Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
m f. a. tulp m
VROOM T» DREESMANN
H. ELZENAAR
Bel dan op No. 42
Abonnementen kunnen élke week ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs
per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort 1.10
De €embode
Advertmtiën 26 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bij geregeld adver
teer en. Advertentién moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur in den morgen zijn bezorgd.
Kantoor en Drukkerij Langegracht 2$ to Amersfoort Telefoon 314
Vier en veertigste Jaargang
Verachlmt alken Dinsdag- en Vrijdagmiddag - Posl-glro no. 44234
Dinsdag 2 Sept. 1930 - No. 45
Zorg dat het uurwerk van Uw leven
beurtelings op nu en op morgen staat,
Landbouwonderwijs
(Ingezonden.)
De zomer begint op z'n eindje te
loopen, en als we een week of zes
verder zijn, beginnen ook weer de
landbouwcursussen op de verschillende
plaatsen in den omtrek. Daarom is het
nu de geschikte tijd hier 'n paar woor
den over te zeggen.
Men kan zeggen, dat in deze streek
in de laatste tien vijftien jaren èn
het aantal, èn het bezoek dier cursus
sen toegenomen is. Toch is het te be
treuren, dat er nog altijd vrij wat jon
gelui uit den boerenstand zijn, die
meenen, er zonder landbouwonderwijs
ook wel te kunnen komen.
Toch is dat in onzen tijd allesbe
halve waar. Komen zullen ze er mo
gelijk wel, maar heel achteraan. En
vooral nu de landbouw zoo'n crisis
meemaakt en de boer alle zeilen moet
bijzetten, om een sober bestaan moge
lijk te maken, is landbouwonderwijs
wel 'n zeer belangrijke zaak.
Voor 'n halve eeuw geleden was het
boeren vooral 'n zaak van ervaring en
de jonge landbouwer deed die ervaring
gaandeweg op in de verschillende be
drijven waar hij werkte. Tegenwoordig
is het niet alleen doen, kunnen, maar
ook weten, kennen.
Naast de praclijk, die nog net als
vroeger in hel bedrijf geleerd wordt,
staat de theorie, die óók gekend moet
worden, wil men het tegenwoordige
boerenbedrijf goed beoefenen. Die theo
rie doet men in de meeste bedrijven
niet of niet voldoende op, eerstens,
omdat vele oudere landbouwers zich
die theorie zelf niet voldoende eigen
hebben gemaakt, ten tweede, omdat ze
niet vaak tijd, gelegenheid enslag
er van hebben, die zaken aan de jon
geren duidelijk te maken. Noodig is
dus, om hierin te voorzien, het land
bouwonderwijs.
Dit wordt gegeven op Landbouw-
winterscholen, lagere landbouwscholen
en landbouwcursussen. De beide eerste
vormen zijn volkomener, maar vergen
meer offers van tijd en geld. De land-
bouwcursus doet dit niet, maar is wat
eenvoudiger van opzet. Feitelijk zou
dus iedere boerenjongen als minimum,
minstens dus, een landbouwcursus
dienen te volgen, te meer, waar de
kosten gering zijn (nog geen stuiver
per lesuur), en de lessen vallen in het
winterhalfjaar, als ieder' er voldoende
tijd voor kan vinden.
Toch zijn er nog vrij wat jongelui
zonder diploma-wintercursus. Hoe komt
dat?
Ten eerste is er natuurlijk een ge
deelte, dat te weinig verstandelijke
vermogens heeft, om de lessen met
vrucht te volgen. Daar is weinig aan
te doen, hoewel zoo iemand, mits hij
ijverig is, toch nog wel een en ander
van de lessen meeneemt.
Een tweede categorie vormen dege
nen, die te slap zijn, om voor
hun eigen belang die paar winters in
spanning over te hebben; die liever
kaartspelen of zich vervelen, dan voor
hun toekomst te zorgen; die een te
veel hebben aan gemakzucht (een
kwaad ding voor een jongen kerel) en
een tekort aan flinkheid. Deze cate
gorie is niet groot, maar ze is er.
