Pianohandel S. Duijker
Kantoorboekhandel F. A, TULP
Vulpen
houders
Vulpot-
looden
R. K. Spaarbank - Amersfoort
Bel dan op No. 42
DE EEMBODE
R. K. Nieuws- en Advertentieblad voor
Amersfoort en Omstreken
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per
3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10. Afzonderlijke nummers 10 ct.
Dinsdag 28 Nov. 1927 - No. 70
Een en Veertigste Jaargang
KANTOOR: LANQEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT D1NSDAO- EN VRIJDAOMIDDAQ
Advertentlgn 23 ct. per regel. Billlike tarieven voor handel en nijverheid
bij geregeld adverteeren. Advertentlgn moeten Dinsdag en Vrt|dag vddr
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd
Verwijt het der jengd niet, dot zij
uw wijsheid mistdat is juist haar
geluk en haar bekoorlijkheid.
Bijzonderheden over
Amersfoort,
DOOR A. F. VAN BEURDEN.
Rumoer.
28 Sept. 1565. Op Woensdagavond
1* omtrent die clocke i
groot en ondragelijk rumoer ontslaan
op straat. Uit de Breestraat nai
Crommeatraat tot de Langeatraat
wierp met steenen en pannen sis anders-
eins Evert Bosch werd hierbij gewond.
Men roept de herbergiers, waar de vech
ters gedronken hebben, om de namen
dier personen, na den middag kenbaar
te maken aan de Regeerirg.
Offerwas.
25 Mei 1566. Bepalingen omtrent den
verkoop van bijenwas,tie get fferd wordt
bij het beeld in ODte Lieve Vrouwe
Kapelle.
De bedevaartgargers fferden kleine,
dunne wassen afdrukken vaD oogen,
beenen, armen en voeten als tff-r ter
genezing hunner kwalen. Dete werden
te samen gesmolten om daafvan kaar
sen te maker, Deee seer oude wijze
van r fleren geschiedt nog steeds b.v,
te Kevelaer, O. L. Vr. Btxmeer, H.
Bloed, Ommel O. L. Vr,, Scherpen-
heuvel O. L. Vr. en elders.
De markten.
22 April 1568. De leermarkt zal ge-
h( uden worden op bet Havik, daags na
de paardenmarkt en de ossec markt, die
op St. Dionisiusavond gehouden wordt.
Op de heiligendagen zal men geen
krakelingen verkoopen op den Hof, de
Botter bank of het Kerkhof.
Vergaderplaatsen.
9 Maart 1571. De burgers van de
Brrul zullen nadat op de klok g slagen
is op de Verkenmarkt te samen komen.
Die van de Langeatraat aaD de Kamper
poort en die van de Crommestraat op
den Hof.
18 April 1571. De lakers, die men
de dikke noemt en met St. Joris te
voet besegeld zijn zullen wegen 26 pond.
Notenboomen.
23 Juni 1571. Geen noten van de
notenboomen op de Ctogels af te
Ordonnantie van /llva.
17 Dec. 1571. Goed toezicht op de
Stadspoorten door de burgers te houden.
Geen vagebonden in de stad. Geen
vreemde luisteraars lusschen poort en
hamei of afdalende poorthek. Bij brand
t; helpen. Alle gilden en broederschap
pen in de processie.
De Gilden.
5 Juli 1572. De Gilden der smeden,
wevers, kleermakers, bei) houwers, kra
mers, dragers, schoenmakers verklaren
eendrachtig de stad Amersfoort tot be
hoef van Zijne Majesteit den Koning
getrouwelijk te helpen bewaren. De
stad wordt in staat van verdediging
gebracht.
Processie.
13 April 1573. De Regeerders ordon-
neeren, dat alle de Gilden O.izer Lieve
Vrouwen Vaart in de processie zullen
gaan zonder harnas of geweer in maniere
als ze gewoon zijn te gaan op H. Sacra
mentsdag, daarbij hun toortsen te laten
dragen door de jongste Gildebroeders.
Leusden.
