Tystalphone Edison
^ianohandel S. Duijker
DE EEMBODE
Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
voor Amersfoort en Omstreken
Vrijdag 1 Juni 1928 No. 18
Twee en Veertigste Jaargang
Abonnementen kunnen elke week Ingaan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per
3 maanden f 1.00. Bulten Amersfoort f 1.10. Afzonderltyke nummers 10 ct.
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRIJDAOMIDDAO
AdvertentlSn 25 ct. per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid
bfl geregeld adverteeren. Advertentlën moeten Dinsdag en Vrijdag vóór
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd
Geld verdienen op een wijze, waar
mede gij uw karakter of dat van
anderen doet verloren gaan, leidt
enslotte naar den a/grond.
Epistel en Evangelie.
FEESTDAG DER ALLERHEILIGSTE
DRIEl'ENHEID.
Les uit den biief van den H. Apostel
Psulus sbd de Romeioeo XI, 3336.
O diepte der igkdommen vsn Gods
wijsheid eo wetenschap! Hoe onbegiij-
pelijk zijn sijoe oordeelen eo onria-
speurlijlt zijne wegen I Wie toch hee ft
den zin des Heeien gekend, of wie is
zijn raadsman geweest? Of wie heeft
Hem eerst gegeven, dat het hem zoude
vergolden worden? Uit Hem Immers,
en door Hem en in Hem is sites Hem
zij de eer en de heerlijkheid in eeuwig
heid 1 Amen.
EVANGELIE
volgens den H. MatlhtusXXVII, 18-20.
Ia dien lijd sprak Jesus tot zijne leer
lingen Mij is gegeven alle macht in
hemel en op aarde. Gaat dus en leert
alle volken, ben doopend in den n:
des Vaders en des Zoons en des Heiligen
Geestes, hen leerend onderhouden alles
wat ik u bevolen heb. Eo ziet, Ik ben
met u al de dagen tot aan de voleinding
der wereld.
Liturgie.
Op den eersten Zondag na Pinksteren
vereert de H. Kerk op een bijzondere
wjjze bet groote mysterie der Aller
heiligste Drievuldigheid.
Na achtereenvolgens al de geheimen
van Christus' Verlossingswerk overwo
gen te hebben is bet billijk dat de
H. Kerk een rechtmatigen tol van dank
baarheid aan geheel de H. Drievuldig
heid aanbiedt.
Alhoewel wQ met den H. Paulus in
het Epistel onze onmacht bekennen
moeten en vol bewondering uitroepen,
dat de goddelijke raadsbesluiten ons
verstand verre te boven gaan, belijden
we toch met een onwankelbaar geloof
het groote geheim der H. Drievuldig
heid als den grondslag der christelijke
piediking en genade-uitdeeling«Gaat
dan, zoo zegt Jezus in bet Evangelie,
en onderwijst alle volkeren, ben doopend
in den Naam des Vaders en des Zoons
en des H. Geestes.
De apostelen hebben dit bevel van
hun goddelijken meester getrouw opge
volgd. In den naam der H. Drieëenheid
dienen zij het H. Doopsel toe en J:'
H. Geheim vormt ook het begin
het slot van hun prediking. Petrus stelt
bet aan het hoofd van zijn eerste her
derlijk schrijven «Aan de uitverkorenen
naar de voorwetenschap van God den
Vader, ter heiliging des Geestes,
gehoorzaamheid en ter besproeiing
het Bloed van Christus*. De H. Paulus
sluit zijn tweede schrijven aan de Co-
rinthiërs met den zegenweosch
genade van onzen Heer Jezus Christus
en de liefde Gods en de gemeenschap
van den H, Geest zij met u allen.*
Overal in de kerk vinden wij dan ook
van toen af bet geloof aan de H. Drie
ëenheid, en geen wonder is bet dat
we de leer van dat verheven geheim
aantrt ffenindegeschriften der H.Vaders,
in de beslissingen der algemeene Kerk
vergaderingen, in bet voortdurend leer
ambt der H. Kerk. »De Kerk die over
de gansche wereld tot aan bet uiteinde
der aarde verbreid is, zegt de H. Irenaeus
(gestorven omstreeks 't jaar 200) heeft
zoowel van de apostelen als van hunne
leerlingen hetzelfde geloof ontvangeD,
namelijk in één God, den Almachtigen
Vader en in Jezus Christus, den Zood
Gods, en in den H. Geest.* Eo de
H. Augustinus (gestorven in 't jaar 430)
verzekert »dat bij geen katholiek schiij
ver gevonden heeft, die als hij iets
schrijft over de H. Drievuldigheid niet
hetzelfde leert WBt de Kerk leert.*
Zoo is dit meest onbegrijpelijke mys
terie Gods volgens Christus' bevel ge
worden de grondslsg der Evangelie
prediking en der genade uitdeeling.
