Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
R. K. Spaarbank - Amersfoort
H. ELZENAAR
Bel dan op No. 42
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prigs
per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10
De €embode
Advertentiën 26 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bjj geregeld adver
teer en. AdveritmÜèn moeien Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur in den morgen zjjn bezorgd.
Kantoor en Drukkerij Ungegracht 28 te Ameraloort - Telefoon 314 Veraehllnt eiken Dlnadag- en Vrijdagmiddag Poat-glro no. «4234
Vier en veertigste Jaargang jEnpW Dinsdag 16 Sept. 1930 - Na 49
Het jagen naar geluk is het grootste
beletsel om het te vinden.
Levenslesje.
Het is een opvallend verschijnsel van
dezen tijd, dat van alle mogelijke on
derwerpen kwesties worden gemaakt.
En dan gaan alle min en meer des
kundigen aan het oplossen van het
vraagstuk of het een kruiswoordraadsel
was. De kranten, die tegenwoordig zoo
veel bladen geven, stellen aanstonds
hun kolommen open en het hek Is van
den dam. Let eens op, hoe dikwijls u
in uw krant het woord kwestie tegen
komt! Behalve een aantal ongelukken,
zedenmisdrijven, rampen en dergelijke
opwekkende lectuur worden wc iederen
dag nog vergast op de proeven van op
lossing van finantieele, economische,
sociale, medische, opvoedkundige en
rechtskwesties.
Is het wonder, dat de menschen door
al die voorlichting, verblind raken en
het leven zoo ingewikkeld gaan vinden,
dat ze er geen raad meer mee weten?
Het goede en mooie in het leven,
wordt te dikwijls weggedrukt, doordat
Ie veel de nadruk gelegd wordt op de
bezwaren. Zooals een boekbespreking
in de krant tien regels lof en dan een
kolom kritiek bevat, zoo worden we te
nadrukkelijk herinnerd aan de nadeelen.
Waarom zijn de menschen toch zoo
geneigd om ellende uit te bazuinen en
spreken ze zoo weinig over geluk?
De groot egezinnen worden zoo luid
beklaagd, dat een cenigszins pessimis
tisch aangelegd mensch wel een huiver
moet krijgen voor het huwelijk. En toch
zijn vele vaders van groote gezinnen
heclemaal gpen sombere, als door ram
pen vervolgde menschen, integendeel!
Maar wie durft er in den tegenwoordi-
gen tijd nog roemen op een groot ge
zin? En wie vertelt er eens van de
vreugde van het groote gezin? En van
de voordeelen van het hebben van kin
deren?
Ik bedoel daarmee niet den kinder
toeslag van de ambtenaren of den kin
deraftrek voor de belastingen. Neen, ik
bedoel de groote voordeelen voor de
opvoeding van de ouders door de kin
deren.
Dat is het groote voorrecht van de
ouders, dat zij kunnen profiteeren van
de opvoeding door hun kleine kinderen.
Als de kinderen nog zoo klein zijn,
dat wij er met onze grootcmenschen-
wijsheid nog niets aan hebben kunnen
bederven, dan kunnen wij van hen lee-
ren. Let eens op je kleine kind, dat nog
niet onder den invloed van vreemden
heeft gestaan? In bewegingen en kleine
hebbel ij kheidjes herkent ge uw eigen
verkleinde en verscherpte beeld. En als
dat beeld niet heel vleiend is, bedenk
dan, dat, niet het beeld maar het origi
neel er voor aansprakelijk is. En wie,
beter dan de ouders, heeft zoo'n schit
terende gelegenheid om zich zelf te lee-
ren kennen? Zou dat waarnemen van
haar kinderen niet de oorzaak zijn van
de deugden die wij eeren in onze moe
der? We herinneren ons nog haar ver
standige woorden, waardeeren haar
nooit verslappende zorg, haar zelfop
offerende onbaatzuchtigheid. De dage-
lijksche omgang met de kinderen, kan
zoo'n weldadigen invloed hebben op het
karakter van de ouders. Hoe vaak moe
ten zij zich omwille van de kinderen niet
iets ontzeggen, zij moeten op hun woor
den passen, zich zelf behcerschen, want
vroeg of laat zien zij al hunne handelin
gen weer terug in hunne kinderen. Wel
ke nieuwsgierige moeder zal, als ze haar
dochtertje eenmaal heeft zien loeren, er
niet voor oppassen, dat de kleine haar
ondeugd niet opmerkt en welke driftige
vader, die zijn kleine jongen zijn drift
beweging heeft zien nabootsen, zal niet
trachten zich te beheerschen? De ouders
kunnen veel leeren van hun kinderen,
als ze durven zien in den spiegel, die
hun dagelijks wordt voorgehouden. En
dat is dan nog maar één, al is het
groot, voordeel, van het hebben
kinderen.
