I' Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken H. ELZENAAR Bel dan op No. 42 Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort 1.10 De €embode Advertentiën 26 cent per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid bfj geregeld adver- leeren. Advertentiön moeten Dinsdag en Vrijdag vó&r 8 uur in den morgen zijn bezorgd. Kantoor en Drukkerij Langegraeht 28 te Amersfoort - Telefoon 314 Vier en veertigste Jaargang VeracHIJnt eiken Dinsdag- en Vrijdagmiddag Post-giro ne. 44234 Dinsdag 20 Juli 1930 - No. 33 Durf te leven Kwel u niet met te veel gedachten. Werk uw werk en zing uw lied onder blij verwachten I De Geneslet. Binnenland MOTIE. De leden van het hoofdbestuur den Ned. R. K. Onderofficiers-Bond „Sint Martinus", op 16 Juli 1930 in vergadering bijeen te Amerstoort; kennis genomen hebbende van de door den leider der neutrale Onder- officiersvereeniging „Ons Belang" ter algemeene vergadering van 12 Juni 1930 uitgesproken openingsrede; constateeren lo. dat een deel der onderofficieren, confessioneel georganiseerd, door be doelden leider op zeer minderwaardige wijze werd bejegend; 2o. dat deze bejegening een gevolg is van de in „Ons Belang" heerschende opvatting, dat niet neutraal georgani seerde onderofficieren als minderwaar dig mogen worden aangemerkt; 3o. dat de neutrale organisatie „Ons Belang" zeer ten onrechte wordt be schouwd als een vrijplaats tot het on gehinderd beleedigen van collega's, die zich uit volle overtuiging principieel organiseeren 4o. dat het „eerbiedigen van eens anders overtuiging" voor de leiding van „Ons Belang" een holle fraze is; 5o. dat de leiding van „Ons Belang" een gevaar is voor de saamhoorigheid en onderlinge goede verstandhouding in het korps onderofficieren, zoolang niet wordt afgezien van het aankwee- ken van verdeeldheid tusschen neutraal en confessioneel Reorganiseerden - protesteeren tegen de zeer minder- waardige bejegening en beleediging der innigste en heiligste overtuiging den leden van „Sint Martinus" aangedaan dringen er bij alle R. K. Onderoffi cieren met klem op aan krachtig stel ling te nemen tegen bedoelde uitla tingenvan den leider van „Ons Belang", door massale aansluiting bij den Ned. R.K. Onderofficiers-Bond „Sint Marti nus" besluiten deze motie ter kennis te brengen van den Minister van Defensie, de R.K. Fracties van Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal en Ie pu- bliceeren in de pers en het orgaan van den Bond; en gaan over tot de orde van den dag. LEGEROEFENINQEN. r Omtrent de van 22 t./m. 24 Sep tember a.s. onder leiding van luitenant- generaal E. F. lnsinger, commandant van het veldleger, op de Veluwe Ie houden legeroefeningen, is het navol gende bepaald. Aan deze oefeningen nemen deel de Iste divisie (regimenten grenadiers en jagers, 4de, 10de, 15de en 22ste regiment infanterie, het 5de en het I8de regiment infanterie, het 2de, 5de en 6de regiment wielrijders.fde regi menten huzaren, het korps rijdende artillerie, 1 compagnie pioniers, 1 batterij van 6 veld en van mortier van 8,1 compagnie luchtafweer-mitrailleurs, benevens het benoodigde personeel van den geneeskundigen, den veteri- nairen dienst, den motordienst en der intendancetroepen. Er wordt een blauwe en een roode partij geformeerd. s De blauwe, onder bevel van k neraal-majoor jhr. W. Röell, wordt van 22 op 23 September gelegerd in het rayon Voorthuizen, legerplaats bij Harskamp, Ede en Barneveldde roode, onder bevel van kolonel K. van Drunnen, commandant der VlIIste infanterie-bri- gade, in het rayon Amersfoort, Utrecht, Zeist en Doorn. Van 23 op 24 Sep tember zal de oorlogstoestand zonder onderbreking voortduren en zal de legering alsdan zooveel mogelijk de werkelijkheid nabij komen. De troepen- commandanten zullen tevoren niet be kend zijn met de plaatsen, waar d< troepen alsdan zullen worden gelegerd. De inkwartiering geschiedt zonder voeding en eventueel