Een derde groep blijft thuis uit men-
schelijk opzicht. Dit zijn meest wat
ouderen, die óf nooit een cursus be
zocht hebben, óf dit deden op jongeren
leeftijd, en het toen halfweg hebben
opgegeven. Velen hunner zien drom
mels goed in, wat hun aan kennis
ontbreekt, maar ze zien er tegen op,
op de cursus tusschen jongeren te
moeten zitten.
Natuurlijk is dit menschelijk opzicht
verkeerd, want ten eerste helpen andere
menschcn je later gewoonlijk ook niet,
wanneer je door gebrek aan kennis
fouten maakt; ten tweede is het vol
strekt geen schande om te willen leeren
en is men daar nooit te oud voor
ten derde hebben zulke jongelui het
zelf in handen om niet alleen tusschen
jongeren te zitten, door met een paar
kameraads tegelijk cursist te worden;
ten vierde is het heel niet onmogelijk,
dat men b.v. op twintigjarigen leeftijd
begrijpt, wat op zestien jaar te moeilijk
bleek.
Er is dan ook alle reden voor, om
in den komenden winter dergelijke
bezwaren op zij te zetten, en de ge
legenheid aan te pakken, om de noo-
KANTOORBOEKHANDEL
LanjeslrM» 65 to. Krommes trut - TEL 326
SCHOOI- Et TEEKEKBEHOODICDHtOEH
voor alle inrichtingen van onderwijs
te dezer stede
busdienst Amersfoort-Soest-Baarn, en
water over de Eem, met een eigen
loshaven voor deze gemeente.
Burgemeester: G. Deketh.
Secretaris: J. G. A. Batenburg.
Wethouders: A. Endendijk (Ond.
Armw.) en A. J. C. Koenders (Openb. W.)
Raadsleden: P. van den Breemer,
Hilhorst, H. van Klooster, A. J. C.
Koenders en G. Pronk (r.k.); W. H.
"I. Doorman, Mr. H. van Doorneen
Op éénding mag daarbij wel ge
wezen worden. Veel jongelui kijken
graag eerst 'n poosje de kat uit de
boom, en geven zich liefst op't aller
laatste nippertje op voor den cursus,
of wachten zelfs, tot de eerste lessen
begonnen zijn. Deze manier kan
niet genoeg afgeraden worden.
Het is een beste manier om een
cursus, die volop slagen kan, en alle
reden van beslaan heeft, te doen mis
lukken. leder, die even nadenkt, kan
dat begrijijen: een cursus moet voor
bereid worden; eer de eerste les ge
geven wordt, is er al heel wat ge
schreven en gewreven. En omdat voor
cursus een bepaald getal leerlin
gen vereischt wordt, kan met die voor
bereiding niet begonnen worden, vóór
liet getal deelnemers bekend is. Het
zich opgeven is dus niet het laatste
maar het eerste, wat voor een cursus
noodig is. Bovendien is al dat wachten
onzinnig. Wie eind September weet,
dat hij een cursus volgen wil, weet
dit ook begin September al. En bij
tijdig opgeven kan alles vlot verloopen,
terwijl door uitstel van enkelen een
voorgenomen cursus soms niet door
kan gaan, tot spijt van velen.
We hopen, dat dit artikeltje voor de
belanghebbenden nog eens het nut van
het landbouwonderwijs, en de nood
zakelijkheid van het zich bijtijds op
geven voor eventueele cursussen heeft
duidelijk gemaakt.
Binnenland
KAMER VAN KOOPHANDEL
In liet jaarverslag van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken De Gel-
dersche Vallei, voor het jaar 1929,
vinden we o.m. de volgende bijzon
derheden genoteerd.
Soest;
13.490 inw. (6610 m. 6880 vr.).
4680 H.A. oppervl., hoofdzakelijk
zandgrond.
Hoofdbronnen van bestaanlandbouw
pensionwezen, handel en eenige in
dustrie. Voorts vinden velen een ver
dienste aan het Vliegkamp teSoester-
berg.
Het algemeen welvaartspeil is over
heel de bevolking gelijkmatig vrij gun
stig te noemen geweest. De handel
drijvende middenstand evenwel had
het niet gemakkelijk, door overgroote
concurrentie en geringe finantieele
kracht van het meerendeel der bevol
king dezer gemeente. In eigen organi
saties leunden de leden teveel op liet
bestuur en deden zelf te weinig. Ver
blijdend verschijnsel was, dat in het
laatste jaar meer dan anders vele win
keliers zich toelegden op betere etalages
en doelmatiger reclamemcthodes.