Op last der Amersfoortsche Regeer-
ders ging de Schepen Wouter van Bijier
uit Amersfoort een bezoek brengen aan
de kerk van Leusden, om te zien of
men die voor den Gereformeerden pre
dikdienst zou kunnen gebruiken. Hij
bracht over zi|n bezoek op 10 juli 1590
voor 't gerecht een rapport uit,
beeldenstorm en de verdrij'
pastoor de kerk verwaarloosd had.
Hij had de kerk met Boldewijn
Jochemez. bezocht. Deze predikte te
Leusden en in 'i Gasthuis te Amers-
De kerk was open, de deur was
verdwenen, geen venster noch glas was
Vppmeer in, het dak was lek-; de graven
Wagen als molshoopen het een over 't
ander. Verder lag de kerk vol steenen
n stof.
De [eplaetse was nyet brquaem omme
te prediken*.
In den toren was de klok weg en er
werd niemand aldaar meer begraven.
De Regeerders van Amersfoort be
valen dat er alle Zondagen gepredikt
moest worden wel te verstaan naar de
nieuwe leer. Dat de kerk midden in
het kerspel ligt en dat zij gereed ge
maakt moet worden.
Bovengenoemde Van Bljler was met
eenige anderen ook belast met de refor
matie der scholen te Amersfoort.
Hoe men kosters benoemde.
Wordt besloten, dat Steven Stevens
en Chiistiaan Horckstraten zullen loten,
wie koster van St. Joris zal worden.
Wien het kosterampt niet valt, zal recht
hebben op het eerstopevallende koster
ampt of portiersampt naar zijl believen,
als dit niet van te voreD aan een ander
beloofd Is 16 December 1594.
St, Thomasviering.
De Regeeriog van Amersfoort ver
biedt aai, een ieder op St, Thomasdag
te »thomassen« met bezems, fakktls,
steeoen of eenige andere »insolentie«
op eene boete van tien stuivers, die
de ouders verplicht zijn voor hunne
daarmede betrapte kinderen te betalen.
Glas met wapen
18 Dec. 1594. Aan Vincentius
Deurn, Bedienaar des Godd. Woord
alhier wordt hem een glas met het
stadswapen in zijn huizing toegestaan,
lts dat dit gesteld worde digno loco,
een waardige plaats.
De gulden Zwaan,
9 Nov. 1663, Op rekwest van Peler
Aertzen heibergier in de Gulden Zwaan'
wordt aan Hendrik de Wijs bevolen nog
een tweede bord bij het reeds uitge
hangene te maken en anders zijn Gulden
Zwaan in te trekken 9 Nov, 1663.
Lange avonden... aangename verpoozing
Dit ba reikt U door uw PIANO, ORGEL of
RADIO-TOESTEL te betrekken van de
Havik 29 Amersfoort Telefoon 773
Nieuwe Piano's f575.— Orgels f 190.—
4-Lamps Radiotoestellen geheel compleet met plaat-
stroomapparaat, luidspreker, Philipslampen, enz. (215
Langdurige garantie Betaling naar overeenkomst
Bij het monument van Jacob v. Campcn
in Sint Joris
D' Aerts Bouheer uit den Stam
Van Kampen, rust hier onder
Die 't Raedhuys 't Amsterdam
Geboud heeft, 't achtste wonder
Jacob van Kampen
Obiit, 13 Sept. 1657.
Opschriften op alle kerken.
Op alle Amersfoortsche kerken werd
6 Febr. 1795 een opschrift geplakt
den volgenden inhoud
Hier eert men God, borger, wie gij
zijt, stoort dezen eerdieD9t niet I lei on
adore Dieu, cltcyen, qui que tu Sols.
oe trouble pas ce Cuite. F. C. van
LiUer, Maire.
Amersfoort
Geloof en Wetenschap.
Op den tweeden avond van Jit seizoen
onthaalde Dr. Jos. ter Heerdt de leden
op een bevattelijke verklaring van de
overdracht en de omzettiDg der radio
golven in muziek en spraak.
Voor het overbrengen, aldus spr., van
radioseinen in bet algemeen wordt ge-
biuik gemaakt van de aether, een door
aangenomen zeetijke materie waar
de geheele wereldruimte door
drongen is. Deze stof is dezelfde waar
door ook het licht van b.v. de zon,
aar oni toekomt. Wordt deze aether
i.l. in trilling gebracht, dan maakt du
de indruk van licht op ona oog. Van
het aantal trillingen per sec. hangt nu
af hoe deze indruk is. Dete trillingen
plinten zich voort met een snelheid
in 300.000 K.M. per sec.
