
voldoen aan de Utrechtsche gecom
mitteerden dér Unie... de groote bazen.
fv'
tiïe King- MSI»
Ook was men zoo goed nog een
expres bevel uit te vaardigen om de
Roomsch Katholieken in hun kerken
of geestelijken niet te beangstigen of
de excercitie harer religie niet te be
letten.
Er werd aan de regeerders van de
Katholieke gestichten de Poth, de H.
Geest, het Linthuis, het Spinhuis, het
Weeshuis geordonneerd geen onder
scheid van religie te maken bij de uit
deelingen, maar ook de Gereformeer
den te bedeeien.
Vier huisgezinnen moesten uit de
stad binnen vier dagen vertrekken,
waarom wordt niet gezegd, dat waren
wel Roomschcn, die zich hadden laten
hooren.
De Raad vaardigde vier leden af om
met den predikant Rutger Topander
of Syburgius te onderhandelen. Op 31
Maart werd aan de laatste Roomsch
Katholieke kerkmeesters van de O. L.
Vrouwe Kapel bevolen rekening te doen
en alle waarden in te leverendat waren
Willem Pijll, Jan van Schayk en Har-
Botter, die zooals we nader zullen
zich trots het geweld en
dwang, niet geroepen achtten aan
bevel te voldoen. Zij moesten binnen
ïren de gewijde vaten, kelken,
ciborión en ornamenten, linnen en
wollen goederen, alles inleveren, niets
uitgezonderd en ook het Mariabeeldje,
in handen stellen der gereformeerde
schepenen Herman Jans en consorten.
Zij verzetten zich daartegen, omdat
wel de kerk overgegaan kon zijn, i
niet de gewijde vaten, die als zoodanig
voor de gereformeerden geen waarde
hadden en niet aan den H. Dienst
onttrokken mochten worden. Men be
antwoordde die beslissing der Kerk
meesters met het zenden van gewa
pende schutters ten huize van twee
van hen. Maar de Kerkmeesters zaten
niet stil. Willem Pijll had fluks een
verzoekschrift naar Utrecht gezonden.
Den 8en April, dus een maand na
de beschieting der stad lieten de
Regeerders tien der dekens en leden
van de Broederschap van O. L. Vr.
roepen om hun te vragen of zij het
verzoekschrift van Willem Pijll goed
vonden of afkeurden want dat zat
hun dwars waarop deze zeiden
zij er over wilden vergaderen.
Willem Pijll is deze zaak moedig
blijven verdedigen tot hij gegijzeld en
zijn goed openbaar verkocht werd.
Wordt vervolgd.
volgt samengesteld
A. J de GoeiJ, Monlfoort, Voorzitter;
Tb. Koppens, Kockengen W. Eggen-
kamp, HooglandG. Schimmel, Hoog
taoderveen; A. Miltenburg, Hekendorp;
A. Vetnooij, 't Goy bij Houten W. H.
de Grijs, Pastoor, Uithoorn, Geestelijk
Adviseur; F. A. Beemer, Hilversum,
Koninginneweg 75, Secretaris.
Bij den aanvang van 1926 leed de
Kring een groot verlies, toen onze
geestelijke adviseur, Pastoor Swildens,
vanuit Kockengen werd overgeplaatst
naar den Gelderschen Achterhoek.
Wij gedenken dankbaar hel zeer vele
i mooie werk, dat Pastoor Swildens,
e de pionier van den A. B. T. B
as in het Stich', voor den Kring heeft
gedaan.
Gelukkig kregen we door de benoe
ming van Pastoor W. H. de Grijs tot
adviseur iemand teiug, die met hart eo
ziet de belangen van den A, B. T. B.
het Sticht voorstaat.
Op eene algemeene vergadering was
de bondsvoorzitter Baron van Voorst
tegenwoordig, die mededeelde, dat de
organisatie er met ai zijn instellingen
schitterend voorstnat en dat niemac
eer kan zeggen, dal hel gevaarlijk
n toe te treden tot den A.B T.B,
Hij hoopte, dat ieder der aanwezigen
vrienden en kenuissen zou opwekken
e komen tot onze R. K. Organisatie.
Gemengde Berichten
Binnenland
R. K. Boerenbond.
Aan 't Jaarverslag van den Kring
Utrecht van den Aartsdiocesanen Boereu-
eo Tuindersbond over 1926 ontleenen
we 't volgende:
Wij kunnen wijzen op resultaten,
welke getuigen van groei en bloei.
