R. K. Spaarbank - Amersfoort H. ELZENAAR Bel dan op No. 42 DE EEMBODE Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken Dinsdag 25 Sept. 1928 No. 51 Twee en Veertigste Jaargang Abonnementen kunnen elke week Ingaan, doch opzegging van abonne ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per 0 maanden f 1.00. Bulten Amersfoort i 1.10. Afzonderlijke nummers 10 ct KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314 DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAQM1DDAO Advertentlën 25 cL per regel. BlllQke tarieven voor handel en nQverheid bQ geregeld adverteeren. Advertentlën moeten Dinsdag en Vrijdag vódr 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd Kijk omlaag naar den levensweg, dien gij hebt af gelegd, en gij zult glimlachen om de kiezelsteenen op dien weg, die er uitzagen als bergen vódr gij ze passeerde. De Middenstand en de Arbeiders woon Pul. Mr. P. J. M.'AALBERSE. Het arbeidersvraagstuk, beschouwd uit het oogpunt van het middenstands- bedrijf, is een zeer belangrijk vraagstuk, vooral omdat het betrekking heeft op vrijwel den geheelen middenstand cd op meer dan de helft vaD de arbeiders in ons tand. Gelukkig is de verhouding van patroon en arbeider in bet middenstandsbedrijf in den regel veel beter dan In het groot bedrijf. Zelfs wanneer de toonhoogte in het middenstaDdsbedrijf eenigszins lager is dan in het grootbedrijf. Dit vloeit als vanzelf voort uit aard en omvang van het middenstandsbedriji. Een van de groote oorzaken van het arbeidersvraagstuk is toch de scheiding tusschen kapitaal en arbeid. VoorBl daar waar het grootbedrijf in den vorm eener Naamlooze Vennootschap spreekt, komt de scheiding met haar gevolgen 't scherpst uit. Daar komt de arbeid met het kapitaal op directe wijze niet in aanraking. De aandeelhouders benoemen de Directie, die de zaak leidt, en de Commissarissen, die toezicht op de handelingen der Directie houden. Met de arbeidsverhoudingen plegen deze aandeelhouders zich niet bezig te houdenzij vragen alleeo, boe groot het dividend is, dat zij aan 't einde van het boekjaar uit de zaak kunnen trekken. Alleeu de directie heeft met de arbeiders te maken, en vaak staan er tusschen haar en de arbeiders nog verschillende chefs en voormannen. Hoeveel anders en gunstiger staat dit alles bij het middenstandsbedriji I Vooreerst vindt men daar, vooral in de industrieele vakken, bij den werk gever nog kapitaal en arbeid in een persoon vereenigd. De weikgever, de patroon, de baas, werkt vaak nog dage lijks met de arbeiders mee. Vandaar een dBgelijksche omgang, die vanzelf leidt tot meeleven, samenspreken, over leggen. Vooral daarom iB het, dat tal van moeilijkheden, die in het grootbedrijf herhaaldelijk aan den dag treden, in de middenstandibedrijven niet naar voren komen, of althans in geheel anderen vorm en veel minder scherp. Het vraagstuk der medezeggenschap is bijvoorbeeld voor het middenstands bedrijf eigenlijk geen vraagstuk, 't Spreekt daar vanzelf, dat men allerlei dingen met elkaar bespreekt en overlegt. Overigens is de basis van de arbeids verhouding in het middenstandsbedriji de arbeidsovereenkomst. Ook daar moet dus deze overeenkomst zoodanig ge regeld zijn, dat de arbeider, die van zijn kant behoorlijk zijn plicht vervult, in zijn arbeidsprestatie het middel moet kunnen vinden, om behoorlijk met zijl gezin te kunnen leven. Dat btbcorlijk kunnen leven omvat meer dan de mogelijkheid, om met zijn gezin te leven, zoolang men werk heeft. Neen, ook in dagen van ziekte, invalidi teit, ouderdom en werkloosheid muet het gezin kunnen bestaan. Daarom