KDM©
F®©! geneesten vetftaaii de Auid
DE EEMBODE
Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
voor Amersfoort en Omstreken
Vrijdag 30 Nov. 1928 No. 70
Twee en Veertigste Jaargang
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prfls per
3 maanden f 1,00. Bulten Araeretoort 11.10. Afzonderlijke nummers 10 ct
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT,"tELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAQ- EN VRIJDAQM1DDAO
Advertentlün 25 ct. per regel. BlllQke tarieven voor handel en nQverheld
b|] geregeld adverteeren. AdvertentlCn moeten Dinsdag en Vrijdag vóór
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaata kan niet worden gegarandeerd
TWEEDE BLAD.
Financieele verhouding
Rijk en Gemeente,
In afwijking van alle vooraf inge
diende plannen eu voorstellen beoogen-
ile een verbeterde financieele verhou
ding tusschen hel Rijk en de Gemeen
ten, heeft Minister de Geer een com
pleet regeeringsvoorstel ingediend, het
welk een groote wijziging in den
bestaanden toestand belooft te brengen.
In de Memorie van toelichting wordt
er op gewezen, dat een Gemeentelijke
inkomstenbelasting naast de Rijksin
komstenbelasting een der grond louten
is van ons huidige belastingstelsel.
De plaatselijke inkomstenbelasting
is van ouderen oorsprong dan die van
het Rijk, want zij is afkomstig uit den
tijd toen de Gemeente een meer geslo
ten gemeenschap vormde dan op het
oogenblik en de ingezetenen in sterkere
mate aan hun Gemeente gehecht wa
ren en ook de draagkrachtige personen
meestal hun geheele leven in de plaats
hunner Gemeente bleven gevestigd.
Door toeneming der verkeersmidde
len is hierin echter veel verandering ge
komen.
Men onttrekt zich thans gemakke
lijker aan een zeer belaste Gemeente
en gaat elders wonen, waar de belas
ting niet zoo hoog is.
Dit wordt nog in de hand gewerkt,
door liet feit, dat door verschillende
economische omstandigheden in vele
Gemeenten een ongelijkmatige stijging
der gemeentelijke lasten intrad.
Door verhuizing van een deel der be
lastingplichtigen wordt het kwaad nog
verscherpt.
Ook de Forensenbelasting behoort te
worden afgeschaft. Vroeger werd zij
als een soort „boete" beschouwd. Wan
neer men de hooge belasting van de
werk-gemeente ontliep, moest men in
beide Gemeenten betalen.
Thans zijn de omstandigheden geheel
veranderd. Door toeneming der bevol
king en ontwikkeling van het bedrijfs
leven heeft de forensenbelasting andere
afmetingen aangenomen. Het komt
thans voor dat men blijft wonen, waar
men van ouds gevestigd is, terwijl men
het werk buiten de Gemeente heeft.
Juist het omgekeerde van wat aanlei
ding gaf tot- de Forensenbelasting.
Daarom meent de Regeering dat de
heffing van de plaatselijke inkomsten
belasting en de forcnsenbelasting niet
kan worden gehandhaafd.
Als lieffingsobject zal nu in aanmer
king komen, datgene wat zichtbaar aan
de plaats zelve verbonden is, en daar
blijk geeft van den meerderen of min
deren welstand van hen die worder
aangeslagen.
Een verteringsbelasting als de Rijks
belasting op het Personeel namelijk, er
een zakelijke belasting als de Grondbe
lasting zijn in beginsel heffingen die
een Gemeente behoeft en die voor haar
passen.
Door wijziging der Gemeentewet zal
aan de Gemeenten de bevoegdheid
worden verleend een eigen Verterings
belasting te heffen, waartegenover dr
door het Rijk geheven Personeele Be
lasting zal vervallen.
Op dit gebied wordt aan de tic-1
meenten groote vrijheid gegeven.
Heffing wordt geoorloofd naar de
volgende grondslagen, t.w.: huurwaar
de, meubilair, dienstboden, paarden,
motorrijtuigen en anoere in de belas-
tingvorordening aan te wijzen grond
slagen. waaruit het verteringsvermogen
kan blijken. Deze grondslagen mogen
worden belast in de volgorde waarin
zij hier voorkomen.