aanwezige ruimte u in karzernes, barakken en kampen moet 'ten volle worden benut. Als boofdscheidsrechter treedt op generaal-majoor F. J. Quanjer, com mandant der IVde divisie, en meerdere scheidsrechtersstaven, KANTOORBOEKHANDEL F. A TULP 68 Lo. Krommestrait TEL. 326 WERKBLOC's 200 VEL PRIMA PAPIER I 30 CENT - 55 CENT SOBRIETAS De Federatie Sobriëtas houdt op 15 Augustus te Utrecht een bijeenkomst, waartoe zijn uitgenoodigd al de Be sturen van de afdeelingen van de Gewestelijke en Diocesane Commissies en Bonden en der aangesloten secties. Bovendien zijn de vergaderingen toe gankelijk voor alle belangstellenden. De bedoeling van deze bijeenkomst s te bespreken de zoogenaamde Nieuwe Richting in Sobriëtas" en maatregelen te nemen tot meer intense propaganda in geheel het land. De vergaderingen worden gehouden in de groote zaal van Tivoli van 11 tot I uur en van 3 tot 6 uur. In de eerste vergadering wordt door den Secretaris der Federatie Sobriëtas, den WeiEerwaarden Heer C. J. J. Ter- wisscha van Scheltinga gesproken over de Nieuwe Richting, de middagver gadering heeft als hoofdpunt een rede van den ZeerEerwaarden Pater J, Ja cobs, M.S.C. over de Nieuwe Richting in de praktijk. Er is blijkens ingekomen berichten in den lande veel belangstelling voor dezen dag, waarvan verwacht wordt een krachtigen stoot tot hernieuwde actie. MOND- EN KLAUWZEER In antwoord op gestelde vragen heeft de Minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw geantwoord: Behalve niet gunstige gevolgtrek kingen naar aanleiding van de inder tijd in Nederland verrichte proefne mingen, zijn den ondergeteekende om trent de werking van het Malafto ge gevens van tateren datum uit het bui tenland bekend. Volgens prof. O. Waldmann, direc teur van het mond- en klauwzeerin- stitunt te Riems in zijn nota aan de vergadering van het Internatioaaal Veeziekten-Bureau 1920 te Parijs is het bewezen, dat het Matafo geen enkele specifieke werking bezit. Ten aanzien van de ir. Spanje plaats gehad hebbende proefnemingen werd van den directeur van het Internatio naal veeziekten-bureau vernomen, dat de commissie, die met het onderwer- pelijke middel gewerkt heeft, over de werking een vage conclusie formuleerde waarbij intusschen naar voren kwam, dat het voorbehoedend vermogen van het Matafto als twijfelachtig beschouwd moest worden. Het middel is in Spanje niet offici- ëel geregistreerd, zooals de wetgeving aldaar vereischt. De Minister zal nader overwegen, zulks in het algemeen belang en dat van de veehouders in het bijzonder, of e nin hoeverre hij gevolg kan geven aan het algemeen advies van het meer genoemd internationaal bureau, om niet toe te laten de aanwending van zoo genaamde specifieke geheimmiddelen tegen mond- en klauwzeer, indien hun afdoende gunstige werking weten schappelijk niet is vastgesteld. De Om me dracht of O. L. Vrouwenvaart te Amersfoort door A. F. VAN BEURDEN. De prachtige Amersfoortsche O. L. Vr. toren, zichtbaar overal vanaf de Veluwe en in het geheele Sticht, staat als een antiek bouwwerk van den eer sten rang, goed onderhouden, welbe- waard als een wachter boven zijn stad. Wel is de tijd lang voorbij, dat hij in zijn reuzenmuren, als in een kapel het wonderbeeld van O. Lieve Vrouwe omsloot, dat „uutten water" opgehaald, daar een eereplaats gekregen had. Vrome bedevaartgangers ter ommedracht of Vrouwen vaart hadden vanaf 1446 stuiver bij stuiver gelegd en goudgulden bi goudgulden geofferd, om dit monumen t>p te trekken en in de Meimaand, ge wijd aan de Moeder des Heeren, trokken zij van alle steden en dorpen naar Amersfoort, van uit Holland en Zee land, van het land der Friezen en Twenthen en nog verder uit het Zuiden om hier hunne „devotie" te doen. Ook verrees er eene groote kapel, die tegen den reuzentoren aangebouwd werd, een poort en straatweg vrijlatend door een overspannend gewelf. Het beeldje siond in den toren boven een altaar