zijn de sociale verzekeringen ook noodig voor het middenstandsbe- drijf. De ervaring leert, dat op den duur het arbeidsloon ongeveer bedraagt het bedrag, dat de arbeider noodig heeft om met een gemiddeld gezin te be staan. Daarom komen de groote ge zinnen spoedig in het gedrang. Hierin kan alleen voorzien worden op eenigs zins afdoende wijze door de instelling in een Rijks-kindertoeslagfonds. Vaak wordt een goede regeling van de arbeidsovereenkomst onmogelijk ge maakt door een al te felle concurrentie. Daarom is, ook voor het middenstands- bedrijf, noodzakelijk het afsluiten van Collectieve Arbeids-overeenkomslen. Dan gelden dezelfde arbeidsvoorwaar den voor allen die bij het bedrijf be trokken zjjn. Hier vooral komt sterk uit de nood zakelijkheid der middenstandsorgani- Alleen wanneer de middenstanders hun vakbonden vereenigd zijn, zal het mogelijk zijn, om tot het afsluiten in collectieve arbeids-overeenkomsten Natuurlijk zal daarbij moeten komen de mogelijkheid, om die afgesloten collectieve arbeids-overeenkomsten ver bindend te verklaren ook voor hen die ongeorganiseerd zijn gebleven. Maar al is dit waar, hoofdzaak en absolute voorwaarde blijft toch dat de middenstanders zich zooveel mogelijk hun eigen bonden vereeoigen. Het spreekt vanzelf dat dit voor katholieke middenstanders alleen kunnen en mogen z$n de katholieke midden- standsvakbonden tezamen verbunden tot den eenen Hanze-bond, die alle katholieke middenstanders in het Dio- :es dient te omvatten. Zoolang de middenstand nalatig blijft, n zich krachtig te organiseeren, mist hij het recht tot klagen. De concurrentie van de groote steden. Een fout van vele kleine neringdoen den is bet gebrek aan een behoorlijke boekhouding. De zaken in de groote steden hebben niet zelden een zoo ge detailleerd overzicht van hun cijfers, dat naast een balans- en winst- en verlies rekening nog een statistiek gemaakt wordt, waarin niet alleen de cijfers van verschillende jaren naast elkander wor den gezet ter vergelijking, maar die cijfers ook in procenten worden om gewerkt. Getallen zijn altijd relatief, maar procenten geven den juisten, scherpen kijk. Nu is het allerminst de bedoeling de eigenaars van bescheiden zaken aan te zetten om ook dergelijke statistieken te gaan bijhouden groote zaken kun nen die niet ontberen, omdat daar het geheugen of de kennis van één enkel persoon te kort zou schieten. Noodig echter, dat ook de kleinste zaak zijn klanten, die credietwaardig zijn, ook wel gemakkelijk met de betaling, is geen eokele reden waarom de rrovinclale wiokelier behoeft te wan- ïopeo, mits hij de volgende dingen leeftVoldoende bedrijfskapitaal, vak kennis en werklust. W, dagelijkachen omzet noteert, die cijfers per week, per maand en per jaar bij elkander telt, en ze met volgend jaar vergelijkt. De geldlade zonder meer is uit den tijd. Al is het nog zoo'n een voudig, schaf U een kasregister aan en verzamel de gegevens die U dit vetschaffen kan. Houdt een eenvoudig kasboekje bij van uw ontvangsten per dag en de verschillende soorten van uitgaven. Tel dan de verschillende ge lijksoortige kosten bij elkander, vergelijk i trek uw conclusies daaruit. Durf nu en dan eens iets extra me- derns te koopea, natuurlijk mondjesmaat. Men hoort zoo dikwijls, zegt de Manu- facturier«Zoo iets durven wij niet te koopen, want bet wordt bij ons toch niet gevraagd.