N.V. Middenstands-Bank
PUROL
Bel dan op No. 42
DE EEMBODE
Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
voor Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 22 Jan. 1919 - No. 85
Twee en Veertigste Jaargang
Abonnementen kunnen elke week Ingaan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal, Prijs per
3 maanden 11.00, Bulten Amersfoort f 1.10. Afzonderlijke nummert 10 ct.
KANTOOR: LANGEGRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHUNT DINSDAO- EN VRIJDAGM1DDAO
Advertentlén 25 ct. per regel. BlIlQke tarieven voor handel en nQverheld
b|J geregeld adverteeren. AdvertentlEn moeten Dlnadag en Vrijdag vódr
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd
De wijze zwijgt over zijn voorspoed.
Uitkomst
'n warm cylindertje.
Sinds enkele dagen sneeuwt hetweer
vtn tintelende ooren en natte voeter,
en ik depk even aan de Boulevard St,
Germain.
De Paiijsche Prefect van Politie heefi
een goed hart en in zijn behsgelijk
verwarmd bureau dacht bij óók aar,
tintelende ooien en natte voeten en
verkleumde handen. Van zijn manne
tjes. Hij nam een mooi vel wit papier,
schreef het vol en had daarmede een
bevel uitgevaardigd dat er op meerdere
vluchtheuvels in de stad kolen kachel
tjes icuden worden gezet in welker
onmiddellijke nabijheid de sureeilleeren
de manschappen wat cp temperatuur
zouden kunnen komen. Het waren kachc 1
tjes, ronde, vuurrood gestookte kachel
tjes sooals die al stonden op c»lè ter
rassen, dezelfde kscheltjes, waar de keil-
ners van de »Dóme« op geregelde ureo
een leelijk woord tegen zeggen.
Boulevard St. Germain. Ik neem
aan dat de agenten ook riiftr zeer vol
daan zijn over de zorg van hun chef;
ik beb echter ook mogen constateerer
dal er nog Anderen b' ij zijn met de
straatverwarming, met d curieuze cy-
liuderljes, waarin de kolen-restanten van
de gasfabriek nog worden benut.
Na driemaal aan de dood te zijn ont
snapt landen we op het eilandje midden
in de onstuimige verkeersxee. En mid
den op het eilandje gloeit het cylinder
tje. Er is geen agent bij: De agenten
hebben het thans te druk, ze vergeten
de kou, Maar het c ylindertje doel niet
temin dienst. De Parisienne beeft wel
slobkounen aargetrokken of de smalle
voetjes in korte, dikke sokken ge
stoken toch stampen de klein»
baljra virnig op de steenen van het
eilandje, terwijl de warmte van het cy
lindcitje zoetjes de beige beenen om
straalt. Ondzr de Partstennes, die aan
kou een broertje dood hebben, is de
Prefect met één slag populair geworden.
Stel je voor op het Spui in Amsterdam,
of op de Varkensmarkt in Amersfoort
en onze Hollandsche meisjes met schaat
sen onder de arm op weg naar de ijs
baan,
Eiger lijk had ik op iemand gewacht,
op een type, op de vertegenwoordiger
van een ras, dat eer met afgedankte
stukken daD met slobkousen, eer met
ingevroren keldertjes dan met kolen-
kacheltjes wordt opgevoed. Na drie mi
nuten wachtens dook bij op, ergens uit
de zee, tusschen twee geweldige auto
bussen vandaan. Hij strandt gelaten op
het eilandje en ziet hel cylindertje. Var
33 Uit droeve dagen.
De voormalige galeiboef ging voor
uit terwijl zijn broeder achterbleef, Hij
ging recht op den lieer Dure! af en deze
dit ziende, twijfelde er niet aan of hij
was de schrijver van het briefje.
„Zijt gij de goede genius?" vroeg hij
met bevende stem.
^Goddank Kent gij den vader van
dit ongelukkig kind?"
„Hij is in een huis op twintig passen
afstands van hier. Volg mij."
Nauwelijks hadden zij eenige passen
gedaan of Paschal, die zonder gerucht
te maken naderbij gekomen was, trok
het kind naar zich toe.