Deze tevredenheid heeft echter nog
ilet het hoogtepeil bereikt. Zoo
moeten wij bier in het Sticht nog altijd
Roomsch Katholieke boeren, menschen,
die geen gevoel hebben voor odxc
R. K. Boerenorgaoisatle, menschen die
geen besef hebben, dat ee
Boerenorganisatie in onzen tijd onmis
baar is, om aan den sterken tegen-
reerstand te kunnen bieden
menschen, die zonder voorlichting en
kennis van zaken maar voortboeren en
meenen, dat alles, wat de R. K. Boeren
organisatie bijbrengt, wat kan strekken
om de vruchtbaarheid van arbeid
cultuur te verhoogen, voor hen niet
niet noodig. En toch..
Wij mogen constateeren, dat in 1926
meer en meer veld is gewonnr-
dat wij derhalve onvermoeid o
ingeslagen weg moeteo en zullen
gaan.
De Kring Utrecht telt thans 15 af-
deelingen met totaal 507 leden.
Het Bestuur van den Kring is als
Batavia wordt gemeld, dat de
politie te Bandoeng een aantal jvi
iana'sche soldaten gevangen beeft ge
i, die op een politieagent hadden
geschoten.
Vetdere arrestaties hebben het be
staan aan het licht gebracht eener
nieuwe communistische organisatie, die
over belangrijke geldmiddelen beschikt.
De firma N, J. Menko te Enschedé,
heeft een pensioenfonds gesticht voor
oude arbeiders aan hare fabrieken
werkzaam. Voor dit jaar is door de
firma daarvoor uitgetrokken het bedrag
van f 100.000.
Er woedde te Emmen en c
een hevig onweer. Te Erika
huis afgebrand en een jongen door den
bliksem doodgeslagen. Ook te Barger
Compascum is een (huis afgebrand.
Aan den Dortschenweg onder Klaziena-
en is een gedeelte van den weg
iggeslagen.
Een stuiver voor een ei. zooals het
onlangB was nu is het 6'/i ets.
toch niet veel. Er worden dan
ook heel vrat meer eieren gegeten dan
ia den voorgaanden duren tijd. Weten
schappelijk mag men uitmaken, dat een
wat voedzaamheid betreft, ook zelfs
nog te duur is in vergelijking met
melk, maar wie denkt du bij alles wat
hij in den mond steekt, alleen aan de
nuttigheidsvraag t Men lust graag een
eitje of men lust het nietdat geeft
den doorslag.
We kunnen de eigen eieren lang niet
alle »op*. Elke week worden
paar millioen uitgevoerd.
Maar een eierprijs van 6 a 6ets.
kan het hoender fokken niet behoorlijk
rendabel maken. De onkosten zijn
daarvoor te hoog. En er komen te veel
Ook in ons land beijveren we
schappelijk onderlegde personen
vooruitstrevende practici zich, om door
teeltkeus, fokken op productie,
eierenvoortbrengend vermogen
hoenders te vergrooten, en, het moet
gezegd worden, met zeer veel
Er zijn in ons land al hoendetparkbe-
zitters, die het gemiddelde van 200
eieren per jaar en per hen dichtbij
komen, terwijl er vroeger boeren ge
noeg waren, die van 60 a 90 hennen
per jaar per hen niet meer dan 70 a
100 eieren per jaar raapten.
In ieder geval moet men in Neder
land deD legboerislapel niet meer uit-
breider, liever iiktimpen. Ea er moet
gezocht worden naar middelen om de
prcductieko-ten der eieren te vermin
deren, om zoodoende de winst te ver-
grootep.
vertelt dat op eeD commuti -
tische aibeidersvergaderipg te Moskou
gewoDC arbeider, geen sovjet auto-
t, vroeg of hij ook even het woerd
mocht voeren. Men verwachtte propa
ganda en stond het hem gaarne t-:e.
beklom het podium en zei
Hier, kameraden, heb ik een wandel
stok de knop is boven, de punt be
neden. Ik houd hem vast en draai bem
de puut boven, de knop beneden.
Zóó Is de revolutie geweest. Boven
i eenmaal de kapitalisten, dte rijn
ider. Beneden waren de paupers,
rgste hongerlijders, die zijl
boven. In bet midden waren wij arbei-
!rsdaar zijn wij ou nog....
Het beeld maakte op de vergadering
el indruk. En het sovjet bestuur vond
het zóó IrifTrnd, dat de man den vol
genden dag werd gefusilleerd.