Voorlichting op ieder gebied zou
minder verwarrend werken, als naast
de nadeelen tevens de voordeelen even
sterk naar voren konden worden ge
bracht.
Jalousie.
KANTOORBOEKHANDEL
1 F. d. TULP
Langestraat 65 to. KroAimestraat - TEL 526
SCHOOI- IN TEEHENBEHODDIGDItDEN
te worden, zooals de jaloerschheid in
het huwelijk, en de zoogenaamde „ja
lousie de metier" de jaloerschheid op
liet welslagen van een ander in een be
paald bedrijf of onderneming.
Wat ik bedoel is de jaloerschheid
onder kinderen,
Het eene kind kan niet hebben, dat
n ander kind iets krijgt; het is daar
over ontstemd. Zelfs kan bij een kind
die ontstemming zoover gaan, dat het
op geniepige wijze tracht het andere
kindjeegite doen.
i —"UlTjaTOerschhcid is een soort tegen
hanger van de „Schadenfreude", hel
leedvermaak.
De jaloersche kan niet velen, dat een
ander wat krijgt, ook al heeft hij zelf
genoeg. Gewoonlijk verheugt hij zich
ook over het leed, dat anderen wordt
aangedaan.
Dit is een heel leelijke karaktertrek
en de ouders, die dezen bij hunne kin
deren bespeuren, moeten hem met
kracht bestrijden, want in het latere le-
kan die eigenschap oorzaak wor-
van veel ellende en narigheid. Zoo
dra cenigszins mogelijk moeten zij hun
kind onder het oog brengen, dat deze
ondeugd leelijk staat en dat zij de bron
is van allerlei ander kwaad. Men be
denke daarbij ook, dat het spreekwoord
zegt: „wie niet hooren wil, moet voe
len". Als vermaning en. berisping niet
helpen, dan moet bij deze ondeugd straf
volgen, want ze is zeer hardnekkig. Ook
het leedvermaak dient met kracht be
streden. Er zijn kleine kinderen, bij wie
deze karaktertrek al heel gauw tot
uiting komt.
De jongen, die er pleizier in heeft om
dieren te plagen, heeft later gewoonlijk
leedvermaak over verdriet van zijne me-
demenschen. Het uit zich ook in bespot
ting van gebrekkigen en misvormden,
Tegenover deze bij kinderen zoo vaak
voorkomende ongelukkige gewoonte
niet streng genoeg optreden.
13e eeuw.
Walter Odington.
Hieronymus van Mfihren.
Franco van Keulen.
Elias Salomon.
Julian van Speyer.
14e eeuw.
Johannes van Muris.
Marchettus van Padua.
Engelbert van Admont.
Humanisme:
Wetenschappelijke richting van de
Renaissance, waarbij de studie van de
classieken de grondslag is van alle be
schaving.
15e eeuw.
Adam van Fulda (gest. 1500).
16e eeuw.
Gaforus van Milaan (gest. 1522)
Glarcanus (gest. 1562)
Giov. Guidetti (gest. 1592 Ie Rome)
De Gregorlaansche
Zang.
II.
Ten slotte noemen we nog in deze
periode:
Herman Contractus (de lamme
Reiclienau (gest. 1054).
Vermoedelijk componist van Alma
Redemptoris Mater en Salve-Regina.
Paus Leo IX (gest. 1054)
Componist van Gloria 1 van de ge
zangen ad libitum.