Er moet wforden voorkomen dat een
Gemeente b.v. paarden en motorrijtui
gen zou gaan belasten hetzij door de
drie in de eerste plaats genoemde
grondslagen onbelast te laten, hetzij
door daarop een schijnhcffing toe te
passen.
Ook zullen de gemeenten uitgekeerd
krijgen de hoofdsom der grondbelas
ting, hetzij op de gebouwde hetzij op
de ongebouwde eigendommen. De keu
ze van elke gemeente geldt voor 5 jaar.
Behalve de reeds genoemde verte
ringsbelasting cn uitkeering grondbe
lasting zullen de Gemeenten eon uit
keering krijgen uit een door liet Rijk
in te stellen fonds, genaamd „Gemeen
tefonds", welks opbrengst verkregen
wordt uit de „Gemeentefonds-Relas-
in het gemeentefonds gestort en onder!
dcGemeenten verdeeld. De uitkeering
wordt per inwoner vastgesteld en zal
telkens voor vijf jaar gelden.
Blijkens de Memorie van Toelichting
zal het tarief van de Gcmeenfefondsbc-
lasting, wat de progressie eii den aftrek
voor noodzakelijk levensonderhoud be
treft, zich zooveel doenlijk aansluiten
bij tic thans daaromtrent in de gemeen
ten gevolgde regelen, terwijl liet, wat
de heffingspercentages betreft, zooda
nig is gesteld, dat, ook voorzoover de
gemeenten een gematigd aantal opcen
ten mochten heffen, liet totaal verschul
digde voor elke groep belastingplichti
gen niet hooger zal zijn dan wat thans
geheven wordt in de gemeenten, waar
de belastingdruk aanzienlijk beneden
het gemiddelde blijft. De kinderaftrek
is geregeld bij de Wet op de Rijksin-
komstenbelasting. De door de gemeen
ten te heffen opcenten zullen niet hoo
ger mogen zijn dan het getal opcen
ten dat in de gemeenten geheven wordl
op de hoofdsom van de grondbelasting
op de gebouwde eigendommen, noch
lioogcr dan 30 plus de helft van het ge
tal opcenten, dat in de gemeente gehe
ven wordt op de hoofdsom van de ver
mogensbelasting.
Volgens art. 242a en 246a der Ge
meentewet mogen op de giondbelasling
en vermogensbelasfing resp. niet meer
dan 80 en 100 opcenten gelieven wor
den.
Volgens de Memorie van Toelichting
zal de Wet in 1931 in werking treden.
Wordt deze nieuwe regeling aan
vaard, dan vervalt voor menige ge
meente, rijk met hoog-aangeslageiien
gezegend, de voorsprong die zij had in
haar laag belastingcijfer op de ge
meente, waar weinig kapitaal zit, of de
gemeentebelasting hoog was.
In onze omgeving bijvoorbeeld, .er-
Vhlf' voor een deel htft voordeel dat
lage gemeentebelasting gemeenten als
Baarn en Zeist aantrekkelijk maakte
als plaafs voor vestiging van kapitaal
krachtigen, die liefst zoo min mogelijk
den fiscus wilden bevoordeclen.
T. G.
-let ecrlijklicidsbcscf wordt soms
aar op de proef gesteld; hoe sterk
de aanmoediging tot onwaarheid,
leugen en bedrog.
Onze belastingwetten in 't algemeen
zijn weinig geschikt den zin voor eer
lijkheid en goede trouw aan Ie kweeken
te versterken; een geest voor recht
gerechtigheid te doen Ontvlammen.
Mensdicn, die geen appel of peer,
,n een andere tocbehoorend, zouden
wegnemen, al ware do gelegenheid nog
zoo gunstig, vinden er geen been in de
belastingambtenaren voorbij Ie komen,
zeifs tot groote bedragen, ten koste van
hun medeburgers.
ting
De opbrengst dezer belasting wordt
Belastingen.
Niemand zal kunnen volhouden, dat
de wetgever niet zijn uiterste best
heeft gedaan om belasting-penningen
te kunnen heffen.
maar weinig onbelast in dit
aardsche tranendal.