* Maar waarom wordt het bij U niet gevraagd Het publiek op kleine plaatsen weet in den regel heel goed wat een winkelier heeft en niet heeftdaarom vraagt men meestal naar niets anders. Etaleer eens wat nieuws, dan eerst kunt ge oordeelen. Heeft de provinciale winkelier daartoe niet den moed, dan mag hij ook niet klagen, wanneer het publiek zich keert lar de groote steden. Wees coulant, onderzoek klachten persoonlijk en stoor U niet te veel aan iw concurrenten, maar let op uw eigen aak. Wanneer ge uw vak verstaat en lus uw artikel door en door kent, dan reet ge zeer goed waar ge dit het teste kunt koopen en hoeveel ge op den inkoopsprijs moet zetten om de koBten te dekken en een redelijke winst tor U te lateD. Gaat uw concurrent voortdurend onder, dan graaft bij langzamerhand zijn eigen graf en zult ge hem (zakelijk tenminste) oveileven, wanneer ge overi gens uw zaak naar bebooren behartigt. Wel is het natuurlijk noodig, dat ge U niet door de concurrentie laat over meesteren, maar dit kunt ge niet doen door steeds uw concurrent te willeD roeven met prijzen. Misschien is an hem een tijdelijke wanhoops daad of iets anders. Verkoop slechts goede en bruikbare artikelen, leer uw personeel, als ge dat hebt, de eigenschappen en hoedanig heden daarvan en overwio die doffe berusting, welke zoovele winkeliers zich de provincie eigen gemaakt hebben. AVij kunnen er toch niet tegen aan.« Dat kunt ge wel I Wanneer uw klanten aangenaam bij U koopen, meent U dan niet dat het 'ten veel aangenamer stemt, lij het gekochte netjes verpakt thuis krijgen, zonder kwitantie of rembours, dat zij er niet mee behoeven te sleepen, dat de inhoud niet verfomfaaid aankomt door het langen tijd ineen gedruki zitten enz. Bij den kleinen winkelier in de eigen gemeente kan men veel ge makkelijker iets laten veranderen of ruilen, men heeft geen reiskosten of tijdverlies desnoods maakt hij het zijl Amersfoort Het eerate Amerefoortiche badhuis. Na heel wat wederwaardigheden is t dan eindelijk mogelijk gebleken in Amersfoort het eerste bescheiden open- Mar badhuis te stichten. De uitverkoren plek voor den bouw het terrein tusschen de U.L.O.-schoot 1 de Ambachtschool aan den Leusder- weg. Met dien verstande dat meer dan lft van dat terrein disponibel blijft voor speelplaats der U.L.O.-scfaool of eventueel kan worden benut voor uit breiding der Ambachtschool. Het front van het badhuis komt aan <J« zijde van den Woestijgerweg. De ligging is nu zóó dat bet badhuis straks kan worden benut en door de bewoners van een groot deel der binnen stad èj door die van het Leusder- kwartier. De »i xploitatiemogelijkheid* wordt door deze terrein-keuze verbeterd en onder controle Centrale acconntantsdlengt Ned. Boerenbond Ooedgekeurd bi] Koninklijk Besluit d.d. 14 Maart 1913, no. 68 De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden gehouden in net R. K. Spaarbankgebouw BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT des ZONDAGS van 12 tot I uurWOENSDAG AVONDS van 7 o 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur. Dadelijk ingaande rente 3e/i« pCt. Spaarbusjes gratis verkrijgbaar. Kassier Amsterdamsche Bank. la den gemeenteraad werd 't verwijt gericht aan hen die deze aangelegen heid voorbereidden, dat zijn de be stuurders der badhuisstichting en het gemeentebestuur, bepaalde rechten 'et behoorlijk te hebben geëerbiedigd. Zij, die zoo redeneerden lieten zich meestdeels leiden door gevoels-argu- enten. Er groeide als 't ware een Pesie- cultus. Toch zal ieder moeten toegeven dat en met alte waardeering der capaci- iten van den eigenaar van een stuk grond, niet gerechtigd is hem er af te helpen indien het algemeen belang meer en beter gebaat is met het benutten van een ander terrein. De meerderheid van den Raad dacht zóó, en daarom komt het