Het vreemdelingenverkeer werd be
vorderd vooral door de actie van de
vereeniging „Soest Vooruit", die zich
in de laatste jaren reorganiseerde. Met
finantieele hulp der gemeente werden
verschillende plannen uitgevoerd en
opgezet. Een pensiongids 1930 werd
in ruime oplaag uitgegeven. Een wan-
delkaart volgde, benevens een fraai
uitgevoerde gids. Plannen werden ge
maakt voor een geschikt verkeers-
liuisje op het belangrijke punt, waai
gemeentehuis, postkantoor en station
bijeen staan. Het ledental der Vereeni
ging nam steeds toe. Geijverd werd
voor de totstandkoming van een recht-
streeksche spoorwegverbinding met
Amersfoort en Amsterdam.
Bestrating, rioleering en verlichting
werden geregeld verbeterd.
De in 1928 aangegane concessie
Arnh. waterleiding werkte gunstig.
Alle middelen werden aangewend
om de belastingen lager te maken.
Döor particulier initiatief kon een ge
meentelijk slachthuis worden geopend.
De verbindingswegen warendestraat-
weg Amersfoort—Baarn—Amsterdam,
Soestdijk—Maartensdijk en Soestdijk—
De Bilt, en door Soesterberg de straat
weg Amersfoort—Utrecht. Voorts de
spoorlijn Bilthoven—Baarn, een auto-
H. J. Gasille (v.b.); D. A. de Bruyn
en A. Endendijk (a.r.); Mevr. S. G.
Landweer- de Visser (c.h.); W. F. H.
Busch (dem. p.); G. J. Grootewal
(neutr. p. Soesterberg).
Stoutenburg:
1230 inw. (641 m., 589 vr.).
1403.33 H.A., meest bosch, zandgrond
en humusrijke bodem.
Hoofdbronnen van bestaan zijn land
bouw en veeteelt.
Het welvaartspeil was niet ongun
stig en vrijwel over heel de bevolking
gelijkmatig.
De bestrating was normaal en de
egen werden onderhouden.
De belastingen waren normaal en
de levensstandaard was gewoon.
De verbindingswegen waren de kunst
wegen Amersfoort—Achterveld—Bar-
neveld en langs kasteel Stoutenburg
naar Hoevelaken; voorts een autobus
dienst Amersfoort—Barneveld (via Ach
terveld).
BurgemeesterDr. J. K. H. de Beaufort.
Secretaris: J. Boeschoten.
Wethouders: G. Voskuilen en H.
van Zandbrink.
Raadsleden: C. van Burgsteden, W.
,n den Hengel, J. van Laar, G. Vos
kuilen en H. van Zandbrink (r.k.); J.
Bieshaar en Kuyt Jz. (c.h.).
Hoogland
3600 inw. (1768 m., 1832 vr.).
4127.15 H.A. oppervl., meest bouw
en weiland.
Hoofdbronnen van bestaan zijn land
bouw en veeteelt.
Het welvaartspeil was voor de vee
teelt zeer gunstig, in verband met de
hooge prijzen voor vee en zuivelpro
ducten. In den landbouw maakten de
lage prijzen van granen en aardappelen
de toestand vrij ongunstig. De coöp.
aankoopver. ter plaatse schafte eenige
vrachtauto's aan, waardoor het vervoer
van verschillende meel- §n graanpro
ducten aanmerkelijk werd bespoedigd.
Aan de bestrating werd zorg besteed
o werd begonnen aan de verbreeding
en vernieuwing van den kunstweg
Hoogland-Amersfoort. Dit gaf aan het
verkeer natuurlijk wel stagnatie, maar
stelt toch een belangrijke verbetering
in zicht.'
Van de verbindingswegen met de
buitenwereld is deze weg wel de voor
naamste. Aan de spoorlijn Amersfoort—
Zwolle ligt nog de halte Hooglander
veen, met een los- en laadgelegenheid.
Voorts heeft men de autobusdienst
Amersfoort—Bunschoten.
Burgemeester: H. C. baron Tuyll
van Serooskerken.