aan den Westkant, waar thans nog de rest van een gebeeld houwd engeltje zichtbaar is en de bedevaartgangers beklommen in lange rijen opvolgend van onder af een trap, die hen op gang met balustrade voerde, recht tegenover het beeldje. De Vrouwenvaart groeide en bloeide, bracht leven en veel voordeel in de stad en de Magistraat nam in zijne zittingen allerlei maatregelen, om de bedevaartgangers te trekken en te be schermen. Het Stadsbestuur kondigde den II Mei 1545 publiek het volgende van de puie van 't stadhuis af: „Zondag toe comende zal men met Gods wil dragen dat beelt van Onzer Lieve Vrouwe alhier binnen onzer stadt ter eeren Goidts ende sijne gebenedide Moeder. Des, soo geelt men vrijgeleide aan de bezoekers en pelgrims binnen derstads- vredecruijsen en daarbuiten binnen des Stichtspalen". Er werd dan veel was, goede witte en gele bijenwas, geofferd om daarvan kaarsen te maken, die door kleinhande laars aan de pelgrims verkocht werden. Om de kaarsen en het was op goede maat en gewicht te houden, werd be volen, dat men de was stempelen zou, ieder met zijn eigen merk in stukken van 2 lood, 4 lood, 6 lood en zoo opgaande. De O. L. Vrouwenkerkmees ters zouden daar op toezien. Alleen voor eigen deur, niet op andere plaat sen, mocht dit verkocht worden. Ter bevordering van de zindelijkheid der straten op den dag, dat de O. L. Vrouweprocessie trok, werd bevolen, dat alle hout, dat op de Cingels lag, weggenomen zou wordendat de drek weggevoerd zou worden. De gilden moesten in het harnas gaan en mee trekken. Ook de broederschappen. Allen zullen de door de O. L. Vrouwekerk meesters opgegeven orde stiptelijk vol- ;en. En de Vrouwenvaart werd telken are afgekondigd en gehouden onder enormen toeloop van de Veluwe. Maar de strijd tegen Spanje ontbrandde, die langzamerhand voor de Generale Staten het karakter aannam vaneen strijd tegen den godsdienst der Koningsge- zinden. Waar men niet goedsschiks eene omzetting wenschte, ging dat met den sterken arm. Maar men kon wel BERICHTEN UIT AMERSFOORT nog. Het gereformeerde Stadsbestuur schreef op 2 Mei nog een vrijgeleide uit, ingaande Maandag na 2 Mei, eindigende Pinksterdagavond voor de genen die naar de Vaart kwamen. Wel nam men later allerlei besluiten van Overheidswege om de ommegangen en bidwegen te vernietigen, maar een volksgebruik, vooral een godsdienstig gebruik, vernietigt men niet door dreigen en straffen. Zelfs in 1718 op den 16enMei, dus anderhalve eeuw na het verkrijgen der volkomen overheersching in religie zaken, vaardigde men nog een ge- meentebesluit uit om „den ommegang der Papisten" te stuiten; zelfs had men den weg, die de bedevaarlsgangers bij hun biddend voorttrekken naar oud gebruik op het O. L. Vrouwenkerkhof namen, met hekken afgesloten en be lemmerd. Maar de Roomschen ter stede en uit het ommeland bleven vertrouwen stellen in de Beschermster van Amers foort en trokken nog lange jaren. Het totale inbeslagnemen der goede- n aan de O. L. Vr.kapel verbonden, het verdwijnen der kapel zelf, de ver andering van bestemming van den alleenstaanden toren, het wegtrekken van vele Katholieken, die den dwang moede waren en elders woning zoch ten, het onttrekken van vele bestaans- bronnen en de daardoor gevolgde ver arming der Roomschen, de boeten en s'raffen opgelegd aan hen, die de plich ten van hun godsdienst vervulden, de toestand van achteruitzetting en daarop gevolgde moedelooze berusting, werkte langzamerhand dóór en deed de Bede vaart en ommedracht verdwijnen. Ze leeft nog in de vrome herinnering voort. Enkele jaren geleden, zei men, dat er nog vromen waren, die den weg ken den en in stilte hun pelgrimage deden langs het Singel door de Kamperbinnen poort, door de Langestraat, driemaal om het O. L. Vrouwenkerkhof, verder door de Langestraat, Kamp, St. Jans kerkhof, Weeshuis terug O. L. Vrouwen kapel. GEMEENTERAAD. In de op Dinsdag 29 |uli 1930 des avonds om