eerzte Amers- foortsche badhuis niet naast de Zwem inrichting van den heer Pesie, t in erfpacht verstrekt gemeente-ter- in bovengenoemd. Loos alarsi. Raadsheer van Koetsveld kant zich in den gemeenteraad zeer terecht tegen elke niet voldoend gemotiveerde uit gaaf van gemeentegelden. Maar ia zijn ijver om toch maar al wat naar overdaad zweemt te achter halen, verliest bij de verhoudingen uit het oog en dat doet dan afbreuk het effect, hetwelk bij beoogt. Zoo had hij 't Dinsdag in de raads- irgadering voorzien op uitgaven voor uitbreiding van het bizonder onderwijs- gedaan krachtens de Lager Onderwrts- et 1920. De Bizondere Schoolbesturen hebben het recht van de gemeente te ontvan gen de gelden voor noodzakelijke uit breiding of verbetering van localen, enz. Die gelden worden niet voetstoots verschaft. Er wordt door het Rijksschool- toezicht behoorlijk nagegaan of het ge vraagde noodig is. Ook van gemeente wege wordt zulks gedaan. Is er verschil van opvatting dan wordt geconfereerd en|overlegd en eenbevre digend resultaat wordt dan meestal ver kregen. De goedgekeurde verbeterings- en uitbreidingsplannen worden in den regel na het houden eener openbare inschrijving uitgevoerd. Er is dus alle waarborg dat het ge vraagde geld nuttig en goed wordt besteed. Dat de uitvoering van vele plannen groote offers vraagt is een feit. Maar men houde in 't oog, dat men bij schooibouw de vrijheid van beweging mist die bij bouw voor particulieren wel bestaat. Er moet rekening gehou- worden met allerlei Rljksvoorschrif- terwijl ook vaak de situatie eeD duurdere oplossing eischt. Wat de heer van Koetsveld voor aanleg van electriciteit een abnormaal bedrag noemde Is in werkelijkheid een koopje. In een groot icholen-compltx aan de Muurhuizen waar nagenoeg elke licht voorziening ontbrak, moesten electrische lil Kantoorboekhandel Kantoormeubelen Schrijfmachines Lindestraat 84 Telef. 528 Speciaal adres voor Uw Kantoor- School-, Schrijf- en Teekenbenoo- digdheden. - Advertentie-Bureau Het aanbrengen van lichtleidingcn n schoollokalen waar elke lichtvoor- dening ontbreekt kan toch kwalijk als luxe worden beschouwd. Een openbare inschrijving bezorgde voorts de voordeeligste uitvoering. Voor de beide andere gevaUen geldt hetzelfde. Ook daar dwong harde nood zaak tot onafwendbare uitgaven. De besturen der Biz. Scholen zijn zich ongetwijfeld zeer wel bewust dat alle uitgaven voor schooibouw en schoolverbetering door de algemeene kas moeten worden gefourneerd, en, evenals alle andere uitgaven der ge meente, de lasten van ieder hunner per- Het van Koetsveld-protest was een siag in de lucht. Ket had geen zin en daarom geen effect. Er zijn indertijd elders wel eens be sturen geweest, die de uitgaven boven mate opschroefden. Tegen die handelwijse zal ieder ver standig mensch protesteeten. Hier in Amersfoort is een protest" overbodig. Menig schoolbestuur zou met de wet in de hand méér kunnen vorderen, dan het nu geniet. Maar waar geen noodzaak dwingt, laat men het na. CIVIS. De burgemeester heeft 14 dagen de gemeente verlaten. Wethouder Veis Heija is waarnemend burgemeester. Hebt U een Taxi of auto noodig Amersfoort. Het comité van Actie tegen de ver vuiling van de Luntersche Beek zal Maandag 1 Oct. een vergadering houden in de Princess-room, waarin de ver schillende commisaie's van onderzoek rapport zullen uitbrengen. Per stoomschip »Johan de Wit« van de Maatschappij «Nederland* zullen heden Dinsdag 25 September van Am sterdam naar Nederiandsch-lndië ver trekken zes Zusters van de Congregatie van O. L. Vrouwe te Amersfoort. Doar te veel