Moge dan ook dit geheim voor ieder
van ons de grondslag, het begin
het einde zijn van geheel ons cbristeli
leven gelijk de Priester de H. Offeram
der H. Mis begint en voltrekt in d
naam der H. Drir eenheid, gelijk de H.
Kerk al de H. Sacramenten io dien
zelfden naam ons toedient, zóó moeten
ook wij onze dagtaak beginnen e
digeo tn den naam des Vaders t
1 Zoons en des H. Geestes, zóó
ieder gebod en ieder werk van den dag
n lofprijzing aan de H. Drieëen
héid, een voortdurend»Eere zij den
Vader, den Zoon en den H. Geest.
Voortaan zal, evenals vroeger, zoo
mogelijk geregeld, een korte verklaring
epistel of evangelie worden opge-
en. Wij vertrouwen dat zulks door
lezers op prijs zal worden gesteld.
pfpif'OMPIAOf
f 5000 te barer beschikking te stellen
voor het ontwerpen van een gewestelijk
plan voor Onst Utrecht. Gedeputeerden
adviseeren den Staten een subsidie te
verleenen van f 2.500
Watten maken.
Een Amsterdamsche kantonrechter,
heeft de ontdekking gedaao, dat het
we Motor- en Rijwielreglement door
redactioneele lacune in d:n aanhef,
volgens dezen rechtsgeleerde, bindende
kracht mist, als gevolg waarvan z.i. op
overtredingen van dit reglement geen
veroordeeling volgen kan.
KOflZEEPfAÖRIEKEriDEDUIf
V/HCHRPLEINE5DEN DOLDER.
WWKflfPPEH §BtWARfNTÖT30W-
De Juni-maand
is, zooals wij weten, toegewijd a
H. Hart van Jezus. Het hoogtepunt is
het feest van het H. Hart, na het octaaf
in Sacramentsdag, dit jaar dus op
Juni a.s.
De devotie tot bet H. Hart is de
beantwoording van Jezus' oneindige
liefde tot ons. Ze is de vereering van
zus' lichamelijk hart als zinnebeeld
in Zijn liefde.
Reeds lang geleden is deze devotie
begonnen, maar ze is pas algemeen
verspreid en bekend geworden door de
openbaringen aan de Z. Margaretba
Maria Allaceqoe. VooibI aan haar heeft
ezus zijn groote beloften gedaan
:n, die Zijn H. Hart zouden vere
In zijn laatste encycliek heeft Paus
Pius XI het nauwe verband aangetoond
tusschen bet Koningsschap van Christus
en de godsvrucht tot het H. Hart, tus
schen den Koning der huisgezinnen
de maatschappij en den eeuwigen,
steifelijken Koning, wiens rijk onwi
kelbaar is.
Aan deze devotie heeft onze God
delijke Zaligmoker vele genaden
voorrechten verbonden»Ik zal
huisgezinnen zegenen, waarin Mijn beel
tenis vereerd wordt.* «Overvloedige
zegeningen zal ik hun schenken in al
hun ondernemingen.* «Zij, die op de
Eerste Vrijdagen negen achtereenvol
gende maanden tot de H. Tafel naderen,
zal Ik de genade van volharding geven.