Deelen we bet aantal trillingen op de
snelheid, dan krijgen we degoflsngte,
Is de golflengte nu zeer klein daD nemen
we violet licht waar, de langste golven
door ons oog waarneembaar geven den
mdruk van rood. Behalve deze zijn nog
een groot aantal kleinere gofl.-ngten
welke wij niet als 1 c.'it waarnemen o.a.
Rfi ilgenstralen, ook zijn er nog een
aanlal grootere welke we ah warmte
stralen waarnemen en tenslotte nog
grootere welke aan de radiogolven zijn.
Het was Heinrich Hertz die het
bestaan dezer golven het eerst aan
toonde. Het komt er nu dus op aan
een oog of oor te maken welke
deze golven hoorbaar maakt. Branlry
komt de eer toe hiervoor een middel
gevonden te hebben In de s.g. coheren,
een buisje gevuld met metaalv^Uel, wat
geleidend wordt zoodra dit met deze
golven in aanraking komt. Marconi was
de eerste welke hiervan een prictisch
gebruik maakte voor bet oveibreogen
van gedachten.
Om onze golven nu op te vangen
maken we gebruik van een vangdraad-
antenne, wordt deze getri ff en dan
wo dm hierin electrizcbe stroompjes op
gewekt. Heeft deze ontvaogantenne
nu dezelfde elcctriscbe eigenschappen
als de zendantenne, dan tullen deze
stroompjes het sterkst weergeven.
Om dit nu te bereiken makeo we ge
bruik van een spoelvormig-gewonden
draad (zelf inducliespoel), welke de
eigenschap beeft traagheids verscbijcse-
ten op te wekken en een electrisch
vat (condensator). Maken we deze
beiden veranderlijk, dan kunnen we
onze antenne z.g. in resonantie biengen
(afstemmen), met de zendantenne.
Brengen we nu een telefoon aan in
deze leiding, dan zouden deze stroom-
wisselingen hoorbaar worden waDneer
die trilling niet te snel was. Om dese
nu te reduceeren maakten we eerst
gebruik van een gelijkrichtcr kristal of
lamp, detectorlamp, De electrisch:
stroompjes worden hierin nu in een
voor het oor waarneembaar en door
de telefoon of luidspreker hoorbaar
aantal trillingen gebracht.
Na de pauze behandelde spr. de so
ciale beteekems van den radio-omroep.
Spr. vergeleek deze lijd met dien van
de uitvinding der boekdrukkunst. Bracht
deze vinding de menschheid met reuzen
schreden vooruit door de snelle ver
spreiding van de gedachten, hoeveel
te meer is dit het geval met de radio.
We kenneo reeds lang den invloed
van het geschreven woord maar hoe
veel machtiger is dat van het ge
sprokene wat op hetzelfde oogenblik
waarop het geuit wordt dikwijls door
honderdduizenden wordt aangehoord.
Wat een niet te benaderen invloed
moet dit uitoefenen op cultuur en welen-
schap.
Wat een niet te schatten waarde
moet dit hebben voor propaganda. We
kunnen thans met recht zeggen we
spreken voor de gebeele wereld. Heeft
onze g<eerbiedigde Koningin niet ge
sproken en is ze niet op bet zelfde
moment door de geheele wereld ge
hoord, gehoord ook djor onze laod-
genooten in het verre oosten wat een
indruk moet dit op hen gemaakt heb
ben de stem uit het moederland. Ie
het dan wonder, dat de theosofen in
Australië dezen macht begrepen en ze
onmiddellijk aangrepen tot verspreiding
van hun idei Sn, het bolsjewisme in
Rusland eveneens.
Mogen wij Katholieken dan achter
blijven. Neen. Wij moeten op de eerste
Wij moeten du middel gebruiken. Wt)
zijn verplicht om een zoo groote gave
Gods te rxploiteeren tot Zijn eigen
verheerlijking.