De heer Dure! voelde de hand van
Albert de zijne loslaten, waarop hij zich
omkeerde en de Bannoyaard maakte
van dit oogenblik gebruik om hem een
dolksteek in de borst toe te brengen,
zeggende:
„Pak aan! dat is mijne wraak o\
het gebeurde bij den Gevloekten Vier
sprong; ditmaal komt gij er zoo goed
koop niet af."
Het wapen was echter slecht gericht
en de aangevallene die, naar de moor
denaar geloofde, dood aan zijn voeten
zou vallen, wierp zich op hem, greep
hem met eene hand bij de keel, zocht
met de andere naar zijne pistolen,
wilde vuur geven.
Het wapen weigerde.
Geheel verschrikt, riep de bandiet
zijn broeder, die zich met het kind reeds
verwijderd had en geloofde dat alles af-
geloopen was.
Toen Albert vrij geworden was en de
worsteling zag, haastte hij zich do
HOE ONAANGENAAM h« „.iu
zijn om bij verkoudheid allerlei scherpe of bittere
middelen te gebruiken, waardoor de ongesteldheid
ondraaglijk wordt.
OAT KAN ANDERS, indien U Italiano ge
bruikt, hetwelk onmiddellijk verlichting geeft en
daarbij zóó lekker is, dat het de onaangenaamheden
Uwer verkoudheid spoedig geheel doet vergeten.
ITALIANO wordt verkocht in rollen a 10 ct. en
in speciale zakjes 20 ct. per ons.
puur verlangen er nasr begint hij ilvait
zijn blauwe, beeoige handen over me
kaar te wrijven en sloft dan vlug op
't kacheltje aan. De Pariiienne-met-de-
slobkousen is weg, er is plaats voor
hem. En als ik hem zoo zie staan,
hèèl zijn aandacht geconcentreerd op
d e wondere, heerlijke uitkomst in zijn
kleumig bestaantje van voddenraper,
onverschillig voor het geraas, getoeter
gemanoevreer om hem heen, hemel
aarde vergetend voor dat kleio, zwart
ding, dat hem, voor niets, warmte geeft.,,
dan staat, in hem, de groote-stads-
mirère ineens 'óór roe: Kou, honger,
ellende, ziekte, verdriet.
begrijp niet dat ik het nog koud
io mijn winterjas, dat daarginds
meneer, in bontjas, rilt en op de
:r vloekt. Ik begrijp niet dat je met
slobkousen aan den politie prefect nog
dankbaar bent óm zijn kachel jes op de
'luchtheuvels; ik begrijp niet dat we
met handschoenen aan nog koude vin
gers hebben. Dat alles, omdat kt) hel
scker niet begrfpt.
Ik kan raOeu waar hij geslapen heeft,
mogelijk zelfs onder een van de Seine-
bruggen. Ik kan raden wat hij gegeten
beeft, mogelijk niets. Zijn r xtase voor
het gloeiende r vlindertje zegt me k'les,
De Parisienne stond er met haar rug
heen, snel het beeije warmte vergetend
om de irétro, die haar naar de cen
trale verwarming van haar appartemen
ten zou brengen. Maar bij staat voor
het ding, als wilde bij het omhelzen,
ijo oogen zingen de warmte in zijn
illeod lijf, bij brandt zijn knokige koiriin
bijna aan bet gloeiend ijzer r.'im-
porte mon Dieu, qu'll fait froidl
Zijn handen streelen bijna de verroeste
randen, het is of er een verliefd paBr,
'ergeten en verloren in bet rumoerig
Parijs, een nieuw geluk staat uit te
droomen op een vluchthemel,
Dan komt de agent. Hij is afgelost.
Hij trekt zijn handschoecen uit. Hij
■rmt zich.
Schichtig schuift de ander wat opzij
kijkt scheel naar de wijde, warme
cape en de slijf.gesloten uniform.
Boven het kolenvuurtje zie ik twee
paar handen: éét paar roode, gezonde
handen en lét paar groezelige, dorre,
beenlge handen, als van een skelet.
Paris, reine du monde.
N de P.
lucht te nomen, luidop schreeuwende.
Op liet/elfde oogenblik trad een man
ran eene lioogo gestalte de rite Co-
quillère in.