Secretaris: E. A. Muys.
Wethouders: P. Hilhorst en C. Smink.
RaadsledenP. Hilhorst. A. van 't
Klooster, A. Kuyper, G. Schimmel en
C. Smink (r.k.); E. de Bruin en D.
Rijnders (c.h.).
Leusden
2327 inw. (1174 m., 1153 vr.).
4786.68 H.A. oppervl., meest boscli-
en zandgrond, heide en humusrijke
grond.
Hoofdbronnen van bestaan zijn land
bouw en veeteelt. Het welvaartspeil
kon men wel bevredigend noemen. Er
werden nogal veel woningen gebouwd
en spoedig verhuurd. In den landbouw
zat de vooruitgang meestal in de hoen
derteelt.
De bestrating werd onderhouden, de
electrische straatverlichting in Hamers-
veld uitgebreid, alsook in Leusbroek
en bij de Hertekop.
In Hamersveld zou het verkeer wel
toenemen, indien de twee dure tollen
daar kwamen te vervallen. Want de
weg aldaar van Amersfoort af levert
een goede verbinding met Aehterveld
en Scherpenzeel, enz.
Behalve deze heeft men als verbin
dingswegen de straatwegen Hoevelaken
Hamersveld— Leusbroek, Amersfoort
Woudenberg - Arnhem, door de Treek,
Amersfoort—MaarnDoorn. De spoor-
halte Leusden kwam te vervallen.
Voorts wordt de gemeente doorkruist
door den autobusdienst Amersfoort-
Scherpenzeel.
WethoudersG. de Greef en A van
den Hengel.
Raadsleden: Mej. A. A. de Beaufort,
N. W. Geertsma, G. de Greef en G.
Overvest (c.h.); S. van den Berg, C.
van Daatselaar en A. v. d. Hengel (r.k.).
Nljkerk
0841 inw. (4997 m., 4844 vr.).
6283 H.A. oppervl., waarvan 3831
grasland, 978 bouwland, 645 woeste
gronden, 414 bosch, 115 tuingrond,
103 erven en plantsoenen, 97 veld- en
spoorwegen, 54 moeras, strand en water,
20 dijken en bermen, 14 onbelastbare
eigendommen, II kwelders, schorren
en aanwassen, en 1 riet- en biezenland.
Hoofdbronnen van bestaan zijn land
bouw, veeteelt, tuinbouw, industrie en
opkomende winkelstand en handel.
Het algemeen welvaartspeil der be
volking was verschillend naar de
groepen. Zoo o.a. is de landbouw erg
gedrukt.
Het vreemdelingenverkeer was spe
ciaal des zomers niet onbelangrijk,
aangezien de toeristen veelal via Nij-
kerk de boschrijke omgeving van om
liggende plaatsen bezoeken.
De markten waren goed.
De uitkomsten der groenten- en
vruchten veiling bedroegen over 1929
pl.m. f36700 tegen f44000 in 1928.
KONINKLIJKE ONDERSCHEIDINGEN
Ter gelegenheid van den 50en ver
jaardag van onze Koningin werden o.a.
onderscheiden met de eere-medaille
van Oranje-Nassauin goud K.
F. E. van Breda, tweede administrateur
der Maatschappij „Zandbergen" te
Amersfoort; C. G. van Lunteren, be
stuurslid der Oranje-Vereeniging te
Amersfoort.
Tot Ridder in de Orde van den Ne-
derlandschen LeeuwMgr. J. D. J.
Aengenent, Bisschop van Haarlem, Mgr.
•!t J. H. E. J. Hoogveld, hoogleeraar
aan de R. K. Universiteit te Nijmegen
J. C. Ament te Roermond en L. F.
M. baron van Voorst tot Voorst te
"Twello, leden der Tweede Kamer;
G. H. J. van Spanje, lid van Ged.
Staten van Utrecht, te Utrecht.
Tot Officier in de Orde van Oranje
Nassau dr. W. A. Boekelman, directeur
van het St. Antonius-Gasthuis te Utrecht.
Tot Ridder in de Orde van Oranje
Nassau: Pastoor W. H. de Grijs te
Uithoorn, voorzitter der Jongenspatro
naten in het Aartsbisdom.
BERICHTEN
UIT
AMERSFOORT
„Terne, quod habes".