Beter nog dan de pers is de radio
het middel tot verspreiding van onze
(degen, tot het bekendheid geven aan
onse leer, onze cultuur onze wetenschap
pen, onze kunst. Is het geen wereld
missieactie. Het is geen amusement
alleen maar op de eertse plaats eer-
groot en machtig middel wat wij als
Christen niet kunneD, maar moeten
verplicht sijn te gebruikeu en te steunen
lot heil der menschheid en meerdere
eer en glorie van God.
Een hartelijk applaus loonde spr. voor
sijn «eer mooie ea bevattelijke uiteen
zetting.
Na Spr. bedankt te hebben her-
moerde de voorz. nog even aan den
avond van Dom Franco de Wijels
»De bereeniging der kerken* op
29 December a.s. ep kon tot zijn groote
vreugde nog meedeelen dat het, 'l
bestuur is mogen gelukken onzen grooten
acteur en declamator Albert van Dal-
te engageeren die samen met
Sara He yblom in Januari voor G. en
W. zal optreden.
J. BOEKENOOGEN.
Secretaris.
Genssntsriid.
Dinsdag 13 December sal de ge
meenteraad dee avonds om 7 uur bijeen
komen en o.m. de volgende sskrn
behandelen
Benoeming van de leden der Raads
commissies.
Benoeming van Curator Gymnasium
wegens periodieke aftreding.
Benoeming lid Commissie vso toe
zicht M'ddelbaar Onderwijs wegent
periodieke aftreding.
Benoeming lid der Commissie vat
toezicht Liger Onderwijs, wegens perio
dieke aftreding.
Benoeming lid Commissie van toe
zicht op het Voorbereidend onderwijl
-wegens periodieke aftreding.
Benoeming van een ouderwijzere
aan school no. 12.
Advies van B. en W. naar aanleiding
in het verzoek van het bestuur der
R. K. Jongensschden, geiden voo
aanschaffing van schoolbanken en leer
middelen voor de school aan de Schim-
melpeoninckkade beschikbaar te stellen.
Overneming der plantsoenijns van de
stichting St, Ansfridus en beschikbaar
stelling van de benoodigde gelden tot
lerbeieriog.
Advies van de Commissie van Wet
geving naar aanleiding van het adres
van het bestuur van den Bood tegen
het schenden door het vloeken van
Gods heiligen naam, houdende verzoek
maatregelen te nemen om dit kwaad
te bestlijden.
Vethooging subsidie voor de Com
missie voor Kindervoeding voor 1927.
Voorstel van B. en W. om subsidie
te verleeoen asn N. Hilversum ten be
hoeve van den autobusdienst.
Voorstel vso B. en W. tot het
rekenen door hel Woningbedrijf
het Gasbedrijf vin den grondprjjs in
verbind met den bouw van 48 wonin
gen op het terrein aan de Eemstraat
i Gaslaan,
Herzien van den canon nopens de
in C. Schniedewind in erfpacht uitge
geven en nabij den Heiligenbergerweg
gelegen perceelen tuingrond.
Overnemen van het Rijk c.a. van de
Van Campenstraat en een gedeelte van
den Appelweg.
Voorstel om gedeelten van het trek
pad onder Baarn en een perceeltje
iletgrood onder Hoogland te verhuren
in Mej. Botterblom.
Onderhandscbe verhuring van bouw
land aan Randenbroekerweg, Hoogc-
eg en Heiligenbergerweg.
Onderhandsche verhuri-g van een
gedeelte trekpad en rletgrond onder
Hoogland en Baarn aan W. Dorresteln.
Onderhandsche verhuring van bouw
land, aan en nabij den Leuaderweg aan
L J. van Nieuweohuisen.
Onderhandsche verhuring van bouw
land nabij den Hoogeweg aan J. L ick
horst.
Verhuring van grond nabij den Ouden
Soeslerweg aan C. P. van Maurik.
Onderhardsche verhuring van een
lis met grond jan de Barchman Wuy
lierslaan aan W. van Goinga.