Die man was niemand anders dan tie
graaf de Tavancs, die voor eenige
oogenblikken uit zijne gevangenis was
ontslagen en wiens eerste gedachte was
hij Filip üessier een onderkomen te
gaan zoeken, dewijl hij niets wist van
diens gevangenneming.
Van verre zag hij drie mannen aan 'I
vechten, hij had het geschreeuw van een
kind gehoord en hij twijfelde er niet
aan of hij kon daar iemand redden, en
met een snellen pas, zonder aan zijn
eigen behoud te denken, ging hij er
op af.
Toen hij genaderd was, viel de dap
pere Dttrel na een heldhaftigen weer
stand tegen den grond, overdekt met
wonden, uitgeput door bloedverlies.
De graaf wierp zich onstuimig op de
twee moordenaars en een nieuwe strijd
begon, verschrikkelijker dan de ei
maar altijd nog ongelijk.
Eensklaps openden zich de vensters
der hulzen, het gerucht van vele men-
schen deed zich aan de uiteinden der
straat hooren.
De twee boosdoeners deden nog
uiterste poging om hun geduchte» te
genstander te vellen, die hen tegen zich
aangedrukt hield en hunne hewegingor
verlamde.
Het gelukte hem zich los te maken en
zij konden zijne trekken zien.
„De graaf de Tavanes!" riep
Pascha!.'
Nauwelijks had hij die woorden uit
gesproken of de Bannoyaard bracht den
graaf van achteren een dolksteek toe
Kerkelijk Hoogland
DOOR A. F. VAN BEURDEN.
(Sloi)
Ten tijde der vervolging 1652 werden
't eerat de plaatsen tusschen Har
derwijk en Amersfoort als Putten, Nij-
kerlc, HooglandHoevelaken enz., door
Jetliïten bediend,o.a. door Pater Jordacus
van Wenckum, een Amerafoorter.
In Hoogland kwam men in eeo buurt
chap uit alle omliggende plaat
n samen.
Uit de acten van den Vicaris Apoi-
tolicus van 1651 1661, Jacobu» de la
Torre, bljjkl, dat deo 28en Juni 1652
besloten is tot het upricbteo der staties
Nijkerk, Hoogland en Stoutenburgh.
Het was hard noodig, want de Mun-
stersche vrede in 1648 had voor de
katholieken geen vrede gebracht, inte
gendeel een nieuw oplaaien en opvlam-
en der bitterste vervolging.
De kerken werden gesloten, de gees-
lelijkeo vervolgd en verjaagd, de amb
geheel onbereikbaar voor katholle-
verklaard en alle plakkaten ver
nieuwd en met gestrengheid toegepast.
i eerste beider van Hoogland treedi
op Mr. Heorick Pieck, g. boortig van
Kuilenburg. Hij overleed 19 Augustus
1653.
Rxhardus vau Velsen, opvolger van
Pirck, was een Amersloorter. wat eerst
prrcunut of pleitbezorger, trad later in
de orde der Oratoren in Brabant, werd
priezter, overzte te Luven. De Bisschop
viri Kastorien die hem goed kende,
ODtbood hem naar Holland. Hij werd
in 't Ulrechlsche op Hoogland geplaatst
liter werd hij pastoor te Viaoen en
slleif aldaar 1692,
r In 1666 woedde de Magistraat van
Amersfoort tegen de slngecropen Je
suiteren ook tegen eeD borgherszoon
Simon van Velzen, zone van Claes
Simonss. van Velzeo, priezter der S.J
of wrl der Oratoren »too aij zich an
ders baptiseerent. Deze werd met van
Dolre verbannen, evenalz mej. van
Wenckum, die tot »de verdamte secte
der dopper behoorde.
Reden, om hen te verbannen, wat
al genoeg, dat zij verdacht werden Je
tuilen te rijn of jeiuiten te herbergen.
De arme schuilkerkjes werden op ver
zoek der predikanten ledig gehaald en
de ornamenten der paepsen op bet atad-
buiz gebracht.