Op den Katholiekendag te Maastricht,
vorige week gehouden, is nog eens
bijzonder de nadruk gelegd op het feit,
dat de wereld alleen kan gered worden
van haar moreelen ondergang door het
christelijk huisgezin,waarvan de Christus-
Koning het middelpunt vormt. Terug
keer tot de kardinale deugden
soberheid, opcfferiog, eerbaarheid
godsvrucht in het huisgezin, welke
dreigen te loor te gaan door de genot
zucht, de onzedige mode, de sportver-
goding en zoovele andere hulpmiddelei
des duivels.
Daartegen front te maken is de be
doeling van de iotrenisatie en de toe
wijding aan het H. Hart in de huisgr
innen, het veihcffen van Jezus' God
delijk hart tot centrum van geheel
geestelijk leven.
Binnenland
Uitbreidingsplan Oost-Utrecht.
De afd. Utrecht der Vereeniging
Ned. Gemeenten heeft den Staten de
provincie verzocht een bedrag
Op grond hiervan heelt de kanton
rechter een aantal personen, die zich
hem te verantwoorden hadden
terzake overtreding van bepalingen
Motor- en Rijwielreglementlinks
lijden, geen verkeersteekens geven,
zonder licht rijden, rijden met onvol
doend functionneerecde remmen
schuldig verklaard,
op formeele gronden van rechtsvervol
ging ontslagen.
De ambtenaar van het O. M. die
deze zaken geldboeten m
angende hechtenis bad g
ëischt, heeft in deze vonnissen van den
kantonrechter berust, met uitzondering
ééa, waartegen hij appèl heeft
geteekend, teneinde in deze merkwaar
dige kwestie tot in hoogste instantie
uitspraak te verkiijgen.
Goolsche Kanalen.
De Prov, Staten van Noord-Holland
besloten den aanleg van een kanaal
van Hilversum naar de Vecht i
bedrag te steunen. Het
Hilversum naar de Vecht is zeker
groot belang te achten
gemeente Hilversum, doch ook van veel
belang voor geheel het Gooi. Door het
graven van bedoeld kanaal zullen vele
arbeiders werk krijgen
komende jaren van werkloosheid geen
sprake zijn. Wanneer het bedoelde
kanaal spoedig tot stand komt, zullen
meerdere gemeenten tot bloei komen.
Ook voor de neringdoenden
de belastingbetalers in het algemeen,
zal hel kanaal Hilversumde Vecht
•n uitkomst zijn.
Provinciale Wegen.
In totaal zal de provincie Utrecht
een wegdek van 114.6 K.M. in beheer
krijgen, waarvoor een uitgave
f5 000 000 noodig is. Gedep. Staten
deelen mede, dat jaarlijks een bepnald
bedrag uit de gewone middelen beschik
baar komt, dat aangewend kan worden
als bijdrage in de betaling
en aflossing van de nieuw te sluiten
leenicgen. Dit bedrag is gefixeerd op
'60.000, wat het gemiddelde is va
onderboudslasten, die gedurende
eerstvolgende zes jaren ten laste
provincie zullen komen. Het werkplan,
dat voor de eerste zes jaar is vastge
steld, zou volgens Gedep. Staten de
eerste twee jaren geen belasting'
zwaring meebrengen. De daarna intre
dende verhooging van het aantal op
centen is het hoogst in de periode 1933
:t 1942 (maximaal twee op
centen), waarna dit laatste weer gelei
delijk daalt, tot in 1956 geen invloed
te dezer zake meer merkbaar is.
Gemeentebestuur en Gemeenteraad.