Het pas door ons verlaten bed is be
last; de kousen, die wc aantrekken, be
last; broek, vest, jas, belast; 't kopje
thee, belast; 't schepje suiker daarin,
belastcn zoo gaat het den gau-
sclien dag door.
En wie liet hardst en meest vrucht
dragend werkt, wie het incest spaart,
zich het ordelijkst gedraagt hij
wordt door den fiscus hot zwaarst be
last, d.i. het zwaarst „gestraft".
Wie 1000 hectoliter aardappelen
oogst, waar vroeger met den besten wil
niet meer dan 700 waren tc verkrijgen
hij wordt met belasting gestraft als
of hij een misdaad had begaan.
Bij de belastingen komt het er vooral
aan, dat liet bedrag niet aan groote
schommelingen onderhevig is, dus het
kenmerk van zekerheid en van vastheid
draagt, en de belastingplichtige niet al
leen weet wat, maar ook waarvoor hij
betaalt. Dan is er de minste gelegen
heid voor willekeur, of omkoopcrij
enerzijds eu ontduiking anderzijds.
Veel hoeft hier eigenlijk niet over ge-
jproken grofheden op 't punt var
belastingen zijn vaak publieke geliei-
Inspecteurs van belastingen en an
dere ambtenaren leven haast voortdu
rend als op voet van oorlog niet eer
niet onbelangrijk deel van hel publiek
'omgekeerd.
Misverstanden aan beide zijden,
wetendheid ook wel, hoe 't met eigen
zaken gesteld is bij gebreke van vol
doende boekhouding of soms totaal ge-
mi? van iets dat op boekhouding ge
lijkt.
En de fiscus weel ook meermalen
nicl beter te doen dan er maar een slag
naar te slaan.
Welk een moeite en kosten
belastingplichtigen na te loopen, tc ver
volden, Te straffen.
Waf 'n verloren geld voor de staats
kas!
Nog erger is de invloed, die de
vastheid en onzekerheid bij de belas
ting uitoefent op het moreel der
schcn.
Lectuur.
i trouwe lezer van De Eembode
informeerde bij ons, hoe liet toch te
verklaren is, dat Katholieke bibliothe
ken soms boeken uitlcencn, die een al
lesbehalve kerkdijken geest ademen, of
>or de jeugd absoluut ongeschikt
zijn.
Hierop zouden wij willen bemerken,
it een groote bibliotheek, bestemd
voor lezers en lezeressen van zeer ver
scheiden aard en gesteldheid, boeken
van allerlei slag bevat, natuurlijk be
perkt binnen den kring van Jiet geoor-
Voor kinderen vrage men kinderlec
tuur. De ouders zijn voorts persoonlijk
verantwoordelijk voor de lectuur hun
kinderen en bchooren hierop toe
zicht te houden.
Boeken voor volwassenen berekend
bestemd behooren niet aan kinderen
handen te worden gegeven door zor-
gelooze vaders of moeders.
Zulks neemt niet weg, dat men er
steeds op bedacht moet zijn bij het ver
strekken van lectuur de grootst moge
lijke voorzichtigheid te betrachten.
Het is mooi als men in een bepaalde
boekerij een flinke partij boeken voor
volwassenen fcr beschikking heeft.
Maar dan is men nog niet gerechtigd
de overige ook zoo maar aan kinderen
te geven.
Zeker geeft men aan kinderen geen
whiskey tc drinken, maar daarom geeft
men hun nog niet al, wat neen whiskey
is!
Bij liet uitlcencn dient men zijn i
schen te kennen in dezen zin, dat
ongeveer weten moet. wAt eerbiedwaar
dige argeloosheid eu eenvoud. wAt
duidbare preutschheid, wat huichelach
tig onschuldsvertoon, wAt kribbcbijtc-
ige betweterij, wAt neuswijze bedil
zucht is in de bemerkingen, waaraan
bibliotheek-voerder pleegt bloot te
staan.
groote beperking en tc wijde uit
zetting der grenzen zijn beide uit den
booze.
Overdreven beperking leidt tot zelf
bedrog cn lof bandeloozc aehter-
hakschlieid; te groote breedte van op
vatting tot onverantwoordelijk bloot
stellen aan gevaar. T. G.