Op R'cbardus van Vellen of Lauren-
borgh volgde Gjjsbertuz van Pelt, ook
een Amerafoorter. Hij wai een Bene
dictijner monnik uit het Paderbornsch»
klooster eo is tot 1692 gedurende
37 |aren pastoor van 'l Hoogeland
geween. Hij woonde ook te Amersfoort.
Op hem volgde in 1692 eeo godge
leerde uil Leuven, Zaandammer van
gtboorte, Matbias Oosterling, geboren
1666, later pastoor te Delft. Hij woonde
<ip bet huls Emmiclaer, boven om-
scbreven,
Adrianus Mannaerts, kanunnik der
praemonstrenzer abdij van H< yieiem,
waa een Brabander, woonde ook te
Amersfoort, totdat men op 't Hooge
land bij de Hofstede Langenoord, een
kerk en huis getimmerd had,
Ambrosius Augustinus Scbeuulng
doopte bet eerste Hooglandsche kind
18 F«b». 1699. Hij ging van Hoogland
lef assisteotie naar Leeuwarden, Hij
atoot tich aao bij de Oud-Bisschoppe-
tjke Clereaie. De katholieke gemeente
«as daar sterk tegen en liet hem alleen
staan. De geluovigen gingen naar Amers
foort te kerke. De Nuntius hief ..de
scheiding der parocb Ca Hoogland en
Amersfoort tijdelijk op, zoodat de ge
loovigen in de stad hunne plichten kor
den vervullen. Zelfs later toen dc
scheiding weer hersteld was, gingen die
in de hoeven de Logt en Vinckenhoel
1 den Brink naar de stad ter kerke.
Johaones van Kempen, geboreo te
Kanten, werd benoemd in plaata van
deo scheidenden voorganger door den
Nuntius en wel in 1709.
Hij bleef pastoor tot 1732, dus 21
Antonius van der Lier, door den
Aartspriester Ram beschreven als
waarschijnlijk uit Leiden komend, gebo-
omtrent 1676, was eerst pastoor
Hoogland, later Ie Vllsteren.
ontvluchtte gevolgd door zijn broeder.
De echtgenoot van Adclheid tie Mont-
morin viel naast den.heer Dtircl, een
kreet van woede en smart slakende, die
zich vermengde met het schreien van
zijn zoontje dat onder eene poor! niet
ver van daar dc wijk genomen liacl.
DERDE EN LAATSTE GEDEELTE.
I.
Alvorens verder te gaan, mouten wij
zeggen dat België uitsluitend liet
schouwtooneel gaat zijn der gebeurte
nissen, welke tic geschiedenis moeten
voltooien, die wij ons ten taak gesteld
hebben te verhalen.
Wij moeten ons eerst wederom ver
plaatsen in het oord, waar wij ons bij
den aanvang bevonden, namelijk in de
stad Beaumont,
Wij zijn in Januari 1793.
Mejuffrouw de weduwe Lecattc, de
waardin van den Blauwen Lee tl w
dc herberg, die gelijk nten weet. (Ie
laatste pleisterplaats hier op aarde was
van de gravin de Tavanes -- 7.'
breien in het voornaamste vertrek
haar huis naast een groote gegoten
kachel, die een weldadige warmte ver
spreidt.
Als een welgestelde boer gekleed,
komt een man binnen en verzoekt de
herbergierster hem onverwijld oen
bijt gereed te maken, want hij heeft
reeds een langen weg afgelegd, zegt
hij en groeten honger.
Terwijl dc vreemdeling zich warmen
de, zijn brood cel en zijne koffie drinkt,
ziet juffrouw I.ccatte Item met oplet
tendheid aan.
„Mij dunkt dal ik 11 reeds meer hier
gezien heb," ving zij eindelijk aan.
..Inderdaad, ik ben verscheidene ma
len te Beaumont geweest om Armnnd
Durcl te spreken."
„Zoo! kent gij dien armen goeden
man. In tie laatste maanden loopt hem
waarlijk alles togen, terwijl hom vroe
ger alles meeliep."
,.Wel zeker ken ik hem, en wel zeer
goed."
„In korten tijd hebben hem iwco
care ongevallen getroffen!
„Ik weet, dat hij opnieuw bijna ver
moord is geworden, maar meer niets."