Dit Schriftuurwoord beteekent, „be
houd, wat ge hebt".
Die waarschuwing zij hier gericht
tot de Oud-Retrailanten. Ze.hebben een
mooi werk, een werk van den eersten
rang gedaan. Dat mag men met alle
recht zeggen, van hen, die goed Retraite
houden. De tijd is nu welvoorbij.dat
boven de Retraite nog een Ke velaer-
processie, een op een- lijn met de Re
traite nog een parochieel triduum
f laatste, nu niemand minder dan de
aus in zijn Retraite-Encycliek de
Retraite zelfs boven een H. Missie stelt.
Wie goed Retraite houdt, doet 'n
werk van den eersten rang. Die weet
ook hoe de Retraite den mensch ver-
nieuwdt in den ijver voor zijn ziele-
leven, en hem een schat van geluk er
inwendige vrede brengt, gelijk dat al
heel moeilijk door iets anders zal
kunnen gedaan worden.
Maar dan: behoud, wat ge hebt 1'
Het behoudende middel is de
RECOLLECTIE.
Vrijdagavond 5 September zal ii
de kerk van O. L. Vrouw (Elleboog)
de Recollectie zijn voor alle Oud-
Retrailanten der vier parochies van
Amersfoort.
itlelcoa Inzêtnels tlèï tantulMlof'niet
do Heupen, met c/aat!cken ceintuur.
(.50 2 4.50 xsas: 4.50
Langestraat 91 Telefoon 158
Vakkundige bediening - Paskamer
Dr. Emile van Schoonhoven var
Beurden, assistent van Prof. Dr. Helj-
mans van den Bergh aan het Acad.
Ziekenhuis te Utrecht, is benoemd tot
Geneesheer-Directeur en Internist van
het St. Elisabeths Gast- ofZiekenhhis
te Amersfoort.
Benoemd uit 223 sollicitanten tot
opzichter van het Museum Flehite
Amersfoort de heer F. Beerens,
Hoek van Holland.
De Burgemeester van Amersfoort
maakt bekend, in verband met de op_rD 0-
Burgemeester-.Dr.J. K.H. de Beaufort. 6 Juni dezes jaars gedane publicatie I zinnen, waarmede de krotopruiming
Secretaris: J. Boeschoten. van de op 23 en 24 September e.k. wordt gediend.
te houden militaire oefening op ter
reinen gelegen tusschen de gemeenten
Barneveld-Amersfoort, dat aangiften
van schade aan terreinen e.d. toege
bracht, tengevolge van gemelde oefe
ning, binnen vier dagen nadat de
schade is toegebracht aan hem moeten
geschieden.
Vrijdagmiddag hield de Gemeente
raad een vergedering die in een
kwartier tijds was afgeloopen. Vast
gesteld werd een gewijzigde regeling
van heffing opcenten Personeele be
lasting op paarden en motorvoertuigen.
De burgemeester deelde mede, dat
hij was herbenoemd en heeft den heer
Noordewier op diens vraag betreffende
volkswoningbouw spoedig antwoord
toegezegd.
Tot aankoop van een stuk grond
tor doortrekking van de Hobbema-
straat werd besloten.
WONINGBOUW.
Burgemeester en Wethouders stellen
den Raad voor over te gaan tot den
bouw van 18 woningen van het type
der bestaande 83 eengezins-arbeiders-
woningen op terrein nabij den| Soes-
terweg, hetwelk! in gemeentebezit
is overgegaan door den aankoop van
M. Vemooys.
Ook deze 18 woningen zullen zoo
veel mogelijk dienstbaar worden ge-
aan de opschuiving van ge-
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langestraat 84 - Telef. 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Hebt U een
favi of auto noodig
Amersfoort
De woningen zullen de navolgende
huren doen: 3 hoekwoningen f3.75
per week, 6 woningen f 3.50 p. w., 7
woningen f3.25 p. w. en 2 woningen
f3.- p. w. Gemiddeld dus een huur
van f3.39.
De kosten van de woningen, alles
inbegrepen worden geraamd op 54.500.
Het te dekken tekort op de exploi
tatie wordt geraamd op f 768.-'s jaars,
hetgeen ten laste der Gemeente komt