Aribo Scholasticus van Freising
(gest. 1078).
Theoger van Metz ca. 1080.
Wilhelm, abt van Hirschau (gest.
1091).
Frutolf O.S.B. (gest. 1103).
St. Hildegard (gest. 1179).
Adam van St. Victor (gest. 1192),
componist van vele sequential o.a.
„Lauda Sion".
III. Periode van verval (13001850).
In deze periode kunnen we van ver
val spreken omdat het gregoriaansch
van lieverlede meer en meer door de po-
lyphone (meerstemmige) muziek werd
verdrongen. Men wilde aan het koraal
één of meerdere begeleidingsstemmen
toevoegen. Dit werkte zeer hinderlijk en
storend op de rhythmische voordracht.
Sporen daarvan in den vorm van be
geleidende kwarten of kwinten of oc
taven vindt men reeds in de 9e en 10e
eeuw.
De composities in dezen en lateren
tijd werden minderwaardig. Tot het
einde nog van de 16e eeuw zijn de me
lodieën ongeschonden bewaard geble
ven, nadien trachtte men de melodieën
te vervormen en te bekorten. Het huma
nisme stiet zich aan de onbetoonde let-
Jaloerschheid is een nare ondeugd, tergrepen, die meerdere noten droegen,
die bij kinderen veel voorkomt en meten schrapte deze geheel of legde met
kracht moet worden bestreden. de grootste willekeur de betreffende no-
Er zijn tal van vormen, van jaloersch- ten op de betoonde lettergreep,
heid, die hier niet behoeven besproken Theoretici uit deze periode zijn:
Kardinaal Bona
Jumilhac O.S.B.
Kardinaal Dumont
(gest. 1674)
(gest. 1682)
(gest. 1684)
Abt £krbert o.S.B. schrijver van
Scriptores de Musica, welk werk werd
voortgezet door de Coussemaker (gest.
176). Gerbert stierf 1793.
In 1614 verscheen een graduale in
Rome, de z.g. "Medicaeëer-uitgavé( die
door Anerio en Suriano was samenge
steld en langen tijd voor een werk van
Palestrina werd gehouden.
Deze Medicaëer-uitgave (vond buiten
Italië weinig verbreiding. In 1848 ver
scheen dit graduale wederom geheel
veranderd als het graduale van Meche-
len.
IV. Periode van Herstel (1850heden)
Zooals hierboven gemeld was door de
Medicaeër-uitgave reeds weer eenige
verbetering in den zang gekomen. Als
gevolg van deze stroomingen benoemde
in 1869 Paus Pius IX een commissie tot
herstel der oude gregoriaansche gezan
gen. In 1882 werd de z.g. Medicaeër-
uitgave welke door Pustet in Regens-
burg werd uitgegeven, door Paus Leo
XIII tot „de officieele" verklaard.
In 1861 gaf Dechevrens (1840
1912) een groot aantal koraalmelodieën
uit. Hij ging van het standpunt uit dat
het gregoriaansch steeds rhythmisch is
geweest. In het bijzonder heeft hij zich
bewogen op het gebied van het neumen-
schrift.
In Duitschland gaf Michael Harmes-
dorff (gest. 1885) voor het diocees
Trier in 1863 een voor zijn tijd merk
waardig graduaat uit.
Verder maakten zich voor koraalstu
dies nog verdienstelijk:
Oberhoffer gest. 1885)
P. Schubiger (gest. 1888)
R. Schlecht (gest. 1891)
Böckeler (gest. 1899)
P. Arnbros Kienle (gest. 1905)
en later nog Prof. Dr. Wagner, Dr.
Matthias en Dr. Weinmann.
In Engeland verscheen omstreeks
1894 het z.g. Graduale Sarisburiense
ln Frankrijk was de „Schola Can
torum" onder leiding van A. Gastoué
werkzaam.
De hoofdverdiensten van de weder
opleving van de gregoriaansche melo
dieën komen echter toe aan de Benedic
tijnen en Solesmes (Wight en Ooster
hout). Vooral Dom Pothier, die door
zijn vele practische studiën in 1883 het
„Liber Gradualis" uitgaf, een boek dat
zoowel uit historisch als esthetisch oog
punt bezien een ieder bevredigen moest.
