u
N.V. Middenstands-Bank
Pianohandel S. Duijker
ft ELZENAAR
Bel dan op No. 42
Amersfoort.
DE EEMBODE
R. K. Nieuws- en Advertentieblad voor
Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 11 Oct. 1927 - No. 56
Een en Veertigste Jaargang
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per
3 maanden 11.00. Buiten Amersfoort 11.10. Afzonderlijke nummers 10 ct.
KANTOOR: LANQEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAQ- EN VRIJDAQMIDDAO
Advertentiln 23 ct. per regel. Billijke tarieven voor handel en nt|verheld
bij geregeld adverteercn. Advertentiln moeten Dinsdag en Vrijdag vóór
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd
Mensclien en boeken gelijken elkander
daarin, dat men bij beiden altijd eerst
naar den titel ziet.
Een pleidooi voor het
Geldersche Vallei-kanaal.
De heer J. J. van Capelle levert iD
de Binnenvaart een pleidooi voor den
aanleg van het Geldersche Vallei kanaal
naar aanleiding van het aitkcl van
den Amiterdamschen Havenmeester,
die beweerde, dat van de bestaande
plannen ter verbetering, het ontwerp
Amsterdam UtrechtWijk bij Duur
stede—Tiel de meeste voorstanders
zou vinden.
Om dit te bewcien behoort, aldus de
heer Van Capelle, groote moed. Im
mers, ieder die met de scheepvaart-
toestanden en de groole waarde van
dat bedrijf in het belang van onze
nationale welvaart, bekend is, zal moeten
toestemmen, dat, waar eveneens plan
nen bestaan om de route Amsterdam
naar den Rijn langs Amersfoort
Vcenendaal-Wageningen Doodewaard,
te volgen, deze plannen verre de voor
keur verdienen boven die van Amster
dam naar Ttel.
Nu wij immers weten, dat de kosten
van hel giaven tusschen beide kinalen
geen verschil maakt en de tijd daarvoor
noodig evenmin, komt men reeds on
middellijk tot de nuchtere becchouwing,
dat door het graven van een kanasl
door de Geldersche Vallei met dezelfde
kosten twee kantlen worden vetkegen.
Immers het Merwedckanaal b'ijft dan
bestaan.
Dit op zich ze'f is al reden genoeg
om te begrijpen welke route de voor
keur verdient.
Er is echter meer en dit zal de heer
Van de Poll toch met mij eens zijn,
dat de uitmonding van bet kanaal tot
Tiel, nog ettelijke kilometers stroom
opwaaits vereischt, voor Doodewaard,
de aangenomen uitmonding van het
Geldersche Valleikaraal is bereikt. Hier
voor wordt krttllt en tijd gewaagd,
wat bij het bevaren van het Geldersche
Valleikaoaal wordt bespaard.
Tevens zou door het graven van het
Geldersche VBlIeikanaal het Merwede-
kanaal ontlast worden van de Kijavaart
en voor jaren ruimte bieden voor de
vaart naar Rotterdam, Noord-Brabant
en de Belgische en Franscbe wateren.
Door het kanaal langs UtrechtWijk
bij Duurstede—Tiel tp leiden komt al
deze vaart te Utrecht te zamen en zal
na verloop van tijd blijken een ware
belemmering te zijn. Wanneer de route
langs het bestaande Merwedckanaal zou
worden gekozen, zal het benoodigde
materiaal in het kanaal mit haar drukke
vaart, een groole hinderpaal zijn, waarbij
het verbieedcn der bestaande bruggen
eveneens tot groote b lemmering zal
medewerken.
Bij het graven van het Geldersche
Valleikanaal zal niets dit werk storen,
waardoor veilig mag wordeo aan ge
nomen, dat minder tijd tot de voltoo g
noodig kan zijn dan voor verbreeding
en verlenging van het Mcrwedekannai.
Vragen «ij ons tenslotte af door welk
kanaal het meest de welvaart word'
gediend, dan zal daarbij het Geldersche
Valleikanaal de voorkiur verdienen.