zeven uur te houden ge meenteraadsvergadering zal worden behandeld Onderzoek geloofsbrieven Y. Baan. Ingekomen slukkenen mededeelingcn. Voorstel W. J. Bulselaar over Ie plaatsen als onderwijzer van school No. 6 naar de 1 September te openen school No. 2. Voorstel B. A. van Proosdij eervol Ie ontheffen van de lijdelijke waarne ming der betrekking van leeraar in de oude talen aan het Gymnasium. Stichting van een school voor ge woon lager onderwijs in het Arnhem- schewegkwartier. Wijziging verordening heffing belas ting openbare vermakelijkheden. Wijziging verordening heffing markt en' weeggelden. Wijziging Raadsbesluit betreffende verbetering van de Eem. Invoering van een baatbelasting (bettermenttax) voor de gronden ge legen aan de Gasthuislaan. Aanleg van wegen op terreinen tus schen Leusder- en Woestijgerweg. Vaststelling heffing van rechten als bedoeld in art. 21 van de Besmettelijke Ziektenwet. Herstelling van diverse gemeente eigendommen, die bij den laatsten storm beschadigd zijn. Verstrekken van vacantie- dagenbons aan de bouwvakarbeiders, geplaatst bij de werkverschaffing. Wijziging minimumhuur perceel Ber- nulfusstraat No. 6. Advies naar aanleiding van een schrijven van de afd. Amersfoort der Jongeren Vredesactie, waarin wordt aangedrongen zich tot den Minister van Defensie te wenden met de mede- deeling, dat niet kan worden gedragen de verantwoordelijkheid om de bevol king te beschermen tegen gasaanvallen. Aangaan van een overeenkomst met de Amersfoortsche Radio-Centrale voor het inrichten van een alarmeerinrich- ting ten dienste van brandweer en politie. Aanbrengen damwand langs de Eem. Aanschaffing auto ten behoeve van de gemeente-reiniging. Rekening van het Burgerlijk Arm bestuur 1929. Afkoop van rechten van uitgang. Aankoop perceel Molenstraat No. 10. Ruiling van grond met de stichting ,Het Leger des Heils". Verhuring aan C. R. v. Drie Jr. te Hoogland van tuingrond aan den Hoog- landscheweg. Bestemming gedeelte terrein Oskam voor speelterrein. In de laatst gehouden vergadering der Oranje-vereeniging werd bepaald, dat als overgang van den historischen naar den reclame-optocht eenige gilden zullen worden uitgebeeld. De heer Rijke vestigde bij die ge legenheid er de aandacht op, dat Amersfoort gedupeerd wordt door het feil, dat de Amsterdam-Rijnverbinding niet via onze stad wordt geleid. Hij achtte het nu het juiste moment om door een of andere voorstelling nog te trachten de attentie van de overheid te trekken, in de hoop, dat alsnog een voor Amersfoort gunstige beslissing zal worden genomen. De heer Kramer achtte het beter dat men na het voorstel van den minister goed zal doen de aandacht te vestigen op een verbinding van Amersfoort met de Zuiderzee of Amersfoort met den Rijn. Zaterdag 3 Aug. is op Birkhoven KAPELAAN H. J. J. M. VAN STRAELEN Geestelijk Adviseur van den Ned. R. K. Bond van Onderofficieren St. Martinus. ique. Er is naarjge- streefd zooveel mogelijk afwisseling in het programma te brengen. Het springconcours blijft gehand haafd. Daarnaast de hordenren. Deze werd uitgeschreven voor officieren en heerrijders. De liefhebberij in renrijden over hindernissen neemt toe. Als een novum vermeldt het pro gramma een ren op korten afstand, voor hitten loebehoorende aan personen, welke deze in hun bedrijf gebruiken. Gebruik van karwats en sporen zal niet zijn toegestaan, terwijl dieren, die in minder gunstige conditie verkeeren, in geen geval mogen medeloopen. Alle kans op buitensporigheden wordt hier door weggenomen. ST. MARTINUS. In een gehouden hoofdbestuursver gadering van den Ned. R.K. Onderoffi ciers-Bond St. Martinus" had een tref fende plechtigheid plaats. De tot aalmoezenier in de Ie Mil. Afd. benoemde Kapelaan J. J. Brouwer, die ruim 13 jaren geestelijk adviseur was van St. Martinus, nam afscheid van het Hoofdbestuur. De heer van 'tWalder- veen, voorzitter, vertolkte in gevoel volle woorden de