Later verschenen het „Antiphonale"
en „Responsoriale". Dom Pothier is
ook medeoprichter en medewerker var
de „revue du chant Grégorien" (1892)
Verder is Dom Mocquerau (1849
1929) de schrijver van de „Paléogra-
pliie musicale", een monumentaal werk,
waarmede hij in 1889 een aanvang
maakte, en ten doel had de kennis
den gregoriaanschen zang en van
neumenschrift te vermeerderen. Zij be
staat uit fascimiles van oude manuscrip
ten,'waarnaast de inhoud in het latere
notenschrift is gegeven, uit studiën over
de neumen enz.
Dom Mocquerau is voorts nog schrij
ver van:
Petit traité de psalmodie (1904).
La psalmodie romaine et l'accent to-
nique latin (1895).
Méthode de chant grégorien (1904)
enz.
Thans worden naast de uitgaven van
Pustet, de zangboeken met rhythmische
teekens van de Benedictijnen
lesmes gebruikt.
INLEIDINGSCURSUS DER KATHO
LIEKE VERKENNERS.
Door de Katholieke Verkenners is een
leiderscursus van zes dagen georgani
seerd, om leekenleiders, die het mooie
apostolaat van jc.igdleiding op zich
willen nemen, in staat te stellen met
goed succes in de Verkennersbeweging
werkzaam te kunnen zijn. De cursus
wordt gegeven op drie Zaterdagmidda
gen en gedeelten van drie Zondagen
en vangt aan op Zaterdag 25 October,
in Hilversum.
Waar er momenteel een groot gebrek
aan goed gevormde jeugdleiders,
vooral op verkennersgebied, meenen we
goed te doen, de eischen die aan een
verkennersleider worden gesteld, hier
onder af te drukken.
Door het volgen van de cursus ver
plicht men zich tot niets. De cursus
gééft de noodzakelijke training om een
groep te beginnen. Theoretisch onder
richt wisselt af met practisch verken-
Binnenland
onder controle Centrale accountantsdienst Ned. Boerenbond
Qotdgekeirrd bQ Koninklijk Besluit d4. 14 MaSrt 1813, aa 00
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden
worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw
BREEDESTRAAT bij de LANGEORACHT
des ZONDAGS van 12 tot t tiurWOENSDAOAVONDS van 7
tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur.
Dadelijk injunde rente 3*/i0 pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
Kaooier: Amnterdameche Bank.
rierswerk. Bijzondere zorg wordt be
steed aan de godsdienstige vorming,
zoowel van den verkenners als varf den
leider.
Voor dezen cursus kan men zich op
leven bij den Dioc. Verkennersgeeste-
lijke, dr. A. C. Ramselaar, Nieuwe
Gracht 61 Utrecht of bij den Diocesaan
Commissaris, W. E. Froger, Hugo de
Grootstraat 23, Den Haag.
De inschrijvingskosten voor dezen
irsus bedragen 10.
Het jeugdwerk gaat een nieuwe rich
ting uit, helpt mede om de jeugdige ver-
kennersbeweging te versterken en uit te
breiden. Een ruime deelname aan dezen
cursus zal bewijzen dat de teekenen
des tijds begrepen worden.
WAARSCHUWING.
Verplichtingen tot het doen van aan
gifte en het verstrekken van inlichtin
gen voor hel bevolkingsregister.
Ieder, door of vanwege het gemeen
tebestuur daartoe uitgenoodigd, is ver
plicht tot het doen der opgaven, ver-
eischt voor invulling van het Bevol
kingsregister.
Bij vestiging te Amersfoort moet
daarvan binnen 2 weken aangifte wor
den gedaan op het bureau Bevolking
(stadhuis kamer 3) onder overlegging
van een verhuisBlljet, of, komende uit
het buitenland, van een paspoort.
Voor het aanvragen van verluiisbii-
jetten zijn op genoemd bureau kosteloos
formulieren verkrijgbaar.