De omliggende gronden van Veenen
daal, die nog nooit in cultuur konden
worden gebri.clit wegens gebiek aan
goeden waterafvoer, de vil; fabrieken
te Veenendaal, mei pi n. 6000 arbeiders,
die hun grondstoffen langs de minst
economischen weg moeien aanvoeren,
n.l. per spoor, waardoor de bedrijf*
onkosten verhoogd en de concurrentie
moeilijk wordt, zullen uit hun isolement
worden opgeheven, evenals de stad
Amersfoort, wegens den allertreuriglten
toestand aan den mond van de Eem
door den daar in de Zuiderzee bestaan-
den lagen waterstand, een betere toe
stand zou geschapen worden voor de
scheepvaart rn een belangrijke verkor
ting van vaanijd voor massale goederen
van den Boven-Rijn voor slad en
geving zou woiden verkregen.
Tevens zou bij de aanwas vai
Nederlandsche bevolking en de
name van de scheepvaart voor beide
meer weik worden verkregen.
Uit dit alles blijkt, dat bij de ki
van het Geldersche Valleikanaal, handel,
landbouw en industrie en daarbij vooral
niet te vergeten de scheepvaart ten
zeerste zouden worden gediend.
Dit vindt men niet terug bij der
Utrecht— Wijk—Tiel.
Bijzonderheden
over Amersfoort.
I)e Luiaard.
29 September 1780 verkochten Jan
van Werden, Janneij; van Werden en
Cornelia van Werden, allen woonachtig
in dezer Stads Viijheid en wel op de
Bleek, genaamd de Luiaard aan mtjuf
frouw Johanna Moesman, weduwe van
Thomas van den Bergh, de volgende
bleekersinstrumenten en benoodigdhe
deneen groote loogkctel f 75, een
kleine dito en een aker f 22, zes krui
wagens en een slede f21, een kuip 15
stuiver, vijf gieters fl en 10 stuiver er
een rolwagen f12 en 10 stuiver, alles
te samen voor f 163 5 stuiver.
Zij namen ze weer terug in huur ad
14 gulden 'sjaars, zoolang zij op voor
melde bleek, den Luiaard bleven wonen,
Brouweiijen de Kroon en de Eenhoorn.
10 Eebr. 1750 dragen de executeurs
in den boedel van Jacobus van Muij-
:n aan Aalbertus Cobbe een huls en
brouweiij over genaamd de Kroon in
de Crommestraat, tusschen de brouwerij
den Eenhooin en het Steegje.
Uithangborden de Rijzende Man en
het Wapen vao Leijdeo.
1654. Calharina van Dijk wed. Adrlaan
van Wijngaarden, rlwaar de Reizende
Man uithangt op den hoek over de
Nieuwstraat in de Langestraat. Op den
anderen hoek hangt het Wapen van
Leijden uit bij den Veer; chipper Abraham
van Stuyveüberg. De huizen waren
genummerd Campbinnen no. 18 en 19.
De Koitegaerd.
De Konegaerd of het Corps de garde
was in 1770 een huis aan de Westzijde
van de Appelmaikt, achter in de Pa-
penholstede uitkomende.
Portaal van Sint Joris.
29 Maart 1586 besloten een portaal
te maken aan Sint Joris aan de zijde
in de School (Appelmark!)
Kerk van Heiligenberg.
2 Juli 1588. De Kerk op Heiligenberg
wordt afgebroken.
Vaslenavond.
3 Febr. 1619. Verbod zich met Vasten
avond te vermommen, met den rom
melpot te gaao enz. Komt telker-jare
De Montade.
5 Juli 1619. De Papenhofstede, van
ouds genaamd de Montade had eigen
rechten.
H. Geestkerk.
10 Oct. 1653. Zolder, pothuis en
onderrutm der H. Geestkeik te verhuren.
Doodkisten.
29 Mei 1654. Belasting op de dood
kisten, om het spits van den O. L,
Vrouwetoren weder op te bouwen.
Sint J<
De Sint Joostenbrug lag tegenover
de Sint Joostenstraat, welke straat door
liep tot op den Singel en op de Breedo-
slraat uitkwam.