sympathie van H.B. en Bond voor den scheidenden adviseur, hem dankende voor het vele wat Z.E. deed in het belang der organisatie en deszelfs leden. Spreker hoopte dat St. Martinus bij hem steeds in aangename herinnering zal blijven en dat de be langen van den Bond In voorkomend geval door Majoor-Aalmoezenier Brou wer niet vergeten zullen worden. Als blijk van dank en sympathie werd hem aangeboden een ets van Harting, voorstellende een hoekje oud Amersfoort. De scheidende adviseur dankte harte lijk voor de medewerking van zoo ruimschoots ondervonden, de verzekering gevende dat de belangen van bond en leden, waar noodlg en mogelijk, door hem steeds zullen worden gediend. De aangeboden els werd als blij vende herinnering aan de p samenwerking gaarne aanvaard. De door den Aartsbisschop nieuw benoemde Geestelijke Adviseur Kape laan H. J. J. M, van Straelen, werd met een toepasselijk woord als zoo danig geïnstalleerd, waarbij op hem beroep werd gedaan tot mede arbeid aan verbreeding en verdieping der organisatie. Kap. van Straelen zal het als een voor recht beschouwen het adviseurschap van St. Martinus te kunnen aanvaarden omdat hij de R. K. Onderofficieren kent als degelijke katholieken waarmede de samenwerking gemakkelijk zal vallen. Spreker hoopte zijn beste krachten gedurende vele jaren aan de belangen van bond en leden te kunnen wijden. Ook staat op het programma een behendigheidsconcours voor auto's, be stuurd door dames. Nadat met deze auto's daags te voren een afstandsrit zal zijn gereden, zullen de dames op Birkhoven het bewijs moeten leveren van haar behen digheid in het overwinnen van allerlei obstakels en moeilijkheden. De K.N.A.C. zal de speciale organisatie van dit nummer voor haar rekening nemen. De oprichting van een comité van aanbeveling uit de burgerij is in voor bereiding. Dit comité stelt zich ten doel de concoursen-hippique, welke door „Eemland" worden uitgeschreven te steunen. HUISHOUDSCHOOL. De volgende getuigschriften zijn uit gereikt aan leerlingen der Industrie-en huishoudschool Getuigschrift: Huishoudkundige L. Ahn; M. C. Alma, Utrecht; L. Badings; W. H. Boeve, Bilthoven; A. M, Duyfjes, Treebeek (L.); A. R. j. E. Eskes; j. Fikkert, Bilthoven; H. A. Kets, Veenendaal; A. A. Kleber, J. H- LangelaarPh. QuantA. J. Radema ker, Bilthoven B. O. Schimmel, Scher- penzeelA. W. SmitS. C. Verschoor, Nunspeet; M. M. Wesseling; J. Kui pers, BarneveldC. A. H. RottingH. E. C. Gratama, HoogeveenC. M. de Grooth, AppingedamJ. M. C. W. Mijnlieff, Tiel; M. C. M. v. Wayenburg. Getuigschrift: Hulp in de Huis houding J. E. v. Kolfschoten, Woudenberg J. A. M. P. Schuts. Getuigschrift CostuumnaaienH. G. HuismanH. W. KolkmanJ. v. Sloo- ten, Nijkerk; D. Westerlaan; H. Blok; A. C. Boshuizen; M. v. Lunteren, Woudenberg. Getuigschrift Hulp in het gezin: E. v. Buren, A. Fliek, C. Kaal, G. D. Koenen, M. Mljnten, P. E. v. Nimwe- gen, H. Ockhuisen, J. O. de Vrije, C. W. v. Wijland, C. H. C. v. Zanten, C. H. v. Zuylen. Kantoorboekhandel Kantoormeubelen Schrijfmachines Langestraat 84 - Telef. 528 Speciaal adres voor Uw Kantoor- School-, Schrijf- en Teekenbenoo- digdheden. - Advertentie-Bureau Hebt U een Taxi of aulo noodig Amersfoort, Door den Centralen R. K. Midden stands-Raad zullen op 15 en 16 Oc tober te dezer stede studiedagen wor den gehouden waar aan de orde zullen worden gesteld de vraagstukken van den gecombineerden inkoop, saneh- werking ten aanzien van den verkoop enz.; en de positie van het midden- standsbedrijf in de moderne bedrijfs ontwikkeling. In de Singelgrachl is verdronken een 63-jarige koetsiersknecht, v. L., genaamd. In een bestuursvergadering van den Amersf. Bond v. Lich. Opvoeding is tot secretaris-penningmeester gekozen E. Hogewind, v. Oldenb.laan 30. De heer Hogewind treedt tevens op alssecretaris der Exploitatie-Commissie „Birkhoven".

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1930 | | pagina 1