Tusscheo Esstbourne en Londeo
zijn acht slangen ontsnap'. Deze slan
gen werden vervoerd in een glazen
kooi, die op een gegeven moment brak.
Met uitzondering van een slang, werk
ten alle slangen zich uit de kooi.
Ofschoon d.- slangen er gevaarlijk
uitzien, rijn zij toch niet giftig. Zij be
lmoren toe aan een kapitein Sari', een
«ildjager. Een der slangen, de grootste,
die bj:ia twee M. lang is, is te Bri:
weer gepakt. Van de andere ia
geen spoor ontdekt.
Bij Halle is de aanhangwagen
een vrachtauto, waarm :c een gi
schap van 80 menschen een uilstapje
deed, vaneen steile h ling neergestort,
doordat de koppeling brak.
Een 16 jarige loopjongen, in dienst
bij den grossier A. S. te Rotterdam,
moest 's middags twaalf uur eeo kwi
tantie van ruim f135 voor zijn patruOD
ionen. Na ontvangst van dit geld begaf
de jongen zich naar een restaurant en
gebruikte daar een vrij goed diner.
Vervolgens kocht hij een nieuw pak,
hoed, schoenen en das en trok hiern;
met een vriend weg. Om tien uur ge
lukte bet de politie, den jeugdigen
avonturier aan te houden. Hij was toen
nog in het bezit van f 37.
Op den ODbewaakten overweg bij
Keihei, is een koopman uit Viaardingen
I door een trein overreden en gedood,
De ongelukkige bad blijkbaar den
ieo aankomen. Twee personen in
de nabijheid, die 't gevaar zagen, waarin
de man verkeerde, poogden door te
roepen hem te waarschuwen, doch te-
rgeefs.
In een der grootste juwelierszaken
Berlijn verscheen een elegant paar
dat zich eenige sieraden liet voorleggen.
hun vertrek ontdekte men, dat
de étalage een fluweelen standaard
negen groote briljanten ringen ter waarde
van ruim 60 (XX) Mark verdw
Van de daders geen spoor.
ader cntrole Centrale accountantsdienst Ned. Boerenbond
Goedgekeurd bij Koninklijk Bestuit d.d. 14 Maart 1913, no. 68
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden
worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw
BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT
des ZONDAGS van 12 tot uur; WOENSDAGAVONDS van 7
tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur.
Dadelijk ingaande rente 36/,0 pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
KassierAmsterdamsche Bank.
vanaf heden uitsluitend gevestigd
Amersfoort
Burgemeester en Wethouders vragen
vulliogscredieten voor deu slacht
huisbouw. En wel
1. voor bouw v. b. slachthuis f 34.800
2. voor den bouw van de hui-
denzouterij
3. voor den bouw der bacon-
zouterijenscbroeiovenruimte -37.900
4. mogelijk nog te verwachten
installatiewerk - 8.000
Totaal f80.750
Geslaagd voor het Mercurius-diplom:
boekhouden W. L. de Gans.
Voor het eindexamen der Middelb.
Techn. School te Utrecht slaagden H.
J. Haan en G. H. v. d. Brink, beiden
waterbouwkunde.
Van het 2e naar het 3e jaar werd
bevorderd L. H. Beijer en vi
L. HOUBAER
Langestrant 64 Amersfoort
Vacantie-Aanbiedingen
in Heeren- en Kinderkleeding
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langestraat 84 Telef. 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
het 2e jaar Slagt en J.
Bantjes.
Voor het gehouden examen
istum è-e van de E. N R. K. V. V. M.
slaagden de damrs M. Dohman, T.
Stekelenburg, B. van Bekkum, L. Hel
levoort, C. v. d. Sluijsc, D. Huurdeman,
D. Huurdemi
kens alhier e
Voor de aclen N VII N VIII (huis
houdkunde en waschbehandclingko
en voedingsleer) slaagden dc da-
C. Ambtman, A. P. Bouwers, G.
ruin, A. M. Doude van Troostwijk,
i Lambers, M. J. Riddeihof, J. M. v.
Volienhoven, H. M. Callcnbach, J. F.
n Dobber, H. H. F. Henderson, M.
Pcy.-ot, J. E. G. VonkeDberg, alle
rlingen der Amersioortscbe Industrie-
Huishoudschool.
Voor het te dezer stede gehoudeD
xamen voor Costunvère slaagden de
dames B. v. Bekkum, C. de Heusde
Sluijsse, C, Stekelenburg, D.