De Hellcbrug.
De Hellebrug, voordien alleen om
over ie gaan, wordt in 1656 veibrced,
waardoor cr ook wagei s over kunnen
rijden.
De Appelmarkt.
In Augustus 1623 wordi het Kerkhof
van Sint Joris nog eens ge- ll -nd en tol
Appelmaikt ingericht, welken naam het
nog draag'.
De Varckensmarkt,
1 November 1619. Verbod om vuil
nis te laten liggen op dt Vmckensrnarkt.
1659 lig- het huis de Blauwe Hand op
de Varckensmarkt.
Regenten van Sint Peters Gasthuis.
9 Juni 1634. Regenten van St. Peter
gasthuis moeten zijn: R-mmschen en
Protestanten in gelijk ge'rl
De Utrechtscheweg.
25 Juni 1649. Weg van Utrecht ge
maakt, lijnrecht van 'i gerecht van
Amersfoort, voorbij 'i gericht van Zeist.
Ketk op 't Zand,
29 October 1736. O, ening van de
Kerk op 't Sand.
De Windateeg.
27 Maart 1693. Subsidie van 200 gl.
voor het bouwen van een huis in de
Windsteeg tegen Sint Joiiskerk.
Binnenland
R. K. Handels Hoogeschool.
Te Tilburg werd de R. K. Handels
PIJNLIJKE
VOETEN
oei.
Hoogeschor I geopend door Mgr. H.
van de Wetering.
Dc Aartsbisschop heeft in diepge
voelde bewoordingen gewezen op het
groote moment in de geschiedenis van
het Nederlandschn Katholieke onderwijs.
Allereerst*, tno sprak Mgr. »moge
Ik hulde en dark- betuigen aan het
Curatorium, dal ds opdrach', 22 Mazri
1924 ontvangen, met zoo'o schitterend
iuccus heeft volbracht, zoodat heden
■eed» de R. K. Har.delshoogeschool
kan worden geopend, en wel zoo, dal
volgens de veiklarirg van den heer
Baron van Wijnbergen de verdere zorg
daarvoor aan het particulier initiatief
kan worden overgelaten en het Rijk
t een geldelijke bijdrage kan vol-
Ik acht mij gelukkig, dat ik, na in
Oc ober 1924 de R. K. Universiteit te
Nijmegen te hebben mogen openen,
ihans het voorrecht heb, de K. K.
Handelshoogeschool te openen, en ik
heb dezen morgen het H. Misr ffer op
gedragen om Goda tijksten zegeo over
ileze bi langrijke stichting af te smeeken.
Dat deze Hoogeschool niet alleen
voor de Katholieken recht van beslaan
beeft, maar voor hen bijzonder van hel
hoogste belang is, sai eenieder erken
nen, wanneer hij bedenkt, dat de Katho-
litken vroeger oin zoo te zeggen weinig
tf geen kans hadden voor hoogere
Staatabelrekkingeu in aanmerking te
komen en dientengevolge zich vooral
op handel en Industrie hebben toege
legd, zoodal wij ook ihans nog onder
handelaren en industi Srlen betn kkelijk
veel Katholieken tellen. Nu is het plicht
te zorgen, d..t ook deze stand diep
doordrongen worde van de christelijke
beginselen, opdat bij het streven naar
ffelijke welvaart de hor.gere bihngui
:t uit het oog worden verloren. Het
Geloof toch leert ons, dat «ij een ander
en hooger doel hebben na te streveo
dan winstmaking en kapitaalverhooging,
zelfs meer nog, dat het kapitaal, dal
«ij bezitten, ten slotte slechts een leen
goed is, ons lijdelijk toevertrouwd, waar
wij rekenschap aan God zullen
hebben te geven.
Ook leert het ons, dat het zuiver
economisch optreden niet in strijd mag
komen met de zedelijke en rechtsnor-
welke heel het streven der men-
schen beheerschen. Verder leert het
dat zij, die met ons in het be
drijfsleven samenwerken, als wij kinderen
zijn van eenzelfden God, broeders
Jezus Christus, redenen, waarom wij
hen moeten beminnen.