Binnenland
Stemman bij volmacht.
In verband met de onlangs in hel
Staatsblad verschenen wijzigingen in de
Kieswet, is liet wellicht nuttig liet vol
gende onder de aandacht van de 8c-
kiesvereenigingen tc bren-
8en:
De mogelijkheid van stemmen bij
'olmacht is thans in de Kieswet opge-
lomen in een artikel 4a
luidt:
De kiezer is, met inachtneming van
iet in deze wet bepaalde, bevoegd bij
olmacht te stemmen, indien zijn be
roep of werkzaamheden medebrengen,
dat hij herhaaldelijk of althans gedu
rende liet gedeelte van liet jaar, waarin
de stemming gewoonlijk valt,werkzaam
pleegt te zijn buiten de gemeente op
welker kiezerslijst hij voorkomt, mits
zijne afwezigheid, indien hij gedurende
hel tijdvak of de tijdvakken, waarin hij
aldus werkzaam is, een of meermalen
in die gemeente terugkomt, als regt"
telkens langer dan drie dagen duurt.
Mede is, met inachtneming van het
in deze wet bepaalde, bevoegd bij
:ht te ste
de in liet vorige lid gestoldu
den, met haar man, in verband met
diens beroep of werkzaamheden, afwe
zig pleegt te zijn.
Hier volge de korte uiteenzetting der
procedure:
a. de belanghebbende dient een met
redenen omkleed verzoekschrift aan het
Gemeentebestuur in vóór I Januari en
niet eerder dan 1 October van liet voor
afgaande jaar, feu einde op de lijst te
worden aangewezen als bevoegd te
stemmen bij volmacht. (Staatsblad no.
351 model a.)
b. wordt van de gevraagde bevoegd
heid gebruik gemaakt, dan dient de be
langhebbende in persoon daarvan mc-
dedeeling te doen ter secretarie der ge
meente, op welker kiezerslijst hij moet
voorkomen.
Deze mcdcdccling kan geschieden
zoodra liet verzoekschrift is ingediend,
doch niet later dan een week na den
dag der candidantstclling. O.m. geeft
hij daarbij op, den naam etc. van den
door hem aangewezen gemachtigde,
Een afschrift van een dan te maken
en te teekenen volmacht wordt hem uit
gereikt.
c. Dc gemachtigde moot in persoon
ter secretarie van de gemeente mede-
dcelcn, dat hij de volmacht aanneemt.
Hij onderteekent een aanteekening
hiervan op dc origincelc volmacht.
d. als gemachtigde mogen slechts
aangewezen worden zij, die in de ge
meente krachtens de ingevolge art. IC
vastgestelde kiezerslijst bevoegd zijn
tot liet deelnemen aan dezelfde verkie
zing.
e. een kiezer mag niet meer dan één
aanwijzing als gemachtigde aannemen,
behoudens dat hij een tweede aanwij
zing mag aannemen, indien beide aan
wijzingen zijn geschied door personen,
die tot zijn luiisgenooton bchooren.
f de gemachtigde ontvangt een kaart,
bevattende de oproeping van den kie
zer voor de stemming in het stemdis-
trict, waartoe de kiezer behoort.
g. de kiezer, die een gemachtigde
heeft aangewezen, blijft bevoegd zelf
te stemmen, tenzij de gemachtigde
reeds gestemd heeft.
Daarvoor ontvangt ook hij een kaart,
waarop o.m. staat, dat een kaart aan
den gemachtigde is toegezonden.
Pas nA 12 uur des middags wordt de
gemachtigde, mits in liet bezit van zijn
kaart, die hij overlegt, tot stemming
toegelaten.
h. de volmacht geldt tevens voor de
deelneming van oen kiezer aan een
nieuwe stemming ingevolge art. 135
der Kieswet, art. 70b der Provinciale
wet of arf. 38 der Gemeentewet en aan
volgende voor hetzelfde vertegenwoor
digend lichaam gehouden verkiezingen,
zoolang dezelfde kiezerslijst van kracht
Tenslotte wordt de bevoegdheid, bij
de verkiezing voor Tweede Kamer en
Provinciale Staten in plaats van in dc
gemeente, op welker kiezerslijst men
voorkomt, in een andere gemeente te
met twee bepalingen aange
vuld:
bij de verkiezing voor dc Provin
ciale Stalen moet die andere gemeente
gelegen zijn in dezelfde provincie.