Verlaat men Amersfoort met de be
doeling zich elders te vestigen, dan
moet op het bureau Bevolking (stadhuis
kamer 3) een verhuisbiljet worden aan
gevraagd.
Bij adresverandering in Amersfoort
moet daarvan binnen acht dagen op het
bureau Bevolking (stadhuis kamer 3)
aangifte worden gedaan.
Gezinshoofden moeten bovendien
binnen 8 dagen aan genoemd bureau
kennis geven van iedere persoon, die in
het gezin wordt opgenomen of daaruit
vertrekt. Inwonend dienstpersoneel
daaronder begrepen.
Geen aangifte behoeft te geschieden
in dagdienstboden, noodhulpen of tij
delijk personeel.
Hef niet voldoen aan bovcngenocm-
verplichtingen kan gestraft worden
met hechtenis van ten hoogste veertien
dagen of een geldboete van ten hoogste
honderd gulden.
bij P. H. Segers, Land en Tuinbouw
onderw. .Langenoord" Hoogland.
Burgerlijke Stand.
OeborenWilhelmina Geertruida, d.
v. O. Voorburg en A. M. Kuijer
Reinier Richardus, z. v. J. van Eljden
A. M. Evers. Ondertrouwd: M.
Snijders en O. M. Evers J. A.
ten Brink en O. Epskamp. Gehuwd:
A. van Leeuwen en E. Meinten.
HurcJerwliH
Op Woensdag 24 dezer zal het
nieuwe sanatorium voor t.b.c.-pafienten
van het Pius Gesticht te Harderwijk
lechlig worden ingewijd door den
loogeerw. heer L. rock, deken van
Amersfoort.
Leusden
land.
Kreikamp, 80
j., wedn. v. R. v. Hamcrsveld.
Nljkerk
Op de marktaangev. 276.300 eieren
17.25-8.25, 30 biggen f 14-20, 147
runderenmelkkoeien f 300—500, veile
koeien 1200-370, schapen f 20-30,
31 kalveren: mestkalveren 120—35,
slachtkalveren f10—18.
- Burgerlijke stand.
Geboren: Jan, z. v. A. Arends en
W. Bruinekool Martlne, d. v. M. M.
v. Esveld en M. Lasterie Rijndert,
z. v. A. v. d. Mheen en P. v. d. Beek
Gijsbertus Woulerus, z. v. H. Mor
ren en E.v. Straten Klaas, z. v. M.
Moslerl en M. Blankestijn. Onder
trouwd: C. Schut en C. Blom A.
Jörke en E. de Graaf P. Admiraal
C. v. Essen H. v. Hell en H. v.
Diermen J. v. d. Berg en D. Bouw.
8oe»tdl]k
De werkzaamheden aan den nieuwen
straatweg van Soesldijk naar Utrecht
vorderen. Het zand, dat op dit tracé is
aangebracht, is nu bezonken.
Van Pijnenburg tot Wieksloot is men
met het aanbrengen van het wegdek
voor het grootste deel reeds gereed
gekomen. De straatweg wordt geheel
van beton, terwijl daarnaast een rijwiel
pad van 2M. breed zal worden aan
gelegd. Over de Praamgracht zal geen
brug worden gebouwd. De weg wordt
eenvoudig doorgetrokken, terwijl voor
waterafvoer een duiker wordt aange
bracht van 2'/,M. breed en 1 '/a M. hoog.
Wanneer deze werkzaamheden niet
te veel vertraging zullen ondervinden,
zal vermoedelijk over een maand het
Kantoorboekliandsl
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langestraat 84 - Telef. 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Hebt U een
Taxi of aulo noodig
Amersfoort,
auto vloog. De jongen heeft een sche
delbreuk gekregen en is in bedenke-
lijken toestand naar het R.K. ziekenhuis
te Amersfoort overgebracht
BERICHTEN
I UIT
AMERSFOORT
kracht wordt gegeven op 19 Sépt.
Programma:
Vieux Camerades, Marsch. C. Teike
Spéranza, Ouverture. H. Delchevalerie
Traum Ideale, Walscs. J. Tucik
Carmen, Fantasie (Opera). O. Bizet
Madchen von der Spute, Ouverture.