Huurdeman, L. Helle voort, F. Mens-
kens, S. Mooiselaar, alhier
Bedum en M. Dohmen, Achterveld.
Afgewezen 1 candidsat. Alle leerlingen
Eerw. Zusters van O.L.Vrouw.
Uitspraken Kantonyerecht.
Dronkenschap: J. M. Soest f8; W,
W. Soest f20.
In dronkenschap de orde
J. B. Baarr. f20.
Visschei5wetH. de G. B.,
ten f 25 of 20 d.
Politieverord. BaarnC. H. v. d.
f8 of 3 d.C. J. fl, beiden aldi
Met auto te soel rijden te Hoevela
ken: C. v. d. M., Zoelen f 12 of 5 d.
Idem te ScherpenzeelP. K., Den
Haag f8 of 4 d.
Motor- en RljwielwetJ. K., A'fooit
f6 of 3 d.; A. L., id. C. B. v.d.B.,
id.A. H„ id.A. B. T,, Barneveld,
id.J. de R. id.H. H., Bunschoten
id.D. V., Eemnes id.G. v, d. K.,
Maastricht id.; T. v. d. V., Nijkerk id
J, v. G., Reoswoude id.R. A. v. G.,
Scherpenzeel id.H. W. P., A'focrt
f 10; T. B., A'foort f4 of 3 d. ;H.L.
v. B., Baarn id.P. J. B., A'foort f 3
of 2 d.A. D. J. v. R., Soest. id.J.
W. M., Arnhem 15 of 3 d.D. C.'v.
K., Baarn id.; W. G. J., Barneveld id.;
H. Z, Soest id.; J. v. M., Barneveld
f2; H. W. id.; L. de L., Ngketk f2
A. D. J. v. R.. Soest f20 of 10 d.;
G. v. d. K, Maastricht f5 of 3 d.,
pl.m. f 25 of 25 d.
Hebt U een
Taxi ot auto noodig
Amersfoort,
Viijdag 5 Augustus te 10 uur, zal
een terrein nabij de Goederenloods
i de S.S. ingang Soesterweg te
Amersfoort, publiek om contant geld
wordeD verkocht, een part) kacbelblok-
ken, een partij zwaar en licht ripbout,
pattij zware groote deureD en ra-
een partij (250 i 300) eiken plan
ken (dik pl.m. 4 c.M.), een groote paitij
dakpannen, planken en brandhout.
Dc heer A. Veen, hoofd der Open
bare Lagere school aan de PunteDbur-
gerlaan, gaat bet onderwijs met pensioen
verlateD. Van zijn 46 dienstjaren heeft
de heer Veen er 43 aan de Amers-
foortsche jeugd gewijd. Hg was 24 jaar
hoofd aan de Puntenburgerlaan. Boven
dien was bij dertig jaren leeraar aan de
Rijkskweekschool en ongeveer evenveel
jaren verbonden aan het avondonder
wijs aan de Ambachtiscbool alhier.
Door Notaris te Leuken werd in
»het Boompje* geveild een boerderij
te Hooglanderveen groot 1.46.92 H.A.
Voor perceel I, woonhuis, achterbuis,
schuren, hooibergen, erf en land, groot
15.60 are werd f3350 geboden.
Voor perceel II, welland groot 60.65
e f2200.
Voor perceel UI, weiland, bouwland
(over het spool) groot 70.67 are f2100,
De perceelen I, II en III staande op
f7650, in massa geveild, brachten op
f7700. Kooper W. Schoondetbeek.
Vanwege »de Genie* is de txugin
den Liniedijk aan den Hoogeoweg even
voor den Proeftuin verzwaard en ge
schikt gemaakt voor het moderne auto-
mobielverkeer.
Tulnbouwveresnlglng Aweisfoort.
Tot chef van den Proeftuin alhier is
benoemd de heer P. Kalkman, chef van
den proeftuin te Klaaswaal, ter vervan
ging van den heer Van Straalen, aan
en op zijn aanvrage eervol ontslag
verleend, In verband met zijne aan
stelling tot hoofd van een groote tuin-
bouwonderneming alhier.
Geslaagd voor het diploma boek
houden van de Federatie van Haodels-
Kantoorbedieoden-vereenigingen In
Nederland, onze stadgenoot de heerP.
ten Hoedt en mej. B. te Llntelo van
Hoogland, beide leerlingen van den heer
K. A. Groenbuysen, leeraar Boekhou
den M O. alhier.