2. de kiezer kan in die andere ge
meente niet bij volmacht stemmen.
T. O.
Ouden van daj
zij er toe gebracht worden ook de Kis
mede tc maken met het vaartuig, waar -
ook voor hen plaats is. Het moet
:n „dooie boel" meer zijn, zooals wi|
laatste jaren verkiezingen tegcmoei
gen.
tclangstelling dus wekken voor, hei
herboren „Recht en Orde". Ziedaar dc
rste laak voor liet nieuwe Bestuur.
Met een „Uoclc reis" cn „Tot weer-
ziens".
X.
Amersfoort, Nov. 1928.
Ouden van dagen nemen
gaarne van die kleine ge
woonten aan, waarvoor
jongeren geen tijd ot aan
dacht hebben.
Onmiskenbaar ia daarbij
ook de gewoonte steeds
PEPEBMUNT
mede te dragen. Het dage-
lijksch gebruik van deze
origineele pepermunt be-
teekent steeds opnieuw
een genot en aangename
tijdpasseering.
Amersfoort
Geen Trekschuit11
(Ingezonden.)
De teerling is geworncii, liet besluit
genomen: „Recht cn Orde" is in dc
toekomst weer één enkele kiesvereci
ging zonder onderafdeelingen.
Daarover kunnen wij ons slechts vi
heugen, gezien dat vooral een zei
antagonisme tusschen oud- en nieu
welke, I Amersfoort, al of niet juist laten wij
gehuwd met een kiezer, die voldoet aan I het midden oorzaak was dat c
goede politieke actie met lamheid ge
slagen sverd.
Een nieuw bestuur heeft thans het
roer in handen genomen. Of het
zal weten te boeken in de toekomst,
hangt in de eerste plaats af v
medewerking der leden, zoowel
non als vrouwen. Wanneer wij echter
letten op de omstandigheden, waaron
der niet alleen het geheele bestuur,
maar in de eerste plaats de voorzitter
is gekozen, wij denken hier allereerst
aan de bedroevend geringe opkomst op
ccne vergadering, die zoo belangrijk'
besluiten ging nemen en op de tweedi
plaats aan de door deze uitgesproken
mccning, dat er in net nieuwe bestuur
geen aftredende bestuursleden
plaats moeten innemen, dan vrcczen
wij, om in den trant van den voorzitter
van dien avond te spreken d
stellig wel een heel degelijk
belsluk weer in dc huiskamer is neer
gezet, maar op een plaats, waar enkelen
zich aan kunnen stooten.
Veel tact zal er dus van den nieuwen
functionaris gel'lscht worden om lie
Amersfoortsclie schip der R.K. Staats
partij, dat nu van een nieuwe beman
ning is voorzien, bovendien reeds eeni-
ge passagiers telt, volgeladen dc ver
kiezingen tegemoet te varen.
Volgeladen, niet enkel 3c klasse-pas
sagiors, maar 2e en Ie klasse moeten
ook vol, m.a.w. alle Roomsch-Katlio-
lieke kiezers, van welken rang cn stand
(Henen mee Ie varen in „Recht cn Or-
wal het mooiste is; het schip
biedt ook plaats voor jongemants, die
zich zeker in grootcn getale dienen
tc melden.
trekschuit dus, maar ecu
waardig stoomschipZooals
vaartmaaiseliappij reclame maakt vooi
hare reizen door sprekende reclame
platen, daarbij geholpen door een staf
van actieve agenten, zoo zal ook liet
Bestuur van „Recht cn Orde" reclame
maken voor hare reizen, die mede ten
doel hebben de R.K. kiezers binnen tc
voeren in dc R,K. Staatspartij,
Ijverige agenten zal liet in de ver
schillende wijken moeten plaatsen, die,
onder leiding van een ter zake kundig,
propagandistisch aangelegd Hoofd-
agentschap, zullen trachten het aantal
reizigers zoo hoog mogelijk op Ie voc-i
ren. Door openbare vergaderingen,
waarin spreken, muziek en zang elkaar
op aangename wijze afwisselen, moeten
degenen, die onverschillig tegenover
liet daadwerkelijke politieke leven
staan, met het wezen der R.K. Staats
partij bekend worden gemaakt, zoodnt
^'tnTmrnrwrq
Gevestigd te Amersfoort.