In den Gemeenteraad te Soest is in
getrokken een eerder genomen besluit,
dat de ambtenaren, in dienst der ge-
bij afwezigheid van den Bur
gemeester, Wethouder en Secretaris,
iplicht zijn aan de raadsleden inzage
n bescheiden en inlichtingen te geven,
n en ander onder verantwoordelijk
heid van Burgemeester en Wethouders.
in-dwaze echt Soestersch besluit
Gedep. Staten medegedeeld, die
het volgende antwoordden
Tegen het raadsbesluit waai bij is
bepaald, dat de ambtenaren, in dienst
der gemeente, bij afwezigheid
burgemeester, wethouder en secretaris,
verplicht zijn aau de raadsleden inzage
van bescheiden en inlichtingen te geven,
een en ander onder verantwoordelijk
heid vao burgemeester en wethouders,
hebben wij de volgende bezwaren
In de eerste plaats wordt het geacht
in strijd te zijn met art. 183 der Ge-
Het Radiotoestel met een wereldreputatie
Alleenverlegenwoardiger
Havik 29 Amersfoort Telefoon 773
mrentewet. De verplichting van burge
en wethouders, om verant
woording af te leggen aan den Raad
,n die vergadering alle ver
langde inlichtingen te verstrekken, strekt
zich niet verder uit dan het dagelijksch
bestuur, zooals dat in art, 179 der Ge-
t is omschreven. Dit raads
besluit zou onder de verplichting tot
verantwoordingevenwel ook betrekken
de taak van burgemeester en wethou
ders, bedoeld in art. 126 der Gemeente-
romtrent dit college aan den
Baad geen verantwoording schuldig is.
Doch het raadsbesluit spreekt niet
in den raad maar van de raadsleden.
Een raadslid beeft als zoodanig slechts
bevoegdheid io de raadsvergadering.
Alleen dan kan hg gebruik maken van
de hem door de wet toegekende rechten.
Wenscht een lid van den raad burge
meester en wethouders ter verantwoor
ding te roepen, of aan dit college in
lichtingen te vragen, dan kan bij zulks
alleen krachtens een besluit van den
raad, waardoor het de raad is, die de
inlichtingen vraagt. Uitbreiding
recht van den raad, tot dat van hare
leden is een toekenning van een recht,
hetwelk de wetgever kennelijk
beeft gewild. Ook io dit opzicht is het
raadsbesluit in strijd met de
Van hoever strekkenden aard dit be
sluit kan zijn, blijkt, als men
merking neemt, dat onder het begrip
ambtenaren niet alleen vallen de
secretarie-ambtenaren, doch ook de
ambtenaren der politie, de onderwijl
Op grond van dit besluit zouden
de politieambtenaren verplicht zijn
treot justitieele aangelegenbeden, ook
al is strenge geheimhouding opgelegd,
en al betrrffen zij rijkszaken, waarvan
de burgemeester kennis neemt als hulp
officier van justitie, aan de raadsleden
individueel inlichtingen te verstrekken,
Ook zou het besluit tot gevolg kun
nen hebben, dat door de raadsleden
zooveel beslag werd gelegd op de ge
meente-ambtenaren, dat het e
den invloed zou hebben op hunne
werkzaamheden.
Het slot van het besluit kan de be
zwaren niet verzachten, doch slechts
verergeren. Het is toch praktisch on
mogelijk burgemeester en wethouders
verantwoordelijk te stellen voor inlich
tingen, welke zij niet hebben kunnen
Het besluit is dan ook niet alleen
strijd met de wet, maar ook met h
algemeen belang.ct
Handboekje A. N. W. B.
Verschenen is het handboekji
den A.N.W.B. voor 1928, dat niet alleen
den wielrijder en den automobilist,
maar voor den toerist in het algemeen
een verrassend groote hoeveelheid out-
lige gegevens en inlichtingen bevat, die
voor hem van belang zijn.
Elke toerist immers ziet zich bij het
vormen van zijo reisplan geplaatst
een aantal vragen wier beantwoording
hem niet altijd gemakkelijk zal vallen.
Waar vindt hij een goed onderdak
i tot welken prijs?