„WachtI ik zal 11 dat eens uitvoerig
verhalen. Ik heli de bijzonderheden ver
nomen uit den mond zijner huishoud
ster, die mijne vriendin is."
„Gij zijt wel goed; maar ik ga mij
naar zijn huis spoeden en zal van hem
zelf al die hij zonderheden vernemen, Ik
hen Hubert Defrêne, de man, die de
misdaad van den Gevloekten Viersprong
ontdekt en den zoon van dc uitgeweke-
tot 2ich genomen heeft. O! ik za
r blijde zijn, als ik den kleine we
derzie. dien wij liefhebben als ware hij
ons eigen kind."
Mejuffrouw Lccatte bewaarde
poos het zwijgen en scheen te overleg
gen.
„Komaan," zeide zij eindelijk, „ik be-
grijp dat het beter is dat ik het 11 maar
zeg, ofschoon het iets Is, wal u leed zal
doen, maar ik bespaar daardoor aan
den heer Durcl, die nog verre van her
steld is, de verlegenheid het u zelf mede
te declcn. Hij heeft den knaap niet me
de teruggebracht
„O mijn God! En wal is er van hem
geworden!"
„De lieer Diirel weet liet niet, doch
alle maatregelen zijn getroffen om hem
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Gracht no. 4 - Telefoon no. 304
Deskundige voorlichting hjj den aan- en verkoop van Kffacten
Verhuring van Lips safe-loketten
Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeringen
Spaar-deposito's rente 4 pet.
irman Jetej.h Ram vao SchalckwiJW
uit de Norberrijncr Abdij van Poitel
volgde hem op. Hij *11 zoon van
Jonker Alard Ram, heer van Tul en 't
Waal eo Tliimothea Burmauia. HIJ was
op het huta üudegeljo gedoopt 4 Maan
1690. H9 waa een broeder van den
Aartspriester Godefridu» Ram v. S.
Io 1737 werd hij benoemd tot pairoor
vao Mijdrecht, doch bedankte. H. J.
Ram f Hoogland 1761 en werd te
Utrecht begraven,
Joannes Francbcus Scheert 1761,
heeft de kerk op de Langenoord ver
bouwd in 1770. Hij begaf zich naar
Naaiden en f In 1796 te Weeip.
Francucua Verdjjtseldonck kwam 24
Dec. 1772 hem opvolgenhij was
pastoor van Vank geween eo bleef tor
1778.
Petrua Fred. Klutz, sinds 14 Januari
1777 paztoor vao Veeneodaal kwam
hier in October 1778. Tien jiar later
werd hij pastoor in 't St. Catharijner.-
steegje te Utrecht, t 1810.
De Kabauwsche pastoor Theodorus
Mulder volgde hem In 1788 op en bleef
ook tien jaar tol zijn overlijden. H$
werd op het kerkhof vao de Coelhonr
begraven,
Joannes Nanning, pastoor te Mulden,
1798 te Hoogland, 1801 H Iversum,
1803 Schalkwijk, stierf aldaar 83 jaar oud.
Jacobus Cromwijk 23 Mei 1801
te Hoogland gekomen, f te Hoogland
1822, ruim 70 jaar oud. Hij werd te
Amersfoort begraven op het R. K.
Kerkhof.
Henricu» Wilhelmus Jansen, intrede
als pastoor 1822, werd in 1824 Trappist,
1848.
H. ELZENAAR
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langestraat 84 - Telef 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Tcekenbcnoo-
dlgdhedcn. - Advertentie-Bureau
JUvwe
scfinite
fluid
en springende lippen
terug te vinden."
De goede hoer scheen diep geschokt.
Hij wlschte zich het voorhoofd af,
waarop groole zwecfdroppelen parel
den.
„Verloren I" sprak hij snikkend, „Ver
ren in ParljslAch! het is als nisi
een vloek op al de leden dier fami
lie
)narop betaalde Hubert DcfrOne zij-
vertering en ging heen, terwijl di
meesteres van tien Blauwen Leeuw hij
zich zcive zeide:
Welk een juweel van een man!
is toch een ware troosl te midden van
al tie gruwelen,, die daar gintlx plaats
grijpen, hier zulke menschen fe vinden."
juist toen Hubert Defrtne aan lief
huls van den heer Durcl aanschelde,
'as deze opgestaan en gebruikte hij, in
een groolen leuningstoel uitgestrekt,
n kop bouillon.