Verkoop van bouwterrein aan de
Zuidzijde van de Pauwstraat groot pl.m,
778 Ma. voor f 4700 aan A. Jansen.
Verkoop van bouwterrein aan den
Ouden Soeaterweg groot pl.m. 681 M'
voor f3800 aan de Woningstichting
-Goed Wonen*.
Verkoop bouwterrein aan de Cele-
besstraat groot p'.m. 974 M'.
f 5600 aan C. van Nieuweohuisen,
Langestraat 65
Amersfoort
Leesboeken
Kleurboeken
Mobaco
bouwdoozen
Nieuw I
Erector en
Matadordoozen
Plakplaten
Aankleed-
poppen
Bed1
Fotoalbums
Luxe post
Pressepapier
I^ai==i
onder controle Centrale accountantidlenst Ned. Boerenbond
Qocdgekeurd bi] Koninklijk Besluit d.d. 14 Maart 1913, no. 08
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden
worden gehouden in net R. K. Spaarbankgebouw
BREEDESTRAAT bij de LANOEGRACHT
des ZONDAGS van 12 tot 1 uur; WOENSDAGAVONDS van 7
tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur.
Dadelijk ingaande rente 3°/,0 pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
KassierAmsterdamsche Bank.
Van gemeentewege weid aanbesteed
het vetbreeden en tioleeren van een
gedeelte Arnhemscheweg en gedeelte
Leuaderweg, het aanbrengen van tegel-
trottoirs en het maken van bestratingen.
Inschrijvers
Hoogevest f37.810; F. Ruitenberg
f28.400; Maanen, Arnhem f30.770;
Lager we y f35,887; Bartels, Zwolle
f 38 600 Renes, Utrecht f 38 701 Kroa,
Utrecht f39,460; Herder fli Geertscma,
Zwolle f39.600
Vuor het leggen van een brug over
de beek aan de Kattekampen schre
ven in
Bolle, Hilversum (17,990; Beton-
maatschappij (18 466; Hoogevest
f19 273; Gelrla, Apeldoorn 119.277;
Last Zn., Eikhuizen f19 440; Joe
les,den Haagf 19.934Industrie Beionm.
Amsterdam f 19.990Zeisier Betonijzer
bouw 31 324; Herder en Geeritema,
Zwolle (21 600.
De Vereeniging tot het houden van
Kunstbeschouwing enz., houdt eene
kunstbeschouwing van de werken van
E. Ltlcker te Nijmegen, in de sociëteit
Concordia op Zaterdag 3 Dec. van
half 2 4 uur en Zondag 4 Dec. van
10-4 ure.
Entree niet leden 25 C*ot, leerlingen
10 cent.
Van Rijkswege tullen worden ver-
kocht 44 boomen, alle gemerkt staande
op hel Iofanteriekaterne terrein aan den
Leuaderweg te Ametfoort (pare. 1) en
langs de Rijkswegen
EemnetHoevelaken (pare. 2).
Amersfoort—Renswoude (peic. 3).
VoltenhoveoAmersfoort (perc. 4)
Biljetten op segel vóór of 7 Dcc in
te leveren ten kaotoie van deo ontvan
ger der registratie en domeinen, Plant
soen 8 te Amersfoort.
Donderdag 1 December zal bet 70-
jarig bestaan der mililaire rijschool hier
ter stede worden herdacht.
Al dagen lang ia men reedt doende
met het aanbrengen van versieringen
Hebl U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort.
H. ELZENAAR
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langestraat 84 Telef 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Tcckcnbenoo-
dlgdheden. - Advertentie-Bureau
an met hst oefenen voor «en ruiterfeest.
De volgende dagorde is gesteld
Donderdag half 1 ontvangst der reü
nisten en gcnoodlgden, lunch.
2 uur voorstelling In de Rfachool.
Klasse sltoefenlngen klasse jonge paar
den csrouaselrijdsn door twaali offi
eieren in groot tenue springenvoor
stelling der msute van de Kon. Ned,
JschtvereeniglngcarrousMlrjjdcn door
leerlingen der School eoor Verlofaoffl-
cleren der Cavalerievoorrijden van
achoolpaardan door de instructeurs.
6 uur ontvangst der reünisten in
Concordia.
7 uur diner in de Rijschool.
Rij Boodschappen doen
geen PUROL vergeten