De hoogerc beginselen van recht
vaardigheid en naastenliefde moeten
geheel het economisch leven beheer-
n, en daarvan alleen is de redding
dc maatschappij te vrrwschtcn,
Eetst dan wanneer de christelijke be
ginselen van rechtvaardigheid en nans
'colicfde ten volle gitfetbiedigd worden,
;a! de moderne ioduatriüilc en c miner
üele ontwikkeling met alle wonderen
der techniek ten volle haar taak ver
vullen en een zegen zijn voor de gc-
heele maatschappij.
Moge de opleiding, aan deze Hooge
school gegeven, daartoe zeer veel bij
dragen, dao zal zij ten volle beant
woorden aan het grootsche doel van
hare 9tichting.«
Da nieuwe Motor- en Rijwlelwet-
Op 1 November a.s. treedt de nieuwe
Motor- en Rjjw:elwet in werking.
Ia die wet wordt bepaald, dal de
'jjbewijzen slechts twee j >ar geldig sullen
zijn.
"*ir voorkoming van stognntie grldt
echter als overgangsbepaling, dat voor
het vernieuwen van de rijbewijzen, al
gegeven v«lór 1 November 1925, nog
eenigen lijd geleger held bestaat.
Om moeilijkhed' te voorkomen zal
een ieder dus m eten nagaan, of zij
rijbewijs al of niet vóór 1 November
1925 is afgeven. L.dien dat wel het
geval .is, is h t -.oodzakelijk terstond
een nieuw tijbei» ij* aan te vragen, AU
men het insei den d i aanvrage wordt
gewacht, kan voor ren vlotten gang
van zaken niei wonletj ingestaan.
Terloops wordt er nog aan herinnerd,
dat zij, die een rijbewijs hebben, dal
afgegeven ia vóór 1 Mei 1924, geen
vasrd'gheidsd ploma behoeven over 'e
leggen, echter wel een geneeskundige
verklaring, portret enz.
Hoe moet worden gehandeld mei
'ijbecijzen, die na 1 November 1925
z)n afgegeven, zal nader worden be
kend grmaakl.
Os bakkers en ds Arbeidswet
Het Ceiilraal Verslag der arbetds-
nspectie constateert cpnieuw, dat de
Arbeidswet door bakkers nog steeds
schromelijk wordt overtreden, Niet min
de' dan 1046 processen verbaal wer
den opgemaakt. In bankctbakkeijen
komt veel verboden Zondagsarbeid voor.
Daar blijkt uit, dat er aan deze wel
Is hapert, merkt het »Hbl. op. Er
ordt zelfs beweerd, dat de wet in
sommige streken van ons land practisch
wordt geregieid, ook wel dat m :n soms
bij 't bouwen van nieuwe bakkerijen
rekent op het moeilijk maken van de
controle.
De toestand is langzameiband on
houdbaar gewoiden en de eerbied voor
wet eischt, dat er iels gebeure. Eeo
'uw onderzoek naar den waren toe
ird en ingrijpen schijnt noodig I
Roods reflectoren verplicht-
De nieuwe motor- en rijwielwet, die
1 November in weikiog treedt, boudt
de bepaling in, dat fietsen en voertui
gen des avonds met roode riflectoren
dienen te tijden. Men dient zich dus
an tijdig te voorzien, Van deze
bepaling zijn kinder- en kruiwagens
uilgesloten.