Fr. Suppé
L'Aurore Grande, Valse. C. Faust
Les Echos de la Hoville, Fantasie.
L. Dervaux
Finale.
De gemeentebegrooting zal de vol
gende week in de afdeelingen van den
gemeenteraad worden behandeld.
Dinsdag vergadert de eerste afdee-
ling onder leiding van Weth. Ruiten-
Uit den Omtrek
Barneveld
Burgerlijke Stand.
Geboren: Hendrik, z. v.C. Versteeg
en L. Versteeg Alie Geertruida Wil
helmina, d. v. P. J. van Welie en B
Dwars Jannetje, d. v. H. J. Kieft
en J. Ploeg Everlje, d. v. M. v. d.
Brink en D. Hendriksen Jannetje,
d. v. J. Morren en H. van Beek.
Ondertrouwd: W. P. A. Smit en T.
M. J. Hoelen J. H. Burgering en
M. M. A. van Luosen K. Pater en
M. Lagerweij. GehuwdH. B. Stee-
mers en B. Bongers. I OverL: Grietje
van Luttikhuizen, 2 dagen.
Hoogland
Bij genoegzame deelname zal een
nieuwe Tuinbouwcursus kunnen be
ginnen of een derde jaar voor die
reeds twee jaar een Tuinbouwcursus
hebben gevolgd. Verzocht zich op te
geven deze week tot en met 2! Sept.
In de laatste week van October zal
waarschijnlijk de behandeling in open
bare zitting geschieden.
In den nacht heeft een dronken
autobestuurder een lantaarnpaal tus-
schen de Paulus Buijs'aan en de Van
Oldenbarneveldlaan omvergereden.
gëdeeltë van Wieksloot tot Pijnenburg berg en Woensdag de tweede aldecling
in gebruik genomen kunnen worden. ondeMeuling van Weth. Thicn.
Voor het einde van dit jaar zal dan het
verdere gedeelte, n.l. tot den straatweg
nabij het Paleis, gereed komen.
Inmiddels is ook |een aanvang ge
maakt met de hernieuwing van den
straatweg van de Oranjeboom tot het
Paleis Soestdijk, welk gedeelte zeer
dringend om verbetering vraagt.
Stoutenburg
Burgerlijke stand.
Geboren: Maria johanna, d. v. H.
Berkelaar en H- Tiggelhoven Theo
dora Johanna Maria, d. v. IJ. Boersen
en A. Herder Bernardus Hendrikus,
z. v. J. Voskuilen en E. A. v. Hamers-
veld Simon Cornells, z. v. H. v.
Zandbrink en A. Schothorst. Over
leden: Wilhelmus H. Rijnders, 5 j.
Terschuur
Zondagmiddag heef» te Terschuur,
een ernstig ongeval plaats gehad. De
18-jarige wielrijder De J., uit Amster
dam, die met eenige vrienden een
fietstocht maakte, reed met zijn voor
wiel tegen het achterwiel van een
andere fiets. Dientengevolge kwam hij
le vallen, juist op het moment dat een
auto passeerde. Hij kwam met het
hoofd tegen den richtingaanwijzer te
recht en bleet daarna bewusteloos op
den weg liggen. De slag was zóó
AMOR FORTIS.
Amersfoort, mooie, historische stad,
met fraaie omgeving, gelegen in het
centrum van het land, met snelver-
bindingen in elke richting, met goede
scholen, met kerken voor vrijwel alle
gezindten, met een opgewekt vcreeni-
gingsleven, met gelegenheid tot sport
en ontspanning van allerlei aard, is
een woonplaats, schier zonder weerga.
Orgaan V. v. V. Y. B.
- Willys Overland heeft een prijsver
laging aangekondigd van verschillende
harer modellen personen- en vracht-
varieerende van f 100.tot
Dez6 verlaging is mogelijk
gemaakt door de gestadig groeiende
omzet in Nederland gedurende de eerste
acht maanden van 1930.
Een bezoek aan de keurige lin
tentoonstelling in 'I Museum Flehité,
kan ieder sterk worden aanbevolen.