Met welke het verkeer beheerschende
igelen behoort hg rekening te houdeD
in de landen die bij bezoeken wil
Hoeveel sigaren mag hg in 't buiten
land onbelast meeoemen of hoeveel
invoerrecht moet hg ervoor betalen
met welke douanebepalingen heeft
't algemeen te maken
In welke landen moet bg een exl
automobiel-belasting betalen
Zomersproeten
nen spoedig door een pot
Spr U 101. Bij alle Drogisten
Op welke uren kan hg van de ver
schillende pontveren gebruik maken,
L ie zijo de tarieven
Hoe moet in het buitenland de weg
gebruiker rekening houden met de regels
in het verkeer?
Een beknopt, maar toch zoo volledig
logeigk antwoord, te geven op deze
j dergelijke vragen, is het doel
boekje, dat zoo klein en licht mogeigk
gehouden, opdat men bet gemakkeigk
den zak zal kunnen meenemen.
Aan de samenstelling van het Hand
boekje en aan bet geregeld bghouden
daarvan, wordt groote zorg besteed, ou
te maken tot een vraagbaak voor
toerist, die er in een klein
menigte gegevens vindt, die hem
nut kuoneD zijn.
Men ziet het: er bestond feitelijk al
gemeen kiesrecht, want ieder burger
kon meekiezen in bet benoemen van
«twee mannen* uit de schepenen,
met de «twee mannen uit de bur
gers* (door de schepenen te kiezen)
het kiescollege vormden voor het be
noemen van een burgemeester, twee
raadsleden en een kerkmeester (den
dusgenaamden «Raad*). Toch was ei
:r een soort familie-regeering
de aftredende schepenen kiezen
zelf de drie of vier nieuwe. Maar
de «stad vau Baerne* had nu
eigen bestuur, bestaande uit geboren
Baarnaarsbet was uit zgn onmondig
heid verlost.
Evenwel de landsheer (bg
Bisschop) had ook zgn rechten,
natuurigk ontzien worden.
Hiervoor nu stelde bg zelf een Schout
die 't oppertoezicht had
sommige takken van dienst was belast.
Zoo was bg b.v, voorzitter van de bank
der Schepenen, en zorgde hg dus
geen vonnissen ten nadeele
van den Bisschop geveld werden. Ook
hem opgedragen voor de inzame
ling der verschuldigde belastingpennin-
:n te zorgen.
Ik vond een «aanstelling* van een
Schout, reeds uit het jaar 1496, een
heel deftig stuk, waaruit blijkt, dat de
Bisschop niet iedereen tot Schout wil
benoemen, maar dat hg wel degelijk
van diens goede trouw verzekerd wil
:50,
In den tekst van den aanstellings-
brief wordt uitdrukkeigk als voorwaarde
gesteld, dat de nieuwe Schout vooral
getrouw de verschuldigde belastingen
boeten zal innen en afdragen. Maar
veel meer vernemen wg niet uit dien
benoemingsbrief, alleen dat de Schout
plaatsvervanger mag aanstellen,
ts meer lezen wij in een dergeigken
brief van 1669. Nu zgn het de Staten
Utrecht, die den Schout benoemen,
daar zij thans de souvereine heeren zijn.
Deze brief wordt in ons gemeente-ar
chief bewaard, en is als door een toe
val, daar na jaren omzwerviogen, weer
terecht gekomen. Hij is op perkament
geschreven.
Men ziet het dus, dat toeomaals
Gemeentebestuur heel anders dan thans
gericht. De Schout is na den
Franschen tijd verdwenen, de Schepen
bank is door 't Kantongerecht overge-
i de Burgemeester vrgwel in
de plaats van den Schout getreden.
Baarn, Juni 1928 T. PLUIM.
Hoe Baarn vroeger bestuurd werd.
Er is een tgd geweest, dat Baarn
geen gemeentebestuur bezat. Dat was
in de eeuwen, toen het oog geen stads
rechten had, dus vóór omstreeks 1350.
In die tgden was de landsheer (hier de
Bisschop vao Utrecht) oppergebieder,
die alles regelde, alles afdeed zonder
eenigen invloed van de bewoners zelf.
Natuurlijk deed hg dat niet persoonigk,
maar zond er zgn plaatsvervanger heen,
den Schout.