Amersfoort
.BernadetteEen mirakel van Lourdes
Op 23. 24. 25 en 26 October zal In
de groote zaal van de Sociëteit «De
Valk* het prachtige filmwerk -Berna
detten een Mirakel van Lourdes ver
toond worden onder Directie van het
Filmspel »de Fadm*. De iilm geeft in
eerste gedeelten eenige episoden
het leven der Zalige Bernadette
Suubirous. Vertoond wordt hoe het
oudige kind de zorg voor de schi
pen wordt opgedragen. Wandelend mi
eenige vriendinnetjes langs de rivier de
Gave, komen zij aan de grot van Mai-
sabielie. Daar gekomen ontstond
een vreemd geluid en opziende
ziet het verschrikte kind een wol
schoone Vrouw. Thuis gekomen
haalt het kind het gebeurde aan hare
ouders en verkrijgt toestemming om
naar de grot weer te keeren. Na her
haalde verschijningen spreekt de schoone
Vrouw den 25 Maart 1858 lot Berna
dette, de woorden «Ik ben de Onbe
vlekte O.itvangenisz. De j>«beuiienia
verwekt groot opsien en na een streng
verhoor van Bernadette gelast de Com-
iris van Politie de grot te sluiten.
Manr een onzichtbare macht overwint
tegrnweiking van de nveiheid.
Napoleon III vernemend wat is voor
gevallen gelast de grot te heropenen
in stonde af aan stroomt de menigte
de gezegende plaats, Bernadette
treed in het klooster van Neveis onder
naam van luster Maria Bernard.
De film vertoont vervolgens hot
Pierre Montbrcuil, eeu talentvol schrij
ver, zich vroolijk maakt over hen die
gelooven in de wonderen van Lou'des
totdat hij met zijn zwager Paul Dela-
rechr, een vurig Katholiek, Lourdes
bezocht en daar een arme lamme vrouw
plotseling siet genexen terwijl het H.
Sacrament in processie voorbijtrekt en
d sicken een voor een den zegen ont-
ingen, Hettwtede wonder geschiedde,
de ongeloovige schrijver buigt zijn knie
i erkent de wonderen van Lourdes.
Deze slichtende Iilm zal niet nalaten
indruk te maken. Zij die het geluk had
deo Lourdes te bezoeken, zien nog
eens weer de heerlijke nogenblikken
daar genoten, voor zich. En degenen,
die dit voorrecht niet hadden, kunnen
zich een duidelijke voorstelt ng maken
van Lourder.
Tekstboekjes met prachtige foto'
zijn nu reedi verkrijgbaar voor den prijs
van 20 cent.
Vele g instige beoordeelingen mocht
de fi'm in de pers ontvangen. De Echo
de Paris* schrijft: »Le Miracle de
ANDERS DAN ANDERE
Verzekerlng-Maa(schappl|cn Is de Nederlandsche Ver««kcrlng-Maalscha|ipi|
„ST. WILLIBRORDUS"
Vcrtekerd kapitaal RUIM ELF MILI.IOKN GULDEN.
ZIJ besteedt een grool deel der Nelto-WInnt aan zieke en iwakke verzekerden
Thans worden cr ZES patiënten In Sanatoria verpleegd. Ons streven Is aan
"T verpleglngswcrk de grootst mogelijke uitbreiding le geven. Door Uwe
CATHARIJNESINQEL 48, UTRECHT
en door hare vertegenwoordigers.
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Üracht no. 4 - Telefoon no 304
Dt'xkumiigtt voorlichting bjj den aan- en verkoop van Effecten
Verhuring van Lips safe-loketten
Verzilveren van coupons Hundelscredieten •- Incaweeringen
Bpaar-deposito's rente 4 pet.
Lange avonden... aangename verpoozing
Dit be rotkt U door uw PIANO, ORQEL of
RADIO-TOESTEL te betrekken van dc
Havik 29 Amersfoort Telefoon 773
Nieuwe Piano's 1575Orgels f 190.
4-Lamps Radiotoestellen geheel compleet met plaat-
stroomapparaat, luidspreker. PhlTlpshunpcn, enz. 1215
Langdurige garantie Betaling naar overeenkomst
Lourdes* sal door geloovigen ontvan
gen woidct) met groote voldoening en
de rirt-geloovigen sullen een indruk van
oprechtheid rn indealisme ontvangen,
waarmede zij niet kunnen nalaten hunne
oprechte instemming te betuigen.*
Velen sullen zeer zeker een der
avonden waarop deze film vertoond
zal worden vrij houden om dit schoone
gaan zien.