Ileni ziende, kon Hubert een kreet
van verrassing niet onderdrukken, het
geen Item niet belette terstond te zeg-
gen:
„Wel! mijnheer Durcl, wat doel liet
mij genoegen ti betrekkelijk zoo wel te
zien!... Eerst gisteren vernam ik uw
terugkeer en ik heb mij gehaast u te ko
men bezoeken."
„Daar hebt gil wel aan gedaan,
vriend, want ik wilde u juist laten ver
zoeken bi) mij te komen. Verzamel al
uw moed om mij aait te hooren."
„Ik hen reeds van het gebeurde
wittigd; ik weet dat gij Albert verloren
hebt,
„Dat is, helaas, maar al te waar!
Maar laten wij niet wanhopen, ik heb cr
een voorgevoel van dat bij ons zal we
dergegeven worden. Misschien is het
Hebt IJ een
Tsxl of auto noodig
Amersfoort,
{rieiter gewgd, eerst Kuiten-
10 Gelllcum, 1816 Houten,
1824 pastoor, f 1838 en werd op het
io 1827 aangelegde Roomiche Kerkhof
begraven.
Johannei Henricu» van Tienen, geb.
te Bussum 1795, priester 1819, kapelaan
Schalkwijk, pastoor Everdlngen 1829
Hoogland 1838-1840, f 1848 te Wflk
bij Üuuratede.
Mnrtinus van Rooijen. zoon van
Leender en Maria Verhoef, geb. Woer-
deo 1792, priester 1820, kapelaan Kern
net, Beest, pastoor Maurilc 1831, Hoog-
lend 1840, j- 1854.
Leonardus Franciscua Huberts gtb.
Hulasen 1805, Kapelaan Zutphen, Arn
hem, 1836 pastoor Elden, 1860 Hoog
land, 1870 eervol ontslagen, la 1856
Iceikhuf vergroot.
Heorlcus Joannes i'ieclc geb. Beest
828, priester 1853, 1863 pastoor Put
to, 1870 Hoogland.
Theodorus Koster, gebotco Ie Utrecht.
Th, M, Oldenhof, geboren te Zwollr,
overigens een weldaad voor hem, mis
schien heeft hij reeds zijn vader weder-
govonden."
„En hoc Is het gekomen?"
„Jn, daar kan ik u niet veel van zog
gen. Ik heb u op de hoogte gehouden
van al mijne slappen tut op den laatstcn
dag. Ontmoedigd, stond ik op het punt
Parijs te verlaten toen ik een ongeteo-
kemi briefje ontving, waarin mij bericht
werd, dat men wist waar de vader was
van den kleinen knaap, dien ik hij mij
had. Vervuld met een blind vertrouwen
spoedde ik mij met Albert naar tic aan
gewezen plaats van bijeenkomst. Daar
beproefde men al dadelijk hem mij te
ontrukken; ik bood weerstand en twee
Hen vielen mij aan, een tierde kwam
mij te hulp. In de worsteling zonk Ik
bedekt met wonden op den grond eit
verloor het bewustzijn. Toen Ik uit mijn
onmacht ontwaakte, bevond ik mij in
een huis in de nabijheid van de plek.
waar ik aangevallen was, terwijl er aan
mijn bed een magiatraats-persoon zat,
dien Ik dadelijk sprak van hel kind, dat
mij vergezelde zoowel als van tien man.
die zoo edelmoedig mijne verdediging
tegen mijne aanvallers op zich genomen
had. Niemand kon mij eenige inlichting
omtrent een van heiden geven. In wiens
handen is Albert guvaiieu? Verschei
dene weken heb ik tusschen leven en
dood gezweefd en zoodra ik mij in
staal heb geacht de reis te verdragen,
hel) ik mij gehaast terug te kccreii, na
evenwel aan de politie alle mogelijke
inlichtingen verstrekt te hebben. Thans
ben ik alleen nog wat zwak en ik hoop
binnen kort weder aan het werk te
gaan."
(Wordt vervolgd.)