Beiiha Vol, R K., Zwanenhalastr. 1.
Maria Veeman, R.K., Bisichoptw. 73,
naaister,
Maria van Pampus, R.K., Kr. Elleboog-
steeg 3.
Lembenha Kerater geb. Staal, R.K.,
Westsingel 38, huishoudster.
Geertje Swiebel geb. de Wijs, G.K.,
Stationsplein 2, buffetjuffrouw.
Joanna van Rillaer, R.K., Arnh.weg 56,
hulp hulsb.
Grada Witkamp, R.K,, Sooukaertl. 23b,
hulp huitb.
Geertje Haverslag, G.K., Utr.atraat 10,
dienstbode.
J. Heineman, N.H., Bcrgair, 36, kaot.
bediende.
Cecilia Visser, R,K„ P. Borstraat 42,
onderwijzeres.
Albada Jelgerama, R.K., Langestr.
101, winkelt).
Maria Laogenhorst, R K., Hdnatusl. 9,
leer ar es.
Bjjdendijk, N.H., Thorbeckeplclo 2,
preald. Landr.
G. Jansen, N H„ Utr.itr. 8, wlnkelb.
P. Dohmen, R K., Randenbr.w.,h.onderw.
Th. Llndsen, R.K., Hellestr. 6, winkel.
Veronica Woudhuyien, Utr.weg 111,
winkelj,
Johanna v. Gooi, R.K., Zand 39, dienst
bode.
G. Schuts, R.K., Blsachopsweg 232,
A. Tlmmera, N.H., Cav.kas., wacbtm,
Geertrulda Vunderink, R.K., Soeeterw,,
lb, dlenatb.
Hermine Trsgweindl, N.H., v. Woustr.
34, huiib."
E. Aalten, N.H., Hof 23, chauffeur*
W. Mulder, N.H., Pauwatr. 18, ambt,
R. v. A.
J. Verwoert, N.H., Hoogeweg 49.
H. Arena, N.H., Bisschop» weg 49, arb.
Jeannette Geratel, v. Effenlaan 13,
M. de Gruyter, N.H., Borneopleln 5,
gepen*.
Cilia Hieter, G.K.. Brouwerstr. 15, huish.
Rika Hilborst, R.K., Socaterweg 376',
J. dc Vos, R.K., Ruitcrttraat 4, wacht-
Maria Schaufeli geb. Lemmens, R.K.,
Langegracht 14.
J. Gulman, N.H., v. Micrevrldatr. 76,
schilder.
E. Hoogakker, G.K., Pullafr. 26, mont,
r\. Kampharst, G.K., Lobcliattr. 4.
Dlna v. Wester laak, R.K., Narclaatr.
25. fabr.arb.
Mertena Zur Borg, R K., Zuldslnvcl
35, Art».
Chr. van Oer*, R.K,, Zwanenhalsstr. 7,
bankw. N. S.
F. v. Panthaleon Baron v. Eek, N.H.,
P. C. Hooftlr.au 2.
J. Daarna, Helllgenb. weg 19, la lult.
Cav.
de Vries, D.G., A. PauUaan 23,
koopman.
Johanna van Aken, R.K., Gr. Koppel,
dlenstb.
v. d. Hoogte, R.K., Langestr. 46,
ondcrw.
Fiancina Linssen, R.K., Pr. Ered.laan 6,
klnderj.
Maria Kuypers—geb. DollewIJn, R.K,,
Weveisslngel 44.
M. Licbrcgt, R.K,, Palmstraat 292,
wagenm. N. S.
G. de Chateau. R.K., Stationstraat 12»,
G. Mnoijman, R.K., A'dcgondestr. 103#,
schrijver N. S.
Mina Kleijer, N.H. Huyganslaan 21,
dienstbode.
|J, Middelir.k, N.H., Kruisk. 95, lot arb.