Doch toen Baarn in bloei begon
nemen en den Bisschop meermalen
et belangrgke geldeigke bijdragen
steunde, werd het door den landsheer
verklaard, m.a.w. als stBd i
keod. (De oorspronkeigke stadsbrief
door brand verloren gegaan, maar mc
omstreeks 1350 verleend zgn.) Dat w
Verschenen
De Aanvaarding onder
Voorrecht van
Boedelbeschrijving
door Mr. C. H. C. M. Marlens
Het boek voor H.H. Advocaten, Notarissen
en Cand.-Notarissen
Prijs f 3.90, franco per post f 4.05
N.V. Futura
Janskerkhof 24, Utrecht
Qironummer 38640.
hooge onderscheiding in die dagen,
t van de 72 gemeeDten, die er
thans in onze provincie zgn, kregen er
13 stadsrechten.
dezen stadsbrief, die 22 artikelen
werd aan Baarn reeds in het le
artikel zelfbestuur toegekenduit zgn
onmondigheid werd het nu aU verlost
en meerderjarig beschouwd het telde
dus voortaan ook mee.
«Er zullen altijd, zoo luidt de aanhef,
er zullen altgd in de «stat van Baerne*
zeven schepenen zgn (m.a.w.zg heeft
voor gewone vergapen voortaan een
eigen rechtbank)het eene jaar treden
er drie, het andere jaar vier schepenen
af. Eiken Zondag na St. Victorsdag
(d.i. 10 Oct.) zullen de zeven zittende
schepenen de (drie of vier) nieuwe
kiezen en wel uit de burgers van Baarn
de oude schepenen zullen de nieuwe
beëedigen,*
Zoo was dus voor een eigen recht
spraak gezorgd en kwamen geen vreem
delingen bier meer vonnissen.
En het tweede artikel regelt het
eigenigke gemeentebestuur op de vol
gende, wel wat ingewikkelde wgze.
Jaarlijks op den eersten dag van
Mei zullen de zeven schepenen uit de
burgers van Baarn twee mannen kiezen
en de burgers van Baarn uit de sche
penen ook twee mannendeze vier
zullen dan denzelfden dag nog kiezen
burgemeester, twee raadsleden en
kerkmeester. Zg zullen één jaar
zitting hebben, behalve de kerkmeester,
"e twee jaBr aanbigft.
De Burgemeester zal elk jaar met
den Raad en de schepenen benoemen
itaria, een bode en twee veld
wachters.
Later, in 1518, werd de beëediging
in de nieuwe schepenen opgedragen
tn den Schout van Baarn, dus niet
eer in handen van de aftredende
schepenen gelegd.
Burgerlijke Stand der Gemeente Baarn
GeborenGeertruida, d. v. H. A. den
Hartogen J.Vlaanderen. Ondertrouwd:
C. Spgkerman en H. J. Schaap A.
Lansing en W. Schaap C. W. Ver
meulen en W. Kreuger. Getrouwd: G,
van de Veen en N. Koenen. Over
leden Cornelia van Hamersveld, 68
jr., echtg. v. A. F. Overgoor.
2211 H. E, Borgts, Dames- en Heeren-
kapper, Burgem. Grothestraat 7,
Soest.
698 Mevr. Douair. Bar.esse L. v. d.
Feltz de Savornin Lohman, Mol-
lerusstraat 7, Baarn,
167 G. Kleisen, Dames- en Heeren-
kleeding naar maat, Laanstraat
23, Baarn.
Wenken voor Veiligheid en Volks
gezondheid.
Maak steeds ruim gebruik van de
ventilatiemiddelen. Onzuivere lucht is
scbadeigk ais onzuiver eten en
drinken. Zet in ieder geval in de schaft-
tgden de ramen open.
Lood, loodwit en loodmenie behooren
tot de gevaarlijkste vgaoden van den
arbeider. Ze zijn afdoende te besteden,
maar dit gelukt alleen bg voortdurende
zorg. Zindeigkheid is daartoe het eerste
vereischte.