gas te geven, reed een particuliere auto plotseling het terras het tramstation op. Enkele dames daar zaten verloren door den schrik bewustzijn en ook werden enkele tafels en stoelen, benevens eenig servies beschadigd. B^ Kon. Besluit is benoemd tot registratie-ontvanger te Goor, mej, G. J. Rutgers, surnumerair der registratie en domeinen alhier, Zooals men weet is door den Aig. Ned. Wielrijderabood, Toeristenbond voor Nederland, den Bond van Bedrijfs autohouders, de Kon. Ned. Automobiel- club, de Kon. Ned. Motorwielrijdersver., Motonijdersbond voor Nederland, de Ver. tot Bevordering der Vakopleiding voor Handwerkslieden en de Ver. van Directies van Nyverheidsscholen, een Centrale Commissie benoemd, die tot taak heeft jaarlijks examen af te nemen voor een diploma als Autobestuurder. 16 Uit droeve dagen. „Aha!" sprak hij, gij wilt op den goeden weg terugkeeren... komaan! dat doel mij genoegen, want ook ik heb hetzelfde besluit genomen en misschien zijn wij, wie weet? beiden bestemd een nieuwe bladzijde bij te diagen tot dat boekje, waarin ik u op zekeren dag vond lezen en dat ongetwijfeld ge titeld was: „de beoefening der deugd in voorbeelden." Maar zie, beste vriend, al le beginselen zijn moeilijk, erg moeilijk, er moet een prikkel zijn in het goede zoowel als in het kwade. Wel! als wij elkander eens wederkeerig aanvuurden om liet pad der deugd te bewandelen „Och neen! ik ben daar niet op gesteld, ik kan het wel alleen af." Juist traden twee boeren de kamer binnen, „Het is onmogelijk om hier langer vrij te praten", zeide de Bannoyaard fluisterend, „laat ons een eindje op wandelen." „De avond begint te vallen, moeder komt meteen tehuis, ik kan dus niet uitgaan." „Ik moet u nochtans onder vier oogen spreken en over dingen, die voor u van het grootste gewicht zijn. Kom, ga even mede, het is het werk van tien minuten; uwe moeder zal wel even op u wachten, dat is alles." „Komaan dan maar," antwoordde Jacques. Beiden gingen naar buiten. „Welnu?" vroeg de jongeman toen zij buiten waren. „Domkop, denkt gij dan, dat ik u zulks te midden van al die voorbij gangers zal vertellen. Hebben wij ooit op die wijze beraadslaagd?" „Er is geen sprake van beraadsla gen," hernam Jacques, „ik ben niet meer uw manik wil het verleden uit- wisschen door mij voortaan goed te gedragen." De Bannoyaard haalde de schou ders op. „Het is juist omdat ik u gelukkig wil maken op het pad der deugd, dat gij zoo loffelijk ingeslagen zijt, zoodat gij bij uw dood regelrecht naar het paradijs gaat, dat ik mei u wil spreken zonder door iemand gestoord te worden." Zoo sprekende waren de beide man nen buiten het dorp gekomen en volg den een weg, die langs de sterk ge zwollen rivier liep. Op een kleine verhevenheid gingen zij zitten. De Bannoyaard ving aldus .Evenals ik hebt gij te Pondromme vernomen, dat de kleine van de ge wezen hertogin of markiezin, die gij gedood hebt, want gij, gij alleen hebt het gedaan... dat die kleine, zeg ik, zich bevindt ten huize van een zekeren baron de la Vierre, die in deze streken woont, en het is waarschijnlijk, dat uwe komst alhier met uwe moeder ten doel heeft met dat geheim uw voordeel te doen." Jacques was blijkbaar verlegen. „Och kom!" sprak hij, „ik heb daar aan evenmin gedacht als aan het uui van mijn dood. En het bewijs is, dat ik er geen woord van aan mijn moeder gezegd heb." „Zoois het uwe moeder onbekend?" „Waarom zou ik er haar over ge sproken hebben? Ik zie niet in welk voordeel daaruit te behalen zou zijn". Nauwelijks had Jacques die woorden geuit of de Bannoyaard vatle hem met zijne beide gespierde