Het is en blijft altijd een schilder
achtig schouwspel, een jachtstoet die
slch gereed maakt tot hrt vertrek,
schrijft het Ameraf. Dagblad.
Dat kon men weer eens duidelijk
gadeslaan aan de overweg bij de Vla»
akkers, waar de meel plaats vond voor
de openingsjscht van de Komnklfke
Nederlandsche Jachtvereeniging. En spe
ciaal de openlngnjachl trekt ieder zel
en serr veel deelnemers. Wij telden
een 50 tal. waaronder ééns dame.
Dank zij het mooie weer heerschle
onder de deelnemers de beste stem
ming, al moeten wij er terstond aan
toevoegen dat ook bij minder gunalig
de jachten van de K.N.J.V. nlni
ten mirlukkipg rijn geweest. Doch
het is eenmaal een feil dat alles er lirel
anders en veel vroolijker uitsiet als dc
zon schijnt, dan wanneer een drollige
regen het jachtgenot komt verstorm
Nu had mei daa over echter geens
zins te klagen. I'ege" kwart over twee
verscheen de meute, 14 koppel, die er
voor zoover «ij konden nagaan uitsta
kend uitzag De honden schijnen het in
hun nieuwe tehuis achter Oud Leusden
bert te kunnen uithouden, waaibij na-
lijk de vele goede zorgen van Tom
Champion niet weinig zullen bijdragen
Voor het vertrek weiden de detine
er s op hartelijke wijzr toegesproken
I verwelkomd door Baron Renters,
terwijl ritmeester Westerouen van Mei
teren «en telegram van ge'ukwensch
van dc Veluwkchc Zuslervrr-
eeniging. Hierna nam de jachtrit een
aanvang. Het parcours liep van dt
Vlasakkers over de Palis tn I <ngs de
Pyramide naar de Leusdensche heide,
waar het eindpunt wis Zoowel hier als
bij de meet aan de Vlasakkers, was de
belangstelling van het publiek vrij groot.
De jachtrit self had een vlot vei loop,
de honden liepen zeer snel soodat
ieder vol lof en tevredenheid was u
deze openingsjacht.
Gedeputeerde Staten maken bekend,
dat op Dinsdag 18 October tc Uirecht
eene openbare vergadering
College zal worden gehouden
handeling van de door
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langestraat 84 Tel«f. 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Tcckcnbenoo-
digdheden. - Advcrtcntic-Bureau
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Ie. A. van Wijngaarden en vijf andere
ingezetenen der gemeente Amersfoort,
2e, het Bestuur van het Comil. voor
de oprnbare scholen te Amersfoort In
gestelde berriepen tegen het besluit dd.
14 Juni 1927 van den Ried dier ge
meente, waarbij aan het Chr. Nat.
Schoolonderwijs te Amersfoort de gr-
rrangde medewerking wordt verleend
mor de ontvangst van de gelden voor
itfchtlng van eene school voor gewoon
lager onderwijs en voor aanschaffing
van schoolmeubelen, daaronder begre.
pen leer en hulpmiddrleo.
Amersfoort'» Kspltsllsmt.
Onse gemeente herbergt 12 burger*,
die t 41.000 en meer Inkomen 'tjaara
rten. Het totaal belastbaar inkomen
dit dozijn hoogst gewaardeerde
Ingesetenen beloopt f833 900.
Het grootst aantal lugeseleneu, n I.
5890, moet sien rond te komen met
een belastbaar inkomen van f 50 tot
f1200 'sjaars, Hun gezamenlijk belasf-
'nar inkomen basnmt f j..04 460,
Dm volgen 16 37 aangeslagenen met
en belastbaar inkomen van (1300 tot
3000, lot een totaal bedrag aan be
lastbaar Inkomen van 3 048 300.
en irkomen van f 10.000 tot
f 20,000 'sjaars h rbben we er 97 in
ons midden mei een inkomen van totaal
f 1 339 100.
Het totaal belastbaar ukomen der
Amcrafoortschc burget ij wordt getsxeerd
op ruim 13 milliuen.
In 1923 wae dat inkomen bijna 14
mlttloen.