handen om de keel en worgde hem, zonder dat hij zelfs een kreet had kunnen slaken... Toen de moordenaar zich vergewist had dat zijn slachtoffer goed dood was, j wierp hij het in den snellen en diepen stroom, die aan zijne voeten bruiste en zeide toen bij zich zeiven: „Ziezoonu vangt een nieuw leven voor mij aan, en mijn fortuin is zekerd... Ik wordt de medehelper van den baron de Ia Vierre en den burger Armand Durel in hun menschlievend werk... ik word door hen naar Parijs gezonden, waar ik oude vrienden terug vind, die misschien bezig zijn hun for tuin te maken en mij behulpzaam zullen zijn in mijne wraakoefening op de aristocrafen, die... En Iegelijk zal ik onvermoeid bezig|zijn om de aan den Gevloekten Viersprong door gesneden draden zoo mogelijk weder aaneen te knoopen, ja, belangwekkende familie, ik zal uwe verspreide lede maten hereenigen, ik zal uw goede genius wezen," voegde de booswicht er met een duivelachtigen lach bij. Hij haalde het langwerpige horloge van de uitgewekene uit den zak, opende het, zag bij het licht der maan hoe laat het was en verwijderde zich met haastige schreden, terwijl de stroom het lichaam van zijn vroegeren mede plichtige medevoerde. Tweede gedeelte. Omstreeks in het midden der Rue Coquillère (wij bevinden ons te Parijs) vond men in het jaar 1792 een blinde steeg, aan welker uiteinde een huis stond, dat naar zijn vervallen en treurig uiterlijk te oordeelen, slechts het toe vluchtsoord kon wezen van de armoede. Het voorgedeelte rechtvaardigde vol komen die veronderstelling, maar na een binnenplaats van eenige vierkante voeten overgegaan te zijn, kwam men in een vertrek, dat een volledige tegen- stelling vormde inet het eerste; er heerschte daar inderdaad eene zekere weelde, nog verhoogd door de grootste zindelijkheid. In den avond van den 22en Sep tember zaten daar drie personen, twee mannen en een vrouw, rondom een tafefc waarop het overschot van een avondmaal stond, waarvan een scha penbout het hoofdgerecht geweest was. Een der mannen scheen ongeveer zestig jaren. Het kon niet'missen ol men moest de levendigste sympathie voor hem gevoelen wanneer men de oogen geslagen had op zijn gelaat, dat eerlijkheid en oprechtheid uitdrukte, terwijl er tevens een onmiskenbaar waas van treurigheid en lijden over verspreid lag. Zijn dischgenoot, die nauwelijks dertig jaren oud scheen, moest een geheel anderen indruk ma ken zelfs zijn borstelig, rossig blond hoofdhaar en de zomersproeten die zijn aangezicht vlekten, buiten reke ning latende, zou een geoefend ge laatkundige getroffen worden door zijn blik en het geheel van zijn trekken, die lage hartstochten aanduidden. Wat de vrouw aangaat, het was iemand van middelbaren leeftijd met een eenvoudig vriendelijk voorkomen. Hun onderhoud liep over de ge beurtenissen van den dag, de opening van de Conventie, de uitroeping van de republiek, de gevangenschap van de koninklijke familie, de opstand van de Vendee, de operatiën van het leger, dat tegenover de Oostenrijkers en Pruisen stond en vooral het lot der gevangenen en der uitgewekenen. „Het is bij tienen, mijnheer Gessier," liet de jongste der beide mannen zich eindelijk hooren„ik ga u goeden nacht wenschen zoowel als aan mejuf frouw." „Kom! eerst tien uren! Gij weet dat wij gewoon zijn laat naar bed te gaan, mijn waarde Paschal; blijf dus nog wat, gij zult ons genoegen doen." „Ik moet morgenochtend voor vijf vijf uren op." „Zoo! wat hebt gij dan te doen?" „Ik heb vergeten u te zeggen dat ik werk gevonden heb." Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1928 | | pagina 1